МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

******* дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн Ерөнхий шүүгч П.Цэцэгдулам даргалж, шүүх хуралдааны танхимд хийсэн хуралдаанаар:

Нэхэмжлэгч: 9******* оны 0******* дугаар сарын 0*******-ны өдөр ******* хот ******* дүүрэгт төрсөн, эмэгтэй, ******* настай, ******* боловсролтой, ******* ******* мэргэжилтэй, ******* ХХК-д ажилтай, одоогоор хүүхэд асрах чөлөөтэй байгаа гэх, ам бүл 3, ******* хүүхдийн хамт ******* дүүргийн дүгээр хороо, дугаар гудамжны тоотод оршин суух, овгийн ,

Хариуцагч: 9 оны 0 дүгээр сарын 06-ны өдөр аймгийн суманд төрсөн, эрэгтэй, 3 настай, дунд боловсролтой, мэргэжилтэй, ******* ажилтай, ам бүл , ******* дүүргийн дүгээр хороо, 8 дүгээр байрны *******0 тоотод оршин суух, овгийн баатарын холбогдох хүүхдийн тэтгэлэг гаргуулах тухай нэхэмжлэлийг *******0******* оны ******* дугаар сарын -ний өдөр хүлээн авч хянан хэлэлцэв.

Шүүх хуралдаанд нэхэмжлэгч , хариуцагч , шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга нар оролцов.

 

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

Нэхэмжлэгч нь шүүхэд гаргасан нэхэмжлэл болон шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: миний бие *******0*******0 оны 09 дүгээр сард тай танилцан *******0******* оны 06 дугаар сарын сүүлээр хамтран амьдарсан. *******0******* оны дүгээр сарын 6-нд гэх охин төрсөн. Бид хамтран амьдарч байх хугацаанд нь байнга архи ууж, хэл амаар доромжилж, гадуур хонон, намайг жирэмсэн байх хугацаанд бэлгийн замын өвчин халдаан, хоёр ч удаа биед маань гар хүрч зодож байсан. Энэ бүгдээс үүдэн бид зан харилцааны таарамжгүй байдлаас болж бидний хамтын амьдрал дуусгавар болсон. Иймд охин эцэг аас хүүхдийн тэтгэлэг гаргуулж өгнө үү гэв.

 

Хариуцагч шүүхэд болон шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: баатар овогтой миний бие Э. гаргасан нэхэмжлэлтэй танилцлаа. тэй миний бие танилцаад удалгүй нэг гэрт орж хамтран амьдарсан нь үнэн бөгөөд хамтран амьдарч эхлээгүй байхдаа жирэмсэн боллоо гэж *******0******* оны 03 дугаар сард надад хэлсэн. Тухайн үед нь миний бие хань ижилтэй болъё, үр хүүхэдтэй болъё гэж бодож байсан учраас юм ч бодолгүй *******0******* оны 6 сараас эхлээд хамтран амьдарч эхэлсэн. Гэтэл хоорондын харьцаа, энэ хүний амьдралын хэв маяг, зан харьцаа үнэхээр таараагүй учраас хамтын амьдралаа *******0******* оны 9 сараас зогсоосон. Ингээд *******0******* оны дүгээр сарын 6-ны өдөр охинтой болсон байсан. Надад ерөөсөө хэлэлгүй төрчихсөн байсан, би өөр хүнээс төрсөн гэдгийг нь сонссон. Тэгтэл охиноо надаар овоглоё гэсэн санаа сэдэл огт гаргалгүйгээр өөрийнхөө нэрээр овоглуулаад төрсний гэрчилгээ авсан гэсэн. Одоо хүүхдийн тэтгэлэг гаргуулъя гэсэн нэхэмжлэл гаргасан байна. Энэ хүн анх надтай танилцаад сууя гэж их шахаж байж суусан хүн. Би хэсэг хугацаанд хоёул бие биенээ таних хэрэгтэй гэж хэлсэн боловч хүмүүс ингээд л суудаг шүү дээ, юуг нь хүлээх вэ гэж байгаад л хамт амьдарсан. Охиндоо гэдэг нэр өгсөн байсан. Яагаад тийм нэр өгсөн юм?, ямар нэр өгөх вэ гэж надаас асуусан зүйл огт байхгүй. Үнэхээр намайг эцгийг нь гэж бодож байсан бол, эцэг хүний хувьд хариуцлага хүлээх ёстой гэж одоогийнх шигээ бодож байсан бол надаас нэг удаа ч гэсэн асууж зөвлөх байсан байх. Намайг байнга архи дарс уудаг гэх зүйлийг хэлж байна, яг үнэндээ өөрөө тамхи татна, архи дарс ууна. Архи дарс хэрэглэхдээ дандаа хэтрүүлнэ, энд тэнд тасарч унана. Нэг удаа найзындаа ууж байгаад шээж ч чадахгүй тасраад унаж байсан. Тэгээд тэрийг нь хэлэхээр бөөн хэрүүл болдог. Бас намайг өөрт нь гар хүрдэг гэж хэлж байна. Харин ч намайг өөрөө зодоод ахдаа намайг зодсон гэж хэлээд эдний ах нь намайг зодсон. Яагаад гэхээр намайг зодоод, нүүр ам руу утсаа авч ши******* байсан болохоор нь би утсыг нь аваад рүү шидчихсэн юм. Тэгтэл ах руугаа залгаад намайг зодлоо гэж хэлээд ах нь ирээд намайг зодсон юм. Тэрний дараахан нь би нэг сар шахуу самарт яваад ирсэн юм. Амьдрал ахуйд мөнгө төгрөг хэрэгтэй, мөнгө олох гэж явсан юм. Тэгээд явж ирээд би сайн уу гээд мэндэлтэл өөдөөс юу ч дуугарахгүй байсан. Бид ******* явахаасаа өмнө муудалцсан байсан, ер нь байнга л муудалцаж байдаг байсан. Шинжээчийн дүгнэлтээр хүүхэд миний хүүхэд гэж гарсныг хүлээн зөвшөөрч байгаа, маргах зүйлгүй гэв.

