*******0*******           07                                                  *******0*******/ШЦТ/8*******

      

       МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

                        

дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүх хуралдааныг Ерөнхий шүүгч Б.Байгалмаа даргалж, тус шүүхийн танхимд нээлттэй явуулж, Нийслэлийн дүүргийн прокурорын газраас Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн .6 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн ******* холбогдох эрүүгийн *******0000008 дугаартай хэргийг *******0******* оны 06 дугаар сарын -ний өдөр хүлээн авч хянан хэлэлцэв.

             Шүүх хуралдаанд:

 Нарийн бичгийн дарга                                  Б.Марал-Эрдэнэ

 Улсын яллагч                                                 Б.Баттуяа

 Хохирогч                                                        *******

 Хохирогчийн өмгөөлөгч                               *******

 Шүүгдэгч                                                        ******* нар оролцов.

 

Монгол Улсын иргэн, ******* оны ******* дугаар сарын *******-ний өдөр ******* аймагт төрсөн, ******* настай, , боловсролтой, , үйл ажиллагаа явуулдаг “” гэх үйлчилгээний газар ажилтай, ам бүл , , хамт дүүргийн дүгээр хороо, дугаар гудамжны тоотод оршин суух, ял шийтгэлгүй, овогт (РД:0**************0)

******* нь согтуугаар хохирогч *******ийг түлхэн унагааж баруун гараараа нүүр хэсэгт нь ******* удаа цохиж эрүүл мэндэд нь хөнгөн хохирол санаатай учруулсан гэмт хэрэгт холбогджээ.

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

Шүүх хуралдааны хэлэлцүүлэгт дараах баримтуудыг хэлэлцүүлэв. Үүнд:

Шүүгдэгч *******ийн мөрдөн байцаалтын шатанд болон шүүх хуралдаанд мэдүүлсэн “Би *******0******* оны 0 дугаар сарын өдөр найзуудтайгаа “” нэртэй бааранд орж пиво уугаад шөнийн цагийн үед такси барихаар найз хамт явж байхад ард явж байсан хоёр бид хоёрыг “хачин юмнууд” гэж хэлснээс болж бид нарын хэрүүл маргаан болж бие биенээ “янхан,гичий” гэж хэл амаар доромжилсон. Тэгтэл надад цохиулсан бид хоёр маргалдаад над руу дайраад байхаар нь би хувцаснаас нь татах үед замын боржурт хөл маань тээглээд бид хоёр давхаралдаад газар унасан. Тэгээд би гараараа нөгөө н нүүр хэсэгт хоёр удаа цохьсон. Хөл рүү нь өшиглөөгүй, давхралдаж унахдаа хөл болон гуя нь нидрэгдсэн байх. Би хохирогчид ******* сая төгрөг өгсөн...” гэсэн мэдүүлэг (хх-ийн 6, 60, шүүх хуралдааны тэмдэглэлээс),

Хохирогч мөрдөн байцаалтын шатанд болон шүүх хуралдаанд мэдүүлсэн “...Намайг үл таних хар өнгийн хүрэмтэй, цагаан цамцтай, хар саравчтай малгайтай түлхсэн. Би боржурт хөл тээглээд хойшоо газар унасан. Миний нүдний шил унасан. Тэгээд миний толгой болон нүүр ам руу хэд хэдэн удаа цохиж, маажаад  миний хөлөн дээр дэвсээд байсан. ...Миний хувьд сэтгэл санааны хохирол гаргуулна. Тухайн асуудлаас ******* хоногийн дараа ******* нь *******.000.000 төгрөг миний данс руу шилжүүлсэн...” гэсэн мэдүүлэг, (хх-ийн *******-),

“...тэй хамт явж байсан нь хажуугаар өнгөрөхдөө бид нарыг “янхан” гэж хэлсэн. нь намайг хашлага руу түлхэж унагаагаад толгой, нүд рүү гараараа цохьсон. Би ээс сэтгэл санааны хохиролд 8.000.000 төгрөг нэхэмжилж байгаа бөгөөд түүний өгсөн ******* сая төгрөгийг хасч тооцуулна. Эмчилгээний зардал гарсан боловч баримтаа гээгдүүлсэн” гэсэн мэдүүлэг

Гэрч мөрдөн байцаалтын шатанд мэдүүлсэн “...******* тэр охиныг түлхэж унагаагаад нүүр хэсэг рүү нь баруун гараараа ******* удаа цохьсон...” гэсэн мэдүүлэг (хх-ийн *******6),

Гэрч мөрдөн байцаалтын шатанд мэдүүлсэн “...Манай найз ******* цохиулчихлаа гээд сандал дээр сууж байсан. Ямар хүнд цохиулсныг нь асуухад “цагаан цамц, хар малгайтай хүн” гэж хэлсэн...” гэсэн мэдүүлэг (хх-ийн *******8),

Иргэний нэхэмжлэгч мөрдөн байцаалтын шатанд мэдүүлсэн “...Дээрх гэмт хэргийн улмаас хохирогч *******ийн эрүүл мэндийн байгууллагаас авсан тусламж үйлчилгээний төлбөрийн зардлын мэдээллийг эрүүл мэндийн даатгалын цахим системээс шүүхэд Эрүүл мэндийн даатгалын сангаас 8.00 төгрөгийн зардал гарсан байх тул уг зардлыг яллагдагч *******ээс гаргуулж Эрүүл мэндийн даатгалын Ерөнхий газрын Төрийн сан банк дахь 00000*******0080 дугаартай дансанд төлүүлж өгнө үү...” гэсэн мэдүүлэг (хх-ийн *******3),

Нийслэлийн Шүүх шинжилгээний газрын дүүргийн шүүх шинжилгээний хэлтсийн *******0******* оны дугаар сарын 0-ний өдрийн 3 дугаартай шинжээчийн “*******ийн биед тархины доргилт, зүүн нүдний дээд доод зовхи, баруун гуя, зүүн гуя, цус хуралт, эрүүнд зулгаралт, зүүн хацарт зөөлөн эдийн гэмтэл тогтоогдлоо. Дээрх гэмтэл нь мохоо зүйлийн олон удаагийн үйлчлэлээр тухайн цаг хугацаанд учирсан байх боломжтой. Дээрх тархины доргилт гэмтэл нь гэмтлийн зэрэг тогтоох журмын *******..-д зааснаар эрүүл мэндийг түр хугацаагаар сарниулах гэмтлийн хөнгөн зэрэгт хамаарна. Цаашид ерөнхий хөдөлмөрийн чадвар алдалтанд нөлөөлөхгүй” гэсэн дүгнэлт (хх-ийн 3-3)

