МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

 

Дорноговь аймаг дахь Сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн Ерөнхий шүүгч Х.Ганболд даргалж,

 

Шүүх хуралдаанд:  Нарийн бичгийн дарга Я.Эрдэнэ-Уянга

                                 Улсын яллагч А.Дүүрэнбилэг

                                 Хохирогч М.Гэрэлт-Од нарыг оролцуулан тус шүүхийн шүүх хуралдааны танхимд хийсэн эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар аймгийн Прокурорын газраас;

 

Эрүүгийн 201710000105 дугаарт хэргийн шүүгдэгч:

 

Монгол Улсын иргэн, Сүхбаатар аймгийн Мөнххаан суманд 1977 оны 09 дүгээр сарын 03-ны өдөр төрсөн, 41 настай, эрэгтэй, дээд боловсролтой, онцгой байдлын ажилтан-эрх зүйч мэргэжилтэй, Айраг сум дахь Онцгой байдлын аврах, гал унтраах 23 ангийн салаан захирагч ажилтай, ам ‎бүл 4, эхнэр, 2 хүүхдийн хамт Дорноговь аймгийн Айраг сум 4 дүгээр баг Уурхайчны задгайд оршин суух, урьд ял шийтгэлгүй, Боржигон овогт Баярсайханы Гэрэлт-Од /РД: ЖД77090338/,

 

Монгол Улсын иргэн, Дорноговь аймгийн Сайншанд суманд 1983 оны 08 дугаар сарын 06-ны өдөр төрсөн, 33 настай, эрэгтэй, дээд боловсролтой, онцгой байдлын ажилтан-эрх зүйч мэргэжилтэй, Айраг сум дахь Онцгой байдлын аврах гал унтраах 23 дугаар ангид гамшгаас хамгаалах хяналтын улсын байцаагч ажилтай, ам бүл 4, эхнэр, 2 хүүхдийн хамт Дорноговь аймгийн Айраг сум 4 дүгээр баг Онцгой байдлын албаны байранд оршин суух, урьд ял шийтгэлгүй, Эргэл овогт Дорждагвын Мөнгөн-Өлзий /РД: ЕЭ83080679/ нарт холбогдуулан Монгол Улсын Эрүүгийн хуулийн Тусгай ангийн 99 дүгээр зүйлийн 99.1 дэх хэсэгт зааснаар яллагдагчаар татах тогтоол баталж ирүүлсэн эрүүгийн хэргийг 2017 оны 05 дугаар сарын 03-ны өдөр хүлээн авч хянан хэлэлцэв.

 

Холбогдсон хэргийн талаар /яллагдагчаар татах тогтоолд дурдсанаар/

 

Шүүгдэгч Б.Гэрэлт-Од нь 2017 оны 03 дугаар сарын 16-ны өдөр 20 цагийн орчимд хохирогч М.Гэрэлт-Одтой хувийн таарамжгүй харьцааны улмаас маргалдаж улмаар түүний нүүрэн тус газар нь нэг удаа өшиглөж бие махбодид нь хөнгөн зэргийн гэмтэл санаатай учруулсан,

 

Шүүгдэгч Д.Мөнгөн-Өлзий нь 2017 оны 03 дугаар сарын 16-ны өдөр 20 цагийн орчимд хохирогч М.Гэрэлт-Одтой хувийн таарамжгүй харьцааны улмаас маргалдаж улмаар түүний нүүрэн тус газар нь нэг удаа цохиж бие махбодид нь хөнгөн зэргийн гэмтэл санаатай учруулсан гэмт хэрэгт тус тус холбогджээ.

 

ТОДОРХОЙЛОХ НЬ:

 

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт дараахь нотлох баримтуудыг шинжлэн судлав. Үүнд:

 

Шүүгдэгч Б.Гэрэлт-Од шүүхийн хэлэлцүүлэгт өгсөн мэдүүлэгтээ: Тэр өдөр би хотоос шанд руу явж байгаа хүмүүсийг тосч уулзаж гаргаж өгчихөөд гэрт ирсэн чинь М.Гэрэлт-Од, Мөнгөн-Өлзий, Төмөрбаатар нар муудалцсан байсан. Гэхдээ Төмөрбаатар цаана нь тасраад унтсан, энэ хоёр маргалдаад байж байсан. Тэгээд би гэр оронд муудлаа гээд Одын нүүрэнд өшиглөсөн . Миний өшиглөлтөөс болж Гэрэлт-Одын хамар хугарсан байх гэв.          

