2021       05          20                                     181/ШШ2021/00997

 

 

 

МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

 

Сүхбаатар дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүх хуралдааныг шүүгч Н.Гантуяа даргалж, тус шүүхийн шүүх хуралдааны танхимд хийсэн хуралдаанаар,

 

Нэхэмжлэгч: С.А-ийн нэхэмжлэлтэй,

Хариуцагч: Э ХХК-д холбогдох

 

Ажилд эгүүлэн тогтоолгох, ажилгүй байсан хугацааны цалинтай тэнцэх нөхөн олговор гаргуулах, нийгмийн болон эрүүл мэндийн даатгалын шимтгэл нөхөн төлүүлэх, сахилгын шийтгэл оногдуулсан тушаал хүчингүй болгуулах тухай иргэний хэргийг хянан хэлэлцэв.

 

Шүүх хуралдаанд: Нэхэмжлэгч С.А, нэхэмжлэгчийн өмгөөлөгч Ц.М, хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч С.Э, О.Т, Б.Т, шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга Д.С нар оролцов.

 

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

 

Нэхэмжлэгч С.А шүүхэд гаргасан нэхэмжлэл болон өмгөөлөгч Ц.М шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа:

            Миний бие С.А нь 2018 оны 01 дүгээр сарын 08-ны өдөр Э ХХК-д Лиценз, зөвлөгөө хариуцсан хуулийн мэргэжилтэн албан тушаалд хөдөлмөрийн гэрээ байгуулан ажилд орсон болно. 2020 оны 12 дугаар сарын 16-ны өдөр Улс орны хэмжээнд гарсан цар тахлын тухай хууль болон гамшгаас хамгаалах тухай хуульд заасны дагуу Бүх нийтийн бэлэн байдал зарлаж Монгол улсын Засгийн газрын 2020 оны 178, 181, 194 тоот тогтоолуудаар хорио цээрийн дэглэм тогтоож, Э ХХК-ийн ажилтнууд гэрээсээ цахимаар ажиллаж байсан үед намайг Э ХХК-ийн Гүйцэтгэх захирлын 2020 оны 12 дугаар сарын 16-ны өдрийн тушаалаар ажлаас халсан болно.

Э ХХК-ийн Гүйцэтгэх захирлын 2020 оны 12 дугаар сарын 16-ны өдрийн тоот тушаалын үндэслэх хэсэгт Монгол улсын Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 38 дугаар зүйлийн 38.1.2, 40 дүгээр зүйлийн 40.1.4, 43 дугаар зүйлийн 43.1, 131 дүгээр зүйлийн 131.1.3-д заасныг тус тус үндэслэн ажлаас чөлөөлсөн байна. Гэхдээ, сахилгын зөрчлийн талаар надаас тодруулсан, сахилгын зөрчил гаргасан талаар надад мэдэгдээгүй, ямар зөрчил гаргаж ажлаас халагдсан шалтгаанаа одоог хүртэл мэдэхгүй, ажлаас халсан зөрчлийг надад танилцуулаагүй байгаа тул үндэслэлгүй ажлаас халсан гэж үзэж байна. Тушаал дээр миний гаргасан зөрчлийг тодорхой бичээгүй байгаа тул ямар нэг зөрчилд үндэслээгүй, компанийн удирдлага надтай хамтран ажиллах боломжгүй, ажлаас халах зорилготой байсан гэж үзэж байна. Учир нь Компанийн гүйцэтгэх захирал, удирдлагуудын хувьд 2020 оны 10 дугаар сарын 12-ны өдөр томилогдсон, шинэ удирдлагууд компанийн ажилтнуудыг бөөнд нь халж, хөдөлмөрийн гэрээг цуцалж байна.

 

Сахилгын шийтгэл үндэслэлгүй ногдуулсан тухай. Э ХХК-ийн гүйцэтгэх захирлын 2020 оны 09 дүгээр сарын 07-ны өдрийн дугаар тушаалаар надад сануулах сахилгын шийтгэл ногдуулсан болно. Тушаалын үндэслэлд Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 5 дугаар зүйлийн 5.1, 131 дүгээр зүйлийн 131.1.2, Э ХХК-ийн дүрмийн 9 дүгээр зүйлийн 9.7.4, 9.7.12, 9.7.16, Хөдөлмөрийн дотоод журмын 6 дугаар зүйлийн 6.2.6, 6.5.2, 6.5.9, 12 дугаар зүйлийн 12.1.1, 12.2.1, ажилтны шууд удирдлагын саналыг үндэслэн надад сануулах сахилгын шийтгэл ногдуулжээ.