 

Нэхэмжлэгчээс ******* дүүргийн өрхийн эрүүл мэндийн төвийн эмчийн тодорхойлолт, иргэний үнэмлэхийн хуулбар, оршин суух хаягийн лавлагаа, хүүхдийн төрсний гэрчилгээний хуулбар зэрэг баримтуудыг шүүхэд нотлох баримтаар гаргаж өгсөн байна.

 

Хариуцагчийн зүгээс шинжээч томилж эцэг мөн эсэхийг тогтоолгох хүсэлтийг шүүхэд гаргасан ба шүүх хүсэлтийг хангаж шинжилгээний үндэсний хүрээлэнг шинжээчээр томилж дүгнэлт гаргуулсан болно.

Шүүх хэрэгт авагдсан, шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдсэн бичгийн нотлох баримтуудыг шинжлэн судлаад

ҮНДЭСЛЭХ нь:

Нэхэмжлэгч овгийн нь хариуцагч овгийн баатарын холбогдуулан хүүхдийн тэтгэлэг гаргуулах тухай нэхэмжлэлийн шаардлагыг шүүхэд гаргажээ.

Шүүх нэхэмжлэлийн шаардлагыг хангах үндэслэлтэй гэж үзлээ.

 

Нэхэмжлэгч нь Бид гэрлэлтээ батлуулаагүй байсан, зан харилцаа таарамжгүй, архи, гэр бүлээс гадуурх харилцаа гэх мэт зүйлээс шалтгаалж *******0******* оны 9 дүгээр сараас хойш тусдаа амьдрах болж охин миний асрамжинд амьдарч байгаа. Бид эргэж хамтран амьдрах боломжгүй гэсэн үндэслэлийг дурдаж хүүхдийн тэтгэлэг гаргуулах шаардах *******ээ тодорхойлжээ.

 

Нэхэмжлэгч , хариуцагч нар нь *******0*******0 оноос эхлэн хамтран амьдарч, хамтран амьдрах хугацаандаа *******0******* оны дүгээр сарын 6-ны өдөр охин ыг төрүүлсэн, хоорондын зан харилцааны таарамжгүй байдлаас шалтгаалан *******0******* оноос тусдаа амьдрах болж, охин Э. эхийн асрамжинд одоог хүртэл эрүүл саруул, өсөн бойжиж байгаа, тэд гэрлэлтээ албан ёсоор бүртгүүлээгүй болох нь Иргэний улсын бүртгэлийн лавлагаа, - өрхийн эрүүл мэндийн төвийн тодорхойлолт, хүүхдийн төрсний гэрчилгээний хуулбар талуудын шүүх хуралдаанд өгсөн тайлбар зэргээр тогтоогдож байна.

Хариуцагч охин ыг өөрийн хүүхэд мөн эсэхэд эргэлзэж шинжээч томилж дүгнэлт гаргуулах хүсэлтийг шүүхэд ирүүлсний дагуу үндэсний хүрээлэнг шинжээчээр томилж, тухайн байгууллагаас *******0************** оны ******* дугаар сарын **************-ны өдөр гаргасан 79 дугаар дүгнэлтээр нь Э. биологийн эцэг байх боломжтой гэжээ.

