ÌÎÍÃÎË ÓËÑÛÍ ÍÝÐÈÉÍ ªÌͪªÑ

 

 

Õýðãèéí èíäåêñ 135/2021/00070/и

Дархан-Уул аймаг дахь сум дундын Иргэний хэргийн анхан шатны ø¿¿õèéí ерөнхий ø¿¿ã÷ З.Тунгалагмаа äàðãàëæ, òóñ ø¿¿õèéí òàíõèìä õèéñýí õóðàëäààíààð,

 

Нэхэмжлэгч: ... аймгийн ... сумын ... баг, ... гудамж, ... тоотод оршин суух ... овогт Г.Т /РД:..., утас:.../-ын нэхэмжлэлтэй,

 

Хариуцагч: ... аймгийн ... сумын ... баг, ... тоотод оршин суух ... овогт Д.Ц /РД:..., утас .../-д холбогдох,

 

"Хүүхдийн асрамж тогтоолгох тухай үндсэн нэхэмжлэлтэй, хүүхдийн асрамж, тэтгэлэг гаргуулах тухай сөрөг нэхэмжлэлийн шаардлагатай" иргэний хэргийг хянан хэлэлцэв.

 

Шүүх хуралдаанд: Нэхэмжлэгч Г.Т /цахимаар/, хариуцагч Д.Ц, шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга Э.Ундрам нар оролцов.

ÒÎÄÎÐÕÎÉËÎÕ íü:

Íýõýìæëýã÷ Г.Т нь шүүхэд гаргасан нэхэмжлэл болон шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа:

“Миний бие Д.Ц-тэй 2005 онд танилцаж, хамтран амьдарч байгаад, 2007 оны 08 дугаар сараас хоорондын таарамжгүй харилцаанаас болж салсан ба 2008 оны 05 дугаар сарын 28-ны өдөр анхны хүү Ц.Б төрсөн. Улмаар хүүгээ бодож эхнэртэйгээ 2012 оны 08 сараас эргэж нийлэн, хамтран амьдрах явцад 2014 оны 08 дугаар сарын 07-ны өдөр бага хүү Т.Б төрсөн.

Бид хоорондын таарамжгүй харилцааны улмаас 2017 онд дахин салсан. Үүнээс хойш бид 2 хүүхдээ хэрэхэн тухай тохиролцсрны үндсэн дээр 2018 оны 08 дугаар сараас хойш 2 хүүхдээ би өөр дээрээ авч одоог хүртэл хамт амьдарч байна. Цаашид би хүүхдүүдээ өөр дээрээ авч өсгөж, хүмүүжүүлэх хүсэлтэй байх тул хуулийн дагуу Ц.Б, Т.Б нарыг миний асрамжид тогтоож өгнө үү” гэв.

 

Õàðèóöàã÷ Д.Ц нь шүүхэд ирүүлсэн болон шүүх хуралдаан дээр гаргасан тайлбартаа:

“Нэхэмжлэгч Г.Т-ын тус шүүхэд хандаж гаргасан нэхэмжлэлтэй танилцлаа. Нэхэмжлэлийн шаардлагыг хүлээн зөвшөөрөхгүй байна. Би 2005 онд Г.Т-тай танилцаж улмаар 2008 оны 05 дугаар сарын 28-ны өдөр хүү Ц.Б төрсөн. Энэ үед бид хамтын амьдралтай байгаагүй бөгөөд би хүүгээ өөрөөрөө овоглож өсгөсөн юм. Тэгээд 2012 оны 05 дугаар сарын үед Г.Т нь хүү бид хоёр дээр ирснээр хамт амьдарсан. 2014 оны 08 дугаар сарын 07-ны өдөр бага хүү Т.Б төрсөн юм. Үүнээс хойш удалгүй 2017 онд Г.Т салаад явсан. Үүнээс хойш би хоёр хүүхдээ өсгөж байгаад 2018 оны 09 дүгээр сард хоёр хүүгээ түр хугацаагаар аавд нь өгч явуулсан. Түүнээс биш би түүнд хүүхдүүдээ бүр өгөөгүй. Би хоёр хүүгээ өөрийн асрамжид өсгөж хүмүүжүүлнэ. Иймд нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэнэ үү” гэв.