 

Шүүгдэгч Д.Мөнгөн-Өлзий шүүхийн хэлэлцүүлэгт өгсөн мэдүүлэгтээ: 3 дугаар сарын 16-ны өдөр 17 цагийн үед Төмөрбаатараас 20000 төгрөг зээлье гэсэн чинь Гэрэлт-Одтой хамт явж байна хүрээд ир гэсэн. Орой 20000 төгрөг зээлээд 0,5 литрийн Сархад архи аваад Гэрэлт-Одын гэрт очоод Од ахтай таарамжгүй харьцаад нүүрэнд нь цохьчихсон. Тэгэхэд хиймэл 2шүд өөр 1 шүд гээд 3 шүд нь унасан гэв.

 

Хохирогч М.Гэрэлт-Од шүүхийн хэлэлцүүлэгт өгсөн мэдүүлэгтээ: 2017 оны 3 дугаар сарын 16-ны орой 20 цагийн орчим Мөнгөн-Өлзий бид нар маргалдсаны улмаас нүүрэндээ цохиулсан. Гэрэлт-Одын гэрт цус гарчихсан байсан болохоор уурлаад намайг яв гээд галт тогооны өрөө рүү чирж ороод нүүрэнд өшиглөсөн. Энэ хоёр хохирол барагдуулсан. Надад гомдол байхгүй, эвлэрсэн гэв.

 

Шүүгдэгч Б.Гэрэлт-Од хэрэг бүртгэлтэнд өгсөн мэдүүлэгтээ: ... Би 2016 оны 03 сарын 16-ны орой 20 цагийн орчимд гэртээ иртэл манай гэрт Мөнгөн-Өлзий, М.Гэрэлт-Од нар хоорондоо муудалцаад зодолдсон байдалтай М.Гэрэлт-Одын амнаас цус гарчихсан сууж байсан. Тэгээд би тухайн үед уур хүрээд хүний орон гэрт архи ууцгаагаад, дээрээс нь гэрийн эд хогшил бусинуулсан байсан учир, М.Гэрэлт-Одыг наашаа гараад ир гээд гал тогооруугаа оруулаад нүүр нь тус газарт нь нэг удаа өшиглөсөн ... гэсэн мэдүүлэг /хх 44-46/,

 

Шүүгдэгч Д.Мөнгөн-Өлзий хэрэг бүртгэлтэнд өгсөн мэдүүлэгтээ: ... 0,5 л Сархад архиа хувааж уугаад сууж байтал М.Гэрэлт-Од ахлагч танай 2 хүүхэд чинь хоорондоо шаалцаад байдаг биз дээ, би танай гэрийг энэ өвөл махаар хангаа биз дээ гэж хэлсэн. Би М.Гэрэлт-Одтой маргалдаж байтал М.Гэрэлт-Од намайг цохих гээд босоод ирэхээр нь зүүн гараараа нүүрэн тус газарт нэг удаа гараараа цохисон ... гэсэн мэдүүлэг /41-43/,

 

Хохирогч М.Гэрэлт-Од хэрэг бүртгэлтэнд өгсөн мэдүүлэгтээ: ... 0,5 л Сархад архи аваад Төмөрбаатар, Мөнгөн-Өлзий бид 3 хувааж уусан.Тэгээд ууж байхдаа би Мөнгөн-Өлзийд эхнэрийнхээ амыг захирч яв, гадуур хүмүүст элдэв юм яриад, танай 2 хүүхдийн талаар хүмүүст яриад байна гэж хэлэхэд Мөнгөн-Өлзий гэнэт уурлаад миний нүүрэн тус газарт нэг удаа цохиж гэмтэл учруулсан ... гаднаас Б.Гэрэлт-Од орж ирээд та нар гэрт зодолдлоо гэж уурлаад намайг гал тогооны өрөө рүүгээ чирч оруулаад миний нүүрэн тус газарт нэг удаа өшиглөсөн ... гэсэн мэдүүлэг /хх 17-19/,

 

Дорноговь аймгийн Шүүхийн шинжилгээний албаны 2017.03.29-ний өдрийн 107 дугаарт шинжээчийн дүгнэлтэнд:

1. М.Гэрэлт-Одын биед тархи доргилт, хамар ясны далд хугарал, нүүр орчмын зөөлөн эдийн няцрал, 2,2 1,2 1,4-р / баруун дээд 2,4-р шүд, зүүн дээд 2-р шүд/ шүдний хугарал, дээд уруулын дотор талд язарсан шарх гэмтлүүд тогтоогдлоо.
2. Дээрхи гэмтлүүдийн үүдэн 3 шүдний булгаралт гэмтэл нь “Гэмтлийн зэрэг тогтоох журам”-ын 4.51.2-д зааснаар ерөнхий хөдөлмөрийн чадвар алдалт 10%-аар гэмтлийн хөнгөн зэрэгт, тархи доргилт, хамар ясны далд хугарал, дээд уруулын дотор талын язарсан шарх гэмтэл нь дангаараа болон нийлээд “Гэмтлийн зэрэг тогтоох журам”-ын 2.4.1-д зааснаар гэмтлийн хөнгөн зэрэгт тус тус хамаарна.
3. Дээрх гэмтлүүд нь хатуу мохоо хүчин зүйлийн хэд хэдэн удаагийн үйлчлэлээр үүснэ.
4. Хөдөлмөрийн чадвар бага хэмжээгээр тогтонги алдагдсан байна гэжээ /хх 11/,

 

Ял шийтгэгдсэн эсэхийг шалгах хуудас /хх 47-48/ зэрэг болно.