Хууль зүй дотоод хэргийн сайдын *******0*******3 оны 07 дугаар сарын 3-ний өдрийн А/*******67 дугаартай тушаалын зургадугаар хавсралтаар баталсан Сэтгэцэд учирсан хор уршгийн зэрэглэл тогтоосныг хүлээн зөвшөөрсөн маягтын загвараар “сэтгэцэд учирсан хор уршгийн ******* (хоёрдугаар) зэрэглэл тогтоосныг хүлээн зөвшөөрсөн хохирогч *******” гэжээ (хх-ийн 8),

Согтуурал шалгасан тэмдэглэл, гэрэл зургийн үзүүлэлтээр “хохирогч ******* *******.33%, шүүгдэгч ******* нь .86%” гэжээ. (хх-ийн -6), 

Шүүгдэгч ******* нь “Цагдаагийн ерөнхий газрын МНБГ-ын лавлагаа санд урьд  ял шийтгэлгүй” гэх эрүүгийн хариуцлага хүлээж байсан эсэхийг шалгах хуудас (хх-ийн 6*******) болон бусад бичгийн нотлох баримтуудыг талуудын хүсэлтээр шинжлэн судалсан болно.

Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 6.******* дугаар зүйлд заасан нотолбол зохих байдлуудыг хангалттай шалгаж тодруулж тогтоосон байх тул прокуророос шүүхэд шилжүүлсэн хэргийн хүрээнд *******д холбогдох хэргийн гэм буруугийн асуудлыг хэлэлцэн шийдвэрлэх боломжтой байна.

Шүүхээс тогтоосон хэргийн нөхцөл байдал, хууль зүйн дүгнэлт.

          .Гэм буруугийн талаар

Улсын яллагчаас “Шүүгдэгч ******* нь хохирогч *******ийн эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол санаатай учруулсан болох нь хэрэгт авагдсан нотлох баримтуудаар нотлогдож байх тул түүнийг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн .6 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт  зааснаар гэм буруутайд тооцуулах” гэсэн дүгнэлт гаргасныг шүүгдэгчийн зүгээс  маргаагүй болно.

Прокуророос шүүхэд шилжүүлсэн эрүүгийн хэргийн хүрээнд, шүүгдэгчийн холбогдсон хэрэгт гэм буруу, эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхдээ Эрүүгийн хуулийн хууль ёсны, шударга ёсны, гэм буруугийн зарчмыг тус тус баримтлан шүүхийн хэлэлцүүлэгт тогтоогдсон үйл баримт, шинжлэн судалсан болон хэрэгт цугларсан дээрх нотлох баримтуудыг үндэслэн дүгнэхэд:

Хэргийн үйл баримтаар шүүгдэгч ******* нь согтуугаар *******0******* оны дугаар сарын -ний өглөө 0 цагийн үед дүүргийн дүгээр хорооны нутаг дэвсгэр, Нэгдсэн эмнэлгийн зүүн урд талын явган хүний зам дээр хохирогч *******тэй хувийн таарамжгүй харилцааны улмаас хэрүүл маргаан үүсгэн маргалдах явцдаа түүнийг түлхэн унагааж гараараа нүүр хэсэгт нь ******* удаа цохиж, түүний эрүүл мэндэд нь тархины доргилт бүхий хөнгөн хохирол санаатай учруулсан болох нь:

           -шүүхийн хэлэлцүүлэгт шүүгдэгчийн гэм буруугаа хүлээн зөвшөөрсөн мэдүүлгээс гадна хохирогч *******ийн “намайг түлхэхэд би боржурт тээглээд хойшоо унахад миний толгой болон нүүрэн тус газарт хэд хэдэн удаа цохиж маажсан” гэх мэдүүлэг, гэрч “ нь тэр охиныг түлхэж унагаагаад нүүр лүү нь гараараа ******* удаа цохьсон” гэх мэдүүлэг, гэрч “Манай найз ******* нь цагаан цамц, хар малгайтай хүнд цохиулчихлээ гээд сууж байсан” гэх мэдүүлгүүд /хх-н *******6-*******8/, хохирогчийн биед тархины доргилт бүхий хөнгөн хохирол учирсан болохыг тогтоосон шинжээчийн №3 дугаартай шинжээчийн дүгнэлт, согтуурал шалгасан тэмдэглэл болон бусад бичгийн нотлох баримтуудаар хангалттай нотлогдон тогтоогдож байна.

Дээрх баримтууд нь хэрэгт хамааралтай, агуулгын хувьд зөрүүгүй, үйл баримтыг хангалттай тогтоосон, нотлох баримт цуглуулах, бэхжүүлэх талаарх журам, шаардлагыг зөрчсөн, хэргийн оролцогчийн эрх, хууль ёсны ашиг сонирхлыг зөрчсөн, хязгаарласан зөрчил тогтоогдоогүй тул тэдгээр баримтуудыг хууль ёсны, үнэн зөв баримтууд гэж үнэлэв.

Шүүгдэгч ******* нь хохирогчийг түлхэж унагаад нүүрэн тус газарт нь ******* удаа цохьсон үйлдлийг гэм буруугийн санаатай хэлбэрээр үйлдэгдсэн гэж үзэх ба шүүгдэгчийн үйлдлийн улмаас хохирогчийн эрүүл мэндэд учирсан хохирол, хор уршиг хоорондын шалтгаант холбоо тогтоогдож байна.

Шүүгдэгчийн дээрх үйлдэл нь Монгол Улсын Үндсэн хууль болон Эрүүгийн хуулиар хамгаалагдсан хүний эрх, эрх чөлөө, эрүүл мэндийн халдашгүй байдалд гэм буруугийн шууд санаатай хэлбэрээр халдаж, эрүүл мэндэд нь хөнгөн хохирол учруулж буй гэмт үйлдэл болно.

Согтууруулах ундааны зүйлийг хэтрүүлэн хэрэглэх нь хүнийг зан төлөвийн хувьд хөөрлийн байдалд оруулж, өөрийн үг үйлдлээ хянах, уур бухимдлаа зохицуулах чадвар нь алдагддаг бөгөөд дээрх гэмт хэргийн тухайд шүүгдэгч, хохирогчийн хэн аль нь  согтууруулах ундааны зүйлийг хэтрүүлэн хэрэглэсэн нь гэмт хэрэг гарах шалтгаан нөхцөл  болсон гэж дүгнэлээ.

