МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

 

Дорноговь аймаг дахь Сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч Д.Адъяасүрэн даргалж,

 нарийн бичгийн дарга Б.Бүжмаа   

 улсын яллагчаар хяналтын прокурор  А.Дүүрэнбилэг

 нарыг оролцуулан тус шүүхийн танхимд нээлттэй хийсэн эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар: Дорноговь аймгийн Цагдаагийн газраас мөрдөн байцаалтын  ажиллагаа явуулж, Аймгийн Прокурорын газраас Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 153 дугаар зүйлийн 153.1 дэх хэсэгт зааснаар яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн Сартуул овогт Болдбаатарын Буян-Өлзийд холбогдох эрүүгийн 2017 1000 0061 дугаартай хэргийг 2017 оны 05 дугаар сарын 03-ны өдөр хүлээн авч хянан хэлэлцэв.

 

Монгол улсын иргэн 1992 оны 09 дүгээр сарын 22-ны өдөр Дорноговь аймгийн Айраг суманд төрсөн, 25 настай, эмэгтэй, дээд боловсролтой, эдийн засагч нягтлан бодогч мэргэжилтэй, Айраг сумын Засаг даргын тамгын газарт нярав ажилтай, ам бүл 2, хүүхдийн хамт амьдардаг, Айраг сумын 4 дүгээр баг замын баруун урд гэр байрны 1-4 тоотод оршин суух, урьд ял шийтгэлгүй, Сартуул овогт Болдбаатарын Буян-Өлзий /ЕА92092203/

 

Шүүгдэгч Б.Буян-Өлзий нь Дорноговь аймгийн Айраг сум, 4 дүгээр баг, Уурхайчдын задгай тоотод хохирогч Б.Оюунтуяагийн гэрт байсан эд зүйлийг санаатай устгаж, гэмтээсэн  гэмт хэрэгт холбогджээ. /прокурорын яллах дүгнэлтэнд бичигдсэнээр/

 

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

 

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт дараахь нотлох баримтуудыг шинжлэн судлав. Үүнд:

 

Шүүгдэгч Б.Буян-Өлзий нь шүүхийн хэлэлцүүлэгт: Миний бие Мөнхнасантай 2009 онд танилцсан. Тухайн үед эхнэртэй гэдгээ хэлээгүй. 2014 онд түүнээс хүүхэдтэй болсон. Эхнэртэй гэдгийг нь мэдээд уулзахаа больё гэхээр дандаа жоохон хүлээчих хүүтэйгээ хамт сайхан амьдарна гэдэг байсан. Худал үгэнд нь бухимдсан гэсэн мэдүүлэг.

 

Хохирогч Б.Оюунтуяагийн мөрдөн байцаалтад өгсөн: “....Би нөхөр Мөнхнасан 2 хүүхдийн хамт Айраг сумаас 2017 оны 02 дугаар сарын 03-ны өдөр Говьсүмбэр аймгийн Шивээговь сум ороод 2017 оны 02 дугаар сарын 05-ны өдөр 12 цагийн орчим нөхөр хүүхдүүдийн хамт гэртээ ороход манай гэрийн бүх тавилгыг эвдсэн байдалтай байсан... миний гэрт байсан эд зүйлээс гал тогооны тавиурыг бүр эвдээд ямар ч ашиглах боломжгүй болгосон байсан. Мөн хөлдөөгчний тагийг хуга дараад нугасаар нь гэмтээсэн байсан. Хүүхдүүдийн хувцасны шүүгээг хугалаад хаясан байсан. Угаалгын машины тагийг нь хугалаад хаячихсан...одоо бол ашиглахааргүй болсон. Манай гэрийн сандал ширээг хугалаад эвдсэн байгаа одоо ашиглахгүй байгаа. Мөн гэрийн том шүүгээний толийг хагалчихсан. Мөн телевизийн баруун доод буланг нь хагалсан байгаа. Гэрийн хуванцар угаалтуурыг бол хагалчихсан дахиж

 