Тушаалын тушаах хэсэгт заасан сахилгын ямар зөрчил гаргасан нь тодорхойгүй, ямар зөрчилд сахилгын шийтгэл ногдуулж байгааг бичээгүй, нөгөө талаар миний бие ямар нэгэн сахилгын зөрчил гаргаж байгаагүй, сахилгын зөрчлийн талаар надаас ямар нэгэн тайлбар мэдүүлэг авч байгаагүй болно.

Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 131 дүгээр зүйлийн 131.1 дэх хэсэгт “Ажил олгогч буюу түүний хууль ёсны төлөөлөгч, эрх олгогдсон албан тушаалтан нь хөдөлмөрийн гэрээ, хөдөлмөрийн дотоод журмыг зөрчсөн ажилтанд дор дурдсан хэлбэрийн сахилгын шийтгэлийг шийдвэр гаргаж ногдуулна.” гэж заасан бөгөөд Монгол улсын дээд шүүхийн 2006 оны Хөдөлмөрийн тухай хуулийн зарим зүйл заалтыг тайлбарлах тухай 33 дугаар тогтоолын 29 дэх хэсэгт “Хуулийн 131 дүгээр зүйлийн 131.1.1,-д заасан сахилгын шийтгэл нь ажилтны гэм буруу, зөрчлийн шинж чанар, үр дагаварт тохирсон байх бөгөөд шийтгэлийг заавал шат дараалан оногдуулсан байхыг шаардахгүй.” гэж тайлбарласан.

Өөрөөр хэлбэл, ажил олгогч нь сахилгын шийтгэлийг сахилгын зөрчилд ногдуулах үүрэгтэй бөгөөд сахилгын зөрчлийг тогтоосон байхыг шаарддаг. Иймд дээрх хууль тогтоомжийг зөрчин ямар зөрчил гаргасан талаар үйл баримтгүй, ямар зөрчилд сахилгын шийтгэл ногдуулсан нь тодорхойгүй байгаа болно. Иймд надад хууль зүйн үндэслэлгүйгээр, хуульд нийцээгүй сахилгын шийтгэл ногдуулсан байх тул Э ХХК-ийн гүйцэтгэх захирлын 2020 оны 09 дүгээр зарын 07-ны өдрийн дугаар тушаалыг хүчингүй болгож өгнө үү гэв.

 

            Хариуцагч Э ХХК шүүхэд гаргасан тайлбар болон шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа:

            Нэхэмжлэгч С.А нь Э ХХК-ийн Хууль, эрх зүйн газарт Лиценз, зөвлөгөө хариуцсан хуулийн мэргэжилтнээр ажиллаж байсан ба түүнийг сахилгын зөрчил давтан гаргасан үндэслэлээр гүйцэтгэх захирлын 2020 оны 12 дугаар сарын 16-ны өдрийн тоот тушаалаар ажлаас чөлөөлсөн болно.

Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 40 дүгээр зүйлийн 40.1.4, Э ХХК-ийн хөдөлмөрийн дотоод журмын 11 дүгээр зүйлийн 11.3.4 болон С.А-тэй байгуулсан дугаартай хөдөлмөрийн гэрээний 4 дүгээр зүйлийн 4.2.7-д ажилтан хөдөлмөрийн сахилгын зөрчлийг хоёр болон түүнээс дээш удаа давтан гаргасан бол ажил олгогчийн санаачлагаар хөдөлмөрийн гэрээг цуцлах, хөдөлмөрийн харилцааг дуусгавар болгохоор тус тус заасан.

