2024          02         20                                             2024/ШЦТ/42

 

                                  

                                         МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

 

Хэнтий аймаг дахь Сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдааныг шүүгч Э.Хосбаяр даргалж, шүүгч Э.Одхүү, шүүгч Б.Ууганбаяр нарын бүрэлдэхүүнтэй

Шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга Ц.Жавзандулам

Иргэдийн төлөөлөгч Д.Зоригтбаатар

Улсын яллагч Д.Чулуунпүрэв

Хохирогч Н.********

Шүүгдэгч Э.******** ын өмгөөлөгч Б.Төгсбаяр

Шүүгдэгч О.******** , ********  нарын өмгөөлөгч С.Нарангэрэл

Шүүгдэгч Э.******** , ******** , О.********  нарыг оролцуулан тус шүүхийн шүүх хуралдааны “А” танхимд нээлттэй явуулсан шүүх хуралдаанаар:

Хэнтий аймгийн Прокурорын газрын хяналтын прокурор Д.Чулуунпүрэвээс Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 2.2 дугаар зүйлийн 3 дахь хэсэгт заасныг журамлан мөн хуулийн тусгай ангийн 17.12 дугаар зүйлийн 3 дахь хэсгийн 3.1-д заасан гэмт хэрэгт холбогдуулан яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн шүүгдэгч ******** овогт *************-ийн******** , ******** овогт *************-ийн **********, ******** овогт *************-ийн  ********  нарт холбогдох эрүүгийн 2239000000106 дугаартай хэргийг 2023 оны 05 дугаар сарын 25-ны өдөр хүлээн авч хянан хэлэлцэв.

 

Шүүгдэгч нарын биеийн байцаалт:

 

Холбогдсон хэргийн талаар (Яллах дүгнэлтэд бичсэнээр)

 

Шүүгдэгч Э.********  нь Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 2 дугаар багийн нутаг дэвсгэр “**********” гэх газраас 2022 оны 02 дугаар сарын 10-ны өдөр ******** той бүлэглэж, машин механизм буюу **-** УНЗ улсын дугаартай ягаан өнгийн “Инсайт” маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан Д.**********ын эзэмшлийн үхэр сүргээс 1 тооны хар зүсмийн мухар эр үхэр хулгайлж, түүнд 1.430.000 /нэг сая дөрвөн зуун гучин мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

2. Хэнтий аймгийн Хэрлэн сумын 6 дугаар багийн нутаг дэвсгэрээс 2022 оны 01 дүгээр сарын 05-ны өдөр ******** , О.********  нартай бүлэглэж, машин механизм буюу **-** УНЗ улсын дугаартай ягаан өнгийн “Инсайт” маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан А.****гийн эзэмшлийн үхэр сүргээс 1 тооны улаан халзан зүсмийн охин шүдлэн үхэр хулгайлж, түүнд 1.200.000 /нэг сая хоёр зуун мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

3. Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг “******* ” гэх газраас 2021 оны 11 дүгээр сарын 16-ны өдөр ******** , О.********  нартай бүлэглэж, улсын дугаар тодорхойгүй улаан өнгийн “Даюун” маркийн мотоцикл ашиглан Н.******** ийн эзэмшлийн үхэр сүргээс 7 буюу олон тооны малыг хулгайлж, түүнд 7.600.000 /долоон сая зургаан зуун мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

4. Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг “******* ” гэх газраас 2022 оны 01 дүгээр сарын 09-ний өдөр ******** , О.********  нартай бүлэглэж, машин механизм буюу **-** УНЗ улсын дугаартай ягаан өнгийн “Инсайт” маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан Н.******** ийн эзэмшлийн үхэр сүргээс хар, улаан зүсмийн 2 буюу олон тооны малыг хулгайлж, түүнд 2.400.000 /хоёр сая дөрвөн зуун мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

 5. Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг “Улаан толгой энгэр” гэх газраас 2022 оны 01 дүгээр сарын 18-ны өдөр ******** , О.********  нартай бүлэглэж, машин механизм буюу **-** УНЗ улсын дугаартай ягаан өнгийн “Инсайт” маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан Н.******** ийн эзэмшлийн хонин сүргээс шүдлэн эр хонь 8, шүдлэн эр ямаа 2 нийт 10 буюу олон тооны мал хулгайлж, түүнд 1.260.000 /нэг сая хоёр зуун жаран мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

6. Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг “******* ” гэх газраас 2021 оны 11 дүгээр сарын 06-ны өдөр ******** , О.********  нартай бүлэглэж, машин механизм буюу **-** ХЭҮ улсын дугаартай цагаан өнгийн “Бонго” маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан Н.******** ийн эзэмшлийн үхэр сүргээс 2 буюу олон тооны малыг хулгайлж, түүнд 2.400.000 /хоёр сая дөрвөн зуун мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

7. Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг “******* ” гэх газраас 2022 оны 02 дугаар сарын 17-ны өдөр ******** , О.********  нартай бүлэглэж, машин механизм буюу **-** УНЗ улсын дугаартай ягаан өнгийн “Инсайт” маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан Н.******** ийн эзэмшлийн үхэр сүргээс 1 тооны улаан халзан зүсмийн үхрийг хулгайлж, түүнд 1.200.000 /нэг сая хоёр зуун мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

8. Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг “******* ” гэх газраас 2022 оны 01 дүгээр сарын 24-ний өдөр ******** , О.********  нартай бүлэглэж, машин механизм буюу **-** УНЗ улсын дугаартай ягаан өнгийн “Инсайт” маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан Н.******** ийн эзэмшлийн үхэр сүргээс 1 тооны хар зүсмийн эр бяруу хулгайлж, түүнд 800.000 /найман зуун мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

9. Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг “******* ” гэх газраас 2022 оны 01 дүгээр сарын 21-ний өдөр ******** , О.********  нартай бүлэглэж, машин механизм буюу **-** УНЗ улсын дугаартай ягаан өнгийн “Инсайт” маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан Н.******** ийн эзэмшлийн үхэр сүргээс 1 тооны хар зүсмийн эр бяруу хулгайлж, түүнд 800.000 /найман зуун мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

10. Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг “*******” гэх газраас 2022 оны 01 дүгээр сарын 03-ны өдөр О.******** , ********  нартай бүлэглэж машин механизм буюу **-** УНЗ улсын дугаартай ягаан өнгийн “Инсайт” маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан Д.********* ын эзэмшлийн хонин сүргээс 3 хонь, 1 ямаа хулгайлж, түүнд 420.000 /дөрвөн зуун хорин мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

11. Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 2 дугаар багийн нутаг “*******” гэх газраас 2021 оны 10 дугаар сарын дундуур О.******** , ********  нартай бүлэглэж машин механизм буюу **-** УНЗ улсын дугаартай ягаан өнгийн “Инсайт” маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан Я.******* ын эзэмшлийн хонин сүргээс эр төлөг 5, охин төлөг 4 нийт 9 буюу олон тооны мал хулгайлж, түүнд 810.000 /найман зуун арван мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

12. Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг “*******” гэх газраас 2021 оны 10 дугаар сарын 29-ний өдөр ******** , О.********  нартай бүлэглэж машин механизм буюу улсын дугаар тодорхойгүй улаан өнгийн “Даюун” маркийн мотоцикл ашиглаж Н.******** ийн адуун сүргээс 3 тооны адуу буюу олон тооны мал хулгайлж, түүнд 3.200.000 /гурван сая хоёр зуун мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

13. Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг “******* ” гэх газраас 2022 оны 01 дүгээр сарын 28-ны өдөр ******** , О.********  нартай бүлэглэж, машин механизм буюу **-** УНЗ улсын дугаартай ягаан өнгийн “Инсайт” маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан Н.******** ийн эзэмшлийн үхэр сүргээс улаан зүсмийн гунжин үхэр хулгайлж, түүнд 1.200.000 /нэг сая хоёр зуун мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

14. Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 2 дугаар багийн хөдөө хэсэг “*******” гэх газраас 2022 оны 02 дугаар сарын 22-ны өдөр ******** той бүлэглэж, машин механизм буюу **-** УНД улсын дугаартай приус-20 маркийн шаргал өнгийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан Д.********* гийн эзэмшлийн үхэр сүргээс 2 буюу олон тооны мал хулгайлж, түүнд 2.400.000 /хоёр сая дөрвөн зуун мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

15. Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг “********* ” гэх газраас 2021 оны 11 дүгээр сарын сүүлээр ******** той бүлэглэж машин механизм буюу **-** УНЗ улсын дугаартай ягаан өнгийн “Инсайт” маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан Д.******* ийн эзэмшлийн адуун сүргээс 2 буюу олон тооны мал хулгайлж, түүнд 2.300.000 /хоёр сая гурван зуун мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан, 15 удаагийн үйлдлээр 7 хохирогчийн 47 тооны малыг хулгайлан нийт 29.420.000 төгрөгийн хохирол буюу үлэмж хэмжээний хохирол учруулан “мал хулгайлах” гэмт хэргийг байнга үйлдэж амьдралын эх үүсвэр ******* госон,

 

Шүүгдэгч ********  нь Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 2 дугаар багийн нутаг “**********” гэх газраас 2022 оны 02 дугаар сарын 10-ны өдөр Э.******** тай бүлэглэж, машин механизм буюу **-** УНЗ улсын дугаартай ягаан өнгийн “Инсайт” маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан Д.**********ын эзэмшлийн үхэр сүргээс 1 тооны хар зүсмийн мухар эр үхэр хулгайлж, түүнд 1.430.000 /нэг сая дөрвөн зуун гучин мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

2. Хэнтий аймгийн Хэрлэн сумын 6 дугаар багийн нутаг дэвсгэрээс 2022 оны 01 дүгээр сарын 05-ны өдөр Э.******** , О.********  нартай бүлэглэж, машин механизм буюу **-** УНЗ улсын дугаартай ягаан өнгийн “Инсайт” маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан А.****гийн эзэмшлийн үхэр сүргээс 1 тооны улаан халзан зүсмийн охин шүдлэн үхэр хулгайлж, түүнд 1.200.000 /нэг сая хоёр зуун мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

3. Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг “******* ” гэх газраас 2021 оны 11 дүгээр сарын 16-ны өдөр Э.******** , О.********  нартай бүлэглэж, улсын дугаар тодорхойгүй улаан өнгийн Даюун маркийн мотоцикл ашиглан Н.******** ийн эзэмшлийн үхэр сүргээс 7 буюу олон тооны малыг хулгайлж, түүнд 7.600.000 /долоон сая зургаан зуун мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

4. Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг “******* ” гэх газраас 2022 оны 01 дүгээр сарын 09-ний өдөр Э.******** , О.********  нартай бүлэглэж, машин механизм буюу **-** УНЗ улсын дугаартай ягаан өнгийн “Инсайт” маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан Н.******** ийн эзэмшлийн үхэр сүргээс хар, улаан зүсмийн 2 буюу олон тооны малыг хулгайлж, түүнд 2.400.000 /хоёр сая дөрвөн зуун мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

5. Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг “Улаан толгой энгэр” гэх газраас 2022 оны 01 дүгээр сарын 18-ны өдөр Э.******** , О.********  нартай бүлэглэж, машин механизм буюу **-** УНЗ улсын дугаартай ягаан өнгийн “Инсайт” маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан Н.******** ийн эзэмшлийн хонин сүргээс шүдлэн эр хонь 8, шүдлэн эр ямаа 2 нийт 10 буюу олон тооны мал хулгайлж, түүнд 1.260.000 /нэг сая хоёр зуун жаран мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

6. Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг “******* ” гэх газраас 2021 оны 11 дүгээр сарын 06-ны өдөр Э.******** , О.********  нартай бүлэглэж, машин механизм буюу **-** ХЭҮ улсын дугаартай цагаан өнгийн “Бонго” маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан Н.******** ийн эзэмшлийн үхэр сүргээс 2 буюу олон тооны малыг хулгайлж, түүнд 2.400.000 /хоёр сая дөрвөн зуун мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

7. Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг “******* ” гэх газраас 2022 оны 02 дугаар сарын 17-ны өдөр Э.******** , О.********  нартай бүлэглэж, машин механизм буюу **-** УНЗ улсын дугаартай ягаан өнгийн “Инсайт” маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан Н.******** ийн эзэмшлийн үхэр сүргээс 1 тооны улаан халзан зүсмийн үхрийг хулгайлж, түүнд 1.200.000 /нэг сая хоёр зуун мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

8. Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг “******* ” гэх газраас 2022 оны 01 дүгээр сарын 24-ний өдөр Э.******** , О.********  нартай бүлэглэж, машин механизм буюу **-** УНЗ улсын дугаартай ягаан өнгийн “Инсайт” маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан Н.******** ийн эзэмшлийн үхэр сүргээс 1 тооны хар зүсмийн эр бяруу хулгайлж, түүнд 800.000 /найман зуун мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

9. Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг “*******” гэх газраас 2022 оны 01 дүгээр сарын 13-ны өдөр О.******** тай бүлэглэж, машин механизм буюу улсын дугаар тодорхойгүй улаан өнгийн “Даюун” маркийн мотоцикл ашиглан ******* ийн эзэмшлийн үхэр сүргээс 1 тооны улаан халзан зүсмийн охин шүдлэн хулгайлж, түүнд 1.200.000 /нэг сая хоёр зуун мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

10. Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг “******* ” гэх газраас 2022 оны 01 дүгээр сарын 21-ний өдөр Э.******** , О.********  нартай бүлэглэж, машин механизм буюу **-** УНЗ улсын дугаартай ягаан өнгийн “Инсайт” маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан Н.******** ийн эзэмшлийн үхэр сүргээс 1 тооны хар зүсмийн эр бяруу хулгайлж, түүнд 800.000 /найман зуун мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

11. Хэнтий аймгийн Хэрлэн сумын 6 дугаар багийн нутаг “Овоот” гэх газраас 2022 оны 01 дүгээр сарын 25-ны өдөр О.******** тай бүлэглэж морин уналга ашиглан *******  ын эзэмшлийн үхэр сүргээс 2 буюу олон тооны улаан шүдлэн гунж, хүрэн халзан бяруу зүсмийн үхэр хулгайлж, түүнд 2.000.000 /хоёр сая/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

12. Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг “*******” гэх газраас 2022 оны 01 дүгээр сарын 03-ны өдөр О.******** , Э.********  нартай бүлэглэж машин механизм буюу **-** УНЗ улсын дугаартай ягаан өнгийн “Инсайт” маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан Д.********* ын эзэмшлийн хонин сүргээс 3 хонь, 1 ямаа хулгайлж, түүнд 420.000 /дөрвөн зуун хорин мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

13. Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг “******* ********* *******” гэх газраас 2022 оны 01 дүгээр сарын 12-ны өдөр О.******** тай бүлэглэж машин механизм буюу **-** ХЭҮ улсын дугаартай цэнхэр өнгийн приус-11 маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан Д.********* ын эзэмшлийн хонин сүргээс 2 тооны соёолон насны ямааг хулгайлж, түүнд 300.000 /гурван зуун мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

14. Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг “******* ********* *******” гэх газраас 2021 оны 12 дугаар сарын 27-ны өдөр О.******** тай бүлэглэж явганаар тасалж хөөж Д.********* ын эзэмшлийн хонин сүргээс 6 тооны хонь хулгайлж, түүнд 720.000 /долоон зуун хорин мянга/-н төгрөгийн хохирол учруулсан,

15. Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 2 дугаар багийн нутаг “*******” гэх газраас 2021 оны 10 дугаар сарын дундуур О.******** , Э.********  нартай бүлэглэж машин механизм буюу **-** УНЗ улсын дугаартай ягаан өнгийн “Инсайт” маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан Я.******* ын эзэмшлийн хонин сүргээс эр төлөг 5, охин төлөг 4 нийт 9 буюу олон тооны мал хулгайлж, түүнд 810.000 /найман зуун арван мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

16. Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг “*******” гэх газраас 2021 оны 10 дугаар сарын 29-ний өдөр Э.******** , О.********  нартай бүлэглэж машин механизм буюу улсын дугаар тодорхойгүй улаан өнгийн “Даюун” маркийн мотоцикл ашиглаж Н.******** ийн адуун сүргээс 3 тооны адуу буюу олон тооны мал хулгайлж, түүнд 3.200.000 /гурван сая хоёр зуун мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

17. Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг “******* ” гэх газраас 2022 оны 01 дүгээр сарын 28-ны өдөр Э.******** , О.********  нартай бүлэглэж, машин механизм буюу **-** УНЗ улсын дугаартай ягаан өнгийн “Инсайт” маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан Н.******** ийн эзэмшлийн үхэр сүргээс улаан зүсмийн гунжин үхэр хулгайлж, түүнд 1.200.000 /нэг сая хоёр зуун мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

18. Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 2 дугаар багийн хөдөө хэсэг “*******” гэх газраас 2022 оны 02 дугаар сарын 22-ны өдөр Э.******** тай бүлэглэж, машин механизм буюу **-** УНД улсын дугаартай приус-20 маркийн шаргал өнгийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан Д.********* гийн эзэмшлийн үхэр сүргээс 2 буюу олон тооны мал хулгайлж, түүнд 2.400.000 /хоёр сая дөрвөн зуун мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

19. Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг “********* ” гэх газраас 2021 оны 11 дүгээр сарын сүүлээр Э.******** тай бүлэглэж машин механизм буюу **-** УНЗ улсын дугаартай ягаан өнгийн “Инсайт” маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан Д.******* ийн эзэмшлийн адуун сүргээс 2 буюу олон тооны мал хулгайлж, түүнд 2.300.000 /хоёр сая гурван зуун мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

20. Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг “Овоотын ар” гэх газраас 2021 оны 12 дугаар сарын 05-ны өдөр О.******** тай бүлэглэж морин уналга ашиглан *******  ий эзэмшлийн үхэр сүргээс 2 буюу олон тооны мал хулгайлж, түүнд 2.000.000 /хоёр сая / төгрөгийн хохирол учруулсан, 20 удаагийн үйлдлээр 10 хохирогчийн 60 тооны малыг хулгайлан нийт 35.640.000 төгрөгийн хохирол буюу үлэмж хэмжээний хохирол учруулан “мал хулгайлах” гэмт хэргийг байнга үйлдэж амьдралын эх үүсвэр ******* госон,

 

Шүүгдэгч О.********  нь Хэнтий аймгийн Хэрлэн сумын 6 дугаар багийн нутаг дэвсгэрээс 2022 оны 01 дүгээр сарын 05-ны өдөр Э.******** , ********  нартай бүлэглэж, машин механизм буюу **-** УНЗ улсын дугаартай ягаан өнгийн “Инсайт” маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан А.****гийн эзэмшлийн үхэр сүргээс 1 тооны улаан халзан зүсмийн охин шүдлэн үхэр  хулгайлж,  түүнд  1.200.000  /нэг  сая  хоёр  зуун  мянга/

төгрөгийн хохирол учруулсан,

2. Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг “******* ” гэх газраас 2021 оны 11 дүгээр сарын 16-ны өдөр Э.******** , ********  нартай бүлэглэж, улсын дугаар тодорхойгүй улаан өнгийн “Даюун” маркийн мотоцикл ашиглан Н.******** ийн эзэмшлийн үхэр сүргээс 7 буюу олон тооны малыг хулгайлж, түүнд 7.600.000 /долоон сая зургаан зуун мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

3. Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг “******* ” гэх газраас 2022 оны 01 дүгээр сарын 09-ний өдөр Э.******** , ********  нартай бүлэглэж, машин механизм буюу **-** УНЗ улсын дугаартай ягаан өнгийн “Инсайт” маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан Н.******** ийн эзэмшлийн үхэр сүргээс хар, улаан зүсмийн 2 буюу олон тооны малыг хулгайлж, түүнд 2.400.000 /хоёр сая дөрвөн зуун мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

4. Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг “Улаан толгой энгэр” гэх газраас 2022 оны 01 дүгээр сарын 18-ны өдөр Э.******** , ********  нартай бүлэглэж, машин механизм буюу **-** УНЗ улсын дугаартай ягаан өнгийн “Инсайт” маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан Н.******** ийн эзэмшлийн хонин сүргээс шүдлэн эр хонь 8, шүдлэн эр ямаа 2 нийт 10 буюу олон тооны мал хулгайлж, түүнд 1.260.000 /нэг сая хоёр зуун жаран мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

5. Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг “******* ” гэх газраас 2021 оны 11 дүгээр сарын 06-ны өдөр Э.******** , ********  нартай бүлэглэж, машин механизм буюу **-** ХЭҮ улсын дугаартай цагаан өнгийн “Бонго” маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан Н.******** ийн эзэмшлийн үхэр сүргээс 2 буюу олон тооны малыг хулгайлж, түүнд 2.400.000 /хоёр сая дөрвөн зуун мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

6. Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг “******* ” гэх газраас 2022 оны 02 дугаар сарын 17-ны өдөр Э.******** , ********  нартай бүлэглэж, машин механизм буюу **-** УНЗ улсын дугаартай ягаан өнгийн “Инсайт” маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан Н.******** ийн эзэмшлийн үхэр сүргээс 1 тооны улаан халзан зүсмийн үхрийг хулгайлж, түүнд 1.200.000 /нэг сая хоёр зуун мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

7. Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг “******* ” гах газраас 2022 оны 01 дүгээр сарын 24-ний өдөр Э.******** , ********  нартай бүлэглэж, машин механизм буюу **-** УНЗ улсын дугаартай ягаан өнгийн “Инсайт” маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан Н.******** ийн эзэмшлийн үхэр сүргээс 1 тооны хар зүсмийн эр бяруу хулгайлж, түүнд 800.000 /найман зуун мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

8. Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг “*******” гэх газраас 2022 оны 01 дүгээр сарын 13-ны өдөр ******** той бүлэглэж, машин механизм буюу улсын дугаар тодорхойгүй улаан өнгийн “Даюун” маркийн мотоцикл ашиглан ******* ийн эзэмшлийн үхэр сүргээс 1 тооны улаан халзан зүсмийн охин шүдлэн хулгайлж, түүнд 1.200.000 /нэг сая хоёр зуун мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

9. Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг “******* ” гэх газраас 2022 оны 01 дүгээр сарын 21-ний өдөр Э.******** , ********  нартай бүлэглэж, машин механизм буюу **-** УНЗ улсын дугаартай ягаан өнгийн “Инсайт” маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан Н.******** ийн эзэмшлийн үхэр сүргээс 1 тооны хар зүсмийн эр бяруу хулгайлж, түүнд 800.000 /найман зуун мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

10. Хэнтий аймгийн Хэрлэн сумын 6 дугаар багийн нутаг “Овоот” гэх газраас 2022 оны 01 дүгээр сарын 25-ны өдөр ******** той бүлэглэж морин уналга ашиглан *******  ын эзэмшлийн үхэр сүргээс 2 буюу олон тооны улаан шүдлэн гунж, хүрэн халзан бяруу зүсмийн үхэр хулгайлж, түүнд 2.000.000 /хоёр сая/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

11. Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг “*******” гэх газраас 2022 оны 01 дүгээр сарын 03-ны өдөр ******** , Э.********  нартай бүлэглэж машин механизм буюу **-** УНЗ улсын дугаартай ягаан өнгийн “Инсайт” маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан Д.********* ын эзэмшлийн хонин сүргээс 3 хонь, 1 ямаа хулгайлж, түүнд 420.000 /дөрвөн зуун хорин мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

12. Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг “******* ********* *******” гэх газраас 2022 оны 01 дүгээр сарын 12-ны өдөр ******** той бүлэглэж машин механизм буюу **-** ХЭҮ улсын дугаартай цэнхэр өнгийн приус-11 маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан Д.********* ын эзэмшлийн хонин сүргээс 2 тооны соёолон насны ямааг хулгайлж, түүнд 300.000 /гурван зуун мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

13. Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг “******* ********* *******” гэх газраас 2021 оны 12 дугаар сарын 27-ны өдөр ******** той бүлэглэж явганаар тасалж хөөж Д.********* ын эзэмшлийн хонин сүргээс 6 тооны хонь хулгайлж, түүнд 720.000 /долоон зуун хорин мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

14. Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 2 дугаар багийн нутаг “*******” гэх газраас 2021 оны 10 дугаар сарын дундуур ******** , Э.********  нартай бүлэглэж машин механизм буюу **-** УНЗ улсын дугаартай ягаан өнгийн “Инсайт” маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан Я.******* ын эзэмшлийн хонин сүргээс эр төлөг 5, охин төлөг 4 нийт 9 буюу олон тооны мал хулгайлж, түүнд 810.000 /найман зуун арван мянга/ төгрөгийн  хохирол учруулсан,

15. Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг “*******” гэх газраас 2021 оны 10 дугаар сарын 29-ний өдөр Э.******** , ********  нартай бүлэглэж машин механизм буюу улсын дугаар тодорхойгүй улаан өнгийн “Даюун” маркийн мотоцикл ашиглаж Н.******** ийн адуун сүргээс 3 тооны адуу буюу олон тооны мал хулгайлж, түүнд 3.200.000 /гурван сая хоёр зуун мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

16. Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг “******* ” гэх газраас 2022 оны 01 дүгээр сарын 28-ны өдөр Э.******** , ********  нартай бүлэглэж, машин механизм буюу **-** УНЗ улсын дугаартай ягаан өнгийн “Инсайт” маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан Н.******** ийн эзэмшлийн үхэр сүргээс улаан зүсмийн гунжин үхэр хулгайлж, түүнд 1.200.000 /нэг сая хоёр зуун мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

17. Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг “Овоотын ар” гэх газраас 2021 оны 12 дугаар сарын 05-ны өдөр ******** той бүлэглэж морин уналга ашиглан *******  ы эзэмшлийн үхэр сүргээс 2 буюу олон тооны мал хулгайлж, түүнд 2.000.000 /хоёр сая / төгрөгийн хохирол учруулсан, 17 удаагийн үйлдлээр 7 хохирогчийн 55 тооны малыг хулгайлан нийт 29.510.000 төгрөгийн хохирол буюу үлэмж хэмжээний хохирол учруулан “мал хулгайлах” гэмт хэргийг байнга үйлдэж амьдралын эх үүсвэр ******* госон гэмт хэргүүдийг үйлдсэн гэх гэмт хэрэгт холбогджээ.

 

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

 

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт дараах яллах ******* он цагаатгах нотлох баримтуудыг шинжлэн судлав. Үүнд:

 

Шүүгдэгч ********  шүүх хуралдаанд мэдүүлэхдээ: “...Үйлдсэн хэргээ хүлээн зөвшөөрч байна. Өмнө өгсөн мэдүүлэг үнэн зөв тул нэмж мэдүүлэг өгөхгүй” гэв.

 

Шүүгдэгч Э.********  шүүх хуралдаанд мэдүүлэхдээ: “...Үйлдсэн хэргээ хүлээн зөвшөөрч байна. Өмнө өгсөн мэдүүлэг үнэн зөв тул нэмж мэдүүлэг өгөхгүй” гэв.

