Өвөрхангай аймгийн Хархорин сум дахь Сум дундын шүүхийн Эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдааныг шүүгч Э.Дулмаа даргалж,

шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга А.Баасансүрэн,

улсын яллагч Д.Алимаа,

шүүгдэгчийн өмгөөлөгч Д.Дашцэрэн,

шүүгдэгч ******* нарыг оролцуулан тус шүүхийн шүүх хуралдааны танхимд нээлттэй явуулсан шүүх хуралдаанаар Өвөрхангай аймгийн Хархорин сум дахь Сум дундын Прокурорын газрын хяналтын прокуророос хялбаршуулсан журмаар хянан шийдвэрлүүлэхээр яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн эрүүгийн 2*******27000000121 дугаартай хэргийг 202******* оны 07 дугаар сарын *******0-ны өдөр хүлээн авч хялбаршуулсан журмаар хянан хэлэлцэв.

Шүүгдэгчийн биеийн байцаалт: Шүүгдэгч: Монгол улсын иргэн, оны дугаар сарын -ны өдөр Өвөрхангай аймгийн ******* суманд төрсөн, ************** настай, эрэгтэй, боловсролгүй, мэргэжилгүй, *******, ам бүл *******, эхнэр, хүүхдүүдийн хамт Өвөрхангай аймаг, ******* сум, ******* дугаар баг, ******* гэх газар оршин суух, улсаас авсан гавьяа шагналгүй, урьд Өвөрхангай аймгийн Хархорин сум дахь Сум дундын 2 дугаар шүүхийн 99 оны 07 дугаар сарын 29-ний өдрийн *******5 дугаар таслан шийдвэрлэх тогтоолоор Монгол Улсын Эрүүгийн хуулийн 2*******0 дүгээр зүйлийн ******* дахь хэсэгт зааснаар *******0,000 төгрөгөөр торгох ялаар, Өвөрхангай аймгийн Хархорин сум дахь Сум дундын 2 дугаар шүүхийн 99 оны 09 дүгээр сарын 2*******-ны өдрийн 5******* дугаар таслан шийдвэрлэх тогтоолоор 12******* дугаар зүйлийн ******* дахь хэсэгт зааснаар ******* жилийн хугацаагаар хорих ялаар, Өвөрхангай аймгийн Хархорин сум дахь Сум дундын шүүхийн 2000 оны 0******* дүгээр сарын 07-ны өдрийн ******* дугаар таслан шийдвэрлэх тогтоолоор 1*******1 дүгээр зүйлийн 2 дахь хэсэгт зааснаар 6 сарын хугацаагаар хорих ялаар тус тус шийтгүүлсэн овогтын /РД: /

Холбогдсон хэргийн талаар: Шүүгдэгч ******* нь Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэгт холбогджээ.

