МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

Хэргийн индекс: 171/2017/0114/Э

Дархан-Уул аймаг дахь сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүх хуралдааныг шүүгч Т.Батжаргал даргалж, Шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга Б.Нандинцэцэг, Улсын яллагчаар Аймгийн прокурорын газрын хяналтын прокурор Д.Энхтуяа, Шүүгдэгчийн өмгөөлөгч Н.Баттунсаг, Шүүгдэгч Ч.Дарханбаяр нарыг оролцуулан тус шүүхийн шүүх хуралдааны танхимд нээлттэй хийж, Дархан-Уул аймгийн Прокурорын газраас Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 99 дүгээр зүйлийн 99.1-т зааснаар шүүгдэгч Зуутраг Чимэддүрзээгийн Дарханбаярт яллагдагчаар татах тогтоол баталж ирүүлсэн эрүүгийн 201709000107 дугаартай хэргийг 2017 оны 3 дугаар сарын 22-ны өдөр хүлээн авч хянан хэлэлцэв. Шүүгдэгчийн биеийн байцаалт: Монгол Улсын иргэн, Зуутраг Чимэддүрзээгийн Дарханбаяр, 1988 оны 7 дугаар сарын 14-ний өдөр Дархан-Уул аймгийн Дархан суманд төрсөн, 29 настай, эрэгтэй, яс үндэс халх, дээд боловсролтой, цахилгааны инженер мэргэжилтэй, Цахилгаан дамжуулах үндэсний сүлжээ ТӨХК-нд төвийн бүсийн салбарт эрлийн хамгаалагч автоматын инженер ажилтай, ам бүл ганцаараа Дархан-Уул аймгийн Дархан сумын 11 дүгээр багийн 4-48 тоотод оршин суух, улсаас авсан гавьяа шагнал, урьд ял шийтгэлгүй, хэрэг хариуцах чадвартай, ТИ88071415 регистрийн дугаартай. Холбогдсон хэргийн талаар /яллагдагчаар татах тогтоолд бичигдсэнээр/: Шүүгдэгч Ч.Дарханбаяр нь 2017 оны 02 дугаар сарын 03-ны орой 21 цагийн орчимд Дархан-Уул аймгийн Дархан сумын 16 дугаар багийн 13 дугаар байрны 36 тоотод эхнэр Х.Мартыг ээж, дүү нартай маргалдсан гэх шалтгаанаар зодож биед нь хөнгөн гэмтэл санаатай учруулсан гэмт хэрэгт холбогджээ. ТОДОРХОЙЛОХ нь Шүүхийн хэлэлцүүлгээр дараах нотлох баримтуудыг шинжлэн судлав. Үүнд: Шүүгдэгч Ч.Дарханбаярын хэрэг бүртгэлт болон шүүхийн хэлэлцүүлэгт өгсөн: 2017 оны 02 дугаар сарын 03-ны өдөр манай эхнэр Март ажлынхаа газрын цасны баярт оролцсон. Орой 17 цагийн үед утсаар ярьсан чинь ажлынхаа газрын хүмүүстэй караокед сууж байгаад 19 цагийн үед очъё гэж хэлсэн. Би охин Мишээлийг цэцэрлэгээс нь аваад бид хоёр билльярданд хүлээж байя гэж хэлсэн. Тэгээд би 20 цаг хүртэл эхнэрийнхээ гар утас руу залгасан чинь утсаа ерөөсөө аваагүй. Би охин Мишээлийг 13 дугаар байранд ээжийнд хүргэж өгчихөөд буцаж гарах үедээ эхнэрлүүгээ залгасан чинь эхнэр утсаа авсан архи уусан согтуу байсан. Тэгээд бид 2 утсаар хэрэлдэж байгаад утсаа таслаад ажлынхан дээрээ очсон. Тэгээд 21 цагийн үед манай ээж Норжин над руу утсаар яриад эхнэр чинь ирээд агсан тавиад Сугармаатай маргалдаад барилцаж аваад бөөн юм болж байна гэхээр нь аавындаа очсон. Сугармаа, Март 2 зочны өрөөний буйдан дээр бие биенийхээ үснээс зулгаагаад дээр доороо ороод байж байхаар нь салгаад дүү Сугармааг эгчтэйгээ хэрүүл