 

Шүүгдэгч О.********  шүүх хуралдаанд мэдүүлэхдээ: “...Үйлдсэн хэргээ хүлээн зөвшөөрч байна. Өмнө өгсөн мэдүүлэг үнэн зөв тул нэмж мэдүүлэг өгөхгүй” гэв.

 

Хохирогч Н.********  шүүх хуралдаанд  мэдүүлэхдээ:  “...Надад  өмнө  ярьсан  зүйл

дээр нэмж ярих зүйл байхгүй. Надад учирсан хохирлоос шүүгдэгч нар нь нэг ч төгрөг төлж барагдуулаагүй. Хохирлоо гаргуулж авмаар байна.” гэв.

 

Иргэдийн төлөөлөгч Н.Зоригтбаатар шүүх хуралдаанд гаргасан дүгнэлтдээ: “...шүүгдэгч нарыг гэм буруутай гэж үзэж байна” гэв.

 

1.Хохирогч Д.********** мөрдөн шалгах ажиллагаанд мэдүүлэхдээ: “...Манайх Хэнтий аймгийн Хэрлэн сумын 3 дугаар баг Баянмөнх 3-16 тоотод оршин суудаг. Манай малыг миний аав ***** гэх хүн хардаг. Манай аавынх Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 2 дугаар багийн нутаг “**********” гэх газарт мал маллаж амьдардаг. Манайх 16 тооны үхэр, 10 орчим тооны адуутай. 2022 оны 02 дугаар сарын 08-ны өдөр манай аав, ээж хоёр аймгийн төвд заслаа хийлгэх ажлаар ирээд 1 хоноод маргааш нь ээж буцаад явсан. Би өөрөө ээжийг хөдөө гэрт нь хүргэж өгсөн. Аав, ээж хоёр 08-ны өдөр аймаг ирэхэд үхэр бүрэн гэрийнхээ хойд талд байсан. Маргааш нь буюу 02 дугаар сарын 09-ний өдрөөс хойш үхэр нь гэрийнхээ гадаа ирэхгүй байсаар байгаад 02 дугаар сарын 12-ны өдрийн орой үхэр нь гэрийнхээ гадаа ирэхэд мухар хар зүсмийн соёолон насны эр үхэр дутуу ирсэн байсан. Тэгээд маргааш нь буюу 02 дугаар сарын 13-ны өдөр би өөрийн нөхрийн хамт машинтай явж үхрээ хайж явсан. Тэгэхэд манай аав, ээжийн гэрээс баруун зүгт Хэрлэн голын эрэг дээр дэрсэн дотор үхрийн гэдэс сэвс байсан. Тэр үхрийн сэвсийг манай алдсан үхрийн сэвс байж магадгүй гэж бодсон. Тэгээд манай үхрийг нядалсан юм байна гэж бодоод цагдаагийн байгууллагад хандсан. ...Үхэр нядлагдсан газрын ойролцоо хар үхрийн зулгаагдсан үс байсан. Үүнийг хараад манай үхрийг нядалсан байна гэж бодсон. Мөн манай үхрийн бэлчээрт гардаг газар нь байгаа юм. Үхэр нядлагдсан газар дээр жижиг суудлын машины мөр байсан, мөн нэг мотоциклийн мөр байсан. Тэр мотоциклийн мөрийг мөрдөөд явахад зүүн урд зүгт байдаг *****  гэдэг айлын гадаа очиж байсан. Тухайн үед гэрт нь орох гэхэд гэр нь түгжээтэй байсан. Тэгээд аавын гэрт ирээд утсаар холбогдоод ярихад аймгийн төвөөс гарч байна гэхээр нь замд нь тосож уулзахаар ******* сон. Ингээд онгоцны буудлын баруун талд таараад уулзаад асуухад 02 дугаар сарын 09-ний өдрийн орой харанхуй ******* ж байхад бараан өнгийн жижиг суудлын машин голын эрэг дээгүүр эргэлдээд явж байхыг харсан гэж хэлсэн. Тэгээд би мотоциклийн мөр үхрийн сэвсэн дээрээс танай гэрийн гадаа очиж байсан гэж асуухад өөрөө мотоциклтой үхрээ туугаад тэр хавиар явсан гэж тайлбарлаж байсан. Тэр хүн манай нөхрийн хамаатан хүн байгаа юм...” гэжээ. (1-р хх-ийн 91-92),

 

Иргэний нэхэмжлэгч ******* мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн мэдүүлэгтээ: “...Одоогоор нэхэмжлэх зүйлгүй. Цаашид хуулийн байгууллага автомашиныг хураах шаардлагатай ******* вол ******* аас мөнгийг гаргуулж авах ******* но. Манай байгууллагаас шүүх хуралдаанд оролцох ******* омжгүй...” гэжээ. (1-р хх-ийн 98-99),

 

Гэрч *******  мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн мэдүүлэгтээ: “...******** , *******  нар нь 2022 оны 02 дугаар сарын 10-нд байхаа том эр үхрийн мах авч ирээд надаар зөөлгөхөөр нь би зөөж аваачин бойны жин хэмжигч дээр бүгдийг нь тавьж хиллүүлэхэд 200 кг орчим татаж байсан. Тухайн үед үхрийнх нь махыг зөөж байхад хар өнгийн үхрийн арьс, машины багаажин дотор харагдаж байсан. Харин дараа нь “танай мал хаана байдаг юм бэ хөгшөөн” гэж намайг асуухад *******  нь “манай мал бишээ манай ахын мал байгаа юмаа, манай ах Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын нутаг дэвсгэр нутагладаг юм аа” гэж байсан. ******** , ********  нар нь мал мах зарах үедээ гарал үүслийн бичиг авч ирдэггүй байсан. ******* , ********  нар нь зүгээр код авч ирдэг байсан. Би 7 хоногтоо 1 өдөр нь л амардаг. Тухайн өдөрт ******* , ********  нар нь мах авч ирж зарах ******* омжтой....” гэжээ. (1-р хх-ийн 108-109),

Шүүгдэгч Э.********  мөрдөн шалган ажиллагааны явцад яллагдагчаар өгсөн мэдүүлэгтээ: “...Миний хувьд нутгийн дүү ******** ийн хамтаар 2022 оны 02 дугаар сарын 10-ны өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 2 дугаар багийн нутаг "**********" гэх газраас 1 тооны хар зүсмийн мухар эр үхэр хулгайлсан. Би гэмт хэрэг үйлдэхдээ өөрийн **-** УНЗ улсын дугаартай “Хондо Инсайт” маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглаж гэмт хэрэг үйлдсэн. Дээрх тээврийн хэрэгсэл миний эзэмшлийн тээврийн хэрэгсэл бөгөөд банк бусын нэр дээр байдаг. Тухайн үед ********  бид хоёр үхрийнхээ махыг миний машинд ачиж Хэнтий аймгийн төвд ченжид 1.998.000 төгрөг зарж борлуулаад мөнгийг нь миний хаан банкны *******  дугаарын данд хийлгэж аваад тал мөнгийг би ******** ид өгсөн. Би тухайн үедээ архи, дарс уугаад л дуусгасан. Би одоогоор хохирогчийн хохирлыг барагдуулаагүй байгаа бөгөөд хохирлоо төлж барагдуулна....” гэжээ. (1-р хх-ийн 127-128),

 

Шүүгдэгч ********  мөрдөн шалган ажиллагааны явцад яллагдагчаар өгсөн мэдүүлэгтээ: “...Гэмт хэрэг үйлдэх санааг тухайн үед ********  бид хоёр хоорондоо ярилцаж байгаад гаргасан. ********  ахын **-** УНЗ улсын дугаартай “Хондо Инсайт” маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглаж гэмт хэрэг үйлдсэн. Мөнгийг ********  бид 2 хувааж авсан. Би дээрх мөнгийг архи дарс ууж үрсэн. Би одоогоор хохирлыг барагдуулаагүй байгаа. ******** тай нийлж байгаад барагдуулна...” гэжээ. (1-р хх-ийн 132-133),

 

Гэмт хэргийн талаарх гомдол, мэдээлэл хүлээн авсан тэмдэглэл (1-р хх-ийн 82),

Хэнтий аймгийн Прокурорын газрын прокурорын 2022 оны 03 дугаар сарын 17-ны өдрийн 12 дугаартай “Эд хөрөнгө битүүмжлэх” тухай тогтоол, тэмдэглэл (1-р хх-ийн 59-61)

Хэнтий аймгийн Прокурорын газрын прокурорын 2022 оны 04 дүгээр сарын 21-ний өдрийн 14 дугаартай “Эд хөрөнгө битүүмжлэх” тухай тогтоол, тэмдэглэл (1-р хх-ийн 63-65)

Тээврийн хэрэгслийн лавлагаа  (1-р хх-ийн 68)

Хөрөнгийн үнэлгээний “Фэйр валуэшн” ХХК-ийн шинжээчийн 2022 оны 04 дүгээр сарын 06-ны өдрийн 2022/ШД-125 дугаартай: “...“Хонда Инсайт” маркийн суудлын автомашины зах зээлийн үнэлгээг 7,296,300 төгрөгийг бүхэлчлэн 7,300,000 төгрөг байх ******* омжтой” гэх дүгнэлт (1-р хх-ийн 71-74),

Хөрөнгийн үнэлгээний “Фэйр валуэшн” ХХК-ийн шинжээчийн 2022 оны 04 дүгээр сарын 22-ны өдрийн 2022/ШД-254 дугаартай: “...“Даюун” мотоциклийн зах зээлийн үнэлгээг 280,000 төгрөг байх ******* омжтой” гэх дүгнэлт (1-р хх-ийн 78-80),

Хөрөнгийн үнэлгээний “Фэйр валуэшн” ХХК-ийн шинжээчийн 2022 оны 03 дугаар сарын 10-ны өдрийн 2022/ШД-81 дугаартай: “...1 тооны үхрийн зах зээлийн үнэлгээг 1,430,000 төгрөг байх ******* омжтой” гэх дүгнэлт (1-р хх-ийн 118-120),

Хэргийн газарт үзлэг хийсэн тэмдэглэл, гэрэл зургийн үзүүлэлтүүд (1-р хх-ийн 84-87),

Э.******** ын ХААН банкны депозит дансны дэлгэрэнгүй хуулга (1-р хх-ийн 135),

 

2.Хохирогч А.**** мөрдөн шалгах ажиллагаанд мэдүүлэхдээ: “...Манайх Хэнтий аймгийн ******* ****** ********д өөрийн хэдэн үхрээ маллаж амьдардаг. 2022 оны 01 дүгээр сарын 05-ны өдрийн өглөө манай үхэр гэрийнхээ гаднаас бэлчээрт гараад орой ирэхэд 1 тооны улаан халзан зүсмийн охин шүдлэн үхэр маань дутуу ирсэн. Тэгээд маргааш нь буюу 01 дүгээр сарын 06-ны өдрөөс эхэлж хайж эхлэхэд ямар нэгэн сураг гараагүй учир цагдаагийн байгууллагад хандсан. Манай үхэр миний охины нэр дээр тоологддог учир “А” данс нь миний охины нэр дээр байгаа. Улаан халзан охин шүдлэн үхэр буруу талын чих нь араасаа догол имтэй, зөв талын чих нь цуулбар имтэй. Надад зах зээлийн ханшаар үнэлэхэд татгалзах зүйл байхгүй....” гэжээ. (1-р хх-ийн 158-159),

 

Гэрч Б.******* мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн мэдүүлэгтээ: “...2022 оны 01 дүгээр сарын 05-ны өдөр дээрх хүмүүсээс 1 тооны үхрийн мах худалдаж авсан байна. Үхрийн мах нь 110 килограммтай мах байсныг 7800 төгрөгөөр бодож худалдаж авахад 863,000 төгрөг ******* ж өөрийнхөө ХААН банкны *******  дугаарын данснаас Э.********  гэх хүний ХААН банкны *******  тоот дансанд шилжүүлсэн...” гэжээ. (1-р хх-ийн 167),

 

Гэрч *******  мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн мэдүүлэгтээ: “...Би 2022 оны 01 дүгээр сарын 05-ны өдөр Meg1086504 150 кг-тай 1 үхрийн гарал үүслийн гэрчилгээ ******** ид олгосон. Уг гарал үүслийн гэрчилгээг ********  гэдэг хүн авсан. Уг бичгийг авахад марк улсын дугаарыг нь мэдэхгүй жижиг саарал өнгийн машинтай ирж авч байсан. Уг бичгийг тухайн өдрийн 19 цаг 57 минутад олгосон байна. Гарал үүслийн бичиг авч байгаа малчдын амаар тавьдаг, өндөр дүн тавихаар малчид хураамжид өгөх мөнгөө бага өгөх гээд килограммыг бага тавиулдаг. ...” гэжээ. (1-р хх-ийн 171),

 

Шүүгдэгч Э.********  мөрдөн шалган ажиллагааны явцад яллагдагчаар өгсөн мэдүүлэгтээ: “...Би 2022 оны 01 дүгээр сарын 05-ны өдөр О.******** , ********  нартай бүлэглэн тухайн үедээ унаж байсан **-** УНЗ улсын дугаартай тээврийн хэрэгсэл ашиглаж Хэнтий аймгийн Хэрлэн сумын 6 дугаар баг хөдөө хэсэгт бэлчээрээс 1 тооны улаан халзан зүсмийн охин шүдлэн үхэр хулгайлсан. Би 863.000 төгрөгөөр зарж борлуулсан. Бид 3 тухайн үедээ тэнцүү хувааж авсан. Ер нь тэгээд архи ууж идээд л дуусгасан. Бид 3 одоогоор хохирогчийн хохирлыг барагдуулаагүй байгаа бөгөөд ойрын хугацаанд төлж барагдуулна....” гэжээ. (1-р хх-ийн 189),

 

Шүүгдэгч О.********  мөрдөн шалган ажиллагааны явцад яллагдагчаар өгсөн мэдүүлэгтээ: “...Би хохирогч ****гийн үхрийн үйлдэл дээр яваагүй. Энэ хэрэг дээр ******** , *******  нар явсан...” гэжээ. (1-р хх-ийн 194),

 

            Шүүгдэгч ********  мөрдөн шалган ажиллагааны явцад яллагдагчаар өгсөн мэдүүлэгтээ: “...Би Э.******** тай бүлэглэн тээврийн хэрэгсэл ашиглан 2022 оны 01 дүгээр сарын 05-ны өдөр Хэнтий аймгийн Хэрлэн сумын 6 дугаар баг хөдөө хэсгээс 1 тооны улаан халзан зүсмийн охин шүдлэн үхэр хулгайлснаа хүлээн зөвшөөрч байна. Уг хэрэг дээр О.********  оролцоогүй. Ер тэгээд Э.********  ******* он бусад хүмүүстэй архи, согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэж ууж идээд л дуусгасан. Бид 2 одоогоор хохирогчийн хохирлыг барагдуулаагүй. Тэгэхдээ төлж барагдуулна...” гэжээ. (1-р хх-ийн 198),

 

Гэмт хэргийн талаарх гомдол, мэдээлэл хүлээн авсан тэмдэглэл (1-р хх-ийн 152),

Хөрөнгийн үнэлгээний “Фэйр валуэшн” ХХК-ийн шинжээчийн 2022 оны 03 дугаар сарын 21-ний өдрийн 2022/ШД-96 дугаартай: “...улаан халзан зүсмийн охин шүдлэн 1,200,000 төгрөг байх ******* омжтой” гэх дүгнэлт (1-р хх-ийн 180-182),

Мал эмнэлгийн гэрчилгээ (1-р хх-ийн 199),

Э.******** ын ХААН банкны депозит дансны дэлгэрэнгүй хуулга (1-р хх-ийн 200),

 

3.Хохирогч Н.********  мөрдөн шалгах ажиллагаанд мэдүүлэхдээ: “...Би Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг “******* ” гэх газарт эхнэр, хүүхдүүдийн хамт мал маллаж амьдардаг.  “******* ” гэдэг газар маань Мөрөн сумаас зүүн урагш 6-7 орчим км газарт тус сумын 3 дугаар багийн нутагт байдаг. Манай үхэр гэрээсээ баруун урагшаа Мөрөнгийн голын зүүн талаар бэлчээрлэдэг. 2021 оны 11 дүгээр сарын 14-ний өдөр үхрээ бүртгээд бэлчээрт нь гаргасан юм. 2 хоног үхэртээ явж чадаагүй байж байгаад 2021 оны 11 дүгээр сарын 16-ны өдөр үхэртээ яваад үхрээ бүртгэж үзтэл манай үхэрнээс улаан халзан үнээ, улаан үнээ, шар эрээн үнээ зэрэг нийт 3 тооны үхэр алга ******* сон байсан. Тэгээд би тухайн үед ойр орчмоор хайж явахад ямар нэгэн сэжигтэй зүйл ажиглагдаагүй тул цагдаагийн байгууллагад үхэр алдсан талаар мэдэгдээгүй. Би зах зээлийн ханшаар үнэлнэ.

... “******* ” гэдэг газар маань Мөрөн сумаас зүүн урагш 6-7 орчим км газарт тус сумын 3 дугаар багийн нутагт байдаг. Манай үхэр гэрээсээ баруун урагшаа Мөрөнгийн голын зүүн талаар бэлчээрлэдэг. 2022 оны 01 дүгээр сарын 09-ний өдөр үхрээ бүртгэж үзтэл манай үхэрнээс хар гунж, улаан зүсмийн гунж алга ******* сон байсан. Тухайн үед ойр орчмоор хайж явахад ямар нэгэн сэжигтэй зүйл ажиглагдаагүй тул цагдаагийн байгууллагад үхэр алдсан талаар мэдэгдээгүй. ...Би зах зээлийн ханшаар үнэлнэ. ...Надад ямар нэгэн сэжиглэж байсан хүн байхгүй. ...Би гомдолтой байна.

... Би Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутагт “Бага хатны энгэр” гэх газарт өвөлжөөн дээрээ байх үедээ буюу 2022 оны 01 дүгээр сарын 17-ны өдөр Улаанбаатар хот руу явах ажил гараад явсан. Мал дээр маань манай 2 хүү малаа хараад үлдсэн. Тэгээд намайг байхгүй хойгуур манай зүүн талын айл ******* ох *******   гэдэг айлын хоньтой хонио нийлүүлээд ялгаж авсан байсан. Би 01 дүгээр сарын 21-ний өдөр Улаанбаатар хотоос ирээд маргааш нь хонио тоолж үзэхэд 8 хонь, 2 ямаа дутаж байсан. ...Баруун талын чих нь урдаасаа догол, зүүн чих нь цуулбар имтэй байсан. ...Манай хонь гэрийнхээ ойр орчмоор бэлчдэг. Би ойр орчмын газраараа алдсан хонь ямаагаа хайгаад явсан ******* овч ямар нэгэн сураг гараагүй...

...Манай үхэр гэрээсээ баруун урагшаа Мөрөнгийн голын зүүн талаар бэлчээрлэдэг. 2021 оны 11 дүгээр сарын 06-ны өдөр үхрээ гэрийнхээ гадаа хурааж ирээд бүртгээд гаргасан юм. Тэгээд маргааш буюу 2021 оны 11 дүгээр сарын 07-ны орой үхрээ хурааж ирээд бүртгэж үзтэл Улаан шүдлэн эр үхэр, улаан шүдлэн гунж маань байхгүй байсан. Өдөр үхрээ бүртгэж үзэхэд манай үхрээс мухар хар зүсмийн бяруу байхгүй байсан. 2 үхрээ ойр орчмын айлын үхрүүдтэй нийлсэн байж магадгүй гээд хайгаал олдоогүй. Тэгээд гэрийнхээ ойр орчмоор хайж явахад ямар нэгэн сэжигтэй зүйл ажиглагдаагүй тул цагдаагийн байгууллагад үхэр алдсан талаар мэдэгдээгүй.

...Манай үхэр гэрээсээ баруун урагшаа Мөрөнгийн голын зүүн талаар бэлчээрлэдэг. 2022 оны 02 дугаар сарын 16-ны өдөр үхрээ бүртгээд бэлчээрт нь гаргасан юм. 2022 оны 01 дүгээр сарын 17-ны өдөр үхэртэй үхрээ бүртгэж үзтэл манай үхрээс Улаан зүсмийн эр үхэр маань алга ******* сон байсан. Тэр өдрөөс хойш би ойр орчмоор эрэн хэд хоног хайгаад олоогүй ямар нэгэн сэжигтэй зүйл ажиглагдаагүй ******* охоор нь би цагдаагийн байгууллагад хандаагүй юм...

...Манай үхэр гэрээсээ баруун урагш Мөрөнгийн голын зүүн талаар бэлчээрлэдэг. 2022 оны 01 дүгээр сарын 25-ны өдрийн өглөө үхрээ гэрийнхээ гадаа татаж бүртгэж үзэхэд 1 тооны хар зүсмийн бяруу маань байхгүй дутаж байсан. Би бодохдоо 01 дүгээр сарын 24-өөс 25-ны өдрийн хооронд алдсан байх гэж бодож байгаа. Гэхдээ тэр үеэр надад ямар нэгэн сэжигтэй зүйл ажиглагдаагүй...

... 2022 оны 01 дүгээр сарын 22-ны өдөр үхрээ бүртгэж үзэхэд манай үхрээс мухар хар зүсмийн бяруу байхгүй байсан. Тухайн үед ойр орчмоор хайж явахад ямар нэгэн сэжигтэй зүйл ажиглагдаагүй тул цагдаагийн байгууллагад үхэр алдсан талаар мэдэгдээгүй. Манай үхэр 07 дугаар сарын 21-ний өдрийн өглөө бүрэн байсан юм. Тэгээд маргааш нь буюу 02 дугаар сарын 22-ны өдөр бүртгэж үзэхэд мухар хар бяруу маань байхгүй байсан. ... Би гомдолтой байна...

... Манайх Мөрөн сумаасаа зүүн урагш “Бага хатны энгэр” гэх газарт өвөлжиж байгаад одоо *******  гэх газарт хаваржиж байна. 2022 оны 10 дугаар сарын сүүлээр 3 тооны адуугаа алдсан. Тухайн үед манай адуу Мөрөнгийн голын зүүн тал, ******* ын зүүн тал, Мөрөнгийн овоот ******* он Марз гэх газруудаар байдаг. ...Жижиг сартай хээр байдас, бор халзан байдас, жижиг сартай хүрэн үрээ алдсан. Хоёр байдас нь нар саран тамгатай, хүрэн үрээ нь сартай онгин тамгатай. ...Би хоёр байдасаа зах зээлийн үнээр үнэлнэ. Харин хүрэн үрээ маань Төв аймгийн Сэргэлэн сумаас худалдаж авсан хурдан удмын үрээ байгаа, энэ үрээгээ би 3,000,000 төгрөгөөр үнэлнэ...

... 2022 оны 01 дүгээр сарын 27-ны өдөр өөрийн үхрээ тоолоход манай үхэр бүрэн байсан. Тэгээд 2022 оны 01 дүгээр сарын 29-ний 10 цаг өнгөрч байхад манай хүү *******  үхэртэй явахад манай үхэр бугуйл чирчихсэн явж байна манай үхрийн бэлчээр дээр үхрийн сэвс байна гэж надад хэлсэн. Тэгэхээр нь би үхрээ бүртгээд үхрийн бэлчээр дээр очиход үхрийн сэвс ******* он хээл байж байсан. Тэгээд ойр орчмоор мөр хайсан чинь машины мөр байж байсан ба шувуу мөр чийрлээд хүний ******* он малын мөр *******  байгаагүй. Тэгээд би хэд хоног үхрээ хайж явахад 6 тооны үхэр олдохгүй байхаар нь манай үхрийг хулгайлаад явсан байж магадгүй гээд цагдаад мэдэгдсэн. ...Ухаа халзан үнээ баруун чих дороосоо догол, зүүн чих нь дорооcoo хөндөл имтэй, бидэртэй улаан халзан гунж им ижил, нөгөө дөрвөн үхрийн зүсийн сайн мэдэхгүй байна. Им нь *******  баруун чих нь дороосоо догол, зүүн чих нь дороосоо хөндөл имтэй, баруун чих нь дээрээсээ догол, зүүн чинь дороосоо догол хоёр өөр төрлийн имтэй 4 тооны үхэр байгаа. ...Мандах гэх хүн үхэр ******* он манай үхрээс өөр үхэр байдгүй юм. Тэгээд би Мандахаас үхэр чинь бүрэн байна уу гэж асуухад надад бүрэн байна гэж хэлсэн учраас манай үхрээс 6 тооны үхэр байхгүй ******* охоор манай үхэр байж магадгүй гэж бодож байна...

