Баянгол дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн Шийтгэх тогтоол

2024 оны 04 сарын 18 өдөр

Дугаар 2024/ШЦТ/304

 

МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүх хуралдааныг шүүгч Б.Билгүүн даргалж,

Шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга Б.Батцэцэг,   

улсын яллагч Ц.Ганцэцэг /томилолтоор/ ,

хохирогч ******* түүний өмгөөлөгч С.Төмөрбаатар,

шүүгдэгч ******* нарыг оролцуулан тус шүүхийн “Б” танхимд нээлттэй хийсэн хуралдаанаар Тээврийн прокурорын газрын хяналтын прокуророос Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 2.10 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар *******д холбогдуулан яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн эрүүгийн ******* дугаартай хэргийг оны 03 дугаар сарын 2-ны өдөр хүлээн авч, хянан хэлэлцэв.

Шүүгдэгчийн биеийн байцаалт: Монгол Улсын иргэн, оны дугаар сарын -ны өдөр, Улаанбаатар хотод төрсөн, настай, эрэгтэй, бүрэн дунд боловсролтой, мэргэжилтэй, хувиараа хөдөлмөр эрхэлдэг, ам бүл , эхнэр хүүхдийн хамт, дүүргийн дүгээр хороо, гудамж, 2 тоотод оршин суух, урьд дүүргийн Эрүүгийн шүүхийн оны дүгээр сарын -ний өдрийн дугаартай шийтгэх тогтоолоор Эрүүгийн хуулийн 2 дүгээр зүйлийн 3 дахь хэсэгт зааснаар 1 жил хорих ял оногдуулж уг ялыг мөн хугацаагаар тэнссэн, ******* овогт ******* /РД:ЧД6/

