МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

Нийслэл дэх Захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүх хуралдааныг шүүгч М.Батзориг даргалж, тус шүүхийн шүүх хуралдааны 3 дугаар танхимд хийсэн нээлттэй шүүх хуралдаанаарА ХХК-ийн гомдолтой болон Баянзүрх дүүргийн Прокурорын газрын хяналтын прокурор Ж.С-ийн дүгнэлттэй, Баянзүрх дүүргийн Татварын хэлтсийн татварын улсын байцаагч Цд холбогдох зөрчлийн хэргийг хянан хэлэлцэв.

Гомдол гаргагч:А ХХК

Дүгнэлт гаргагч: Баянзүрх дүүргийн Прокурорын газрын хяналтын прокурор Ж.С

Хариуцагч: янзүрх дүүргийн Татварын хэлтсийн татварын улсын байцаагч Ц.

Нэхэмжлэлийн шаардлага: Баянзүрх дүүргийн Татварын хэлтсийн татварын улсын байцаагчийн 2018 оны 04 дүгээр сарын 25-ны өдрийн №24012018089 тоот болон №24012018090 тоот шийтгэлийн хуудсуудыг хүчингүй болгуулах

Шүүх хуралдаанд:А ХХК-ийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Ц.Э, дүгнэлт гаргагч Ж.С, хариуцагч Ц, хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Б.Ма, шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга Ш.Ж нар оролцов.

ТОДОРХОЙЛОХ НЬ:

Гомдол гаргагчийн итгэмжлэгдэн төлөөлөгч шүүхэд гаргасан гомдол болон шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: “Баянзүрх дүүргийн Татварын хэлтсийн татварын улсын байцаагч Ц, 2018 оны 04 сарын 25-ны өдрийн №24012018089 тоот Шийтгэлийн хуудас , Хялбаршуулсан журмаар зөрчил шалган шийдвэрлэх ажиллагааны тэмдэглэл /цаашид Шийтгэлийн хуудас, Тэмдэглэл гэх/ хуулбарыг хүлээн аваад дараах үндэслэлээр гомдол гаргасан байна. Уг шийтгэлийн хуудас нь материаллаг хуулийн хүрээнд үндэслэлгүй, мөн процессын алдаатай байх тул уг шийтгэлийн хуудсыт хүчингүй болгож өгнө үү. Эрх бүхий албан тушаалтан нь уг шийтгэлийн хуудсанд дурдахдаа “хүүгийн орлогоос суутгасан татвар шилжүүлээгүй”, “хүүгийн орлогоос суутгасан татварыг харьяалагдах татварын албанд шилжүүлээгүй” гэсэн зөрчил илэрсэн тул торгууль ноогдуулсан байна.

“А” ХХК нь үүсгэн байгуулагдсанаас хойш татвар төлөгчийн үүргээ биелүүлж ирсэн бөгөөд банк нь хуулийн этгээдийн эрхтэй төв салбарын хаягаараа Хан-Уул дүүргийн татварын хэлтэст хадгаламж хүүний орлогыг төвлөрүүлэн төлдөг билээ. Энэ нь “Хувь хүний орлогын албан татварын тухай хуулийн 26 дугаар зүйлийн 26.1.6 дугаар хэсэгт зааснаар “банк, санхүүгийн байгууллага албан татвар төлөгчийн мөнгөн хадгаламжид хүү бодох бүрдээ энэ хуулийн 3.1-д заасан хувиар албан татвар ноогдуулан суутгаж, тухай бүр холбогдох төсөвт шилжүүлэх” хэмээн заасны дагуу холбогдох төсөвт төвлөрүүлэн төлж байгаа нь хуулийн дагуух үйлдэл юм. Дээрх шийттэх хуудсанд дурдсан Баянзүрх дүүрэгт байрлах банкны тооцооны төв нь “Банкны тухай” хуулийн 3 дугаар зүйлийн 3.1.13-д “банкны нэгж” гэж банкны салбар, төлөөлөгчийн газар, тооцооны төв, тооцооны касс зэрэг хуулийн этгээдийн эрхгүй байгууллагыг гэж заасны дагуу төв салбарлуугаа шилжүүлэн төвлөрүүлэн төлж байгаа нь татвар төлөхөөс зайлсхийсэн хууль зөрчсөн үйлдэл байхгүй болно. Баянзүрх дүүргийн татварын хэлтсийн тавьж буй шаардлагын дагуу банк нь тус дүүрэгт орших тооцооны төвийн татварыг тусад төлөх боломжгүй юм. /хавсралтаар Хан-Уул дүүргийн татварын хэлтсээс ирсэн хуулийн дагуу татвар төлж байгаа талаарх албан бичиг /

Уг шийтгэлийн хуудсанд заасан хууль зүйн үндэслэлүүдийг авч үзвэл Олсон нь гэх хэсэгтээ “Зөрчлийн тухай” хуулийн 11.19 дүгээр зүйлийн 6.5. Монгол Улсын стандартын шаардлага хангасан кассын машин хэвлэх төхөөрөмж, хэвлэлийн хор, тасалбарын цаас, пос терминал машин хэрэглэх үүргээ биелүүлээгүй” шийдвэрлэх хэсэгтээ Зөрчлийн тухай хуулийн 11.19 дүгээр зүйлийн 11.4. татвартай холбогдсон баримт бүрдүүлэх, бүртгэл хөтлөх, хадгалах талаархи хуулиар тогтоосон журам зөрчсөн бол гэсэн зөрүүтэй заалтуудыг үндэслэл болгосон байх бөгөөд татвар төлөгч аж ахуйн нэгж нь дээрх хуулийн зүйл заалтуудыг аль альныг зөрчөөгүй байна.