...би урьд хохирогчоор мэдүүлэг өгөхдөө алдсан 8 тооны хонь, 2 тооны ямааныхаа нас, хүйсийнх нь талаар хэлж яриагүй юм байна, миний алдсан 8 тооны хонь наймуулаа шүдлэн эр хонь /3 настай/ байсан. Харин 2 тооны ямааны хувьд хоёулаа шүдлэн эр ямаа /3 настай/ байсан...” гэжээ. (1-р хх-ийн 221-222), (2-р хх-ийн 45-46, 106-107, 165-166, 233-234), (3-р хх-ийн 44-45, 167-168), (4-р хх-ийн 235-236), (5-р хх-ийн 48-49), (10-р хх-ийн 38-39),

Гэрч *******  мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн мэдүүлэгтээ: “...Би 2022 оны 01 дүгээр сарын 29-ний 10 цаг өнгөрч байхад үхэртээ явсан. Тэгээд би үхэр дээрээ очиход бугуйл зүйлттэй үхэр байж байсан. Тэгсэн манай үхрийн бэлчдэг газар шувуу цугласан байна. Тэгээд би очоод хартал машины мөр байна ба үхрийн сэвс, хээлийг нь гаргаад хаясан шувуу тухайн зүйлийг нь идээд байж байсан. Тэгээд би аавдаа хэлээд үхрээ тоолоход манай үхрээс 6 тооны үхэр байхгүй байсан. Тэгээд үхрээ хайж явахад 6 тооны үхэр олдохгүй ******* охоор нь манай аав цагдаад хандсан. ...Намайг үхрийн бэлчээр дээр очиход сэжиг бүхий машин тэрэг ******* он хүн байхгүй байсан. ...Бүдүүн бөөрөнхий хэлбэртэй, цагаан өнгийн ирмээн нь бугуйл байсан. Багцаагаар 6 метр урттай бугуйл байсан ба тухайн бугуйлын нэг үзүүрт нь хоёр өөр өнгийн хавтгай уяа холбосон байсан....” гэжээ. (5-р хх-ийн 52-53)

 

Гэрч *******  мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн мэдүүлэгтээ: “...2022 оны 01 дүгээр сарын 29-ний өдөр Н.********  нь над руу залгаад “манай үхэр харагдана уу, манай үхрээс 10 гаран үхэр байхгүй байна. Манай үхрийн бэлчээр дээр үхрийн сэвс байна, манай нэг үхрийн хүзүүнд бугуйлтай ирсэн, чи үхэртээ явсан уу” гэж надаас асуусан. Тэгэхээр нь би 01 дүгээр сарын 28-ны өдөр үхэрт явсан тэгэхэд танай үхэр байж байсан гэж хэлсэн. Тэгээд ********  ах би өрөө Хэнтий аймагт ажилтай явж байна манай хүү надад үхрийн бэлчээр дээр үхэр ажилласан байна гэж надад хэллээ би өрөө очиж үзлээ гэхээр нь би та тэгвэл манай үхрийг хамт харчихаарай гэж хэлээд за үхэр хулгайлсан *******  манай үхэр бас дутсан байх гээд би хүүхэдтэй хамт үхрээ татах гээд үхрийнхээ бэлчээр дээр очтол ********  нөгөө үхэр нядлагдсан газар ирсэн байсан. Тэгээд бид хоёр ойр очмоор мөр хайсан чинь шувуу ойр хавиар нь яваад хүний мөргүй ******* госон байсан...” (5-р хх-ийн 58-59)

 

Гэрч М.Уу********  мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн мэдүүлэгтээ: “...2021 оны 10

дугаар сарын 30-ны өдөр Мөрөн сумын харьяат *******  нэг танихгүй хүнтэй ирж 2 адууны мах зарсан. Тухайн үед мал махны гарал үүслийн бичиг байхгүй байсан тул гарал үүслийн бичгээ олоод ир тэгвэл худалдаж авна гэхэд гарал үүслийн бичиг олж ирнэ гээд явсан. Тэгээд хэсэг хугацааны дараа Мөрөн сумын харьяатай хүнд аймгийн төвөөс мал махны гарал үүслийн бичиг өгөхгүй байна гэсэн. Мах худалдаж авч байгаа хүн нь гарал үүслийн бичгээ авч ******* доггүй юм уу 2, 3 малын эмчтэй уулзлаа надад гарал үүслийн бичиг өгөхгүй байна гэсэн. Тэгэхээр нь би хулгайн адууны мах биш биз дээ гээд гэж сайн асууж лавлаж байгаад авсан. Махыг нь аймгийн төвд таксинд явдаг *******  гэдэг хүний машинд ачаад явж байсан. Тухайн адууны махны арьс толгой нь байхгүй байсан арьс толгойгоо аваад ирээрэй гэхэд өөр ченжид арьс толгойг нь зарсан гэж хэлсэн. Тэгээд дээрх 2 адууны зургийг нь ******* ийн фейсбүүк чатаар өөрийнхөө чат руу явуулсан. Зураг нь одоо он, сартайгаа миний утсан дээр байгаа. *******  гэдэг хүний аав нь *******  гээд Мөрөн сумын ЗДТГ-т ажилладаг байсан тохьтой ах байдаг байсан, махыг нь ачиж яваа хүн *******  гээд зүс таних хүн байхаар нь махыг нь авсан юм. Дээрх 2 адууны мах нийт 1,150,000 орчим төгрөг ******* сон өмнө надаас 150,000 төгрөг зээлдсэн байсан тул 150,000 төгрөгийг нь суутгаад 1,000,000 төгрөгийг *******  гэдэг хүний Хаан банкны 5935289481 тоот дансанд шилжүүлсэн.” гэжээ. (4-р хх-ийн 239-240)

 

Гэрч *******  мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн мэдүүлэгтээ: “...Би 2021 оны 11 дүгээр сарын 17-ны өдөр Хэнтий аймгийн Хэрлэн сумын 3 дугаар багийн иргэн ******* н нэр дээр Meg946011 300 кг-тай 2 үхрийн гарал үүслийн гэрчилгээг ******** ид олгосон. Уг бичгийг тухайн өдрийн 14 цаг 48 минутад олгосон байна...

...Би 2022 оны 01 дүгээр сарын 09-ний өдөр Хэнтий аймгийн Хэрлэн сумын 3 дугаар багийн иргэн ******* ийн нэр дээр Meg1090963 дугаартай 300 кг-тай 2 үхрийн гарал үүслийн гэрчилгээг ******** ид олгосон. Уг бичгийг тухайн өдрийн 14 цаг 48 минутад олгосон байна. Тухайн үед би “******* ” бойны газарт гарал үүслийн бичиг олгож байсан. ...Би ******* ид гарал үүслийн бичиг олгохдоо ихэнхдээ Хэнтий аймгийн Хэрлэн сумын 4 дүгээр баг Цаг уурын 1-5 тоотод байдаг гэртээ олгож байсан. Гарал үүслийн гэрчилгээг хэвлэж өгч байгаагүй, өөрийнхөө гар утсан дээрээс VCS гэсэн мал эмнэлгийн гарал үүслийн бичиг олгох апплекэйшнээр ороод *******  эмчээр эрхээр нэвтэрч гарал үүслийн гэрчилгээ үүсгээд кодыг нь ******* ид өгдөг байсан. Хааяа гудамжинд, машин дотор зэрэг газарт өгч байсан. Байнга гэрээрээ гарал үүслийн бичиг олгож байгаагүй. Тухайн үед би нүд үзэж харсан эсэхийг санахгүй байна. Ямар тээврийн хэрэгсэлтэй ирснийг мэдэхгүй байна...

...Би 2021 оны 11 дүгээр сарын 07-ны өдөр Хэнтий аймгийн Хэрлэн сумын 3 дугаар багийн иргэн *******  нэр дээр Meg916463 дугаартай 300 кг-тай 2 үхрийн гарал үүслийн гэрчилгээг ******** ид олгосон. Уг бичгийн тухайн өдрийн 10 цаг 09 минутад олгосон байна. Тухайн үед би “******* ” бойны газарт гарал үүслийн бичиг олгож байсан. Тухайн үед би нүд үзэж харсан эсэхийг мэдэхгүй байна, өнгөрсөн оны 11 дүгээр сард ********  анх гарал үүслийн бичиг авч байсан тэр үед арьс толгойг нь харж байсан байх гэж бодож байна одоо сайн санахгүй байна. Ямар тээврийн хэрэгсэлтэй ирснийг мэдэхгүй байна...

...Би 2022 оны 01 дүгээр сарын 24-ний өдөр Хэнтий аймгийн Хэрлэн сумын 3 дугаар багийн иргэн ******* н нэр дээр Meg1106446 дугаартай 130 кг-тай 1 үхрийн гарал үүслийн гэрчилгээг ******** ид олгосон. Уг бичгийг тухайн өдрийн 21 цаг 12 минутад олгосон байна. Тухайн гарал үүслийн бичгэн дээр үхрийн зүс имийг бичихдээ буруу чих урдаас догол, зөв чих ганзага имтэй гэж бичсэн байна. Энэ имийг ********  өөрөө хэлж өгсөн. ...Тухайн үед би нүд үзэж харсан эсэхийг санахгүй байна. Ямар тээврийн хэрэгсэлтэй ирснийг мэдэхгүй байна...

...Би 2022 оны 01 дүгээр сарын 21-ний өдөр Хэнтий аймгийн Хэрлэн сумын 3 дугаар багийн иргэн *******  нэр дээр Meg1103999 дугаартай 130 кг-тай 1 үхрийн гарал үүслийн гэрчилгээг ******** ид олгосон. Уг бичгийг тухайн өдрийн 20 цаг 48 минутад олгосон байна. Нүд үзэж хараагүй, ******** ийн өөрийнх нь хэлсэн им, зүс, килограммаар гарал үүслийн бичиг авна гээд ирэхэд нь олгож өгсөн, ямар тээврийн хэрэгсэлтэй ирснийг мэдэхгүй байна...

...Би “Абока” мал эмнэлгийн тасагт малын эмчээр ажиллаж байна. Уг мал эмнэлгийн тасгийн эрхлэгч их эмч нь *******  гэдэг хүн байна. Би уг мал эмнэлгийн тасагт 2021 оны 07 дугаар сараас эхэлж хааяа намайг хажуудаа суулгаж гарал үүслийн бичиг яаж бичдэгийг зааж өгч дадлагажуулсан. Би уг мал эмнэлгийн тасагт албан ёсоор ажилд орсон зүйл байхгүй. *******  эмч өөрөө ажилтай ******* ох үедээ надаар гарал үүслийн бичиг иргэдэд олгуулдаг байсан. *******  эмчийн мал эмнэлгийн тасагт нь малаас шинжилгээ авч шинжилдэг лаборатори байдаг уг лабораторит нь 3 мал эмнэлгийн эмч байна гэдэг юм байна лээ. Тэгээд намайг хааяа гуйдаг байх. Үүнээс өмнө эрхэлсэн тодорхой ажил байхгүй. Улаанбаатар хотод зээ хүүхдээ хараад байдаг байсан. Би ******** ийг танина, бусад хүмүүсийг нь танихгүй байна. Гэхдээ ******** той албан ёсоор танилцсан асуудал байхгүй. Ямар юм нэгэн садан терлийн холбоо байхгүй. Хамгийн анх намайг “******* ” бойны газарт мал гарал үүслийн бичиг олгож байхад ирж гарал үүслийн бичиг авч байсан. Надад мал эмнэлгийн гэрчилгээ бичиж өгөх эрх байхгүй. *******  эмч хаяа надад мөнгөгүй ******* вол гарал үүслийн бичиг бичиж өгөөд мөнгийг нь хэрэглэж байгаарай гэж хэлж байсан. ********  надаас мал махны гарал үүслийн бичиг авч байсан, над руу утсаар залгаад намайг гарал үүслийн бичиг олгож байгаа юу гэж утсаар асуудаг байсан. Тэгэхээр би олгож байгаа гэхээр гарал үүслийн бичиг авна гэж захиж хэлээд зургаа чатаар явуулаад гарал үүслийн бичгээ авч байсан удаа байгаа. Нийт хэдэн удаа авч байсныг мэдэхгүй байна. Мал махны гарал үүслийн бичгийг 1971 онд төрсөн Халтарын *******  гэдэг хүний нэр дээр байнга авдаг байсан. Хариуцагч гэдэг дээр нь өөрийнхөө нэр, утасны дугаар, машины дугаарыг хэлж авч байсан. Би яг үнэндээ гарал үүслийн бичиг авах гээд ирэхэд нь залхуураад зургийг нь дараад аваад ир гээд өөрийнхөө утсыг өгөөд гаргадаг байсан. Тэгээд зургийг нь аваад ирлээ гээд нэг зураг харуулахаар нь тэх зургийг нь гарал үүслийн бичгэнд олгодог байсан. Би яг нүд үзэж олгож байгаагүй. Би зохих журмын дагуу бичгийг олгож байсан. Ямар нэгэн байдлаар бэлэн мөнгө, бэлэг авч байгаагүй. Үгсэн тохирсон асуудал байхгүй. Би 2022 оны 01 дүгээр сарын 28-ны өдөр Meg1109496 өдөр 130 кг-тай 1 үхрийн гарал үүслийн гэрчилгээ ******** ид олгосон. Мал эмнэлгийн ариун цэврийн бичгийн хураамжны үнэ авсан. Уг бичгийг авахад ямар машинтай ирснийг мэдэхгүй байна. Уг бичгийн тухайн өдрийн 16 цаг өнгөрч байхад олгосон.” гэжээ. (1-р хх-ийн 229-230, 2-р хх-ийн 49-50, 190-191, 3-р хх-ийн 56-57, 175-176, 5-р хх-ийн 66-67),

 

Гэрч *******  мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн мэдүүлэгтээ: “...2021 оны 11 дүгээр сарын 17-ны өдөр намайг “******* ” бойн дээр мах худалдан авч байхад хуучин танил *******  гэдэг хүн мал махны гарал үүслийн гэрчилгээтэй 2 үхрийн мах зарсан. ******* тэй хамт Мөрөн сумын харьяат *******  гэдэг залуу явж байсан. Тэгээд үхрийн махны мөнгө нь 1,554,000 төгрөг ******* сноос 50.000 төгрөгийг бэлнээр өгч үлдсэн 1.504.000 төгрөгийг ******* ийн Хаан банкны ******* дугаарын дансаар шилжүүлсэн. 129 кг-тай үхрийн 6.000 төгрөгөөр 130 кг-тай үхрийг 6000 төгрөгөөр тус тус бодож худалдан авсан байна. Мал махны гарал үүслийн гэрчилгээний код нь 946011 гэсэн кодтой байна...

... 2021 оны 11 дүгээр сарын 07-ны өдөр намайг *******  бойн дээр мах худалдан авч байхад хуучин танил *******  гэдэг хүн мал махны гарал үүслийн гэрчилгээтэй 2 үхрийн мах зарсан. ******* тэй хамт Мөрөн сумын харьяат *******  гэдэг залуу явж байсан. Тэгээд үхрийн махны мөнгө нь 2,024,000 төгрөгийг ******* ийн Хаан банкны ******* дугаарын дансаар шилжүүлсэн. 146 кг-тай үхрийг 8,000 төгрөгөөр 119 кг-тай үхрийг 7200 төгрөгөөр тус тус бодож худалдан авсан байна. Мал махны гарал үүслийн гэрчилгээний код нь 916463 гэсэн кодтой байна.” гэжээ. (1-р хх-ийн 241-242, 2-р хх-ийн 186-187),

 

Шүүгдэгч Э.********  мөрдөн шалган ажиллагааны явцад яллагдагчаар өгсөн мэдүүлэгтээ: “...Би О.******** , ********  нартай 2021 оны 11 дүгээр сарын 16-ны өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар баг хөдөө хэсэг “******* ” гэх газраас 3 тооны үхрийг ******** ийн улсын дугааргүй улаан өнгийн “Даюун” маркийн мотоциклтой тууж О.******** ын гэр ******* ох Мөрөн сумын 3 дугаар баг “Мөрөнгийн овоот” гэх газарт авчирч ажиллаж махлаад аймгийн төвд таксинд явдаг ******* д гэх хүнийг гуйж түүний **-** ХЭҮ улсын дугаартай цэнхэр өнгийн приус-11 маркийн тээврийн хэрэгсэлд ачиж аймгийн төвд зарж борлуулсан. Тэгэхдээ бид 3 таксины жолооч ******* д гэх хүнд хулгайн мах гэж хэлээгүй. Улаан халзан үнээ, улаан үнээ, шар эрээн үнээ зэрэг 3 тооны үхэр байсан. Надад ямар нэгэн шалтгаан байгаагүй. Би 1.000.000 төгрөг авсан. Ер нь тэгээд архи ууж цэнгээд л дуусгасан. Бид 3 одоогоор хохирогчийн хохирлыг барагдуулаагүй байгаа бөгөөд ойрын хугацаанд төлж барагдуулна...

 

...Тийм ээ би хүлээн зөвшөөрч байна. Хар, улаан зүсмийн 2 тооны үхэр байсан...

...Би О.******** , ********  нартай бүлэглэн 2022 оны 01 дүгээр сарын 18-ны өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар баг хөдөө хэсэг “Улаан толгойн энгэр” гэх газраас иргэн Н.******** ийн эзэмшлийн 8 тооны хонь, 2 ямаа зэргийг хулгайлсан...

...Би О.******** , ********  нартай бүлэглэн 2021 оны 11 дүгээр сарын 06-ны өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар баг хөдөө хэсэг “******* ” гэх газраас иргэн Н.******** ийн эзэмшлийн 2 тооны үхрийг хулгайлсан. ...Дээрх машин нь Чингис хотод амьдардаг *******  гэх хүний эзэмшлийн тээврийн хэрэгсэл бөгөөд тухайн үед тээврийн хэрэгслийн жолооч ******* ыг хөрзөн татаад өгөөч гэж гуйгаад аваад явсан. Түүнээс хулгайн мах гэж ******* т хэлээгүй...

...Би О.******** , ********  нартай бүлэглэн 2022 оны 02 дугаар сарын 17-ны өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар баг хөдөө хэсэг “******* ” гэх газраас 1 тооны үхрийг хулгайлсан...

...Би О.******** , ********  нартай бүлэглэн 2022 оны 01 дүгээр сарын 24-ний өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар баг хөдөө хэсэг “******* ” гэх газраас иргэн Н.******** ийн эзэмшлийн 1 тооны үхрийг хулгайлсан...

...Би О.******** , ********  нартай бүлэглэн тээврийн хэрэгсэл ашиглан 2022 оны 01 дүгээр сарын 21-ний өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар баг хөдөө хэсэг “******* ” гэх газраас 1 тооны үхрийг хулгайлсан...

...Би О.******** , ********  нартай бүлэглэн тээврийн хэрэгсэл ашиглан 2022 оны 01 дүгээр сарын 28-ны өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар баг хөдөө хэсэг “******* ” гэх газраас 1 тооны үхэр хулгайлсан...” гэжээ. (2-р хх-ийн 13, 78-79, 134-135, 204-205, 3-р хх-ийн 13-14, 78-79, 201-202, 5-р хх-ийн 33-34, 93-94),

 

            Шүүгдэгч ********  мөрдөн шалган ажиллагааны явцад яллагдагчаар өгсөн мэдүүлэгтээ: “...Би Э.******** , О.********  нартай бүлэглэн тээврийн хэрэгсэл ашиглан 2021 оны 11 дүгээр сарын 16-ны өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар баг хөдөө хэсэг “******* ” гэх газраас 7 тооны үхэр хулгайлснаа хүлээн зөвшөөрч байна. Ер тэгээд Э.******** , О.********  мөн бусад хүмүүстэй архи, согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэж ууж идээд л дуусгасан. Бид 3 одоогоор хохирогчийн хохирлыг барагдуулаагүй. Гэхдээ төлж барагдуулна...

            ...Би ******* сон асуудлын талаар урьд гэрчийн мэдүүлэг өгөхдөө үнэн зөвөөр мэдүүлсэн. Би Э.******** , О.********  нартай бүлэглэн тээврийн хэрэгсэл ашиглан 2022 оны 01 дүгээр сарын 09-ний өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар баг хөдөө “******* ” гэх газраас 2 тооны хар, улаан зүсмийн үхэр хулгайлснаа хүлээн зөвшөөрч байна...

            ...Би Э.******** , О.********  нартай бүлэглэн тээврийн хэрэгсэл ашиглан 2022 оны 01 дүгээр сарын 18-ны өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар баг хөдөө хэсэг “Улаан толгойн энгэр” гэх газраас 8 тооны хонь, 2 ямаа зэргийг хулгайлснаа хүлээн зөвшөөрч байна.

            ...Би Э.******** , О.********  нартай бүлэглэн тээврийн хэрэгсэл ашиглан 2021 оны 11 дүгээр сарын 06-ны өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар баг хөдөө хэсэг “******* ” гэх газраас 2 тооны үхрийг хулгайлснаа хүлээн зөвшөөрч байна...

            ...Би Э.******** , О.********  нартай бүлэглэн тээврийн хэрэгсэл ашиглан 2022 оны 02 дугаар сарын 17-ны өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар баг хөдөө хэсэг “******* ” гэх газраас 1 тооны улаан халзан үхрийг хулгайлснаа хүлээн зөвшөөрч байна...

            ... Би О.******** , Э.********  нартай бүлэглэн 2022 оны 01 дүгээр сарын 24-ний өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар баг хөдөө хэсэг “******* ” гэх газраас 1 тооны хар зүсмийн бярууг хулгайлснаа хүлээн зөвшөөрч байна...

            ... Би Э.******** , О.********  нартай бүлэглэн тээврийн хэрэгсэл ашиглан 2022 оны 01 дүгээр сарын 21-ний өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар баг хөдөө хэсэг “******* ” гэх газраас 1 тооны хар зүсмийн эр бяруу үхрийг хулгайлснаа хүлээн зөвшөөрч байна...

            ... Би Э.******** , О.********  нартай бүлэглэн тээврийн хэрэгсэл ашиглан 2021 оны 10 дугаар сарын 29-ний өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар баг хөдөө хэсэг “*******” гэх газраас 3 тооны 1.Сартай хүрэн үрээ, 2.Сартай бор байдас, 3.Сартай хээр байдас зэргийг хулгайлснаа хүлээн зөвшөөрч байна...

            ...Би О.******** , Э.********  нартай бүлэглэн тээврийн хэрэгсэл ашиглан 2022 оны 01 дүгээр сарын 28-ны өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар баг хөдөө хэсэг “******* ” гэх газраас 1 тооны улаан зүсмийн гунжин үхэр хулгайлснаа хүлээн зөвшөөрч байна...” гэжээ. (2-р хх-ийн 18, 82-83, 138-139, 208-209, 3-р хх-ийн 17-18, 82-83, 205-206, 5-р хх-ийн 23-24, 100-101),

 

Шүүгдэгч О.********  мөрдөн шалган ажиллагааны явцад яллагдагчаар өгсөн мэдүүлэгтээ: “...Би Э.******** , ********  нартай бүлэглэн тээврийн хэрэгсэл ашиглан 2021 оны 11 дүгээр сарын 16-ны өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар баг хөдөө хэсэг “******* ” гэх газраас 7 тооны үхэр хулгайлсан...

... Би Э.******** , ********  нартай бүлэглэн тээврийн хэрэгсэл ашиглан 2022 оны 01 дүгээр сарын 09-ний өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар баг хөдөө хэсэг “******* ” гэх газраас 2 тооны үхэр хулгайлсан.

...Би Э.******** , ********  нартай бүлэглэн тээврийн хэрэгсэл ашиглан 2022 оны 01 дүгээр сарын 18-ны өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар баг хөдөө хэсэг “Улаан толгойн энгэр” гэх газраас 8 тооны хонь, 2 ямаа зэргийг хулгайлсан...

...Би Э.******** , ********  нартай бүлэглэн тээврийн хэрэгсэл ашиглан 2021 оны 11 дүгээр сарын 06-ны өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар баг хөдөө хэсэг “******* ” гэх газраас 2 тооны үхрийг хулгайлсан...

... Би Э.******** , ********  нартай бүлэглэн тээврийн хэрэгсэл ашиглан 2022 оны 02 дугаар сарын 17-ны өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар баг хөдөө хэсэг 4 “******* ” гэх газраас 1 тооны улаан халзан үхрийг хулгайлсан.

...Би Э.******** , ********  нартай  бүлэглэн  тээврийн  хэрэгсэл  ашиглан  2022

оны 01 дүгээр сарын 24-ний өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар баг хөдөө хэсэг “******* ” гэх газраас 1 тооны хар зүсмийн эр бярууг хулгайлсан...

...Э.******** , ********  нартай бүлэглэн тээврийн хэрэгсэл ашиглан 2022 оны 01 дүгээр сарын 21-ний өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар баг хөдөө хэсэг “******* ” гэх газраас 1 тооны хар зүсмийн эр бярууг хулгайлсан...

...Э.******** , ******** той бүлэглэн тээврийн хэрэгсэл ашиглан 2021 оны 10 дугаар сарын 29-ний өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар баг хөдөө хэсэг “*******” гэх газраас 3 тооны сартай хүрэн үрээ, сартай бор байдас, сартай хээр байдас зэрэг адууг хулгайлснаа хүлээн зөвшөөрч байна...

...Би Э.******** , ********  нартай бүлэглэн тээврийн хэрэгсэл ашиглан 2022 оны 01 дугээр сарын 28-ны өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар баг хөдөө хэсэг “******* ” гэх газраас 1 тооны улаан зүсмийн гунжин үхэр хулгайлснаа хүлээн зөвшөөрч байна...” гэжээ. (2-р хх-ийн 22, 86-87, 142-143, 212-213, 3-р хх-ийн 21-22, 86-87, 209-210, 5-р хх-ийн 19-20, 97-98),

 

Гэрч *******  мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн мэдүүлэгтээ: “...Би 2022 оны 01 дүгээр сарын 09-ний өдөр 104, 116 килограммтай 2 тооны үхэр худалдаж авсан байна. Тухайн үеийн үхрийн махны ханш ******* ох 1 килограмм махыг 7500 төгрөгөөр худалдан авсан байна. Мөнгөн дүн нийт 650,000 төгрөг ******* ж *******  гэдэг хүний Хаан банкны *******  дугаарын дансаар шилжлүүлсэн байна. Тухайн үед махаа зарахдаа ******* дбаатар гэдэг хүн зарсан гэж тэмдэглүүлсэн байна. Гарал үүслийн бичигний дугаар 1090963 гэсэн кодтой байна...

...2022 оны 01 дүгээр сарын 18-ны өдөр ********  гэдэг хүнээс 8 хонь, 2 ямаа худалдаж авсан. Хониний мах нь нийт 8 хонь 132 кг, ямааны мах нь нийт 30 кг ******* ж 12 кг-тай ямааг 60,000 төгрөгөөр 18 кг-тай ямааг 102,600 төгрөгөөр, хониний мах нь нийт 896,000 төгрөг ******* ж нийт 1,170,.600 төгрөг ******* ж 50,000 төгрөгийг бэлнээр нь аваад үлдсэн 1,120,000 төгрөгийг Хаан банкны *******  дансанд шилжүүлсэн авсан. Дансны дугаар нь Э.********  гэдэг хүний данс байна. 1100513 дугаартай гарал үүслийн бичгээр өгсөн...

