ÌОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС:

 

            аймгийн сум дахь сум дундын шүүхийн ерөнхий шүүгч Б.Хэрлэн даргалж тус шүүхийн шүүх хуралдааны танхимд

Нарийн бичгийн дарга С.Төртулах

Улсын яллагч Б.Энхбаяр

Гэрч Ц.*******, М.*******

Шүүгдэгч Д.*******, Т.*******

Шүүгдэгч нарын өмгөөлөгч С.Сувдаа, .Хандмаа нарыг оролцуулан нээлттэй хийсэн шүүх хуралдаанаар аймаг сум дахь сум дундын прокурорын газрын хяналтын прокурор Б.Энхбаяраас Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 7. дүгээр зүйлийн дахь хэсгийн .4 дэх хэсэгт зааснаар яллах дүгнэлт үйлдэн ирүүлсэн Д.*******, Т.******* нарт холбогдох ******* дугаартай эрүүгийн хэргийг 0 оны дугаар сарын -ны өдөр хүлээн авч 04 оны 0 дугаар сарын 8-ны өдөр хянан хэлэлцэв.

Шүүгдэгч: Монгол улсын иргэн, ******* аймгийн *******-******* суманд ******* оны дугаар сарын -ны өдөр төрсөн, 5 настай, эрэгтэй, боловсролгүй, мэргэжилгүй, ам бүл 5, эхнэр, хүүхдийн хамт амьдрах, *******баатар хот - дүүргийн дугаар хороо, байр, № 00 тоотод оршин суух, энэ хэрэгт холбогдох үедээ эрхэлсэн ажилгүй байсан, улсаас авсан гавьяа шагналгүй, эрүүгийн хариуцлага хүлээж байгаагүй, бие эрүүл ухаан санаа бүрэн, хэрэг хариуцах чадвартай, овогт *******. 

Шүүгдэгч: Монгол улсын иргэн, аймгийн суманд оны дүгээр сарын 9-ний өдөр төрсөн, настай, бага боловсролтой, уул уурхайн тэсэлгээчин мэргэжилтэй, ам бүл 8, эхнэр, хүүхдийн хамт амьдрах, аймаг сумын дугаар баг, суудлын -0 тоотод оршин суух, энэ хэрэгт холбогдох үедээ эрхэлсэн ажилгүй байсан, улсаас авсан гавьяа шагналгүй, удаа эрүүгийн хариуцлага хүлээж байсан,

-0 онд Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 45 дугаар зүйлийн 45.-д зааснаар эд хөрөнгө хураахгүйгээр 0 жилийн хугацаагаар хорих ялаар 

- зүрх, , дүүргийн эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн 0 оны 0 дүгээр сарын –ны өдрийн № 0/ШЦТ/ дугаартай шийтгэх тогтоолоор Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 47 дугаар зүйлийн 47.-д зааснаар 0 жил 0 сарын хугацаагаар хорих ялаар тус тус шийтгүүлж байсан, бие эрүүл ухаан санаа бүрэн, хэрэг хариуцах чадвартай, овогт *******

 

Шүүгдэгч Д.*******, Т.******* нар нь бүлэглэн 00 оны 04 дүгээр сарын -ны өдөр аймаг сумын дугаар баг, хангайн -0 тоот хашаанд байсан иргэн Н. эзэмшлийн -5 УБЗ улсын дугаартай Хьюндай старекс загварын тээврийн хэрэгслийн хөдөлгүүрийг хүч хэрэглэхгүйгээр, нууцаар хууль бусаар авахдаа машин механизм ашиглан үйлдэж 500000 төгрөгийн хохирол учруулсан гэмт хэрэгт холбогджээ.

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт дараах нотлох баримтуудыг шинжлэн судлав. Үүнд:

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт шүүгдэгч Д.*******ын өгсөн ......... 00 оны 04 дүгээр сарын -ны өдөр аймаг сумын дугаар баг, хангай гэх газарт байсан айлын хашаанаас Старекс маркийн машины моторыг нэрийг нь мэдэхгүй хүний хамт тайлж авсан. Тэр өдөр би *******гийн гэрээс хот явлаа гэж гараад нэгдсэн эмнэлгийн тэнд явж байгаад нэг ахтай тааралдсан. Тэгсэн тэр ах старекс машины мотор тайлж өгөөч мөнгө өгье гэхээр нь тэр хүний хамт тайлсан. Надад 50000 төгрөг өгсөн. Тэр хүн намайг хангай руу дагуулж яваад Старекс машины моторыг тайлж аваад цагаан өнгийн портер дээр ачаад аваад явсан гэх мэдүүлэг