Холбогдсон хэргийн талаар: Шүүгдэгч ******* нь дүүргийн 3 дугаар хороо, ТЭЦ-4 ДЦС-ын зүүн талын Шунхлай ШТС-ийн урд замд оны дүгээр сарын -ний цаг 1 минутын орчимд  маркийн улсын дугаартай тээврийн хэрэгслийг жолоодож явахдаа Монгол Улсын замын хөдөлгөөний дүрмийн 12.1. Жолооч хөдөлгөөний эрчим, тээврийн хэрэгсэл болон тээж яваа ачааны онцлог, замын болон цаг агаарын нөхцөл, хөдөлгөөний дагуу үзэгдэлтийг харгалзан тээврийн хэрэгслийн хурдыг энэ дүрэмд тогтоосон хязгаараас хэтрүүлэхгүйгээр тохируулан сонгож явна. 12.3.Жолооч хөдөлгөөнд аюул, саад тулгарахыг мэдсэн үед тээврийн хэрэгслийн хурдыг хасч, зайлшгүй тохиолдолд зогсоох арга хэмжээ авна. 3.4. Жолооч дараахь үүргийг хүлээнэ: а.Энэ дүрмийн 4 дүгээр хавсралтад заасан эвдрэл, гэмтэл, техникийн зөрчилгүй байхаар тээврийн хэрэгслийнхээ бүрэн бүтэн байдлыг хангах, 1.3. Замын хөдөлгөөнд оролцогч нь аюул, хохирол учруулахгүй, хөдөлгөөнд осолтой байдал бий болгохгүйгээр зорчино” гэсэн заалтуудыг зөрчсөний улмаас  маркийн, маркийн  улсын дугаартай тээврийн хэрэгслүүдтэй мөргөлдөж зорчигч *******ийн эрүүл мэндэд нь зүүн шуу ясны хугарал бүхий хүндэвтэр хохирол учруулсан гэмт хэрэгт холбогджээ. ТОДОРХОЙЛОХ нь: Шүүхийн хэлэлцүүлэгт шүүгдэгч ******* мэдүүлэхдээ: “... Мөрдөн шалгах ажиллагааны шатанд бүгдийг үнэн зөв мэдүүлсэн. Нэмж мэдүүлэх зүйл байхгүй...” гэсэн, Шүүхийн хэлэлцүүлэгт дараах нотлох баримтыг шинжлэн судлав: 1. 1 дугаарын утсанд ирсэн дуудлага, мэдээллийн бүртгэл /хх-ийн 3-4 дэх тал/, 2. Зам тээврийн осол, хэргийн газарт үзлэг хийсэн тэмдэглэл, үзлэгээр тогтоогдсон байдал, хэмжилтийн бүдүүвч болон гэрэл зургийн үзүүлэлтүүд /хх-ийн - дэх тал/, 3. Жолоочийн согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн эсэрийг шалгасан тэмдэглэл /хх-ийн 12-14 дэх тал/, 4. Хохирогч *******ийн “ оны дүгээр сарын -ний өдөр манай нөхрийн нуруу өвдөөд байхаар нь Мөнгөн гүүр эмнэлэгт үзүүлэхээр нөхөртэйгөө хамт Нисэхээс гэрээсээ гараад манай нөхөр машинаа жолоодоод би хажууд нь суугаад бид 2 ТЭЦ-4 ДЦСтанц өнгөрөөд эсрэг урсгалтай 2 эгнээ замын ертөнцийн зүгээр баруунаас зүүн тийш чиглэлтэй явж байхад замын хөдөлгөөн ихтэй түгжрэл ихтэй байсан бөгөөд гэнэт л өөдөөс том ачааны машин гулсаж орж ирээд манай машиныг мөргөсөн. Тэр үед миний зүүн гар өвдөөд байхаар нь эмнэлэгт очоод үзүүлтэл миний гарын сарвуу цуурч гэмтсэн байсан. Ослын талаар өөр зүйл сайн санахгүй байна” гэх мэдүүлэг/ххийн 18 дахь тал/, . Иргэний нэхэмжпэгч Б.Замбагын “Миний бие оны дүгээр сарын - ний өдөр би нөхөр Мягмаржаргал руу утсаар залгахад манай нөхөр станцын замд явж байхад том Мighty машин гулгаад өөдөөс урсгал сөрж орж ирээд манай машины арын гүпер хэсэгт мөргөчихлөө, тэгээд бас цаашаа гулгаад ард явж байсан амжиргаа цагаан машиныг мөргөчихсөн. Мөргүүлсэн машин дотор нь сууж явсан хүн гэмтсэн байна одоо бид хэд цагдаа дуудчихсан хүлээжбайна гэжхэлсэн. Тэгээд би осол болсон талаар ерөнхийдөө мэдсэн. Өөр нарийн зүйл мэдэхгүй бөгөөд манай нөхрийн жолоодож явсан  маркийн улсын дугаартай тээврийн хэрэгсэл нь миний нэр дээр бүртгэлтэй миний эзэмшлийн тээврийн хэрэгсэл учраас иргэний нэхэмжлэгчээр мэдүүлэг өгөхөөр ирээд байна” гэх мэдүүлэг /хх-ийн 21 дэх тал/, 6. Иргэний нэхэмжлэгч “Миний бие өөрийн эзэмшлийн  маркийн  улсын дугаартай тээврийн хэрэгслийг 23 оны дугаар сар хавьцаа өөрийн найз сая 00 мянган төгрөгөөр зараад нэрээ шилжүүлээгүй байгаа бөгөөд манай найз Болдбаатар над руу утсаар яриад оны дүгээр сарын -ний өдөр зам тээврийн осолд холбогдсон талаар мэдэгдсэн. Ослын талаар өөр нарийн зүйл мэдэхгүй бөгөөд манай найзын жолоодож явсан  маркийн  улсын дугаартай тээврийн хэрэгсэл нь одоо миний нэр дээр бүртгэлтэй байдаг учраас иргэний нэхэмжлэгчээр мэдүүлэг өгөхөөр ирээд байна.” гэсэн мэдүүлэг /хх-ийн 2 дахь тал/, . Иргэний нэхэмжлэгч, хариуцагч “Миний бие маркийн  улсын дугаартай тээврийн хэрэгслийг оны дүгээр сарын 1-нд хувь хүнээс худалдаж аваад таван толгой түлш ХХК-д сайжруулсан шахмал түлшний тээвэрт бүртгүүлээд өөрийн төрсөн ах тай ээлжилж явахаар тохиролцоод хэд хоног өөрөө явж байгаад хөдөө Өмнөговь руу явж ажиллахаар олоод ахдаа машинаа хүлээлгэж өгөөд явсан байсан. Тэгтэл осол гардаг өдөр буюу оны дүгээр сарын -ний өглөө манай ах над руу утсаар яриад миний нэр дээр бүртгэлтэй байдаг маркийн улсын дугаартай тээврийн хэрэгслийг жолоодож машиныхаа дугуйг янзлуулчихаад нүүрсээ ачихаар ТЭЦ-4-ийн замаар Шунхлай ШТС-ийн урд явж -айгаад машинтай мөргөлдөж зам тээврийн осол гаргасан талаараа мэдэгдсэн. Зслын талаар өөр нарийн зүйл мэдэхгүй бөгөөд манай ахын жолоодож явсан  маркийн  улсын дугаартай тээврийн хэрэгсэл нь миний нэр дээр оүртгэлтэй байдаг учраас иргэний нэхэмжпэгчээр мэдүүлэг өгөхөөр ирээд байна.” гэсэн мэдүүлэг/хх-ийн 3, 38 дахь тал/, %1. Гэрч “Миний бие осол гардаг өдөр буюу оны дүгээр