77104949 [email protected]
Шийдвэрийн мэдээлэл
Шүүх Хэнтий аймаг дахь сум дундын анхан шатны шүүх /Иргэний хэрэг/
Шүүгч Бадарчийн Марина
Хэргийн индекс 156/2021/00565/И
Дугаар 156/ШШ2022/00015
Огноо 2022-01-10
Маргааны төрөл Бусад зээл,

Холбоотой шийдвэрүүд

Шүүгч: Ядамсүрэнгийн Алтаннавч     
Дугаар: 226/МА2022/00009   
Огноо: 2022-03-07     
 
 

Хэнтий аймаг дахь сум дундын анхан шатны шүүх /Иргэний хэрэг/ийн Шийдвэр

2022 оны 01 сарын 10 өдөр

Дугаар 156/ШШ2022/00015

 
 

 

156/ШШ2022/00015

МОНГОЛ*******УЛСЫН*******НЭРИЙН*******ӨМНӨӨС

 

156/2021/00565/И

Хэнтий*******аймаг*******дахь*******сум*******дундын*******иргэний*******хэргийн*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******шүүх*******хуралдааныг*******Ерөнхий*******шүүгч*******Б.Марина даргалж,*******тус*******шүүхийн*******шүүх*******хуралдааны*******танхимд*******нээлттэй*******хийсэн*******шүүх*******хуралдаанаар: 

Нэхэмжлэгч: Хэнтий*******аймгийн*******Жаргалтхаан*******суманд*******байрлах ******* ХХК /РД:4187342/-ийн нэхэмжлэлтэй,

Хариуцагч: Хэнтий*******аймгийн*******Жаргалтхаан*******сумын*******4*******дүгээр*******багт*******оршин*******суух, Агай овогт Сэрээдагвын Лхагвасүрэн /РД:СМ74120403/-д холбогдох*******7,023,950 төгрөг*******гаргуулах*******тухай иргэний*******хэргийг*******хянан хэлэлцэв.

Шүүх*******хуралдаанд нэхэмжлэгчийн*******төлөөлөгч*******М.Цэцэгням,*******хариуцагч*******С.Лхагвасүрэн, шүүх*******хуралдааны нарийн бичгийн дарга Э.Мөнхзул нар*******оролцов.

 

ТОДОРХОЙЛОХ*******нь:

 