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт шүүгдэгч Т.*******гийн өгсөн ......... Би энэ гэмт хэрэгт холбогдсоноо мэдээгүй. 00 оны сард эрүүгийн төлөөлөгч дуудаж уулзаад хангайд машины мотор алдагдсан байна чамайг мотор хулгайлсан гэж  сэжиглэж байна гэхээр нь би ийм хэрэг хийгээгүй гэж хэлсэн. Намайг лтанцөгц гэдэг байцаагчтай уулзуулахаар нь би уулзаад ийм хэрэг хийгээгүй гэхэд намайг яв яв гэсэн. Тэр үед би *******тай хамт явж байсан чинь *******ыг төлөөлөгч уулзана гээд аваад үлдсэн. ******* орой гэртээ ирэхгүй байхаар нь цагдаа дээр ирж асуухад явуулсан гэхээр нь ах очиход ахынд ******* сууж байсан чи харихгүй юм уу гэхэд намайг тантай битгий уулз гэсэн гэж ******* хэлсэн. 00 оны 04 дүгээр сарын -ны өдөр би аймгийн суманд байсан гэж бодож байсан чинь би 00 оны 04 дүгээр сарын -ны өдөр сумын тосгонд байсан юм байна лээ. аймаг руу 00 оны 04 дүгээр сарын сүүлчээр явсан. Надад ямар ч портер ачааны машин тэрэг байгаагүй. аймгийн сумаас 00 оны дугаар сард ирэхдээ цэнхэр өнгийн супер портер маркийн машинтай ирсэн гэх мэдүүлэг

Гэрч Ц.*******ын шүүхийн хэлэлцүүлэгт өгсөн ..... 00 оны 04 дүгээр сард найз *******аар хог ачуулах гээд утсаар дуудсан. Хогоо ачих гээд гэрээс гарсан чинь манай арын айлын хашаан дотор хүмүүс байхаар нь хөөе юу болж байна гээд хашаан дээгүүрээ өндийж хараад хэлсэн чинь энэ машины моторыг тайлаадах гэсэн юм хөдөө аваачиж бонго машинд угсарна гэсэн. ах хаана байна гэсэн чинь урагшаа гарсан одоо ирнэ гэхээр нь ахыг ирэхээр нь уулзуулаарай гэсэж хэлсэн. Тэгээд *******ын хамт хогоо асгачихаад ирсэн чинь аль хэдийн ачаад явсан байсан. Мөн би хогоо асгахаас өмнө найз хамт арын айлын хашаанд орж тэр хоёр хүнтэй уулзсан. Одоо энэ хоёр зогсож байгаа хүний залуу нь болох ******* мөн байна. Харин энэ ******* гэх залуу нь тэр үед байгаагүй үүнээс өөр 50 орчим насны хөгшин хүн байсан гэх мэдүүлэг

Гэрч М.*******ын шүүхийн хэлэлцүүлэгт өгсөн ..... 00 оны 04 дүгээр сард манай найз ******* утасдаад хог ачилцаад өг гэхээр нь би тэднийд очсон. Хогоо ачих гээд байж байтал ******* энэ юу болоод байна гээд арынхаа айлын хашаа руу хамт оръё гэхээр нь хамт орсон. Тэгсэн уг хашаанд хоёр хүн машины мотор тайлж байсан. Хөгшин хүн нь 50 орчим насны, залуу нь -9 орчим насны хоёр хүн байсан. Тэгээд тэр хоёр хүнээс юу болсон талаар асуухад эзэн нь ав гэж хэлсэн гэж байсан. Би нэг их тоогоогүй, харин ******* сайн асууж ярилцаж байсан. Залуу нь энэ зогсож байгаа ******* гэх залуу мөн байна, харин нөгөөдөх нь энэ зогсож байгаа *******гээс өөр хөгшин хүн байсан гэх мэдүүлэг болон талуудын шинжлэн судалсан нотлох баримт болох