 

Гэрлэлтээ бүртгүүлээгүй эцэг, эх хамтарч өргөдөл гаргаснаар Гэр бүлийн тухай хуулийн ************** дугаар зүйлийн **************.-т зааснаар Иргэний Гэр бүлийн бүртгэлийн байгууллага эцэг эхийг тогтоохоор хуульчилсан, хүүхдийг *******0******* онд төрөхөд улсын бүртгэлд эх ээр овоглосон нөхцөл байдал тогтоогдсон байх тул Гэр бүлийн тухай хуулийн *******3 дугаар зүйлийн *******3.-д зааснаар шүүх эцэг мөн эсэхийг тогтоох нь зүйтэй гэж үзэв.

 

Гэр бүлийн тухай хуулийн ******* дүгээр зүйлийн *******. дэх хэсэгт хүүхэд төрснөөр эцэг, эх, хүүхдийн хооронд *******, үүрэг үүснэ, *******.5 дахь хэсэгт гэрлэлтээ бүртгүүлээгүй хүмүүсийн дундаас төрсөн хүүхэд нь гэрлэлтээ бүртгүүлсэн гэр бүлээс төрсөн хүүхдийн адил ******* эдэлж үүрэг хүлээнэ, 35 дугаар зүйлийн 35. дэх хэсэгт эцэг эх нь хүүхдээ тэжээн тэтгэх үүрэгтэй гэж тус тус зааснаар зохигчид гэрлэлтээ албан ёсоор батлуулаагүй хэдий ч охин төрснөөр түүнийг тэжээн тэтгэх үүрэг хуулийн дагуу хариуцагчид үүснэ.

 

Гэр бүлийн тухай хуулийн 38 дугаар зүйлийн 38.3 дахь хэсэгт эцэг, эх харилцан тохиролцож гэрээ байгуулаагүй бол тэтгэлгийг шүүх тогтооно гэж заасны дагуу Гэр бүлийн тухай хуулийн 0 дүгээр зүйлийн 0.., 0..******* дахь хэсэгт зааснаар эцэг аас тэтгэлгийг гаргуулж охин Э.ыг тэжээн тэтгүүлэх нь зүйтэй гэж үзлээ.

 

Гэр бүлийн тухай хуулийн 0 дүгээр зүйлийн 0.******* дахь хэсэгт зааснаар аас гаргуулах тэтгэлгийн хэмжээ нь цалин хөлснөөс өөр орлогогүй бол түүний сарын цалин хөлс, түүнтэй адилтгах орлогын 50 хувиас хэтэрч болохгүй.

 

Гэр бүлийн тухай хуулийн дүгээр зүйлийн .5 дахь хэсэгт хүүхдийг гэр бүлийн дотор эрүүл чийрэг өсгөн хүмүүжүүлэх, түүний *******, ашиг сонирхолыг нь нэн тэргүүнд хамгаалахыг *******эмлэнэ, *******6 дугаар зүйлийн *******6. дэх хэсэгт эцэг эх хүүхдээ хүмүүжүүлэхэд тэгш ******* эдэлж адил үүрэг хүлээнэ, *******6.******* дахь хэсэгт хүүхдээ эрүүл чийрэг өсгөн хүмүүжүүлэх, сэтгэхүйн хувьд төлөвшүүлэх, хүүхдээ асран хамгаалах тэжээн тэтгэх, хүүхдээ үндэсний ёс заншил, уламжлалаа *******лэх үзлээр хүмүүжүүлэх, түүнд суурь боловсрол эзэмшүүлэх, хөдөлмөрийн анхны дадлага олгох, хүүхдийн *******ийг хамгаалж үүргээ биелүүлэхэд туслах зэрэг үүргийг эцэг эх хүлээнэ гэж тус тус хуульчилсан.

 

Талууд гэрлэлтээ албан ёсоор батлуулаагүй хэдий ч хуулинд заасан дэ******* *******, үүрэг зохигчдод хэвээр үлдэх бөгөөд эцэг эх тодорхой шалтгаанаар тус тусдаа амьдрах болсноор хүүхдүүдийн *******, ашиг сонирхол хамгийн ихээр хөндөгдөж, эцсийн үр дүнд хүүхэд хойд эцэг, эхийн гар дээр өсөж хүмүүжих, төрсөн эцэг эхийн хайр халамжаар дутах, эцэг эхээ санагалзан бэтгэрэх, сэтгэл санааны хямралд орох зэргээр хохирч үлддэг.