С.А нь Э ХХК-д ажиллах хугацаандаа хэд хэдэн удаа хөдөлмөрийн дотоод журамд заасан зөрчил гаргасан нь тогтоогдсон байдаг. Тухайлбал түүний 2018 оны 9, 10 дугаар саруудад ажлаас хоцорсон зөрчилд гүйцэтгэх захирлын 2018 оны дугаар тушаалаар сахилгын шийтгэл ногдуулж үндсэн цалинг гурван сар хүртэл хугацаагаар 20 хүртэл хувиар бууруулах арга хэмжээ авсан. Мөн ажлын байрны тодорхойлолт, хөдөлмөрийн гэрээнд заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүй, удирдлагаас өгсөн үүрэг даалгаврыг шуурхай гүйцэтгэж, хугацаанд нь тайлагнаагүй гэсэн үндэслэлээр гүйцэтгэх захирлын 2020 оны 09 дүгээр сарын 07-ны өдрийн дугаар тушаалаар түүнд сануулах сахилгын шийтгэл ногдуулсан.

Түүнчлэн түүний шууд удирдлага болох Хууль, эрх зүйн газрын захирал 5 С нь С.А-ийн ажилдаа хайхрамжгүй ханддаг, Хөдөлмөрийн дотоод журамд заасан захирах захирагдах зарчмыг баримталдаггүй, ажлын цагийн хуваарийг нарийн чанд мөрддөггүй зэрэг зөрчилд нь сахилгын шийтгэл ногдуулахаар Захиргаа, хүний нөөцийн газарт 2020 оны 8 дугаар сард хэд хэдэн удаа нэгж хоорондын албан бичгээр мэдэгдсэн баримт байдаг.

Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 40 дүгээр зүйлийн 40.1.4-т ажилтан хөдөлмөрийн сахилгын зөрчлийг давтан гаргасан бол хөдөлмөрийн гэрээг ажил олгогчийн санаачлагаар цуцлахаар заасан. Харин Монгол Улсын дээд шүүхийн 2007 оны 07 дугаар сарын 03-ны “Хөдөлмөрийн тухай хуулийн зарим зүйл заалтыг тайлбарлах тухай" 33 дугаар тогтоолын 15.4-т “Хуулийн 40 дүгээр зүйлийн 40.1.4.-т заасан "ажилтан хөдөлмөрийн сахилгын зөрчлийг давтан гаргасан" гэдэгт хөдөлмөрийн сахилгын зөрчлийг 2 буюу түүнээс дээш удаа гаргасан байхыг ойлгоно. Зөрчил бүр тус тусдаа тогтоогдсон байх шаардлагатай боловч тус бүрд нь сахилгын шийтгэл заавал ногдуулсан байхыг шаардахгүй." гэж тайлбарласан.

Дээрх үндэслэлээр Э ХХК-ийн удирдлагын зүгээс С.А-ийг хөдөлмөрийн сахилгын шийтгэл давтан гаргасан гэж үзэн ажил олгогчийн санаачлагаар түүний хөдөлмөрийн гэрээг цуцалсан ба энэ тухай 2020 оны 10 дугаар сарын 20-ны өдөр түүнд мэдэгдсэн болно.

С.А-ийг ажил олгогчийн санаачлагаар ажлаас халсан шийдвэр нь Э ХХК-ийн хөдөлмөрийн дотоод журам, түүнтэй байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээ болон Хөдөлмөрийн тухай хуулийг зөрчөөгүй байх тул нэхэмжлэгч С.А-ийн нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү.

Мөн нэхэмжлэгч С.А нь 2021 оны 03 дугаар сарын 04-ний өдөр шүүхэд гаргасан нэмэгдүүлсэн шаардлагадаа “...Э ХХК-ийн Гүйцэтгэх захирлын 2020 оны 09 дүгээр сарын 07-ны өдрийн дугаар тушаалаар надад сануулах сахилгын шийтгэл ногдуулсан нь үндэслэлгүй сахилгын ямар зөрчил гаргасан нь тодорхойгүй ямар зөрчилд сахилгын шийтгэл ногдуулж байгааг бичээгүй,...хууль зүйн үндэслэлгүйгээр сахилгын шийтгэл ногдуулсан байх тул холбогдох тушаалыг хүчингүй болгож өгнө үү.” гэжээ. Нэхэмжлэгчийн нэмэгдүүлсэн шаардлага дараах байдлаар хууль зүйн үндэслэлгүй байна.

Нэгдүгээрт: Э ХХК-ийн Хууль, эрх зүйн газрын захирал Б.С-аас 2020 оны 08 дугаар сарын 04-ний өдрийн Нэгж хоорондын бичгээр, 2020 оны 08 дугаар сарын 12-ны өдрийн Нэгж хоорондын бичгээр тус тус С.А нь Хөдөлмөрийн дотоод журам, хөдөлмөрийн гэрээнд заасан үүргээ зөрчиж сахилгын зөрчил гаргасан тул сахилгын шийтгэл ногдуулах талаар санал гаргасан байна.