 ашиглахааргүй болгосон. Ухаалаг хар өнгийн будаа агшаагчийг бол...дахиж ашиглахааргүй болгосон...ус буцалгагчийн ёроолыг нь салгаад эвдсэн байсан...гал тогооны стенкийг юу ч үгүй эвдээд дотор нь байсан бүх эд зүйлийг гаргаад газраар нэг тараагаад хаячихсан байсан. Гурилын ягаан түмпэнг хагалаад хаячихсан байсан. Цайны халуун савыг маань хагалаад хаячихсан байсан. Гэрийн тоононы араамны төмрийг мулт татчихсан байсан. Гэрийн баганы дээд талын нэг далбааг нь хугалчихсан байсан. Мөн 10 ширхэг аяга хагарсан. Харин бусад эд зүйлүүд болох халбага сэрээ, хивс, гоо сайхны хэрэглэлүүд зэргийг бол цэвэрлээд буцааж ашиглаж байгаа. Харин гурил, будаа, элсэн саахар, давс зэргийг цацсан тул буцааж ашиглах боломжгүй болсон...надад одоо гомдол санал нэхэмжлэх зүйл байхгүй. Би Буян-Өлзийгөөс эвдэрсэн эд зүйлийнхээ мөнгө төгрөгийг хөрөнгийн үнэлгээний байгууллагаар гарсан үнэлгээний дагуу хохирлоо барагдуулж авсан...” гэсэн мэдүүлэг

 

Гэрч Ч.Мөнхнасангийн мөрдөн байцаалтад өгсөн: “...би эхнэр Оюунтуяа 2 хүүхдийн хамт Айраг сумаас 2017 оны 02 дугаар сарын 03-ны өдөр Говьсүмбэр суманд хадмынд оччихоод 2017 оны 02 дугаар сарын 05-ны өдөр 12 цагийн орчим эхнэр хүүхдийн хамт гэртээ ороход манай гэрийн бүх тавилгыг эвдсэн байдалтай байсан. Тухайн өдөр Айраг сум руу ирж байхад Буян-Өлзий өөрийн гар утаснаасаа миний гар утас руу би танай гэрийг бусниулчихсан гэж мессэж бичсэн байсан...” гэсэн мэдүүлэг /хх-ийн 27-28 дугаар хуудас/

 

Гэрч Б.Батбилэгийн мөрдөн байцаалтад өгсөн: “...би найз Мөнхнасангийн гэрийг ойр ойрхон эргэж байсан ба 2017 оны 02 дугаар сарын 04-ний өдөр 18 цагийн орчимд эргэж очиход Мөнхнасангийн гэр нь түгжээтэй, хаалга үүд нь бүрэн бүтэн цоожтой байсан. Тэгтэл 2017 оны 02 дугаар сарын 05-ны өдрийн 14 цагийн орчимд найз Мөнхнасан манай гэрт ирсэн ба тухайн үед гэр орныг нь сүйтгэсэн талаар надад хэлсэн...” гэсэн мэдүүлэг /хх- ийн 35-36 дугаар хуудас/

 

Гэрч Ч.Мөнхтуяагийн мөрдөн байцаалтад өгсөн:“...би 2017 оны 02 дугаар сарын 05-ны өдөр дүү Мөнхнасан над руу залгаад Шивээговь яваад ирсэн чинь гэр аймаар болгочихсон байна, та хүрээд ир гэж хэлсэн. Би тухайн үед ажилтай байсан учир очиж чадаагүй. Харин орой 17 цаг өнгөрч байхад Мөнхнасангийн гэрт ирэхэд гэрийг нь аймаар болгочихсон байсан. Тухайн үед сандал ширээ хоёрын хөлнүүд нь хугарсан. Хөлдөөгчний тагийг нь дэлгээд хаясан. Хөлдөөгчний таг нь хагас хаагдаад бүрэн хаагдахгүй болсон байсан. Телевизийн баруун талын хэсгийг хагалсан байсан. Угаалгын машины сэгсрэгчний тагийг хуга дарчихсан байсан. Гал тогооны түмбүүшгийг эвдчихсэн байсан ...” гэсэн мэдүүлэг /хх-ийн 41-42 дугаар хуудас/

 

    Шинжээч томилох тогтоол /хх-ийн 43/

                 Ашид билгүүн ХХК-ний  дүгнэлт /хх-ийн 44-45/

                 Ял шийтгэгдсэн эсэхийг шалгах хуудас /хх-ийн 77-78/ зэргийг шинжлэн судлав.

 

