| Шүүх | Өвөрхангай аймгийн Хархорин сум дахь сум дундын шүүх |
|---|---|
| Шүүгч | Эрдэнэбазарын Дулмаа |
| Хэргийн индекс | 146/2024/0094/Э |
| Дугаар | 2024/ШЦТ/88 |
| Огноо | 2024-07-24 |
| Зүйл хэсэг | 27.10.5., |
| Улсын яллагч | Д.Алимаа |
Өвөрхангай аймгийн Хархорин сум дахь сум дундын шүүхийн Шийтгэх тогтоол
2024 оны 07 сарын 24 өдөр
Дугаар 2024/ШЦТ/88
Өвөрхангай аймгийн сум дахь Сум дундын шүүхийн Эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдааныг шүүгч Э.Дулмаа даргалж, шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга А.Баасансүрэн, улсын яллагч Д.Алимаа, шүүгдэгч ******* нарыг оролцуулан тус шүүхийн шүүх хуралдааны танхимд нээлттэй явуулсан шүүх хуралдаанаар Өвөрхангай аймгийн сум дахь Сум дундын Прокурорын газрын хяналтын прокуророос яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн эрүүгийн *******4*******70000001*******4 дугаартайхэргийг *******0*******4 оны 07 дугаар сарын *******4-ний өдөр хүлээн авч хялбаршуулсан журмаар хянан хэлэлцэв.
Шүүгдэгчийн биеийн байцаалт:
Шүүгдэгч: Монгол улсын иргэн, 199******* оны дугаар сарын *******6-ны өдөр Өвөрхангай аймгийн суманд төрсөн, ************** настай, эрэгтэй, боловсролтой, н мэргэжилтэй, Өвөрхангай аймгийн сумын ******* ТӨХК-д ******* ажилтай, ам бүл *******, эхнэр хүүхдийн хамт Өвөрхангай аймгийн сумын ******* баг ******* айлын орон сууц *******-******* тоотод оршин суух, улсаас авсан гавьяа шагналгүй, Өвөрхангай аймгийн сум дахь Сум дундын шүүхийн *******019 оны 0******* дугаар сарын **************-ны өдрийн *******019/ШЦТ/******* дугаартай тогтоолоор Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн .6 дугаар зүйлийн ******* дахь хэсэгт зааснаар 500 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр торгох ялаар шийтгэгдэж байсан,
овгийнын /РД:9**************6/.
Холбогдсон хэргийн талаар:
Шүүгдэгч ******* нь Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн *******7. дугаар зүйлийн 5 дахь хэсэгт заасан гэмт хэрэгт холбогджээ.
ТОДОРХОЙЛОХ нь:
Шүүгдэгчийн гэм буруугийн талаар:
Шүүгдэгч ******* нь согтуугаар тээврийн хэрэгсэл жолоодож *******0************** оны дүгээр сарын **************-ны өдрөөс тээврийн хэрэгсэл жолоодох эрхээ 1 жилийн хугацаагаар хасуулсан байхдаа *******0*******4 оны 07 дугаар сарын 04-ний өдөр Өвөрхангай аймгийн сумын нутаг дэвсгэрт 0,*******6 хувийн согтуугаар улсын дугаартай Королла загварын тээврийн хэрэгсэл жолоодож замын хөдөлгөөнд оролцсон гэмт хэргийг үйлдсэн болох нь:
шүүгдэгч ын шүүх хуралдаанд өгсөн мэдүүлэгт: өөрийн гэм бурууг хүлээн зөвшөөрч байгаа учир хавтаст хэрэгт өгсөн мэдүүлэг дээр нэмж хэлэх зүйл байхгүй. Гэм буруугаа хүлээн зөвшөөрч байна гэх мэдүүлэг,
Гэрч ийн мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн: замын цагдаагийн постонд үүрэг гүйцэтгэж байх үед 07 дугаар сарын 0*******-наас 04-нд шилжих шөнө 0******* цагийн үедын нь архи согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн үедээ улсын дугаартай мөнгөлөг саарал өнгийн автомашиныг жолоодоод нэг эмэгтэй хүний хамт явж байсан эхлээд согтууруулах ундаа хэрэглэсэн гэдгийг мэдээгүй регистрийн дугаараар нь шалгасан чинь тээврийн хэрэгсэл жолоодох эрхээ хасуулсан байсан. ...согтуурлын шалгахад 0,*******6 хувьтай зааж байсан гэх мэдүүлэг /хх-ийн 7-р тал/,
сумын Сум дундын цагдаагийн алба хаагчийн согтуурлыг багажаар шалгасан тухай “...- дугаартай Королла маркийн тээврийн хэрэгсэл жолоодон ...9**************6 регистрийн дугаартай овогтой *******0*******4 оны 07 дугаар сарын 04-ний өдөр ...согтууруулах ундаа хэрэглэсэн эсэхийг шалгах зорилгоор драйгер багажаар шалгахад 0,*******6 хувьтай тоон үзүүлэлт илэрч ...” гэх тэмдэглэл /хх-ийн *******-4-р тал/,
Төрийн үйлчилгээний нэгдсэн системийн жолоочийн лавлагаа, мэдээлэл “Өвөрхангай, сум *********************,******* шүүхийн шийдвэр, *******0**************--**************, *******0*******4--**************” гэсэн лавлагаа /хх-ийн 1-р тал/,
Зөрчил шалган шийдвэрлэх эрх бүхий албан тушаалтны *******0************** оны дүгээр сарын **************-ны өдрийн 0*******88865 дугаартай шийтгэлийн хуудасны “...Зөрчлийн тухай хуулийн 14.7 дугаар зүйлийн *******.1-д заасан ...тээврийн хэрэгсэл жолоодох эрх 1 жилийн хугацаагаар” гэх хуулбар /хх 1*******-р тал/,
Эрүүгийн хэрэг үүсгэж, яллагдагчаар татах прокурорын тогтоол /хавтаст хх-ийн -41-р тал/ зэрэг нотлох баримтуудаар нотлогдон тогтоогдсон.