Дээрх шууд удирдлагын саналыг үндэслэн 2020 оны 09 дүгээр сарын 07- ны өдрийн Б/70 дугаар Гүйцэтгэх захирлын тушаалаар Хөдөлмөрийн дотоод журмын 6.5.2 “Ажлын байрны тодорхойлолт, хөдөлмөрийн гэрээнд заасан чиг үүргийг хэрэгжүүлж, захирах, захирагдах ёсыг чанд баримтлан, удирдлагаас өгсөн үүрэг даалгаврыг шуурхай гүйцэтгэж, биелэлтийг хугацаанд нь тайлагнах”, 6.5.9 “Томилолттой ажиллаж байгаа, ажлын байрнаас гадуур ажиллах үүргийг удирдах албан тушаалтнаас өгсөн, албан ёсоор чөлөө авснаас бусад тохиолдолд ажилтан нь ажлын цагаар ажлын байран дээр байх үүрэгтэй”, гэж заасан үүргээ биелүүлэгүй байх тул 12.2.1-т “Ажилтан хөдөлмөрийн гэрээ болон компанийн хөдөлмөрийн дотоод журамд заасан үүргээ бүхэлд нь буюу хэсэгчлэн биелүүлээгүй” гэж зааснаар холбогдох сахилгын зөрчлүүдэд сахилгын шийтгэл ногдуулсан байна.

Иймд нэхэмжлэгчийн нэмэгдүүлсэн шаардлагад дурдаж буй хууль зүйн үндэслэлгүйгээр сахилгын шийтгэл ногдуулсан гэх тайлбар үндэслэлгүй байна. С.А-т сахилгын шийтгэл ногдуулсан гүйцэтгэх захирлын дугаар тушаал нь холбогдох хууль дүрэм, журамд нийцсэн тул нэхэмжлэгчийн нэмэгдүүлсэн шаардлагыг хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү гэв. 

Шүүх зохигчийн тайлбар, хэрэгт авагдсан бичмэл нотлох баримтуудыг шинжлэн судлаад

 

ҮНДЭСЛЭХ нь:

 

Нэхэмжлэгч С.А нь хариуцагч Э ХХК-д холбогдуулан Хууль эрх зүйн газрын лиценз, зөвлөгөө хариуцсан хуулийн мэргэжилтний ажилд эгүүлэн тогтоолгох, ажилгүй байсан хугацааны цалинтай тэнцэх нөхөн олговор гаргуулах, нийгмийн болон эрүүл мэндийн даатгалыг нөхөн төлүүлэх, тус компанийн захирлын 2020 оны 09 дүгээр сарын 07-ны өдрийн дугаар сахилгын шийтгэл ногдуулсан тушаалыг хүчингүй болгуулахаар нэхэмжлэлийн шаардлага гаргаж, хариуцагч эс зөвшөөрч марган мэтгэлцэж байна.

 

Шүүх хэрэгт цугларсан нотлох баримт, зохигчийн тайлбар зэрэгт үндэслэн нэхэмжлэлийн шаардлагын зарим хэсгийг хангаж, үлдэх хэсгийг хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэх хууль зүйн үндэслэлтэй гэж үзэв.

 

Нэхэмжлэгч С.А нь Э ХХК-нд Хууль эрх зүйн газрын лиценз, зөвлөгөө хариуцсан хуулийн мэргэжилтний ажил, албан тушаалд 2018 оны 01 дүгээр сарын 08-ны өдрөөс томилогдон ажиллаж байгаад тус компанийн захирлын 2020 оны 12 дугаар сарын 16-ны өдрийн Б/118 дугаар тушаалаар ажлаас чөлөөлөгдсөн үйл баримтын талаар зохигч маргаангүй байна. /хх-ийн 55-56-р тал/