Хохирогч Н. мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн .......  Тэгээд би уг машиныг сумын дугаар баг, хангайн -0 тоот хашаанд хүргэн хашаанд 09 оны 09 дүгээр сард үлдээсэн. Яагаад гэвэл уг машины барвааны шаариг нурсан болохоор нь тэнд үлдээсэн. Тэгээд би 00 оны 04 дүгээр сарын -ны өдрийн цагийн орчим уг хашаанд байгаа машинаасаа ямааны сам аваад хаалгыг нь цоожлоод явахад зүгээр байсан. Харин 00 оны 04 дүгээр сарын -ний өдөр манай хүргэн дээрх машин байгаа хаягны урд талын айлын ******* гэдэг хүн нэг хүний хамт манай гэрт цагийн орчим ирээд машины чинь моторыг хүн аваад явсан таныг таньдаг гэж хэлээд байсан болохоор би өгөөд явуулсан гэж надад хэлэхээр нь би тэр өдөр хүрч ирээд хүргэн хашаанд байсан машинаа харсан чинь уг машины мотор алга болсон байсан. Тэгээд би цагдаагийн байгууллагад хандсан.... Би өөрийн хулгайд алдсан Старекс машины моторын мөнгөн дүнг гэм буруутай этгээдээс нөхөн төлүүлж авсан. Одоо надад ямар нэгэн гомдол санал байхгүй гэх мэдүүлэг /Хх-н , 4 дүгээр хуудас/

Гэрч Б. 00 оны 04 дүгээр сарын 7-ны өдөр мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн .... Би хэдний өдөр байсныг сайн санахгүй байна барагцаалбал 7 хоногийн өмнө үдээс хойш цагаан өнгийн жижиг суудлын тэрэгтэй хүмүүс уг хашааны том хаалганы үүдэнд зогссон. Тэгээд уг машины жолооч талаас нь хөх саарал өнгийн комбинзон өмссөн 0 орчим насны залуу буугаад уг хашааны том хаалганых нь урд хэсэгт нь байх онгорхойгоор ороод дараа нь уг хашаанаас залуу бууж ирээд хашааны том хаалгыг түлхэж байгаа харагдсан. Би тэгээд яваад өгсөн.... Тэдгээр залуугийн хоёр нь бараан өнгийн хувцастай, нэг нь саарал өнгийн ажлын комбинзон шиг хувцастай байсан. Би дээрх гурван залууг харвал танихгүй. Одоо бодоход цагаан өнгийн приус-0 загварын машин байж магадгүй гэх мэдүүлэг /Хх-н 5- дугаар хуудас/

Насанд хүрээгүй гэрч Б. 00 оны 04 дүгээр сарын -ны өдөр мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн .... Тэр өдөр 4 цагийн орчим эрэгтэй хүн худгийн урд талд байдаг эзэнгүй хоосон хашаа руу орж байгаа харагдсан. Уг хашаан дотор цагаан өнгийн машин байсан. Тэр эрэгтэй хүн уг хашааны баруун талаар давж орсон мөн тэр хоёр хүний залуу нь хар өнгийн цүнхтэй юм бариад орж байсан. Тэгээд уг хашаанд байсан машины моторыг тайлаад дууссаных нь дараа цагаан өнгийн портер машин ирсэн. Уг цагаан өнгийн портер машин том хаалгаар уг хашаа руу орсон. Тэр цагаан өнгийн портер дээр хашаанд байсан машины моторыг тайлаад хүн уг моторыг өргөөд ачсан. Уг моторыг ачиж дууссаны дараа цэнхэр өнгийн приус-0 маркийн машинтай хүмүүс дээрх хүмүүс дээр ирсэн. Тэгээд цэнхэр өнгийн приус-0 загварын машинтай хүмүүс мөн цагаан өнгийн портер машинтай хүмүүс хогийн цэгийн зүг рүү яваад өгсөн ..... Эхлээд мотор тайлж байсан хүн  дараа нь цагаан өнгийн портер машинтай хүн ирсэн, мөн дараа нь цэнхэр өнгийн приус-0 маркийн машинтай хүн ирсэн байсан.... Хамгийн эхлээд уг ахшаа руу орсон хоёр хүний нэг нь болох 0 орчим насны 0 орчим өндөртэй, туранхай биетэй эрэгтэй хүн байсан. Уг эрэгтэй хүн хар өнгийн бэлтгэлийн өмдтэй байсан дээгүүрээ улаан өнгийн малгайтай цамцтай байсан, мөн улаан өнгийн пүүзтэй байсан. Тэр залуу хар өнгийн богино үстэй байсан. Мөн хүзүүнийхээ зүүн хэсэгт сорвитой байсан шиг санаж байна. Уг залуутай хамгийн анх хамт орсон дахь хүн нь 40 гаран насны намхан махлагдуу биетэй эрэгтэй байсан. Тэр ахын зүүн гарын дтор талд нь нохойд хазуулсан юм шиг сорвитой байсан. Приус-0 машинтай ирсэн хүний нэг хүнийх нь зүүн гарын ядам хуруу байхгүй байсан. Уг эрэгтэй хүн 0 гаран насны эрэгтэй байсан. Мөн тэр машинаас ахиад нэг эрэгтэй хүн бууж ирсэн тэр эрэгтэй хүний зүүн гарынх нь алганы ар талд шивээстэй байсан уг шивээс нь адууны шивээс байсан шиг санаж байна гэх мэдүүлэг /Хх-н 40 дүгээр хуудас/