Эрүүгийн хуулийн тусгай ангид заасан тохиолдолд гэм буруутай үйлдэл, эс үйлдэхүйн улмаас хохирол, хор уршиг учирсныг гэмт хэрэгт тооцох бөгөөд шүүгдэгч ******* нь хохирогч *******ийн эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол санаатай учруулсан гэмт үйлдэл нь Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн .6 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт заасан “Хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол санаатай учруулах” гэмт хэргийн шинжийг хангасан байна.

Иймд гэм буруугийн талаар улсын яллагчийн гаргасан “шүүгдэгчийг гэм буруутайд тооцуулах” тухай дүгнэлт нь үндэслэлтэй байх тул шүүгдэгч *******ийг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн .6 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт заасан “хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол санаатай учруулах” гэм хэргийг үйлдсэн гэм буруутайд тооцох хууль зүйн үндэслэлтэй байна гэж шүүх дүгнэв.

*******. Гэмт хэргийн улмаас учирсан хохирлын талаар

Гэмт хэргийн улмаас хохирол хүлээсэн этгээд өөрч учирсан хохирлоо нөхөн төлүүлэх буюу сэргээлгэх эрхийг Монгол Улсын Үндсэн хуулийн 6 дугаар зүйлийн ******* дэх хэсэгт “...бусдын хууль бусаар учруулсан хохирлыг нөхөн төлүүлэх эрхтэй” гэж тусган баталгаажуулжээ.

              Энэ гэмт хэргийн улмаас шүүгдэгч ******* нь хохирогч *******ийн биед тархины доргилт бүхий хөнгөн хохирол учруулсан болох нь шинжээчийн дүгнэлтээр тогтоогдож байна.

Шүүх хуралдаанд хохирогч, түүний өмгөөлөгчөөс “шүүгдэгчийн зүгээс *******.000.000 төгрөг төлж барагдуулсан бөгөөд хохирогчийн сэтгэцэд учирсан хор уршгийн хохиролд 8.000.000 төгрөг гаргуулахаар” нэхэмжлэл гаргасан.

 “Хууль бусаар санаатай буюу болгоомжгүй үйлдэл (эс үйлдэхүй)-ээр бусдын амь нас, эрүүл мэнд, сэтгэцэд гэм хор учруулсан этгээд уг гэм хорыг хариуцан арилгах, гэм хор учруулсантай холбогдон гарсан зайлшгүй бүх зардлыг хохирогчид нөхөн төлөх үүрэгтэй” гэж,

Иргэний хуулийн *******30 дугаар зүйлийн *******30.*******, дүгээр зүйлийн .3 дахь хэсэгт “Сэтгэцэд учруулсан гэм хорыг мөнгөн хэлбэрээр арилгах үүргийг гэм хор учруулсан этгээд хүлээнэ” гэж заасан.

Улсын дээд шүүхийн нийт шүүгчийн хуралдааны *******0*******3 оны 07 дугаар сарын өдрийн ******* дугаартай тогтоолын хавсралтаар баталсан “Хүний сэтгэцэд учирсан хор уршгийг арилгах, нөхөн төлүүлэх төлбөрийн жишиг аргачлал” болон Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд, Эрүүл мэндийн сайдын *******0*******3 оны 07 дугаар сарын 3-ний өдрийн А/*******68, А/*******7 дугаартай хамтарсан тушаалын , ******* дугаар хавсралтаар баталсан “Гэмт хэргийн улмаас хүний сэтгэцэд учирсан хор уршгий зэрэглэлийг тогтоож, дүгнэлт гаргах журам”-д тус тус заасны дагуу тухайлсан гэмт хэрэг болох Эрүүгийн хуулийн .6 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт заасан гэмт хэргийн хохирогч *******ийн сэтгэцэд учирсан хор уршгийн хохирол нь “хоёрдугаар зэрэглэл” гэж хүснэгтээр тогтоосныг хохирогч хүлээн зөвшөөрч гарын үсэг зурсан байх бөгөөд уг хүснэгтийг шинжээчийн дүгнэлтэй адилтгаж үзнэ.

              Мөн Хөдөлмөр, нийгмийн түншлэлийн гурван талт үндэсний хорооны *******0*******3 оны 0 дугаар сарын 3-ны өдрийн ******* дугаартай тогтоолын дэх заалтад “Улсын хэмжээнд мөрдөгдөх хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг *******0******* оны 0 дүгээр сарын 0-ний өдрөөс эхлэн нэг цагт 3******* төгрөг 80 мөнгө буюу сард 660.000 төгрөг байхаар шинэчлэн тогтоосугай” гэж заажээ.

Улсын дээд шүүхийн нийт шүүгчийн хуралдааны *******0*******3 оны 07 дугаар сарын өдрийн ******* дугаартай тогтоолын хавсралтаар баталсан “Хүний сэтгэцэд учирсан хор уршгийг арилгах, нөхөн төлүүлэх төлбөрийн жишиг аргачлал”-аар сэтгэцийн эмгэгийн хоёрдугаар зэрэглэлийн нөхөн төлбөрийг хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг дахин нэмэгдүүлснээс *******. дахин нэмэгдүүлсэнтэй тэнцэх хүртэл хэмжээгээр тооцохоор заасан.

 Шүүхээс нөхөн төлбөрийн хэмжээг тооцохдоо шүүгдэгчийн гэм буруугаа хүлээн зөвшөөрч гэмшиж байгаа, тохиолдлын шинжтэй нөхцөл байдлын улмаас анх удаа гэмт хэрэг үйлдсэн, хохирогчийн биед учирсан тархины доргилт бүхий гэмтлийн байдал, шүүгдэгч, хохирогч нарын хэн аль нь согтууруулах ундааны зүйлийг хэтрүүлэн хэрэглэсэн нөхцөл байдал зэргийг харгалзан хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг дахин нэмэгдүүлсэнтэй тэнцэх хэмжээ буюу 3.300.000 төгрөгийг шүүгдэгчээс гаргуулах үндэслэлтэй гэж дүгнэлээ. (660.000х=3.300.000)

Иймд мөрдөн байцаалтын явцад шүүгдэгч ******* нь хохирогчид *******.000.000 төгрөг төлж барагдуулсныг сэтгэцэд учирсан гэм хорын зардлаас хасч тооцон, шүүгдэгчээс үлдэх .300.000 төгрөгийг гаргуулж хохирогчид олгох нь зүйтэй. (3.300.000-*******.000.000=.300.000)

Харин хохирогч ******* нь эм тариа, нүдний шил, шатахууны зэрэг эмчилгээтэй холбогдон гарсан зардлын талаарх баримтыг хэрэгт ирүүлээгүй байх тул нэхэмжлэлийг хэлэлцэхгүй орхиж шийдвэрлэв.