Маргаан бүхий тушаалын 2020 оны 12 дугаар сарын 16-ны огноо бүхий Б/118 дугаартай хоёр өөр үндэслэл заасан, 2020 оны 12 дугаар сарын 18-ны өдрийн Б/118 дугаар нийт гурван өөр тушаал хэрэгт авагдсан байх ба хариуцагч талаас шүүхэд нотлох баримтаар гарган өгсөн, нэхэмжлэгч талаас хариуцагчаас гардан авсан, эс зөвшөөрсөн үндэслэлээр нэхэмжлэлдээ хавсарган ирүүлсэн тушаалууд тохирч, зохигч маргаангүй байх тул шүүх уг тушаалын хууль зүйн үндэслэлийг хянав./хх-ийн 2,26-р тал/

Хариуцагч байгууллага нь нэхэмжлэгчид 2020 оны 12 дугаар сарын 16-ны огноо бүхий дугаар тушаалыг Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 39 дүгээр зүйлийн 39.1 дэх хэсгийн заалтыг үндэслэл болгосон хувилбарыг гардуулан өгч, техникийн алдаа гарсан үндэслэлээр дахин 2020 оны 12 дугаар сарын 16-ны өдрийн дугаар тушаалыг гардуулсан/39.1 хасагдсан/, уг тушаал нь маргаан бүхий тушаалын албан ёсны хувь болох нь маргаангүй бөгөөд зохигчийн тайлбар, хэрэгт цугларсан хариуцагч талын нотлох баримтаар нотлогдож байна. /хх-ийн 2, 26, 69-70-р тал/

Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 129 дүгээр зүйлийн 129.2 дахь хэсэгт зааснаар нэхэмжлэгч ажлаас буруу халсан тухай гомдлоо ажил олгогчийн шийдвэрийг хүлээн авсан өдрөөс хойш нэг сарын дотор шүүхэд гаргасан байна.

Э ХХК-ийн захирлын 2020 оны 12 дугаар сарын 16-ны өдрийн  дугаар “С.А-ийг ажлаас чөлөөлөх тухай” тушаалд Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 38 дугаар зүйлийн 38.1.2, 10.1.4, 43.1, 131.1.3, Э ХХК-ийн дүрмийн 9.7.10, 9.7.12, 9.7.16, Гүйцэтгэх захирлын 2018 оны 11 дүгээр сарын 02-ны А/180 тоот тушаалаар батлагдсан Хөдөлмөрийн дотоод журмын 11.3.4, 2018 оны 11 дүгээр сарын 02-ны өдрийн С.А-тэй байгуулсан ХГ/067/20181102 дугаартай хөдөлмөрийн гэрээний 4.1.4, 4.2.7, 5.1.1 дэх заалтуудыг тус тус үндэслэн, тушаалын 1 дэх заалтаар ”Хууль эрх зүйн газрын лиценз, зөвлөгөө хариуцсан хуулийн мэргэжилтэн С.А-тай байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээг 2020 оны 12 дугаар сарын 16-ны өдрөөр дуусгавар болгон ажлаас чөлөөлсүгэй” гэжээ.

Ажил олгогч Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 38 дугаар зүйлийн 38.1.2 дэх хэсэгт заасан “...ажил олгогч санаачилсан...”, мөн хуулийн 40 дүгээр зүйлийн 40.1.4 дэх хэсэгт заасан “ажилтан хөдөлмөрийн сахилгын зөрчлийг давтан гаргасан, эсхүл хөдөлмөрийн харилцааг шууд зогсоохоор хөдөлмөрийн гэрээнд тухайлан заасан ноцтой зөрчил гаргасан” үндэслэлээр хөдөлмөрийн гэрээг цуцалж, ажилтныг ажлаас чөлөөлжээ.

Нэхэмжлэгч ...сахилгын зөрчлийн талаар надаас тодруулсан, сахилгын зөрчил гаргасан талаар надад мэдэгдээгүй, ямар зөрчил гаргаж ажлаас халагдсан шалтгаанаа одоог хүртэл мэдэхгүй, ажлаас халсан зөрчлийг надад танилцуулаагүй байгаа тул үндэслэлгүй ажлаас халсан, сахилгын зөрчлийг тогтоосон байхыг шаарддаг байхад тогтоогоогүй хуулийн үндэслэл ойлгомжгүй, зөрүүтэй... үндэслэлээр, хариуцагч нэхэмжлэгчийг ажлын цаг ашиглалт хангалтгүй, ажлын цагт ажил үүргээ гүйцэтгээгүй, удирдлагын зөвшөөрөлгүй өөр ажил хавсран гүйцэтгэсэн...үндэслэлээр хөдөлмөрийн гэрээг цуцалсан гэж тус тус тайлбарлаж байна.