Гэрч Д. 0 оны дүгээр сарын 07-ны өдөр мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн .... Тухайн үед *******ыг луу *******аа гэж дууддаг нэг ах дуудаад явсан. Тэгээд тэрээр *******баатар хотоос луу явсан юм. Эхлээд ******* нь надад зардлын мөнгө байхгүй гээд байсан чинь *******аа гэдэг хүн унаанд суугаад хүрээд ир мөнгийг нь өгчихье гээд байсан. Удалгүй ******* аймгийн сум руу ажил хийхээр явсан. аас 7 билүү 8 дугаар сард ирснийхээ дараа надад би хэрэгт холбогдчихлоо д байхад улаанаа ах намайг машины мотор сугалаад өгчих баригдвал ах нь арыг нь даана гээд машины мотор цуг хулгайлсан гэж ярьж байсан гэх мэдүүлэг /Хх-н дугаар хуудас/

Насанд хүрээгүй гэрч Б. мөрдөн шалгах ажиллагаанд 0 оны дүгээр сарын -ны өдөр өгсөн ..... Миний тоглож байсан хашааны хажуу талын хашаа байсан шиг санагдаж байна эзэнгүй хашааны үүдэнд цагаан билүү цэнхэр өнгийн байлуу одоо сайн санахгүй байна портер маркийн машин ирээд хоёр хүн буугаад хашаа руу орсон. Дараа нь эргээд хашааны гаднаас хүн орж байсан. Нийт билүү 4 хүн байсан шиг санаж байна. Тэгээд дотор нь байсан цагаан өнгийн машины копутыг сөхчихсөн байсан. Би хашааны гаднаас л харсан. Тэр хүмүүс машины моторыг нь салгаж авч байгаа харагдсан.... Нэг ахынх нь нэг хуруу байхгүй байсан. ль хуруу нь байхгүй байсныг нь би мэдэхгүй байна. Хуруугүй гарынхаа сарвууны ар хэсэг дээр битүү шивээстэй байсан. Өөр нэг ах нь хүзүүнийхээ арл шивээстэй байлуу сорвитой байлуу би сайн санахгүй байна гэх мэдүүлэг /Хх-н дугаар хуудас/

Хэргийн газрын үзлэг хийсэн тэмдэглэл, гэрэл зургийн үзүүлэлт /Хх-н - дугаар хуудас/

Хьюндай старекс машины моторыг тайлж байсан хүн энэ хүмүүс дотор байгаа эсэхийг гэрч Ц.*******аар таньж олуулахад 7 дугаартай *******ыг заасан талаарх таньж олуулах ажиллагаа явуулсан тэмдэглэл, гэрэл зургийн үзүүлэлт /Хх-н 5-54 дүгээр хуудас/

Шүүгдэгч Д.*******ын иргэний үнэмлэхний лавлагаа /Хх-н 7 дугаар хуудас/

Шүүгдэгч Д.******* нь урьд нь эрүүгийн хариуцлага хүлээж байсан талаар Мэдээллийн санд бүртгэгдээгүй гэсэн аймгийн Цагдаагийн хэлтсийн эрүүгийн хариуцлага хүлээж байсан эсэхийг шалгах хуудас /Хх-н дүгээр хуудас/

Шүүгдэгч Т.*******гийн биед үзлэг хийж зүүн гарын хурууны дутуу, хоёр гар болон биед байгаа шивээсийг харуулсан гэрэл зургийн үзүүлэлт /Хх-н 9- дугаар хуудас/

Хьюндай старекс маркийн машины хулгайд алдагдсан хөдөлгүүрийг 500000 төгрөгөөр үнэлсэн рвижих эстимэйт ХХК-ний эд зүйлийн үнэлгээ /Хх-н 7 дугаар хуудас/ зэрэг болно.