           3. Эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх талаар.

 

Улсын яллагчаас “Шүүхээс *******ийг гэм буруутайд тооцсон тул түүнд Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн .6 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар 800 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 800,000 төгрөгөөр торгор ялаар шийтгэх” гэсэн,

Хохирогчийн өмгөөлөгчөөс “шүүгдэгч нь гэм буруугаа хэмжээгээр хүлээн зөвшөөрөөгүй тул эрүүгийн хариуцлагыг хөнгөрүүлэх нөхцөл байдал тогтоогдохгүй байна. Мөн хохирогчид сэтгэл санааны хохирлыг төлье гэсэн сэтгэл байгаагүй” гэсэн дүгнэлтүүдийг тус тус гаргасан.

Шүүгдэгчийн үйлдэлд Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 6. дугаар зүйлийн ., .******* дахь заалтад зааснаар тохиолдлын шинжтэй нөхцөл байдлын улмаас анх удаа гэмт хэрэг үйлдсэн, гэмт хэрэг үйлдсэний дараа хохирогчид сайн дураараа *******.000.000 төгрөгийн хохирол төлсөн зэргийг эрүүгийн хариуцлагыг хөнгөрүүлэх нөхцөл байдалд харгалзан үзсэн ба Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 6.6 дугаар зүйлд заасан эрүүгийн хариуцлагыг хүндрүүлэх нөхцөл тогтоогдоогүй бөгөөд түүний гэмт хэрэг үйлдсэн нөхцөл байдал, ажил хөдөлмөр эрхэлдэг зэргийг харгалзан шүүгдэгч *******ийг Эрүүгийн хуулийн тусгайн ангийн .6 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар 800 нэгжтэй тэнцэх хэмжэний буюу 800,000 төгөргөөр торгох ялаар шийтгэхээр шийдвэрлэв.

Хэргийн хамт шийдвэрлэвэл зохих битүүмжлэгдсэн эд хөрөнгөгүй, гаргавал зохих хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардалгүй, шүүгдэгч нь цагдан хоригдсон хоноггүй, түүний иргэний бичиг баримт шүүхэд шилжиж ирээгүй ба энэ хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдан ирүүлсэн зүйлгүй зэргийг тус тус тогтоолд дурдах нь зүйтэй.         

Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 36.******* дугаар зүйлийн - дэх хэсгүүд, 36.6 дугаар зүйл, 36.7 дугаар зүйл, 36.8 дугаар зүйл, 36.0 дугаар зүйлд тус тус заасныг удирдлага болгон  ТОГТООХ нь:

. овгийн ийг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн .6 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт заасан хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол санаатай учруулсан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд  тооцсугай.

*******. Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн .6 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар овгийн д Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн .6 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар зааснаар 800 (найман зуун) нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 800.000 (найман зуун мянган) төгрөгөөр торгох ялаар шийтгэсүгэй.

3. Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх тухай хуулийн 60 дугаар зүйлийн 60. дэх хэсэгт зааснаар уг торгуулийн ялыг шүүхийн шийдвэрийг хуулийн хүчин төгөлдөр болсноос хойш 0 хоногийн дотор биелүүлэх үүрэгтэйг ******* мэдэгдсүгэй.

. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн .3 дугаар зүйлийн дахь хэсэгт зааснаар торгох ялыг хуульд заасан хугацаанд биелүүлээгүй бол шүүх биелэгдээгүй торгох ялын арван таван нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгийг нэг хоногоор тооцож хорих ялаар солихыг ******* мэдэгдсүгэй.

. Шийтгэх тогтоол нь уншиж сонсгосноор хүчинтэй болохыг мэдэгдэж, уг тогтоол хүчин төгөлдөр болтол ******* урьд авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үргэлжлүүлсүгэй.

6. Иргэний хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7., 0 дугаар зүйлийн 0. дэх хэсэг,  .3 дахь хэсэгт зааснаар шүүгдэгч *******ээс хохирогчийн сэтгэцэд учирсан гэм хорын төлбөрт .300.000 (нэг сая гурван зуун мянга) төгрөгийг гаргуулж хохирогч *******т олгосугай.

7. Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 36. дүгээр зүйлийн ******* дахь хэсэгт зааснаар хохирогч *******ийн эрүүл мэндэд учирсан гэм хорын зардлыг хэлэлцэхгүй орхиж, шүүгдэгч ******* нь хохирогчид *******.000.000 (хоёр сая) төгрөг төлж барагдуулсныг тус тус дурдсугай.

8. ******* холбогдох иргэний бичиг баримт шүүхэд шилжиж ирээгүй, цагдан хоригдсон хоноггүй, эд хөрөнгө битүүмжлэгдээгүй, эд мөрийн баримтаар хураагдан ирсэн зүйлгүй, энэ хэрэгт гарсан хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардлыг тодорхойлж ирүүлээгүй болохыг тус тус дурдсугай.

      . Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 38. дүгээр зүйлийн дэх хэсэг, 38.******* дугаар зүйлийн дэх хэсэгт тус тус зааснаар прокурор, дээд шатны прокурор, ялтан, хохирогч, тэдгээрийн өмгөөлөгч, хууль ёсны төлөөлөгч нар шийтгэх тогтоолыг гардан авснаас эсхүл хүргүүлснээс хойш ******* хоногийн дотор давж заалдах гомдол, эсэргүүцлээ шийдвэр гаргасан анхан шатны шүүхэд бичгээр гаргах эрхтэй.

      0. Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 37. дүгээр зүйлийн ******* дахь хэсэгт зааснаар давж заалдах гомдол гаргах, эсэргүүцэл бичсэн тохиолдолд тогтоолын биелэлтийг түдгэлзүүлж, ялтанд урьд авсан таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үргэлжлүүлсүгэй.