 

Шүүхээс Шүүгдэгч Б.Гэрэлт-Од нь 2017 оны 03 дугаар сарын 16-ны өдөр 20 цагийн орчимд хохирогч М.Гэрэлт-Одтой хувийн таарамжгүй харьцааны улмаас маргалдаж улмаар түүний нүүрэн тус газар нь нэг удаа өшиглөж тархи доргилт, хамар ясны далд хугарал бүхий  хөнгөн зэргийн гэмтэл санаатай учруулсан,

Шүүгдэгч Д.Мөнгөн-Өлзий нь 2017 оны 03 дугаар сарын 16-ны өдөр 20 цагийн орчимд хохирогч М.Гэрэлт-Одтой хувийн таарамжгүй харьцааны улмаас маргалдаж улмаар түүний нүүрэн тус газар нь нэг удаа цохиж дээд уруулын дотор талын язарсан шарх , хиймэл 2 шүд унагасан зэрэг хөнгөн зэргийн гэмтэл санаатай учруулсан гэмт хэргийг тус тус үйлдсэн болох нь  шүүгдэгч Б.Гэрэлт-Од шүүхийн хэлэлцүүлэгт өгсөн мэдүүлэгтээ: ... гэрт ирсэн чинь М.Гэрэлт-Од, Мөнгөн-Өлзий хоёр маргалдаад байж байсан. Тэгээд би гэр оронд муудлаа гээд Одын нүүрэнд өшиглөсөн гэв, шүүгдэгч Д.Мөнгөн-Өлзий шүүхийн хэлэлцүүлэгт өгсөн мэдүүлэгтээ: ... Гэрэлт-Одын гэрт очоод Од ахтай таарамжгүй харьцаад нүүрэнд нь цохьчихсон ... гэв, хохирогч М.Гэрэлт-Од шүүхийн хэлэлцүүлэгт өгсөн мэдүүлэгтээ: 2017 оны 3 дугаар сарын 16-ны орой 20 цагийн орчим Мөнгөн-Өлзий бид нар маргалдсаны улмаас нүүрэндээ цохиулсан. Гэрэлт-Одын гэрт цус гарчихсан байсан болохоор уурлаад намайг яв гээд галт тогооны өрөө рүү чирж ороод нүүрэнд өшиглөсөн гэв, шүүгдэгч Б.Гэрэлт-Од хэрэг бүртгэлтэнд өгсөн мэдүүлэгтээ: ... тухайн үед уур хүрээд би М.Гэрэлт-Одыг гал тогооруугаа оруулаад нүүр нь тус газарт нь нэг удаа өшиглөсөн ... гэсэн мэдүүлэг, шүүгдэгч Д.Мөнгөн-Өлзий хэрэг бүртгэлтэнд өгсөн мэдүүлэгтээ: ... М.Гэрэлт-Одыг зүүн гараараа нүүрэн тус газарт нэг удаа гараараа цохисон ... гэсэн мэдүүлэг, хохирогч М.Гэрэлт-Од хэрэг бүртгэлтэнд өгсөн мэдүүлэгтээ: ... Мөнгөн-Өлзий гэнэт уурлаад миний нүүрэн тус газарт нэг удаа цохиж гэмтэл учруулсан ... гаднаас Б.Гэрэлт-Од орж ирээд та нар гэрт зодолдлоо гэж уурлаад намайг гал тогооны өрөө рүүгээ чирч оруулаад миний нүүрэн тус газарт нэг удаа өшиглөсөн ... гэсэн мэдүүлэг, Дорноговь аймгийн Шүүхийн шинжилгээний албаны 2017.03.29-ний өдрийн 107 дугаарт шинжээчийн дүгнэлтэнд: М.Гэрэлт-Одын биед тархи доргилт, хамар ясны далд хугарал, нүүр орчмын зөөлөн эдийн няцрал, 2,2 1,2 1,4-р / баруун дээд 2,4-р шүд, зүүн дээд 2-р шүд/ шүдний хугарал, дээд уруулын дотор талд язарсан шарх гэмтлүүд тогтоогдлоо. Дээрхи гэмтлүүдийн үүдэн 3 шүдний булгаралт гэмтэл нь “Гэмтлийн зэрэг тогтоох журам”-ын 4.51.2-д зааснаар ерөнхий хөдөлмөрийн чадвар алдалт 10%-аар гэмтлийн хөнгөн зэрэгт, тархи доргилт, хамар ясны далд хугарал, дээд уруулын дотор талын язарсан шарх гэмтэл нь дангаараа болон нийлээд “Гэмтлийн зэрэг тогтоох журам”-ын 2.4.1-д зааснаар гэмтлийн хөнгөн зэрэгт тус тус хамаарна ... гэсэн дүгнэлт зэрэг нотлох баримтуудаар тогтоогдож байна гэж үзлээ.