Нэхэмжлэгч ******* ХХК-ийн******* шүүхэд*******гаргасан*******нэхэмжлэл*******болон түүний*******төлөөлөгч М.Цэцэгням нь шүүх*******хуралдаанд гаргасан*******тайлбартаа: ******* ХХК-ийн*******захирал*******М.Цэцэгням миний*******бие*******Хэнтий*******аймгийн*******Жаргалтхаан*******суманд*******үйл*******ажиллагаа*******явуулдаг*******өөрийн*******эзэмшлийн*******Хан-Эрдэнэ*******хүнсний*******дэлгүүрт*******худалдагчаар*******С.Лхагвасүрэнг ажиллуулахаар түүнтэй*******харилцан*******тохиролцож*******Иргэний*******хуулийн*******359*******дүгээр*******зүйлд*******заасны*******дагуу*******хөлсөөр*******ажиллах*******гэрээг*******аман*******хэлбэрээр*******байгуулж*******дэлгүүрийн*******барааг*******түүнд*******хүлээлгэн*******өгөхдөө*******хоёр*******талаасаа*******шинэ*******дэвтэр*******нээж*******барааг*******нэр*******төрлөөр*******нь*******үнийн*******дүнтэй*******нь*******бичиж,*******нийт*******дүнг*******тулгаж*******гарын*******үсэг*******зуруулж*******2019*******оны*******8*******дугаар*******сарын*******23-ны өдөр*******28,304,200*******төгрөгийн*******бараа,*******2019*******оны*******8*******дугаар*******сарын*******25-ны өдөр*******30,688,220*******төгрөгийн*******бараа,*******2019*******оны*******10*******дугаар*******сарын*******05-ны өдөр*******18,327,230*******төгрөг,*******2019*******оны*******11*******дүгээр*******сарын*******02-ны өдөр*******9,654,480*******төгрөг,*******2019*******оны*******11*******дүгээр*******сарын*******16-ны өдөр*******13,539,790*******төгрөг,*******2019*******оны*******12*******дугаар*******сарын  07-ны өдөр*******4,314,750*******төгрөг,*******2019*******оны*******12*******дугаар*******сарын*******14-ний*******өдөр*******3,498,150*******төгрөг,*******2019*******оны*******12*******дугаар*******сарын*******21-ний*******өдөр*******10,680,520*******төгрөг,*******2020*******оны*******1*******дүгээр*******сарын*******04-ний*******өдөр*******5,129,840*******төгрөг,*******нийт*******95,832,980*******төгрөгийн*******бараа*******буюу*******нийтдээ*******124,137,100*******төгрөгийн*******барааг*******С.Лхагвасүрэнд*******хүлээлгэж*******өгсөн.*******Үүнээс*******хойш*******5*******сарын*******дараа*******бид*******бараагаа*******тоолоход*******хувь*******хүнд*******өгсөн*******зээл*******9,710,800*******төгрөг,*******цэцэрлэгт*******99,700*******төгрөгийн*******зээл,*******эмнэлэгт*******139,500*******төгрөгийн*******зээл,*******Төрийн банканд 144,300*******төгрөгийн*******зээл,*******Ерөнхий*******боловсролын*******сургуульд*******864,350*******төгрөгийн*******зээл,*******Засаг*******даргын*******Тамгын*******газарт*******472,600*******төгрөгийн*******зээл,*******Соёлын*******төвд*******26,500*******төгрөгийн*******зээл,*******барааны*******буцаалт*******6,574,500*******төгрөг,*******талон*******халамжийн*******үйлчилгээ*******7,256,20*******төгрөг,*******тооллогын*******барааны*******үлдэгдэл*******35,698,000*******төгрөг,*******бараа*******бүтээгдэхүүний*******бэлэн*******орлого*******54,880,000*******төгрөг  нийт*******115,866,050*******төгрөгийн*******барааны*******тооцоо  хийгдсэн.*******Ингээд*******худалдагч*******С.Лхагвасүрэнд*******анх*******хүлээлгэн*******өгсөн*******124,137,100*******төгрөгийн*******бараанаас*******хүлээж*******авсан*******орлого*******болон*******бараа*******хүнсний*******бүтээгдэхүүний*******үнэ*******115,866,050*******төгрөгийг*******хасахад*******8,271,050*******төгрөгийн*******бараа*******болон*******хүнсний*******бүтээгдэхүүний*******үнийн*******зөрүү*******гарсан.*******Үүнээс*******худалдагч*******С.Лхагвасүрэнгийн*******цалингийн*******үлдэгдэл*******1,247,100*******төгрөгийг*******хасахад*******7,023,950*******төгрөгийн*******бараа*******дутсан.*******