Шийтгэх хуудсанд гарсан процессын алдааны хувьд хэргийг Зөрчил шалган шийдвэрлэх тухай хуулийн /цаашид ЗШШтХууль гэх/ 6.6 дугаар зүйлд зааснаар Хялбаршуулсан журмаар зөрчил шалган шийдвэрлэх үндэслэл байхгүй байсан. Банкны зүгээс үйлдсэн зөрчил байхгүй ЗШШтХуулийн 6.6 дугаар зүйлийн 1.1-1.3 дэх хэсэгт заасан үндэслэл тогтоогдоогүй байхад хууль бус ажиллагаа явуулж шийтгэвэр ноогдуулсан. Ямар нэгэн удирдамж болон бусад үндэслэлийг танилцуулалгүйгээр эрх бүхий албан тушаалтан ажиллагаа явуулсан. Тэмдэглэл болон шийтгэх хуудсанд холбогдогч этгээдийн гарын үсэг зурагдаагүй. Мөн Шийтгэх хуудас нь эх хувиараа биш хуулбар хувиар хүргэгдэн ирсэн.

Тэмдэглэлд шийтгэх хуудсанд зөрүүтэй заалтууд бичигдсэн 11.19 дүгээр зүйлийн 11.3 “татварын хууль тогтоомжид заагдсан хуулиар хүлээсэн үүргээ биелүүлээгүй” гэсэн заалтыг дурдсан. Банкны зүгээс харилцан ярилцаж ойлголцож нөхцөл байдлыг тайлбарласан боловч татварын байцаагч нарын зүгээс ЗШШтХуулийн 6.6 дугаар зүйлийн 3 дахь хэсэгт заасныг зөрчин хууль бус зөрчлөө зөвшөөрөхийг тулган шаардсан. Татварын тухай хуулийн яг аль заалтыг зөрчсөн талаар тайлбарлаач гэхэд тодорхой үндэслэл дурдаагүй шийтгэх хуудас, тэмдэглэлд үндэслэл заагаагүй. Мөн уг шийтгэх хуудас, тэмдэглэлдээ хамт шаардлага тавьж байсан татварын байцаагч Н.Э нь гэрчээр гарын үсэг зурсан нь ЗШШтХуулийн 3.7 дугаар зүйлийн 2. Хөндлөнгийн гэрч тухайн зөрчлийн хэрэгт хувийн сонирхолгүй хүн байна гэсэн заалтыг зөрчсөн байна. Дээрх хууль зүйн бодит үндэслэлүүдийг хянан үзэж уг шийтгэлийн хуудсыг хүчингүй болгож өгнө үү.

2. Баянзүрх дүүргийн Татварын хэлтсийн татварын улсын байцаагч Ц, 2018 оны 04 сарын 25-ны өдрийн №24012018090 тоот Шийтгэлийн хуудас, Хялбаршуулсан журмаар зөрчил шалган шийдвэрлэх ажиллагааны тэмдэглэл /цаашид Шийтгэлийн хуудас, Тэмдэглэл гэх/ мөн материаллаг хуулийн хүрээнд үндэслэлгүй, мөн процессын алдаатай байх тул уг шийтгэлийн хуудсыг хүчингүй болгож өгнө үү. Эрх бүхий албан тушаалтан нь уг шийтгэлийн хуудсанд дурдахдаа “зээлийн хүүгийн орлого, гүйлгээний шимтгэлийн орлогод и-баримт олгоогүй зөрчил илэрсэн тул 4,000,000 төгрөгний торгууль ноогдуулсан байна.

Банк нь НӨАТтХуульд зааснаар НӨАТ төлөгч биш юм. Зээлтэй холбоотой үйл ажиллагаа, дансаар гүйлгээ хийж байгаатай холбогдох үйл ажиллааг НӨАТтХуульд зааснаар НӨАТ-ын албан татвараас чөлөөлөгддөг тул уг чөлөөлөгдсөн гүйлгээнд бид баримт хэвлэж өгдөггүй болно.

Нэмэгдсэн өртгийн албан татварын тухай хуулийн 13 дугаар зүйлийн 13.5 дахь хэсэгт НӨАТ-аас чөлөөлөх орлогыг тодорхойлохдоо 13.5.2 дахь заалтад “мөнгө хүлээн авах, шилжүүлэх, баталгаа, төлбөрийн нэхэмжлэл гаргах, векселъ, хадгаламжийн данстай холбогдсон банкны үйлчилгээ,” гэж, 13.5.1-д валют солих үйлчилгээ, 13.5.7. банкны болон банк бус санхүүгийн байгууллага, хадгаламж зээлийн хоршооны зээлийн хүү, санхүүгийн түрээсийн хүү, ногдол ашиг, зээлийн баталгааны хураамж, даатгалын гэрээний хураамж төлөх үйлчилгээ; 13.5.5 дахь заалтад “зээл олгох үйлчилгээ; ” гэж тус тус заасан. Өөрөөр хэлбэл мөнгө хүлээн авах, шилжүүлэх болон зээл олгох үйлчилгээний хүрээнд олж байгаа аливаа орлого НӨАТ-с чөлөөлөгддөг.