 

 

               ДАРГАЛАГЧ,  ЕРӨНХИЙ ШҮҮГЧ                                       Б.БАЙГАЛМАА

 

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                              

 

 

      *******0*******           07                                                  *******0*******/ШЦТ/8*******

      

       МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

                        

дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүх хуралдааныг Ерөнхий шүүгч Б.Байгалмаа даргалж, тус шүүхийн танхимд нээлттэй явуулж, Нийслэлийн дүүргийн прокурорын газраас Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн .6 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн ******* холбогдох эрүүгийн *******0000008 дугаартай хэргийг *******0******* оны 06 дугаар сарын -ний өдөр хүлээн авч хянан хэлэлцэв.

             Шүүх хуралдаанд:

 Нарийн бичгийн дарга                                  Б.Марал-Эрдэнэ

 Улсын яллагч                                                 Б.Баттуяа

 Хохирогч                                                        *******

 Хохирогчийн өмгөөлөгч                               *******

 Шүүгдэгч                                                        ******* нар оролцов.

 

Монгол Улсын иргэн, ******* оны ******* дугаар сарын *******-ний өдөр ******* аймагт төрсөн, ******* настай, , боловсролтой, , үйл ажиллагаа явуулдаг “” гэх үйлчилгээний газар ажилтай, ам бүл , , хамт дүүргийн дүгээр хороо, дугаар гудамжны тоотод оршин суух, ял шийтгэлгүй, овогт (РД:0**************0)

******* нь согтуугаар хохирогч *******ийг түлхэн унагааж баруун гараараа нүүр хэсэгт нь ******* удаа цохиж эрүүл мэндэд нь хөнгөн хохирол санаатай учруулсан гэмт хэрэгт холбогджээ.

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

Шүүх хуралдааны хэлэлцүүлэгт дараах баримтуудыг хэлэлцүүлэв. Үүнд:

Шүүгдэгч *******ийн мөрдөн байцаалтын шатанд болон шүүх хуралдаанд мэдүүлсэн “Би *******0******* оны 0 дугаар сарын өдөр найзуудтайгаа “” нэртэй бааранд орж пиво уугаад шөнийн цагийн үед такси барихаар найз хамт явж байхад ард явж байсан хоёр бид хоёрыг “хачин юмнууд” гэж хэлснээс болж бид нарын хэрүүл маргаан болж бие биенээ “янхан,гичий” гэж хэл амаар доромжилсон. Тэгтэл надад цохиулсан бид хоёр маргалдаад над руу дайраад байхаар нь би хувцаснаас нь татах үед замын боржурт хөл маань тээглээд бид хоёр давхаралдаад газар унасан. Тэгээд би гараараа нөгөө н нүүр хэсэгт хоёр удаа цохьсон. Хөл рүү нь өшиглөөгүй, давхралдаж унахдаа хөл болон гуя нь нидрэгдсэн байх. Би хохирогчид ******* сая төгрөг өгсөн...” гэсэн мэдүүлэг (хх-ийн 6, 60, шүүх хуралдааны тэмдэглэлээс),

Хохирогч мөрдөн байцаалтын шатанд болон шүүх хуралдаанд мэдүүлсэн “...Намайг үл таних хар өнгийн хүрэмтэй, цагаан цамцтай, хар саравчтай малгайтай түлхсэн. Би боржурт хөл тээглээд хойшоо газар унасан. Миний нүдний шил унасан. Тэгээд миний толгой болон нүүр ам руу хэд хэдэн удаа цохиж, маажаад  миний хөлөн дээр дэвсээд байсан. ...Миний хувьд сэтгэл санааны хохирол гаргуулна. Тухайн асуудлаас ******* хоногийн дараа ******* нь *******.000.000 төгрөг миний данс руу шилжүүлсэн...” гэсэн мэдүүлэг, (хх-ийн *******-),

“...тэй хамт явж байсан нь хажуугаар өнгөрөхдөө бид нарыг “янхан” гэж хэлсэн. нь намайг хашлага руу түлхэж унагаагаад толгой, нүд рүү гараараа цохьсон. Би ээс сэтгэл санааны хохиролд 8.000.000 төгрөг нэхэмжилж байгаа бөгөөд түүний өгсөн ******* сая төгрөгийг хасч тооцуулна. Эмчилгээний зардал гарсан боловч баримтаа гээгдүүлсэн” гэсэн мэдүүлэг

Гэрч мөрдөн байцаалтын шатанд мэдүүлсэн “...******* тэр охиныг түлхэж унагаагаад нүүр хэсэг рүү нь баруун гараараа ******* удаа цохьсон...” гэсэн мэдүүлэг (хх-ийн *******6),

Гэрч мөрдөн байцаалтын шатанд мэдүүлсэн “...Манай найз ******* цохиулчихлаа гээд сандал дээр сууж байсан. Ямар хүнд цохиулсныг нь асуухад “цагаан цамц, хар малгайтай хүн” гэж хэлсэн...” гэсэн мэдүүлэг (хх-ийн *******8),

Иргэний нэхэмжлэгч мөрдөн байцаалтын шатанд мэдүүлсэн “...Дээрх гэмт хэргийн улмаас хохирогч *******ийн эрүүл мэндийн байгууллагаас авсан тусламж үйлчилгээний төлбөрийн зардлын мэдээллийг эрүүл мэндийн даатгалын цахим системээс шүүхэд Эрүүл мэндийн даатгалын сангаас 8.00 төгрөгийн зардал гарсан байх тул уг зардлыг яллагдагч *******ээс гаргуулж Эрүүл мэндийн даатгалын Ерөнхий газрын Төрийн сан банк дахь 00000*******0080 дугаартай дансанд төлүүлж өгнө үү...” гэсэн мэдүүлэг (хх-ийн *******3),

Нийслэлийн Шүүх шинжилгээний газрын дүүргийн шүүх шинжилгээний хэлтсийн *******0******* оны дугаар сарын 0-ний өдрийн 3 дугаартай шинжээчийн “*******ийн биед тархины доргилт, зүүн нүдний дээд доод зовхи, баруун гуя, зүүн гуя, цус хуралт, эрүүнд зулгаралт, зүүн хацарт зөөлөн эдийн гэмтэл тогтоогдлоо. Дээрх гэмтэл нь мохоо зүйлийн олон удаагийн үйлчлэлээр тухайн цаг хугацаанд учирсан байх боломжтой. Дээрх тархины доргилт гэмтэл нь гэмтлийн зэрэг тогтоох журмын *******..-д зааснаар эрүүл мэндийг түр хугацаагаар сарниулах гэмтлийн хөнгөн зэрэгт хамаарна. Цаашид ерөнхий хөдөлмөрийн чадвар алдалтанд нөлөөлөхгүй” гэсэн дүгнэлт (хх-ийн 3-3)