 

Иймд шүүгдэгч Б.Гэрэлт-Од, Д.Мөнгөн-Өлзий нарыг бусдын бие махбодид хөнгөн зэргийн гэмтэл санаатай учруулсан гэмт хэргийг үйлдсэн гэм буруутайд тооцож, Эрүүгийн хуулийн Тусгай ангийн 99 дүгээр зүйлийн 99.1 дэх хэсэгт зааснаар ял шийтгэл оногдуулах нь хууль зүйн үндэслэлтэй байна.

 

Хохирогч М.Гэрэлт-Одын шүүхийн хэлэлцүүлэгт гомдол саналгүй, нэхэмжлэх зүйлгүй, бид нар сайн дураараа эвлэрсэн гэсэн мэдүүлэг болон шүүгдэгч нар нь анх удаа хөнгөн гэмт хэргийг үйлдсэн ба хохирогч нь шүүгдэгчтэй сайн дурын үндсэн дээр өөрийн хүсэл зоригийн илэрхийллээр эвлэрсэн тул Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 71 дүгээр зүйлийн 71.1 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч Б.Гэрэлт-Од, Д.Мөнгөн-Өлзий нарт холбогдох хэргийг хэрэгсэхгүй болгож, эрүүгийн хариуцлагаас чөлөөлөх үндэслэлтэй байна.

 

Шүүгдэгч нар нь дээрх гэмт хэргийг согтуугаар үйлдсэн ч Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 25 дугаар зүйлд заасан шаардлагыг хангаж байх тул шүүгдэгч нарт ашигтай байдлаар хэргийг шийдвэрлэлээ.

 

Шүүгдэгч нар нь цагдан хоригдсон хоноггүй, бусдад төлөх төлбөргүй, тэдний иргэний бичиг баримт ирээгүй ба хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдсан болон битүүмжлэгдсэн зүйлгүй болно.

 

Монгол Улсын Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 13 дугаар зүйлийн 13.2, 208 дугаар зүйлийн 208.1.3, 283, 284, 286 дугаар зүйл, 290 дүгээр зүйлийн 290.3 дахь хэсэг, 294-298 дугаар зүйлүүдийг  удирдлага болгон 

 

ТОГТООХ НЬ:

 

          1. Шүүгдэгч Боржигон овогт Баярсайханы Гэрэлт-Од, Эргэл овогт Дорждагвын Мөнгөн-Өлзий нарыг бусдын бие махбодид хөнгөн гэмтэл санаатай учруулсан гэмт хэргийг үйлдсэн гэм буруутайд тооцсугай.

 

2. Монгол Улсын Эрүүгийн хуулийн Ерөнхий ангийн 71 дүгээр зүйлийн 71.1 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч Б.Гэрэлт-Од, Д.Мөнгөн-Өлзий нарыг эрүүгийн хариуцлагаас чөлөөлж, хэргийг хэрэгсэхгүй болгосугай.

 

            3. Шүүгдэгч Б.Гэрэлт-Од, Д.Мөнгөн-Өлзий нар нь бусдад төлөх төлбөргүй, цагдан хоригдсон хоноггүй, иргэний бичиг баримт ирээгүй, хэрэгт битүүмжлэгдсэн болон эд мөрийн баримтаар хураагдаж ирсэн зүйлгүй болохыг тус тус дурдсугай.

 

            4. Эрүүгийн байцаан шийтгэх тухай хуулийн 65 дугаар зүйлийн 65.1 дэх хэсэгт зааснаар шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болтол шүүгдэгчид урьд авсан батлан даалтад өгөх таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үргэлжлүүлсүгэй.

 

            5. Эрүүгийн байцаан шийтгэх тухай хуулийн 299 дүгээр зүйлийн 299.3 дахь хэсэгт зааснаар шийтгэх тогтоол нь танилцуулан сонсгосноор хүчинтэй болохыг дурдсугай.

 

Энэхүү шийтгэх тогтоолыг эс зөвшөөрвөл ялтан, хохирогч, тэдгээрийн өмгөөлөгч уг тогтоолыг гардуулснаас хойш 14 хоногийн дотор Дорноговь аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гаргах, улсын яллагч, дээд шатны прокурор эсэргүүцэл бичих эрхтэй.

 

 

 

 

                  

       ДАРГАЛАГЧ                                    Х.ГАНБОЛД