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

Шүүгдэгчийн гэм буруугийн талаар: Шүүгдэгч ******* нь 202******* оны дугаар сарын 09-ний өдөр согтуугаар Өвөрхангай аймгийн Хархорин сумын багийн гэх газарт шалтгаангүйгээр ийн толгой хэсэгт модон сандлаар цохиж зүүн хөмсөгт, зүүн хөмсөгний дээд хэсэгт шарх гэмтэл үүсгэж эрүүл мэндэд нь хөнгөн хохирол санаатай учруулсан гэмт хэргийг үйлдсэн болох нь шүүгдэгч *******ын бид хоёр маргаж сүйд болоогүй юм. Би малдаа явлаа гээд яарч байхад надтай 2 зууралдаад байсан болохоор нь сандалаар цохисон юм. Миний буруу гэх мэдүүлэг, Хохирогч ийн мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн: 202******* оны дугаар сарын 09-ний өдөр ын гэрт баз гийн хүүхдийн үсний найр болсон би өглөө 09 цаг *******0 минутаас эхлээд л ойр зуурын ажилд туслаад л өдөржин байсан. гэж дууддаг ******* хүүхдийн үсний найранд 12-1******* цагийн орчимд ирсэн. Би гадаа хорхог хийж байгаад эргээд орсон чинь ирчихсэн байсан. Хүүхдийн үсний найр болж байх үед огт хэрүүл маргаан болоогүй хэвийн л байсан. Орой цагийн орчим найранд ирсэн хүмүүс тараад явчихсан. бид хоёр ын гэрт байж байсан би гарах гээд үүд рүү явсан чинь модон сандал барьж аваад толгой руу цохисон тэгээд би гэнэт л ухаан санаа балартаад орж гараад би түүнтэй барилцаж авсан. Хөмсөгний дээд хэсгээс их цус гараад би гадагшаа гараад цусаа цэвэрлэсэн. Хэвийн сайхан харилцаатай байсан гэх мэдүүлэг /хх-ийн 12-р тал/, Гэрч ын мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн: Өчигдөр 202******* оны дугаар сарын 09-ний цагийн орчим манай хүүхдийн үсний найранд ирсэн хүмүүсийг гаргаж өгөөд гэрийн гадаа байж байтал гэр дотор түр тар хийх чимээ гарсан. Би эхлээд гэрт орсон чинь гэрийн зүүн талын шалан дээр дээшээ хараад цустайгаа холилдоод хэвтэж байсан. Хөмсөгний дээд талын дух орчмоос нь их цус гарсан байсан. ийн дээрээс дууддаг нутгийн хүмүүс гэж ******* модон сандал бариад дээрээс нь дахиад цохих гэж байх үед нь орж ирж болиулсан гэх мэдүүлэг /хх-ийн 1*******-15-р тал/, Өвөрхангай аймаг дахь Бүсийн Шүүх шинжилгээний төвийн шинжээч эмчийн 202******* оны дугаар сарын 2*******-ний өдрийн *******8******* дугаартай 1 .ийн биед зүүн хөмсөг, зүүн хөмсөгний дээд хэсэгт шарх гэмтэл тогтоогдлоо. 2.Дээрх зүйл нь хатуу ирмэгтэй зүйлийн 1-2 удаагийн үйлчлэлээр үүссэн байх боломжтой. б.Дээрх гэмтэл нь хүний биед хохиролын зэрэг тогтоох журмын *******.1.1-д зааснаар эрүүл мэндийг түр хугацаагаар сарниулах тул хөнгөн зэрэгт хамаарна гэх дүгнэлт /хх-ийн -21-р тал/, Яллагдагч *******ын гэмт хэрэг үйлдэхдээ ашигласан сандлыг хураан авч, үзлэг хийж хэрэгт хавсаргасан тогтоол, тэмдэглэл, гэрэл зургийн үзүүлэлт /ххийн *******-8-р тал/, Эрүүгийн хэрэг үүсгэж, яллагдагчаар татах прокурорын тогтоол /хавтаст хэргийн *******7-*******8-р тал/ зэрэг нотлох баримтуудаар нотлогдон тогтоогдсон. Шүүхийн хэлэлцүүлэгт талуудаас шинжлэн судалсанд тооцуулсан дээрх нотлох баримтуудыг Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасан үндэслэл, журмын дагуу цуглуулж бэхжүүлсэн байх бөгөөд эдгээр нь энэ хэрэгт хамааралтай, хэргийг эцэслэн шийдвэрлэхэд хүрэлцээтэй байна. Шүүгдэгч ******* нь 202******* оны дугаар сарын 09-ний өдөр согтуугаар Өвөрхангай аймгийн Хархорин сумын багийн гэх газарт шалтгаангүйгээр ийн толгой хэсэгт модон сандлаар цохиж зүүн хөмсөгт, зүүн хөмсөгний дээд хэсэгт шарх гэмтэл үүсгэж эрүүл мэндэд нь хөнгөн хохирол санаатай учруулсан нь Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэргийн шинжийг бүрэн хангасан байна. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 2.******* дугаар зүйлийн 2 дахь хэсэгт “өөрийн үйлдлийг хууль бус шинжтэй болохыг ухамсарлан түүнийг хүсэж үйлдсэн, хохирол, хор уршигт зориуд хүргэсэн бол” санаатай гэмт хэрэг гэж заасан. Шүүгдэгч *******ын хохирогч ийн бусдын бие махбодид хүч хэрэглэн халдвал эрүүл мэндэд нь хохирол учрах боломжтой гэдгийг мэдэж, ухамсарласан атлаа хохирогчийн биед халдаж, эрүүл мэндэд нь хөнгөн хохирол учруулсныг гэм буруугийн санаатай хэлбэрээр үйлдлээ хэрэгжүүлсэн гэж үзнэ. Шүүгдэгч *******ын хохирогч ийг сандалаар цохьсон санаатай идэвхитэй үйлдлийн улмаас хохирогчийн эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол ******* учирсан нь шалтгаант холбоотой. Иймд шүүгдэгч *******ыг хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол санаатай учруулсан гэмт хэргийг үйлдсэн гэм буруутайд тооцов. Шүүгдэгч ******* нь өөрт холбогдох хэргийг хялбаршуулсан журмаар хянан шийдвэрлүүлэх хүсэлтийг сайн дураар гаргаснаа бичгээр илэрхийлсэн байх ба шүүгдэгчид эрүү шүүлт тулгах, хүнлэг бус хэрцгий харьцах, хуурч мэхлэх зэрэг хууль бусаар хэрэг хүлээлгэсэн нөхцөл байдал тогтоогдоогүй болно. Хохирогч т шүүхээс шүүх хуралдааны товыг мэдэгдэхэд шүүх хуралд суухгүй, гомдол саналгүй гэж хариу мэдэгдсэн, хохирогч гомдол санал, нэхэмжлэх зүйлгүй, шүүх хуралд суухгүй гэж хүсэлт хэрэгт гаргасан /хавтаст хэргийн 62 тал/ байна. Шүүгдэгчийг бусдад төлөх төлбөргүй гэж үзлээ. Шүүгдэгчид хүлээлгэх эрүүгийн хариуцлагын талаар: Шүүгдэгчийн гэм буруугаа сайн дураар хүлээн зөвшөөрч, хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаанд дэмжлэг үзүүлсэн, хохирол төлснийг эрүүгийн хариуцлагыг хөнгөрүүлэх нөхцөл байдалд тооцож, эрүүгийн хариуцлагыг хүндрүүлэх нөхцөл байдал тогтоогдоогүй болно. Улсын яллагчаас шүүгдэгч *******ыг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар 500,000 төгрөгөөр торгох ял оногдуулах ялын санал гаргасан. Шүүгдэгч болон түүний өмгөөлөгч улсын яллагчийн ялын саналыг зөвшөөрч байна гэв. Прокурорын санал болгож, шүүгдэгч *******ын хүлээн зөвшөөрсөн Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар 500,000 төгрөгөөр торгох ял нь Эрүүгийн хуульд нийцсэн бөгөөд шүүгдэгч тухайн эрүүгийн хариуцлагын хууль зүйн үр дагаврыг ухамсарлан ойлгосон байх тул Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн .******* дүгээр зүйлийн 5 дахь хэсэгт зааснаар прокурорын саналыг баталж, шүүгдэгчид эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх хууль зүйн үндэслэлтэй. Иймд шүүгдэгч овогтын ад Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар 500 /таван зуун/ нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 500,000 /таван зуун мянга/ төгрөгөөр торгох ял оногдуулж шийтгэв.