Хууль зүй дотоод хэргийн сайдын *******0*******3 оны 07 дугаар сарын 3-ний өдрийн А/*******67 дугаартай тушаалын зургадугаар хавсралтаар баталсан Сэтгэцэд учирсан хор уршгийн зэрэглэл тогтоосныг хүлээн зөвшөөрсөн маягтын загвараар “сэтгэцэд учирсан хор уршгийн ******* (хоёрдугаар) зэрэглэл тогтоосныг хүлээн зөвшөөрсөн хохирогч *******” гэжээ (хх-ийн 8),

Согтуурал шалгасан тэмдэглэл, гэрэл зургийн үзүүлэлтээр “хохирогч ******* *******.33%, шүүгдэгч ******* нь .86%” гэжээ. (хх-ийн -6), 

Шүүгдэгч ******* нь “Цагдаагийн ерөнхий газрын МНБГ-ын лавлагаа санд урьд  ял шийтгэлгүй” гэх эрүүгийн хариуцлага хүлээж байсан эсэхийг шалгах хуудас (хх-ийн 6*******) болон бусад бичгийн нотлох баримтуудыг талуудын хүсэлтээр шинжлэн судалсан болно.

Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 6.******* дугаар зүйлд заасан нотолбол зохих байдлуудыг хангалттай шалгаж тодруулж тогтоосон байх тул прокуророос шүүхэд шилжүүлсэн хэргийн хүрээнд *******д холбогдох хэргийн гэм буруугийн асуудлыг хэлэлцэн шийдвэрлэх боломжтой байна.

Шүүхээс тогтоосон хэргийн нөхцөл байдал, хууль зүйн дүгнэлт.

          .Гэм буруугийн талаар

Улсын яллагчаас “Шүүгдэгч ******* нь хохирогч *******ийн эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол санаатай учруулсан болох нь хэрэгт авагдсан нотлох баримтуудаар нотлогдож байх тул түүнийг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн .6 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт  зааснаар гэм буруутайд тооцуулах” гэсэн дүгнэлт гаргасныг шүүгдэгчийн зүгээс  маргаагүй болно.

Прокуророос шүүхэд шилжүүлсэн эрүүгийн хэргийн хүрээнд, шүүгдэгчийн холбогдсон хэрэгт гэм буруу, эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхдээ Эрүүгийн хуулийн хууль ёсны, шударга ёсны, гэм буруугийн зарчмыг тус тус баримтлан шүүхийн хэлэлцүүлэгт тогтоогдсон үйл баримт, шинжлэн судалсан болон хэрэгт цугларсан дээрх нотлох баримтуудыг үндэслэн дүгнэхэд:

Хэргийн үйл баримтаар шүүгдэгч ******* нь согтуугаар *******0******* оны дугаар сарын -ний өглөө 0 цагийн үед дүүргийн дүгээр хорооны нутаг дэвсгэр, Нэгдсэн эмнэлгийн зүүн урд талын явган хүний зам дээр хохирогч *******тэй хувийн таарамжгүй харилцааны улмаас хэрүүл маргаан үүсгэн маргалдах явцдаа түүнийг түлхэн унагааж гараараа нүүр хэсэгт нь ******* удаа цохиж, түүний эрүүл мэндэд нь тархины доргилт бүхий хөнгөн хохирол санаатай учруулсан болох нь:

           -шүүхийн хэлэлцүүлэгт шүүгдэгчийн гэм буруугаа хүлээн зөвшөөрсөн мэдүүлгээс гадна хохирогч *******ийн “намайг түлхэхэд би боржурт тээглээд хойшоо унахад миний толгой болон нүүрэн тус газарт хэд хэдэн удаа цохиж маажсан” гэх мэдүүлэг, гэрч “ нь тэр охиныг түлхэж унагаагаад нүүр лүү нь гараараа ******* удаа цохьсон” гэх мэдүүлэг, гэрч “Манай найз ******* нь цагаан цамц, хар малгайтай хүнд цохиулчихлээ гээд сууж байсан” гэх мэдүүлгүүд /хх-н *******6-*******8/, хохирогчийн биед тархины доргилт бүхий хөнгөн хохирол учирсан болохыг тогтоосон шинжээчийн №3 дугаартай шинжээчийн дүгнэлт, согтуурал шалгасан тэмдэглэл болон бусад бичгийн нотлох баримтуудаар хангалттай нотлогдон тогтоогдож байна.

Дээрх баримтууд нь хэрэгт хамааралтай, агуулгын хувьд зөрүүгүй, үйл баримтыг хангалттай тогтоосон, нотлох баримт цуглуулах, бэхжүүлэх талаарх журам, шаардлагыг зөрчсөн, хэргийн оролцогчийн эрх, хууль ёсны ашиг сонирхлыг зөрчсөн, хязгаарласан зөрчил тогтоогдоогүй тул тэдгээр баримтуудыг хууль ёсны, үнэн зөв баримтууд гэж үнэлэв.

Шүүгдэгч ******* нь хохирогчийг түлхэж унагаад нүүрэн тус газарт нь ******* удаа цохьсон үйлдлийг гэм буруугийн санаатай хэлбэрээр үйлдэгдсэн гэж үзэх ба шүүгдэгчийн үйлдлийн улмаас хохирогчийн эрүүл мэндэд учирсан хохирол, хор уршиг хоорондын шалтгаант холбоо тогтоогдож байна.

Шүүгдэгчийн дээрх үйлдэл нь Монгол Улсын Үндсэн хууль болон Эрүүгийн хуулиар хамгаалагдсан хүний эрх, эрх чөлөө, эрүүл мэндийн халдашгүй байдалд гэм буруугийн шууд санаатай хэлбэрээр халдаж, эрүүл мэндэд нь хөнгөн хохирол учруулж буй гэмт үйлдэл болно.

Согтууруулах ундааны зүйлийг хэтрүүлэн хэрэглэх нь хүнийг зан төлөвийн хувьд хөөрлийн байдалд оруулж, өөрийн үг үйлдлээ хянах, уур бухимдлаа зохицуулах чадвар нь алдагддаг бөгөөд дээрх гэмт хэргийн тухайд шүүгдэгч, хохирогчийн хэн аль нь  согтууруулах ундааны зүйлийг хэтрүүлэн хэрэглэсэн нь гэмт хэрэг гарах шалтгаан нөхцөл  болсон гэж дүгнэлээ.

