ÌÎÍÃÎË ÓËÑÛÍ ÍÝÐÈÉÍ ªÌͪªÑ

 

 

Õýðãèéí èíäåêñ: 135/2021/00016/È

 

Дархан-Уул аймаг дахь Сóì äóíäûí Иргэний хэргийн анхан шатны ø¿¿õèéí ø¿¿ã÷ Д.Оюундарь би äàðãàëæ òóñ ø¿¿õèéí ø¿¿õ õóðàëäààíû òàíõèìä õèéñýí èðãýíèé ø¿¿õ õóðàëäààíààð

 

Íýõýìæëýã÷: ... аймаг, ... сум, ... дүгээр баг, ... тоотод оршин суух ... овгийн Х.А /РД:..., утас:.../-ийн нэхэмжлэлтэй,

 

Õàðèóöàã÷: ... аймаг, ... сум, ... дүгээр баг, ... хороолол, ... байрны ... тоотод оршин суух ... овгийн Д.Н /РД:..., утас:/-т холбогдох

 

“Эцэг тогтоолгох, хүүхдийн тэтгэлэг гаргуулах” òóõàé иргэний õýðгийг хянан хэлэлцэв.

 

Шүүх хуралдаанд: Хариуцагч Д.Н, шүүх хуралдааны íàðèéí áè÷ãèéí äàðãà Ц.Ганхуяг нар оролцов.

 

ÒÎÄÎÐÕÎÉËÎÕ íü:

 

Íýõýìæëýã÷ Х.А нь ø¿¿õýä ãàðãàñàí íýõýìæëэлдээ:

“... Миний бие 2010 онд Д.Н-тай танилцаж, дотно харилцаатай байсан. Бидний дундаас 2014 оны 11 дүгээр сарын 05-нд хүү А.Х төрсөн. Д.Н гэр бүлтэй байсан учир бид гэр бүлийн баталгаагүй. Жирэмсэн болсноос хойш намайг хаяж гэр бүлрүүгээ явсан. Хүүхдээ төрсөнөөс хойш ганц ч удаа эргэж тойроогүй, өдийг хүртэл ирээгүй. Одоо хүү маань 6 настай эмээтэйгээ 3-уулаа амьдардаг. Би одоогоор Солонгост ажиллахаар явж байгаа тул А.Х-ийн төрсөн эцэг нь Д.Н болохыг тогтоож, Д.Н-аас хүүхдийн тэтгэлэг гаргуулж өгнө үү.” гэжээ.

                                                                          

Хариуцагч Д.Н нь ø¿¿õýä гаргасан хариу тайлбартаа:

“Би Х.А-тай дотно харилцаатай байсан нь үнэн боловч хүүхэдтэй болох хэмжээнд хүртэл ойр байгаагүй. Би тухайн үед гэр бүлтэй байсан бөгөөд А-тай нэг гэрт орж амьдарч байгаагүй юм. Хүүхэд төрсөн талаар А надад юу ч яриагүй, мэдэгдээгүй. Би 2010-2014 он хүртэл ажил төрлийн шугамаар танилцан дотно байсан. Үүнээс хойш одоо бүтэн 6 жил надтай уулзаж хүүхэд төрсөн талаар яриагүй атлаа шүүхэд ийм нэхэмжлэл гаргасанд гайхаж, А-аас төрсөн хүүг өөрийнхөө хүүхэд гэдэгт эргэлзэж байна. Иймд А-ийн хүсэлтэй нэг адил миний хүүхэд мөн эсэхийг тогтоолгох хүсэлтэй байна. Иймд Х.А-ийн нэхэмжлэлийн шаардлагыг хүлээн зөвшөөрөхгүй.” гэв.

 

Хариуцагч Д.Н нь шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа:

“Шинжээчийн дүгнэлттэй танилцсан. Х.А-ийн нэхэмжлэлийн шаардлагыг зөвшөөрч байна. Тэтгэлэг төлнө.” гэжээ.

 

Ø¿¿õ õóðàëäààíààð õýëýëöýãäñýí áîëîí õýðýãò àâàãäñàí íîòëîõ áàðèìòóóäûã øèíæëýí ñóäëààä,

¯ÍÄÝÑËÝÕ íü:

 

Íýõýìæëýã÷ Х.А íü õàðèóöàã÷ Д.Н-т õîëáîãäóóëàí хүүхдийн тэтгэлэг тогтоолгох тухай нэхэмжлэлийн шаардлага гаргажээ.