зодоон хийлээ гэж загнаад эхнэр Мартыг гэрлүүгээ явъя гэж хэлээд коридор луу чирээд явсан. Тэр үед эхнэр Март танай муу новшийн удмаас би зайлна чамаас би сална 9, 10 жил надаар тэжээлгэчихээд миний урдаас ингэх эрх байхгүй шүү миний засвар хийсэн байранд та нар амьдарч байгаа гээд орилж чарлаад байсан. Би Мартад гэртээ хариад учраа олъё гэж хэлэхэд чамаас би сална чи зайл гээд явахгүй байсан. Би гэрээс чирээд орц руу гарсан чинь орцонд өнхөрч унаад явахгүй гээд байхаар нь буцаад аавынд оруулсан. Гэрт орчихоод янз бүрийн үгээ хэлээд доромжлоод байхаар нь би нэг удаа шанаа хацар орчимд нь алгадсан. Тэр үед эхнэр ухаан алдаад муужирч унасан. Тэгэхээр нь хацар луу нь зөөлөн алгадаж сэгсэрч сэрээсэн. Март босож ирээд эцэг, эх рүүгээ явна гэж хэлээд гарахаар нь хүргэж өгсөн. Миний буруу хийсэн хэрэгтээ гэмшиж байна гэх мэдүүлэг, Хохирогч Х.Мартын хэрэг бүртгэлтэд өгсөн: 2017 оны 02 дугаар сарын 03-ны орой 20 цагийн үед хоёр хүүхдээ авах гээд хадам аав Чимэддүрзээгийн гэрт орсон. Тэгтэл хадам ээж Норжин архичин авгай гуйлгачин гээд янз бүрийн үгээр хэлээд байхаар нь би таниас өнөөдрийг хүртэл юу ч гуйгаагүй. Өнөөдөр миний босгосон амьдрал дээр та нар амьдарч байгаа шүү гэж хэлсэн. Хадам дүү Сугармаа битгий хуц яагаад миний ээж рүү дайраад байгаа юм гээд шууд миний үснээс зулгааж доош нь дараад газарт унагаасан. Тэгэхээр нь зөрүүлээд би Сугармаагийн үснээс зулгаасан. Хадам ээж нөхөр Дарханбаяр луу утсаар ярьж дуудсан чинь удалгүй Дарханбаяр орж ирээд намайг татаж аваад газарт унагааж миний дээр гарч байгаад гараараа толгой, нүүр, шанаа руу маш олон удаа цохьсон. Нэг гараараа ам, хамар дараад нөгөө гараараа хоолой боогоод ухаан алдуулсан. Нүүр рүү гараа атгаж байгаад цохиж сэрээсэн. Тэгээд би тэндээс арай гэж зугтааж төрсөн аавындаа орсон. Манай ээж цагдаа дуудсан гэх мэдүүлэг /хх-ийн 11-12/, Гэрч Ц.Даваасүрэнгийн хэрэг бүртгэлтэд өгсөн: 2017 оны 02 дугаар сарын 03-ны орой гэртээ байж байсан чинь гаднаас охин Март ам орчимд нь цус болсон уйлсан орж ирсэн. Араас нь нөхөр Дарханбаяр нь орж ирсэн. Март наадах чинь ээж, дүү нартайгаа нийлээд намайг зодчихлоо гэж хэлэх хооронд гараад явсан. Би араас нь Дарханбаярын гар утас руу залгасан чинь утсаа аваагүй. Тэгээд Дарханбаярын ээжийн утас руу залгаж та нар нийлж хүүхэд зодлоо гэж ярьсан. Би та нарыг цагдаад өглөө гэсэн чинь чаддаг юм бол өг өг гэхээр нь би цагдаад дуудлага өгсөн. Би охин Мартыг дагуулаад Чимэддүрзээгийн гэр лүү явсан. Орц руу нь орж явах үед хоёр цагдаагийн албан хаагч явж байхаар нь би сая дуудлага өгсөн хүн байна та нар дуудлагаар ирж байна уу гэсэн чинь тийм гээд тэр хоёр цагдаатай хамт гэрийх нь хаалгыг нүдсэн чинь онгойлгож өгөхгүй нилээн удаж байж хаалга онгойлгож өгсөн. Би гэрт нь орсон чинь Норжин, Сугармаа 2 байхаар нь та нар хүүхэд ийм болтол нь зодоод байхдаа яадаг юм бэ гэсэн чинь Норжин наадах чинь газарт унаад ийм болсон, Сугармаа болохоор хаалга мөргөөд ийм болсон гэж хэлсэн. Мартыг согтуу ирсэн гэхээр нь би Мартын амыг үнэрлэж үзэхэд ямар ч архи дарсны үнэр байхгүй байсан. Тэгээд тэнд хэрэлдэж байгаад цагдаа нар боль гээд би Мартыг аваад эмнэлэг орсон гэх мэдүүлэг /хх-ийн 15/, Шүүхийн шинжилгээний үндэсний хүрээлэнгийн 2017 оны 02 дугаар сарын 06-ны өдрийн 192 тоот дүгнэлт: "1.Х.Мартын биед тархи доргилт, нүүр, зүүн бугалга, баруун шуун дахь цус хуралт, зүүн хацар, хүзүү хоолойны өмнө хэсгийн зулгаралтын гэмтэл тогтоогдлоо. 2.Дээрхи зулгаралт нь хатуу мохоо зүйлийн хүчин үйлчлэлээр үүсгэгдэх боломжтой. 3.Уг зулгаралт нь Гэмтлийн зэрэг тогтоох журмын 2.4.1-т зааснаар эрүүл мэндийг түр хугацаагаар сарниулах хөнгөн зэргийн гэмтэл болно. 4.Х.Мартад учирсан гэмтэл нь цаашдын эрүүл мэнд, хөдөлмөрийн чадварт нөлөөлөхгүй" гэжээ /хх-ийн 18/, ял шийтгэгдсэн эсэхийг шалгах хуудас /хх-ийн 32-33/, эвлэрлийн гэрээ /хх-ийн 18/ зэрэг болно. Шүүгдэгч Ч.Дарханбаяр нь 2017 оны 02 дугаар сарын 03-ны шөнө 21 цагийн орчимд Дархан-Уул аймгийн Дархан сумын 16 дугаар багийн 13 дугаар байрны 36 тоотод эхнэр Х.Мартыг эх, дүү нартай маргалдсан гэх шалтгаанаар зодож бие махбодид нь тархи доргилт, нүүр, зүүн бугалга, баруун шуун дахь цус хуралт, зүүн хацар, хүзүү хоолойны өмнө хэсгийн зулгаралт бүхий хөнгөн гэмтэл санаатай учруулсан болох нь шүүгдэгчийн хэрэг бүртгэлт болон шүүхийн хэлэлцүүлэгт өгсөн мэдүүлэг, хэрэг бүртгэлтэд гэрч, хохирогч нарын өгсөн мэдүүлэг болон бичгийн нотлох баримтуудаар нотлогдон тогтоогдож байх тул түүнийг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 99 дүгээр зүйлийн 99.1-т заасан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцож, эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх хууль зүйн үндэслэлтэй байна. Гэсэн хэдий ч хохирогч Х.Март нь шүүгдэгч Ч.Дарханбаяртай шүүхийн шатанд сайн дураараа эвлэрсэн болох нь шүүхэд ирүүлсэн эвлэрлийн гэрээгээр тогтоогдож байх бөгөөд энэ нь хохирогч шүүгдэгчийн эрхшээлд байгаагаас эсхүл бусад шалтгааны улмаас өөрийн эрх, хууль ёсны ашиг сонирхлыг хамгаалж чадахгүй байгаа нөхцөл байдал тогтоогдоогүй, нөгөө талаар шүүгдэгч Ч.Дарханбаяр нь анх удаа хөнгөн гэмт хэрэг үйлдсэн, үйлдсэн гэмт хэрэгтээ чин санаанаас гэмшиж байх тул Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 25 дугаар зүйлийн 25.1-т зааснаар хохирогч нь шүүгдэгчтэй эвлэрснээр хэргийг хэрэгсэхгүй болгож, Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 71 дүгээр зүйлийн 71.1-т зааснаар шүүгдэгч Ч.Дарханбаярыг эрүүгийн хариуцлагаас чөлөөлөх үндэслэлтэй байна гэж үзлээ. Энэ хэрэгт битүүмждлэгдсэн эд хөрөнгөгүй, эд мөрийн баримтаар хураагдан ирсэн зүйлгүй, шүүгдэгч нь цагдан хоригдсон хоноггүй, бусдад төлөх төлбөргүй, иргэний баримт бичиг шүүхэд ирээгүй болохыг дурдав.