 Шүүгдэгч Д.*******, Т.******* нар нь бүлэглэн 00 оны 04 дүгээр сарын -ны өдөр аймаг сумын дугаар баг, хангайн -0 тоот хашаанд байсан иргэн Н. эзэмшлийн -5 УБЗ улсын дугаартай Хьюндай старекс загварын тээврийн хэрэгслийн хөдөлгүүрийг хүч хэрэглэхгүйгээр, нууцаар хууль бусаар авч 500000 төгрөгийн хохирол учруулсан гэмт хэргийг машин механизм ашиглан үйлдсэн болох нь шүүх хуралдаанаар хянан хэлэлцэгдсэн нотлох баримтуудаар нотлогдон тогтоогдож байх тул шүүгдэгч Д.*******, Т.******* нарыг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 7. дүгээр зүйлийн дахь хэсгийн .4 дэх хэсэгт заасан бусдын эд хөрөнгийг нууцаар, хууль бусаар авахдаа машин механизм ашиглаж үйлдсэн гэм буруутайд тооцож, хуульд заасан хорих ялыг оногдуулах үндэслэлтэй байна гэж дүгнэлээ.

Шүүх хуралдаанаар хянан хэлэлцэгдсэн нотлох баримт болох хохирогч, гэрч нарын мэдүүлэг нь шүүгдэгч нарын гэм бурууг нотолж байх бөгөөд тэдгээрийг байцаахдаа хуулийн дагуу эрх, үүргийг нь тайлбарлан өгсөн, хууль сануулсан, хууль зөрчөөгүй, алдагдсан эд зүйлсийг үнэлсэн шинжээчийн дүгнэлт нь эргэлзээгүй байх тул энэ хэрэгт хамааралтай ач холбогдолтой нотлох баримтууд гэж үнэллээ.

Шүүгдэгч Д.*******, Т.******* нар нь бусдын хөрөнгийг хулгайлахдаа нууцаар, шунахай сэдэлтээр, учрах саадыг арилгах зорилгоор машин механизм ашиглаж үйлдсэн байх бөгөөд энэ нь Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 7. дүгээр зүйлийн дахь хэсгийн .4 дэх хэсэгт заасан гэмт хэргийн шинжийг хангаж байх тул прокуророос энэ зүйл ангиар зүйлчлэн яллах дүгнэлт үйлдэн ирүүлсэн нь тохирсон байна гэж үзэв.

Шүүгдэгч Т.******* нь мөрдөн шалгах ажиллагаанд яллагдагчаар мэдүүлэг өгөхдөө 00 оны 04 дүгээр сарын -ны өдөр аймгийн суманд байж байгаад 00 оны дугаар сард сумаас ирсэн, би энэ хэргийг үйлдээгүй гэсэн боловч 04 оны 0 дугаар сарын 8-ны өдрийн шүүх хуралдаанд  “00 оны 04 дүгээр сарын -ны өдөр би аймгийн суманд байсан гэж бодож байсан чинь би 00 оны 04 дүгээр сарын -ны өдөр сумын тосгонд байсан юм байна лээ. аймаг руу 00 оны 04 дүгээр сарын сүүлчээр явсан” гэж мэдүүлсэн, мөн шүүгдэгч Д.******* нь мөрдөн шалгах ажиллагаанд яллагдагчаар 4 удаа мэдүүлэг өгснөөс эхний буюу нэг удаагийн мэдүүлэгт энэ гэмт хэргийг би ганцаараа үйлдсэн гэж мэдүүлсэн ба удаагийн мэдүүлэгт Т.*******гийн хамт старекс маркийн машины моторыг хулгайлсан, д *******аа ахын гэрт байхдаа тэдний бүх л ажлыг хийдэг байсан. Мөн тэрээр намайг маш их зодож дарамталдаг, их дээрэлхүү харьцдаг байсан гэж мэдүүлсэн, шүүх хуралдаанд гэрчээр оролцсон Ц.*******, М.******* нар нь старекс маркийн машины моторыг тайлж байсан хоёр хүний нэг нь энэ мөн байна гэж шүүгдэгч Д.*******ыг шууд таньж заасан байдал, мөрдөн шалгах ажиллагаанд Хьюндай старекс машины моторыг тайлж байсан хүн энэ хүмүүс дотор байгаа эсэхийг гэрч Ц.*******аар таньж олуулахад 7 дугаартай *******ыг заасан талаарх таньж олуулах ажиллагаа явуулсан тэмдэглэл, гэрэл зургийн үзүүлэлт /Хх-н 5-54 дүгээр хуудас/, насанд хүрээгүй гэрч Б. мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн “Тэр хүмүүс машины моторыг нь салгаж авч байгаа харагдсан.... Нэг ахынх нь нэг хуруу байхгүй байсан. ль хуруу нь байхгүй байсныг нь би мэдэхгүй байна. Хуруугүй гарынхаа сарвууны ар хэсэг дээр битүү шивээстэй байсан. Өөр нэг ах нь хүзүүнийхээ арл шивээстэй байлуу сорвитой байлуу би сайн санахгүй байна” гэх мэдүүлэг /Хх-н дугаар хуудас/ зэрэг нотлох баримтуудаар шүүгдэгч Д.*******, Т.******* нар нь гэмт хэргийг хамтран үйлдсэн болох нь тогтоогдож байна.