сарын -ны өдөр миний нуруу өвдөөд байхаар нь Мөнгөн гүүр эмнэлэгт үзүүлэхээр эхнэр Энхтунгалагын хамт Нисэхээс гэрээсээ гараад би Батсүхийн эзэмшлийн Subaru Sambar маркийн -10 улсын дугаартай тээврийн хэрэгслийг жолоодоод манай эхнэр миний хажууд суугаад бид 2 Сонсголонгийн замаар яваад ТЭЦ-4 ДЦСтанц өнгөрөөд Шунхлай ШТС-ийн харалдаа эсрэг урсгалтай 2 эгнээ замын ертөнцийн зүгээр баруунаас зүүн тийш чиглэлтэй зам хөдөлгөөн ихтэй түгжрэл үүссэн ойролцоогоор -10 орчим км/цагийн хурдтай явж байтал өөдөөс эсрэг урсгалаас буюу ертөнцийн зүгээр зүүнээс баруун тийш чиглэлтэй эгнээгээр ирж явсан ачааны машин гулсаж орж ирээд манай урд явж байсан хар өнгийн суудлын машиныг мөргөхөөр нь би машинаа баруун гар тийшээ замын хашлага руу шахаад зогстол нөгөө ачааны машин зогсолгүй манай машины зүүн урд хэсгийг мөргөөд зогссон. Тэгтэл манай эхнэрийн зүүн гар нь гэмтсэн бололтой байхаар нь би хүүхдүүд рүүгээ залгаад хэлтэл манай хүүхдүүд түргэн тусламж дуудаад байсан. Тэгээд байж байтал түргэн тусламж ирээд манай эхнэрийг гэмтлийн эмнэлэгт үзүүлэх шаардлагатай гээд явсан ба удалгүй манай хүүхдүүд хүрч ирээд ээжийгээ гэмтлийн эмнэлэг рүү явч явсан бөгөөд удалгүй цагдаа ирээд ослын газарт хэмжилт хийгээд явсан.” гэх мэдүүлэг /хх-ийн 44 дэх тал/, %1. Гэрч “Миний бие осол гардаг өдөр буюу оны дүгээр сарын -ны өдөр ганцаараа Нисэхээс хороолол орохоор манай эхнэрийн эзэмшлийн Тоуоtа Саmгу маркийн  улсын дугаартай тээврийн хэрэгслийг жолоодоод Сонсголонгийн замаар яваад ТЭЦ-4 ДЦС өнгөрөөд Шунхлай ШТС-ийн дэргэдүүр ертөнцийн зүгээр баруунаас зүүн тийш чиглэлтэй эсрэг урсгалтай 2 эгнээ замаар зам орчны байдал түгжрэл ихтэй халтьтиргаа гулгаатай байсан учраас маш бага 10 орчим км/цагийн хурдтай зорчиж явж байхад өөдөөс том оврын ачааны машин гулгаж орж ирхээр нь баруун гар тал руугаа замын хашлага руу шахаад холдуултал нөгөө машин гулгасан чигээрээ орж ирээд миний жолоодож явсан тээврийн хэрэгслийн зүүн хойд талын гүпер хэсэгт мөргөөд миний ард явж байсан амжиргаа буюу жижиг ачааны тээврийн хэрэгслийг мөргөөд зогссон. Тэгээд машинаасаа буугаад иртэл нөгөө арын машинд зорчиж явсан зорчигч эгчийн гар нь гэмтсэн байдалтай байсан учраас би 1 дугаарт залгаад осол болсон талаар мэдэгдээд нөгөө гэмтсэн эгчийн нөхөр нь 103 дугаарт залгаад түргэн тусламж ирээд нөгөө эгчийг аваад гэмтлийн эмнлэлэг рүү авч явсан бөгөөд удалгүй цагдаа ирээд ослын газарт хэмжилт хийгээд явсан.” гэсэн мэдүүлэг /хх-ийн 42 дахь тал/, %1. Шүүх шинжилгээний ерөнхий газрын Нийслэлийн шүүх шинжилгээний газрын Шүүх анагаах ухааны шинжилгээний хэлтсийн ахлах шинжээч эмч Ч.Эрдэмболорын гаргасан оны дүгээр сарын 26-ны өдрийн №19 дугаартай “1. *******ын биед зүүн шуу ясны хугарал гэмтэл тогтоогдлоо. 2. Дээрх гэмтлүүд нь мохоо зүйлийн үйлчлэлээр нэг удаагийн үйлдлээр буюу зам тээврийн ослын үед үүсэх боломжтой. 3.4 Шинэ гэмтэл байх бөгөөд хэрэг болсон гэх цаг хугацаанд үүсэх боломжтой. . Гэмтлийн зэрэг тогтоох журмын 2.3.1-д зааснаар эрүүл мэндийг удаан хугацаагаар сарниулах тул гэмтлийн хүндэвтэр зэрэгт хамаарна. . Цаашид ерөнхий хөдөлмөрийн чадварыг алдагдуулахгүй.” гэсэн дүгнэлт /хх-ийн -6 дахь тал/, %1. Автотээврийн үндэсний төвийн техникийн хяналтын үзлэгийн төвийн шинжээч оны дугаар сарын 04-ний өдрийн “Хариулт1. Nissan Соndor 0- УЕТ улсын дугаартай тээврийн хэрэгсэл нь автотээврийн хэрэгсэлд тавигдах техникийн бүрэн бүтэн байдлыг хангахгүй байна. Хариулт 2. Уг автотээврийн хэрэгсэл нь ерөнхий байдал, иж бүрдлийн хувьд: Улсын дугаарын гэрэл байхгүй, зүүн урд талын гэрэл дохио хагарсан асахгүй, баруун ард оврын гэрэл асахгүй, урд тэнхлэгийн баруун талын тоормос зогсохгүй, урд тэнхлэгийн хажуу гулсалтын хазайлтын хэмжээ -22,6мм алдаатай байна. Хариулт 3. Тоормосны систем нь энгийн шингэн системтэй байна. Хариулт4. Урд дугуйн тоормозны хүч зүүн талдаа 1.кН, баруун талдаа 1кн зөрүү нь 89,% (стандарт<20%) зогсоогүй. Энэ эвдрэл нь ашиглалтын үед үүссэн осол болоход эвдэрсэн эсэхийг тогтоох боломжгүй байна. Хариулт . Nissan Соndor 0УЕТ улсын дугаартай тээврийн хэрэгсэл нь 21, 22, 23 онуудад оншилгоонд орсон. Хариулт 6. Оношилгооны хугацаа оны 10 дугаар сарын 23-нд дуусна.” гэх дүгнэлт /хх-ийн 63-66 дахь тал/, %1. Ашид билгүүн ХХК-ний Автомашин Техникийн эвдрэл, хохирлын үнэлгээний тайлан /хх-ийн -80 дахь тал/, %1. Жолоочийн нэгдсэн сан, автотээврийн хэрэгслийн нэгдсэн сангийн бүртгэлийн лавлагаа /хх-ийн , 1 дэх тал/, %1. Тээврийн цагдаагийн албаны Мөрдөн шалгах хэлтсийн ахлах мөрдөгч, цагдаагийн ахмад Э.