МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

Баянгол дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүх хуралдааныг шүүгч Б.Билгүүн даргалж,

шүүх хуралдааны тэмдэглэлийг Шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга Б.Батцэцэг хөтлөн,    

улсын яллагч П.Итгэл, 

шүүгдэгч *******, түүний өмгөөлөгч С.Мөнхтулга нарыг оролцуулан тус шүүхийн “Б” танхимд нээлттэй хийсэн хуралдаанаар Тээврийн прокурорын газрын хяналтын прокуророос Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 23.2 дугаар зүйлийн 1 дэх т зааснаар *******д холбогдуулан яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн эрүүгийн ******* дугаартай хэргийг 2024 оны ******* дүгээр сарын *******-ны өдөр хүлээн авч, хянан хэлэлцэв. 

            Шүүгдэгчийн биеийн байцаалт:  

Монгол Улсын иргэн, ******* оны ******* дүгээр сарын *******-ний өдөр, хотод төрсөн, ******* настай, эрэггэй, дээд боловсролтой, *******ын мэргэжилтэй, ын Бага ын эд чин, ам бүл 3, эхнэр, хүүхдийн хамт дүүргийн ******* дугаар хороо Сонгины тоотод оршин суух, урьд нь эрүүгийн хариуцлага хүлээж байгаагүй, хэрэг хариуцах чадвартай.

Ша Бэйс овогт ийн / регистрийн дугаар У397**************55/

Холбогдсон хэргийн талаар: 

Шүүгдэгч ******* нь Олон улсын харилцаа, аж үйлдвэрийн институтийн дэргэдэх “ ын ”-ийн мэргэжпийн ын байгууллагын дугаартай “Илчит чин” мэргэжил эзэмшсэн гэх хуурамч мэргэжпийн үнэмлэхийг хуурамч болохыг мэдсээр байж ашиглаж 2022 оны 05 дугаар сарын *******-ний өдөр Баянгол дүүргийн нутаг дэвсгэрт үйл ажиллагаа явуулдаг ын ын т чнаар ажилд орсон нь мөрдөн шалгах ажиллагааны явцад хэрэгт хуульд заасан үндэслэл журмын дагуу цуглуулж бэхжүүлсэн дараах нотлох баримтуудаар тогтоогдож байна. 

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт прокурор, шүүгдэгчийн саналыг харгалзан дараах нотлох баримтыг шинжлэн судалсанд тооцсон болсон. Үүнд:

1.Гэмт хэргийн талаарх мэдээллийг хүлээн авсан тэмдэглэл /хх-ийн 4-р хуудас/,

2.Эд зүйлд үзлэг хийсэн тэмдэглэл, гэрэл зургийн үзүүлэлтүүд /хх-ийн 134-р хуудас/,