Хариуцагч тал шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа тушаалыг гаргахдаа Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 40 дүгээр зүйлийн 40.1.4 дэх хэсэгт заасан “... сахилгын зөрчлийг давтан гаргасан, ...хөдөлмөрийн харилцааг шууд зогсоохоор хөдөлмөрийн гэрээнд тухайлан заасан ноцтой зөрчил гаргасан...” үндэслэлүүдийн аль алиныг татгалзлын үндэслэлээ болгож байх тул шүүх мөн зүйлд заасан үндэслэлийг хэрэгт цугларсан нотлох баримт, зохигчийн тайлбарт үндэслэн хянав.

Ажилтныг ажлаас чөлөөлсөн тушаал болон, сахилгын шийтгэл ногдуулсан тушаалуудад ажилтны хэзээ гаргасан ямар сахилгын зөрчилд сахилгын шийтгэл ногдуулж байгаа нь тодорхойгүй байна.

Э ХХК-ийн захирлын 2020 оны 09 дүгээр сарын 07-ны өдрийн Б/70 дугаар сахилгын шийтгэл ногдуулсан тушаалыг хүчингүй болгуулах тухай нэхэмжлэлийн шаардлагыг шүүх Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 129 дүгээр зүйлийн 129.1 дэх хэсэгт заасан ...гурван сарын дотор...гомдлоо гаргах эрхтэй гэснийг зөрчсөн үндэслэлээр хэрэгсэхгүй болгох үндэслэлтэй.

Учир нь нэхэмжлэгч тушаалыг эс зөвшөөрч тус шүүхэд нэхэмжлэл гаргасныг шүүх 2020 оны 12 дугаар сарын 08-ны өдөр дардас даран хүлээн авсан, тус шүүхийн шүүгчийн 2020 оны 12 дугаар сарын 16-ны өдрийн 15514 дугаар захирамжаар нэхэмжлэлийг хүлээн авахаас татгалзсан зэрэг баримтаас үзэхэд нэхэмжлэгчийг 2020 оны 12 дугаар сарын 07-ны өдрөөс өмнө шүүхэд нэхэмжлэлээ гаргасан гэж үзэх баримт хэрэгт авагдаагүй байна./хх-ийн 52-53, 57-58-р тал/

Хэдийгээр сахилгын шийтгэл ногдуулсан тушаал буюу нэхэмжлэлийн шаардлагыг шүүх хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэсэн ч ажлаас чөлөөлсөн маргаан бүхий тушаалын татгалзал, сахилгын зөрчил давтан гаргасан үйл баримтын нэг зөрчлийг хариуцагч тал Э ХХК-ийн захирлын 2020 оны 09 дүгээр сарын 07-ны өдрийн дугаар сахилгын шийтгэл ногдуулсан тушаалыг үндэслэлээ болгож байна.

Хариуцагч нэхэмжлэгчийн ажлаас хоцорсон зөрчилд 2018 оны А/167 дугаар тушаалаар сахилгын шийтгэл ногдуулж цалин бууруулсан, хөдөлмөрийн гэрээнд заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүй, удирдлагаас өгсөн үүрэг даалгаврыг шуурхай гүйцэтгээгүй, хугацаанд нь тайлагнаагүй үндэслэлээр 2020 оны 09 дүгээр сарын 07-ны өдрийн дугаар тушаалаар сануулах сахилгын шийтгэл ногдуулсан, давтан зөрчил гаргасан учир ажлаас чөлөөлсөн гэх боловч зөрчил тус бүрийг нотолсон баримт хэрэгт авагдаагүй байна.

Хариуцагч тал татгалзлын үндэслэлийг нэгж хоорондын албан бичгээр нотлогдоно гэж тайлбарлаж байх боловч уг баримтаар ажилтны гаргасан ямар зөрчлийг, хэн хэзээ шалган тогтоосон талаарх сахилгын зөрчлийг шууд нотлох баримт болохгүй юм.