С.Лхагвасүрэн 5*******сарын*******хугацаанд*******манай*******Хан-Эрдэнэ*******нэртэй*******хүнсний*******дэлгүүрт*******худалдагчаар*******ажиллахдаа*******мөнгө*******төгрөгийн*******хэрэг*******гарлаа*******гэж цувуулж,*******цувуулж*******800,000*******төгрөгийн*******хүнс*******болон*******бэлэн*******мөнгө*******авсан.*******Дутагдуулсан*******барааны*******үнэ*******7,023,950*******төгрөгийг*******хэрхэн*******төлөх*******талаар*******С.Лхагвасүрэнгээс*******асуухад*******би*******боломжоороо*******төлнө*******гэж*******өөрийн*******хүсэлтээр*******7,023,950*******төгрөгийг*******төлөхөөр*******хүлээн*******зөвшөөрч*******бичгэн*******хэлбэрийн*******гэрээ*******хийж*******гарын*******үсэг*******зурсан.*******С.Лхагвасүрэн нь*******Хан-Эрдэнэ хүнсний дэлгүүрт*******худалдагчаар*******ажиллаж*******байх*******хугацаандаа*******бараа*******материал*******дутаасан*******тохиолдолд*******миний*******бие*******өөрийн*******биеэр хариуцна гэсэн*******эд*******хөрөнгийн*******бүрэн хариуцлагын гэрээ*******бичгэн*******хэлбэрээр*******хийж*******гарын*******үсэг*******зурсан.*******Иргэний*******хуульд*******зааснаар*******хөлсөөр*******ажиллах*******гэрээг*******заавал*******бичгийн*******хэлбэрээр*******хийнэ*******гэж*******заагаагүй*******учраас*******миний*******бие*******С.Лхагвасүрэнтэй*******цалин*******хөлсийг*******амаар*******тохиролцож*******аман*******гэрээ*******хийсэн.*******С.Лхагвасүрэн нь  өөрөө*******нийгмийн*******даатгал*******төлөхгүй*******цалингаа*******бүтэн*******авна*******гэсэн*******санал*******гаргасан*******тул*******нийгмийн*******даатгал*******төлөөгүй.*******Иймд*******С.Лхагвасүрэнгээс*******хөлсөөр*******ажиллах*******гэрээний*******үүрэг*******болох*******7,023,950*******төгрөгийг*******гаргуулахаар*******нэхэмжлэл*******гаргасан,*******одоо*******тооцоход*******7,024,000*******төгрөг*******болж*******байна*******гэв.

Хариуцагч С.Лхагвасүрэн нь*******шүүхэд*******ирүүлсэн*******болон шүүх*******хуралдаанд*******гаргасан*******тайлбартаа: Миний*******бие*******Хан-Эрдэнэ*******хүнсний*******дэлгүүрт*******худалдагчаар*******ажиллаж*******байхдаа*******7,024,000*******төгрөгийн*******бараа*******дутагдуулсан*******зүйл*******байхгүй.*******Хэрэгт*******авагдсан*******баримт*******дээр*******дутагдуулсан*******гэж*******гарын*******үсэг*******зурсан*******нь*******үнэн.*******Гэхдээ*******намайг*******цагдаад*******өгнө*******гэж*******сүрдүүлээд*******байсан.*******Анх*******худалдагчаар*******ороход*******надаар*******гарын*******үсэг*******зуруулсан*******юм*******байхгүй,*******бараагаа*******тоолоод*******зөрүү*******гарсны*******дараа*******он*******сар*******өдөр*******бичигдээгүй*******цаасан*******дээр*******юм  бичиж*******гарын*******үсэг*******зуруулсан.*******Дараа*******нь*******шүүхэд*******өгөхдөө*******түүн*******дээр*******он*******сар*******тавьсан байналээ.  Нэхэмжилж*******байгаа*******мөнгийг*******би*******аваагүй,*******бараа*******дутагдуулсан*******зүйлгүй.*******Хэрэгт*******хавсаргасан*******барааны*******нэр,*******үнэ*******бичсэн*******2*******ширхэг*******дэвтрийн*******бичилтийг*******хүлээн*******зөвшөөрч*******байна.*******Надад*******бас*******дэвтэр*******байсан,*******түүнийгээ*******хайгаад*******олохгүй*******байна.*******2020*******оны*******1*******дүгээр*******сарын*******18-ны*******өдөр*******дэлгүүрт*******тооллого*******хийсэн.*******Ингээд*******7*******сая*******гаруй*******төгрөгийн*******бараа*******дутсан.*******Миний*******хувьд*******бараа*******дутсан*******учир*******дахин*******тоолох*******ёстой*******байсан.*******Гэтэл*******дахин*******тооллого*******хийгээгүйд*******л*******гомдолтой*******байна,*******нэхэмжлэлийн*******үнийн*******дүн*******дээр*******маргаагүй*******гэв.