Шүүхийн хэлэлцүүлэгт талуудаас шинжлэн судалсанд тооцуулсан дээрх нотлох баримтуудыг Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасан үндэслэл, журмын дагуу цуглуулж бэхжүүлсэн байх бөгөөд эдгээр нь энэ хэрэгт хамааралтай, хэргийг эцэслэн шийдвэрлэхэд хүрэлцээтэй байна.
Шүүгдэгч ******* нь *******0************** оны дүгээр сарын **************-ны өдрөөс *******0*******4 оны дүгээр сарын **************-ны өдрийг хүртэл нэг жилийн хугацаагаар тээврийн хэрэгсэл жолоодох эрхээ хасуулсан үедээ Монгол Улсын Замын хөдөлгөөний дүрмийн *******.7-д заасан “тухайн ангиллын тээврийн хэрэгслийг жолоодох эрхгүй, ...согтууруулах ундаа... хэрэглэсэн үедээ тээврийн хэрэгсэл жолоодох” гэсэн заалтыг зөрчиж *******0*******4 оны 07 дугаар сарын 04-ний өдөр Өвөрхангай аймгийн сумын 5 дугаар багийн нутаг дэвсгэрт согтуугаар - дугаартай Королла загварын тээврийн хэрэгсэл жолоодож замын хөдөлгөөнд оролцсон нь Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн *******7. дугаар зүйлийн 5 дахь хэсэгт заасан гэмт хэргийн шинжийг бүрэн хангаж байна.
Шүүгдэгч ******* нь өөрт холбогдох хэргийг хялбаршуулсан журмаар хянан шийдвэрлүүлэх хүсэлтийг сайн дураар гаргаснаа бичгээр илэрхийлсэн байх ба шүүгдэгчид эрүү шүүлт тулгах, хүнлэг бус хэрцгий харьцах, хуурч мэхлэх зэрэг хууль бусаар хэрэг хүлээлгэсэн нөхцөл байдал тогтоогдоогүй болно.
Иймд шүүгдэгч ыг тээврийн хэрэгсэл жолоодох эрхээ хасуулсан хүн согтуурсан үедээ тээврийн хэрэгсэл жолоодсон гэмт хэргийг үйлдсэн гэм буруутайд тооцов.
Шүүгдэгч нь бусдад төлөх төлбөргүй, хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардал нэхэмжлээгүй болно.
Шүүгдэгчид хүлээлгэх эрүүгийн хариуцлагын талаар:
Шүүгдэгч нь тохиолдлын шинжтэй нөхцөл байдлын улмаас анх удаа гэмт хэрэг үйлдснийг, хийсэн хэрэгтээ гэмшиж байгааг хөнгөрүүлэх нөхцөл байдалд тооцож, эрүүгийн хариуцлагыг хүндрүүлэх нөхцөл байдал тогтоогдоогүй болно.
Прокурорын санал болгож, шүүгдэгч ын хүлээн зөвшөөрсөн Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн *******7. дугаар зүйлийн 5 дахь хэсэгт зааснаар тээврийн хэрэгсэл жолоодох эрхийг 01 жилийн хугацаагаар хасаж, *******,700,000 төгрөгөөр торгох нь Эрүүгийн хуульд нийцсэн бөгөөд шүүгдэгч тухайн эрүүгийн хариуцлагын хууль зүйн үр дагаврыг ухамсарлан ойлгосон байх тул Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 17.4 дүгээр зүйлийн 5 дахь хэсэгт зааснаар прокурорын саналыг баталж, шүүгдэгчид эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх хууль зүйн үндэслэлтэй.