3.Хохирогчийн        хууль ёсны төлөөлөгч гийн “...Манай байгууллага нь ын, Замын даргын 2020 оны 474 дугаартай сул ажлын байрны сонгон шалгаруулалт явуулах журмаар баримтлан сул ажлын байрны сонгон шалгаруулалтыг явуулдаг. Ажлын байрны зарыг 7 хоногийн өмнө тавиад бүртгэгдсэн иргэдийн материалыг хүлээн авч шалгалт явуулдаг. Замын даргын тушаалыг үндэслэн манай байгууллагын даргын тушаал гардаг. Сонгон шалгаруулалтын комиссын бүрэлдэхүүнд ерөнхийдөө 7-9 хүн багтдаг. Комиссын ажлын хэсгийн ахлагчаар манай хэсгийн ерөнхий инженер ахлан гишүүдэд чиглэл хариуцсан орлогч дарга нар, ашиглалт болон ын инженер, хөдөлмөр аюулгүй байдлын инженер, хүний нөөцийн тасгийн дарга, ын инженер нар ажпын т орж сул орон тооны сонгон шалгаруулалтыг явуулж, нээлттэй ажпын байранд томилох болон нөөцөд авч гэрээ байгуулан ажилд томилдог. Тухайн сонгон шалгаруулалтын мэдээ, тайланг улирал бүр Хүний нөөцийн албанд хүргүүлэн ажилладаг.”, “...Ажилтан нь 2021 оны 10 дугаар сарын *******-нд т ажилд орох хүсэлт гаргаад 2022 оны 05 дугаар сарын *******-ний өдрөөс ын т ын эд туслах чнаар ажилд ороод ажиллах хугацаандаа 3 удаа шалгалт өгөөд одоо 3 зэрэгтэй ажиллаж байна ажиллаж байх хугацааан даа 2020 онд “Бүтэгч” ын ийг “Туслах машинч” мэргэжлээр төгөссөн тул ын Засварын үндсэн ийн чнаар ажиллах хүсэлт 2021 оны 03 дугаар сарын 10-ны өдөр өгсөний дагуу шалгалт өгч чны шалгалтандаа тэнцсэний үндсэн дээр. Одоог хүртэл ын ид үндсэн ажилтнаар ажиллаж байна. “” ын ийг 2021 онд “ Илчит тэргэний чин ” мэргэжпээр мэргэжпийн үнэмлэхийг үндэслэн ажилд авсан. Одоо ын эд ажиллаж байна.”, “.*******гийн д ын тэй хөдөлмөрийн тухай хуулиар хөдөлмөрийн гэрээ байгуулж тусгай мэргэжил, мэдлэг мэргэжил шаардсан ажпын байранд хийсэн хөдөлмөрийнхөө төлөө авсан цалин, хөлсийг байгууллагад учруулсан хохирол гэж үзэхгүй.” гэх мэдүүлэг /хх-ийн 13-15-р <уудас/,

4.Гэрч ын “...Манай ын ийн д үнэт цаасан дээр эрчилгээ гаргадаггүй фото цаасан дээр гаргадаг байсан.”, “...Манай байгууллагын :увьд архивын нэгж гэж хадгалаагүй.” гэх мэдүүлэг /хх-ийн 1*******-1*******-р хуудас/,

5.Гэрч ы “...Mergejil.mn буюу цахим бүртгэлийн нэгдсэн системд Мэргэжпийн ын үүд маань анх манай институтаас нэвтрэх нэр, нууц үгээ үсгүүлэн авч ын байгууллагынхаа дэлгэрэнгүй мэдээллийг оруулдаг. Үүнд ургалтад хамрагдсан суралцагчдын мэдээлэл, төгсөгчийн мэдээлэл бас ордог. )өрөөр хэлбэл төгсөлтийн үнэлгээгээ манай байгууллагаар хийлгээд тэгээд эгсөлтийн гэрчилгээ буюу чадамжийн гэрчилгээг дээрх нэгдсэн бүртгэлийн лстемээр дамжин бүртгэл үүсгэгдэж авдаг.” гэх мэдүүлэг /хх-ийн 115-117-р хуудас/,

б.Гэрч гийн “...Боловсролын баримт бичиг гэдэг нь тухайн эловсролын түвшний мэдлэг, судлагдахууныг эзэмшсэнийг нотлох баримт бичиг, гулийн 9 дүгээр зүйлийн 1 дэх т заасан болно. Мэргэжпийн боловсрол, 'ргалтын байгууллагын түвшинд 9 дүгээр анги төгссөн болон ******* дугаар анги >гссөн суралцагчид элсэн суралцдаг. Мэргэжпийн үнэмлэх нь жилээр мэргэжил эзэмшсэн бол тогооч, үсчин гэх мэт.", “...Хамаарна. Мэргэжлийн ын бие даасан нэг том салбар учраас.”, “...Мөн төгсөлтийн баримт бичгийг баталгаажуулсны дараа тэтгэлэг олгодог учраас бүртгэл мэдээлэл маш нарийн байдаг болно. Аливаа хуурамч баримт бичиг олгох боломжгүй. Үндэсний үнэт цаас ХХК-тай хамтран ажиллах гэрээний дагуу олон төрлийн нууцлал бүхий үнэт цаас олгох ажлууд өндөр хяналтын дор явагддаг” гэх мэдүүлэг/хх-ийн *******0-*******2-р хуудас/,