Шүүх*******хэрэгт*******цугларсан*******болон*******шүүх*******хуралдаанаар*******хэлэлцэгдсэн*******нотлох*******баримтыг*******шинжлэн*******судлаад:

 

ҮНДЭСЛЭХ*******нь:

Нэхэмжлэгч ******* ХХК нь*******хариуцагч С.Лхагвасүрэнд холбогдуулан 7,023,950 төгрөгийг гаргуулахаар*******шүүхэд*******нэхэмжлэл*******гаргасан*******бөгөөд*******шүүх*******хуралдаанд*******нэхэмжлэгчийн*******төлөөлөгч*******М.Цэцэгням*******нь*******хариуцагчаас*******7,024,000*******төгрөг*******гаргуулна*******гэж*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагаа*******тодрууллаа.

2019*******оны*******8*******дугаар*******сарын*******25-ны*******өдөр*******хариуцагч*******С.Лхагвасүрэн*******нь*******нэхэмжлэгч ******* ХХК-ний*******захирал*******М.Цэцэгнямтай*******амаар*******ярилцаж*******Хан-Эрдэнэ*******нэртэй*******хүнсний*******барааны*******дэлгүүрт*******худалдагчаар*******ажилласан,*******ажиллах*******хугацааны*******цалингаа*******сарын*******сүүлд*******бөөнд*******нь*******авахаар*******тохиролцож,*******дэлгүүрийн*******барааг*******хүлээн*******авч*******2020*******оны*******1*******дүгээр*******сарын*******18-ны*******өдрийг*******хүртэл*******ажилласан*******нь*******Иргэний*******хуулийн*******359*******дүгээр*******зүйлийн*******359.1-д*******заасан*******хөлсөөр*******ажиллах*******гэрээний*******шинжийг*******агуулж*******байна.

Иргэний*******хуулийн*******359*******дүгээр*******зүйлийн*******359.1-д*******зааснаар*******хөлсөөр*******ажиллах*******гэрээгээр*******ажиллагч*******нь*******тохиролцсон*******ажил,*******үйлчилгээг*******гүйцэтгэх,*******ажиллуулагч*******хөлс*******төлөх*******үүргийг*******тус*******тус*******хүлээдэг.*******Ингэхдээ*******хөлсөөр*******ажиллаж*******байгаа*******болон*******хөлсөөр*******ажиллуулж*******буй*******этгээд*******тус*******тус*******хуульд*******заасан*******үүргээ*******биелүүлэх*******ёстой*******байдаг.

Нэхэмжлэгч ******* ХХК-ний*******захирал*******М.Цэцэгням*******нь*******2019*******оны*******8*******дугаар*******сарын*******25-ны*******өдөр*******хариуцагч*******С.Лхагвасүрэнг*******худалдагчаар*******ажиллуулсанаас*******хойш*******түүнийг*******ажлаас*******гарсан*******хугацаа*******буюу*******2020*******оны*******1*******дүгээр*******сарын*******18-ны*******өдрийг*******хүртэл*******дэлгүүрийн*******бараанд*******тооллого*******хийгээгүй,*******2020*******оны*******1*******дүгээр*******сарын*******18-ны*******өдөр*******дэлгүүрт*******тооллого*******хийхэд*******нийт*******8,271,050*******төгрөгийн*******бараа*******дутсан,*******үүнээс*******худалдагч*******С.Лхагвасүрэнд*******өгөх*******цалингийн*******үлдэгдэл*******1,247,100*******төгрөгийг*******суутгаж,*******7,023,950*******төгрөгийн*******бараа*******дутсан*******гэдэгт*******талууд*******маргаагүй.*******

Харин*******хариуцагч*******С.Лхагвасүрэн*******нь*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагыг*******хүлээн*******зөвшөөрөхгүй*******үндэслэлээ*******шүүх*******хуралдаанд*******тайлбарлахдаа*******...2020*******оны*******1*******дүгээр*******сарын*******18-ны*******өдөр*******дэлгүүрийн*******барааг*******тоолоход*******бараа*******дутсан*******тул*******дахин*******тоолох*******ёстой*******байсан.*******Энэ*******дутсан*******барааг*******би*******дутаагаагүй.*******Барааг*******дахин*******тоолоогүйд*******гомдолтой*******байна*******гэж*******тайлбарлалаа.*******Мөн*******тэрээр*******2019*******оны*******8*******дугаар*******сарын*******25-ны*******өдрөөс*******2020*******оны*******1*******дүгээр*******сарын*******18-ны*******өдрийг*******хүртэл*******Хан-Эрдэнэ*******нэртэй*******хүнсний*******барааны*******дэлгүүрт*******худалдагчаар*******ажилласан*******хугацаан*******дахь*******ажлын*******хөлсийг*******өөрийн*******зээлж*******авсан*******бараа*******болон*******дэлгүүрт*******дутагдуулсан*******барааны*******төлбөрт*******суутгуулсан*******талаар*******маргаагүй*******болно.