Нэмэгдсэн өртгийн албан татварын тухай хуулийн 17 дүгаар зүйлийн 17.3.2 дахь хэсэгт заасны дагуу “албан татвар суутган төлөгч нь бараа акт үйлчилгээг борлуулсан тухай бүр төлбөрийн баримтыг татвар төлөгчид олгоно ” гэж заасан боловч мөн хуулийн 4.1.14 дүгээр зүйлд "төлбрийн баримтанд татварын дүн ..." байх ёстой зэргээс үзвэл албан татвараас чөлөөлөгдөх орлогын хувьд баримт хэвлэж өгөх үүрэг үүсэхгүй байна.

Уг шийтгэлийн хуудсанд заасан хууль зүйн үндэслэлүүдийг авч үзвэл Олсон нь гэх хэсэгтээ “Зөрчлийн тухай” хуулийн 11.19 дүгээр зүйлийн 6.5-д Монгол Улсын стандартын шаардлага хангасан кассын машин хэвлэх төхөөрөмж, хэвлэлийн хор, тасалбарын цаас, пос терминал машин хэрэглэх үүргээ биелүүлээгүй Шийдвэрлэх хэсэгтээ Зөрчлийн тухай хуулийн 11.19 дүгээр зүйлийн 11.4.татвартай холбогдсон баримт бүрдүүлж, бүртгэл хөтлөх, хадгалах талаархи хуулиар тогтоосон журам зөрчсөн бол гэсэн зөрүүтэй заалтуудыг үндэслэл болгосон байх бөгөөд татвар төлөгч аж ахуйн нэгж нь дээрх хуулийн зүйл заалтуудыг аль альныг зөрчөөгүй зөрүүтэй заалтуудыг дурдсан. Мөн уг шийтгэлийн хуудасны санкц болох торгуульдаа 4000 нэгж буюу 4,000,000 төгрөгөөр горгохоор шийдсэн бөгөөд дээрх үндэслэл болгосон “Зөрчлийн тухай” хуулийн 11.19 дүгээр зүйлийн 6.5 дэх хэсэгт  “...хуулийн этгээдийг нэг мянга таван зуун нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр торгоно... буюу 1,500,000 төгрөг” байхаар заасан байна.

Шийтгэх хуудсанд гарсан процессын алдааны хувьд хэргийг Зөрчил шалган шийдвэрлэх тухай хуулийн /цаашид ЗШШтХууль гэх/ 6.6 дугаар зүйлд зааснаар Хялбаршуулсан журмаар зөрчил шалган шийдвэрлэх үндэслэл байхгүй байсан.

Банкны зүгээс үйлдсэн зөрчил байхгүй ЗШШтХуулийн 6.6 дугаар зүйлийн 1.1-1.3 дэх хэсэгт заасан үндэслэл тогтоогдоогүй байхад хууль бусаар хялбаршуулсан журмаар ажиллагаа явуулж шийтгэвэр ноогдуулсан. Ямар нэгэн удирдамж болон бусад үндэслэлийг танилцуулалгүйгээр эрх бүхий албан тушаалтан ажиллагаа явуулсан. Тэмдэглэл болон шийтгэх хуудсанд холбогдогч этгээдийн гарын үсэг зурагдаагүй.

Тэмдэглэлд шийтгэх хуудсанд байхгүй зүйл заалтыг бичсэн 11.19 дүгээр зүйлийн 11.3 “татварын хууль тогтоомжид заагдсан хуулиар хүлээсэн үүргээ биелүүлээгүй” гэсэн заалтыг дурдсан. Банкны зүгээс харилцан ярилцаж ойлголцож нөхцөл байдлыг тайлбарласан боловч татварын байцаагч нарын зүгээс ЗШШтХуулийн 6.6 дугаар зүйлийн 3 дахь хэсэгт заасныг зөрчин хууль бус зөрчлөө зөвшөөрөхийг тулган шаардсан. НӨАТтХуулийн аль заалтыг зерчсөн талаар тайлбарлаач гэхэд тодорхой үндэслэл дурдаагүй шийтгэх хуудас, тэмдэглэлд үндэслэл заагаагүй. Мөн уг шийтгэх хуудас, тэмдэглэлд хамт шаардлага тавьж байсан татварын байцаагч Н.Э нь гэрчээр гарын үсэг зурсан нь ЗШШтХуулийн 3.7 дугаар зүйлийн 2-д Хөндлөнгийн гэрч тухайн зөрчлийн хэрэгт хувийн сонирхолгүй хүн байна гэсэн заалтыг зөрчсөн байна. Дээрх хууль зүйн бодит үндэслэлүүдийг хянан үзэж уг шийтгэлийн хуудсуудыг тус тус хүчингүй болгож өгнө үү.” гэжээ.

Дүгнэлт гаргагч Ж.С шүүхэд гаргасан дүгнэлтдээ: “Баянзүрх дүүргийн прокурорын газрын зөрчил шалган шийдвэрлэх ажиллагаанд хяналт тавих хяналтын прокурор Ж.С би, тус дүүрэг дэх Татварын хэлтсийн татварын улсын байцаагч Ц 2018 оны 04 дүгээр сарын 25-ны өдөрА-нд 4000 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр торгох шийтгэл оногдуулсан бүртгэлийн 24012018090 дугаартай материалыг хянахад,

Баянзүрх дүүрэг дэх Татварын хэлтсийн татварын улсын байцаагч ЦА нь зээлийн хүүгийн орлого, гүйлгээний шимтгэлийн орлогод е-баримт олгодоггүй" гэх зөрчилд 2018 оны 04 дүгээр сарын 25-ны өдөр 4000 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр торгох шийтгэл оногдуулжээ.

Шийтгэлийн хуудаст зөрчлийн нотлох баримтын талаар дурдаагүй бөгөөд ОЛСОН нь хэсэгт Зөрчлийн тухай хуулийн 11.19 дүгээр зүйлийн 6 дахь хэсгийн 6.5-д зааснаар, ШИЙДВЭРЛЭХ нь хэсэгт мөн хуулийн 11.19 дүгээр зүйлийн 11 дэх хэсгийн 11.4-д зааснаар шийтгэл оногдуулахаар хуулийн зүйл ангийг зөрүүтэй бичсэн, засварласан, мөн Засгийн газрын 2017 оны 07 дугаар сарын 04-ний өдрийн 194 дүгэзр тогтоолоор батлагдсан “Шийтгэлийн хуудасны маягт”-аас зөрүүтэй маягт хэрэглэсэн.

Түүнчлэн хялбаршуулсан журмаар зөрчил шалган шийдвэрлэх ажиллагааны тэмдэглэлд дурдсанаар зерчил шалган шийдвэрлэх ажиллагаанд гэрчээр татварын байцаагч Н.Эг оролцуулсан нь Зөрчил шалган шийдвэрлэх тухай хуулийн 3.7 дугаар зүйлийн 2 дахь хэсэгт “Хөндлөнгийн гэрч тухайн зөрчлийн хэрэгт хувийн сонирхолгүй хүн байна”, 5 дахь хэсэгт “Энэ хуульд хөндлөнгийн гэрч оролцуулахаар заасан ажиллагаанд хөндлөнгийн гэрч оролцох боломжгүй бол дуу-дүрсний бичлэгээр тухайн ажиллагааны явц, үр дүнг бэхжүүлнэ” гэж заасныг тус тус зөрчсөн, зөрчил шалган шийдвэрлэх ажиллагаагаар тогтоогдсон нөхцөл байдлыг нотлох баримттайгаар тодорхой бичээгүй, мөн шийтгэлийн хуудаст бичсэнзэс зөрүүтэй буюу Зөрчлийн тухай хуулийн 11.19 дүгээр зүйлийн 11 дэх хэсгийн 11.3-д зааснаар шийтгэл оногдуулахаар бичжээ.

Иймд Зөрчил шалган шийдвэрлэх тухай хуулийн 7.2 дугаар зүйлийн 8 дахь хэсгийг удирдлага болгон Баянзүрх дүүрэг дэх Татварын хэлтсийн татварын улсын байцаагч Цийн 2018 оны 04 дүгээр сарын 25-ны өдрийн 24012018090 дугаартай шийтгэлийн хуудсыг хүчингүй болгуулахаар прокурорын дүгнэлт бичив” гэжээ.

Хариуцагч Ц шүүхэд бичгээр гаргасан тайлбартаа: “Баянзүрх дүүргийн Татварын хэлтэс нь “Татварын ерөнхий хууль”, “Аж ахуй нэгжийн орлогын албан татварын гухай хууль”. “Хувь хүний орлогын албан татвапын тухай хууль”, “Нэмэгдсэн өртгийн албан татварын тухай хууль”болон бусад холбогдох хууль тогтоомжоор олгогдсон бүрэн эрхийнхээ хүрээнд зөрчлөө арилгах талаар А ХХКинд тухай бүр албан шаардлага тавьжбайсан боловч тус банк нь Татварын албанаас тавьсан шаардлагыг удаа дараабиелүүлээгүй болно.

Иймд Баянзүрх дүүргийн татварын хэлтеийн Татварын хяналт шалгалтын тасгийн Татварын улсын байцаагч Ц нь холбогдох хууль тогтоомж болон өөрийн эрх хэмжээний хүрээнд “Зөрчлийн тухай хууль”, “Зөрчил шалган шнйдвэрлэх тухай хууль”-ийн дагуу тус банкинд шийтгэл оногдуулсан тул нэхэмжлэгчийн нэхэмжлэлийн шаардлагыг хүлээн зөвшөөрөхгүй байх хэд хэдэн үндэслэл байна.

‘Татварын ерөнхий хууль”-ийн 4 дүгээр зүйлийн 4.1.6-д “”татвар суутгагч” гэж татвап төлөгчийн олсон орлогод татварын хуулиар татвар ногдуулан суутгаж улсын болон орон нутгийн төсөвт шилжүүлэх үүрэг бүхий этгээдийг” гэж заасан байх тул танай байгууллага нь татвар суутган төлөгчийн үүргийг хуулиар хүлээсэн.

