Өвөрхангай аймгийн сум дахь Сум дундын шүүхийн Эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдааныг шүүгч Э.Дулмаа даргалж,

Шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга А.Баасансүрэн,

Улсын яллагч Ц.Эрдэнэбат,

Шүүгдэгчийн өмгөөлөгч Г.Гандөш,

Шүүгдэгч ******* нарыг оролцуулан тус шүүхийн шүүх хуралдааны танхимд нээлттэй явуулсан шүүх хуралдаанаар Өвөрхангай аймгийн сум дахь Сум дундын Прокурорын газрын хяналтын прокуророос яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн эрүүгийн 2*******2700000*******33 дугаартай хэргийг 2************** оны 0 дугаар сарын*******-ны өдөр хүлээн авч хянан хэлэлцэв.     

                                                 Шүүгдэгчийн биеийн байцаалт:

Шүүгдэгч: Монгол улсын иргэн, 190 оны ******* дугаар сарын *******-ны өдөр Архангай аймгийн ******* суманд төрсөн, ************** настай, боловсролгүй, мэргэжилгүй, ажилгүй, ам бүл 3, эхнэр, хүүхдийн хамт Архангай аймгийн ******* сумын ******* дүгээр баг **************-******* тоотод оршин суух үндсэн бүртгэлтэй, Өвөрхангай аймгийн сумын баг ын - тоотод оршин суух, улсаас авсан гавьяа шагналгүй, урьд

Архангай аймаг дахь сум дундын шүүхийн 2003 оны 0******* дүгээр сарын 25-ны өдрийн *******6 дугаар шийтгэх тогтоолоор Эрүүгийн хуулийн 1*******6 дугаар зүйлийн 1*******6.2, 11 дүгээр зүйлийн 11 2.5-д тус тус зааснаар ******* жил 1 сарын хорих ял,

Өвөрхангай аймгийн сум дахь сум дундын шүүхийн 2*******1 оны 05 дугаар сарын 21-ний өдрийн 2*******1/ШЦТ/ дугаар шийтгэх тогтоолоор Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар *******ыг *******50 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу *******50,000 төгрөгөөр торгох ялаар тус тус шийтгэгдэж байсан, 0**************77 регистрийн дугаартай, овогт гийн

                                                   Холбогдсон хэргийн талаар:

Шүүгдэгч ******* нь Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.1 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэгт холбогджээ.

                                                         ТОДОРХОЙЛОХ нь:

            1.Гэм буруугийн дүгнэлт:

            Шүүгдэгч ******* нь 2************** оны 06 дугаар сарын -наас 26-ны өдрийн хооронд Өвөрхангай аймгийн сумын багийн ийн - тоотоос хохирогч ын 6- хүний багтаамжтай Солонгос улсад үйлдвэрлэгдсэн майхныг хүч хэрэглэхгүйгээр, нууцаар, хууль бусаар авч хохирогчид 59.000 /таван зуун наян есөн мянга/ төгрөгийн хохирол учруулж хулгайлсан болох нь шүүхийн хэлэлцүүлэгт яллах болон өмгөөлөх талаас шинжлэн судалсан хавтаст хэрэгт авагдсан дараах нотлох баримтуудаар нотлогдон тогтоогдож байна.

Үүнд: Шүүгдэгч *******ы шүүх хуралдаанд өгсөн: Би а ахынх руу ороод гарахдаа майхныг нь аваад гарсан. Тэгээд эгчийн байшинд хийсэн юм. Эргээд ирэхэд тэд нарыг эзгүй байхаар нь өөрөө аваад хүнд зарсан. Би хийсэн хэрэгтэ эгэмшиж байна гэх мэдүүлэг.