Нөгөөтэйгүүр хариуцагч байгууллагын Хөдөлмөрийн дотоод журмын 7.2.4, 7.2.5 дахь хэсэгт зааснаар ажилтны ажлын цаг ашиглалт, ирцийн байдалд Захиргаа, хүний нөөцийн асуудал хариуцсан нэгж хяналт тавих, 7.2.3 дахь хэсэгт ажилтан ажлын цагаар гадуур ажиллах тохиолдолд энэхүү журмын хавсралтад заасан гадуур ажиллах хуудас бөглөж шууд удирдлагаараа батлуулж цаг бүртгэл хариуцсан ажилтанд өгнө ....гэж зааснаар тус журамд заасан чиг үүргийг хэрэгжүүлэгч нэгж хяналт тавьж, зөрчлийг шалган тогтоосон байх шаардлагатай ба энэ талаар мөн баримт байхгүй байна.

Э ХХК-ийн захирлын 2018 оны 10 дугаар сарын 26-ны өдрийн А/167 дугаар сахилгын шийтгэл ногдуулах тухай тушаалын үйлчлэл нь Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 131 дүгээр зүйлийн 131.4  дэх хэсэгт сахилгын шийтгэл ногдуулснаас хойш нэг жил өнгөрвөл сахилгын шийтгэлгүйд тооцно гэж заасны дагуу сахилгын шийтгэлгүйд тооцогдсон байх тул түүнийг давтан гаргасан зөрчлийн нэг гэж тайлбарласан нь хуульд нийцэхгүй юм./хх-ийн 22-р тал/

Мөн Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 131 дүгээр зүйлийн 131.3 дахь хэсэгт нэг зөрчилд сахилгын шийтгэлийн хэлбэрүүдийг давхардуулан ногдуулж болохгүй гэж заасныг ажил олгогч зөрчиж, ажилтны ажлын цаг ашиглалт хангалтгүй үндэслэлээр сахилгын шийтгэл ногдуулж, давхардуулан мөн үндэслэлээр хөдөлмөрийн гэрээг цуцлах тухай тушаалын үндэслэлээ болгосон нь зөрчилтэй, ажилтны эрхийг хөндсөн байна.

Иймд С.А-ийг Э ХХК-ийн Хууль эрх зүйн газрын лиценз, зөвлөгөө хариуцсан хуулийн мэргэжилтний ажилд эгүүлэн тогтоож, ажилгүй байсан хугацааны цалинг ажил олгогчоос гаргуулах үндэслэлтэй байна.

С.Аийн нөхөн олговрыг тооцохдоо Монгол Улсын Нийгмийн хамгаалал, хөдөлмөрийн сайдын 2005 оны 55 дугаар тушаалаар баталсан “Дундаж цалин хөлс тодорхойлох журам”-ын 7-ийн а-д зааснаар түүний ажлаас чөлөөлөгдөхийн өмнөх 3 сарын дундаж цалин хөлсөөр тооцох нь зүйтэй байна.

 

Цалин хөлс нь Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 47 дугаар зүйлийн 47.1 дэх хэсэгт зааснаар үндсэн цалин, нэмэгдэл хөлс, нэмэгдэл, шагнал урамшууллаас бүрдэнэ.

Нэхэмжлэгч нь ажлаас чөлөөлөгдөхийн өмнөх 3 сард нийт 5 456 968 төгрөгийн цалин авсан нь  түүний  нийгмийн  даатгалын  шимтгэл төлсөн тодорхойлолтоор нотлогдож байна./ 5 456 968:3=1 818 989 төгрөг/сарын дундаж цалин/1 818 989:21,5=84 604 төгрөг өдрийн дундаж цалин/

 

Нэхэмжлэгчийн ажилгүй байсан хугацааны буюу 2020 оны 12 дугаар сарын 16-ны өдрөөс 2021 оны 05 дугаар  сарын 20-ны өдрийг хүртэл хугацааны цалинг тооцоход нийт  9 433 361  төгрөг болж байх тул цалинтай тэнцэх нөхөн олговорт гаргуулж,  эрүүл мэнд, нийгмийн даатгалын шимтгэлийг тооцон зохих санд шилжүүлэхийг даалгах нь зүйтэй.