Мандахын оны дугаар сарын 20-ны өдрийн 19 дугаартай “1. Жолооч ******* нь Монгол Улсын Замын хөдөлгөөний дүрмийн 12.1. Жолооч хөдөлгөөний эрчим, тээврийн хэрэгсэл болон тээж яваа ачааны онцлог, замын болон цаг агаарын нөхцөл, хөдөлгөөний дагуу үзэгдэлтийг харгалзан тээврийн хэрэгслийн хурдыг энэ дүрэмд тогтоосон хязгаараас хэтрүүлэхгүйгээр тохируулан сонгож явна. 12.3. Жолооч хөдөлгөөнд аюул, саад тулгарахыг мэдсэн үед тээврийн хэрэгслийн хурдыг хасаж, зайлшгүй тохиолдолд зогсоох арга хэмжээ авна. 3.4. Жолооч дараахь үүргийг хүлээнэ: а/ энэ дүрмийн 4 дүгээр хавсралтад заасан эвдрэл, гэмтэл, техникийн зөрчилгүй байхаар тээврийн хэрэгслийнхээ бүрэн бүтэн байдлыг хангах; 1.3. Замын хөдөлгөөнд оролцогч нь аюул, хохирол учруулахгүй, хөдөлгөөнд осолтой байдал бий болгохгүйгээр зорчино” гэснийг зөрчсөн нь осол болох шалтгаан болсон гэж үзэх үндэслэлтэй байна. Subаru Sаmbаг маркийн -10 улсын дугаартай тээврийн хэрэгслийн А.Болдбаатар, маркийн  улсын дугаартай тээврийн хэрэгслийн Н.Мягмаржаргал нар нь Монгол Улсын Замын хөдөлгөөний дүрмийн ямар нэгэн заалтыг зөрчсөн гэх үндэслэлгүй байна.” гэх мөрдөгчийн магадлагаа /хх-ийн 81-82 дахь тал/ зэрэг бичгийн нотлох баримт болон хэрэгт авагдсан бусад нотлох баримтыг шинжлэн судлав. Гэм буруугийн талаар: Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 2.1 дүгээр зүйлд зааснаар, Эрүүгийн хуулийн тусгай ангид заасан нийгэмд аюултай гэм буруутай үйлдэл, эс үйлдэхүйг болон мөн хуулийн тусгай ангид заасан тохиолдолд гэм буруутай үйлдэл, эс үйлдэхүйн улмаас хохирол, хор уршиг учирсныг гэмт хэрэгт тооцдог. Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 2.10 дугаар зүйлд зааснаар тээврийн хэрэгслийн хөдөлгөөний аюулгүй байдлын тухай хууль, түүнд нийцүүлэн гаргасан захиргааны хэм хэмжээний акт буюу Замын хөдөлгөөний дүрэм зөрчсөний улмаас хүний эрүүл мэндэд хүндэвтэр хохирол учруулсан бол гэмт хэрэгт тооцохоор хуульчилсан байна. Улсын яллагч Н.******* Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 2.10 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцуулах саналыг гаргасан ба гэм буруугийн талаар шүүгдэгч маргаагүй болно. Эрүүгийн хуулийн тусгай ангид заасан материаллаг бүрэлдэхүүнтэй гэмт хэрэгт хориглосон үйлдэл, эс үйлдэхүй болон учирсан хор уршиг хоёрын шалтгаант холбоо хамаарал зайлшгүй тогтоогдсон байх ёстой. Шүүгдэгч ******* нь дүүргийн 3 дугаар хороо, ТЭЦ-4 ДЦС-ын зүүн талын Шунхлай ШТС-ийн урд замд оны дүгээр сарын -ний цаг 1 минутын орчимд Nissan Condor маркийн 0- УЕТ улсын дугаартай тээврийн хэрэгслийг жолоодож явахдаа Монгол Улсын замын хөдөлгөөний дүрмийн 12.1. Жолооч хөдөлгөөний эрчим, тээврийн хэрэгсэл болон тээж яваа ачааны онцлог, замын болон цаг агаарын нөхцөл, хөдөлгөөний дагуу үзэгдэлтийг харгалзан тээврийн хэрэгслийн хурдыг энэ дүрэмд тогтоосон хязгаараас хэтрүүлэхгүйгээр тохируулан сонгож явна. 12.3.Жолооч хөдөлгөөнд аюул, саад тулгарахыг мэдсэн үед тээврийн хэрэгслийн хурдыг хасч, зайлшгүй тохиолдолд зогсоох арга хэмжээ авна. 3.4. Жолооч дараахь үүргийг хүлээнэ: а.Энэ дүрмийн 4 дүгээр хавсралтад заасан эвдрэл, гэмтэл, техникийн зөрчилгүй байхаар тээврийн хэрэгслийнхээ бүрэн бүтэн байдлыг хангах, 1.3. Замын хөдөлгөөнд оролцогч нь аюул, хохирол учруулахгүй, хөдөлгөөнд осолтой байдал бий болгохгүйгээр зорчино” гэсэн заалтуудыг зөрчсөний улмаас  маркийн ,  маркийн  улсын дугаартай тээврийн хэрэгслүүдтэй мөргөлдөж зорчигч *******ийн эрүүл мэндэд нь зүүн шуу ясны хугарал бүхий хүндэвтэр хохирол учруулсан болох нь хавтаст хэрэгт авагдсан болон шүүх хуралдаанаар шинжлэн судалсан дээрх баримтаар нотлогдож байна. Хавтаст хэрэгт цугларсан болон шүүхийн хэлэлцүүлэгт шинжлэн судалсан дээрх нотлох баримтууд нь энэ хэрэгт хамааралтай, ач холбогдол бүхий, хуульд заасан үндэслэл, журмын дагуу цуглуулж бэхжүүлсэн, үнэн зөв байх бөгөөд Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 16.2 дугаар зүйлд заасан хэргийн талаар нотолбол зохих байдлуудыг хангалттай шалгаж тодруулсан, мөрдөн шалгах ажиллагааны явцад эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаанд оролцогчийн хуулиар хамгаалагдсан эрх, хууль ёсны ашиг сонирхлыг зөрчих, хязгаарлах хэлбэрээр Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасан шаардлага, журам зөрчсөн байдал тогтоогдоогүй тул шүүх Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 34.14 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасны дагуу прокуророос шүүхэд шилжүүлсэн хэргийн хүрээнд шүүгдэгчийн гэм буруутай эсэхэд дүгнэлт хийж, хэргийг хянан шийдвэрлэхэд хангалттай гэж дүгнэлээ. Шүүгдэгч Монгол Улсын замын хөдөлгөөний дүрмийн 12.1. Жолооч хөдөлгөөний эрчим, тээврийн хэрэгсэл болон тээж яваа ачааны онцлог, замын болон цаг агаарын нөхцөл, хөдөлгөөний дагуу үзэгдэлтийг харгалзан тээврийн хэрэгслийн хурдыг энэ дүрэмд тогтоосон хязгаараас хэтрүүлэхгүйгээр тохируулан сонгож явна. 12.3.Жолооч хөдөлгөөнд аюул, саад тулгарахыг мэдсэн үед тээврийн хэрэгслийн хурдыг хасч, зайлшгүй тохиолдолд зогсоох арга хэмжээ авна. 3.4. Жолооч дараахь үүргийг хүлээнэ: а.