 

Хариуцагч Д.Ц нь шүүхэд гаргасан сөрөг нэхэмжлэлдээ:

“Би 2005 онд Г.Т-тай танилцаж, улмаар 2008 оны 05 дугаар сарын 28-ны өдөр хүү Ц.Б төрсөн. Энэ үед бид хамтын амьдралтай байгаагүй бөгөөд би хүүгээ өөрөөрөө овоглож өсгөсөн юм. Тэгээд 2012 оны 05 дугаар сарын үед Г.Т нь хүү бид хоёр дээр ирснээр хамт амьдарсан. 2014 оны 08 дугаар сарын 07-ны өдөр бага хүү Т.Б төрсөн юм. Ингээд удалгүй 2017 онд Г.Т салаад явсан. Би том хүүгээ өөрөөрөө овоглосон бөгөөд бага хүү Т.Б-ийг ааваар нь овоглосон юм. Үүнээс хойш би хоёр хүүхдээ өсгөж байгаад 2018 оны 09 дүгээр сард хоёр хүүгээ түр хугацаагаар аавд нь өгч явуулсан. Түүнээс биш би түүнд хүүхдүүдээ бүр өгөөгүй. Би хоёр хүүгээ өөрийн асрамжид өсгөж хүмүүжүүлнэ. Иймд Ц.Б, Т.Б нарыг миний асрамжид үлдээж, хүүхдүүдийн эцэг Г.Т-аас хоёр хүүхдэд маань тэтгэлэг тогтоож өгнө үү” гэжээ.

 

Нэхэмжлэгч Г.Т нь сөрөг нэхэмжлэлд ирүүлсэн хариу тайлбартаа:

“Нэхэмжлэгч Д.Ц-гийн гаргасан нэхэмжлэлтэй танилцлаа. Нэхэмжлэлийн шаардлагыг хүлээн зөвшөөрөхгүй байна. 2018 оны 05 сарын 15-наас том хүү болох Ц.Б, бага хүү Т.Б нарыг өөр дээрээ авсан. Энэ хугацаанаас хойш одоог хүртэл надтай хамт амьдарч байгаа. Д.Ц нь салснаас хойш 2019 онд нэг хүүхэдтэй болсон. Хүнтэй суусан үгүй нь би мэдэхгүй. Хэрвээ хоёр хүүхдээ авлаа гэхэд сэтгэл санаа болон амьдрах орчин, хүмүүжилд ямар нэгэн доголдол үүсэх байх гэхээс санаа зовж байна. Би хүүхдүүдээ өөр дээрээ өсгөх хугацаандаа сэтгэл санаа болон ямар нэгэн асуудал гаргаж байгаагүй. Иймд нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож, шинжээчийн дүгнэлт гаргаж өгнө үү” гэжээ.

 

Ø¿¿õ õóðàëäààíààð õýðýãò àâàãäñàí áè÷ãèéí íîòëîõ áàðèìòóóäûã øèíæëýí ñóäëààä,

¯ÍÄÝÑËÝÕ íü:

Нэхэмжлэгч Г.Т нь хариуцагч Д.Ц-д холбогдуулан хүү Ц.Б, Т.Б нарыг өөрийн асрамжид авах тухай нэхэмжлэлийн шаардлагыг гаргасан бөгөөд хариуцагч тал нь хүүхдийн асрамж, тэтгэлэг гаргуулах тухай сөрөг нэхэмжлэлийн шаардлагыг  шүүхэд гаргажээ.