Өөрөөр хэлбэл: Шүүгдэгч Т.*******гийн биед үзлэг хийж зүүн гарын хурууны эрхий хуруу, долоовор хуруу байхгүй дутуу, хоёр гар болон биед байгаа шивээсийг харуулсан гэрэл зургийн үзүүлэлт хавтаст хэргийн 9- дугаар хуудсанд авагдсан байх ба энэ нь насанд хүрээгүй гэрч Б. гэмт хэрэг үйлдсэн этгээдийн содон шинж байдлыг өөрийн харсан үзсэнээ мэдүүлсэнтэй тохирч байна. Гэрч Ц.*******, М.******* нар нь шүүх хуралдаанд гэрчээр оролцож мэдүүлэг өгөхдөө мотор тайлж байсан хоёр хүний нэг нь энэ мөн байна гэж Д.*******ыг зааж, харин шүүгдэгч Т.*******г тухайн үед байсан хоёр хүний нэг нь биш байна гэсэн боловч шүүгдэгч Т.******* нь араас машинтай хүрч ирж моторыг ачилцсан, гэмт хэрэг үйлдэхэд хамтран оролцож байсан болохыг насанд хүрээгүй гэрч Б.Эрдэнэбат мөрдөн шалгах ажиллагаанд хоёр удаа мэдүүлэг өгөхдөө тодорхой мэдүүлсэн байна.

Харин мөрдөн шалгах ажиллагаанд старекс маркийн машины моторыг тайлж байсан хоёр хүний нэгийг олж тогтоож чадаагүй, шүүгдэгч Д.*******, Т.******* нар нь гэм буруугаа хүлээн зөвшөөрч үнэн зөвөөр мэдүүлэхгүй байгаа, гэмт хэрэг үйлдэхдээ ашигласан машин механизмыг олж тогтоох боломжгүй болсныг дурьдах нь зүйтэй байна.

Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 7. дүгээр зүйлийн дахь хэсгийн .4 дэх хэсэгт “учрах саадыг арилгах зорилгоор зэвсэг, тусгайлан бэлтгэсэн зэвсгийн чанартай зүйл хэрэглэж, машин механизм ашиглаж үйлдсэн бол хоёр жилээс найман жил хүртэл хугацаагаар хорих ял шийтгэнэ” гэж, Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн . дугаар зүйлийн дэх хэсэгт “Энэ хуулийн тусгай ангид хорих ялын доод хэмжээг хоёр жил, түүнээс дээш хугацаагаар оногдуулахаар тогтоосон гэмт хэргийг хүнд гэмт хэрэг гэнэ” гэж, Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн .7 дугаар зүйлийн -д “Гэмт хэрэг үйлдсэн нь нотлогдсон, гэм буруугаа хүлээн зөвшөөрсөн хүний гэмт хэрэг үйлдсэн нөхцөл байдал, учруулсан хохирол, хор уршгийн шинж чанар, хувийн байдлыг харгалзан шүүх дараах байдлаар хорих ялыг хөнгөрүүлж, ялаас чөлөөлж, албадлагын арга хэмжээ хэрэглэж болно”, Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн .7 дугаар зүйлийн дэх хэсгийн .-д “энэ хуулийн тусгай ангид хорих ялын доод хэмжээг хоёр жилээс дээш, дээд хэмжээг найман жил хүртэл хугацаагаар тогтоосон гэмт хэрэг үйлдсэн хүн тухайн гэмт хэргийн улмаас учруулсан хохирлоо нөхөн төлсөн бол тухайн зүйл, хэсэг, заалтад заасан ялын дээд хэмжээний хоёрны нэгээс хэтрүүлэхгүйгээр, ялын доод хэмжээний хоёрны нэгээс багагүй ял оногдуулах”, Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 7. дүгээр зүйлийн дэх хэсэгт “Хөнгөн гэмт хэрэг үйлдсэн хүн гэм буруугаа хүлээн зөвшөөрч гэмт хэргийн улмаас учруулсан хохирлоо нөхөн төлж хор уршгийг арилгасан, эсхүл гэмт хэргийн улмаас учруулсан хохирлоо нөхөн төлөхөө илэрхийлсэн бол гэмт хэрэг үйлдсэн нөхцөл байдал, гэмт хэрэг үйлдсэн хүний хувийн байдлыг харгалзан тухайн зүйл, хэсэг, заалтад заасан хорих ялыг оногдуулахгүйгээр таван жил хүртэл хугацаагаар тэнсэж болно” гэж тус тус заажээ.

Шүүгдэгч Д.*******, Т.******* нарын үйлдсэн гэмт хэрэг нь Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн . дугаар зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар хүнд гэмт хэргийн ангилалд хамаарч байх тул Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 7. дүгээр зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар тэнсэх боломжгүй, мөн шүүгдэгч нар нь гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруугаа хүлээн зөвшөөрөхгүй байх тул Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 7. дүгээр зүйлийн дахь хэсгийн .4 дэх хэсэгт заасан доод хэмжээний буюу хоёр жилийн хугацаагаар хорих ялаас доогуур хорих ял оногдуулах боломжгүй байна. 

Харин шүүгдэгч Д.*******, Т.******* нарт Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 7. дүгээр зүйлийн дахь хэсгийн .4 дэх хэсэгт заасныг баримтлан ял оногдуулахдаа гэмт хэрэг үйлдсэн нөхцөл байдал, учирсан хохирол, хор уршгийн шинж чанар зэргийг харгалзан Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 7. дүгээр зүйлийн дахь хэсгийн .4-д заасан хорих ялын доод хэмжээгээр буюу хоёр жилийн хугацаагаар хорих ял оногдуулах, шүүгдэгч нарт тус тус оногдуулсан хорих ялыг нээлттэй хорих байгууллагад эдлүүлэх нь зүйтэй байна.

Хохирогч Н. нь нэхэмжлэх зүйлгүй, гомдолгүй гэснийг дурьдах нь зүйтэй байна.

Шүүгдэгч Т.*******гийн эдлээгүй үлдэж байгаа ял нь 0 оны 07 дугаар сарын -ний өдрөөр 0 жил 0 сар хоногийн хорих ял байсан бөгөөд 0 оны 07 дугаар сарын -ны өдөр цагдан хорих байранд шилжүүлэн цагдан хорьсон тул 0 оны 07 дугаар сарын -ны өдрөөс 04 оны 0 дугаар сарын 8-ны өдөр хүртэл хоног болж байх ба 0 оны 07 дугаар сарын -ны байдлаар үлдэж байгаа 0 жил 0 сар хоногийн хугацаагаар хорих ял дээр энэ тогтоолоор оногдуулсан 0 жилийн хугацаагаар хорих ялыг нэмж нэгтгэн бүгд 0 жил 0 сар хоногийн хугацаагаар хорих ялыг эдлүүлэхээр тогтоох үндэслэлтэй байна.