6.Гэрч ын дахин өгсөн “...Надад харуулсан 2020/265 дугаартай мэргэжлийн үнэмлэх нь манай ын өөс гаргажбайсан мэргэжпийн үнэмлэх мөн байна.”, “...Надад үзүүлсэн албан бичгийг харлаа. Анх манай ын 2*******8 онд Хөдөлмөрийн яамны харьяа байгууллагад бүртгүүлж байсан. Түүнээс хойш явуулсан ыг төгссөн суралцагч, иргэдийн мэдээллийг хүргүүлэн бүртгэлд оруулж байгаагүй. Энэ нь миний алдаа юм. Бүртгэлд суралцагч, төгсөгчдийн мэдээлэл нь ороогүй мэргэжпийг үнэмлэхийг хуурамч гэж ойлгож болно.”, “...Дээрх нэр бүхий иргэдийн мэргэжпийн үнэмлэх нь манай ын д элсэн суралцаж төгсөөгүй. ын байгууллагад ажиллаж байгаад мэргэжпийн үнэмлэх шаардлагатай ажлын байранд томилогдох гэж байгаа иргэдээс танил, тал, миний таньдаг хүмүүсийн гуйлгаар бичиж, гаргуулан авсан мэргэжпийн үнэмлэх байна. Дээрх нэр бүхий 47 иргэнийг манай ын ийг суралцан төгссөн гэх нотлох баримт надад байхгүй. Бүгд суралцаагүй болон худалдан авсан мөн танил талаараа гуйлган авсан мэргэжпийн үнэмлэхүүд байна.”, “...Төмөр ын байгууллагын ажилтан нар л дандаа ажлын байр өөрчлөх эсвэл чин, туслах машинч болох ажлын байрны шалгуур, шаардлагыг хангахаар авдаг байсан. Тухайн иргэд мэддэг байсан. Танил, талаар гуйлган авсан иргэдэд миний зүгээс асуулдаг орох талаар хэлдэг байсан. Тухайн мэргэжпийн үнэмлэх гаргуулан авсан ын байгууллагын ажилтан, иргэд асуудлаа өөрсдөө хариуцна гэж хэлээд гаргуулан авч байсан.” гэх мэдүүлэг/хх-ийн *******5-*******8-р хуудас/,

Хөдөлмөр     нийгмийн хамгааллын , үнэлгээ, судалгааны институтаас 2024 оны 04 дүгээр сарын 10-ны өдөр ирүүлсэн “... ын нь Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын сайд, Боловсрол шинжпэх ухааны сайдын 2021 оны 06 дугаар сарын 18-ны өдрийн А/97, А/231 дүгээр тушаалаар батлагдсан Мэргэжлийн ын байгууллагыг бүртгэх, ын үйл ажиллагаанд тавигдах шаардлагыг тогтоох журам”-ын дагуу мэргэжпийн ын байгууллагын Бүртгэлийн гэрчилгээ авч байгаагүй болно.” гэх 1/78 дугаартай албан бичиг/хх-ийн 54-р хуудас/,

Э.Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын сайд, Боловсрол, соёл, шинжлэх ухаан, спортын сайдын хамтарсан 2*******9 оны 08 дугаар сарын 13-ны өдрийн А/505, А/267 дугаартай тушаалаар баталсан “Мэргэжпийн боловсрол, ын байгууллагын төгсөгчдөд мэргэжпийн диплом, үнэмлэх, гэрчилгээ олгох журам”-ын хуулбар /хх- ийн 90-1*******-р хуудас/,

6.Хөдөлмөр нийгмийн хамгааллын , үнэлгээ, судалгааны институтаас 2024 оны 07 дугаар сарын *******-ний өдөр ирүүлсэн “...Нэр бүхий иргэдийн ,'эдээлэл мэргэжпийн ын байгууллагын www.mergejil.mn нэгдсэн системд бүртгэлгүй болохыг үүгээр мэдэгдэж байна.” гэх 1/190 дугаартай албан бичиг /хх- ийн 104-р хуудас/,

7. ын хэсгээс 28/1176 дугаартай албан бичгээр хавсаргаж ирүүлсэн овогтой /У397**************55/-ын хүний нөөцийн сонгон шалгаруулах үйл ажиллагаатай холбоотой материал, ажпын байрны тодорхойлолт, цалин хөлсний мэдээлэл, ажилд авах тухай тушаал /хх-ийн 161-166-р хуудас/ зэрэг бичгийн баримтуудаар болон хэрэгт авагдсан бусад нотлох баримтыг тус тус шинжлэн судлав.