Хохирогч ын мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн: Би 2************** оны 06 дугаар сарын -наас 26-ны өдрийн хооронд өөрийн сумын баг Эрдэнэзуугийн гудамж ийн айлын тоотод байх гэрээсээ ногоон өнгийн 6- хүний багтаамжтай, 2 тасалгаатай, Солонгос майхан хулгайд алдсан. Би тус майхныг 2************** оны 06 дугаар сарын -ны өдөр өөрийн хашаандаа барьж буулгаж, хураагаад өөрийн машиндаа хийсэн. Тэгээд 2************** оны 06 дугаар сарын 26-ны өдөр тус майханг барих гэтэл алга болсон байсан. Тэгээд 06 дугаар сарын -наас 26-ны өдрийн хугацаанд манай хашаанд хочтой манай гэрт орсон байсан. гэх хүнтэй зах дээр байхад нь уулзахад би майхан аваагүй гэж байсан. Майхныхаа сургийг 2************** оны 07 дугаар сарын 1*******-ний өдөр манай хойд айл болох ийн эхнэр гэх хүнээс гаргасан. надад хэлэхдээ тус майханг манайд үүрч орж ирсэн. Саарал өнгийн ууттай, ногоон өнгийн дотроо 2 хэсэг майхан байсан. Тэгээд надаас энийг далд хийчих би эргэж ирээд авна гэж хэлээд манай амбаарт хийлгээд манайхыг хөдөө явсан эзгүй хойгуур амбаарын цоожийг эвдээд майхнаа аваад явсан байсан гэж надад хэлсэн. Би тус майхнаа 2************** оны 06 дугаар сарын 20-ны өдөр Улаанбаатар хотоос 1,100,000 төгрөгөөс хямдруулж 590,000 төгрөгөөр худалдаж авч байсан. Тус майхныг худалдаж аваад гэртээ 1 удаа барьж үзчихээд буцааж буулгаад өөрөөр хэрэглээгүй байсан. Шинээрээ байсан. ...******* надтай уулзаад миний хохирлыг барагдуулаад өгнө гэсэн. Тийм учраас нэхэмжлэх зүйл байхгүй, гомдол саналгүй гэх мэдүүлэг /хэргийн 7, 10-р тал/,

Гэрч ын мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн: 2************** оны 06 дугаар сарын 25-ны өдөр Би сумын баг ийн -******* тоотод байх гэртээ байж байхад 16 цагийн орчимд хочтой ******* манай хашааны урд талын онгорхойгоор нэг майхан үүрчихсэн орж ирсэн. Тэгээд майхнаа манай амбаарт хийгээд эргэж авна гэж хэлээд орхиод явсан. Тэгээд би хөдөө яваад 2************** оны 07 дугаар сарын 07-ны өдөр гэртээ иртэл гэрийн цагаан бүрээс ураад, амбаарын цоожийг эвдээд тэр майхнаа аваад явсан байсан. Манай амбаараас майхан л алга болсон байсан. Майхан нь ногоон гэмээр өнгийн ууттай, шар өнгийн өргөндүү хоёр оосортой байсан. Уутыг нь онгойлгож харахад ногоон өнгийн майхан байсан гэх мэдүүлэг /хх-ийн *******-р тал/,

Гэрч гийн мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн: ******* 2************** оны 06 дугаар сард манай нөхрийг байх үед манай хашаагаар орж ирээд нөхөртэй юм хийж байгаад гардаг байсан. 2************** оны 06 дугаар сарын -наас 26-ны өдрийн хооронд яг аль өдөр нь ирснийг санахгүй байна. Манай нөхрийг байхгүй хойгуур тэр үед манай гэрт 1 удаа нилээн согтуу орж ирсэн. Манай нөхрийг асуугаад байсан гарах үед би араас нь гарч хараагүй гэртээ сууж байсан. Манай алддаг майхан нөхрийн машинд байсан тэгээд нөхрийн машинаас аваад гэрийн үүдний довжоо эсвэл үүдний өрөөний хэсэгт тавьсан санагдаад байгаа юм. Би майхнаа хулгайд алдсан талаар 2************** оны 06 дугаар сарын 26-ны өдөр нөхрөөсөө мэдсэн гэх мэдүүлэг /хх-ийн 1*******-р тал/,

“Дамно үнэлгээ” ХХК-ийн №ӨХЦ2*******-******* дугаартай “шинжилгээний объектын 2************** оны 06 дугаар сарын -26-ны өдрийн байдлаар зах зээлийн үнэлгээ нийт 59,000 (таван зуун наян есөн мянган) төгрөгөөр үнэлэгдэв гэх алдагдсан майхны үнэлгээг тогтоосон шинжээчийн дүгнэлт /хх-ийн 17-22-р тал/,

Шүүгдэгчийн хувийн байдлыг тогтоосон баримтууд /хх-ийн 3*******-35-р тал/,

Хохирогчид хэргийн материал танилцуулсан баримт /хх-ийн 6*******-р тал/

Гэмт хэргийн талаарх гомдол, мэдээлэл хүлээн авсан тэмдэглэл /хх-ийн 1-р тал/,

Эрүүгийн хэрэг үүсгэж, яллагдагчаар татах прокурорын тогтоол /хх-ийн *******9-51-р тал/ зэрэг болно.