“Хувь хүний орлогын албан татварын тухай хууль”-ийн 19.1.4, 26.1.6-д “банк санхүүгийн байгууллага албан татвар төлөгчийн мөнгөн хадгаламжинд хүү бодох бүрдээ энэ хуулийн 23.1-д заасан хувиар албан татвар ногдуулан суутгаж тухай бүр холбогдох төсөвт шилжүүлэх” гэсэн заалтыг үндэслэн татвар суутгагчын хувьд хуулиар хүлээсэн үүргээ гүйцэтгэж тус дүүргийн нутаг дэвсгэр дээр үйл ажиллагаа явуулж буй салбар, тооцооны төвүүдэд хадгаламж ззэмшигч иргэдийн хадгаламжыы хүүгийн орлогод олгосон дүнгээс татвар суутган Баянзүрх дүүргийн Татварын хэлтсийн холбогдох дансанд төвлөрүүлэн ажиллах шаардлагатай байсан.

А.ХХК нь “Хувь хүний орлогын албан татварын тухай хууль”-ийн 26 дугаар зүйлийн 26.1,6 дахь хэсэгт заасан “...тухай бүр холбогдох төсөвт шилжүүлэх” хэмээн заасны дагуу холбогдох төсөвт төвлөрүүлэн ажиллахгүй байгаа болно. Учир нь 2017 оны 12 сарын 26-ны өдрийн“Нийслэлийн Засаг даргын Тамгын газар'-аас ирсэн чиглэлд “2018 оны 01 дүгээр сарын 01-ний өдрөөс эхлэн нутаг дэвс1 зрийн харъяалалаар арилжааны банкуудын салбар, тооцооны төвөөс төвлөрөх хадгаламжийн хүүгийн орлогыг дүүргийн төсөвт төвлөрүүлэн ажиллах”-ыг мэдэгдсэн. Энэ мэдэгдэлийн хүрээнд Ад Баянзүрх дүүргийн Татварын хзлтеээс удаа дараа албан тоот хүргүүлсэн боловч шаардлагыг удаа дараа биелүүлээгүй. хариу бичиг ирүүлээгүй болно. Иймд Баянзүрх дүүргийн татварын хэлтсээс дээрх үндэслэлээр банк нь хуулиар хүлээсэн үүргээ биелүүлээгүй гэж үзэн шийтгэл ногдуулсан.

Мөн “Татварын Ерөнхий хууль”-ийн 13 дугаар зүйлийн 13.8-д “татвар төлөгчөер бүртгүүлээгүй нь татвар ногдуулах, төлөх. суутгах үүрэг, түүнтэй уялдаж хүлээх хариуцлагаас чөлөөлөгдөх үндэслэл болохгүй” гэж заасан байх тул Баянзүрх дүүргийн нутаг дэвсгэрт үйл ажиллагаа явуулж байгаа салбар, тооцооны төвүүдийн хадгаламжын хүүгийн орлогыг тус дүүргийн Татварын хэлтсийн холбогдох дансанд шилжүүлэх хуулийн үндэслэлтэй байна.

А ХХК нь “Нийслэл дэх Захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхээс”-д гаргасан гомдолдоо Баянзүрх дүүргийн татварын хэлтэс”-ийн тавьж буй шаардлагын дагуу тус дүүрэгт орших тооцооны төвийн татварыг тусад нь төлөх боломжгүй юм” гэсэн нь “Нийслэлийн Засаг даргын Тамгын газар”. Үндэсний татварын албаны ажлын чиг үүрэг болоод холбогдох хууль тогтоомжыг үл хүндэтгэсэн, арилжааны банкны байгууллагын эрх хэмжээнээс нь хэтэрсэн асуудал юм.

2018 оны 04 сарын 25-ны өдрийн №24012018089 дугаартай Шийтгэлийн хуудсанд “Зөрчил шалган шийдвэрлэх тухай хууль”-ийн 6.6 дугаар зүйлд заасан Хялбаршуулсан журмаар зөрчил шалган шийдвэрлэх үндэслэлтэй байсан. Учир нь тус банкны зүгээс үйлдсэн зөрчил нь “Зөрчил шалган шийдвэрлэх тухай хууль”-ийн 6.6 дугаар зүйлийн 1.1 дэх хэсэгт заасны дагуу зөрчил үйлдэгдсэн нь тогтоогдсоя байсан. Тогтоогдсон баримт нь Баянзүрх дүүргийн Татварын хэлтсээс явуулсан албан бичгийн хариу болох А ХХКны 2018 оны 01 сарын 18-ний өдрийн А-360 албап гоотоор тус хэлтэст хариу хүргүүлэхдээ “...2018 оны 1-р улиралын хадгаламж эзэмшигч иргэдийн хүүтийн орлогын татварыг улиралдаа багтаан шилжүүлэх болно” гэсэн байдаг боловч Баянзүрх дүүргийн Татварын хэлтсийн холбогдох дансанд шилжүүлээгүй.