....2022 оны 01 дүгээр сарын 21-ний өдөр ********  гэдэг хүнээс 1 тооны үхэр худалдаж авсан байна. ******** аас 119 кг-тай 1 тооны үхэр авсан байна. Мөнгөн дүн нийт 833,000 төгрөг ******* ж эхлээд 100,000, дараа нь 50,000 төгрөг, хамгийн сүүлд 683,000 төгрөг ******* ж ********  гэдэг хүний Хаан банкны *******  дугаарын дансаар шилжүүлсэн байна. Эхлээд 01 дүгээр сарын 19-ний өдөр шатахууны мөнгө гээд 100,000 төгрөг, дараа 01 дүгээр сарын 20-ны өдөр машин саатсан гээд 50,000 төгрөг зээлдэж авсан...” гэжээ. (2-р хх-ийн 53-54, 114-115, 187-188),

 

Гэрч *******  мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн мэдүүлэгтээ: “...Би Хэнтий аймаг Мөрөн сум 3 дугаар багт мал маллаж амьдардаг. 2022 оны 01 дүгээр сарын 25-аас өглөө малдаа явсан. Тэгээд орой малаа хаштал манай хонинд Н.******** ийн хонь ямаа нийлсэн 10 гаран тооны бог мал байсан. Тухайн үед ********  ах Улаанбаатар хотод байсан ба 01 сарын 26-ны өглөө ********  ахын хүү *******  дүүтэйгээ хамт манайд ирээд хонь, ямаагаа ялгаад аваад явсан. ... ******* ын авч явсан хонь, ямаа ямар им тэмдэгтэй байсныг би сайн мэдэхгүй байна. Нийт 13-14 тооны хонь, ямаа авч явсан.” гэжээ. (2-р хх-ийн 110-111),

 

Гэрч М.*******  мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн мэдүүлэгтээ: “...2021 оны 10 дугаар сарын сүүлээр билүү 11 дүгээр сарын эхээр ********  аргал хөрзөн татах гэсэн юм машинаа өгөөч гэхээр нь би машин эвдэрчихнэ цуг явж өгий гэж хэлээд хамт явахаар ******* сон юм. ******** ыг би гэрээс нь очиж аваад дараа нь Бааяа, *******  хоёрыг Хэнтий аймгийн төвд байх гэрээс нь очиж авсан ба Бааяа, *******  хоёр хуучин улаан өнгийн мотоцикл машин дээр ачаад бид дөрөв миний эзэмшлийн “бонго” маркийн **-** ХЭҮ улсын дугаартай тээврийн хэрэгсэлтэй Хэнтий аймгийн төвөөс гарсан. Тэгээд бид хэд аргал ачихаар Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын зүүн урд талд ямар нэртэй гэдгийг нь мэдэхгүй байна очоод тэр хоёр нэг хүний нэр хэлээд айл хайгаад явсан. Тэгээд за олдохгүй юм байна ******* ьё хүнээс үхрээ авъя гээд зүүн урагш явсан. Тэгээд нэг газар намайг зогсоорой гэж хэлээд ******** , *******  хоёр машинаасаа буугаад удалгүй зүсийг нь мэдэхгүй байна 2 тооны үхэр авчирсан. Тэгээд Бааяа, ******** , *******  3 үхрээ ачиж эхэлсэн. Тэгээд Бааяа мотоциклоо унаад ********  *******  бид 3 машинтайгаа Бааяагийн гэрийн гадаа очоод 2 үхрээ буулгаад ******** , ******* , Бааяа 3 хоёр үхрээ зэрэг унагаагаад махлаад эхлэхээр нь Бааяагийн гэрт орчихсон. Тэгээд тэд нар хоёр үхрээ махалж дуусаад махаа Бааяагийн гэрт үлдээгээд ******** , ******* , Бааяа бид 4 Хэнтий аймгийн төвд очоод тэр гурвыг ******** ын аавынх нь гэрийн гадаа буулгаад би гэртээ харьсан.” гэжээ. (2-р хх-ийн 170-171),

           

            Гэрч Б.******* мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн мэдүүлэгтээ: “...энэ гүйлгээний талаар надад мэдэх зүйл байхгүй, миний данснаас мөнгө орсон байгаа ******* охоор мах худалдаж авсан байна. Харин ямар малын мах худалдаж авсныг санахгүй байна. Миний хувийн гар бүртгэл дээр мах худалдаж авсан тухай бүртгэл хийгдээгүй байна...

            ...Мөрөн сумын харьяат *******  гэдэг залуутай хамт явж байсан нэг хүн ирээд надад мах зарсан, нэрийг нь мэдэхгүй байна. Миний хувийн бүртгэл дээр ямар мал худалдаж авсныг тэмдэглээгүй учраас ямар малын мах байсан гэдгийг мэдэхгүй байна. Гарал үүслийн бичиг дээрээ 130 кг-тай 1 үхэр гэсэн байна. Би энэ хүмүүст өмнө мөнгө зээлээд тэр мөнгөө суутгаж аваад үлдсэн мөнгө ******* ох 553,000 төгрөгийг шилжүүлсэн байх гэж бодож байна. ...Meg1106446 дугаартай мал махны гарал үүслийн цахим гэрчилгээ байна...

            ... 2022 оны 01 дүгээр сарын 28-ны өдөр дээрх хүмүүсээс 1 тооны үхрийн мах худалдаж авсан байна. Үхрийн мах нь 113 килограммтай мах байсныг 8300 төгрөгөөр бодож худалдаж авахад 870,000 төгрөг ******* ж өөрийнхөө Хаан банкны *******  дугаарын данснаас Э.********  гэх хүний Хаан банкны *******  тоот дансанд шилжүүлсэн байна. Тухайн үед цагаан сарын өмнө тоос шороо гөвдөг өдөр хэдэн үхрийн мах худалдаж авсан, тэр хэдэн махны нэг нь байна. Одоо санаж байхад халуунаараа байсан санагдаж байна. Мөнгийг нь 01 дүгээр сарын 28-ны өдрийн орой 22 цаг 07 минутад шилжүүлсэн байна. ...Meg1109496 дугаартай мал махны гарал үүслийн цахим гэрчилгээ байсан...” гэжээ. (2-р хх-ийн 110-111, 241-242, 3-р хх-ийн 52-53, 5-р хх-ийн 61-62),

 

Гэмт хэргийн талаарх гомдол, мэдээлэл хүлээн авсан тэмдэглэл (1-р хх-ийн 216, 2-р хх-ийн 39, 101, 158, 227, 3-р хх-ийн 38, 161, 4-р хх-ийн 230, 5-р хх-ийн 41),

Хэргийн газарт үзлэг хийсэн тэмдэглэл, гэрэл зургийн үзүүлэлт (5-р хх-ийн 42-43)

Хөрөнгийн үнэлгээний “Фэйр валуэшн” ХХК-ийн шинжээчийн 2022 оны 03 дугаар сарын 10-ны өдрийн 2022/ШД-75 дугаартай: “...7 тооны үхрийн зах зээлийн үнэлгээг 7,600,000 төгрөг байх ******* омжтой” гэх дүгнэлт (2-р хх-ийн 4-6),

Хөрөнгийн үнэлгээний “Фэйр валуэшн” ХХК-ийн шинжээчийн 2022 оны 03 дугаар сарын 10-ны өдрийн 2022/ШД-74 дугаартай: “...2 тооны үхрийн зах зээлийн үнэлгээг 2,400,000 төгрөг байх ******* омжтой” гэх дүгнэлт (2-р хх-ийн 70-72),

Хөрөнгийн үнэлгээний “Фэйр валуэшн” ХХК-ийн шинжээчийн 2022 оны 03 дугаар сарын 10-ны өдрийн 2022/ШД-77 дугаартай: “...2 тооны үхрийн зах зээлийн үнэлгээг 2,400,000 төгрөг байх ******* омжтой” гэх дүгнэлт (2-р хх-ийн 196-198),

Хөрөнгийн үнэлгээний “Фэйр валуэшн” ХХК-ийн  шинжээчийн  2022  оны  03  дугаар

сарын 21-ний өдрийн 2022/ШД-100 дугаартай: “...1 тооны үхрийн зах зээлийн үнэлгээг 1,200,000 төгрөг байх ******* омжтой” гэх дүгнэлт (3-р хх-ийн 5-7),

Хөрөнгийн үнэлгээний “Фэйр валуэшн” ХХК-ийн шинжээчийн 2022 оны 03 дугаар сарын 10-ны өдрийн 2022/ШД-80 дугаартай: “...1 тооны үхрийн зах зээлийн үнэлгээг 800,000 төгрөг байх ******* омжтой” гэх дүгнэлт (3-р хх-ийн 70-72),

Хөрөнгийн үнэлгээний “Фэйр валуэшн” ХХК-ийн шинжээчийн 2022 оны 03 дугаар сарын 10-ны өдрийн 2022/ШД-79 дугаартай: “...1 тооны үхрийн зах зээлийн үнэлгээг 800,000 төгрөг байх ******* омжтой” гэх дүгнэлт (3-р хх-ийн 193-195),

Хөрөнгийн үнэлгээний “Фэйр валуэшн” ХХК-ийн шинжээчийн 2022 оны 03 дугаар сарын 21-ний өдрийн 2022/ШД-97 дугаартай: “...3 тооны адууны зах зээлийн үнэлгээг 3,200,000 төгрөг байх ******* омжтой” гэх дүгнэлт (5-р хх-ийн 7-9),

Хөрөнгийн үнэлгээний “Фэйр валуэшн” ХХК-ийн шинжээчийн 2022 оны 03 дугаар сарын 21-ний өдрийн 2022/ШД-98 дугаартай: “...1 тооны үхрийн зах зээлийн үнэлгээг 1,200,000 төгрөг байх ******* омжтой” гэх дүгнэлт (5-р хх-ийн 85-88),

Хөрөнгийн үнэлгээний “Фэйр валуэшн” ХХК-ийн шинжээчийн 2022 оны 05 дугаар сарын 02-ны өдрийн 2022/ШД-105 дугаартай: “...10 тооны бог малын зах зээлийн үнэлгээг 1,260,000 төгрөг байх ******* омжтой” гэх дүгнэлт (10-р хх-ийн 52-54),

 

Мал эмнэлгийн гэрчилгээ (2-р хх-ийн 23, 88, 145, 214, 3-р хх-ийн 88, 212, 5-р хх-ийн 25, 103),

******* ийн ХААН банкны депозит дансны дэлгэрэнгүй хуулга (2-р хх-ийн 24, 215, 5-р хх-ийн 26),

А.******* ын ХААН банкны депозит дансны дэлгэрэнгүй хуулга (2-р хх-ийн 89),

Э.******** ын ХААН банкны депозит дансны дэлгэрэнгүй хуулга (2-р хх-ийн 144, 3-р хх-ийн 23, 3-р хх-ийн 89, 211, 5-р хх-ийн 104),

 

4.Хохирогч *******  мөрдөн шалгах ажиллагаанд мэдүүлэхдээ: “...Манайх Хэнтий аймгийн Хэрлэн сумын 6 дугаар баг *******  ** ** тоотод байдаг. Манайх одоо гэрийнхээ гадаа аав, ээж ******* он манай үхэр нийлсэн 50 гаран үхэр байдаг. 2022 оны 01 дүгээр сарын 13-ны өдрийн өглөө манай үхрээ бэлчээртээ гаргаж оройн 19 цаг өнгөрөөгөөд гэрийнхээ гадаа ирдэг. Ингэж яваад ирэхдээ 1 тооны эрээн нүүртэй мухар улаан зүсмийн охин шүдлэн гунж байхгүй байсан. Тэгээд тэр өдрөө хайж байгаад үхрийн сүүлд ганцаараа үлдсэн байж магадгүй шөнө өөрөө ирэх байх гэж бодоод орхисон. Маргааш өглөө нь ******* оход нөгөө үхэр маань гэрийнхээ гадаа ирээгүй байхаар нь айлуудын үхрээр явж хайсан ******* овч ямар нэгэн сураг гараагүй. Мөн Малчдын хорооны үхэртэй айлуудаар утсаар асуухад сураг гараагүй. Тэгээд хулгайд алдсан байх гэж бодоод цагдаагийн байгууллагад хандсан. Би зах зээлийн ханшаар үнэлнэ. Надад ямар нэгэн сэжиглэж байсан хүн байгаагүй. Эрээн нүүртэй мухар улаан шүдлэн, хоёр чих нь цуулбар имтэй. Би гомдолтой байна.” гэжээ. (3-р хх-ийн 105-106),

 

Гэрч Б.******* мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн мэдүүлэгтээ: “...Би эдгээр хүмүүсийг танихгүй ямар нэгэн садан төрлийн холбоо байхгүй. Энэ өвлөөс эхэлж надтай танилцаж мах өгдөг ******* сон. 2022 оны 01 дүгээр сарын 10-ны өдөр Мөрөн сумын гаралтай *******  гэдэг залуу нэг хүнтэй хамт ирээд надад 1 тооны үхэр зарсан. Энэ үхэр нь 127 кг-тай 1 үхэр өгсөн байна. Би энэ үхрийг 1 кг 8000 төгрөгөөр бодож нийт 1.020.000 төгрөг ******* ж Х.*******  гэх хүний данс руу тухайн өдрийн 20 цаг 39 минутад шилжүүлсэн байна. ...Meg1092113 дугаартай гарал үүслийн гэрчилгээний хамт өгсөн.” гэжээ. (3-р хх-ийн 109-110),

 

Гэрч *******  мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн мэдүүлэгтээ: “...Би “Абока” мал эмнэлгийн тасагт малын эмчээр ажиллаж байна. Уг мал эмнэлгийн тасгийн эрхлэгч их эмч нь *******  гэдэг хүн байдаг. Би 2022 оны 01 дүгээр сарын 10-ны өдөр Хэнтий аймгийн Хэрлэн сумын 3 дугаар багийн иргэн *******  нэр дээр Мед1092113 дугаартай 130 кг-тай 1 үхрийн гарал үүслийн гэрчилгээ ******** ид олгосон. Уг гарал үүслийн гэрчилгээг ********  гэдэг хүн авсан. Уг бичгийн тухайн өдрийн 19 цаг 57 минутад олгосон байна. Нүд үзэж хараагүй. ******** ийн өөрийнх нь хэлсэн зүс, килограммаар гарал үүслийн бичиг авна гээд ирэхэд нь олгож өгсөн, ямар тээврийн хэрэгсэлтэй ирснийг мэдэхгүй байна.” гэжээ. (3-р хх-ийн 113-114),

 

Гэрч ******* ийн мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн мэдүүлэгтээ: “...Би эдгээр хүмүүстэй садан төрлийн холбоо гээд байхгүй, ******* ийн хамтран амьдрагч Б.Бишүүгармаа гэдэг хүний ээж, аавтай нь манайх худ ургийн холбоотой ******* сон юм. Нөгөө хоёр хүний хувьд ********  гэдэг хүнийг нь ******* оор дамжуулж танилцсан. ********  гээд байгаа хүнийг би огт танихгүй ганц хоёр удаа зүс харж байсан. ...********  гэдэг хүн хамгийн анх хэзээ гэдгийг санахгүй байна малчны зээл төлөх хэрэгтэй байна мах оруулж ирж зарах гэхээр надад машин байхгүй намайг машинаараа үйлчлээд өгөөч гэхээр нь би явж өгч байсан. Харин мал махыг нь ачихдаа хулгайн юм биш биз, бичиг баримт гарал үүслийн бичиг байгаа биз гэхээр бүх юм асуудал байхгүй гээд надад малын зураг харуулж байдаг байсан. Надад тус ******* но гэж хэлдэг байсан. Би цэцэрлэгийн хүүхэд харж гэртээ байдаг хүүхдээ цэцэрлэгт нь хүргэж өгөөд гадуур явж хувийн машинаараа таксинд явж байгаад орой цэцэрлэг тарахаар хүүхдээ цэцэрлэгээс нь аваад гэртээ хариад гэрээсээ гардаггүй. Надаар нилээн хэдэн удаа мах ачуулж байсан, яг хэдэн удаа гэдгийг хэлж мэдэхгүй байна. Ихэнхдээ Баяа буюу ********  гэдэг айлын гадаа хүрээд ир гэж дууддаг байсан. Намайг очиход мах нь бэлэн байдаг би ухарч зогсоод махаа тээшинд ачдаг би мах ачхад оролцож байгаагүй. Тэгээд би тэр хэдэд хэлэхдээ өглөөний 08 цагаас 17 цагийн хооронд завтай байгаа. Би цагаа ******* охоор шууд явна ямар нэгэн хүлээх шаардлага байхгүй, би яваад өгнө шүү гэж хэлдэг байсан. Учир нь 17 цагаас манай ач хүү цэцэрлэгээсээ тардаг юм. ...Надад малын А данс байгаа. Миний нэр дээр байгаа ******* охооp Хэрлэн сумын 3 дугаар баг дээр малаа тоолуулдаг. Надаас өөр хүн миний А дансыг ашиглах эрх байхгүй. ...Би ******* ид мал махны гарал үүслийн бичиг өөрийнхөө нэр дээр авч өгч байсан удаа байхгүй. ...Би үүнийг намайг бие муутай, сонсохгүй, эмзэг бүлгийн хүн гэдгээр маань элэг барьж ашигласан байна гэж бодож байна. ...Энэ гүйлгээнүүд *******  *******  гэх хүний хийсэн гүйлгээнүүд *******  мах зарах ******* гондоо миний дансыг ашиглаж ченжээс мөнгөө дамжуулж авдаг байсан. Би та нар өөрсдөө дансаа хэрэглээч гэхээр надад виза карт байхгүй гээд миний карттай дансаар мөнгө авдаг байсан. Би энэ хугацаанд өөрөө ямар нэгэн мал мах зарж дансаараа мөнгө авч байсан удаа байхгүй. ...Би хулгай хийж байсан гэдгийг мэдээгүй. Махыг нь ачих ******* гондоо бичиг баримт чинь бүрэн юм байгаа биз дээ хулгайн мах биш биз дээ гэх зэргээр байнга сануулж байсан. Тэгэхэд ямар нэгэн асуудал байхгүй бид хэд өөрсдөө малтай хүмүүс, хулгайн мах биш гэж хэлдэг байсан. ...Би 1 бодыг 50,000 төгрөгөөр ачдаг байсан. Тэгээд ачсан бодынхоо тоогоор мөнгө авдаг байсан. Би чинь хөлсөөр явж байгаа ******* охоор хөлснийхөө мөнгийг авдаг байсан. Би шаргал өнгийн приус-11 маркийн машинтай миний дэр дээр байдаг.” гэжээ. (3-р хх-ийн 117-120),

 

Хөрөнгийн үнэлгээний “Фэйр валуэшн” ХХК-ийн шинжээчийн 2022 оны 03 дугаар сарын 21-ний өдрийн 2022/ШД-101 дугаартай: “...1 тооны үхрийн зах зээлийн үнэлгээг 1,200,000 төгрөг байх ******* омжтой” гэх дүгнэлт (3-р хх-ийн 133-135),

 

Шүүгдэгч ********  мөрдөн шалган ажиллагааны явцад яллагдагчаар өгсөн мэдүүлэгтээ: “...Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар баг хөдөө хэсэг “*******” гэх газраас 1 тооны улаан халзан зүсмийн охин шүдлэн үхрийг хулгайлснаа хүлээн зөвшөөрч байна.” гэжээ. (3-р хх-ийн 141-142),

 

Шүүгдэгч О.********  мөрдөн шалган ажиллагааны явцад яллагдагчаар өгсөн мэдүүлэгтээ: “...Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар баг хөдөө хэсэг “*******” гэх газраас 1 тооны улаан халзан зүсмийн охин шүдлэн үхрийг хулгайлсан.” гэжээ. (3-р хх-ийн 145-147),

 

Мал эмнэлгийн гэрчилгээ (3-р хх-ийн 148),

******* ийн ХААН банкны депозит дансны дэлгэрэнгүй хуулга (3-р хх-ийн 149),

 

5.Хохирогч *******   мөрдөн шалгах ажиллагаанд мэдүүлэхдээ: “...Манайх Хэнтий аймгийн ******* ****** ********д өөрийн цөөн хэдэн малыг маллаж амьдардаг. 2022 оны 01 дүгээр сарын 26-ны өдрийн өглөө манай үхэр гэрийнхээ гаднаас бэлчээрт гараад орой харанхуй ******* сон хойно 21-22 цагийн хооронд гэрийнхээ гадаа ирсэн. Тэгэхэд манай үхрээс 2 тооны үхэр дутаж байсан. Тэгээд тэр оройдоо Малчдын хороонд байдаг үхэртэй айлуудын үхрээр явж хайсан ******* овч ямар нэгэн сураг гараагүй. Мөн маргааш нь гэрээсээ баруун хойд талаар машинтай яваад хайсан ******* овч ямар нэгэн сураг гараагүй. Ингээд хэсэг хугацаанд ойр орчмоороо хайж байгаад ямар нэгэн сураг гарахгүй ******* охоор нь хулгайд алдсан байна гэж бодоод цагдаагийн байгууллагад хандсан. Улаан халзан шүдлэн үхэр буруу талын чих нь урдаасаа догол имтэй, зөв талын чих нь ямар нэгэн им байхгүй. Хүрэн халзан бяруу им нь улаан шүдлэн үхэртэй ижил байсан. ...Би гомдолтой байна. Манайх хувьдаа тугалтайгаа нийлээд нийт 10 тооны үхэртэй байсан. Үүнээс маань 2 үхэр ингээд хулгайд алдагдсан. Одоо 4 тугалтай үнээ үлдсэн. Надад өөр мал байхгүй...” гэжээ. (3-р хх-ийн 226-227),

 

Гэрч Б.******* мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн мэдүүлэгтээ: “...2022 оны 01 дүгээр сарын 26-ны өдөр Мөрөн сумын гаралтай *******   гэх хүний хүүхэд гээд *******  гэдэг залуу нэг хүнтэй хамт ирээд надад 2 тооны үхэр зарсан. Энэ хоёр үхэр нь 81 кг, 121 кг-тай 2 үхэр өгсөн. Би 81 кг-тай үхрийг 1 кг 7000 төгрөгөөр бодож 567,000 төгрөг, нөгөө үхэр нь 121 кг-тай үхрийг 8,000 төгрөгөөр бодож 968,000 төгрөгөөр худалдаж авсан байна. Нийт мөнгөн дүн нь 1,535,000 төгрөг ******* ж Х.*******  гэх хүний данс руу тухайн өдрийн 21 цаг 12 минутад шилжүүлсэн байна.” гэжээ. (3-р хх-ийн 230-231),

 

Гэрч *******  мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн мэдүүлэгтээ: “...Би 2022 оны 01 дүгээр сарын 26-ны өдөр Хэнтий аймгийн Хэрлэн сумын 3 дугаар багийн иргэн ******* н нэр дээр Meg1108055 дугаартай 260 кг-тай 1 үрийн гарал үүслийн гэрчилгээг ******** ид олгосон. Уг бичгийн тухайн өдрийн 21 цаг 03 минутад олгосон байна. ...Би ******* ид гарал үүслийн бичиг олгохдоо ихэнхдээ Хэнтий аймгийн Хэрлэн сумын 4 дүгээр баг Цаг уурын 1-5 тоотод байдаг гэртээ олгож байсан. Гарал үүслийн гэрчилгээг хэвлэж өгч байгаагүй, өөрийнхөө гар утсан дээрээс VCS эмчээр эрхээр нэвтэрч гарал үүслийн гэрчилгээ үүсгээд кодыг нь ******* ид өгдөг байсан. Хааяа гудамжинд, машин дотор зэрэг газарт өгч байсан. Байнга гэрээрээ гарал үүслийн бичиг олгож байгаагүй. ...Тухайн үед би нүд үзэж харсан эсэхийг санахгүй байна. Ямар тээврийн хэрэгсэлтэй ирснийг мэдэхгүй байна.” гэжээ. (3-р хх-ийн 234-235),

 

Хөрөнгийн үнэлгээний “Фэйр валуэшн” ХХК-ийн шинжээчийн 2022 оны 03 дугаар сарын 21-ний өдрийн 2022/ШД-99 дугаартай: “...2 тооны үхрийн зах зээлийн үнэлгээг 2,000,000 төгрөг байх ******* омжтой” гэх дүгнэлт (4-р хх-ийн 5-7),

Шүүгдэгч ********  мөрдөн шалган ажиллагааны явцад яллагдагчаар өгсөн мэдүүлэгтээ: “...Би О.********  нартай бүлэглэн тээврийн хэрэгсэл ашиглан 2022 оны 01 дүгээр сарын 25-ны өдөр Хэнтий аймгийн Хэрлэн сумын 6 дугаар баг хөдөө хэсэг “Овоот” гэх газраас 2 тооны улаан шүдлэн гунж, хүрэн халзан зүсмийн бярууг хулгайлснаа хүлээн зөвшөөрч байна.” гэжээ. (4-р хх-ийн 13-14),

 

Шүүгдэгч О.********  мөрдөн шалган ажиллагааны явцад яллагдагчаар өгсөн мэдүүлэгтээ: “...Би ******** той бүлэглэн тээврийн хэрэгсэл ашиглан 2022 оны 01 дүгээр сарын 25-ны өдөр Хэнтий аймгийн Хэрлэн сумын 6 дугаар баг хөдөө хэсэг “Овоот” гэх газраас 2 тооны улаан шүдлэн гунж, хүрэн халзан зүсмийн бярууг хулгайлснаа хүлээн зөвшөөрч байна..” гэжээ. (4-р хх-ийн 17-18),

 

Гэмт хэргийн талаарх гомдол, мэдээлэл хүлээн авсан тэмдэглэл (3-р хх-ийн 221),

Мал эмнэлгийн гэрчилгээ (4-р хх-ийн 20),

******* ийн ХААН банкны депозит дансны дэлгэрэнгүй хуулга (4-р хх-ийн 21),

 

6.Хохирогч Д.*********  мөрдөн шалгах ажиллагаанд мэдүүлэхдээ: “...Би Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг “*******” гэх газарт эхнэр хүүхдүүдийн хамт мал маллаж амьдардаг. “*******” гэдэг газар маань Мөрөн сумаас зүүн урагш 20 орчим км газарт тус сумын 3 дугаар багийн нутагт байдаг. Манай мал гэрээсээ баруун хойшоо ******* ох “Овоот” уулын энгэрээр бэлчээрлэдэг. 2022 оны 01 дүгээр сарын 01-ний өдөр хонь, ямаагаа тоолоод бэлчээрт нь гаргасан. Тэгээд 3 хоногийн дараа буюу 2022 оны 01 дүгээр сарын 04-ний өдөр хонь, ямаагаа тоолж үзэхэд 3 тооны хонь дутсан. Тухайн үед ойр орчмоор хайж явахад ямар нэгэн сэжигтэй зүйл ажиглагдаагүй тул цагдаагийн байгууллагад хонь алдсан талаар мэдэгдээгүй...

... 2022 оны 01 дүгээр сарын 11-ний өдөр хонь ямаагаа тоолоод бэлчээрт нь гаргасан. 2022 оны 01 дүгээр сарын 14-ний өдөр хонь, ямаагаа тоолж үзэхэд 2 тооны ямаа дутсан. Тухайн үед ойр орчимд хайтал манай 2 ямаа олдоогүй мөн ямааны сэг зэв олдоогүй ******* охоор нь би цагдаагийн байгууллагад хандаагүй юм. ...Миний алдсан ямаанууд зөв талын чих ац имтэй байгаа...

... 2021 оны 12 дугаар сарын 25-ны өдөр хонь ямаагаа тоолоод бэлчээрт нь гаргасан. Тэгээд 3 хоногийн дараа буюу 2021 оны 12 дугаар сарын 28-ны өдөр хонь, ямаагаа тоолж үзэхэд 6 тооны хонь дутсан. Тэгээд би ойр хавьд тасраад үлдсэн байж магадгүй гээд ойр орчимдоо хайж үзээд олохгүй ******* охоор нь сүүлдээ хайхаа ******* ьсон. Тухайн үед ойр орчмоор хайж явахад ямар нэгэн сэжигтэй зүйл ажиглагдаагүй тул цагдаагийн байгууллагад үхэр алдсан талаар мэдэгдээгүй. ...Миний алдсан хонинууд зөв талын чих ац имтэй байгаа. ...Би гомдолтой байна...