Энэ хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдан ирсэн зүйлгүй, битүүмжлэгдсэн эд хөрөнгөгүй, хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардпалгүй, шүүгдэгч Д.******* нь 04 оны 0 дүгээр сарын 7-ны өдрөөс 04 оны 0 дугаар сарын 8-ны өдөр хүртэл хоног цагдан хоригдсон, шүүгдэгч нар нь бусдад төлөх төлбөргүй болохыг тус тус дурьдаад

Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн . дүгээр зүйлийн 5 дахь хэсгийн 5., 5., 5., 5.4, . дүгээр зүйлийн 8 дахь хэсэг, . дугаар зүйлийн , 4 дэх хэсэг, . дугаар зүйлийн дэх хэсэг, .7 дугаар зүйлийн дахь хэсгийн ., ., ., .4, .7 дугаар зүйлийн дахь хэсэг, .8 дугаар зүйлийн , 4 дэх хэсэг, . дугаар зүйлд тус тус заасныг удирдлага болгон

ТОГТООХ нь:

.Шүүгдэгч овогт *******, овогт ******* нарыг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 7. дүгээр зүйлийн дахь хэсгийн .4 дэх хэсэгт заасан бусдын эд хөрөнгийг машин механизм ашиглан нууцаар, хууль бусаар авсан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцсугай.

. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн . дүгээр зүйлийн , дахь хэсэг, .7 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт заасныг журамлан Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 7. дүгээр зүйлийн дахь хэсгийн .4 дэх хэсэгт заасныг баримтлан Д.*******ыг 0 жилийн хугацаагаар хорих ялаар, Т.*******г 0 жилийн хугацаагаар хорих ялаар тус тус шийтгэсүгэй.

. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн .9 дүгээр зүйлийн дэх хэсэгт заасныг баримтлан Т.*******д энэ шийтгэх тогтоолоор оногдуулсан 0 жилийн хугацаагаар хорих ял дээр зүрх, , дүүргийн шүүхийн 0 оны 0 дүгээр сарын -ны өдрийн № 0/ШЦТ/ дугаартай шийтгэх тогтоолоор Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 47 дугаар зүйлийн 47.-д зааснаар оногдуулсан 0 жил 0 сарын хугацаагаар хорих ялаас эдлээгүй үлдсэн 0 жил 0 сар хоногийн хорих ялыг нэмж нэгтгэн бүгд 0 жил 0 сар хоногийн хугацаагаар хорих ялыг эдлүүлэхээр тогтоосугай.

4. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5. дугаар зүйлийн 4 дэх хэсэгт заасныг баримтлан Д.*******т оногдуулсан 0 жилийн хугацаагаар хорих ял, Т.*******д оногдуулсан 0 жил 0 сар хоногийн хугацаагаар хорих ялыг нээлттэй хорих байгууллагад тус тус эдлүүлэхээр тогтоосугай.

5. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн . дугаар зүйлийн дэх хэсэгт заасныг баримтлан Д.*******ын 04 оны 0 дүгээр сарын 7-ны өдрөөс 04 оны 0 дугаар сарын 8-ны өдөр хүртэл цагдан хоригдсон хоног, Т.*******гийн 0 оны 07 дугаар сарын -ны өдрөөс 04 оны 0 дугаар сарын 8-ны өдөр хүртэл цагдан хоригдсон хоногийг эдлэх ялд нь оруулан тооцсугай.

. Энэ хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдан ирсэн зүйлгүй, битүүмжлэгдсэн эд хөрөнгөгүй, хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардалгүй,  Д.*******, Т.******* нар нь бусдад төлөх төлбөргүй болохыг дурьдсугай.

7. Шийтгэх тогтоол хуулийн хүчин төгөлдөр болтол Д.*******, Т.******* нарт өмнө авсан цагдан хорих таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үргэлжлүүлж, эдлэх ялыг нь 04 оны 0 дугаар сарын 8-ны өдрөөс эхлэн тоолсугай.

           

Шийтгэх тогтоолыг эс зөвшөөрвөл шүүгдэгч, түүний хууль ёсны төлөөлөгч, хохирогч, түүний хууль ёсны төлөөлөгч, тэдгээрийн өмгөөлөгч нар тогтоолыг гардан авснаас хойш, эсхүл энэ хуульд заасны дагуу хүргүүлснээс хойш 4 хоногийн дотор аймгийн эрүү, иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд гаргах давж заалдах гомдлоо шийдвэр гаргасан анхан шатны шүүхэд бичгээр гаргах, улсын яллагч, дээд шатны прокурор эсэргүүцэл бичих эрхтэй.

 

 

 

ДРГЛГЧ ЕРӨНХИЙ ШҮҮГЧ                      Б.ХЭРЛЭН.