 

Нэхэмжлэгч Г.Т, Д.Ц нар нь 2005 онд танилцаж, хамтран амьдарсан бөгөөд тэдний дундаас 2008 оны 05 дугаар сарын 28-ны өдөр хүү Ц.Б, 2014 оны 08 дугаар сарын 07-ны өдөр хүү Т.Б нар төрсөн болох нь зохигчдын тайлбар, хүүхдүүдийн төрсний гэрчилгээ, Өвөрхангай аймгийн Арвайхээр сумын 3 дугаар багийн Засаг даргын тодорхойлолт, хүүхэд эрүүл бойжиж байгаа тухай эрүүл мэндийн төвийн тодорхойлолтууд зэрэг õýðýãò àâàãäñàí áè÷ãèéí íîòëîõ áàðèìò болон талуудын тайлбараар тогтоогдож áàéíà.

Хүү Ц.Б нь эх Д.Ц-гээр овоглож, түүнд төрсний гэрчилгээг олгосон боловч Ц.Б-ийн төрсөн эцэг нь Г.Т мөн болно.

 

Хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны явцад тус шүүхийн шүүгчийн 2021 оны 03 дугаар сарын 18-ны өдрийн 1078 дугаартай захирамжаар ... аймгийн ГБХЗХГ-ыг шинжээчээр томилж, хүүхдүүд эрүүл аюулгүй орчинд амьдрах нөхцөл, боломжоор хангагдаж чадаж байгаа эсэх, тэдний эцэг, эх хоёрын тус тусын амьдарч байгаа орчин, нөхцөл, зан байдал, ёс суртахуун нь хүүхдүүдийг хүмүүжүүлэх, сурч боловсроход болон хүүхэд амьдрахад таатай, ээлтэй орчин байгааг судалж дүгнэлт гаргуулахаар даалгаж шийдвэрлэсэн.

Шинжээч Гэр бүл, хүүхэд залуучуудын хөгжлийн газрын дүгнэлт, хүү Ц.Б-ийн санал, талуудын тайлбар зэргийг харгалзан насанд хүрээгүй хүүхдүүдийг эх Д.Ц-гийн асрамжид үлдээж, эцэг Г.Т-аас хүүхдийн тэтгэлэг гаргуулж, тэжээн тэтгүүлэх нь зүйтэй байна. 

Шинжээч ГБХЗХГ-ын дүгнэлтэд “...Хүү Ц.Б нь аавдаа тусалж, аавыгаа ажилдаа явсан хойно, өөрийнхөө хичээлийг хийлгэж, дүүгийнхээ хичээлийг зааж өгч, гэрийн ажлаа хийдэг. Өдөржин дүүтэйгээ хамт байдаг...” гэж тусгасан байх тул хүүхдүүдийг хамтад нь өсгөх нь тэдний эрх ашиг сонирхолд нийцнэ гэж дүгнэлээ.

 

Ãýð á¿ëèéí òóõàé õóóëèéí 21 ä¿ãýýð ç¿éëèéí 21.1-т “Õ¿¿õýä òºðñíººð ýöýã, ýõ, õ¿¿õäèéí õîîðîíä ýðõ, ¿¿ðýã ¿¿ñíý”, ìºí õóóëèéí 38 äóãààð ç¿éëèéí 38.1-т “Ýöýã, ýõ íü íàñàíä õ¿ðýýã¿é áîëîí íàñàíä õ¿ðñýí áîëîâ÷ õºäºëìºðèéí ÷àäâàðã¿é õ¿¿õäýý òýæýýí òýòãýõ ¿¿ðýãòýé” ãýæ çààñíû äàãóó эцэг Г.Т, эх Д.Ц нар нь хүүхдүүд болох Т.Б, Ц.Б нарыг хэний асрамжид ¿ëäñýí ýñýõýýñ ¿ë õàìààðàí àñàð÷, õàëàìæëàõ, òýæýýí òýòãýæ áàéõ ¿¿ðãýýñýý ÷ºëººëºãäºõã¿é áîëîõûã äóðäàõ íü ç¿éòýé байна.