...Миний алдсан 2 тооны ямаа эр 5 настай соёолон насны ямаа байсан...” гэжээ. (4-р хх-ийн 39-40, 84-85, 136-137, 10-р хх-ийн 46-47),

 

Гэрч Б.******* мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн мэдүүлэгтээ: “...Энэ мөнгө нь 2 ямаа зарсан мөнгө байна. Энэ хоёр ямаа нь нийлээд 32 кг ******* ж байсан байна. Тэгэхээр 1 ямаа нь дунджаар 16 кг ******* сон байна. Дээрээс нь 1 ямааны арьс 45,000 төгрөг байсан 2 ямааны арьсны мөнгө нэмэгдээд 262,000 төгрөг ******* сон байна. Энэ мөнгийг Х.*******  гэх хүний Хаан банкны ******* дугаарын дансанд шилжүүлсэн байна. ...Мөрөн сумын гаралтай *******  гэдэг залуу ирээд зарсан байх гэж бодож байна. ...Энэ 2 ямааны махыг зарахад гарал үүслийн бичиг аваагүй .” гэжээ. (4-р хх-ийн 86-87),

 

Гэрч Х.*******  мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн мэдүүлэгтээ: “...Би Хэнтий аймгийн Чингис хотод хувиараа **-** ХЭҮ улсын дугаартай цэнхэр өнгийн “приус-11” маркийн тээврийн хэрэгслээр таксинд явдаг юм. Би сонсгол муутай дүлий учраас сонсголоороо группэд байдаг, мөн нуруу нугасны өвчтэй ер нь бие муутай хүн байгаа юм л даа. Би О.******** , Э.******** , ********  нарыг зүс таньдаг бөгөөд эд нар хааяа аймгийн төвд надаар таксидаж зүс таньдаг ******* сон. 2022 он гарснаас хойш дээрх залуучууд надаар Мөрөн сумын нутаг хөдөө тэр О.******** ын гэрийн гаднаас 3-аас 4 удаа малын мах зөөлгөсөн. Тухайн үед би тэр хүмүүсээс аймгаас ирж очиж мах ачсан хөлс л гэж авч байсан. Мөн би дээрх залуучуудад малын гарал үүслийн бичиг нь байгаа юу гэж асуухаар, “Байгаа байгаа” гээд надад малын гарал үүслийн бичиг харуулж байсан. Би тухайн мах нь бичигтэй учраас машиндаа ачиж аймгийн төв рүү хүргэж өгч байсан. Миний хувьд яг хэзээ хэзээ явсныг нь мэдэхгүй байгаа ч лав л 3-аас 4 удаа явж байсан. Би өвчтэй бие муутай учир аймгийн төвөөс О.********  гэх залуугийн гэрийн гадаа ирээд ард багаажаа онгойлгож өгөөд махаа ачихаар нь машинаа дайсан. ...Би энэ талаар огт мэдээгүй надад бичиг нь байна гэж л харуулдаг байсан. Миний хувьд ганц бие амьдрах гэж ядаж байгаа учраас бичгийг нь хараад л тус ******* ж 3-аас 4 удаа машинаараа махыг нь тээвэрлэсэн. ...Миний машин маань одоо гадаа байгаа..” гэжээ. (4-р хх-ийн 100-101),

 

******* ийн Хэнтий аймгийн нийгмийн даатгалын хэлтсийн дэргэдэх эмнэлэг хөдөлмөрийн магадлах комиссын шийдвэр (4-р хх-ийн 102),

 

Гэрч *******  мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн мэдүүлэгтээ: “...2021 оны 12 дугаар сарын 27-ны өдөр *******  гэдэг хүнээс 6 тооны хонь худалдаж авсан байна. Мөнгөн дүн нь нийт 915,000 төгрөг ******* ж *******  гэдэг хүний Хаан банкны ******* дугаарын дансаар шилжлүүлсэн байна. *******  гэдэг залуу нь ********  гэдэг хүнтэй хаяа ирж мах өгдөг урьд өмнө надад мах өгдөггүй байсан сүүлийн үед мах зардаг ******* сон. Мах ачих үеэр ирж мах өгөөд байдаг байсан.” гэжээ. (4-р хх-ийн 148-149),

 

Шүүгдэгч Э.********  мөрдөн шалган ажиллагааны явцад яллагдагчаар өгсөн мэдүүлэгтээ: “...Би О.******** , ********  нартай бүлэглэн тээврийн хэрэгсэл ашиглан 2022 оны 01 дүгээр сарын 03-ны өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар баг хөдөө хэсэг “*******” гэх газраас 3 тооны хонь, 1 ямаа зэргийг хулгайлсан. ...Манай сумын Д.*********  гэх хүнийг гэдгийг сүүлд мэдсэн.” гэжээ. (4-р хх-ийн 59-60),

 

Шүүгдэгч О.********  мөрдөн шалган ажиллагааны явцад яллагдагчаар өгсөн мэдүүлэгтээ: “...Би Э.******** , ********  нартай бүлэглэн тээврийн хэрэгсэл ашиглан 2022 оны 01 дүгээр сарын 03-ны өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар баг хөдөө хэсэг “*******” гэх газраас 3 тооны хонь, 1 ямаа зэргийг хулгайлснаа хүлээн зөвшөөрч байна...

...Би ******** той бүлэглэн тээврийн хэрэгсэл ашиглан 2022 оны 01 дүгээр сарын 12-ны өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар баг хөдөө хэсэг “Овооотын уулын энгэр” гэх газраас 2 тооны ямаа хулгайлснаа хүлээн зөвшөөрч байна...

...Би ******** той бүлэглэн тээврийн хэрэгсэл ашиглан 2021 оны 12 дугаар сарын 27-ны өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар баг хөдөө хэсэг “Овоотын уулын энгэр” гэх газраас 6 тооны хонь хулгайлснаа хүлээн зөвшөөрч байна...” гэжээ. (4-р хх-ийн 63-64, 115-116, 162-163),

 

Шүүгдэгч ********  мөрдөн шалган ажиллагааны явцад яллагдагчаар өгсөн мэдүүлэгтээ: “...Би О.******** , Э.********  нартай бүлэглэн тээврийн хэрэгсэл ашиглан 2022 оны 01 дүгээр сарын 03-ны өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар баг хөдөө хэсэг “*******” гэх газраас 3 тооны хонь, 1 ямаа зэргийг хулгайлснаа хүлээн зөвшөөрч байна...

...Би О.******** тай бүлэглэн тээврийн хэрэгсэл ашиглан 2022 оны 01 дүгээр сарын 12-ны өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар баг хөдөө хэсэг “Овооотын уулын энгэр” гэх газраас 2 тооны ямаа хулгайлснаа хүлээн зөвшөөрч байна...

...О.******** тай бүлэглэн тээврийн хэрэгсэл ашиглан 2021 оны 12 дугаар сарын 27-ны өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар баг хөдөө хэсэг “Овоотын уулын энгэр” гэх газраас 6 тооны хонь хулгайлснаа хүлээн зөвшөөрч байна...” гэжээ. (4-р хх-ийн 67-68, 119-120, 166-167),

 

Хөрөнгийн үнэлгээний “Фэйр валуэшн” ХХК-ийн шинжээчийн 2022 оны 05 дугаар сарын 04-ний өдрийн 2022/ШД-103 дугаартай: “...4 тооны бог малын зах зээлийн үнэлгээг 420,000 төгрөг байх ******* омжтой” гэх дүгнэлт (4-р хх-ийн 51-53),

Хөрөнгийн үнэлгээний “Фэйр валуэшн” ХХК-ийн шинжээчийн 2022 оны 03 дугаар сарын 21-ний өдрийн 2022/ШД-102 дугаартай: “...6 тооны хонины зах зээлийн үнэлгээг 720,000 төгрөг байх ******* омжтой” гэх дүгнэлт (4-р хх-ийн 154-156),

Хөрөнгийн Хөрөнгийн үнэлгээний “Фэйр валуэшн” ХХК-ийн шинжээчийн 2022 оны 05 дугаар сарын 04-ний өдрийн 2022/ШД-110 дугаартай: “...2 тооны бог малын зах зээлийн үнэлгээг 300,000 төгрөг байх ******* омжтой” гэх дүгнэлт (10-р хх-ийн 66-68),

 

Гэмт хэргийн талаарх гомдол, мэдээлэл хүлээн авсан тэмдэглэл (4-р хх-ийн 33, 78, 130),

******* ийн ХААН банкны депозит дансны дэлгэрэнгүй хуулга (4-р хх-ийн 69, 121, 168),

 

7.Хохирогч Я.*******  мөрдөн шалгах ажиллагаанд мэдүүлэхдээ: “...Манайх Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 2 дугаар багийн нутагт мал маллаж амьдардаг. 2021 оны 10 дугаар сард Мөрөн сумын 2 дугаар багийн нутаг “Дойтын тал” гэх газарт намаржиж байх үед өөрийнхөө хониноос 9 тооны хонь алсдан. Тухайн үед хонь алдсан талаар цагдаагийн байгууллагад хандаагүй. Хонио алдсаны дараагаар ойр хавийн хонинд тасраад нийлсэн байж магадгүй гэж ойр орчмын айлуудаар хайсан ******* овч сураг гараагүй. ...Манай хонь зөв талын чих нь мөлүү, буруу талын чих нь цуулбар имтэй...

...би урьд хохирогчоор мэдүүлэг өгөхдөө алдсан 9 тооны хониныхоо нас, хүйсийнх нь талаар хэлж яриагүй юм байна, миний алдсан 9 тооны хонины 5 нь эр төлөг, 4 нь охин төлөг байсан...” гэжээ. (4-р хх-ийн 185-186, 10-р хх-ийн 42-43),

 

Шүүгдэгч Э.********  мөрдөн шалган ажиллагааны явцад яллагдагчаар өгсөн мэдүүлэгтээ: “...Би О.******** , ********  нартай бүлэглэн тээврийн хэрэгсэл ашиглан 2021 оны 10 дугаар сарын дундуур Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар баг хөдөө хэсэг “*******” гэх газраас 9 тооны хонийг хулгайлсан. ...Манай сумын Я.*******  гэх хүнийх байсныг би сүүлд нь мэдсэн. .” гэжээ. (4-р хх-ийн 207-208),

 

Шүүгдэгч О.********  мөрдөн шалган ажиллагааны явцад яллагдагчаар өгсөн мэдүүлэгтээ: “...Би Э.******** , ********  нартай бүлэглэн тээврийн хэрэгсэл ашиглан 2021 оны 10 дугаар сарын дундуур Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар баг хөдөө хэсэг “*******” гэх газраас 9 тооны хонийг хулгайлснаа хүлээн зөвшөөрч байна...” гэжээ. (4-р хх-ийн 211-212),

 

Шүүгдэгч ********  мөрдөн шалган ажиллагааны явцад яллагдагчаар өгсөн мэдүүлэгтээ: “...Би Э.******** , О.********  нартай бүлэглэн тээврийн хэрэгсэл ашиглан 2021 оны 10  дугаар сарын дундуур Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар баг хөдөө хэсэг “*******” гэх газраас 9 тооны  хонийг  хулгайлснаа  хүлээн  зөвшөөрч  байна...”

гэжээ. (4-р хх-ийн 215-216),

Хөрөнгийн үнэлгээний “Фэйр валуэшн” ХХК-ийн шинжээчийн 2022 оны 05 дугаар сарын 02-ны өдрийн 2022/ШД-106 дугаартай: “...9 тооны бог малын зах зээлийн үнэлгээг 810,000 төгрөг байх ******* омжтой” гэх дүгнэлт (10-р хх-ийн 59-61),

Гэмт хэргийн талаарх гомдол, мэдээлэл хүлээн авсан тэмдэглэл (4-р хх-ийн 179),

 

8.Хохирогч Д.*********  мөрдөн шалгах ажиллагаанд мэдүүлэхдээ: “...********  гэх айлын хаваржаан дээр манай 2 тооны үхрийг ажилласан байсан. Тэгсэн Мөнхөө гэх хүн малдаа явж байхад малчдын хорооны хогийн цэг дээр шувуу эргэлдээд байхаар нь очоод хартал манай үхрийн 2 ширхэг толгой, 1 ширхэг арьс байна гэж надад хэлэхээр нь би хүү Цолмонбаатартай утсаар яриад Малчдын хороонд хогийн цэг дээр манай үхрийн сэг байна гэж байна очоод үзээдэх гэж ярьсан. Тэгсэн манай хүү хогийн цэг дээр байгаа үхрийн толгой, арьс манай үхрийнх мөн байна би цагдаад одоо тэмдэглүүлсэн гээд ярьсан. Яг *******  би үхрийн толгойг *******  хараагүй харин ******** ын хаваржаан дээр байсан сэвсийг харсан. ...Сартай мухар улаан гунж, баруун чих дээрээсээ догол, зүүн чих доороосоо догол имтэй, мухар бидэртэй хүрэн халзан гунжин үхэр им адилхан...” гэжээ. (5-р хх-ийн 127-128),

 

Иргэний нэхэмжлэгч *******   мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн мэдүүлэгтээ: “...Дээрх тээврийн хэрэгсэл нь миний нэр дээр байдаг миний машин байгаа юм. ...2022 оны 02 дугаар сарын 18-ны өдөр манай нөхөр ******* ох М.*******  нь миний машиныг унаад Хэнтий аймаг руу явсан. Манай нөхрийн гэрийнхэн нь Хэнтий аймагт байдаг. Миний хувьд бага насны хүүхэдтэй гэртээ байдаг учраас машины хэрэг нээх их гарахгүй байсан учраас нөхөртөө өгч явуулсан. ...Би дээрх хүмүүсийг танихгүй. Гэхдээ манай нөхөр М.*******  нь Э.******** ыг нь зүс таньдаг гэсэн. ...Би 2022 оны 04 дүгээр сарын 26-ны өдөр мэдсэн. Түүнээс өмнө нь мэдээгүй байсан. Нөхөр маань эвдэрчихсэн л гэж надад хэлж байсан. Миний хувьд 9 сартай хүүхэдтэй мөн 5 сартай жирэмсэн учраас машинаа эргүүлж авчихмаар байна. Миний хувьд гомдолтой байна. Би **-** УНД улсын дугаартай шаргал өнгийн “приус-20” маркийн тээврийн хэрэгслийг нэхэмжилнэ.” гэжээ. (5-р хх-ийн 131-132),

 

Гэрч *******   мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн мэдүүлэгтээ: “...Манай аав *********  нь Хэнтий аймаг Мөрөн 2 дугаар багт мал маллаж амьдардаг. 2022 оны 2 дугаар сарын 23-ны өдөр 15 цагийн үед манай аавын найз *******   нь аав *********  рүү утсаар залгаад танай үхрийн имтэй 2 тооны үхрийн толгой, арьсыг Малчдын хорооны хогон дээр хаясан байна гэж хэлсэн байсан. Тэгсэн манай аав *********  нь над руу 15 цаг өнгөрч байхад залгаад манай имтэй 2 тооны үхрийн толгой арьсыг нь Малчдын хорооны хогон дээр байна гэж надад *******   хэллээ чи очоод үзээдэх гэж хэлхээр нь би очоод хартал 2 ширхэг үхрийн толгой ******* он 1 ширхэг үхрийн арьс байсан бөгөөд имийг нь хартал зүүн чих урдаасаа догол, баруун чих хойноосоо догол имтэй мухар үхрийн 2 ширхэг толгой байж байсан ба тухайн им тамга ******* он зүс нь манай аав ********* гийн алдсан 2 тооны үхэр байсан. Тэгээд би аав *********  рүү залгатал ********  гэх айлын хаваржаан дээр үхрийн сэвс байна гэж надад хэлсэн. Тэгээд би цагдаагийн байгууллагад хандсан. ...Сартай ухаа зүсмийн зүүн чих урдаасаа догол, баруун чих хойноосоо догол, улаан халзан зүсмийн зүүн чих урдаасаа догол, баруун чих хойноосоо догол имтэй хоёулаа мухар хязаалан зүүн чих урдаасаа догол, баруун чих хойноосоо догол имтэй мухар тугаллах үхэр байсан. .” гэжээ. (5-р хх-ийн 134-135),

 

Гэрч М.Уу*******  мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн мэдүүлэгтээ: “... 2022 оны 02 дугаар сарын 22-ны өдөр танил ******* ох А.********  залгаад машин хэрэгтэй байна ойрхон хөдөө яваад өгөөч гэж залгахаар нь би “завгүй байна тэгэж байгаад яриарай” гэж хэлээд салсан юм. Удалгүй 16 цагийн үед залгаад ойрхон хөдөө яваад ирье машинтайгаа хүрээд ир гэхээр нь би өөрийн эзэмшлийн “приус-20” маркийн **-**УНД улсын дугаартай тээврийн ********  хэрэгсэлтэйгээ ******** ын гэрт очоод ******** ыг автал ********  хорихын эндээс дүү ******* оо авна гээд ******* ийн хашааны үүдэнд очсон. Би хаягийг нь хэлж мэдэхгүй байна. ********  буугаад хашаа руу ороод хүрэн эрээн өнгийн мишок шиг зүйл барьчихсан ******* ийн хамт гарч ирээд бид гурав хөдөлсөн. ********  “Петровис”-ийн клонкоос миний машинд хорин мянган төгрөгөнд бензин хийгээд дэлгүүр орж 4 лаазтай пиво аваад аймгийн төвөөс баруун тийш гарсан. Тэгээд 30 орчим км газар явж байгаад манай ахын адуу энд байгаа гээд тэр хавиар байсан адуунууд дээр очоод байсан ба удалгүй 20 гаран тооны адуунууд дээр очсон. Би адууны зүс ******* он тамга мэдэхгүй ******* охоор тодорхой хэлж чадахгүй байна. Гуяа дагасан хөндлөн зураасан хайчтай бор гүү байсныг сайн санаж байна. Тэгээд тэр адуунуудыг байсан газраас нь тууж явсаар байгаад хэнийх гэдгийг нь мэдэхгүй байна нэг жалганд байсан саравчны хажууханд орхисон. Тухайн саравчны баруун урд талд 50-100 метр зайтай цөөн хэдэн тооны үхэр байсныг хараад хэнийх гэдгийг нь санахгүй байна нэг хүний нэр хэлээд тэдний үхэр нь мөн байна гэж хэлээд тэр үхэрнүүд дээр очоод *******  бууж үлдээд ********  бид хоёр саравчин дээр очоод байж байтал *******  5 билүү 6 тооны үхэр тууж ирээд ********  авч ирсэн мишокон дотроосоо цагаан өнгийн уяа гаргаж ирээд эхлээд мухар бор хүрэн зүсмийн үхэр бугуйлдаж барьж аваад ******* той нийлж нугасалж унагаагаад ********  дахиад мухар бор хүрэн зүсмийн үхэр бугуйлдаж бариад тэр хоёр нийлж унагаасан. Тэгтэл ********  намайг машинаа ойртуулчих гэхээр нь машинаа ойртуулж саравчны урд талд зогсоогоод ******** , *******  хоёр үхэрнүүдээ нэг нэгээр нь махалж эхэлсэн ба ********  намайг мах зөөгөөд машиндаа хий гэхээр нь би ******** ын махалсан үхэрний махыг авчирсан мишокыг нь дэвсэж байгаад машиныхаа багажинд ачсан ба ********  өөрийнхөө махалж байсан үхрээ ажилж дуусгаад ******* ийн махалж байсан үхэр лүү очоод тэр хоёр нийлж махалж дуусгаад өөрсдөө махыг нь ачсан. Ачиж дуусгаад тухайн газраасаа хөдлөөд Хэнтий аймгийн төвд орж ирээд Малчны хорооны ойролцоох хог асгасан байсан жалганд очоод арьс толгойг нь хаяна гэхээр нь би наадахаа хүнд өгч ******* охгүй юм уу гэж асуутал *******  яах юм бэ хаяна гээд ******* , ********  хоёр жалганд хаяхаар нь би “та хоёр хүнээс авч байгаа гэчихээд арьс толгойг нь хаячих юм” гэж асуутал “зүгээр ээ бид хоёр чамд гай ******* охгүй бид хоёр хулгай хийгээгүй гарал үүслийн бичиг нь байгаа” гэж хэлсэн. Тэгээд “Элит мандал”-ын баруун талд байх мах авдаг газрын хашаанд нь ороод би бие засахаар буусан. Тэр хоёр махаа борлуулсан. Би хэдэн төгрөг ******* сон гэдгийг нь мэдэхгүй байна. Тэр хоёр махаа өгчихөөд ********  миний машиныг унаад гараад ирсэн. Тэгээд би машинаа жолоодоод явж байтал ********  Хаан банкны АТМ оръё гэхээр нь төв Хаан банкны АТМ ороод ********  буухаар нь би хамт буугаад АТM орсон. АТМ-ээс ********  1,700,000 төгрөг аваад надад 380,000 төгрөг баярлалаа гээд өгч байсан. Тэгээд ******** , *******  хоёр ******* ийг очиж авсан газар буугаад үлдсэн. Би гэртээ харьсан намайг гэртээ очих үед 22 цаг ******* ж байсан. Би ямар нэртэй газар гэдгийг нь мэдэхгүй байна. Үхэр махалсан саравчнаас баруун хойд талд айл харагдаж байсан. Бид нар тэр айлаар ороогүй хэнийх гэдэг айл гэдгийг нь мэдэхгүй. Ямар имтэй гэдгийг нь би хараагүй. ******* ийн махалж байсан үхэр нь халзан бор хүрэн зүстэй мухар үхэр байсан. ******** ын махалсан үхэр нь бор хүрэн мухар үхэр байсан. Би хэний эзэмшлийн үхэр гэдгийг нь мэдэхгүй. Тээврийн хэрэгслийг би унаад явж байгаа, мишок ******* он уяагаа ******** , *******  хоёр аваад буусан...” (5-р хх-ийн 138-140),

 

Гэрч Б.******* мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн мэдүүлэгтээ: “...2022 оны 02 дугаар сарын 22-ны өдөр Мөрөн сумын харьяат Лхагва гэх залуу ирээд надад 2 тооны үхэр зарсан. ******* тай хамт байнга цуг ирж мах зардаг ********  гэдэг залуутай хамт ирсэн. Ингэж ирэхдээ “приус-20” маркийн машинаар ирж байсан. Урьд нь надад махаа өгөхдөө ягаан өнгийн инсайт гэдэг машинтай байнга махаа өгдөг байсан. Тэгээд энэ удаа приус маркийн машинтай ирэхээр нь нөгөө машинаа яагаа вэ гэж асуутал энэ манай ахын машин гэж хэлж байсан. Тэгээд “приус-20” маркийн машины араас 2 үхрийн мах буулгасан. Нэг үхэр нь 139 кг-тай байсан энэ үхрийг 1 кг 9000 төгрөгөөр бодож 1,251,000 төгрөг, нөгөө үхэр 124 кг-тай 1 кг 8000 төгрөгөөр бодож 992,000 төгрөг ******* сон. Тэгээд нийт мөнгөн дүн нь 2 сая гаран төгрөг ******* сон. Өмнө нь надад 500,000 төгрөгийн өглөгтэй байсан учир энэ мөнгийг хасаж суутгаад үлдсэн мөнгө ******* ох 1,743,000 төгрөгийг Хаан банкны *******  дугаарын дансаар шилжүүлсэн. ...Meg1117034 дугаартай мал махны гарал үүслийн цахим гэрчилгээтэй байсан .” гэжээ. (5-р хх-ийн 141-142),

 

Гэрч *******  мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн мэдүүлэгтээ: “...Би 2022 оны 02 дугаар сарын 22-ны өдөр Хэнтий аймгийн Хэрлэн сумын 3 дугаар багийн иргэн ******* н нэр дээр Meg1117034 дугаартай 130 кг-тай 1 үхрийн гарал үүслийн гэрчилгээг ******** ид олгосон. Уг бичгийг тухайн өдрийн 20 цаг 41 минутад олгосон байна.” гэжээ. (5-р хх-ийн 147-148),

 

Шүүгдэгч Э.********  мөрдөн шалган ажиллагааны явцад яллагдагчаар өгсөн мэдүүлэгтээ: “...Би ******** той бүлэглэн тээврийн хэрэгсэл ашиглан 2022 оны 02 дугаар сарын 22-ны өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 2 дугаар баг хөдөө хэсэг “*******” гэх газраас 2 тооны мухар улаан халзан үнээ зэргийг хулгайлснаа хүлээн зөвшөөрч байна.” гэжээ. (5-р хх-ийн 173-174),

 

Шүүгдэгч ********  мөрдөн шалган ажиллагааны явцад яллагдагчаар өгсөн мэдүүлэгтээ: “...Би Э.******** тай бүлэглэн тээврийн хэрэгсэл ашиглан 2022 оны 02 дугаар сарын 22-ны өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 2 дугаар баг хөдөө хэсэг “*******” гэх газраас 2 тооны мухар улаан халзан үнээ зэргийг хулгайлснаа хүлээн зөвшөөрч байна...” гэжээ. (5-р хх-ийн 169-170),

 

Хэнтий аймгийн Прокурорын газрын прокурорын 2022 оны 04 дүгээр сарын 21-ний өдрийн 17 дугаартай “Эд хөрөнгө битүүмжлэх тухай” тогтоол, эд хөрөнгө битүүмжилсэн тэмдэглэл (5-р хх-ийн 115-117),

 

Хөрөнгийн үнэлгээний “Фэйр валуэшн” ХХК-ийн шинжээчийн 2022 оны 05 дугаар сарын 24-ний өдрийн 2022/ШД-205 дугаартай: “...Тоёота Приус-20 маркийн суудлын автомашины зах зээлийн үнэлгээг 6,899,610 төгрөгийг бүхэлчлэн 6,900,000 төгрөг байх ******* омжтой” гэх дүгнэлт (5-р хх-ийн 120-123),

 

Хөрөнгийн Хөрөнгийн үнэлгээний “Фэйр валуэшн” ХХК-ийн шинжээчийн 2022 оны 03 дугаар сарын 10-ны өдрийн 2022/ШД-78 дугаартай: “...2 тооны үхрийн зах зээлийн үнэлгээг 2,400,00 төгрөг байх ******* омжтой” гэх дүгнэлт (5-р хх-ийн 161-163),

 

Мал эмнэлгийн гэрчилгээ (5-р хх-ийн 175),

Э.******** ын ХААН банкны депозит дансны дэлгэрэнгүй хуулга (5-р хх-ийн 176),

 

9.Хохирогч Д.******* э мөрдөн шалгах ажиллагаанд мэдүүлэхдээ: “...Би Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багт оршин суудаг юм. Би 2021 оны 11 дүгээр сарын сүүлээр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар баг “********* ” гэх газраас өөрийн бор азаргатай 10 гаран тооны адуунаас бор зүсмийн морь, хөвчтэй нар сар тамгатай, хүрэн зүсмийн байдас хөвчтэй нар сар тамгатай гэх хоёр тооны адуу алдаад ойр хавийн айлын малаар хайсан ******* овч олоогүй юм. Манай адуу нь Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар баг “********* ” гэх газарт байдаг унаган адуу байгаа юм аа. ...Бор зүсмийн морь, хөвчтэй нар сар тамгатай, хүрэн зүсмийн байдас хөвчтэй нар сар тамгатай гэх хоёр тооны адуу байгаа өөр ямар нэгэн содон шинж тэмдэг байхгүй ээ.” гэжээ. (5-р хх-ийн 189-190),

 

Шүүгдэгч Э.********  мөрдөн шалган ажиллагааны явцад яллагдагчаар өгсөн мэдүүлэгтээ: “...Би ******** той бүлэглэн тээврийн хэрэгсэл ашиглан 2021 оны 11 дүгээр сарын сүүлээр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар баг хөдөө хэсэг “********* ” гэх газраас 2 тооны бор морь, хүрэн байдас зэргийг хулгайлснаа хүлээн зөвшөөрч байна.” гэжээ. (5-р хх-ийн 210-211),