Нэхэмжлэгч*******нь*******хариуцагчид*******нийт*******хүлээлгэн*******өгсөн*******барааны*******жагсаалт*******болон*******түүний*******үнийг*******бичсэн*******2*******ширхэг*******гар*******бичмэл*******дэвтрийг*******шүүхэд*******гаргасан*******бөгөөд*******уг*******дэвтэрүүд*******нь*******бичмэл*******баримт,*******тооцооллыг*******шийдвэрлэхэд*******ач*******холбогдол*******бүхий,*******хуульд*******заасан*******арга*******хэрэгслээр*******олж*******авсан,*******бодит*******нөхцөл*******байдлыг*******тогтооход*******шаардлагатай*******баримтат*******мэдээлэл*******гэж*******үзэх*******боломжтой*******байна.*******Энэ*******төрлийн*******баримтыг*******Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******37*******дугаар*******зүйлийн*******37.2-т*******зааснаар*******нотолгооны*******хэрэгсэлд*******тооцдог*******ба*******уг*******баримт*******нь*******мөн*******хуулийн*******44*******дүгээр*******зүйлийн*******44.2-т*******заасан*******шаардлагыг*******хангасан*******байна.*******

Энэхүү*******гар*******бичмэлд*******бичигдсэн*******барааны*******нэр*******төрөл,*******үнийн*******дүн,*******тоо*******ширхэгийг*******хариуцагч*******хүлээн*******зөвшөөрснөөр*******давхар*******нотлогдож*******байна.*******

Иймд*******хариуцагч*******С.Лхагвасүрэн*******нь*******Иргэний*******хуулийн*******219*******дүгээр*******зүйлийн*******219.1-д*******зааснаар*******2019*******оны*******8*******дугаар*******сарын*******25-ны*******өдрөөс*******2020*******оны*******1*******дүгээр*******сарын*******18-ны*******өдрийг*******хүртэл*******Хан-Эрдэнэ*******нэртэй*******хүнсний*******барааны*******дэлгүүрт*******худалдагчаар*******ажилласан*******хугацаанд*******дутсан*******барааны*******үнийг*******төлөх*******үүрэгтэй*******бөгөөд*******хэрэв*******өөрийн*******буруугаас*******шалтгаалаагүй*******буюу*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагыг*******хүлээн*******зөвшөөрөхгүй*******гэж*******үзвэл*******тэр*******талаарх*******татгалзалыг*******нотолсон*******баримтаа*******шүүхэд*******гаргаж*******өгөөгүй*******байна.

Гэвч*******нэхэмжлэгч************** ХХК*******нь*******хариуцагч*******С.Лхагвасүрэнг*******дэлгүүрийн*******худалдагчаар*******ажиллаж*******байх*******дээрх*******хугацаанд*******тооллого*******хийдэггүй,*******бараа*******тоолох*******явцад*******гаднаас*******нэмэлт*******бараа*******оруулж*******барааны*******тооллогын*******бодит*******байдлыг*******алдагдуулсан,*******бараа*******тооллоход*******их*******хэмжээний*******дутагдал*******гарахад*******худалдагч*******нь*******дахин*******тоолох*******хүсэлт*******гаргаад*******байхад*******тооллогыг*******дахин*******хийж*******эцэслэн*******шийдээгүй*******зэрэг*******компаний*******зүгээс*******өөрийн*******хүлээсэн*******үүргээ*******биелүүлээгүй*******байх*******тул*******түүнийг*******дутсан*******нийт*******барааны*******30*******хувийн*******эрсдэлийг*******өөрөө*******хариуцах*******ёстой*******гэж*******дүгнэлээ.