2. Татварын улсын байцаагч Ц нь Татварын улсын байцаагчын хэм хэмжээг зөрчөөгүй бөгөөд “Татварын Ерөнхий хууль”-ийн 241.1 -д “татварын алба, татварын улсын байцаагч бүрэн эрхээ хэрэгжүүлэхдээ бусдын нөлөөнд үл автан гагцхүү хууль. түгүнд нийцүүлэн гаргасан эрх зүйн бусад актыг удирдлага болгон ажи.плана” гэж заасны дагуу шаардлагаа тавьж, зөвлөгөө өгч ажилласан боловч тус банкны холбогдогч нар хүлээжаваагүй болно. Шийтгэлийн хуудсанд холбогдогч этгээдийн гарийн үсэг зурагдаагүй нь “Зөрчил шалган шийдвэрлэх тухай хууль”-ийн 7.5 дугаар зүйлийн 7.5.7-д “шийтгэлийн хуудсыг зөрчил үйлдсэн хүн хуулийн этгээд хүлээн аваагүй нь шийтгэл, албадлагын арга хэмжээг албадан биелүүлэхээс чөлөөлөх үндэслэл болохгүй” гэсэн байх тул уг шийтгэлийн хуудсыг хүчингүй болгох нөхцөл хангагдахгуй байна.

“Зөрчил шалган шийдвэрлэх тухай хууль”-ийн 3.7.5-д “энэ хуульд хөндлөнгийн гэрч оролцуулахаар заасан ажиллагаанд хөндлөнгийн гэрч оролцох боломжгүй бол дуу-дүрсний бичлэгээр тухайн ажиллагааны явц үр дүнг бэхжүүлнэ” гэж заасны дагуу утсаар бичлэг хийх гэсэн боловч хуулийн зөвлөх гэх залуу бичлэг хийлгэхгүй байсан тул хөндлөнгийн гэрчээр орон тооны бус. гэрээт байцаагч Н.Эг байлцуулан гарын үсэг зуруулсан болно.

Мөн Татварын улсын байцаагчын зүгээс харилцан ярилцаж нөхцөл байдлыг тайлбарлан “Зөрчлийн тухай хууль”-ийн 11.19 дүгээр зүйлийн 11.3-т“татварын хууль тогтоомжид заагдсан хуулиар хүлээсэн үүргээ биелүүлээгүй бол хуулийн этгээдийг дөрвөн мянган нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр торгоно” гэж заасны дагуу торгосон нь хууль зүйн үндэслэлтэй байна.

3. Банк нь “Нэмэгдсэн өртгийн албан татварын тухай хууль”-д зааснаар “нэмэгдсэн өртгийн албан татвар” төлөгч биш боловч “Нэмэгдсэн өртгийн албан татварын тухай хууль”-ийн 4,1.14-т “төлбөрийн баримт гэж тухайн төлбөр тооцоо хийгдсэнийг нотлох он, сар. өдөр, дахин давгагдашгүй төлбөрийн дугаар бүхий нэгдсэн системээр бататгаажсан, албан татвар суутган төлөгч буюу худалдаа эрхлэгчийг таних тэмдэг бүхий нэр, хаяг, татвар төлөгчийн дугаар, худалдаа хийгдсэн бараа. ажил, үйлчилгээний нэр, код. тоо хэмжээ, үнэ, төлбөр тооцооны болон татварын дүн зэрэг мэдээллийг агуулсан зориулалтын тоног төхөөрөмжөөс гаргасан цаасан болон цахим баримтыг” гэж заасны дагуу банк нь“суутган төлөгч” мөн тул дахин давтагдашгүй төлбөрийн дугаарыг заавал гаргаж өгөх үүрэггэй

байна.

Тус хуулийн 4.1.15-д “дахин давтагдашгүй төлбөрийн дугаар гэж худалдаа, үйлчилгээ орхлэгч албан гатвар суутган төлөгчийн татвар төлөгчийн дугаар, салбар, төлөөлөгчийн газартай бол салбарын дугаар. төлбөр тооцооны он, сар, өдор, төлбөр тооцооны дэс дугаарыг дунд нь ямар нэгэн тэмдэгт хэрэглэлгүйгээр үргэлжлүүлэн тоои утгаар илэрхийлсэн дугаарыг” гэж заасан байх тул банкны зээлийн хүүгийн орлого. гүйлгээний шимтгэлийн орлогод И-Баримт хэвлэж өгөх үүргээ үйлчилгээ эрхлэгч А ХХК ньбиелүүлээгүй учир хууль зүйн бодит үндэслэлүүдийг хянан үзэж уг шийтгэлийн хуудсуудыг хүчинтэй хэвээр үлдээж шийдвэрлэж өгнө үү.” гэжээ.

ҮНДЭСЛЭХ НЬ:

           А ХХК нь “Баянзүрх дүүргийн Татварын хэлтсийн татварын улсын байцаагчийн 2018 оны 04 дүгээр сарын 25-ны өдрийн №24012018089 тоот болон №24012018090 тоот шийтгэлийн хуудсуудыг хүчингүй болгуулах”-ыг хүссэн гомдлын шаардлага гаргасан байна.