2.Эрх зүйн  дүгнэлтийн хувьд:

Шүүгдэгч ******* нь 2************** оны 06 дугаар сарын -наас 26-ны өдрийн хооронд Өвөрхангай аймгийн сумын багийн ийн - тоотоос хохирогч ын 6- хүний багтаамжтай Солонгос улсад үйлдвэрлэгдсэн майхныг хүч хэрэглэхгүйгээр, нууцаар, хууль бусаар авч хохирогчид 59.000 /таван зуун наян есөн мянга/ төгрөгийн хохирол учруулж хулгайлсан нь шүүхийн хэлэлцүүлэгт шинжлэн судалсан дээрх нотлох баримтуудаар нотлогдон тогтоогдож байх ба шүүгдэгч түүний өмгөөлөгчөөс шүүгдэгчийн гэм буруу, хэргийн зүйлчлэлийн хувьд маргахгүй гэснийг дурдах нь зүйтэй.

Шүүгдэгч ******* нь хохирогч ын майхныг хүч хэрэглэхгүйгээр нууцаар хууль бусаар авсан нь Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.1 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэргийн шинжийг бүрэн хангаж байна.

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт шинжлэн судалсан нотлох баримтууд нь энэ хэрэгт хамааралтай, ач холбогдолтой, Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 16.2 дугаар зүйлд заасан нотолбол зохих байдлуудыг хангалттай шалгаж тодруулсан, мөрдөн шалгах ажиллагааны явцад оролцогчдын хуулиар хамгаалагдсан эрхийг хасаж, хязгаарласан гэх нөхцөл байдал тогтоогдоогүй, прокуророос Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.1 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэгт холбогдуулан *******д яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн хэргийн зүйлчлэл тохирсон.

Гэм буруугийн шүүх хуралдаанд улсын яллагч шүүгдэгч овогт гийн ыг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.1 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэргийг үйлдсэн гэм буруутайд тооцуулах дүгнэлтийг гаргасан.

Иймд шүүгдэгч *******ыг бусдын эд хөрөнгийг хүч хэрэглэхгүйгээр нууцаар хууль бусаар авч хулгайлах гэмт хэргийг үйлдсэн гэм буруутайд тооцож, Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.1 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх хууль зүйн үндэслэлтэй.

3.Хохирлын хувьд:

Хохирогч ад шүүх хуралдааны тов мэдэгдэхэд шүүх хуралдаанд суухгүй, гомдол, саналгүй гэж хариу мэдэгдсэн байна.

Шүүгдэгч ******* хохирогчид хулгайлсан майхны үнийг төлж барагдуулаагүй байна.

Иргэний хуулийн *******97 дугаар зүйлийн *******97.1, 510 дугаар зүйлийн 510.1-д зааснаар шүүгдэгч *******аас 59,000 төгрөгийг гаргуулж хохирогч ад олгож шийдвэрлэв.

*******.Эрүүгийн хариуцлагын талаар:

Эрүүгийн хуульд зааснаар шүүгдэгч гэм буруугаа хүлээн зөвшөөрснийг эрүүгийн хариуцлагыг хөнгөрүүлэх нөхцөл байдалд тооцож, эрүүгийн хариуцлагыг  хүндрүүлэх нөхцөл байдал тогтоогдоогүй болно.

Улсын яллагчаас шүүх хуралдаанд шүүгдэгчид Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.1 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар 07 сарын хугацаагаар зорчих эрхийг хязгаарлах ялын санал, дүгнэлтийг шүүх хуралдаанд гаргасан.

Шүүгдэгчийн өмгөөлөгчөөс шүүгдэгч гэм буруугаа болон хэргийн зүйлчлэлийг хүлээн зөвшөөрч байгаа. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 6.7 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасныг журамлан Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.1 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар хорих ял оногдуулахгүйгээр 06 сарын хугацаагаар тэнсэж өгнө үү гэсэн саналыг гаргасан.

Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 6.1 дүгээр зүйлийн 2 дахь хэсэгт зааснаар эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхэд гэмт хэрэг үйлдсэн нөхцөл байдал, учирсан хохирол, хор уршгийн шинж чанар, гэмт хэрэг үйлдсэн хүний хувийн байдал, эрүүгийн хариуцлага хөнгөрүүлэх, хүндрүүлэх нөхцөл байдлыг тал бүрээс нь харгалзана.