Иймд*******Иргэний*******хуулийн*******359*******дүгээр*******зүйлийн*******359.1,*******219*******дугаар*******зүйлийн*******219.1-д*******зааснаар хариуцагч*******С.Лхагвасүрэнгээс*******4,916,800*******төгрөгийг*******гаргуулан*******нэхэмжлэгч************** ХХК-д*******олгож,*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагаас*******үлдэх*******2,107,200*******төгрөгийг*******хэрэгсэхгүй*******болгож*******шийдвэрлэх*******нь*******хууль*******зүйн*******үндэслэлтэй*******байна.

 

Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******115*******дугаар*******зүйлийн*******115.2.2,*******116,*******118*******дугаар*******зүйлд*******заасныг*******удирдлага*******болгон ТОГТООХ*******нь:

1. Иргэний*******хуулийн*******359*******дүгээр*******зүйлийн*******359.1,*******219*******дугаар*******зүйлийн*******219.1-д*******зааснаар хариуцагч*******С.Лхагвасүрэнгээс*******4,916,800*******/дөрвөн*******сая*******есөн*******зуун*******арван*******зургаан*******мянга*******найман*******зуу/*******төгрөгийг*******гаргуулан*******нэхэмжлэгч************** ХХК-д*******олгож,*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагаас*******үлдэх*******2,107,200*******/хоёр*******сая*******нэг*******зуун*******долоон*******мянга*******хоёр*******зуу/*******төгрөгийг*******хэрэгсэхгүй*******болгосугай.

2. Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******57*******дугаар*******зүйлийн*******57.1,*******60*******дугаар*******зүйлийн*******60.1,*******Улсын*******тэмдэгтийн*******хураамжийн*******тухай*******хуулийн*******7*******дугаар*******зүйлийн*******7.1.2-д*******зааснаар*******нэхэмжлэгчээс улсын*******тэмдэгтийн*******хураамжид*******төлсөн*******127,333*******төгрөгийг*******улсын*******төсвийн*******орлогод*******хэвээр*******үлдээж,*******хариуцагчаас*******4,916,800*******төгрөгт*******ногдох улсын*******тэмдэгтийн*******хураамж*******93,619 /ерөн*******гурван*******мянга*******зургаан*******зуун*******арван*******ес/*******төгрөг*******гаргуулан*******нэхэмжлэгч ******* ХХК-д олгосугай.

3. Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******119*******дүгээр*******зүйлийн*******119.4,*******119.7-д зааснаар*******энэ*******шийдвэрийг*******танилцуулан*******сонсгож, 14 хоног*******өнгөрснөөс*******хойш*******14*******хоногийн*******дотор*******шүүх*******хуралдаанд*******оролцсон*******тал*******шүүхэд*******хүрэлцэн*******ирж*******шийдвэрийг*******өөрөө*******гардан*******авах*******үүргээ*******биелүүлээгүй*******нь*******давж*******заалдах*******журмаар*******гомдол*******гаргах*******хугацааг*******тоолоход*******саад*******болохгүй*******болохыг*******дурдсугай.

4. Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******119*******дүгээр*******зүйлийн*******119.2,*******120*******дугаар*******зүйлийн*******120.2-т*******зааснаар*******шийдвэр*******нь*******танилцуулан*******сонсгомогц*******хүчинтэй*******болох*******бөгөөд*******зохигч,*******төлөөлөгч,*******өмгөөлөгч*******шийдвэрийг*******эс*******зөвшөөрвөл*******гардан*******авснаас*******хойш*******14*******хоногийн*******дотор*******шийдвэр*******гаргасан*******шүүхээр*******дамжуулан*******Хэнтий*******аймгийн*******Эрүү,*******Иргэний*******хэргийн*******давж*******заалдах*******шатны*******шүүхэд*******гомдол*******гаргах*******эрхтэйг*******дурдсугай.

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ, ЕРӨНХИЙ ШҮҮГЧ*******  Б.МАРИНА