 

Шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдсэн нотлох баримтуудаас үзэхэд нэхэмжлэгч Х.А, хариуцагч Д.Н нар нь 2010 онд танилцаж, иргэний гэр бүлийн байдлын гэрлэсэний бүртгэлд бүртгүүлээгүй,эр,эмийн харьцаатай байсан,  2014 оны 11 дүгээр сарын 05-ны өдөр хүү А.Х төрсөн нь төрсний гэрчилгээний хуулбараар нотлогдож байна.

Нэхэмжлэгч Х.А, хариуцагч Д.Н нар нь уулзаж учирдаг байх үед Д.Н нь гэр бүлтэй байснаас тэд хамтран амьдрах боломжгүй байсан ,жирэмсэн болсноос хойш уулаагүй, ,хүүхдийн эцэг тогтоолгож,тэтгэлэг гаргуулна гэж нэхэмжлэлийн шаардлагаа тодорхойлж байна.  

Хариуцагч Д.Н хүү А.Х-ийн биологийн эцэг гэдэгт эргэлзээтэй байна гэснээр түүний хүсэлтээр Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 47 дугаар зүйлийн 47.1, Шүүхийн шинжилгээний тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.2-т зааснаар томилогдсон шинжээч 2021 оны 03 дугаар сарын 16-ны өдрийн 337 тоот дүгнэлтдээ: Хүний геноммын микросателлитын 14 локусын аллелиар Д.Н нь А.Х-ийн биологийн эцэг байх боломжтой, магадлалыг тооцож үзэхэд 99.9 хувийн магадлалтай гэжээ.

Дээрх дүгнэлттэй хариуцагч Д.Н танилцсан, шүүх хуралдаанд хүлээн зөвшөөрч, хүүхдийн тэтгэлэг төлөх, хүүхдийн асрамжийн талаар маргаагүй болно.

Зохигчдын дундаас төрсөн  хүү А.Х, эх Х.А-ийн асрамжид 6 нас хүртлээ өссөн ба одоо эмээ И.Ц-ийн асрамжид өсөж байгаа, нэхэмжлэгчийн хүүхдээ өсгөх, тэжээн тэтгэх талаар үгүйсгэх нотлох баримтыг хариуцагч шүүхэд ирүүлээгүй, маргаагүй тул хүүхдийн нас, эрүүл чийрэг өсгөн бойжуулахад эхийн оролцоо илүү шаардлагатай байгааг харгалзан эх Х.А-ийн асрамжид үлдээж шийдвэрлэв.

Ãýð á¿ëèéí òóõàé õóóëèéí 21 ä¿ãýýð ç¿éëèéí 21.1-ä “Õ¿¿õýä òºðñíººð ýöýã, ýõ, õ¿¿õäèéí õîîðîíä ýðõ, ¿¿ðýã ¿¿ñíý”, ìºí õóóëèéí 38 äóãààð ç¿éëèéí 38.1-ä “Ýöýã, ýõ íü íàñàíä õ¿ðýýã¿é áîëîí íàñàíä õ¿ðñýí áîëîâ÷ õºäºëìºðèéí ÷àäâàðã¿é õ¿¿õäýý òýæýýí òýòãýõ ¿¿ðýãòýé” ãýæ çààñíû äàãóó эцэг Д.Н, эх Х.А энэ нар нь хүүхдээ хүмүүжүүлэхэд хүлээх үүргээс эцэг, эх тусдаа амьдрах болсон тохиолдолд чөлөөлөгдөх үндэслэлгүй,  Шүүхийн шинжилгээний үндэсний хүрээлэнгийн 2021 оны 03 дугаар сарын 16-ны өдрийн 337 дугаартай дүгнэлтээр Д.Н нь А.Х-ийн биологийн эцэг байх магадлал 99,99% байх тул хариуцагч Д.Н-аас сар бүр хүүхдийн тэтгэлэг гаргуулан тэжээн тэтгүүлэх нь зүйтэй.