Энэ дүрмийн 4 дүгээр хавсралтад заасан эвдрэл, гэмтэл, техникийн зөрчилгүй байхаар тээврийн хэрэгслийнхээ бүрэн бүтэн байдлыг хангах, 1.3. Замын хөдөлгөөнд оролцогч нь аюул, хохирол учруулахгүй, хөдөлгөөнд осолтой байдал бий болгохгүйгээр зорчино” гэх үүрэг болгосон заалтыг зөрчсөн байгааг санаатай, өөрийн үйлдэл, эс үйлдэхүйг хууль бус шинжтэй болохыг ухамсарлаж түүний улмаас маркийн ,  маркийн улсын дугаартай тээврийн хэрэгслүүдтэй мөргөлдөж зорчигч *******ийн эрүүл мэндэд нь зүүн шуу ясны хугарал бүхий хүндэвтэр хохирол учруулсан байгаа нь Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 2.3 дугаар зүйлийн 3 дахь хэсэгт зааснаар гэм буруугийн болгоомжгүй хэлбэртэй байна. Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 2.10 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэг нь гэм буруугийн санаатай болон болгоомжгүй хэлбэрээр буюу гэм буруугийн холимог илэрдэг бөгөөд шүүгдэгч гэм буруутай үйлдэл нь гэм буруугийн холимог хэлбэртэй байна. Дээрхээс дүгнэж үзвэл шүүгдэгч ******* нь дүүргийн 3 дугаар хороо, ТЭЦ-4 ДЦС-ын зүүн талын Шунхлай ШТС-ийн урд замд оны дүгээр сарын -ний цаг 1 минутын орчимд  маркийн  улсын дугаартай тээврийн хэрэгслийг жолоодож явахдаа Монгол Улсын замын хөдөлгөөний дүрмийн 12.1. Жолооч хөдөлгөөний эрчим, тээврийн хэрэгсэл болон тээж яваа ачааны онцлог, замын болон цаг агаарын нөхцөл, хөдөлгөөний дагуу үзэгдэлтийг харгалзан тээврийн хэрэгслийн хурдыг энэ дүрэмд тогтоосон хязгаараас хэтрүүлэхгүйгээр тохируулан сонгож явна. 12.3.Жолооч хөдөлгөөнд аюул, саад тулгарахыг мэдсэн үед тээврийн хэрэгслийн хурдыг хасч, зайлшгүй тохиолдолд зогсоох арга хэмжээ авна. 3.4. Жолооч дараахь үүргийг хүлээнэ: а.Энэ дүрмийн 4 дүгээр хавсралтад заасан эвдрэл, гэмтэл, техникийн зөрчилгүй байхаар тээврийн хэрэгслийнхээ бүрэн бүтэн байдлыг хангах, 1.3. Замын хөдөлгөөнд оролцогч нь аюул, хохирол учруулахгүй, хөдөлгөөнд осолтой байдал бий болгохгүйгээр зорчино” гэсэн заалтуудыг зөрчсөний улмаас  маркийн ,  маркийн  улсын дугаартай тээврийн хэрэгслүүдтэй мөргөлдөж зорчигч *******ийн эрүүл мэндэд нь зүүн шуу ясны хугарал бүхий хүндэвтэр хохирол учруулсан үйлдэл нь “Тээврийн хэрэгслийн хөдөлгөөний аюулгүй байдал, ашиглалтын журам зөрчих” гэмт хэргийг үйлдэх шинжийг бүрэн хангасан гэж үзэв. Тээврийн прокурорын газраас шүүгдэгч Н.******* Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 2.10 дугаар зүйлийн 1 хэсэгт заасан гэмт хэрэгт холбогдуулан яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн хуулийн зүйл, хэсэг тохирсон байна. Иймд шүүгдэгч Н.******* Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 2.10 дугаар зүйлийн зүйлийн 1 дэх хэсэгт “Тээврийн хэрэгслийн хөдөлгөөний аюулгүй байдал, ашиглалтын журам зөрчих” гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцох хууль зүйн үндэслэлтэй байна гэж шүүх дүгнэв. Гэмт хэргийн улмаас учирсан хохирлын хувьд: Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 2. дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт “...Энэ хуулийн тусгай ангид заасан гэмт хэргийн улмаас...шууд учирсан үр дагаврыг гэмт хэргийн хохиролд тооцно.” гэж, Иргэний хуулийн дугаар зүйлийн .1 дэх хэсэгт “Бусдын эрх, амь нас, эрүүл мэнд, нэр төр, алдар хүнд, ажил хэргийн нэр хүнд, эд хөрөнгөд хууль бусаар санаатай буюу болгоомжгүй үйлдэл /эс үйлдэхүй/-ээр гэм хор учруулсан этгээд уг гэм хорыг хариуцан арилгах үүрэгтэй” гэж заасны дагуу шүүгдэгч ******* нь хохирогч *******ийн эрүүл мэндэд учирсан гэм хорыг хариуцан арилгах нь зүйтэй байна. Мөн хуулийн 9 дүгээр зүйлийн 9.4 дэх хэсэгт “Тээврийн хэрэгсэл ашиглагчийг өмчлөгч буюу эзэмшигч өөрөө томилсон буюу өөрөө түүнд уг хэрэгслийг шилжүүлэн өгсөн бол бусдад учирсан гэм хорыг өмчлөгч буюу эзэмшигч хариуцан арилгах үүрэгтэй.” гэж заасан байна. Иймд иргэний нэхэмжлэгч, хариуцагч буюу  маркийн автомашины өмчлөгч *******  улсын дугаартай  маркийн тээврийн хэрэгсэлд хийгдсэн “Ашид Билгүүн” ХХК-ний оны дүгээр сарын -ний өдрийн 293 дугаартай “Автомашин техникийн эвдрэл, хохирлын үнэлгээний тайлан”-нд тусгагдсан 690.000 төгрөгийн хохирлыг гаргуулж иргэний нэхэмжлэгч Б.Замбагад,  улсын дугаартай  макийн тээврийн хэрэгсэлд Ашид Билгүүн” ХХК-ний оны дүгээр сарын -ний өдрийн 29 дугаартай “Автомашин техникийн эвдрэл, хохирлын үнэлгээний тайлан”-нд тусгагдсан 99.000 төгрөгийн хохирлыг гаргуулж иргэний нэхэмжлэгч олгуулах нь зүйтэй байна. Харин иргэний нэхэмжлэгч, хариуцагч Н.