Бусад асуудлаар: Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх тухай хуулийн 160 дугаар зүйлийн 160.1-д заасан хугацаанд ялтан торгох ялыг биелүүлээгүй бол Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.******* дугаар зүйлийн 5 дахь хэсэгт зааснаар шүүх биелэгдээгүй торгох ялын 15 /арван тав/ нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгийг 01 /нэг/ хоногоор тооцож хорих ялаар солихыг мэдэгдэх нь зүйтэй. Шүүгдэгч энэ хэрэгт цагдан хоригдоогүй, бусдад төлөх төлбөргүй, бичиг баримт хураагдаагүй, битүүмжлэгдсэн хөрөнгө үгүй, бусад эрхийг нь хязгаарлаагүйг, хохирогч сэтгэцэд учирсан хор уршигийн нөхөн төлбөр нэхэмжлээгүйг тус тус дурдаж, эд мөрийн баримтаар хураагдсан сандал нэг ширхгийг шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болмогц устгах нь хуульд нийцнэ. Шийтгэх тогтоолыг хүчин төгөлдөр болох хүртэл шүүгдэгчид урьд авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үлдээв. Монгол Улсын шүүхийн тухай хуулийн 22 дугаар зүйлийн 22.*******.1, Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн .******* дүгээр зүйлийн 5 дахь хэсэг, *******6.2 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэг, *******6.6 дугаар зүйл, *******6.7 дугаар зүйл, *******6.8 дугаар зүйл, *******6.10 дугаар зүйлийн 1, 2, *******, ******* дэх хэсэгт заасныг тус тус удирдлага болгон 

ТОГТООХ нь:

1.Шүүгдэгч овогтын ыг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол санаатай учруулсан гэмт хэргийг үйлдсэн гэм буруутайд тооцсугай.

2.Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч овогтын ыг 500 /таван зуун / нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 500,000 /таван зуун мянга/ төгрөгөөр торгох ял шийтгэсүгэй. *******.Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх тухай хуулийн 160 дугаар зүйлийн 160.1-д заасан хугацаанд ялтан торгох ялыг биелүүлээгүй бол Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.******* дугаар зүйлийн 5 дахь хэсэгт зааснаар шүүх биелэгдээгүй торгох ялын 15 /арван тав/ нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгийг 01 /нэг/ хоногоор тооцож хорих ялаар солихыг мэдэгдсүгэй.

*******.Шүүгдэгч энэ хэрэгт цагдан хоригдоогүй, бусдад төлөх төлбөргүй, бичиг баримт хураагдаагүй, битүүмжлэгдсэн хөрөнгө үгүй, бусад эрхийг нь хязгаарлаагүйг, хохирогч сэтгэцэд учирсан хор уршигийн нөхөн төлбөр нэхэмжлээгүйг тус тус дурдсугай.

5.Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн *******6.8 дугаар зүйлийн 1.8-д зааснаар эд мөрийн баримтаар хураагдаж ирсэн сандал нэг ширхэгийг шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болмогц устгасугай.

6.Шийтгэх тогтоолыг гардаж авсан, эсхүл хүргүүлснээс хойш 1******* хоногийн дотор Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийг ноцтой зөрчсөн үндэслэлээр оролцогч давж заалдах гомдол гаргах улсын яллагч, дээд шатны прокурор эсэргүүцэл бичих эрхтэйг дурдсугай.

7.Дээр дурдсан үндэслэлээр оролцогч давж заалдах гомдол гаргасан, улсын яллагч, дээд шатны прокурор эсэргүүцэл бичсэн тохиолдолд шийтгэх тогтоолын биелэлтийг түдгэлзүүлж, тогтоол хуулийн хүчин төгөлдөр болтол шүүгдэгч *******ад авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үргэлжлүүлсүгэй.

 

ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ Э.ДУЛМАА