Баян-Өлгий аймаг дахь Сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч А.Дауренбек даргалж,
нарийн бичгийн дарга Ц.Саранцэцэг,
улсын яллагч Х.Өрен,
хохирогч Е.Рысгүл,
шүүгдэгчийн өмгөөлөгч Х.Зулхаш,
    шүүгдэгч Х.Есенкелди нарыг оролцуулан тус шүүхийн эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдааны танхимд нээлттэй хийсэн шүүх хуралдаанаар 
Баян-Өлгий аймгийн Прокурорын газраас Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 99 дүгээр зүйлийн 99.1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэгт яллагдагчаар татах тогтоолыг баталж ирүүлсэн Жантекей ханкелди овогт Хабидолдагийн Есенкелдид холбогдох эрүүгийн 201704000075 дугаартай хэргийг хянан хэлэлцэв.
Шүүгдэгчийн биеийн байцаалт: 
Шүүгдэгч Х.Есенкелди: Монгол Улсын иргэн, Жантекей ханкелди овогт Хабидолдагийн Есенкелди, яс үндэс казах, БЗ93012411 регистрийн дугаартай, 1993 оны 01 дүгээр сарын 24-ний өдөр төрсөн, 24 настай, эрэгтэй, ам бүл-6, аав, ээж, эхнэр, хүүхдүүдийн хамт амьдардаг, Баян-Өлгий аймгийн Ногооннуур сумын 03 дугаар багт оршин суух, бүрэн дунд боловсролтой, мэргэжилгүй, эрхэлсэн тодорхой ажилгүй, урьд нь ял шийтгүүлж байгаагүй, хэрэг хариуцах чадвартай. 
Шүүгдэгч Х.Есенкелдийн холбогдсон гэмт хэргийн талаар: /яллагдагчаар татах тогтоолд дурдсанаар/
    2017 оны 03 дугаар сарын 07-ны өдөр Ногооннуур сумын 2 дугаар багийн иргэн Х.Есенкелди нь эхнэр болох Е.Рысгүлийг зодож биед нь хөнгөн гэмтэл учруулсан гэмт хэрэгт холбогджээ.
ТОДОРХОЙЛОХ  нь :
Шүүхийн хэлэлцүүлэгт дараах нотлох баримтуудыг шинжлэн судлав. Үүнд:
- Шүүгдэгч Х.Есенкелдийн шүүхийн хэлэлцүүлэгт өгсөн: “... намайг уучлаарай, гэмтэл учруулсанд уучлаарай, миний буруу” гэх мэдүүлэг, 
- Хохирогч Е.Рысгүлийн шүүхийн хэлэлцүүлэгт өгсөн: “... Би охиноо бодоод нөхрөө уучилж байна. Сайн дураараа эвлэрч байна” гэх мэдүүлэг,
Мөн шүүх хуралдаанд: “... Е.Рысгүлийг хохирогчоор байцаасан тэмдэглэл, гэрч Ж.Маржангүл, Х.Ерлан, Ш.Хабидолда, Ж.Үмитжан нарыг байцаасан тэмдэглэл, Баян-Өлгий аймгийн Шүүхийн шинжилгээний албаны шинжээч К.Хайратын 2017 оны 03 дугаар сарын 10-ны өдрийн 91 дугаартай дүгнэлт зэрэг нотлох баримтуудыг шинжлэн судаллаа. 
1. Шүүгдэгч Х.Есенкелдийн гэм буруугийн талаар:   
2017 оны 03 дугаар сарын 07-ны өдөр Ногооннуур сумын 02 дугаар багийн иргэн Х.Есенкелди нь эхнэр болох Е.Рысгүлийг зодож биед нь хөнгөн гэмтэл учруулсан гэмт хэрэг үйлдсэн болох нь дараах нотлох баримтуудаар тогтоогдож байна. Үүнд: 
    - Хохирогч Е.Рысгүлийн хэрэг бүртгэлтийн шатанд өгсөн: “... 2017 оны 03 дугаар сарын 07-ны өдөр аймгийн төвөөс аав ээжийнхээ хамт өөрийнхөө гэртээ очсон. Тэр өдөр Х.Есенкелди гэртээ байсан ба намайг манай аав ээж хоёр хүргээд очсон. Би аймгийн төвд ирээд ажил хийгээд 2 сар болж байгаа ба хүний оронд ажиллаж байгаад уг хүн буцаад ажилдаа орсон тул сум руу гэртээ очих гэтэл гэнэт аймгийн төвд нэг хүн нас бараад түүний ажил явдал гэж явж байгаад 03 дугаар сарын 07-ны өдөр сум руу гэртээ очсон юм. Би аав ээжийн хамт гэртээ очсоны дараагаар Х.Есенкелди хэрүүл маргаан гаргаж намайг зодож эхэлсэн юм” гэх мэдүүлэг /хх-ийн 8 дугаар хуудас/, 