Эрүүгийн хуулийн тусгай ангид заасан тохиолдолд гэм буруутай үйлдэл, эс үйлдэхүйн улмаас хохирол, хор уршиг учирсныг гэмт хэрэгт тооцох бөгөөд шүүгдэгч ******* нь хохирогч *******ийн эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол санаатай учруулсан гэмт үйлдэл нь Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн .6 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт заасан “Хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол санаатай учруулах” гэмт хэргийн шинжийг хангасан байна.

Иймд гэм буруугийн талаар улсын яллагчийн гаргасан “шүүгдэгчийг гэм буруутайд тооцуулах” тухай дүгнэлт нь үндэслэлтэй байх тул шүүгдэгч *******ийг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн .6 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт заасан “хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол санаатай учруулах” гэм хэргийг үйлдсэн гэм буруутайд тооцох хууль зүйн үндэслэлтэй байна гэж шүүх дүгнэв.

*******. Гэмт хэргийн улмаас учирсан хохирлын талаар

Гэмт хэргийн улмаас хохирол хүлээсэн этгээд өөрч учирсан хохирлоо нөхөн төлүүлэх буюу сэргээлгэх эрхийг Монгол Улсын Үндсэн хуулийн 6 дугаар зүйлийн ******* дэх хэсэгт “...бусдын хууль бусаар учруулсан хохирлыг нөхөн төлүүлэх эрхтэй” гэж тусган баталгаажуулжээ.

              Энэ гэмт хэргийн улмаас шүүгдэгч ******* нь хохирогч *******ийн биед тархины доргилт бүхий хөнгөн хохирол учруулсан болох нь шинжээчийн дүгнэлтээр тогтоогдож байна.

Шүүх хуралдаанд хохирогч, түүний өмгөөлөгчөөс “шүүгдэгчийн зүгээс *******.000.000 төгрөг төлж барагдуулсан бөгөөд хохирогчийн сэтгэцэд учирсан хор уршгийн хохиролд 8.000.000 төгрөг гаргуулахаар” нэхэмжлэл гаргасан.

 “Хууль бусаар санаатай буюу болгоомжгүй үйлдэл (эс үйлдэхүй)-ээр бусдын амь нас, эрүүл мэнд, сэтгэцэд гэм хор учруулсан этгээд уг гэм хорыг хариуцан арилгах, гэм хор учруулсантай холбогдон гарсан зайлшгүй бүх зардлыг хохирогчид нөхөн төлөх үүрэгтэй” гэж,

Иргэний хуулийн *******30 дугаар зүйлийн *******30.*******, дүгээр зүйлийн .3 дахь хэсэгт “Сэтгэцэд учруулсан гэм хорыг мөнгөн хэлбэрээр арилгах үүргийг гэм хор учруулсан этгээд хүлээнэ” гэж заасан.

Улсын дээд шүүхийн нийт шүүгчийн хуралдааны *******0*******3 оны 07 дугаар сарын өдрийн ******* дугаартай тогтоолын хавсралтаар баталсан “Хүний сэтгэцэд учирсан хор уршгийг арилгах, нөхөн төлүүлэх төлбөрийн жишиг аргачлал” болон Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд, Эрүүл мэндийн сайдын *******0*******3 оны 07 дугаар сарын 3-ний өдрийн А/*******68, А/*******7 дугаартай хамтарсан тушаалын , ******* дугаар хавсралтаар баталсан “Гэмт хэргийн улмаас хүний сэтгэцэд учирсан хор уршгий зэрэглэлийг тогтоож, дүгнэлт гаргах журам”-д тус тус заасны дагуу тухайлсан гэмт хэрэг болох Эрүүгийн хуулийн .6 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт заасан гэмт хэргийн хохирогч *******ийн сэтгэцэд учирсан хор уршгийн хохирол нь “хоёрдугаар зэрэглэл” гэж хүснэгтээр тогтоосныг хохирогч хүлээн зөвшөөрч гарын үсэг зурсан байх бөгөөд уг хүснэгтийг шинжээчийн дүгнэлтэй адилтгаж үзнэ.

              Мөн Хөдөлмөр, нийгмийн түншлэлийн гурван талт үндэсний хорооны *******0*******3 оны 0 дугаар сарын 3-ны өдрийн ******* дугаартай тогтоолын дэх заалтад “Улсын хэмжээнд мөрдөгдөх хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг *******0******* оны 0 дүгээр сарын 0-ний өдрөөс эхлэн нэг цагт 3******* төгрөг 80 мөнгө буюу сард 660.000 төгрөг байхаар шинэчлэн тогтоосугай” гэж заажээ.

Улсын дээд шүүхийн нийт шүүгчийн хуралдааны *******0*******3 оны 07 дугаар сарын өдрийн ******* дугаартай тогтоолын хавсралтаар баталсан “Хүний сэтгэцэд учирсан хор уршгийг арилгах, нөхөн төлүүлэх төлбөрийн жишиг аргачлал”-аар сэтгэцийн эмгэгийн хоёрдугаар зэрэглэлийн нөхөн төлбөрийг хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг дахин нэмэгдүүлснээс *******. дахин нэмэгдүүлсэнтэй тэнцэх хүртэл хэмжээгээр тооцохоор заасан.

 Шүүхээс нөхөн төлбөрийн хэмжээг тооцохдоо шүүгдэгчийн гэм буруугаа хүлээн зөвшөөрч гэмшиж байгаа, тохиолдлын шинжтэй нөхцөл байдлын улмаас анх удаа гэмт хэрэг үйлдсэн, хохирогчийн биед учирсан тархины доргилт бүхий гэмтлийн байдал, шүүгдэгч, хохирогч нарын хэн аль нь согтууруулах ундааны зүйлийг хэтрүүлэн хэрэглэсэн нөхцөл байдал зэргийг харгалзан хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг дахин нэмэгдүүлсэнтэй тэнцэх хэмжээ буюу 3.300.000 төгрөгийг шүүгдэгчээс гаргуулах үндэслэлтэй гэж дүгнэлээ. (660.000х=3.300.000)

Иймд мөрдөн байцаалтын явцад шүүгдэгч ******* нь хохирогчид *******.000.000 төгрөг төлж барагдуулсныг сэтгэцэд учирсан гэм хорын зардлаас хасч тооцон, шүүгдэгчээс үлдэх .300.000 төгрөгийг гаргуулж хохирогчид олгох нь зүйтэй. (3.300.000-*******.000.000=.300.000)

Харин хохирогч ******* нь эм тариа, нүдний шил, шатахууны зэрэг эмчилгээтэй холбогдон гарсан зардлын талаарх баримтыг хэрэгт ирүүлээгүй байх тул нэхэмжлэлийг хэлэлцэхгүй орхиж шийдвэрлэв.