Хариуцагч Д.Н ...  хүүхдийн тэтгэлэгиийг цалингаас төлөх нь амар ...  гэж  шүүх хуралдаанд тайлбарлаж байгаа бөгөөд Гэр бүлийн тухай хуулийн 41 дүгээр зүйлд зааснаар тэтгэлэгийг  мөнгөн хэлбэрээр,эд хөрөнгөөр сар,улирал,хагас жил,жилээр,нэг удаа олгож болох бөгөөд ямар хэлбэрээр хэдий хугацаанд авах нь талуудын тохиролцоо бөгөөд шүүхийн шийдвэрийг сайн дураар биелүүлэх үүрэгтэй болно.

Гэр бүлийн тухай хуулийн хуулийн 21 дүгээр зүйлийн 21.5-д “гэрлэлтээ бүртгүүлээгүй хүмүүсийн дундаас төрсөн хүүхэд нь гэрлэлтээ бүртгүүлсэн гэр бүлээс төрсөн хүүхдийн адил эрх эдэлж, үүрэг хүлээнэ” гэж хуульчилжээ.

Иймд мөн хуулийн 26 дугаар зүйлийн 26.1-д “хүүхдээ эрүүл чийрэг өсгөн бойжуулах, сэтгэхүйн хувьд төлөвшүүлэх, хүүхдээ асран хамгаалах, тэжээн тэтгэх, хүүхдийн эрхийг хамгаалж, үүргээ биелүүлэхэд туслах зэрэгт эцэг, эх нь тусдаа амьдарч байгаа үед ч тэдгээрийн үүрэг хэвээр үргэлжлэх учиртай, хэн нэг нь нөгөөдөө хүлээсэн үүргээ хэрэгжүүлэхэд нь саад учруулахгүй байх үүрэг”- тэй болно.

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 57 дугаар  зүйлийн 57.1-д  шүүхээс эрх зүйн маргааныг шийдвэрлэхтэй холбогдон үйлчилгээ үзүүлсний төлөө зохигчоос төлж байгаа мөнгөн хөрөнгийг улсын тэмдэгтийн хураамж гэнэ, улсын тэмдэгтийн хураамжийг урьдчилан нэхэмжлэгчээр төлүүлж нэхэмжлэл хангагдсан тохиолдолд хариуцагчаар төлүүлэн нэхэмжлэгчид буцаан олгоно гэж хуульчилжээ.

Нэхэмжлэгч Х.А шүүхэд хүүхдийн тэтгэлэг гаргуулах тухай нэхэмжлэлийн шаардлага гарган, тэмдэгтийн хураамжид 2020 оны 12 дугаар сарын 16-ны өдөр 33,100 төгрөг төлсөн байна.

Шүүхээс 2014 оны 11 дүгээр сарын 05-нд төрсөн хүү А.Х-г асран хамгаалах, тэжээн тэтгэх үүргийг хэн нь хариуцаж байгаагаас хамааран хүүхдийн тэтгэлэгийг зохигчийн хэн алинаас гаргуулах асуудлыг хуулийн дагуу шийдвэрлэсэн тул улсын тэмдэгтийн хураамжийг Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 58 дугаар зүйлийн 58.2-т зааснаар нөхөн төлүүлж төрийн сангийн орлого болгох нь зүйтэй.

Хуульд зааснаар нэхэмжлэгч Х.А-ийн хүүхдийн асрамж тогтоолгох тухай нэхэмжлэлийн шаардлага хүүхдийн асрамж тогтоолгох, тэтгэлэг гаргуулах тухай гэж тодорхойлогдох бөгөөд /70.200+34,416/ төлөхөөс тэмдэгтийн хураамжид 2020 оны 12 дугаар сарын 16-ны өдөр 33,100 төгрөг төлсөн, асрамжийн талаар гаргасан нэхэмжлэлийн шаардлагад төлөх хураамж төлөөгүй, энэ талаар хүсэлт гаргаагүй тул нэхэмжлэгч Х.А-ийн улсын тэмдэгтийн хураамжид 2020 оны 12 дугаар сарын 16-ны өдөр төлсөн 33,100 төгрөгийг төрийн сангийн орлогод хэвээр үлдээж, хариуцагч Д.Н-аас хүүхдийн асрамж тогтоолгох шаардлагад ногдох улсын тэмдэгтийн хураамжид 70,200+1,316 төгрөгийг гаргуулан төрийн сангийн орлогод оруулах, хүүхдийн тэтгэлэг гаргуулах тухай нэхэмжлэлийн шаардлагыг хангаж шийдвэрлэсэн тул нэг жилийн хугацаанд төлбөл зохих тэтгэлгийн хэмжээнд ногдох улсын тэмдэгтийн хураамжид 33,100 төгрөгийг гаргуулан нэхэмжлэгч Х.А-д олгож шийдвэрлэв.