Гэм буруугийн талаар:

Улсын яллагчаас шүүгдэгч *******г Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 23.2 дугаар зүйлийн 1 дэх т заасан гэмт хэрэгт гэм буруутайд тооцуулахаар, шүүгдэгч, түүний өмгөөлөгч нар гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруугүйд тооцуулахаар шүүхийн хэлэлцүүлэгт оролцсон болно.

Шүүгдэгч ******* нь Олон улсын харилцаа, аж үйлдвэрийн институтийн дэргэдэх “ ын ”-ийн мэргэжпийн ын байгууллагын дугаартай “Илчит чин” мэргэжил эзэмшсэн гэх хуурамч мэргэжпийн үнэмлэхийг хуурамч болохыг мэдсээр байж ашиглаж 2022 оны 05 дугаар сарын *******-ний өдөр Баянгол дүүргийн нутаг дэвсгэрт үйл ажиллагаа явуулдаг ын ын т чнаар ажилд орж хуурамч баримт бичиг ашиглах гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутай болох нь шүүхийн хэлэлцүүлэгт шинжлэн судалсан дээрх нотлох баримтууд, түүний өгсөн мэдүүлэг болон хавтаст хэрэгт авагдсан дараах нотлох баримтаар нотлогдон тогтоогдож байна. Үүнд:

1.Хохирогчийн хууль ёсны төлөөлөгч гийн мэдүүлэг /хх-ийн 13-15-р хуудас/,

2.Гэрч ын мэдүүлэг /хх-ийн 1*******-1*******-р хуудас/,

3.Гэрч ы мэдүүлэг/хх-ийн *******0-*******2-р хуудас/,

4.Гэрч ын дахин өгсөн мэдүүлэг/хх-ийн *******5-*******8-р хуудас/,

5.Хөдөлмөр  нийгмийн хамгааллын , үнэлгээ, судалгааны институтаас 2024 оны 04 дүгээр сарын 10-ны өдөр ирүүлсэн 1/78 дугаартай албан бичиг/хх-ийн 54-р хуудас/,

6.Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын сайд, Боловсрол, соёл, шинжлэх ухаан, спортын сайдын хамтарсан 2*******9 оны 08 дугаар сарын 13-ны өдрийн А/505, А/267 дугаартай тушаалаар баталсан “Мэргэжпийн боловсрол, ын байгууллагын төгсөгчдөд мэргэжпийн диплом, үнэмлэх, гэрчилгээ олгох журам”-ын хуулбар /хх- ийн 90-1*******-р хуудас/,

5.Хөдөлмөр нийгмийн хамгааллын , үнэлгээ, судалгааны институтаас 2024 оны 07 дугаар сарын *******-ний өдөр ирүүлсэн “...Нэр бүхий иргэдийн ,'эдээлэл мэргэжпийн ын байгууллагын www.mergejil.mn нэгдсэн системд бүртгэлгүй болохыг үүгээр мэдэгдэж байна.” гэх 1/190 дугаартай албан бичиг /хх- ийн 104-р хуудас/,

6. ын хэсгээс 28/1176 дугаартай албан бичгээр хавсаргаж ирүүлсэн овогтой /У397**************55/-ын хүний нөөцийн сонгон шалгаруулах үйл ажиллагаатай холбоотой материал, ажпын байрны тодорхойлолт, цалин хөлсний мэдээлэл, ажилд авах тухай тушаал /хх-ийн 161-166-р хуудас/ зэрэг бичгийн баримтуудаар болон хэрэгт авагдсан бусад нотлох баримтуудаар хангалттай нотлогдон тогтоогдож байна.

Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 2.1 дүгээр зүйлийн 1 дэх т зааснаар мөн хуулийн тусгай ангид заасан нийгэмд аюултай үйлдэл, эс үйлдэхүйг гэмт хэрэгт тооцохоор хуульчилсан байна. Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 23.2 дугаар зүйлд зааснаар хуурамч бичиг баримт үйлдэх, ашиглах үйлдлийг гэмт хэрэгт тооцохоор хуульчилсан байна.