Болдбаатар нь өөрт учирсан хохирлоо иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх журмаар шүүгдэгч *******ас жич нэхэмжлэх эрхтэйг дурдав. Шүүгдэгч ******* нь гэмт хэргийн улмаас хохирогч *******т эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээний зардалд нийгмийн даатгалын сангаас төлөгдсөн төлбөр болох 0.000 төгрөгийг Эрүүл мэндийн даатгалын санд нөхөн төлж барагдуулсан байх тул бусдад төлөх төлбөргүй гэж үзлээ. Монгол Улсын дээд шүүхийн нийт шүүгчийн хуралдааны 23 оны 0 дугаар сарын 03-ны өдрийн 2 дугаар тогтоолоор “Хүний сэтгэцэд учирсан хор уршгийг арилгах, нөхөн төлүүлэх төлбөрийн жишиг аргачлал”-ыг баталсан. Уг аргачлалд гэмт хэргийн улмаас хүний сэтгэцэд учирсан эмгэгийг таван зэрэглэлд ангилж хүснэгт гаргажээ. Мөн Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд, Эрүүл мэндийн сайдын 23 оны 0 дугаар сарын 31-ний өдрийн А/268, А/2 дугаар хамтарсан тушаалын 1 дүгээр хавсралтаар “Гэмт хэргийн улмаас хүний сэтгэцэд учирсан хор уршгийн зэрэглэлийг тогтоож, дүгнэлт гаргах журам”-ыг баталж, мөн журмын 2.1-д “Гэмт хэргийн хохирогчийн хувь хүний сэтгэцийн хариу урвалын байдал болон гэмт хэргийн нийгмийн аюулын шинж чанар, хэр хэмжээ, гэмт хэрэг гарах шалтгаан нөхцөл, эд хөрөнгөө алдсанаас хохирогчид учрах эрүүл мэндийн хохирол, сэтгэцийн түр зуурын, эсхүл байнгын шинжтэй эмгэг өөрчлөлт, хэвийн амьдрал алдагдсан байдал, шаардагдах эмчилгээний дундаж хугацаа, хөдөлмөрийн чадвар алдалт зэрэг шалгуур үзүүлэлтийг харгалзан тогтоосон энэхүү тушаалын 2 дугаар хавсралтаар баталсан “Тухайлсан гэмт хэргийн улмаас хүний сэтгэцэд учирсан хор уршгийн зэрэглэлийг тогтоох хүснэгт”-ээр шүүх шинжилгээний байгууллага дараах гэмт хэргийн хохирогчийн сэтгэцэд учирсан хор уршгийн зэрэглэлийг тогтоох бөгөөд шинжээчийн дүгнэлттэй адилтган үзнэ” гэж тус тус заажээ. Дээрх аргачлал, журмын дагуу энэ гэмт хэргийн улмаас хохирогч *******ийн сэтгэцэд учирсан хор уршгийн зэрэглэлийг Хууль зүй, дотоод хэргийн сайдын 23 оны 0 дугаар сарын 31-ний өдрийн А/26 дугаар тушаалын зургаадугаар хавсралтаар баталсан “Сэтгэцэд учирсан хор уршгийн зэрэглэл тогтоосныг хүлээн зөвшөөрсөн маягтын загвар”-ын дагуу гаргасан мөрдөгчийн 23 оны 12 дугаар сарын “Сэтгэцэд учирсан хор уршгийн зэрэглэл тогтоосныг хүлээн зөвшөөрсөн маягт”-аар гуравдугаар зэрэглэлд хамааруулан тогтоож, хохирогч хүлээн зөвшөөрсөн байна. Шүүх шинжилгээний тухай хуулийн 80.6 дугаар зүйлд “Сэтгэцэд учирсан хор уршгийг үнэлэх, хор уршгийг мөнгөн хэлбэрээр арилгуулахтай холбоотой Шүүх шинжилгээний тухай хууль болон дагалдах бусад хуулийн зохицуулалтыг 23 оны 0 дугаар сарын -ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө.” гэж сэтгэцэд учирсан хор уршгийн үнэлгээ хийхтэй холбоотой зохицуулалт хуулийн хүчин төгөлдөр үйлчилж эхлэх хугацааг тухайлан зохицуулжээ. Иймд шүүгдэгч *******ас 8.80.000 төгрөгийг гаргуулж хохирогч *******т олгохоор шийдвэрлэв. Шүүгдэгчид эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх талаар: Гэмт хэрэг үйлдсэн, гэм буруутай нь тогтоогдсон шүүгдэгчид мөрдөн шалгах ажиллагааны үед цугларсан баримтыг тал бүрээс нь бүрэн дүүрэн бодитойгоор шинжлэн судалсны эцэст Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн .1 дүгээр зүйлд заасан эрүүгийн хариуцлагын зорилгыг хангахуйц, мөн хуулиар тогтоосон төрөл, хэмжээний дотор ялыг оногдуулах нь шүүхийн бүрэн эрх юм. Иймд энэ тогтоолын тодорхойлох хэсэгт дурдсанчлан шүүгдэгч гэм буруутай үйлдэл нь шүүхийн хэлэлцүүлэгт өгсөн түүний мэдүүлэг, шүүхийн хэлэлцүүлэг болон мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн хохирогч *******ийн мэдүүлэг /хх-ийн 18 дахь тал/, иргэнийнэхэмжпэгч Б.Замбагын мэдүүлэг /хх-ийн 21 дэх тал/, иргэний нэхэмжпэгч мэдүүлэг/хх-ийн 2 дахь тал/, иргэний нэхэмжпэгч, хариуцагч мэдүүлэг/хх-ийн 3, 38 дахь тал/, мэдүүлэг/хх-ийн 44 дэх тал/,гэрч мэдүүлэг гэрч /хх-ийн 42 дахь тал/, 1 дугаарын утсанд ирсэн дуудлага, мэдээллийн бүртгэл /хх-ийн 3-4 дэх тал/, зам тээврийн осол, хэргийн газарт үзлэг хийсэн тэмдэглэл, үзлэгээр тогтоогдсон байдал, хэмжилтийн бүдүүвч болон гэрэл зургийн үзүүлэлтүүд /хх-ийн - дэх тал/, ийн согтууруулах ундааны зүйл хэрэглсэн эсэрийг шалгасан тэмдэглэл /хх-ийн 12-14 дэх тал/, Шүүх шинжилгээний ерөнхий газрын Нийслэлийн шүүх шинжилгээний газрын Шүүх анагаах ухааны шинжилгээний хэлтсийн ахлах шинжээч эмч Ч.Эрдэмболорын гаргасан оны дүгээр сарын 26-ны өдрийн №19 дугаартай дүгнэлт /хх-ийн -6 дахь тал/, үндэсний төвийн техникийн хяналтын үзлэгийн төвийн шинжээч Автотээврийн гаргасан оны дугаар сарын 04- ний өдрийн дүгнэлт /хх-ийн 63- 66 дахь тал/, Ашид билгүүн ХХК-ийн Автомашин Техникийн эвдрэл, хохирлын үнэлгээний тайлан /хх-ийн -80 дахь тал/, нэгдсэн сан, автотээврийн хэрэгслийн нэгдсэн сангийн бүртгэлийн лавлагаа /хх- ийн ийн , 1 дэх тал/, цагдаагийн албаны Мөрдөн шалгах хэлтсийн ахлах мөрдөгч, цагдаагийн ахмад Тээврийн Э.Мандахын оны дугаар сарын 20-ны өдрийн 19 дугаартай мөрдөгчийн магадлагаа /хх-ийн 81-82 дахь тал/ зэрэг нотлох баримтаар хангалттай нотлогдон тогтоогдсон байх тул түүнд хуульд заасан эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх үндэслэлтэй байна. Улсын яллагч шүүх хуралдаанд гаргасан дүгнэлтдээ: “Шүүхээс шүүгдэгч Н.******* Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 2.10 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцсон тул түүнд эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх үндэслэлтэй байна. Шүүгдэгчийн гэмт хэрэг үйлдсэн нөхцөл байдал, гэм буруугаа хүлээн зөвшөөрсөн байдал зэргийг харгалзан үзэж шүүгдэгч *******д Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 2.10 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар тээврийн хэрэгсэл жолоодох эрхийг 1 жилийн хугацаагаар хасаж, Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 6. дугаар зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1.1 дэх заалтад заасныг журамлан хорих ял оногдуулахгүйгээр 1 жилийн хугацаагаар тэнсэж, Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн .3 дугаар зүйлийн 2 дахь хэсгийн 2.1 дэх заалтад заасан гэмт хэргийн хор уршгийг арилгах талаар арга хэмжээ авах, мөн зүйлийн 2 дахь хэсгийн 2. дахь заалтад заасан оршин суух газар, ажлаа өөрчлөх, зорчин явахдаа хяналт тавьж байгаа эрх бүхий байгууллагад урьдчилан мэдэгдэх үүрэг хүлээлгэх албадлагын арга хэмжээг тус тус авах саналтай байна. “ гэсэн дүгнэлтийг; Хохирогчийн өмгөөлөгч С.Төмөрбаатар шүүх хуралдаанд гаргасан саналдаа: “...Улсын яллагчийн санал, дүгнэлттэй санал нэг байна.” гэх санал дүгнэлтийг тус тус гаргав. Шүүх Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн .1 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт “Эрүүгийн хариуцлагын зорилго нь гэмт хэрэг үйлдсэн хүн, хуулийн этгээдийг цээрлүүлэх, гэмт хэргийн улмаас зөрчигдсөн эрхийг сэргээх, хохирлыг нөхөн төлүүлэх, гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх, гэмт хэрэг үйлдсэн хүнийг нийгэмшүүлэхэд оршино” гэж заасан эрүүгийн хариуцлагын зорилгын хүрээнд, мөн хуулийн ерөнхий ангийн 1.3 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт “Эрүүгийн хариуцлага нь тухайн хүн, хуулийн этгээдийн үйлдсэн гэмт хэрэг, гэмт хэргийн нийгмийн аюулын шинж чанар, хэр хэмжээ, гэм буруугийн хэлбэрт тохирсон байна” гэж заасан шударга ёсны зарчмыг удирдлага болголоо. Шүүгдэгчид эрүүгийн хариуцлага оногдуулахад Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 6., 6.6 дугаар зүйлд заасан хөнгөрүүлэх, хүндрүүлэх нөхцөл байдал тогтоогдоогүй болно. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 6.1 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт “Шүүх гэмт хэрэг үйлдсэн хүнд энэ хуулийн ерөнхий ангид заасан үндэслэл, журмын дагуу тусгай ангид заасан төрөл, хэмжээний дотор эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэнэ” гэж, мөн зүйлийн 2 дахь хэсэгт “Эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхэд гэмт хэрэг үйлдсэн нөхцөл байдал, учирсан хохирол, хор уршгийн шинж чанар, гэмт хэрэг үйлдсэн хүний хувийн байдал, эрүүгийн хариуцлагыг хөнгөрүүлэх, хүндрүүлэх нөхцөл байдлыг тал бүрээс нь харгалзан үзнэ” гэж заасныг баримтлан Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 2.10 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар 1 жилийн хугацаагаар тээврийн хэрэгсэл жолоодох эрхийг хасаж, 2 цаг нийтэд тустай ажил хийлгэх ял оногдуулахаар шийдвэрлэж, шүүхийн шийдвэр хуулийн хүчин төгөлдөр болох хүртэл түүнд урьд авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үргэлжлүүлж шийдвэрлэв. Бусад асуудлын талаар: Шүүгдэгчид холбогдох иргэний бичиг баримт шүүхэд шилжиж ирээгүй, энэ хэрэгт баривчлагдсан, цагдан хоригдсон хоноггүй, гаргуулбал зохих хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардал, эд мөрийн баримтаар хураагдсан болон битүүмжлэгдсэн эд хөрөнгөгүй. Шүүгдэгч ******* нь гэмт хэргийн улмаас хохирогч *******т учруулсан эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээний зардалд нийгмийн даатгалын сангаас төлөгдсөн төлбөр болох 0.000 төгрөгийг Эрүүл мэндийн даатгалын санд нөхөн төлж барагдуулсан байх тул бусдад төлөх төлбөргүй гэж үзлээ. ХЗДХЯны сайдын 23 оны 0 дугаар сарын 31-ний өдрийн А/26 дугаар тушаалын зургаадугаар хавсралтад зааснаар хохирогч *******т гэмт хэргийн улмаас сэтгэцэд учирсан хохиролд 3 дугаар зэрэглэл тогтоогдсон байх тул 8.80.000 төгрөгийг шүүгдэгч *******ас гаргуулж хохирогч *******т олгохоор шийдвэрлэв. Гэмт хэргийн улмаас учирсан хохирлын төлбөрийг иргэний хариуцагч *******: -  улсын дугаартай маркийн автомашины өмчлөгч, иргэний нэхэмжлэгч ******* 690.000 төгрөгийг, -  улсын дугаартай  - TT маркийн автомашины өмчлөгч, иргэний нэхэмжлэгч 99.000 төгрөгийг гаргуулж тус тус олгож шийдвэрлэв. Монгол Улсын шүүхийн хуулийн 22 дугаар зүйлийн 22.4.1 дэх заалт, Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 36.1 дүгээр зүйлийн 1, 36.2 дугаар зүйлийн 1, 2, 3, 4 дэх хэсэг, 36.6 дугаар зүйл, 36. дугаар зүйл, 36.8 дугаар зүйл, 36.10 дугаар зүйлийн 1, 2, 3, 4 дэх хэсэг, 36. дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасныг удирдлага болгон