    - Гэрч Ж.Маржангүлийн хэрэг бүртгэлтийн шатанд өгсөн: “... Манай охин болох Е.Рысгүл нь аймгийн төвд гэртээ байж байгаад 2017 оны 03 дугаар сарын 07-ны өдөр суманд өөрийнхөө гэрт нь хүргэх гээд манай нөхөр бид хоёр очсон юм. Тэрнээс өмнө гэрт нь явуулах гэсэн боловч манай талаас хүн нас барж тэрний ажил явдал гэж явж байгаад 03 дугаар сарын 07-ны өдөр Ногооннуур сумын Чихтэй багт гэрт нь бид хүргээд очсон юм. Чихтэй багт Х.Есенкелдийн гэрт нь очиход манай худ Хабидолда, Үмитжан нар байсан юм. Бид гэрт нь орж мэндлэхэд Үмитжан нь надад мэндлэхгүй буруу тийшээ хараад сууж байсан. Тэгээд би худ нартаа гомдож би охиныхоо нялх хүүхдээ аваад явмаар байна гэж хэлэхэд бид та нарт хүүхдийг өгөхгүй гэж бид хүүхдэд булаацалдаж байхад гаднаас Есенкелди ороод ирж хүүхэд миний гарт байхад булааж авсан. Тэр үед Х.Есенкелди нь Рысгүлийг гэрээсээ тэвэрч аваад өргөж гарган шийдчихсэн” гэх мэдүүлэг /хх-ийн 9 дүгээр хуудас/, 
    - Гэрч Ш.Хабидолдагийн хэрэг бүртгэлтийн шатанд өгсөн: “... Манай бэр болох Е.Рысгүл нь 2 сар гаруй аймгийн төвд байж байгаад 03 дугаар сарын 07-ны өдөр аав ээжтэйгээ хамт ирсэн. Рысгүлийн аав ээж нь охиноо салгаж авна гэж айлгадаг ба хэрүүл маргаан энэ асуудлаас болж гарсан” гэх мэдүүлэг /хх-ийн 11 дүгээр хуудас/, 
    - Шүүгдэгч Х.Есенкелдийн хэрэг бүртгэлтийн шатанд өгсөн: “... Манай эхнэр болох Е.Рысгүл бид хоёр 2014 онд гэр бүл болсон юм. Тэрнээс хойш Рысгүл бид хоёр хоорондоо таарамж муутай байсан ба жижиг сажиг хэрүүл маргаан болонгуут Е.Рысгүл аймаг руу гэртээ зугтаад явчихдаг байсан юм. Е.Рысгүл нь 2017 оны 01 дүгээр сарын сүүлээр аймаг руу ажил хийнэ гэж явсан ба тэрнээс хойш 2 сар гаруй гэртээ ирэхгүй аймагт байж байгаад 03 дугаар сарын 07-ны орой аав ээжийн хамт ирсэн. Рысгүлийн аав ээж нь манай гэрт байхад би гаднаас гэртээ ороод ирсэн. Би гэрт ороод ирэхэд манай аав ээж болон Е.Рысгүлийн аав ээж нь миний хүүхдэд булаацалдаж байсан ба миний хүүхэд тухайн үед Рысгүлийн ээжийнхээ гарт нь байсан юм. Тэгээд би Рысгүлийн ээжийнхээ гарт байсан хүүхдийг булааж авч ээждээ өгсөн. Би эхнэр болох Е.Рысгүлийн эрх чөлөөнд нь халдсан асуудал болоогүй, харин уурандаа хүч өгөхгүй болохоор гэрээсээ тэвэрч гаргаад хаячихсан нь үнэн. Рысгүлийн биед нь учирсан гэмтэл миний буруутай үйлдлээс болж үүссэн гэдгийг би хүлээн зөвшөөрч байна. Миний буруу” гэх мэдүүлэг /хх-ийн 25 дугаар хуудас/, 
    - Баян-Өлгий аймгийн Шүүхийн шинжилгээний албаны шинжээч К.Хайратын 2017 оны 03 дугаар сарын 10-ны өдрийн 91 дугаартай дүгнэлт /хх-ийн 15 дугаар хуудас/ зэрэг нотлох баримтуудаар нотлогдон тогтоогдож байна. 
Эдгээр нотлох баримтууд нь энэ хэрэгт хамааралтай, хуульд заасан журмаар цугларч, бэхжүүлэгдсэн, хэрэг хянан шийдвэрлэхэд хангалттай байна.
Шүүгдэгч Х.Есенкелдийн үйлдэл нь гэмт хэргийн бүрэлдэхүүний шинжийг бүрэн агуулж байна гэж үзлээ. 
    Баян-Өлгий аймгийн Прокурорын газраас шүүгдэгч Х.Есенкелдид холбогдох үйлдлийг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 99 дүгээр зүйлийн 99.1 дэх хэсэгт зааснаар зүйлчилж ирүүлсэн нь хууль зүйн үндэслэлтэй, Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 80 дугаар зүйлд заасан нотолбол зохих асуудлыг бүрэн нотолсон байна.