Хуурамч баримт бичиг ашиглах гэмт хэргийн шинж нь тухайн баримт бичгийг хуурамч болохыг мэдсээр ашигласан, гэм буруугийн шууд санаатай хэлбэрээр илэрдэг бөгөөд үйлдлийн тухайд уг баримт бичгийг хэрэглэж тодорхой үр дүнд хүрсэн нэг удаагийн үйлдэлтэй, эсхүл удаан хугацаанд тасралтгүй хэрэглэж, дараа дараагийн үр дүнд хүрсээр байдаг удааширсан үйлдэлтэй гэмт хэргийн шинжийн аль алийг агуулдаг бөгөөд удааширсан үйлдлийн д уг бичиг баримтыг ашиглах, хэрэглэх боломжгүй болсон цаг хугацаа буюу Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 1.8 дугаар зүйлийн 3-т заасны дагуу таслан зогсоогдсон үеийг гэмт хэрэг төгссөн цаг хугацаа гэж үзэхээр хуульчилжээ. .

Шүүгдэгч ******* нь шалгалт өгч, суралцаж төгсөөгүй атлаа Олон улсын харилцаа, аж үйлдвэрийн дэргэдэх “ ын ”-ийн мэргэжлийн ын байгууллагын дугаартай “Илчит чин” мэргэжил эзэмшсэн гэх хуурамч мэргэжлийн үнэмлэхийг авах эрхгүй гэдгээ мэдсээр байж тухайн үнэмлэхийг ашиглах нь хууль бус шинжтэй болохыг ухамсарлаж түүнийг хүсэж үйлдсэн тул түүний үйлдэл гэм буруугийн шууд санаатай хэлбэртэй байна. Мөн шүүгдэгч ******* нь хуурамч мэргэжлийн үнэмлэх ашиглаж 2022 оны 05 дугаар сарын *******-ний өдөр ажилд томилогдсон байх бөгөөд 2 жил 5 сар гаруй хугацаанд тухайн албан тушаалд ажилласан хууль бус үйлдэл нь тус гэмт хэргийн удааширсан шинжийг мөн агуулж байна.

Шүүгдэгч ******* нь удааширсан үйлдлээр тухайн мэргэжлийн үнэмлэхийг хуурамч болохыг мэдсээр байж ашигласан хууль бус үйлдлийн улмаас тухайн албан тушаалд шударгаар өрсөлдөж томилогдох боломжтой байсан иргэдийн эрхийг зөрчин, хохирол учруулсан мөн “Илчит чин” гэсэн мэргэжлийн үнэмлэх нь ажилд томилох гол шалгуур бөгөөд тухайн үнэмлэхгүй бол тухайн байгууллагын журмаар ажилд томилох боломжгүй атал тус хуурамч үнэмлэхийг ашиглаж ажилд томилогдсон байгаа нь ажлын байрны тодорхойлолтод тавигдах шаардлагыг зөрчжээ.

Нотлох баримтаар тогтоогдсон хэргийн нөхцөл байдал нь Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 23.2 дугаар зүйлийн 1 дэх т заасан гэмт хэргийн шинжийг бүрэн агуулжээ.

Хавтаст хэрэгт цугларсан болон шүүхийн хэлэлцүүлэгт шинжлэн судалсан дээрх нотлох баримтууд нь энэ хэрэгт хамааралтай, ач холбогдол бүхий, хуульд заасан үндэслэл, журмын дагуу цуглуулж бэхжүүлсэн, үнэн зөв байх бөгөөд Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 16.2 дугаар зүйлд заасан хэргийн талаар нотолбол зохих байдлуудыг хангалттай шалгаж тодруулсан, мөрдөн шалгах ажиллагааны явцад эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаанд оролцогчийн хуулиар хамгаалагдсан эрх, хууль ёсны ашиг сонирхлыг зөрчих, хязгаарлах хэлбэрээр Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасан шаардлага, журам зөрчсөн байдал тогтоогдоогүй тул шүүх Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 34.14 дүгээр зүйлийн 1 дэх т заасны дагуу прокуророос шүүхэд шилжүүлсэн хэргийн хүрээнд шүүгдэгчийн гэм буруутай эсэхэд дүгнэлт хийж, хэргийг хянан шийдвэрлэхэд хангалттай гэж дүгнэлээ.