 

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 115 дугаар зүйлийн 115.1, 115.2.1, 116, 118 дугаар зүйл, 132 дугаар зүйлийн 132.6-д заасныг удирдлага болгон

 

ТОГТООХ нь:

 

1. Гэр бүлийн тухай хуулийн 14 дүгээр зүйлийн 14.5-д зааснаар 2014 оны 11 дүгээр сарын 05-нд төрсөн хүү А.Х-г эх Х.А-ийн асрамжид үлдээсүгэй.

 

2. Ãýð á¿ëèéí òóõàé õóóëèéí 40 дүгээр зүйлийн 40.1.1, 40.1.2.-ò çààñíàар 2014 оны 11 дүгээр сарын 05-нд төрсөн хүү А.Х-д 11 нас хүртэл амьжиргааны баталгаажих түвшингийн 50 хувиар, 11-16 íàñ /ñóðàëöàæ áàéãàà áîë 18 íàñ, íàñàíä õ¿ðñýí áîëîâ÷ õºäºëìºðèéí ÷àäâàðã¿é õ¿¿õäýä òýòãýëýã àâàã÷ õ¿¿õäèéí îðøèí ñóóãàà ãàçðûí á¿ñ íóòàãò òîãòîîãäñîí/ àìüæèðãààíû äîîä ò¿âøèíãèéí хэмжээгээр эцэг Д.Н-аас òýòãýëýã ñàð áîëãîí ãàðãóóëàí îëãîñóãàé.  

 

3. Гэр бүлийн тухай хуулийн 26 дугаар зүйлд зааснаар эцэг эх нь хүүхдээ эрүүл чийрэг өсгөн бойжуулах, сэтгэхүйн хувьд төлөвшүүлэх, асран хамгаалах, тэжээн тэтгэх, суурь боловсрол эзэмшүүлэх, үндэсний ёс заншил уламжлалаа дээдлэх, хүүхдийн эрхийг хамгаалах, хөдөлмөрийн анхны дадлага олгох зэрэгт тэгш эрх эдэлж, адил үүрэг хүлээхийг дурдсугай.

 

4. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 11 дүгээр зүйлд зааснаар шүүхийн шийдвэрийг сайн дураар эс биелүүлбэл албадан биелүүлэх учрыг мэдэгдсүгэй.

 

5. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 57 дугаар зүйлийн 57.1, 58.2, Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.1.1-т зааснаар нэхэмжлэгчийн Төрийн банкны 100190000941 тоот дансанд 2020 оны 12 дугаар сарын       16-ны өдөр тушаасан 33,100 төгрөгийг төрийн сангийн орлогод хэвээр үлдээж, хариуцагч Д.Н-аас 71,516 төгрөг улсын тэмдэгтийн хураамжинд гаргуулан төрийн сангийн оруулсугай.

 

6. Èðãýíèé õýðýã шүүхэд õÿíàí øèéäâýðëýõ òóõàé õóóëèéí 119 ä¿ãýýð ç¿éëèéí 119.2, 120 дугаар зүйлийн 120.2-т çààñíààð ýíýхүү øèéäâýð òàíèëöóóëàí ñîíñãîìîãö õ¿÷èíòýé áîëîõ áºãººä çîõèã÷, òýäãýýðèéí òºëººëºã÷ áóþó ºì㺺ëºã÷ øèéäâýðèéã ýñ çºâøººðâºë ãàðäàí àâñíààñ õîéø 14 õîíîãèéí äîòîð Дархан-Уул аймгийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны ø¿¿õýä äàâæ çààëäàõ ãîìäîë ãàðãàõ ýðõòýé, мөн хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.4, 119.7-т зааснаар шийдвэрийг гардаж авах үүргээ биелүүлээгүй нь давж заалдах журмаар гомдол гаргах хугацааг тоолоход саад болохгүйг дурдсугай.

 

 

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ                                          Д.ОЮУНДАРЬ