Иймд шүүгдэгч овогтын ыг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн *******7. дугаар зүйлийн 5 дахь хэсэгт зааснаар тээврийн хэрэгсэл жолоодох эрхийг 1 (нэг) жилийн хугацаагаар хасаж, *******700 (хоёр мянга долоон зуу) нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу *******,700,000 (хоёр сая долоон зуун мянга) төгрөгөөр торгох ял оногдуулах нь зүйтэй гэж шүүх дүгнэв.
Бусад асуудлаар:
Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.******* дугаар зүйлийн 4, 5 дахь хэсэгт зааснаар шүүгдэгчид оногдуулсан торгох ялыг 0******* жилийн хугацаанд хэсэгчлэн төлөхөөр тогтоож, уг хугацаанд биелүүлээгүй бол шүүх биелэгдээгүй торгох ялын 15 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгийг нэг хоногоор тооцож хорих ялаар солихыг шүүгдэгчид мэдэгдэв
Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.7 дугаар зүйлийн ******* дахь хэсэгт зааснаар шүүгдэгч ын тээврийн хэрэгсэл жолоодох эрхийг 01 (нэг) жилийн хугацаагаар хассан нэмэгдэл ялын хугацааг ял оногдуулсан үеэс эхлэн тоолох нь зүйтэй.
Шүүгдэгч энэ хэрэгт цагдан хоригдоогүй, бусдад төлөх төлбөргүй, бичиг баримт, битүүмжлэгдсэн хөрөнгө үгүй, хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардал нэхэмжлээгүй, эд мөрийн баримтаар хураагдаж ирсэн зүйлгүй, бусад эрхийг нь хязгаарлаагүйг тус тус дурдав.
Шийтгэх тогтоолыг хүчин төгөлдөр болох хүртэл шүүгдэгчид урьд авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үлдээв.
Монгол Улсын шүүхийн тухай хуулийн ************** дугаар зүйлийн **************.4.1, Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 17.4 дүгээр зүйлийн 5 дахь хэсэг, *******6.******* дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэг, *******6.6 дугаар зүйл, *******6.7 дугаар зүйл, *******6.8 дугаар зүйл, *******6. дугаар зүйлийн 1, *******, *******, 4 дэх хэсэгт заасныг тус тус удирдлага болгон
ТОГТООХ нь:
1.Шүүгдэгч овогтын ыг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн *******7. дугаар зүйлийн 5 дахь хэсэгт заасан тээврийн хэрэгсэл жолоодох эрхээ хасуулсан хүн согтуурсан үедээ тээврийн хэрэгсэл жолоодож “тээврийн хэрэгслийн хөдөлгөөний аюулгүй байдал, ашиглалтын журам зөрчих” гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцсугай.
*******.Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн *******7. дугаар зүйлийн 5 дахь хэсэгт зааснаар шүүгдэгч овогтын ын тээврийн хэрэгсэл жолоодох эрхийг 01 (нэг) жилийн хугацаагаар хасаж, *******700 (хоёр мянга долоон зуу) нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу *******,700,000 (хоёр сая долоон зуун мянга) төгрөгөөр торгох ялаар шийтгэсүгэй.
*******.Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.******* дугаар зүйлийн 4, 5 дахь хэсэгт зааснаар шүүгдэгчид оногдуулсан торгох ялыг 0******* (гурав) жилийн хугацаанд хэсэгчлэн төлөхөөр тогтоож, уг хугацаанд биелүүлээгүй бол шүүх биелэгдээгүй торгох ялын 15 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгийг нэг хоногоор тооцож хорих ялаар солихыг шүүгдэгчид мэдэгдсүгэй.
4.Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.7 дугаар зүйлийн ******* дахь хэсэгт зааснаар шүүгдэгч ын тээврийн хэрэгсэл жолоодох эрхийг 01 (нэг) жилийн хугацаагаар хассан нэмэгдэл ялын хугацааг ял оногдуулсан үеэс эхлэн тоолсугай.
5.Шүүгдэгч энэ хэрэгт цагдан хоригдоогүй, бусдад төлөх төлбөргүй, бичиг баримт, битүүмжлэгдсэн хөрөнгө үгүй, хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардал нэхэмжлээгүй, эд мөрийн баримтаар хураагдаж ирсэн зүйлгүй, бусад эрхийг нь хязгаарлаагүйг тус тус дурдсугай.
6.Шийтгэх тогтоолыг гардаж авсан, эсхүл хүргүүлснээс хойш 14 хоногийн дотор зөвхөн Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийг ноцтой зөрчсөн үндэслэлээр оролцогч давж заалдах гомдол гаргах улсын яллагч, шатны прокурор эсэргүүцэл бичих эрхтэйг дурдсугай.
7.Дээр дурдсан үндэслэлээр оролцогч давж заалдах гомдол гаргасан, улсын яллагч, шатны прокурор эсэргүүцэл бичсэн тохиолдолд шийтгэх тогтоолын биелэлтийг түдгэлзүүлж, тогтоол хуулийн хүчин төгөлдөр болтол шүүгдэгч *******д авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үргэлжлүүлсүгэй.
ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ Э.ДУЛМАА