Шүүгдэгч *******г Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 23.2 дугаар зүйлийн 1 дэх т заасан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцох нь зүйтэй гэсэн дүгнэлтийг улсын яллагч гаргасан бөгөөд шүүгдэгч гэм буруугийн талаар маргаагүй болно.

Тээврийн прокурорын газраас шүүгдэгч *******г Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 23.2 дугаар зүйлийн 1 дэх т заасан гэмт хэрэгт холбогдуулан яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн хуулийн зүйл, тохирсон байна.

Иймд шүүгдэгч *******г Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 23.2 дугаар зүйлийн зүйлийн 1 дэх т заасан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцох хууль зүйн үндэслэлтэй байна гэж шүүх дүгнэв.

            Гэмт хэргийн улмаас учирсан хохирлын д:

Хохирогчийн хууль ёсны төлөөлөгч нь гэмт хэргийн улмаас учирсан хохирол, төлбөр нэхэмжлээгүй тул шүүгдэгч ******* нь энэ тогтоолоор бусдад төлөх төлбөргүй болохыг дурдав.

Шүүгдэгчид эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх талаар:

Гэмт хэрэг үйлдсэн, гэм буруутай нь тогтоогдсон шүүгдэгчид мөрдөн шалгах ажиллагааны үед цугларсан баримтыг тал бүрээс нь бүрэн дүүрэн бодитойгоор шинжлэн судалсны эцэст Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.1 дүгээр зүйлд заасан эрүүгийн хариуцлагын зорилгыг хангахуйц, мөн хуулиар тогтоосон төрөл, хэмжээний дотор ялыг оногдуулах нь шүүхийн бүрэн эрх юм.

Иймд энэ тогтоолын тодорхойлох т дурдсанчлан шүүгдэгч *******гийн гэм буруутай үйлдэл нь нотлох баримтаар хангалттай нотлогдон тогтоогдсон байх тул түүнд хуульд заасан эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх үндэслэлтэй байна.

Улсын яллагч шүүх хуралдаанд гаргасан дүгнэлтдээ: Баянгол дүүргийн прокурорын газрын хяналтын прокурор П.Итгэл би Монгол улсын Прокурорын байгууллагын тухай хуулийн 17, 19 дүгээр зүйл, Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 34.7 дугаар зүйл, 35.24 дүгээр зүйлийн 1 дэх т заасныг тус тус удирдлага болгон шүүгдэгч  холбогдох хэргийн шүүх хуралдаанд улсын яллагчаар оролцож дараах дүгнэлтийг гаргаж байна. Шүүгдэгч Мөнхзаяа нь Олон улсын харилцаа, аж үйлдвэрийн институтийн дэргэдэх “ ын ”-ийн мэргэжлийн ын байгууллагын дугаартай “Илчит чин” мэргэжил эзэмшсэн гэх хуурамч мэргэжлийн үнэмлэхийг хуурамч болохыг мэдсээр байж ашиглаж Баянгол дүүргийн нутаг дэвсгэрт үйл ажиллагаа явуулдаг ын ын Зорчигчийн вагон депод вагоны үйлчлэгчээр ажилд орж, эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 23.2 дугаар зүйлийн 1 дэх т заасан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутай болох нь хэрэгт авагдсан нотлох баримтуудаар нотлогдон тогтоогдож байх тул шүүгдэгч *******г Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 23.2 дугаар зүйлийн 1 дэх т заасан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцуулах саналыг гаргаж байна. Шүүгдэгч *******г гэм буруутайд тооцсон тул эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх үндэслэлтэй байна. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 6.5 дугаар зүйл, 6.6 дугаар зүйлд заасан нөхцөл байдал тогтоогдоогүй. Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 23.2 дугаар зүйлийн 1 дэх т заасан гэмт хэрэгт 1.000 /нэг мянга/ нэгжтэй тэнцэх буюу 1.000.000 /нэг сая/ төгрөгөөр торгох ялыг 90 хоногийн хугацаанд члэн төлүүлэх саналтай байна. Эд мөрийн баримтаар хураагдан ирсэн дугаартай мэргэжлийн үнэмлэхийг шүүхийн шийдвэр хүчин төгөлдөр болмогц устгуулах саналыг гаргаж байна. Энэ хэрэгт баривчлагдсан болон цагдан хоригдсон хоноггүй... гэсэн дүгнэлт,