Мөн Баянзүрх дүүргийн Прокурорын газрын хяналтын прокурор Ж.С “Баянзүрх дүүргийн Татварын хэлтсийн татварын улсын байцаагчийн 2018 оны 04 дүгээр сарын 25-ны өдрийн №24012018090 тоот шийтгэлийн хуудсуудыг хүчингүй болгуулах”-аар дүгнэлт бичсэн байна.

Шүүх дараах үндэслэлүүдээр гомдлын шаардлагыг болон прокурорын дүгнэлтийг бүхэлд нь хангаж шийдвэрлэлээ.

2018 оны 04 дүгээр сарын 25-ны өдрийн №24012018089 тоот шийтгэлийн хуудсаар “хадгаламжийн хүүгийн орлогоос суутгасан татвараа харъяа татварт шилжүүлээгүй” гэсэн зөрчил гаргасан гэж үзэж, 4000 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр торгох шийтгэл оногдуулсан байна. 

2018 оны 04 дүгээр сарын 25-ны өдрийн №24012018090 тоот шийтгэлийн хуудсаар “зээлийн хүүгийн орлого, гүйлгээний шимтгэлийн орлогод баримт өгөөгүй” гэсэн зөрчил гаргасан гэж үзэж, 4000 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр торгох шийтгэл оногдуулсан байна. 

“Хадгаламжийн хүүгийн орлогоос суутгасан татвараа харьяа татварт шилжүүлээгүй” гэх зөрчлийг гаргасан гэж үзсэн нь үндэслэлгүй, тус зөрчлийн бүрэлдэхүүний шинжийг агуулаагүй байна гэж шүүх үзлээ.

Зөрчлийн тухай хуулийн 2.1 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт “Хууль, захиргааны хэм хэмжээний актыг зөрчсөн, энэ хуульд шийтгэл оногдуулахаар заасан үйлдэл, эс үйлдэхүйг зөрчил гэнэ.” 3.1 дүгээр зүйлийн 2-т “Зөрчил үйлдсэн хүн, хуулийн этгээдэд зөрчлийн шинжийг харгалзан энэ хуульд заасан үндэслэл, журмын дагуу шийтгэл оногдуулна” гэж заасан байна.

Тодруулан хэлбэл “хадгаламжийн хүүгийн орлогоос суутгасан татвараа харьяа татварт шилжүүлээгүй” гэх үйлдэл, эс үйлдэхүйг гаргасан болох нь хэрэгт цугларсан нотлох баримтуудаар тогтоогдохгүй байна.

Учир нь нэхэмжлэгч нь “манайх татвар төлөгчийн үүргээ биелүүлж ирсэн бөгөөд хадгаламжийн хүүгийн орлогоос суутгасан татвараа хуулийн этгээдийн эрхтэй төв салбарлуугаа шилжүүлэн, төв салбарын хаягаараа Хан-уул дүүргийн татварын хэлтэст төвлөрүүлэн төлж байгаа, татвар төлөхөөс зайлсхийсэн үйлдэл байхгүй” гэсэн агуулгаар тайлбарлаж байгаа нь үндэслэлтэй байна.

Банкны тухай хуулийн 3 дугаар зүйлийн 3.1.13-д “банкны нэгж” гэж банкны салбар, төлөөлөгчийн газар, тооцооны төв, тооцооны касс зэрэг хуулийн этгээдийн эрхгүй байгууллагыг” ойлгохоор заасан ба уг хуулийн зохицуулалтаас үзэхэд тооцооны төв нь хуулийн этгээдийн эрхгүй байх тул суутгасан татвараа хуулийн этгээдийн эрхтэй төв салбарлуугаа шилжүүлэн, төв салбарын хаягаараа Хан-уул дүүргийн татварын хэлтэст төвлөрүүлэн төлж байгаа, татвар төлөхөөс зайлсхийсэн үйлдэл байхгүй гэх нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн тайлбар хууль зүйн үндэслэлтэй байна.

Мөн нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч нь манайх татвар төлөхөөс зайлсхийсэн үйлдэл байхгүй, төсөвт шилжүүлэх ёстой татварыг шилжүүлсэн, Баянзүрх дүүргийн Татварын хэлтэст харъяалагдах төрийн сангийн дансанд биш, төв салбарын хаягаараа Хан-уул дүүргийн татварын хэлтэст харъяалагдах төрийн сангийн дансанд шилжүүлсэн тул манайх зөрчил гаргаагүй гэсэн агуулгаар тайлбарлаж байна.

Хадгаламжийн хүүгийн орлогоос суутгасан татварыг төсөвт шилжүүлэх үүргээ биелүүлсэн эсэх нь зөрчил гаргасан эсэхийг тогтооход чухал ач холбогдолтой ба харин уг суутгасан татвараа аль дүүрэгт харьяалагдах төрийн сангийн дансанд шилжүүлэх асуудал нь хэрэгт төдийлөн ач холбогдолгүй бөгөөд энэ асуудал нь татварын байгууллагын дотоод зохион байгуулалтын асуудал юм.