 

Шүүгдэгч ********  мөрдөн шалган ажиллагааны явцад яллагдагчаар өгсөн мэдүүлэгтээ: “...Би Э.******** тай бүлэглэн тээврийн хэрэгсэл ашиглан 2021 оны 11 дүгээр сарын сүүлээр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар баг хөдөө хэсэг “********* ” гэх газраас 2 тооны бор морь, хүрэн байдас зэргийг хулгайлснаа хүлээн зөвшөөрч байна.” гэжээ. (5-р хх-ийн 214-215),

 

Гэмт хэргийн талаарх гомдол, мэдээлэл хүлээн авсан тэмдэглэл (5-р хх-ийн 185),

Хөрөнгийн Хөрөнгийн үнэлгээний “Фэйр валуэшн” ХХК-ийн шинжээчийн 2022 оны 04 дүгээр сарын 10-ны өдрийн 2022/ШД-147 дугаартай: “...2 тооны адууны зах зээлийн үнэлгээг 2,300,00 төгрөг байх ******* омжтой” гэх дүгнэлт (5-р хх-ийн 204-206),

Мал эмнэлгийн гэрчилгээ (5-р хх-ийн 216),

 

10.Хохирогч *******   мөрдөн шалгах ажиллагаанд мэдүүлэхдээ: “...Би 2021 оны 12 дугаар сарын 05-06-ны шилжих шөнө өөрийн үхэрнээс 2 тооны үхэр бэлчээрээсээ алдсан. Тухайн үед би өөрийн үхэр дээрээ байхгүй хонио дагаад ууланд ганцаараа байсан. Тэр үед манай үхэр дээр *******   ах түр хугацаагаар байсан. Тухайн үед *******   ах үхрүүдээ зүсээр нь бүртгэж үзэхэд 2 тооны үхэр зүсээрээ байхгүй байна гэж надад хэлсэн. Тэр байхгүй үхрүүдийн зүс ногоон эрээн эр шүдлэн, хар халзан эр шүдлэн үхэр байхгүй байна гэж хэлсэн. Тухайн үедээ хэд хоног ойр орчмоор хайгаад сураг гарахгүй ямар нэгэн сэг зэм ******* он мал нядалсан зүйл олдоогүй...” гэжээ. (5-р хх-ийн 232-233),

 

Гэрч *******  мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн мэдүүлэгтээ: “...Би 2021 оны 12 дугаар сард Хэрлэн сумын *******  бойн дээр ажиллаж байсан. Тухайн үед би малын бичиг авна гэсэн хүмүүс гарал үүслийн гэрчилгээ олгож байсан. Тухайн үед *******  *******  эмч өөрөө надад малын бичиг олгох эрхээ олгож зөвшөөрсний улмаас би малын бичиг олгож байсан. Энэ үед тооны өмнө байсан ******* охоор малчин иргэд маш ихээр малын гарал үүслийн бичиг авч байсан. Ингээд 2022 оны 03 дугаар сарын эхээр цагдаагийн газраас дуудсан. Очиход Мөрөн сумын *******  гэх хүн бичиг авсан уу гээд зургийг нь харуулсан. Тэгээд би зургийг нь хараад надаас малын бичиг авч байсан хүн байна гэдгийг нь мэдсэн. Тэгээд малын гарал үүслийн бичгээ шүүж үзэхэд Халтарын ******* ийн нэр дээр малын бичиг авдаг мөн хариуцагчаар нь өөрийн нэрээ буюу *******  гэж бичүүлээд авдаг байсан. ******* ийг ******* ийн аав нь байна гэж ойлгодог байсан. Тэр үед ачаалал ихтэй байсан ******* охоор малын арьс толгойг нь сайн хардаггүй байсан. Тухайн өдөр 2 үхрийн гарал үүслийн бичиг авсан. Тухайн үед *******  юу ч мэдээгүй харин сүүлд цагдаагийн байгууллага дээр ирээд мэдсэн.” гэжээ. (5-р хх-ийн 244-245),

 

Гэрч Х.*******  мөрдөн  шалгах  ажиллагаанд  өгсөн  мэдүүлэгтээ:  “...Би  2021

оны 12 дугаар сарын 06-ны өдөр гэртээ байхад утсаар Мөрөн сумын иргэн *******  нь хөдөө гэрт буюу ******** ын гэрт хүрээд ир гэж хэлсэн. Тэгэхлээр нь өөрийн машинтайгаа ******** ын гэрт нь очсон. Тэнд очоод би машинаасаа буухгүй машин дотроо суудаг учир нь би 5 кг-аас дээш юм өргөж чаддаггүй тэгээд л машинаасаа буудаггүй байсан. Тэгээд тэр өдөр үхрийн махаа ачаад одоо аймаг явъя гэхээр л нь би яваад аймгийн төв ирээд “******* ” бойн дээр очоод малын гарал үүслийн бичиг аваад эмнэлгийн хойд талд байрлах мал мах худалдан авдаг ченжид өгсөн. Тэр үхрийн махны мөнгийг миний хаан банкны ******* тоот данс руу хийлгэж авсан. Учир нь тэр хоёр виза карт байхгүй гэж хэлээд миний дансаар мөнгө авсан. Би ер нь *******  ******* , ********  нарын малын махыг 4-5 удаа зөөсөн. Тэр ******* гондоо би энэ чинь хулгайн мал биш биз гэж байнга асуудаг. Харин тэр хоёр үгүй өөрсдийн мал банкны зээл төлөх гээд байгаа юм гэж л хэлдэг. Мөн би нэг удаа махыг нь зөөж өгөөд хөлсөнд нь 50,000 төгрөг авдаг. Тухайн үед *******  мэдээгүй, тэр хоёр унаа байхгүй байна та ирээд зөөгөөд өгөөч хөлсийг нь өгнө гэхээр л би очиж махыг нь зөөж хөлс гэж 50,000 төгрөг авдаг байсан. Дээрх үхрийг хулгайн үхэр гэдгийг цагдаагийн байгууллагад дуудагдаад л мэдсэн. Тэрнээс хойш би ******** , *******  нартай уулзаад та хоёр ийм муухай юм хийж байхдаа яахав дээ дээрээс нь надаар хулгайн үхрээ зөөлгөөд мөн миний малын “А” дансыг ашиглаад байхдаа яахав дээ гэж хэлсэн чинь ******** , *******  нар “за ахаа уучлаарай, бид хоёрын буруу” гэж хэлж байсан. Би явж өгсний хөлсний мөнгө буюу 50,000 төгрөгөө л авдаг байсан. Тэрнээс би өөр нэмж мөнгө авах хамт мөнгийг нь үрэлцсэн асуудал нэг ч удаа байхгүй.” гэжээ. (5-р хх-ийн 248-249),

 

Гэрч *** **** мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн мэдүүлэгтээ: “...Тухайн мах нь нэг үхрийн мах 155 кг нөгөө нь 105 кг ******* сон. Мөнгөн дүнгээрээ 2,042,000 төгрөг ******* сон. Энэ мөнгө 5956038832 тоот данс руу шилжүүлсэн. Энэ хоёр үхрийн мах ямар нэгэн арьс гэдэс толгой байхгүй ирсэн. Би энэ мөнгийг Х.*******  гэх хүний данс руу хийсэн.” гэжээ.  (6-р хх-ийн 1-2),

 

Шүүгдэгч О.********  мөрдөн шалган ажиллагааны явцад яллагдагчаар өгсөн мэдүүлэгтээ: “...Би ******** той бүлэглэн тээврийн хэрэгсэл ашиглан 2021 оны 12 дугаар сарын 05-ны өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар баг хөдөө хэсэг “Овоотын ар” гэх газраас 2 тооны ногоон эрээн, хар халзан зүсмийн шүдлэн үхэр хулгайлснаа хүлээн зөвшөөрч байна.” гэжээ. (6-р хх-ийн 12-13),

 

Шүүгдэгч ********  мөрдөн шалган ажиллагааны явцад яллагдагчаар өгсөн мэдүүлэгтээ: “...Би О.******** тай бүлэглэн тээврийн хэрэгсэл ашиглан 2021 оны 11 дүгээр сарын сүүлээр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар баг хөдөө хэсэг “Овоотын ар” гэх газраас 2 тооны ногоон эрээн, хар халзан зүсмийн шүдлэн үхэр хулгайлснаа хүлээн зөвшөөрч байна.” гэжээ. (6-р хх-ийн 16-17),

 

Гэмт хэргийн талаарх гомдол, мэдээлэл хүлээн авсан тэмдэглэл (5-р хх-ийн 227),

Хөрөнгийн үнэлгээний “Фэйр валуэшн” ХХК-ийн шинжээчийн 2022 оны 05 дугаар сарын 03-ны өдрийн 2022/ШД-172 дугаартай: “...2 тооны үхрийн зах зээлийн үнэлгээг 2,000,00 төгрөг байх ******* омжтой” гэх дүгнэлт (6-р хх-ийн 7-9),

 

******* ийн ХААН банкны депозит дансны дэлгэрэнгүй хуулга (6-р хх-ийн 22),

Хэнтий аймгийн Прокурорын газрын прокурорын 2022 оны 04 дүгээр сарын 21-ний өдрийн 15, 16 дугаартай “Эд хөрөнгө битүүмжлэх тухай” тогтоол, эд хөрөнгө битүүмжилсэн тэмдэглэл (6-р хх-ийн 24-29),

Хөрөнгийн үнэлгээний “Фэйр валуэшн” ХХК-ийн шинжээчийн 2022 оны 04 дүгээр сарын 22-ны өдрийн 2022/ШД-251 дугаартай: “...**-** ХЭҮ улсын дугаартай “Тоёота Приус-11” маркийн тээврийн хэрэгслийн зах зээлийн үнэлгээг 4,668,575.94 төгрөгийг бүхэлчлэн 4,700,000 төгрөг, **-** ХЭҮ улсын дугаартай “KIA Bongo” автомашины зах зээлийн үнэлгээг 5,174,375.76 төгрөгийг бүхэлчлэн 5,200,000 төгрөг байх ******* омжтой” гэх дүгнэлт (6-р хх-ийн 32-35),

 

Иргэний нэхэмжлэгч М.*******  мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн мэдүүлэгтээ: “...Дээрх тээврийн хэрэгсэл нь миний нэр дээр байдаг миний машин байгаа юм. ...Миний хувьд битүүмжлүүлэхэд хэцүү л байна. ...гомдолтой байна. Би **-** ХЭҮ улсын дугаартай цагаан өнгийн “Бонго” маркийн тээврийн хэрэгслийг нэхэмжилнэ.” гэжээ. (6-р хх-ийн 39-40),

 

Иргэний нэхэмжлэгч Х.*******  мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн мэдүүлэгтээ: “...Дээрх тээврийн хэрэгсэл нь миний нэр дээр байдаг миний машин байгаа юм. Би гомдолтой байна. Энэ машин маань миний амьдарлаа залгуулдаг машин байгаа юм. Би **-** ХЭҮ улсын дугаартай цэнхэр өнгийн “приус-11” маркийн тээврийн хэрэгслийг нэхэмжилнэ .” гэжээ. (6-р хх-ийн 42-43),

 

Иргэний нэхэмжлэгч Д.*****  ******* д мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн мэдүүлэгтээ: “...би Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 2 дугаар багийн нутаг дэвсгэрт эхнэрийнхээ хамт мал маллан амьдардаг хүн байгаа юм. Тэгээд яг хэдэн оны, хэдэн сарын, хэдний өдөр ******* охыг нь *******  би сайн хэлж мэдэхгүй байна. Миний төрсөн эгчийн маань хүүхэд ******* ох *******  нь манай малчнаар ажиллаж байсан ********  гэх залуугийн хамт миний эзэмшлийн хар цоохор зүсмийн бүдүүн морь, саарал цоохор зүсмийн бүдүүн морийг маань унаж яваад хулгайн гэмт хэрэг үйлдсэн юм байна лээ. Би энэ талаар нь сүүлд буюу ******* , ********  нарыг хулгайн хэрэгт холбогдон цагдаа дээр шалгагдахад нь л мэдсэн, энэнээс өмнө би энэ талаар огт мэдээгүй байсан. Надад ******* , ******** , ********  нарт холбогдох хэргийн талаар мэдэх зүйл огт байхгүй. ...Одоо уг морьд маань байхгүй, энэ морьдоо би 2021 оны 07 дугаар сард яг хэдний өдрийг нь би одоо сайн санахгүй байна, махлаад зарж борлуулаад дуусгасан. ...******* , ********  нар нь хулгайн хэрэгт холбогдсоноосоо хойш манайхаар ер нь орж гарахгүй байгаа. Иймд намайг уг 2 тооны морио махлаад зарж борлуулсныг маань мэдээгүй л байх гэж бодож байна. Тэгээд л уг морьдыг маань манай адуун сүрэгт байгаа гэж таамаглаад л ингэж хэлсэн байх гэж л бодож байна...” гэжээ. (7-р хх-ийн 65-67),

 

Гэрч Х.*******  мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн мэдүүлэгтээ: “...миний хувьд би аймгийн төвд таксинд явдаг. Ингээд таксинд явж байхдаа би ******* , ********  нартай анх танилцсан. Би таксинд яваад 7, 8 жил ******* ж байгаа бөгөөд таксинд явж хэдэн төгрөг олдог. ******* , ********  нар нь таксинд явъя гээд намайг хөлслөөд л такси үйлчилгээ авдаг байсан бөгөөд би ******* , ********  нарын хүрээд ир гэсэн газарт нь очиж уг хүмүүст такси үйлчилгээ л үзүүлж байсан. Тэрнээс биш би ******* , ********  нарын юу хийж явдаг байсан эсэх, хулгай энэ тэр хийдэг байсан эсэх талаар нь огт мэдэхгүй. Надад ******* , ********  нарын холбогдоод байгаа хэргийнх нь талаар мэдэх зүйл огт байхгүй. Миний зүгээс энэ хэрэгт нь ямар нэгэн холбоогүй. Надад энэ талаар мэдэх зүйл байхгүй.  Би ******* , ********  нарыг миний нэр дээр гарал үүслийн бичиг аваад яваад байсныг нь мэдээгүй. Миний хувьд би энэ талаар бүүр сүүлд нь буюу цагдаа дээр дуудагдаж ирснийхээ дараа л мэдсэн. ******* , ********  нар нь надад мэдэгдэхгүйгээр, надаас нууцаар л миний нэр дээр гарал үүслийн бичгээ аваад яваад байсан юм байна лээ...” гэжээ. (7-р хх-ийн 73-74),

Гэрч *******  мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн мэдүүлэгтээ: “...би ******** , ******* , ********  гэх хүмүүсийг танихгүй, яахав энэ дундаас *******  гэх залуу нь надаас малын гарал үүслийн бичиг ирж авч байсан учир би зүс л мэднэ. Тухайн үед энэ *******  гэх залууг над дээр ирж малын гарал үүслийн бичиг авъя гэхээр нь би малын “А” данстай хүний регистрийн дугаараа хэлээрэй гэхэд *******  нь манай малын эмч ******* гийн хариуцаж авсан малын гарал үүслийн гэрчилгээ олгож ******* ох *******  гэх хүний регистрийн дугаарыг шууд хэлээд байдаг байсан учир би ******* ийг тухайн үед *******  гэх хүний хүүхэд нь л юм байхдаа гэж боддог байсан юм. Ингээд л би *******  гэх залууд гарал үүслийн бичгийг бичиж өгөөд л явуулдаг байсан. Би *******  гэх залууг хүний регистрийн дугаар хэлээд малын гарал үүслийн бичиг аваад яваад байсан ******* охыг нь *******  мэдээгүй. Миний хувьд би ******** , ******* , ********  гэх хүмүүсийн үйлдсэн гэмт хэрэгт ямар нэгэн хамааралгүй, мөн надад мал, амьтны эрүүл мэндийн тухай хуулийг зөрчсөн үйлдэл огт байхгүй. Би *******  гэх хүнээс мөнгө төгрөг, шан харамж огт авч байгаагүй. Би энэ *******  гэх хүнийг сайн ч танихгүй. Би тухайн үед *******  гэх залууг *******  гэх хүний хүүхэд нь л юм байхдаа гэж бодож л байсан. *******  гэх залуутай ямар ч холбоо, хамааралгүй. Иргэдэд малын гарал үүслийн бичиг олгоход нээх шаардлага, шалгуур гээд байх зүйл байдаггүй. Гэхдээ тухайн малын гарал үүслийн бичиг авахаар ирсэн иргэн нь манай Абока компанийн малын эмч ******* гийн хариуцаж авсан малын гарал үүслийн гэрчилгээ олгож ******* ох иргэдийн жагсаалтад нэр нь байх ёстой. Ингэсэн тохиолдолд тухайн малын гарал үүслийн бичиг авахаар ирсэн иргэний регистрийн дугаарыг асууж тодруулаад зарим тохиолдолд авчирсан зургийг нь үзэж хардаг, зарим тохиолдолд нэгэнт уг хүний мэдээлэл нь манай бүртгэлд байгаа *******  малынх нь мэдээллийг өөрсдөөс нь асууж тодруулаад л уг иргэнд малын гарал үүслийн бичгийг нь бичиж өгдөг. Миний хувьд би *******  гэх хүнд давуу байдал олгож, хууль бусаар дур мэдэн малын гарал үүслийн бичиг бичиж өгсөн асуудал огт байхгүй.” гэжээ. (7-р хх-ийн 78-79),

 

Гэрч *******  мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн мэдүүлэгтээ: “...Би тухайн үед *******  гэх хүний надад авчирч зарсан үхрийн махнуудыг хулгайн мах гэдгийг нь мэдээгүй. Тухайн үед уг махнууд нь бүгд малын гарал үүслийн бичигтэй байсан учир би уг махыг нь худалдаж авсан. ...би Улаанбаатар хотын “Хүчит шонхор” захын тухайн өдрийн зах зээлийн үнэ ханшнаас хамаарч мал махаа худалдан авдаг. Тухайн өдрийн зах зээлийн үнэ ханш харилцан адилгүй өөр өөр байдаг, мөн тухайн махны тарган, туранхай, кг, өнгө, зүс, нас зэргээс хамаарч махны үнэ харилцан адилгүй байдаг юм. Жишээлбэл тухайн үед буюу намайг *******  гэх хүнээс үхрийн махыг нь худалдан авахад сайн, тарган үхрийн мах кг тутам нь 8000 төгрөгийн үнэ ханштай, туранхай бярууны мах 5000-6000 төгрөгийн үнэ ханштай, шүдлэн үхрийн мах 7000-7200 төгрөгийн үнэ ханштай учир би энэ үнэ ханшаар нь л тухайн үед *******  гэх хүнээс үхрийн махнуудыг нь худалдан авсан. *******  гэх хүн өөрөө ченж байсан хүн учир хүнд маллуулаад байх хүн биш, энэ хүн зах зээлийн үнэ ханшаа судалж байгаад л надад үхрийн махаа зарсан байх л гэж бодож байна. Миний хувьд би *******  гэх хүнээс зах зээлийн үнэ ханшнаас доогуур үнээр үхрийн махнуудыг нь худалдан аваагүй. Энэ дээр нэг зүйлийг нэмж хэлэхэд би худалдан авсан махныхаа 1 бодыг Улаанбаатар хот руу ачуулахад 35,000 төгрөг, дахин гарал үүслийн бичиг авдаг учир гарал үүслийн бичгэнд 2000 төгрөг, грушик буюу туслах ажилтны цалин хөлсөнд 1 бод малд 4000 төгрөг, ингээд 41,000 төгрөгийн урсгал зардал гардаг...” гэжээ. (7-р хх-ийн 81-82),

 

Гэрч Ж.*******  мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн мэдүүлэгтээ: “...Би Зундуйжамцын ********  гэх хүнийг танина. ********  гэх хүнийг би 2000-аад оноос хойш таньдаг ******* сон. ********  гэх эмэгтэй нь “Малын бага эмч” мэргэжилтэй учир би өөрийн ажиллуулдаг компани ******* ох “Абока” ХХК-д малын эмч мэргэжлээр 2021 оны 07 дугаар сараас эхлэн аман гэрээ хийж ажилд авсан. ********  нь “Абока” ХХК-д малын эмч албан тушаалтай. Би ********  гэх хүнд малын гарал үүслийн бичиг олгох эрх олгосон. Би 2021 оны 08 дугаар сард Ковид-19 /корано/ өвчнөөр өвчилж бие муудаад Хэнтий аймгийн төвд байдаг Халдвартын эмнэлэгт 14 хоног хэвтэж эмчлүүлсэн. Тухайн хугацаандаа би ******** д малын гарал үүслийн бичиг олгох эрх олгосон. Түүнээс өмнө би ******** г дагалдуулан малын гарал үүслийн бичиг хэрхэн яаж өгдөг талаар зааж зааварлаж өгч байсан. Учир нь би Хэнтий аймагт үйл ажиллагаа явуулдаг “******* ” нэртэй мал нядалгааны газрыг ажиллуулдаг. Тэгээд тухайн газарт нядалсан малд шинжилгээ хийлгэх ******* он малын гарал үүслийн бичиг олгох зэрэг ажилд өөртөө дагалдан хийлгэж ажиллаж байсан. Малын гарал үүслийн бичиг олгоход бичиг авах гэж байгаа малын им, тэмдэг, тамга, малын зүс, тухайн малын амьд ******* он нядалсан гэрэл зураг, мөн бичиг авах гэж байгаа малын эзэн малчны регистрийн дугаар, гар утасны дугаар, мөн тээвэрлэх авто машины улсын дугаар, тээврийн хэрэгсэл жолоодох жолоочийн мэдээлэл зэргийг шалгаж малын гарал үүслийн бичиг олгодог. Дээрх зүйлсийг үндэслэн малын гарал үүслийн бичиг олгодог.” гэжээ. (7-р хх-ийн 86-87),

 

Гэрч Б.******* мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн мэдүүлэгтээ: “...би энэ дундаас *******  гэх залууг *******  ерөнхийдөө танина. Харин ******** , ********  гэх хүмүүсийг *******  би сайн танихгүй. *******  гэх залуу надад мал мах зарж борлуулаад явдаг байсан учир би ерөнхийдөө сайн таньдаг ******* чихсон юм. Тэрнээс биш ******* , ******** , ********  хүмүүс нь надтай ах дүү, хамаатан садан, найз нөхдийн *******  холбоогүй. ...надад ******* , ******** , ********  гэх хүмүүстэй хамтран гэмт хэрэг үйлдсэн асуудал байхгүй. Би тухайн үед ******** , ******* , ********  гэх хүмүүсийн надад авчирч зарсан махнуудыг хулгайн мах гэдгийг нь мэдээгүй. Тухайн үед ******** , ******* , ********  нар нь надад махаа авчирч зарахдаа гарал үүслийн бичгээ хамтад нь авчирч надад үзүүлж харуулдаг байсан учир би ******** , ******* , ********  нарын надад авчирч зарсан махнуудыг хулгайн мах гэдгийг нь үнэхээр мэдээгүй. Би ******** , ******** , *******  гэх хүмүүсээс махнуудыг нь худалдаж авахдаа тухайн үеийн, тухайн өдрийн “Хүчит шонхор” захын махны үнэ ханшны байдлаас хамаарч махнуудыг яг зах зээлийн үнэ ханшаар нь л худалдан авч байсан. Надад ******** , ******** , *******  гэх хүмүүсээс махнуудыг нь зах зээлийн үнэ ханшнаас доогуур үнээр худалдан авсан асуудал байхгүй. Энэ хүмүүс ч гэсэн махаа зарж борлуулж байгаа юм чинь өндөр үнээр л зарахыг бодно шүү дээ. ...Энэ дээр нэг зүйлийг нэмж надад махаа зарж борлуулахаар ирсэн хүмүүсийн махны чанар, тарган, туранхай, кг, нас зэргээс нь шалтгаалж тухайн махны үнэ ханш нь хэлбэлзэж байдаг, ер нь махны үнэ *******  өдөр ******* гон л өөрчлөгдөж шинэчлэгдэн хэлбэлзэж байдаг.” гэжээ. (7-р хх-ийн 92-93),

 

Гэрч *******  мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн мэдүүлэгтээ: “...надад ******** , ******* , ********  гэх хүмүүстэй хамтран гэмт хэрэг үйлдсэн асуудал байхгүй. Би тухайн үед ******** , *******  гэх хүмүүсийн надад авчирч зарсан хонь,  ямаа, үхрийн махнуудыг хулгайн мах гэдгийг нь мэдээгүй. Надад мэдэх ч ******* омж байгаагүй. Яагаад гэвэл тухайн үед ******** , *******  гэх хүмүүс нь уг махнуудаа надад авчирч зарахдаа гарал үүслийн бичигтэйгээ ирдэг байсан учир би уг махнуудыг нь худалдан авч байсан.  Би тухайн үед ******** , *******  гэх хүмүүсийн надад авчирч зарсан хонь, ямаа, үхрийн махнуудыг нь яг л тухайн үеийн зах зээлийн үнэ ханшаар нь худалдаж авсан. Би урьд гэрчээр мэдүүлэг өгөхдөө ******** , *******  нарын надад зарж борлуулсан махнуудыг хэдэн төгрөгөөр худалдан авсан ******* охоо хэлж ярьсан. Би одоо тэр талаараа сайн санахгүй байна. Надад ******** , *******  гэх хүмүүсээс тухайн үеийн зах зээлийн үнэ ханшнаас доогуур үнээр мах худалдан авсан асуудал огт байхгүй. Мах гэдэг чинь үнэ ханш нь өдөр ******* гон хэлбэлзэж байдаг бөгөөд тухайн үеийн, тухайн өдрийн “Хүчит шонхор” захын үнэ ханшнаас бас шалтгаалдаг, мөн тухайн малын тарган, туранхай, кг зэргээс шалтгаалж малын үнэ ханш харилцан адилгүй, хэлбэлзэж байдаг. Энэ дээр нэг зүйлийг нэмж хэлэхэд энэ ******** , *******  гэх хүмүүс ч гэсэн юу гэж зах зээлийн үнэ ханшнаас доогуур үнээр махаа зарж борлуулахав дээ л гэж бодож байна. Би ******** , *******  гэх хүмүүсээс зах зээлийн үнэ ханшнаас доогуур үнээр мах худалдан аваагүй. Би тухайн үед ******** , *******  гэх хүмүүсээс махыг нь худалдаж аваад мөнгийг нь шилжүүлэх гэтэл ********  гэх залуу надад хандан манай эхнэр гоо сайхны лангуу ажиллуулдаг юмаа, тэгээд зээл авахад хэрэг ******* дог учир та энэ махны гүйлгээний утга дээр нь “Гоо сайхан” гэж бичээд шилжүүлээч гэж гуйсан, тэгэхээр нь би тэгье гээд л гүйлгээний утган дээрээ “Гоо сайхан” гэж бичээд ********  луу мөнгийг нь шилжүүлж өгсөн. Өөр ямар нэгэн асуудал *******  байхгүй, энэ ийм л учиртай байгаа юм..” гэжээ. (7-р хх-ийн 95-96),