шүүгдэгчийн өмгөөлөгч: Тухайн зүйл ангид тухайн гэмт хэргийн үйлдэгдсэн байдал, гарах шалтгаан нөхцөл байдлуудыг харгалзан гэмт хэрэгт анх удаа холбогдож байна. Түүний хувийн байдал ажил, спортын зэргийг харгалзан тухайн санкцийн хамгийн ар торгох ялыг оногдуулж өгнө үү гэсэн саналыг тус тус гаргаж,

шүүгдэгч ******* нь “...Хэлэх зүйл байхгүй” гэсэн ба эрүүгийн хариуцлагын талаар санал гаргаагүй болно.

Шүүх Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.1 дүгээр зүйлийн 1 дэх т “Эрүүгийн хариуцлагын зорилго нь гэмт хэрэг үйлдсэн хүн, хуулийн этгээдийг цээрлүүлэх, гэмт хэргийн улмаас зөрчигдсөн эрхийг сэргээх, хохирлыг нөхөн төлүүлэх, гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх, гэмт хэрэг үйлдсэн хүнийг нийгэмшүүлэхэд оршино” гэж заасан эрүүгийн хариуцлагын зорилгын хүрээнд, мөн хуулийн ерөнхий ангийн 1.3 дугаар зүйлийн 1 дэх т “Эрүүгийн хариуцлага нь тухайн хүн, хуулийн этгээдийн үйлдсэн гэмт хэрэг, гэмт хэргийн нийгмийн аюулын шинж чанар, хэр хэмжээ, гэм буруугийн хэлбэрт тохирсон байна” гэж заасан шударга ёсны зарчмыг удирдлага болголоо.

Шүүгдэгчид эрүүгийн хариуцлага оногдуулахад Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 6.5, 6.6 дугаар зүйлд заасан хөнгөрүүлэх, хүндрүүлэх нөхцөл байдал тогтоогдоогүй болно.

Шүүхээс ял оногдуулахдаа Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 6.1 дүгээр зүйлийн 1 дэх т “Шүүх гэмт хэрэг үйлдсэн хүнд энэ хуулийн ерөнхий ангид заасан үндэслэл, журмын дагуу тусгай ангид заасан төрөл, хэмжээний дотор эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэнэ” гэж, мөн зүйлийн 2 дахь т “Эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхэд гэмт хэрэг үйлдсэн нөхцөл байдал, учирсан хохирол, хор уршгийн шинж чанар, гэмт хэрэг үйлдсэн хүний хувийн байдал, эрүүгийн хариуцлагыг хөнгөрүүлэх, хүндрүүлэх нөхцөл байдлыг тал бүрээс нь харгалзан үзнэ” гэж заасныг баримтлан Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 23.2 дугаар зүйлийн 1 дэх т зааснаар 750 /долоон зуун тавь/ нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 750.000 /долоон зуун тавин мянга/ төгрөгөөр торгох ял оногдуулахаар шийдвэрлэж,

Шүүгдэгч *******гийн цалин хөлс, бусад орлого олох боломжийг харгалзан торгох ялыг хуульд заасан 2 (хоёр) сарын хугацаанд члэн төлүүлэхээр тогтоож, торгох ялыг шүүхээс тогтоосон хугацаанд биелүүлээгүй бол биелэгдээгүй торгох ялын арван таван нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгийг нэг хоногоор тооцож, хорих ялаар солихыг түүнд анхааруулж, шүүгдэгчид урьд авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үргэлжлүүлж шийдвэрлэв.