Бусад асуудлын талаар:

 

Шүүгдэгчид холбогдох иргэний бичиг баримт шүүхэд шилжиж ирээгүй, энэ хэрэгт баривчлагдсан, цагдан хоригдсон хоноггүй, гаргуулбал зохих хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардал, эд мөрийн баримтаар хураагдсан болон битүүмжлэгдсэн эд хөрөнгөгүй.

Шүүгдэгч ******* нь гэмт хэргийн улмаас хохирогч *******т учруулсан эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээний зардалд нийгмийн даатгалын сангаас төлөгдсөн төлбөр болох 0.000 төгрөгийг нөхөн төлж барагдуулсан байх тул бусдад төлөх төлбөргүй гэж үзлээ.

            ХЗДХЯны сайдын 23 оны 0 дугаар сарын 31-ний өдрийн А/26 дугаар тушаалын зургаадугаар хавсралтад зааснаар хохирогч *******т гэмт хэргийн улмаас сэтгэцэд учирсан хохиролд 3 дугаар зэрэглэл тогтоогдсон байх тул .............. төгрөгийг шүүгдэгч *******ас гаргуулж хохирогч *******т олгохоор шийдвэрлэв.

Гэмт хэргийн улмаас учирсан хохирлын төлбөрийг иргэний хариуцагч *******

2-18 УНҮ улсын дугаартай Toyota camry XV 0 маркийн автомашины өмчлөгч, иргэний нэхэмжлэгч ******* 690.000 төгрөгийг,

-10 улсын дугаартай Subaru Sambar - TT маркийн автомашины өмчлөгч, иргэний нэхэмжлэгч 99.000 төгрөгийг гаргуулж тус тус олгож шийдвэрлэв.

Монгол Улсын шүүхийн хуулийн 22 дугаар зүйлийн 22.4.1 дэх заалт, Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 36.1 дүгээр зүйлийн 1, 36.2 дугаар зүйлийн 1, 2, 3, 4 дэх хэсэг, 36.6 дугаар зүйл, 36. дугаар зүйл, 36.8 дугаар зүйл, 36.10 дугаар зүйлийн 1, 2, 3, 4 дэх хэсэг, 36. дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасныг удирдлага болгон

ТОГТООХ нь:

1.Шүүгдэгч ******* овогт ******* ******* Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 2.10 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан Тээврийн хэрэгслийн хөдөлгөөний аюулгүй байдал, ашиглалтын журам зөрчих гэмт хэргийг бусдын биед хүндэвтэр хохирол учруулж үйлдсэн гэм буруутайд тооцсугай

2.Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 2.10 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч *******д 1 (нэг) жилийн хугацаагаар тээврийн хэрэгсэл жолоодох эрхийг хасаж, 2 цагийн нийтэд тустай ажил хийлгэх ял шийтгэсүгэй.

3.Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн .4 дүгээр зүйлийн 4 дэх хэсэгт зааснаар ялтан нийтэд тустай ажил хийлгэх ялыг биелүүлээгүй бол нийтэд тустай ажил хийлгэх ялын найман цагийн ажлыг нэг хоногоор тооцож хорих ялаар сольж эдлүүлдэг болохыг *******д сануулсугай.

4.Гэмт хэргийн улмаас учирсан хохирлын төлбөрийг иргэний хариуцагч *******  

2-18 УНҮ улсын дугаартай Toyota camry XV 0 маркийн автомашины өмчлөгч, иргэний нэхэмжлэгч ******* 690.000 төгрөгийг,

-10 улсын дугаартай Subaru Sambar - TT маркийн автомашины өмчлөгч, иргэний нэхэмжлэгч 99.000 төгрөгийг гаргуулж тус тус олгосугай.

.Иргэний нэхэмжлэгч, хариуцагч Н.Болдбаатарын гэмт хэргийн улмаас учирсан хохирол, хор уршгийн талаарх баримтаа бүрдүүлэн шүүгдэгч *******ас иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх журмаар нэхэмжлэх эрхийг нь нээлттэй үлдээсүгэй.

.Хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураасан зүйлгүй, битүүмжилсэн хөрөнгөгүй, шүүгдэгч ******* нь цагдан хоригдсон хоноггүй, шүүгдэгчээс гаргуулах хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардал нэхэмжлээгүй, бусдад төлөх төлбөргүй болохыг тус тус дурдсугай.

8.Гэмт хэргийн улмаас сэтгэцэд учирсан хохиролд 3 дугаар зэрэглэл тогтоогдсон байх тул хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээ 660.000 төгрөгийг дахин нэмгдүүлсэнтэй тэнцэн буюу 8.80.000 төгрөгийг шүүгдэгч *******ас гаргуулж хохирогч *******т олгосугай.

9.Шийтгэх тогтоолыг гардан авсан, эсхүл хүргүүлснээс хойш 14 хоногийн дотор Нийслэлийн Эрүүгийн хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд шүүгдэгч, хохирогч, тэдгээрийн хууль ёсны төлөөлөгч, өмгөөлөгч гомдол гаргах, улсын яллагч, дээд шатны прокурор эсэргүүцэл бичих эрхтэйг мэдэгдсүгэй.

10.Шийтгэх тогтоол уншин сонсгосноор хүчинтэй болох ба давж заалдах гомдол гаргасан, эсэргүүцэл бичсэн тохиолдолд шийтгэх тогтоолын биелэлтийг түдгэлзүүлж, шүүгдэгч *******д урьд нь авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг шүүхийн шийтгэх тогтоол хуулийн хүчин төгөлдөр болтол хэвээр үргэлжлүүлсүгэй.

 

                                     ДАРГАЛАГЧ,

                                     ШҮҮГЧ                                              Б.БИЛГҮҮН