 

Иймд шүүх нэхэмжлэгч С.А-ийг Э ХХК-ийн Хууль эрх зүйн газрын лиценз, зөвлөгөө хариуцсан хуулийн мэргэжилтний ажилд эгүүлэн тогтоож, Э ХХК-ийн  гүйцэтгэх захирлын 2020 оны 09 дүгээр зарын 07-ны өдрийн дугаар сахилгын шийтгэл ногдуулсан тушаалыг хүчингүй болгуулах нэхэмжлэлийн шаардлагыг хэрэгсэхгүй болгож, хариуцагчаас нэхэмжлэгчийн ажилгүй байсан хугацааны цалинтай тэнцэх нөхөн олговорт 9 433 361 төгрөгийг гаргуулж нэхэмжлэгчид олгож, мөн хугацааны эрүүл мэнд, нийгмийн даатгалын шимтгэлийг хуульд заасан хэмжээгээр нөхөн төлүүлэхээр шийдвэрлэв.

Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 41 дүгээр зүйлийн 41.1.5-д заасны дагуу тэмдэгтийн хураамжаас чөлөөлөгддөг болохыг дурдаж, Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 60 дугаар зүйлийн 60.1, 56 дугаар зүйлийн 56.2, Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.1 дэх хэсгийн 7.1.1-д тус тус зааснаар хариуцагчаас улсын тэмдэгтийн хураамжид 70200 төгрөгийг гаргуулж төвлөрсөн төсвийн дансанд оруулж шийдвэрлэх нь зүйтэй.

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 115 дугаар зүйлийн 115.1, 115.2.2, 116, 118, 160 дугаар зүйлүүдийг удирдлага болгон  

 

ТОГТООХ нь:

 

1. Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 128 дугаар зүйлийн 128.1.2, 129 дүгээр зүйлийн 129.1 дэх хэсэгт тус тус заасныг баримтлан нэхэмжлэгч С.А-ийг Э ХХК-ийн Хууль эрх зүйн газрын лиценз, зөвлөгөө хариуцсан хуулийн мэргэжилтний ажилд эгүүлэн тогтоож, Э ХХК-ийн  гүйцэтгэх захирлын 2020 оны 09 дүгээр зарын 07-ны өдрийн дугаар сахилгын шийтгэл ногдуулсан тушаалыг хүчингүй болгуулах тухай нэхэмжлэлийн шаардлагыг хэрэгсэхгүй болгосугай.

 

2. Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 69 дүгээр зүйлийн 69.1 дэх хэсэгт заасныг баримтлан хариуцагч Э ХХК-иас нэхэмжлэгчийн ажилгүй байсан хугацааны цалинтай тэнцэх нөхөн олговорт 9 433 361 төгрөгийг гаргуулж, нэхэмжлэгч С.А-т олгосугай.

 

3.  Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 46 дугаар зүйлийн 46.2 дахь хэсэгт заасныг баримтлан нэхэмжлэгчийн ажилгүй байсан хугацаанд төлбөл зохих эрүүл мэнд, нийгмийн даатгалын шимтгэлийг хуульд заасан хэмжээгээр нөхөн төлөхийг хариуцагч байгууллагад даалгасугай.

 

4. Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 41 дүгээр зүйлийн 41.1.5-д заасны дагуу тэмдэгтийн хураамжаас чөлөөлөгддөг болохыг дурдаж, Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 60 дугаар зүйлийн 60.1, 56 дугаар зүйлийн 56.2, Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.1 дэх хэсгийн 7.1.1-д тус тус зааснаар хариуцагчаас улсын тэмдэгтийн хураамжид 70,200 төгрөгийг гаргуулж төвлөрсөн төсвийн дансанд оруулсугай.

 

5. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.2, 119.4, 119.5, 119.7 дахь хэсэгт тус тус зааснаар шийдвэр танилцуулан сонсгомогц хүчинтэй болох ба шүүх хуралдаанд оролцсон тал 14 хоног өнгөрмөгц 14 хоногийн дотор шүүхэд хүрэлцэн ирж шийдвэрийг өөрөө гардан авах үүрэгтэй бөгөөд шийдвэрийг гардан аваагүй нь гомдол гаргах хугацааг хуульд заасан журмын дагуу тоолоход саад болохгүйг мэдэгдсүгэй.

6. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 120 дугаар зүйлийн 120.2 дахь хэсэгт зааснаар зохигч, гуравдагч этгээд, тэдгээрийн төлөөлөгч буюу өмгөөлөгч анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл шийдвэрийг гардан авснаас хойш 14 хоногийн дотор Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гаргах эрхтэй болохыг дурдсугай.

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ                         Н.ГАНТУЯА