 

Шүүгдэгч ********  мөрдөн шалган ажиллагааны явцад яллагдагчаар өгсөн мэдүүлэгтээ: “...******** , ********  бид гурваас мах худалдан авсан хүмүүс ******* ох ******** , ******** , ******** , Уу********  нар нь уг махнуудыг хулгайн мах гэдгийг нь мэдээгүй. ******** , ********  бид гурав уг махнуудыг өөрсдийн махаа зарж байгаа юм шиг л уг хүмүүст зарж борлуулсан. ...тухайн үед ******* ******** , ******** , Уу********  гэх хүмүүс ******** , ********  бид гурвын зарж борлуулсан махнуудыг зах зээлийн үнэ, ханшаар л худалдаж авсан. Уг хүмүүс  ******** , ********  бид гурвын зарж борлуулсан махнуудыг зах зээлийн үнэ ханшнаас доогуур үнээр авсан асуудал байхгүй. Би тухайн үед зах зээлийн ханш яг ямар байсан талаар нь одоо яг сайн санахгүй, гэхдээ ямар ч байсан тухайн үед ******** , ********  бид гурав махнуудаа тухайн үеийн зах зээлийн үнэ ханшаар л зарж борлуулсан. Ер нь энэ дээр нэг зүйлийг нэмж хэлэхэд махны үнэ ханш өдөр бүр л хэлбэлзэж байдаг, мөн тухайн махны тарган, туранхай, чанар, бусад янз бүрийн зүйлсээс шалтгаалаад махны үнэ ханш нь хэлбэлзэлтэй байдаг. ...Надад энэ талаар мэдэх зүйл алга байна, ******** , ********  бид гурав худалдан борлуулсан махныхаа мөнгийг ******** ын дансаар авдаг байсан. Мөн *******  гэх хүний дансаар бас авдаг байсан. Би энэ ********  гэх хүнийг ******** ын данс руу мөнгөө шилжүүлэхдээ яагаад “Гоо сайхан” гэх утгаар шилжүүлсэн ******* охыг нь сайн хэлж мэдэхгүй байна. Би энэ талаар нь сүүлд мэдсэн, надад энэ талаар *******  мэдэх зүйл алга байна. Тийм ээ, надад гэмт хэрэг үйлдэхдээ морь ашигласан асуудал байгаа. Би ******** , ********  гэх хүмүүсийн үхрийг нь хулгайлахдаа өөрийн ээжийн төрсөн дүү ******* ох *****  ******* д гэх хүний эзэмшлийн хар цоохор зүсмийн ширээтэй зуузай тамгатай 8 настай бүдүүн морь, саарал цоохор зүсмийн ширээтэй зуузай тамгатай 9 настай бүдүүн морь зэргийг ашигласан, өөр ямар нэгэн морь *******  ашиглаагүй. Одоо энэ морьд маань *****  ******* д ахын адуун сүрэгт нь байгаа. ...Би шүүх хурлын үеэр ахынхаа нэрийг Ган******* д гээд андуураад хэлчихсэн юм шиг байна, уг нь ахын маань нэрийг *****  ******* д гэх юм. Би ******** ын хамт гэмт хэрэг үйлдэхдээ *****  ******* д ахын 2 тооны морийг нь ашигласан. Тухайн үед ********  бид хоёр уг 2 тооны морийг нэг, нэгээр унаж явсан юм.” гэжээ. (7-р хх-ийн 124-126),

 

Шүүгдэгч О.********  мөрдөн шалган ажиллагааны явцад яллагдагчаар өгсөн мэдүүлэгтээ: “...Уг хүмүүс ******** , *******  бид гурвыг хулгайн мах зарж борлуулж байсан ******* охыг маань мэдээгүй. Тухайн үед ******** , *******  бид гурав махнуудаа зарж борлуулахдаа гарал үүслийн бичгийг нь үзүүлж харуулчихдаг байсан ******* охоор уг хүмүүс ******** , *******  бид гурвыг хулгайн мах зарж борлуулж байна гэж бодож санаагүй байх л гэж бодож байна. ...тухайн үед ******** , *******  бид гурав махнуудаа тухайн үеийн, тухайн өдрийн зах зээлийн үнэ ханшаар нь л ******** , ******** , ******** , Уу********  гэх хүмүүст зарж борлуулсан. ******** , ******** , ******** , Уу********  гэх хүмүүс зах зээлийн үнэ ханшаас доогуур үнээр ******** , *******  бид гурвын махыг худалдан авсан асуудал байхгүй. Энэ дээр нэг зүйлийг нэмж хэлэхэд махны үнэ ханш ер нь байнгын л хэлбэлзэлтэй байдаг. ...надад гэмт хэрэг үйлдэхдээ морь ашигласан асуудал байгаа. *******  бид хоёр ******** , ********  гэх хүмүүсийн үхрийг нь хулгайлахдаа ******* ийн ээжийнх нь төрсөн дүү ******* ох *****  ******* д гэх хүний эзэмшлийн хар цоохор, саарал цоохор зүсний 2 тооны морийг нь ашигласан...” гэжээ. (7-р хх-ийн 129-130),

 

Шүүгдэгч Э.********  мөрдөн шалган ажиллагааны явцад яллагдагчаар өгсөн мэдүүлэгтээ: “...******** , *******  бид гурваас мах худалдан авсан хүмүүс ******* ох ******** , ******** , ******** , Уу********  нар нь ******** , *******  бид гурвыг хулгайн мах зарж борлуулж байсныг маань мэдээгүй. Тухайн үед ******** , *******  бид гурав өөрсдийнхөө махыг зарж борлуулж байгаа юм шиг шууд очоод аваачаад өгчихдөг байсан юм. Мөн ******** , *******  бид гурав махнуудаа зарж борлуулахдаа гарал үүслийн бичгийг нь үзүүлж харуулдаг байсан. ... тухайн үед ******** , *******  бид гурав хулгайлсан махнуудаа бүгдийг нь тухайн үеийн зах зээлийн үнэ ханшаар нь л зарж борлуулсан. ******** , *******  бид гурав юу гэж хулгайлсан махнуудаа зах зээлийн үнэ ханшнаас доогуур зарж борлуулахав дээ. ******** , ******** , ******** , Уу********  нар нь ******** , *******  бид гурвын зарж борлуулсан махыг зах зээлийн үнэ ханшнаас доогуур үнээр худалдан авсан асуудал огт байхгүй. ...тухайн үед энэ ********  гэх хүн ******** , *******  бид гурваас махыг маань худалдаж аваад мөнгөө миний данс руу шилжүүлэхдээ надад хандан утгыг нь юу гэж бичих бэ гэхээр нь би уг ********  гэх хүнд хандан утгыг нь “Гоо сайхан” гэж бичээд шилжүүлчих гэж хэлсэн. Ингээд л ********  гэх хүн тухайн үед мөнгөө шилжүүлэхдээ “Гоо сайхан” гээд шилжүүлсэн юм...” гэжээ. (7-р хх-ийн 133-134),

 

Хөрөнгийн үнэлгээний “Фэйр валуэшн” ХХК-ийн шинжээчийн 2022 оны 12 дугаар сарын 07-ны өдрийн 2022/ШД-397 дугаартай: “...2 тооны бүдүүн морины зах зээлийн үнэлгээг 2,100,00 төгрөг байх ******* омжтой” гэх дүгнэлт (7-р хх-ийн 101-103),

 

Э.******** ын иргэний үнэмлэхийн лавлагааны хуулбар, иргэний оршин суугаа газрын хаягийн бүртгэлийн лавлагаа, эрүүгийн хариуцлага хүлээж байсан эсэхийг шалгах хуудас, гэрлэсний бүртгэлгүй лавлагаа, жолоодох эрхийн лавлагаа (6-р хх-ийн 76, 77, 78, 80, 81),

Э.******** ын ХААН банкны депозит дансны дэлгэрэнгүй хуулга (6-р хх-ийн 83-89),

 

******** ийн иргэний үнэмлэхийн лавлагааны хуулбар, иргэний оршин суугаа газрын хаягийн бүртгэлийн лавлагаа, эрүүгийн хариуцлага хүлээж байсан эсэхийг шалгах хуудас, гэрлэсний бүртгэлгүй лавлагаа, жолоодох эрхийн лавлагаа (6-р хх-ийн 95, 96, 97, 99, 100),

******** ийн ХААН банкны депозит дансны дэлгэрэнгүй хуулга (6-р хх-ийн 102),

 

О.******** ын иргэний үнэмлэхийн лавлагааны хуулбар, иргэний оршин суугаа газрын хаягийн бүртгэлийн лавлагаа, эрүүгийн хариуцлага хүлээж байсан эсэхийг шалгах хуудас, гэрлэсний бүртгэлгүй лавлагаа, (6-р хх-ийн 103, 104, 105, 113),

 

О.******** ын ХААН банкны депозит дансны дэлгэрэнгүй хуулга (6-р хх-ийн 114),

Тээврийн хэрэгслийн лавлаа (6-р хх-ийн 125-127),

******* ийн Төрийн банкны харилцах дансны дэлгэрэнгүй хуулга (7-р хх-ийн 140),

Б.******** ын Төрийн банкны харилцах дансны дэлгэрэнгүй хуулга (7-р хх-ийн 141),

******* гийн Төрийн банкны харилцах дансны дэлгэрэнгүй хуулга (7-р хх-ийн 142),

******* ийн Төрийн банкны харилцах дансны дэлгэрэнгүй хуулга (7-р хх-ийн 143),

М.Уу******** ын Төрийн банкны харилцах дансны дэлгэрэнгүй хуулга (7-р хх-ийн 144),

У.Аянгын Төрийн банкны харилцах дансны дэлгэрэнгүй хуулга (7-р хх-ийн 145),

У.Цэлмэнгийн Төрийн банкны харилцах дансны дэлгэрэнгүй хуулга (7-р хх-ийн 146),

******* ийн Хас банкны дансны хуулга (7-р хх-ийн 149-150),

******* ийн Хас банкны дансны хуулга (7-р хх-ийн 151-180),

******* ийн ХААН банкны депозит дансны дэлгэрэнгүй хуулга (7-р хх-ийн 182-193),

Б.******** ын ХААН банкны депозит дансны дэлгэрэнгүй хуулга (7-р хх-ийн 194-250, 8-р хх-ийн 1-92),

******* ийн ХААН банкны депозит дансны дэлгэрэнгүй хуулга (7-р хх-ийн 194-250, 8-р хх-ийн 93-232),

******* ийн ХААН банкны депозит дансны дэлгэрэнгүй хуулга (8-р хх-ийн 233-250, 9-р хх-ийн 1-54),

М.Уу******** ын ХААН банкны депозит дансны дэлгэрэнгүй хуулга (9-р хх-ийн 55-111) ******* он тухайн хэрэгт хамааралтай, хуульд заасан журмын дагуу цуглуулж, бэхжүүлж авсан бусад нотлох баримтууд ******* но.

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт шинжлэн судалж хавтаст хэрэгт цугларсан нотлох баримтыг тал бүрээс нь нягт нямбай, бүрэн гүйцэд, бодит байдлаар нь хянаж үзсэний үндсэн дээр дотоод итгэлээр үнэлж шүүгдэгч Э.******** , ******** , О.********  нарт холбогдох хэргийг Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 34.14 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар тухайн шүүгдэгч нарын хувьд прокуророос шүүхэд шилжүүлсэн хэргийн хүрээнд хянан шийдвэрлэх ******* омжтой байна гэж үзлээ.

Мөрдөн шалгах ажиллагааны шатанд нотол*******  зохих байдлуудыг бүрэн шалгаж тогтоосон, хэргийн оролцогчийн хуулиар хамгаалагдсан эрхийг хязгаарлах замаар эсхүл бусад хэлбэрээр шүүхээс хэргийг бүх талаар хэлэлцэхэд саад ******* ж, хууль ёсны ба үндэслэл бүхий тогтоол гаргахад сөргөөр нөлөөлж ******* охуйцаар Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн шаардлагыг ноцтой зөрчөөгүй байна.

Хавтаст  хэрэгт  авагдаж  шүүх  хуралдаанаар  шинжлэн  судалсан  нотлох баримтаар тогтоогдсон үйл баримт нь Эрүүгийн хуулийн тусгай ангид заасан нийгэмд аюултай, гэм буруутай үйлдэл байх бөгөөд уг үйлдлийн улмаас хүний өмчлөх эрх зөрчигдөж бусдын эд хөрөнгөд хохирол, хор уршиг учирсан байх тул гэмт хэрэг гэж үзэв.

 

Шүүгдэгч Э.******** , ******** , О.********  нар нь бүлэглэж,

2022 оны 01 дүгээр сарын 05-ны өдөр Хэнтий аймгийн Хэрлэн сумын 6 дугаар багийн нутаг дэвсгэрээс хохирогч А.****гийн эзэмшлийн үхэр сүргээс 1 тооны улаан халзан зүсмийн охин шүдлэн үхрийг машин механизм буюу **-** УНЗ улсын дугаартай ягаан өнгийн “Инсайт” маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан хулгайлж, бусдад 1.200.000 /нэг сая хоёр зуун мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

2021 оны 11 дүгээр сарын 16-ны өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг дэвсгэр “******* ” гэх газраас хохирогч Н.******** ийн эзэмшлийн үхэр сүргээс 7 үхэр буюу олон тооны малыг машин механизм буюу улсын дугааргүй улаан өнгийн “Даюун” маркийн мотоцикл ашиглан хулгайлж, бусдад 7.600.000 /долоон сая зургаан зуун мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

2022 оны 01 дүгээр сарын 09-ний өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг дэвсгэр “******* ” гэх газраас хохирогч Н.******** ийн эзэмшлийн үхэр сүргээс хар, улаан зүсмийн 2 үхэр буюу олон тооны малыг машин механизм буюу **-** УНЗ улсын дугаартай ягаан өнгийн “Инсайт” маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан хулгайлж, бусдад 2.400.000 /хоёр сая дөрвөн зуун мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

2022 оны 01 дүгээр сарын 18-ны өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг дэвсгэр “Улаан толгой энгэр” гэх газраас хохирогч Н.******** ийн эзэмшлийн хонин сүргээс шүдлэн эр хонь 8, шүдлэн эр ямаа 2 нийт 10 бог буюу олон тооны малыг машин механизм буюу **-** УНЗ улсын дугаартай ягаан өнгийн “Инсайт” маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан хулгайлж, бусдад 1.260.000 /нэг сая хоёр зуун жаран мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

2021 оны 11 дүгээр сарын 06-ны өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг дэвсгэр “******* ” гэх газраас хохирогч Н.******** ийн эзэмшлийн үхэр сүргээс 2 үхэр буюу олон тооны малыг машин механизм буюу **-** ХЭҮ улсын дугаартай цагаан өнгийн “Бонго” маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан хулгайлж, бусдад 2.400.000 /хоёр сая дөрвөн зуун мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

2022 оны 02 дугаар сарын 17-ны өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг дэвсгэр “******* ” гэх газраас хохирогч Н.******** ийн эзэмшлийн үхэр сүргээс 1 тооны улаан халзан зүсмийн үхрийг машин механизм буюу **-** УНЗ улсын дугаартай ягаан өнгийн “Инсайт” маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан хулгайлж, бусдад 1.200.000 /нэг сая хоёр зуун мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

2022 оны 01 дүгээр сарын 24-ний өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг дэвсгэр “******* ” гэх газраас хохирогч Н.******** ийн эзэмшлийн үхэр сүргээс 1 тооны хар зүсмийн эр бярууг машин механизм буюу **-** УНЗ улсын дугаартай ягаан өнгийн “Инсайт” маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан хулгайлж, бусдад 800.000 /найман зуун мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

2022 оны 01 дүгээр сарын 21-ний өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг дэвсгэр “******* ” гэх газраас хохирогч Н.******** ийн эзэмшлийн үхэр сүргээс 1 тооны хар зүсмийн эр бярууг машин механизм буюу **-** УНЗ улсын дугаартай ягаан өнгийн “Инсайт” маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан хулгайлж, бусдад 800.000 /найман зуун мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

2022 оны 01 дүгээр сарын 03-ны өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг дэвсгэр “*******” гэх газраас Д.********* ын эзэмшлийн хонин сүргээс 3 хонь, 1 ямааг машин механизм буюу **-** УНЗ улсын дугаартай ягаан өнгийн “Инсайт” маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан хулгайлж, бусдад 420.000 /дөрвөн зуун хорин мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

2021 оны 10 дугаар сарын дундуур Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 2 дугаар багийн нутаг дэвсгэр “*******” гэх газраас хохирогч Я.******* ын эзэмшлийн хонин сүргээс эр төлөг 5, охин төлөг 4 нийт 9 бог буюу олон тооны малыг машин механизм буюу **-** УНЗ улсын дугаартай ягаан өнгийн “Инсайт” маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан хулгайлж, бусдад 810.000 /найман зуун арван мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

2021 оны 10 дугаар сарын 29-ний өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг дэвсгэр “*******” гэх газраас хохирогч Н.******** ийн адуун сүргээс 3 тооны адуу буюу олон тооны малыг машин механизм буюу улсын дугааргүй улаан өнгийн “Даюун” маркийн мотоцикл ашиглан хулгайлж, бусдад 3.200.000 /гурван сая хоёр зуун мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

2022 оны 01 дүгээр сарын 28-ны өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг дэвсгэр “******* ” гэх газраас хохирогч Н.******** ийн эзэмшлийн үхэр сүргээс улаан зүсмийн гунжин үхрийг машин механизм буюу **-** УНЗ улсын дугаартай ягаан өнгийн “Инсайт” маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан хулгайлж, бусдад 1.200.000 /нэг сая хоёр зуун мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

 

Шүүгдэгч Э.******** , ********  нар нь бүлэглэж,

2022 оны 02 дугаар сарын 10-ны өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 2 дугаар багийн нутаг дэвсгэр “**********” гэх газраас хохирогч Д.**********ын эзэмшлийн үхэр сүргээс 1 тооны хар зүсмийн мухар эр үхрийг машин механизм буюу **-** УНЗ улсын дугаартай ягаан өнгийн “Инсайт” маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан хулгайлж, бусдад 1.430.000 /нэг сая дөрвөн зуун гучин мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

2022 оны 02 дугаар сарын 22-ны өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 2 дугаар багийн нутаг дэвсгэр “*******” гэх газраас хохирогч Д.********* гийн эзэмшлийн үхэр сүргээс 2 тооны үхэр буюу олон тооны мал машин механизм буюу **-** УНД улсын дугаартай приус-20 маркийн шаргал өнгийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан хулгайлж, бусдад 2.400.000 /хоёр сая дөрвөн зуун мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

2021 оны 11 дүгээр сарын сүүлээр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг дэвсгэр “********* ” гэх газраас хохирогч Д.******* ийн эзэмшлийн адуун сүргээс 2 тооны адуу буюу олон тооны малыг машин механизм буюу **-** УНЗ улсын дугаартай ягаан өнгийн “Инсайт” маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан хулгайлж, бусдад 2.300.000 /хоёр сая гурван зуун мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

 

Шүүгдэгч ******** , О.********  нар нь бүлэглэж,

2022 оны 01 дүгээр сарын 13-ны өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг дэвсгэр “*******” гэх газраас хохирогч ******* ийн эзэмшлийн үхэр сүргээс 1 тооны улаан халзан зүсмийн охин шүдлэнг машин механизм буюу улсын дугааргүй улаан өнгийн “Даюун” маркийн мотоцикл ашиглан хулгайлж, бусдад 1.200.000 /нэг сая хоёр зуун мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

2022 оны 01 дүгээр сарын 25-ны өдөр Хэнтий аймгийн Хэрлэн сумын 6 дугаар багийн нутаг дэвсгэр “Овоот” гэх газраас хохирогч *******  ын эзэмшлийн үхэр сүргээс 2 үхэр буюу олон тооны малыг уналга ашиглан хулгайлж, бусдад 2.000.000 /хоёр сая/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

2022 оны 01 дүгээр сарын 12-ны өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг дэвсгэр “******* ********* *******” гэх газраас хохирогч Д.********* ын эзэмшлийн хонин сүргээс 2 тооны соёолон насны ямааг машин механизм буюу **-** ХЭҮ улсын дугаартай цэнхэр өнгийн приус-11 маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан хулгайлж, бусдад 300.000 /гурван зуун мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

2021 оны 12 дугаар сарын 27-ны өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг дэвсгэр “******* ********* *******” гэх газраас хохирогч Д.********* ын эзэмшлийн хонин сүргээс 6 тооны хонийг явганаар хулгайлж, бусдад 720.000 /долоон зуун хорин мянга/ төгрөгийн хохирол учруулсан,

2021 оны 12 дугаар сарын 05-ны өдөр Хэнтий аймгийн Мөрөн сумын 3 дугаар багийн нутаг дэвсгэр “Овоотын ар” гэх газраас хохирогч *******  ы эзэмшлийн үхэр сүргээс 2 үхэр буюу олон тооны малыг морин уналга ашиглан хулгайлж, бусдад 2.000.000 /хоёр сая / төгрөгийн хохирол учруулсан гэмт хэргийг байнга үйлдэж амьдралын эх үүсвэр ******* госон гэмт хэргийг тус тус үйлдсэн ******* ох нь шүүгдэгч Э.******** , ******** , О.********  нарын шүүхийн хэлэлцүүлэгт ******* он мөрдөн шалгах ажиллагаанд үйлдсэн хэргийн талаар хүлээн мэдүүлсэн мэдүүлгүүд, мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн хохирогч Н.******** , А.****, Д.**********, Д.********* , Д.******* э, Д.********* , *******  , ******* , *******  , Я.******* , гэрч ******* , Б.******** , ******* , ******* , ******* , М.Уу******** , ******* , ******* , Ж.******* , *******  , Х.******* , М.******* , *******  нарын мэдүүлэг, гэмт хэргийн талаарх гомдол мэдээлэл хүлээн авсан тэмдэглэл, хэргийн газарт үзлэг хийсэн тэмдэглэл, гэрэл зургийн үзүүлэлтүүд, Хөрөнгийн үнэлгээний “Фэйр валуэшн” ХХК-ийн шинжээчийн 2022 оны 03 дугаар сарын 10-ны өдрийн 2022/ШД-81 дугаартай: “...1 тооны үхрийн зах зээлийн үнэлгээг 1,430,000 төгрөг байх ******* омжтой”, 2022 оны 03 дугаар сарын 21-ний өдрийн 2022/ШД-96 дугаартай: “...улаан халзан зүсмийн охин шүдлэн 1,200,000 төгрөг байх ******* омжтой”, 2022 оны 03 дугаар сарын 10-ны өдрийн 2022/ШД-75 дугаартай: “...7 тооны үхрийн зах зээлийн үнэлгээг 7,600,000 төгрөг байх ******* омжтой”, 2022 оны 03 дугаар сарын 10-ны өдрийн 2022/ШД-74 дугаартай: “...2 тооны үхрийн зах зээлийн үнэлгээг 2,400,000 төгрөг байх ******* омжтой”, 2022 оны 05 дугаар сарын 02-ны өдрийн 2022/ШД-105 дугаартай: “...10 тооны бог малын зах зээлийн үнэлгээг 1,260,000 төгрөг байх ******* омжтой”, 2022 оны 03 дугаар сарын 10-ны өдрийн 2022/ШД-77 дугаартай: “...2 тооны үхрийн зах зээлийн үнэлгээг 2,400,000 төгрөг байх ******* омжтой”, 2022 оны 03 дугаар сарын 21-ний өдрийн 2022/ШД-100 дугаартай: “...1 тооны үхрийн зах зээлийн үнэлгээг 1,200,000 төгрөг байх ******* омжтой”, 2022 оны 03 дугаар сарын 10-ны өдрийн 2022/ШД-80 дугаартай: “...1 тооны үхрийн зах зээлийн үнэлгээг 800,000 төгрөг байх ******* омжтой”, 2022 оны 03 дугаар сарын 10-ны өдрийн 2022/ШД-79 дугаартай: “...1 тооны үхрийн зах зээлийн үнэлгээг 800,000 төгрөг байх ******* омжтой”, 2022 оны 03 дугаар сарын 21-ний өдрийн 2022/ШД-97 дугаартай: “...3 тооны адууны зах зээлийн үнэлгээг 3,200,000 төгрөг байх ******* омжтой”, 2022 оны 03 дугаар сарын 21-ний өдрийн 2022/ШД-98 дугаартай: “...1 тооны үхрийн зах зээлийн үнэлгээг 1,200,000 төгрөг байх ******* омжтой”, 2022 оны 03 дугаар сарын 21-ний өдрийн 2022/ШД-101 дугаартай: “...1 тооны үхрийн зах зээлийн үнэлгээг 1,200,000 төгрөг байх ******* омжтой”, 2022 оны 03 дугаар сарын 21-ний өдрийн 2022/ШД-99 дугаартай: “...2 тооны үхрийн зах зээлийн үнэлгээг 2,000,000 төгрөг байх ******* омжтой” 2022 оны 05 дугаар сарын 04-ний өдрийн 2022/ШД-103 дугаартай: “...4 тооны бог малын зах зээлийн үнэлгээг 420,000 төгрөг байх ******* омжтой”, 2022 оны 03 дугаар сарын 21-ний өдрийн 2022/ШД-102 дугаартай: “...6 тооны хонины зах зээлийн үнэлгээг 720,000 төгрөг байх ******* омжтой”, 2022 оны 05 дугаар сарын 04-ний өдрийн 2022/ШД-110 дугаартай: “...2 тооны бог малын зах зээлийн үнэлгээг 300,000 төгрөг байх ******* омжтой”, 2022 оны 05 дугаар сарын 02-ны өдрийн 2022/ШД-106 дугаартай: “...9 тооны бог малын зах зээлийн үнэлгээг 810,000 төгрөг байх ******* омжтой”, 2022 оны 03 дугаар сарын 10-ны өдрийн 2022/ШД-78 дугаартай: “...2 тооны үхрийн зах зээлийн үнэлгээг 2,400,00 төгрөг байх ******* омжтой”, 2022 оны 04 дүгээр сарын 10-ны өдрийн 2022/ШД-147 дугаартай: “...2 тооны адууны зах зээлийн үнэлгээг 2,300,00 төгрөг байх ******* омжтой”, 2022 оны 05 дугаар сарын 03-ны өдрийн 2022/ШД-172 дугаартай: “...2 тооны үхрийн зах зээлийн үнэлгээг 2,000,00 төгрөг байх ******* омжтой” гэх дүгнэлтүүд, мал эмнэлгийн гэрчилгээ, ******* ийн ХААН банкны депозит дансны дэлгэрэнгүй хуулга, Э.******** ын ХААН банкны депозит дансны дэлгэрэнгүй хуулга ******* он хавтаст хэрэгт авагдсан бичгийн бусад нотлох баримтуудаар тус тус нотлогдон тогтоогдож байна.

 

Шүүгдэгч Э.******** , ******** , О.********  нар нь өмчлөх эрхийн эсрэг гэмт хэргийг үйлдэхдээ өөрсдийн үйлдлийн хууль бус шинжийг ухамсарлан бусдын эд хөрөнгөнд хохирол учрахыг мэдсээр байж зориуд хохирол, хор уршигт хүргэж үйлдсэн нь гэм буруугийн санаатай хэлбэртэй, төгссөн гэмт хэргийн шинжийг бүрэн хангаж байх бөгөөд шүүгдэгч нар нь бусдын олон тооны малыг хулгайлах гэмт хэргийг бүлэглэж, машин механизм ашиглаж байнга үйлдэж амьдралын эх үүсвэр ******* госон гэмт хэргийг үйлдсэн ******* ох нь дээр дурдсан нотлох баримтаар нотлогдон тогтоогдож байх тул иргэдийн төлөөлөгчийн “шүүгдэгч нарыг гэм буруутай байна” гэх дүгнэлт үндэслэлтэй байна. Түүнчлэн шүүгдэгч Э.******** , ******** , О.********  нар нь шүүх хуралдаанд гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруу, хэргийн зүйлчлэлийг хүлээн зөвшөөрч, тэр талаар маргаагүйг дурдах нь зүйтэй ******* но.

 

Хавтаст хэрэгт хуульд заасан үндэслэл журмын дагуу авагдаж, шүүхийн хэлэлцүүлэгт шинжлэн судлагдсан дээр дурдсан нотлох баримтуудаар шүүгдэгч Э.******** , ******** , О.********  нар нь мал хулгайлах гэмт хэргийг харьцангуй удаан хугацаанд гурав буюу түүнээс дээш удаа үйлдэж, амьдралынх нь хэвшил, хэв маяг ******* сон, өөрийн ******* он гэр бүл, хамаарал бүхий харилцаатай хүмүүсийнхээ амьжиргааг залгуулах эх үүсвэр ******* госон, өөрөөр хэлбэл бусдын эд хөрөнгийг шунахай зорилгоор, хууль бус аргаар өөрийн ******* гож, амар хялбар аргаар ашиг олох ******* омжийг байнга эрэлхийлж, түүнд чиглэсэн үйл ажиллагааг тогтвортой явуулдаг ******* ох нь нотлогдон тогтоогдож байх тул шүүгдэгч Э.******** ын өмгөөлөгч Б.Төгсбаяр, шүүгдэгч ******** , О.********  нарын өмгөөлөгч С.Нарангэрэл нарын гаргасан “Хэргийн зүйлчлэлийг хөнгөрүүлж Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.12 дугаар зүйлийн 2 дахь хэсгийн 2.1, 2.2, 2.4-т зааснаар зүйлчилж өгнө үү” гэх санал хүсэлтийг хүлээн авах үндэслэлгүй байна гэж шүүх бүрэлдэхүүн үзлээ.

 

Шүүгдэгч Э.******** , ******** , О.********  нарт холбогдох хэргийн талаар нотлогдвол зохих байдал бүрэн нотлогдсон, Хэнтий аймгийн Прокурорын газрын хяналтын прокуророос зүйлчилж ирүүлсэн хэргийн зүйлчлэл тохирсон байх тул шүүгдэгч Э.******** , ******** , О.********  нарыг Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 2.2 дугаар зүйлийн 3 дахь хэсэгт заасныг журамлан мөн хуулийн тусгай ангийн 17.12 дугаар зүйлийн 3 дахь хэсгийн 3.1-д заасан бусдын олон тооны малыг хулгайлах гэмт хэргийг бүлэглэж, машин механизм ашиглаж байнга үйлдэж амьдралын эх үүсвэр ******* госон гэмт хэргийг үйлдсэн гэм буруутайд тус тус тооцож, эрүүгийн хариуцлага гарцаагүй байх, эрүүгийн хариуцлага нь гэмт хэргийн нийгмийн аюулын шинж чанар, хэр хэмжээ, гэм буруугийн хэлбэрт тохирсон байх, эрүүгийн хариуцлагын зорилго зорилт, гэм буруугийн ******* он шударга ёсны зарчимд нийцүүлэн шүүгдэгч нарт эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх үндэслэлтэй байна гэж шүүх дүгнэв.

 

Шүүгдэгч Э.******** , ******** , О.********  нарт эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхэд Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 6.5 ******* он 6.6 дугаар зүйлд заасан хөнгөрүүлэх, хүндрүүлэх нөхцөл байдал тогтоогдсонгүй.

 

Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 3.7 дугаар зүйлийн 2 дахь хэсэгт “Бүлэглэн гүйцэтгэсэн гэмт хэргийг гүйцэтгэгчдийн үйлдлийг нэгтгэн зүйлчилж гүйцэтгэгч тус бүрийн гэмт хэргийг үйлдэхэд гүйцэтгэсэн үүрэг, оролцоог харгалзан ялыг ялгамжтай оногдуулна.” гэж заасан байх тул шүүгдэгч Э.******** , ******** , О.********  нарын гэмт хэрэг үйлдэхэд гүйцэтгэсэн үүрэг, оролцоо, давтамж, учруулсан хохирлын хэр хэмжээ зэргийг харгалзан ялыг ялгамжтай оногдуулах нь зүйтэй гэж үзлээ.

 

Шүүгдэгч Э.******** , ******** , О.********  нарын гэмт хэргийн улмаас учруулсан хохирлоо нөхөн төлөөгүй хувийн байдал, гэмт хэргийн улмаас учруулсан хохирлын хэр хэмжээ, амар хялбар аргаар мөнгө олох гэсэн гэмт хэрэг үйлдсэн шалтгаан нөхцөл зэргийг харгалзан үзэж шүүгдэгч Э.******** т Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 2.2 дугаар зүйлийн 3 дахь хэсэгт заасныг журамлан мөн хуулийн тусгай ангийн 17.12 дугаар зүйлийн 3 дахь хэсгийн 3.1-т зааснаар 6 (зургаа) жил 8 (найм) сарын хугацаагаар хорих ял, шүүгдэгч ******** ид Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 2.2 дугаар зүйлийн 3 дахь хэсэгт заасныг журамлан мөн хуулийн тусгай ангийн 17.12 дугаар зүйлийн 3 дахь хэсгийн 3.1-т зааснаар 7 (долоо) жилийн хугацаагаар хорих ял, шүүгдэгч О.******** т Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 2.2 дугаар зүйлийн 3 дахь хэсэгт заасныг журамлан мөн хуулийн тусгай ангийн 17.12 дугаар зүйлийн 3 дахь хэсгийн 3.1-т зааснаар 6 (зургаа) жил 10 (арав) сарын хугацаагаар хорих ял тус тус оногдуулж, тэдгээрт оногдуулсан хорих ялыг нээлттэй хорих байгууллагад эдлүүлж шийдвэрлэх нь Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.1 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан эрүүгийн хариуцлагын зорилгод нийцнэ гэж үзлээ.

 

Шүүгдэгч Э.******** , ******** , О.********  нарын үйлдсэн мал хулгайлах гэмт хэргийн улмаас хохирогч Д.**********д 1,430,000 төгрөгийн, хохирогч А.****д 1,200,000 төгрөгийн, хохирогч Н.******** эд 20,860,000 төгрөгийн, хохирогч Д.********* т 1,440,000 төгрөгийн, хохирогч Я.******* т 810,000 төгрөгийн, хохирогч Д.********* д 2,400,000 төгрөгийн, хохирогч Д.******* эд 2,300,000 төгрөгийн, хохирогч *******  д 2,000,000 төгрөгийн, хохирогч ******* т 1,200,000 төгрөгийн, хохирогч *******  ад 2,000,000 төгрөгийн хохирол тус тус учирсан байх бөгөөд шүүгдэгч нар нь хохирогч нарт учруулсан хохирлыг төлж барагдуулаагүй байна.

 

Гаргуулбал зохих хохирол төлбөрийг нэгтгэн дүгнэвэл Иргэний хуулийн 497 дугаар зүйлийн 497.1, 510 дугаар зүйлийн 510.1-д зааснаар гэмт хэргийн улмаас учруулсан гэм хорын хохиролд  шүүгдэгч Э.******** аас нийт 10,828,331 төгрөгийг гаргуулж, 6,953,331 төгрөгийг хохирогч Н.******** эд, 715,000 төгрөгийг хохирогч Д.**********д, 400,000 төгрөгийг хохирогч А.****д, 140,000 төгрөгийг хохирогч Д.********* т, 270,000 төгрөгийг хохирогч Я.******* т, 1,200,000 төгрөгийг хохирогч Д.********* д, 1,150,000 төгрөгийг хохирогч Д.******* эд,

шүүгдэгч ******** оос нийт 13,938,331 төгрөгийг гаргуулж, 6,953,331 төгрөгийг хохирогч Н.******** эд, 650,000 төгрөгийг хохирогч Д.********* т, 715,000 төгрөгийг хохирогч Д.**********д, 400,000 төгрөгийг хохирогч А.****д, 270,000 төгрөгийг хохирогч Я.******* т, 1,200,000 төгрөгийг хохирогч Д.********* д, 1,150,000 төгрөгийг хохирогч Д.******* эд, 600,000 төгрөгийг хохирогч ******* т, 1,000,000 төгрөгийг *******  ад, 1,000,000 төгрөгийг хохирогч *******  д,

шүүгдэгч О.******** аас нийт 10,873,331 төгрөгийг гаргуулж, 6,953,331 төгрөгийг хохирогч Н.******** эд, 650,000 төгрөгийг хохирогч Д.********* т, 400,000 төгрөгийг хохирогч А.****д, 270,000 төгрөгийг хохирогч Я.******* т, 600,000 төгрөгийг хохирогч ******* т, 1,000,000 төгрөгийг *******  ад, 1,000,000 төгрөгийг хохирогч *******  д  тус тус олгохоор шийдвэрлэв.

 

Эрүүгийн хуулийн тусгай ангид заасан гэмт хэрэг үйлдэхэд ашигласан тээврийн хэрэгсэл, уналга нь тухайн гэм буруутай этгээдийн өмчлөлд байсан нь тогтоогдсон тохиолдолд түүнийг хураан авч хадгалах, устгах, гэмт хэргийн хохирол нөхөн төлөхөд зарцуулах талаар Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 7.5 дугаар зүйлд заасан бөгөөд шүүгдэгч Э.******** , ******** , О.********  нарын гэмт хэрэг үйлдэхэд ашигласан “Тайгын булаг кредит” ХХК-ийн эзэмшлийн “Хонда Инсайт” маркийн **-** УНЗ улсын дугаартай тээврийн хэрэгслийн үнэ ******* ох 7,300,000 төгрөгийг шүүгдэгч Э.******** , ******** , О.********  нараас хувь тэнцүүлэн шүүгдэгч Э.******** аас 2,433,333 төгрөг, шүүгдэгч ******** оос 2,433,333 төгрөг, шүүгдэгч О.******** аас 2,433,333 төгрөгийг, М.******* ын эзэмшлийн “Бонго” маркийн **-** ХЭҮ улсын дугаартай тээврийн хэрэгслийн үнэ ******* ох 5,200,000 төгрөгийг шүүгдэгч Э.******** , ******** , О.********  нараас хувь тэнцүүлэн шүүгдэгч Э.******** аас 1,733,333 төгрөг, шүүгдэгч ******** оос 1,733,333 төгрөг, шүүгдэгч О.******** аас 1,733,333 төгрөгийг, *******  ийн эзэмшлийн Приус 20 маркийн **-** УНД улсын дугаартай тээврийн хэрэгслийн үнэ 6,900,000 төгрөгийг шүүгдэгч ******** , Э.********  нараас хувь тэнцүүлэн шүүгдэгч ******** оос 3,450,000 төгрөг,  шүүгдэгч Э.******** аас 3,450,000 төгрөгийг, ******* ийн эзэмшлийн Приус 11 маркийн **-** ХЭҮ улсын дугаартай тээврийн хэрэгслийн үнэ 4,700,000 төгрөгийг шүүгдэгч ******** , О.********  нараас хувь тэнцүүлэн шүүгдэгч ******** оос 2,350,000 төгрөг, шүүгдэгч О.******** аас 2,350,000 төгрөгийг, Д.*****  ******* дын эзэмшлийн саарал цоохор зүсмийн морины үнэ 1,100,000 төгрөгийг төгрөгийг шүүгдэгч ******** , О.********  нараас хувь тэнцүүлэн шүүгдэгч ******** оос 550,000 төгрөг, шүүгдэгч О.******** аас 550,000 төгрөгийг, Д.*****  ******* дын эзэмшлийн хар цоохор зүсмийн морины үнэ 1,000,000 төгрөгийг төгрөгийг шүүгдэгч ******** , О.********  нараас хувь тэнцүүлэн шүүгдэгч ******** оос 500,000 төгрөг, шүүгдэгч О.******** аас 500,000 төгрөгийг, Улсын дугааргүй Даюун маркийн мотоциклыг шүүгдэгч О.******** аас тус тус гаргуулж хураан авч гэмт хэргийн улмаас учруулсан хохирлыг нөхөн төлөхөд зарцуулж, хохирлоос илүү гарсан тохиолдолд улсын орлого ******* гох нь зүйтэй байна.

 

Шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр ******* могц шүүгдэгч Э.******** , ******** , О.********  нарын гэмт хэрэг үйлдэхэд ашигласан “Тайгын булаг кредит” ХХК-ийн өмчлөлийн “Хонда Инсайт” маркийн **-** УНЗ улсын дугаартай тээврийн хэрэгслийг битүүмжилсэн Прокурорын 2022 оны 03 дугаар сарын 17-ны өдрийн 12 тоот “Эд хөрөнгө битүүмжлэх тухай” тогтоолыг хүчингүй ******* гож, эзэмшигч “Тайгын булаг кредит” ХХК-д, *******  ийн эзэмшлийн Приус 20 маркийн **-** УНД улсын дугаартай тээврийн хэрэгслийн битүүмжилсэн Прокурорын 2022 оны 04 дүгээр сарын 21-ны өдрийн 17 тоот “Эд хөрөнгө битүүмжлэх тухай” тогтоолыг хүчингүй ******* гож, эзэмшигч *******  т, М.******* ын эзэмшлийн “Бонго” маркийн **-** ХЭҮ улсын дугаартай тээврийн хэрэгслийг битүүмжилсэн Прокурорын 2022 оны 04 дүгээр сарын 21-ний өдрийн 15 тоот “Эд хөрөнгө битүүмжлэх тухай” тогтоолыг хүчингүй ******* гож, эзэмшигч М.******* т, ******* ийн эзэмшлийн Приус 11 маркийн **-** ХЭҮ улсын дугаартай тээврийн хэрэгслийг битүүмжилсэн Прокурорын 2022 оны 04 дүгээр сарын 21-ний өдрийн 16 тоот “Эд хөрөнгө битүүмжлэх тухай” тогтоолыг хүчингүй ******* гож, эзэмшигч Х.******* д тус тус буцаан олгож, О.******** ын эзэмшлийн Даюун маркийн мотоциклыг битүүмжилсэн Прокурорын 2022 оны 04 дүгээр сарын 21-ны өдрийн 14 тоот “Эд хөрөнгө битүүмжлэх тухай” тогтоолыг хэвээр үлдээж, хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдаж ирсэн зүйлгүй, хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардал гараагүй, шүүгдэгч нар нь цагдан хоригдсон хоноггүй ******* охыг тус тус дурдаж, шүүгдэгч Э.******** , ******** , О.********  нарт авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг өөрчилж, цагдан хорих таслан сэргийлэх арга хэмжээ авч, баримт бичгээр ирсэн шүүгдэгч нарын иргэний үнэмлэхийн лавлагааг Хэнтий аймаг дахь Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх газар-419 дүгээр нээлттэй хорих ангийн харьяа Цагдан хорих байранд хүргүүлэхээр шийдвэрлэлээ.

 

Монгол Улсын Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 36.2 дугаар зүйлийн 1-4, 36.3 дугаар зүйлийн 1, 36.6, 36.7, 36.8, 36.10 дугаар зүйлүүдэд заасныг удирдлага ******* гон ТОГТООХ нь:

 

1.Шүүгдэгч ******** овогт *************-ийн******** , Огтортойдууд овогт ******* ын ******* , ******** овогт *************-ийн  ********  нарыг Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 2.2 дугаар зүйлийн 3 дахь хэсэгт заасныг журамлан, мөн хуулийн тусгай ангийн 17.12 дугаар зүйлийн 3 дахь хэсгийн 3.1-д заасан бусдын олон тооны малыг хулгайлах гэмт хэргийг бүлэглэж, машин механизм ашиглаж байнга үйлдэж амьдралын эх үүсвэр ******* госон гэм буруутайд тус тус тооцсугай.

 

2.Эрүүгийн хуулийн  ерөнхий  ангийн  2.2  дугаар  зүйлийн  3  дахь  хэсэгт   заасныг

журамлан, мөн хуулийн тусгай ангийн 17.12 дугаар зүйлийн 3 дахь хэсгийн 3.1-д зааснаар шүүгдэгч Э.******** т 6 (зургаа) жил 8 (найм) сарын хугацаагаар хорих ял,

Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 2.2 дугаар зүйлийн 3 дахь хэсэгт заасныг журамлан, мөн хуулийн тусгай ангийн 17.12 дугаар зүйлийн 3 дахь хэсгийн 3.1-д зааснаар шүүгдэгч О.******** т 6 (зургаа) жил 10 (арав) сарын жилийн хугацаагаар хорих ял,

Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 2.2 дугаар зүйлийн 3 дахь хэсэгт заасныг журамлан, мөн хуулийн тусгай ангийн 17.12 дугаар зүйлийн 3 дахь хэсгийн 3.1-д зааснаар шүүгдэгч ******** ид 7 (долоо) жилийн хугацаагаар хорих ял тус тус шийтгэсүгэй. 

 

3.Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.6 дугаар зүйлийн 4 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч Э.******** т оногдуулсан 6 (зургаа) жил 8 (найм) сарын хугацаагаар хорих ялыг, шүүгдэгч О.******** т оногдуулсан 6 (зургаа) жил 10 (арав) сарын хугацаагаар хорих ялыг, шүүгдэгч ******** ид оногдуулсан 7 (долоо) жилийн хугацаагаар хорих ялыг тус тус нээлттэй хорих байгууллагад эдлүүлсүгэй.

 

4.Иргэний хуулийн 497 дугаар зүйлийн 497.1, 510 дугаар зүйлийн 510.1 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч Э.******** аас бусдад учруулсан гэм хорын хохиролд нийт 10,828,331 төгрөгийг гаргуулж, 6,953,331 төгрөгийг хохирогч Н.******** эд, 715,000 төгрөгийг хохирогч Д.**********д, 400,000 төгрөгийг хохирогч А.****д, 140,000 төгрөгийг хохирогч Д.********* т, 270,000 төгрөгийг хохирогч Я.******* т, 1,200,000 төгрөгийг хохирогч Д.********* д, 1,150,000 төгрөгийг хохирогч Д.******* эд,

шүүгдэгч ******** оос бусдад учруулсан гэм хорын хохиролд нийт 13,938,331 төгрөгийг гаргуулж, 6,953,331 төгрөгийг хохирогч Н.******** эд, 650,000 төгрөгийг хохирогч Д.********* т, 715,000 төгрөгийг хохирогч Д.**********д, 400,000 төгрөгийг хохирогч А.****д, 270,000 төгрөгийг хохирогч Я.******* т, 1,200,000 төгрөгийг хохирогч Д.********* д, 1,150,000 төгрөгийг хохирогч Д.******* эд, 600,000 төгрөгийг хохирогч ******* т, 1,000,000 төгрөгийг *******  ад, 1,000,000 төгрөгийг хохирогч *******  д,

шүүгдэгч О.******** аас бусдад учруулсан гэм хорын хохиролд нийт 10,873,331 төгрөгийг гаргуулж, 6,953,331 төгрөгийг хохирогч Н.******** эд, 650,000 төгрөгийг хохирогч Д.********* т, 400,000 төгрөгийг хохирогч А.****д, 270,000 төгрөгийг хохирогч Я.******* т, 600,000 төгрөгийг хохирогч ******* т, 1,000,000 төгрөгийг *******  ад, 1,000,000 төгрөгийг хохирогч *******  д  тус тус олгосугай.

 

5.Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 7.5 дугаар зүйлийн 3, 4, 5 дахь хэсэгт зааснаар шүүгдэгч Э.******** , ******** , О.********  нарын гэмт хэрэг үйлдэхэд ашигласан “Тайгын булаг кредит” ХХК-ийн эзэмшлийн “Хонда Инсайт” маркийн **-** УНЗ улсын дугаартай тээврийн хэрэгслийн үнэ ******* ох 7,300,000 төгрөгийг шүүгдэгч Э.******** , ******** , О.********  нараас хувь тэнцүүлэн шүүгдэгч Э.******** аас 2,433,333 төгрөг, шүүгдэгч ******** оос 2,433,333 төгрөг, шүүгдэгч О.******** аас 2,433,333 төгрөгийг,

М.******* ын эзэмшлийн “Бонго” маркийн **-** ХЭҮ улсын дугаартай тээврийн хэрэгслийн үнэ ******* ох 5,200,000 төгрөгийг шүүгдэгч Э.******** , ******** , О.********  нараас хувь тэнцүүлэн шүүгдэгч Э.******** аас 1,733,333 төгрөг, шүүгдэгч ******** оос 1,733,333 төгрөг,  шүүгдэгч О.******** аас 1,733,333 төгрөгийг,

*******  ийн эзэмшлийн Приус 20 маркийн **-** УНД улсын дугаартай тээврийн хэрэгслийн үнэ 6,900,000 төгрөгийг шүүгдэгч ******** , Э.********  нараас хувь тэнцүүлэн шүүгдэгч ******** оос 3,450,000 төгрөг,  шүүгдэгч Э.******** аас 3,450,000 төгрөгийг,

******* ийн эзэмшлийн Приус 11 маркийн **-** ХЭҮ улсын дугаартай тээврийн хэрэгслийн үнэ 4,700,000 төгрөгийг шүүгдэгч ******** , О.********  нараас хувь тэнцүүлэн шүүгдэгч ******** оос 2,350,000 төгрөг,  шүүгдэгч О.******** аас 2,350,000 төгрөгийг,

 

Д.*****  ******* дын эзэмшлийн саарал цоохор зүсмийн морины үнэ 1,100,000 төгрөгийг төгрөгийг шүүгдэгч ******** , О.********  нараас хувь тэнцүүлэн шүүгдэгч ******** оос 550,000 төгрөг,  шүүгдэгч О.******** аас 550,000 төгрөгийг,

 

Д.*****  ******* дын эзэмшлийн хар цоохор зүсмийн морины үнэ 1,000,000 төгрөгийг төгрөгийг шүүгдэгч ******** , О.********  нараас хувь тэнцүүлэн шүүгдэгч ******** оос 500,000 төгрөг,  шүүгдэгч О.******** аас 500,000 төгрөгийг,

 

Улсын дугааргүй Даюун маркийн мотоциклыг шүүгдэгч О.******** аас тус тус гаргуулж хохирол нөхөн төлөхөд зарцуулж, хохирлоос илүү гарсан тохиолдолд улсын төсөвт шилжүүлэх албадлагын арга хэмжээ авсугай.

 

6.Шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр ******* могц шүүгдэгч Э.******** , ******** , О.********  нарын гэмт хэрэг үйлдэхэд ашигласан “Тайгын булаг кредит” ХХК-ийн өмчлөлийн “Хонда Инсайт” маркийн **-** УНЗ улсын дугаартай тээврийн хэрэгслийг битүүмжилсэн Прокурорын 2022 оны 03 дугаар сарын 17-ны өдрийн 12 тоот “Эд хөрөнгө битүүмжлэх тухай” тогтоолыг хүчингүй ******* гож, эзэмшигч “Тайгын булаг кредит” ХХК-д,

*******  ийн эзэмшлийн Приус 20 маркийн **-** УНД улсын дугаартай тээврийн хэрэгслийн битүүмжилсэн Прокурорын 2022 оны 04 дүгээр сарын 21-ны өдрийн 17 тоот “Эд хөрөнгө битүүмжлэх тухай” тогтоолыг хүчингүй ******* гож, эзэмшигч *******  т,

М.******* ын эзэмшлийн “Бонго” маркийн **-** ХЭҮ улсын дугаартай тээврийн хэрэгслийг битүүмжилсэн Прокурорын 2022 оны 04 дүгээр сарын 21-ний өдрийн 15 тоот “Эд хөрөнгө битүүмжлэх тухай” тогтоолыг хүчингүй ******* гож, эзэмшигч М.******* т,

******* ийн эзэмшлийн Приус 11 маркийн **-** ХЭҮ улсын дугаартай тээврийн хэрэгслийг битүүмжилсэн Прокурорын 2022 оны 04 дүгээр сарын 21-ний өдрийн 16 тоот “Эд хөрөнгө битүүмжлэх тухай” тогтоолыг хүчингүй ******* гож, эзэмшигч Х.******* д тус тус буцаан олгож,

О.******** ын эзэмшлийн Даюун маркийн мотоциклыг битүүмжилсэн Прокурорын 2022 оны 04 дүгээр сарын 21-ны өдрийн 14 тоот “Эд хөрөнгө битүүмжлэх тухай” тогтоолыг хэвээр үлдээж, хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдаж ирсэн зүйлгүй, хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардал гараагүй, шүүгдэгч нар нь цагдан хоригдсон хоноггүй ******* охыг тус тус дурдаж, баримт бичгээр хураагдан ирсэн шүүгдэгч Э.******** , ******** , О.********  нарын иргэний үнэмлэхийн лавлагаануудыг Хэнтий аймаг дахь Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх газрын Цагдан хорих байранд нэн даруй хүргүүлсүгэй.

 

7.Шийтгэх тогтоол уншиж сонсгосноор хүчинтэй ******* ох бөгөөд шүүгдэгч Э.******** , ******** , О.********  нарт авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг өөрчилж, цагдан хорих таслан сэргийлэх арга хэмжээ авсугай.

 

8.Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 38.2 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар прокурор, дээд шатны прокурор, оролцогч нар шийтгэх тогтоолыг эс зөвшөөрвөл шийдвэрийг гардан авснаас хойш, эсвэл энэ хуулийн 11.9 дүгээр зүйлд заасны дагуу хүргүүлснээс хойш 14 хоногийн дотор Хэнтий аймгийн Эрүү, иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд тус шүүхээр дамжуулан давж заалдах гомдол гаргах, эсэргүүцэл бичих эрхтэй ******* охыг мэдэгдсүгэй.

9.Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 37.1 дүгээр зүйлийн 2 дахь хэсэгт  зааснаар анхан шатны шүүхийн шийдвэрт гомдол, эсэргүүцэл гаргасан *******  шүүхийн шийдвэрийн биелэлт түдгэлзэхийг дурдсугай.

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ                             Э.ХОСБАЯР

 

 

 

                                                  ШҮҮГЧИД                              Э.ОДХҮҮ

 

 

 

                                                                                                 Б.УУГАНБАЯР