Хэрэг бүртгэлтийн явцад шалгавал зохих нөхцөл байдлуудыг бүрэн шалгасан, Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийг ноцтой зөрчөөгүй, хуулийг буруу хэрэглээгүй байх тул шүүгдэгчийг гэм буруутай гэж үзэх үндэслэлтэй байна.
Иймд шүүгдэгч Х.Есенкелдийг бусдын бие махбодид хөнгөн гэмтэл санаатай учруулах гэмт хэргийг үйлдсэн гэм буруутайд тооцов. 
Харин шүүгдэгч Х.Есенкелдийн үйлдсэн гэмт хэргийн нийгмийн аюулын шинж чанар, хэр хэмжээ, гэмт хэрэг үйлдсэн этгээдийн хувийн байдал, гэмт хэрэг үйлдсэн нөхцөл байдал, гэм буруугаа ухамсарлаж гэмшсэн, хохирогчтой сайн дураараа эвлэрсэн зэргийг харгалзан үзэж түүнд шүүхээс ял оногдуулахгүйгээр хохирогч шүүгдэгчтэй эвлэрснээр хэргийг хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэлээ.
Шүүгдэгч Х.Есенкелди нь бусдад төлөх төлбөргүй, түүнээс гаргуулах байцаан шийтгэх ажиллагааны зардалгүй, урьдчилан цагдан хоригдож байгаагүй, хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдсан зүйлгүй болохыг тус тус дурдах нь зүйтэй байна.
Шүүгдэгч Х.Есенкелди нь бусдад төлөх төлбөргүй тул түүний эзэмшлийн 1 тооны адууг битүүмжилсэн тогтоолыг хүчингүй болгож, түүнд гадагш явж болохгүй тухай баталгаа авах таслан сэргийлэх арга хэмжээ авсныг шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болтол хэвээр үргэлжлүүлэх нь зүйтэй байна. 
Шүүгдэгч Х.Есенкелди нь урьд ял шийтгэгдэж байгаагүй болох нь “ял шийтгэгдсэн эсэхийг шалгах хуудас”-аар тогтоогдож байна.
Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 248 дугаар зүйлийн 248.1.2, 283, 284, 286 дугаар зүйлийн 286.1.1-286.1.6, 286.1.11, 290 дүгээр зүйлийн 290.3, 294 дүгээр зүйлийн 294.1, 295, 296 дугаар зүйлийн 296.1, 297 дугаар зүйлийн 297.1.1, 297.1.4, 298 дугаар зүйлийн 298.1.4-т тус тус заасныг удирдлага болгон
ТОГТООХ нь:
1. Шүүгдэгч Жантекей ханкелди овогт Хабидолдагийн Есенкелдийг бусдын бие махбодид хөнгөн гэмтэл санаатай учруулах гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцсугай.
2. Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 25 дугаар зүйлийн 25.1-д заасныг журамлан мөн хуулийн 208 дугаар зүйлийн 208.1.3 дахь хэсэгт зааснаар аймгийн Прокурорын газраас Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 99 дүгээр зүйлийн 99.1-д зааснаар яллагдагчаар татах тогтоолыг баталж ирүүлсэн шүүгдэгч Х.Есенкелдид холбогдох эрүүгийн хэргийг хэрэгсэхгүй болгосугай.
3. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 71 дүгээр зүйлийн 71.1-д зааснаар Х.Есенкелдийг эрүүгийн хариуцлагаас чөлөөлсүгэй.   
4. Шүүгдэгч Х.Есенкелди нь бусдад төлөх төлбөргүй, түүнээс гаргуулах байцаан шийтгэх ажиллагааны зардалгүй, хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдсан зүйлгүй болохыг тус тус дурдсугай. 
5. Шүүгдэгч Х.Есенкелди нь цагдан хоригдож байгаагүй болохыг дурдсугай.
6. Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 134 дүгээр зүйлийн 134.10-д зааснаар шүүгдэгчийн эзэмшлийн 1 тооны адууг битүүмжилсэн тогтоолыг хүчингүй болгосугай. 
7. Шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болтол шүүгдэгч Х.Есенкелдид гадагш явж болохгүй тухай баталгаа авах таслан сэргийлэх арга хэмжээ авсныг хэвээр үргэлжлүүлсүгэй.
8. Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 304 дугаар зүйлийн 304.1 дэх хэсэгт заасан гомдол гаргах, эсэргүүцэл бичих эрх бүхий этгээд энэ шийтгэх тогтоолыг эс зөвшөөрвөл гардуулснаас хойш 14 хоногийн дотор Баян-Өлгий аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд гомдол гаргах, эсэргүүцэл бичих эрхтэйг дурдсугай.
9. Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 306 дугаар зүйлийн 306.1-д зааснаар энэхүү шийтгэх тогтоолд давж заалдах гомдол гаргасан, эсэргүүцэл бичигдсэн тохиолдолд тогтоолын биелэлтийг түдгэлзүүлж, тогтоол биелүүлэх хүртэл шүүгдэгч Х.Есенкелдид гадагш явж болохгүй тухай баталгаа авах таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үргэлжлүүлсүгэй.

ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ                            А.ДАУРЕНБЕК