 

Èðãýíèé õýðýã ø¿¿õýä õÿíàí øèéäâýðëýõ òóõàé õóóëèéí 115 äóãààð ç¿éëèéí 115.1, 115.2.1, 115.2.3, 116, 118 äóãààð ç¿éëд çààñíûã óäèðäëàãà áîëãîí

ÒÎÃÒÎÎÕ íü:

1. Ãýð á¿ëèéí òóõàé õóóëèéí 14 ä¿ãýýð ç¿éëèéí 14.6-ä çààñíààð 2008 оны 05 дугаар сарын 28-нд төрсөн хүү Ц.Б, 2014 оны 08 дугаар сарын 07-нд төрсөн хүү Т.Б нарыг эх Д.Ц-гийн асрамжид ¿ëäýýж, нэхэмжлэгч Г.Т-ын “хоёр хүүхдээ өөрийн асрамжид авах тухай” нэхэмжлэлийн шаардлагыг хэрэгсэхгүй болгосугай.

 

2. Гэр бїлийн тухай хуулийн 40 дїгээр зїйлийн 40.1.1, 40.1.2-т зааснаар 2014 оны 08 дугаар сарын 07-нд төрсөн хүү Т.Б-ийг 11 нас хїртэл тухайн бїс нутагт тогтоогдсон амьжиргааны доод тївшингийн 50 хувиар, 11-16 нас /сурч байгаа бол 18 нас/ хїртэл тухайн бїс нутагт тогтоогдсон амьжиргааны доод тївшингийн хэмжээгээр, 2008 оны 05 дугаар сарын 28-нд төрсөн хүү Ц.Б-ийг 16 нас /сурч байгаа бол 18 нас/ хїртэл тухайн бїс нутагт тогтоогдсон амьжиргааны доод тївшингийн хэмжээгээр эцэг Г.Т-аас сар бїр хїїхдийн тэтгэлэг гаргуулж тэжээн тэтгїїлсїгэй.

 

3. Èðãýíèé õýðýã ø¿¿õýä õÿíàí øèéäâýðëýõ òóõàé хуулийн 57 äóãààð ç¿éëèéí 57.1-т заасныг баримтлан нэхэмжлэгч Г.Т, хариуцагч Д.Ц нараас тус бүр улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 70,200 төгрөгийг төрийн сангийн орлогод хэвээр үлдээсүгэй.

                                                       

4. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 11 дүгээр зүйлд зааснаар энэхүү шийдвэрийг хариуцагч сайн дураар биелүүлэх үүрэгтэй бөгөөд хуульд заасан үндэслэл журмын дагуу албадан гүйцэтгэх учрыг мэдэгдсүгэй.

 

5. Èðãýíèé õýðýã ø¿¿õýä õÿíàí øèéäâýðëýõ òóõàé õóóëèéí 119 ä¿ãýýð ç¿éëèéí 119.2-ò çààñíààð ýíý øèéäâýð òàíèëöóóëàí ñîíñãîìîãö õ¿÷èíòýé áîëîõ áºãººä ìºí õóóëèéí 120 äóãààð ç¿éëèéí 120.2-ò çààñíààð çîõèã÷, òýäãýýðèéí òºëººëºã÷ áóþó ºì㺺ëºã÷ øèéäâýðèéã ýñ çºâøººðâºë ãàðäàí àâñíààñ õîéø 14 õîíîãèéí äîòîð Дархан-Уул аймгийн Иргэний хэргийн Давж заалдах шатны ø¿¿õýä ãîìäîë ãàðãàõ ýðõòýéã äóðäñóãàé.

 

 

 

 

ÄÀÐÃÀËÀÃ× Ø¯¯Ã×                          З.ТУНГАЛАГМАА