Монгол Улсын Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 248 дугаар зүйлийн 248.1.2, 283, 284, 286, 290 дүгээр зүйлийн 290.3, 294, 298, 299 дүгээр зүйлүүдэд заасныг тус тус удирдлага болгон ТОГТООХ нь

1.Шүүгдэгч Зуутраг Чимэддүрзээгийн Дарханбаярыг бусдын бие махбодид хөнгөн гэмтэл санаатай учруулсан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцсугай.

2.Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 25 дугаар зүйлийн 25.1-т зааснаар Аймгийн Прокурорын газраас Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 99 дүгээр зүйлийн 99.1-т зааснаар яллагдагчаар татах тогтоол баталж ирүүлсэн хэргийг хохирогч нь шүүгдэгчтэй эвлэрснээр хэрэгсэхгүй болгож, Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 71 дүгээр зүйлийн 71.1-т зааснаар шүүгдэгч Ч.Дарханбаярыг эрүүгийн хариуцлагаас чөлөөлсүгэй.

3.Хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдан ирсэн зүйлгүй, битүүмжлэгдсэн эд хөрөнгөгүй, иргэний баримт бичиг шүүхэд ирээгүй, шүүгдэгч нь цагдан хоригдсон хоног, бусдад төлөх төлбөргүй болохыг дурдсугай.

4.Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 299 дүгээр зүйлийн 299.3-т зааснаар шийтгэх тогтоол танилцуулан сонсгомогц хүчинтэй болох бөгөөд мөн хуулийн 303 дугаар зүйлийн 303.1, 304 дүгээр зүйлийн 304.1-т зааснаар тогтоолыг эс зөвшөөрвөл гардуулснаас хойш 14 хоногийн дотор шүүгдэгч, хохирогч, тэдгээрийн өмгөөлөгч, хууль ёсны төлөөлөгч Дархан-Уул аймгийн Эрүүгийн хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гаргах, улсын яллагч, дээд шатны прокурор эсэргүүцэл бичих эрхтэйг дурдсугай.

5.Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 306 дүгээр зүйлийн 306.1-т зааснаар давж заалдах гомдол гаргах, эсэргүүцэл бичигдсэн тохиолдолд тогтоолын биелэлтийг түдгэлзүүлж, шийтгэх тогтоол хуулийн хүчин төгөлдөр болтол шүүгдэгч Ч.Дарханбаярт урьд авсан батлан даалтад өгөх таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үргэлжлүүлсүгэй.

 

ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ                            Т.БАТЖАРГАЛ