Бусад асуудлын талаар:

 

Шүүгдэгчид холбогдох иргэний бичиг баримт шүүхэд шилжиж ирээгүй, энэ хэрэгт баривчлагдсан, цагдан хоригдсон хоноггүй, гаргуулбал зохих хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардалгүй, бусдад төлөх төлбөргүй, битүүмжлэгдсэн эд хөрөнгөгүй болохыг тус тус дурдаж,

Эд мөрийн баримтаар хураагдсан Олон улсын харилцаа, аж үйлдвэрийн дэргэдэх “ ын ”-ийн мэргэжлийн ын байгууллагын  дугаартай мэргэжлийн үнэмлэхийг шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болмогц устгахыг тогтоолд дурдав.

Монгол Улсын шүүхийн хуулийн 22 дугаар зүйлийн 22.4.1 дэх заалт, Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 36.1 дүгээр зүйлийн 1, 36.2 дугаар зүйлийн 1, 2, 3, 4 дэх , 36.6 дугаар зүйл, 36.7 дугаар зүйл, 36.8 дугаар зүйл, 36.10 дугаар зүйлийн 1, 2, 3, 4 дэх , 36.13 дугаар зүйлийн 1 дэх т заасныг удирдлага болгон 

ТОГТООХ нь:

1.Шүүгдэгч Ша Бэйс овогт ийн г Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 23.2 дугаар зүйлийн 1 дэх т заасан “Баримт бичгийг хуурамч болохыг мэдсээр байж ашигласан” гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцсугай

2.Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 23.2 дугаар зүйлийн 1 дэх т зааснаар шүүгдэгч *******г 750 (долоон зуун тавь) нэгжтэй тэнцэх хэмжээ буюу 750.000 (долоон зуун тавин мянга) төгрөгөөр торгох ял шийтгэсүгэй.

3.Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.3 дугаар зүйлийн 4 дэх т зааснаар ******* нь шүүхээс оногдуулсан торгох ялыг 2 (хоёр) сарын хугацаанд члэн төлөхөөр тогтоосугай.

4.Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.3 дугаар зүйлийн 5 дахь т зааснаар ******* нь оногдуулсан торгох ялыг шүүхээс тогтоосон хугацаанд биелүүлээгүй бол шүүх биелэгдээгүй торгох ялын арван таван нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгийг нэг хоногийн хорих ялаар сольж болохыг дурдсугай.

            5.Хэрэгт битүүмжилсэн хөрөнгөгүй, шүүгдэгч ******* нь цагдан хоригдсон хоноггүй, түүний иргэний бичиг баримт шүүхэд шилжиж ирээгүй, шүүгдэгчээс гаргуулах хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардалгүй, битүүмжлэгдсэн эд хөрөнгөгүй, энэ тогтоолоор бусдад төлөх төлбөргүй болохыг тус тус дурдсугай.

            6.Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 36.8 дугаар зүйлийн 1.8 дахь т зааснаар хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдаж ирсэн 1 ширхэг Олон улсын харилцаа, аж үйлдвэрийн дэргэдэх “ ын ”-ийн мэргэжлийн ын байгууллагын  дугаартай мэргэжлийн үнэмлэхийг шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болмогц устгасугай.

7.Шийтгэх тогтоолыг гардан авсан, эсхүл хүргүүлснээс хойш 14 хоногийн дотор Нийслэлийн Эрүүгийн хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд анхан шатны шүүхээр дамжуулан шүүгдэгч, хохирогч, тэдгээрийн хууль ёсны төлөөлөгч, өмгөөлөгч гомдол гаргах, улсын яллагч, дээд шатны прокурор эсэргүүцэл бичих эрхтэйг мэдэгдсүгэй.

8.Шийтгэх тогтоол уншин сонсгосноор хүчинтэй болох ба давж заалдах гомдол гаргасан, эсэргүүцэл бичсэн тохиолдолд шийтгэх тогтоолын биелэлтийг түдгэлзүүлж, шүүгдэгч *******д урьд нь авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг шүүхийн шийтгэх тогтоол хуулийн хүчин төгөлдөр болтол хэвээр үргэлжлүүлсүгэй.

 

 

                                     ДАРГАЛАГЧ,

                                     ШҮҮГЧ                                             Б.БИЛГҮҮН