           3. Эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх талаар.

 

Улсын яллагчаас “Шүүхээс *******ийг гэм буруутайд тооцсон тул түүнд Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн .6 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар 800 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 800,000 төгрөгөөр торгор ялаар шийтгэх” гэсэн,

Хохирогчийн өмгөөлөгчөөс “шүүгдэгч нь гэм буруугаа хэмжээгээр хүлээн зөвшөөрөөгүй тул эрүүгийн хариуцлагыг хөнгөрүүлэх нөхцөл байдал тогтоогдохгүй байна. Мөн хохирогчид сэтгэл санааны хохирлыг төлье гэсэн сэтгэл байгаагүй” гэсэн дүгнэлтүүдийг тус тус гаргасан.

Шүүгдэгчийн үйлдэлд Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 6. дугаар зүйлийн ., .******* дахь заалтад зааснаар тохиолдлын шинжтэй нөхцөл байдлын улмаас анх удаа гэмт хэрэг үйлдсэн, гэмт хэрэг үйлдсэний дараа хохирогчид сайн дураараа *******.000.000 төгрөгийн хохирол төлсөн зэргийг эрүүгийн хариуцлагыг хөнгөрүүлэх нөхцөл байдалд харгалзан үзсэн ба Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 6.6 дугаар зүйлд заасан эрүүгийн хариуцлагыг хүндрүүлэх нөхцөл тогтоогдоогүй бөгөөд түүний гэмт хэрэг үйлдсэн нөхцөл байдал, ажил хөдөлмөр эрхэлдэг зэргийг харгалзан шүүгдэгч *******ийг Эрүүгийн хуулийн тусгайн ангийн .6 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар 800 нэгжтэй тэнцэх хэмжэний буюу 800,000 төгөргөөр торгох ялаар шийтгэхээр шийдвэрлэв.

Хэргийн хамт шийдвэрлэвэл зохих битүүмжлэгдсэн эд хөрөнгөгүй, гаргавал зохих хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардалгүй, шүүгдэгч нь цагдан хоригдсон хоноггүй, түүний иргэний бичиг баримт шүүхэд шилжиж ирээгүй ба энэ хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдан ирүүлсэн зүйлгүй зэргийг тус тус тогтоолд дурдах нь зүйтэй.         

Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 36.******* дугаар зүйлийн - дэх хэсгүүд, 36.6 дугаар зүйл, 36.7 дугаар зүйл, 36.8 дугаар зүйл, 36.0 дугаар зүйлд тус тус заасныг удирдлага болгон  ТОГТООХ нь:

. овгийн ийг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн .6 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт заасан хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол санаатай учруулсан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд  тооцсугай.

*******. Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн .6 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар овгийн д Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн .6 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар зааснаар 800 (найман зуун) нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 800.000 (найман зуун мянган) төгрөгөөр торгох ялаар шийтгэсүгэй.

3. Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх тухай хуулийн 60 дугаар зүйлийн 60. дэх хэсэгт зааснаар уг торгуулийн ялыг шүүхийн шийдвэрийг хуулийн хүчин төгөлдөр болсноос хойш 0 хоногийн дотор биелүүлэх үүрэгтэйг ******* мэдэгдсүгэй.

. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн .3 дугаар зүйлийн дахь хэсэгт зааснаар торгох ялыг хуульд заасан хугацаанд биелүүлээгүй бол шүүх биелэгдээгүй торгох ялын арван таван нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгийг нэг хоногоор тооцож хорих ялаар солихыг ******* мэдэгдсүгэй.

. Шийтгэх тогтоол нь уншиж сонсгосноор хүчинтэй болохыг мэдэгдэж, уг тогтоол хүчин төгөлдөр болтол ******* урьд авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үргэлжлүүлсүгэй.

6. Иргэний хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7., 0 дугаар зүйлийн 0. дэх хэсэг,  .3 дахь хэсэгт зааснаар шүүгдэгч *******ээс хохирогчийн сэтгэцэд учирсан гэм хорын төлбөрт .300.000 (нэг сая гурван зуун мянга) төгрөгийг гаргуулж хохирогч *******т олгосугай.

7. Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 36. дүгээр зүйлийн ******* дахь хэсэгт зааснаар хохирогч *******ийн эрүүл мэндэд учирсан гэм хорын зардлыг хэлэлцэхгүй орхиж, шүүгдэгч ******* нь хохирогчид *******.000.000 (хоёр сая) төгрөг төлж барагдуулсныг тус тус дурдсугай.

8. ******* холбогдох иргэний бичиг баримт шүүхэд шилжиж ирээгүй, цагдан хоригдсон хоноггүй, эд хөрөнгө битүүмжлэгдээгүй, эд мөрийн баримтаар хураагдан ирсэн зүйлгүй, энэ хэрэгт гарсан хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардлыг тодорхойлж ирүүлээгүй болохыг тус тус дурдсугай.

      . Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 38. дүгээр зүйлийн дэх хэсэг, 38.******* дугаар зүйлийн дэх хэсэгт тус тус зааснаар прокурор, дээд шатны прокурор, ялтан, хохирогч, тэдгээрийн өмгөөлөгч, хууль ёсны төлөөлөгч нар шийтгэх тогтоолыг гардан авснаас эсхүл хүргүүлснээс хойш ******* хоногийн дотор давж заалдах гомдол, эсэргүүцлээ шийдвэр гаргасан анхан шатны шүүхэд бичгээр гаргах эрхтэй.

      0. Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 37. дүгээр зүйлийн ******* дахь хэсэгт зааснаар давж заалдах гомдол гаргах, эсэргүүцэл бичсэн тохиолдолд тогтоолын биелэлтийг түдгэлзүүлж, ялтанд урьд авсан таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үргэлжлүүлсүгэй.

 

 

               ДАРГАЛАГЧ,  ЕРӨНХИЙ ШҮҮГЧ                                       Б.БАЙГАЛМАА