 

Хүүхдийн *******ийг хамгаалах тухай хуулийн 5 дугаар зүйлийн 5.******* дахь хэсэгт Хүүхэд эрүүл өсч бойжих, аюулгүй орчинд амьдрах, аливаа хүчирхийллээс ангид байх *******тэй, 5.3 дахь хэсэгт хүүхэд эцэг эхтэйгээ амьдрах, тэдний анхаарал халамжид байх, эцэг эхээсээ буюу хэн нэгнээс нь тусдаа амьдрах үед тэдэнтэй байнгын харилцаатай байх, эцэг, эх нь гэрлэлтээ цуцлуулсан, тусдаа амьдрах үед хэнтэй нь амьдрах тухай үзэл бодол, саналаа ил*******ийлэх *******тэй гэж зааснаар эцэг нь охин тай байнгын харилцаатай байх *******ийг хуулиар олгосон байна.

 

Иймд нэхэмжлэгч, хариуцагч нарын хэн аль нь хүүхэдтэйгээ уулзахыг хориглох *******гүй, хүүхдийн ******* ашиг сонирхолд харшлахааргүй бол хамт амьдрахгүй байгаа эцэг эхийн хэн нэг нь нөгөөдөө Гэр бүлийн тухай хуулийн *******6 дугаар зүйлийн *******6.******* дахь хэсэгт заасан *******, үүргээ хэрэгжүүлэхэд нь саад учруулах, хүүхдээ хүмүүжүүлэхэд эдлэх тэгш *******ийг хязгаарлахыг хориглосон болохыг анхааруулах нь зүйтэй.

 

Гэрлэлтээ бүртгүүлээгүй хүмүүсийн дундаас төрсөн хүүхдийн асрамжийн асуудлаар зохигчид маргах *******тэй хэдий ч талууд асрамжийн асуудлаар хэн аль нь шаардлага гаргаагүй байх тул нэхэмжлэгчээс гаргасан шаардлагын хүрээнд маргааныг шийдвэрлэсэн болно.

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 56 дугаар зүйлийн 56., 63 дугаар зүйлийн 63..5 дахь хэсэгт зааснаар нэхэмжлэгчээс улсын тэмдэгтийн хураамжинд төлсөн 37.865 төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээж, хариуцагчаас 37.865 төгрөгийг хариуцагч гаргуулж нэхэмжлэгч т олгохоор шийдвэрлэв.

 

Монгол Улсын Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 5 дугаар зүйлийн 5.*******., 6, 8 дугаар зүйлүүдэд заасныг тус тус удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

.Гэр бүлийн тухай хуулийн 38 дугаар зүйлийн 38.3, 0 дүгээр зүйлийн 0.., 0..******* дахь хэсгүүдэд зааснаар *******0******* оны дүгээр сарын 6-ны өдөр төрсөн ыг нас хүртэл тухайн бүс нутагт тогтоогдсон амьжиргааны доод түвшингийн 50 хувиар, нас хүрмэгц 6 нас хүртэл /суралцаж байгаа бол 8 нас хүртэл/ амьжиргааны түвшингийн доод хэмжээгээр тэтгэлгийг тогтоон эцэг овгийн баатарын ээс сар бүр гаргуулж, тэжээн тэтгүүлсүгэй.

*******. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 56 дугаар зүйлийн 56., 63 дугаар зүйлийн 63..5 дахь хэсэгт зааснаар нэхэмжлэгчээс улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 37.865 төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээж, хариуцагч ээс 37.865 төгрөгийг гаргуулж нэхэмжлэгч т олгосугай.

3.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн *******0 дугаар зүйлийн *******0.******* дахь хэсэгт зааснаар зохигч нь анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл шийдвэрийг гардан авсан өдрөөс хойш хоногийн дотор Нийслэлийн Иргэний хэргийн Давж заалдах шатны шүүхэд гомдол гаргах *******тэй болохыг дурдсугай.

.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 9 дүгээр зүйлийн 9.*******, 9., 9.7 дахь хэсэгт зааснаар шийдвэр нь танилцуулан сонсгомогц хүчинтэй болох бөгөөд зохигч хоног өнгөрснөөс хойш хоногийн дотор шүүхэд хүрэлцэн ирж шийдвэрийг өөрөө гардан авах үүрэгтэй бөгөөд дэ******* хугацаанд шүүхийн шийдвэрийг гардан аваагүй нь гомдол гаргах хугацааг хуульд заасан журмын дагуу тоолоход саад болохгүйг дурдсугай.

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ П.ЦЭЦЭГДУЛАМ