Шүүгдэгчийн хувийн байдал, гэмт хэрэг үйлдсэн нөхцөл байдал, хохирол төлснийг харгалзан Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.1 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч овогт гийн ыг 07 (долоо) сарын хугацаагаар зорчих эрхийг хязгаарлах ялаар шийтгэж, оногдуулсан 07 (долоо) сарын хугацаагаар зорчих эрхийг хязгаарлах ялын бүсийг Өвөрхангай аймгийн сумын нутаг дэвсгэрээр тогтоож, тус нутаг дэвсгэрээс гарахыг хориглох үүргийг хүлээлгэж, шүүгдэгч зорчих эрхийг хязгаарлах ялыг биелүүлээгүй бол шүүх эдлээгүй үлдсэн зорчих эрхийг хязгаарлах ялын нэг хоногийг хорих ялын нэг хоногоор тооцож солихыг түүнд тайлбарлав.

5.Бусад асуудлаар:

Шүүгдэгч энэ хэрэгт цагдан хоригдоогүй, хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардал нэхэмжлээгүй, бичиг баримт хураагдаж ирээгүйг дурдах нь зүйтэй. 

Шийтгэх тогтоолыг хүчин төгөлдөр болох хүртэл шүүгдэгчид авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үлдээв.

Монгол улсын Шүүхийн тухай хуулийн 22 дугаар зүйлийн 22.*******.1, Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 36.2, 36.5, 36.6, 36.7, 36., 36.10 дугаар зүйл, 37.1 дүгээр зүйлүүдэд заасныг тус тус удирдлага болгон

ТОГТООХ нь:

1.Шүүгдэгч овогт гийн ыг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.1 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт хулгайлах гэмт хэргийг үйлдсэн гэм буруутайд тооцсугай.

2.Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.1 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч овогт гийн ыг 07 (долоо) сарын хугацаагаар зорчих эрхийг хязгаарлах ялаар шийтгэсүгэй.

3. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.5 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч *******д оногдуулсан 07 (долоо) сарын хугацаагаар зорчих эрхийг хязгаарлах ялын бүсийг Өвөрхангай аймгийн сумын нутаг дэвсгэрээр тогтоож, тус нутаг дэвсгэрээс гарахыг хориглох үүргийг хүлээлгэсүгэй.

*******.Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.5 дугаар зүйлийн 3 дахь хэсэгт зааснаар шүүгдэгч зорчих эрхийг хязгаарлах ялыг биелүүлээгүй бол шүүх эдлээгүй үлдсэн зорчих эрхийг хязгаарлах ялын нэг хоногийг хорих ялын нэг хоногоор тооцож солихыг түүнд анхааруулсугай.

5.Иргэний хуулийн *******97 дугаар зүйлийн *******97.1, 510 дугаар зүйлийн 510.1-д зааснаар шүүгдэгч *******аас 59,000 төгрөгийг гаргуулж хохирогч ад олгосугай.

6.Шүүгдэгч энэ хэрэгт цагдан хоригдоогүй, бичиг баримт, битүүмжлэгдсэн хөрөнгө үгүй, эд мөрийн баримтаар хураагдаж ирсэн зүйлгүй, бусад эрхийг нь хязгаарлаагүйг тус тус дурдсугай.

7.Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 36.10 дугаар зүйлийн ******* дэх хэсэгт зааснаар шийтгэх тогтоолыг уншин сонсгосноор хүчинтэй болох ба мөн хуулийн 3.1 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэг, 3.2 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар шийтгэх тогтоолыг гардан авснаас хойш, эсхүл энэ хуулийн 11.9 дүгээр зүйлд заасны дагуу хүргүүлснээс хойш 1******* хоногийн дотор Өвөрхангай аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд шүүгдэгч, хохирогч, тэдгээрийн хууль ёсны төлөөлөгч, өмгөөлөгч давж заалдах гомдол гаргах, улсын яллагч, дээд шатны прокурор эсэргүүцэл бичих эрхтэйг дурдсугай.

.Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 37.1 дүгээр зүйлийн 2 дахь хэсэгт зааснаар шийтгэх тогтоолд гомдол, эсэргүүцэл гаргасан тохиолдолд тогтоолын биелэлтийг түдгэлзүүлж, шүүгдэгч *******д авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болтол хэвээр үргэлжлүүлсүгэй.

 

 

                           ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ                              Э.ДУЛМАА