Шүүгдэгч Б.Буян-Өлзий нь 2017 оны 02 сарын 04-ны өдөр Айраг сумын 4 дүгээр баг,Уурхайчдын зайдгайд оршин суух Б.Оюунтуяагийн гэрт  орж эд зүйлийг нь  санаатай устгаж, гэмтээсэн гэмт хэргийг үйлдсэн болох нь хавтаст хэрэгт цугларсан энэ хэрэгт хамааралтай, Монгол Улсын Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуульд заасан үндэслэл, журмын дагуу цуглуулж, бэхжүүлж авсан, хэргийг хянан шийдвэрлэхэд хангалттай гэж шүүхээс бүхэлд нь үнэлсэн  дараах  нотлох баримтаар тогтоогдож байна  гэж үзлээ. Үүнд, Хохирогч Б.Оюунтуяагийн мөрдөн байцаалтад өгсөн: “...2017 оны 02 дугаар сарын 05-ны өдөр 12 цагийн орчим нөхөр хүүхдүүдийн хамт гэртээ ороход манай гэрийн бүх тавилгыг эвдсэн байдалтай байсан...” гэсэн мэдүүлэг, Гэрч Ч.Мөнхнасангийн мөрдөн байцаалтад өгсөн: “...би эхнэр Оюунтуяа 2 хүүхдийн хамт Айраг сумаас 2017 оны 02 дугаар сарын 03-ны өдөр Говьсүмбэр суманд хадмынд оччихоод 2017 оны 02 дугаар сарын 05-ны өдөр 12 цагийн орчим эхнэр хүүхдийн хамт гэртээ ороход манай гэрийн бүх тавилгыг эвдсэн байдалтай байсан. Тухайн өдөр Айраг сум руу ирж байхад Буян-Өлзий өөрийн гар утаснаасаа миний гар утас руу би танай гэрийг бусниулчихсан гэж мессэж бичсэн байсан...” гэсэн мэдүүлэг,  Гэрч Б.Батбилэгийн мөрдөн байцаалтад өгсөн: “...2017 оны 02 дугаар сарын 05-ны өдрийн 14 цагийн орчимд найз Мөнхнасан манай гэрт ирсэн ба тухайн үед гэр орныг нь сүйтгэсэн талаар надад хэлсэн...” гэсэн мэдүүлэг, Гэрч Ч.Мөнхтуяагийн мөрдөн байцаалтад өгсөн:“...орой 17 цаг өнгөрч Мөнхнасангийн гэрт ирэхэд гэрийг нь аймаар болгочихсон байсан. Тухайн үед сандал ширээ хоёрын хөлнүүд нь хугарсан. Хөлдөөгчний тагийг нь дэлгээд хаясан, таг нь хагас хаагдаад бүрэн хаагдахгүй болсон байсан. Телевизийн баруун талын хэсгийг хагалсан байсан. Угаалгын машины сэгсрэгчний тагийг хуга дарчихсан, гал тогооны түмбүүшгийг нь эвдчихсэн байсан...” гэсэн мэдүүлэг зэрэг нотлох баримтаар энэ гэмт хэргийг үйлдсэн болох нь нотлогдож байна гэж шүүхээс үзлээ.

 

Иймд шүүгдэгч Б.Буян-Өлзийг  бусдын эд хөрөнгийг санаатайгаар устгасан буюу гэмтээсэн гэмт хэргийг үйлдсэн  гэм буруутайд тооцож ял шийтгэл оногдуулах нь зүйтэй гэж үзлээ.

 

Шүүгдэгч Б.Буян-Өлзий нь Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 36 дугаар зүйлийн 36.3.3 дахь хэсэгт зааснаар өөрийгөө өмгөөлөхөөр хүсэлт гаргасан тул шүүх хуралдаанд өмгөөлөгчгүй оролцсон болохыг дурьдах нь зүйтэй.

 

           Хавтаст хэргийн 69-р талд “Хохирлын мөнгө хүлээлгэн өгсөн тэмдэглэл”, хохирогч Б.Оюунтуяа нь  хохирол төлбөргүй нэхэмжлэх зүйлгүй талаар шүүхэд ирүүлсэн хүсэлт зэрэг нотлох баримтаар  шүүгдэгч Б.Буян-Өлзийгбусдад төлөх төлбөргүй гэж үзлээ.

 

Шүүгдэгч Б.Буян-Өлзий нь урьд ял шийтгэгдсэн эсэхийг шалгасан хуудсаар Цагдаагийн ерөнхий газрын мэдэээлэл судалгааны төвийн лавлагааны санд бүртгэгдээгүй буюу ял шийтгэлгүй байна.

 

Иймд шүүхээс шүүгдэгч Б.Буян-Өлзийд ял оногдуулахдаа анх удаа хүндэвтэр гэмт хэрэг үйлдсэн, үйлдсэн хэрэгтээ чин санаанаасаа гэмшиж байгаа, бусдад төлөх төлбөргүй, хувийн байдал, бага насны хүүхэдтэй  зэргийг хөнгөрүүлэх нөхцөлд тооцлоо.

 

Хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдан ирсэн зүйлгүй, шүүгдэгч нь  цагдан хоригдсон хоноггүй, битүүмжилсэн эд хөрөнгөгүй болохыг дурдах нь зүйтэй.