Ийм учирА ХХК нь хадгаламжийн хүүгийн орлогоос суутгасан татвараа хуулийн этгээдийн эрхтэй төв салбарлуугаа шилжүүлэн, төв салбарын хаягаараа төвлөрүүлэн төлсөн гэж тайлбарлаж байх тул нэхэмжлэгчийг татвар төлөхөөс зайлсхийсэн буюу хадгаламжийн хүүгийн орлогоос суутгасан татвараа харьяа татварт шилжүүлээгүй гэх зөрчлийг гаргасан гэж үзэхгүй.

Дээрх   дурдсан  үндэслэлүүдэд  үндэслэн   шүүх   зөрчлийн   бүрэлдэхүүний

объектив талын үндсэн шинж болох хууль, захиргааны хэм хэмжээний актыг зөрчсөн хуул бус үйлдэл, эс үйлдэхүй гаргасан нь тогтоогдохгүй буюу “хадгаламжийн хүүгийн орлогоос суутгасан татвараа харьяа татварт шилжүүлээгүй” гэх үйлдэл, эс үйлдэхүйг нэхэмжлэгч гаргасан нь нотлогдохгүй байна гэж дүгнэлээ.

2018 оны 04 дүгээр сарын 25-ны өдрийн дугаар 24012018090 тоот шийтгэлийн хуудаст Зөрчлийн тухай хуулийн 11.19 дүгээр зүйлийн 6.5 дахь хэсэгт заасан шийтгэл оногдуулах, мөн тус зүйлийн 11.4 дэх хэсэгт заасан шийтгэл оногдуулах гэж хоёр өөр заалтыг, 24012018090 дугаартай зөрчил шалган шийдвэрлэх ажиллагааны тэмдэглэлд Зөрчлийн тухай хуулийн 11.19 дүгээр зүйлийн 11.3 дахь хэсэгт заасан шийтгэл оногдуулах үндэслэлтэй гэж зааснаас үзэхэд тус шийтгэлийн хуудсын хууль зүйн үндэслэл тодорхойгүй буюу Зөрчлийн тухай хуулийн аль зүйл, заалтад заасан шийтгэл оногдуулж байгаа нь тодорхойгүй, ойлгомжгүй, хуулийн заалтууд зөрүүтэй байна.

Мөн 2018 оны 04 дүгээр сарын 25-ны өдрийн дугаар 24012018089 тоот шийтгэлийн хуудаст Зөрчлийн тухай хуулийн 11.19 дүгээр зүйлийн 11.3 дахь хэсэгт заасан шийтгэл оногдуулах, мөн тус зүйлийн 11.4 дэх хэсэгт заасан шийтгэл оногдуулах гэж хоёр өөр заалтыг, 24012018089 дугаартай зөрчил шалган шийдвэрлэх ажиллагааны тэмдэглэлд Зөрчлийн тухай хуулийн 11.19 дүгээр зүйлийн 11.4 дахь хэсэгт заасан шийтгэл оногдуулах үндэслэлтэй гэж зааснаас үзэхэд тус шийтгэлийн хуудсын хууль зүйн үндэслэл тодорхойгүй буюу Зөрчлийн тухай хуулийн аль зүйл, заалтад заасан шийтгэл оногдуулж байгаа нь мөн тодорхойгүй, ойлгомжгүй, хуулийн заалтууд зөрүүтэй байна.

Захиргааны ерөнхий хуулийн 40 дүгээр зүйлийн 40.2.3-д “захиргааны актыг гаргах бодит нөхцөл байдал, хууль зүйн үндэслэлийг заах” гэж заасан байна.

Иймд Зөрчлийн тухай хуулийн аль заалтын дагуу шийтгэл оногдуулж байгаа нь ойлгомжгүй, тодорхойгүй, хуулийн заалтууд зөрүүтэй байх тул №24012018089, №24012018090 тоот шийтгэлийн хуудсууд нь Захиргааны ерөнхий хуулийн 40 дүгээр зүйлийн 40.2.3-д заасан бичгээр гарах захиргааны актад тавигдах шаардлагыг хангаагүй буюу хууль зүйн үндэслэл нь тодорхойгүй захиргааны акт байна.

Зөрчил шалган шийдвэрлэх тухай хуулийн 6.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт “Дараахь үндэслэлийн аль нэг нь тогтоогдвол эрх бүхий албан тушаалтан зөрчлийг хялбаршуулсан журмаар шалган шийдвэрлэнэ:”, 1.1-д “зөрчил үйлдэгдсэн нь ил тодорхой, зөрчил, учирсан хохирлыг нотлох талаар зөрчлийн хэрэг бүртгэлт явуулах шаардлагагүй бол;” 1.2-т “зөрчил үйлдэгдсэн, учруулсан хохирол нь нотлох баримтаар тогтоогдож холбогдогч зөрчил үйлдсэнээ сайн дураараа хүлээн зөвшөөрсөн бол;” 1.3-д “зөрчил үйлдсэн болох нь стандартаар баталгаажсан хэмжилт-хяналтын төхөөрөмжөөр нотлогдсон бол” гэж тус тус заасан байна.

Хэрэгт цугларсан нотлох баримтууд болон гомдол гаргагч, хариуцагчийн тайлбараас үзэхэд гомдол гаргагчийн гаргасан гэх “хадгаламжийн хүүгийн орлогоос суутгасан татвараа харьяа татварт шилжүүлээгүй”, “зээлийн хүүгийн орлого, гүйлгээний шимтгэлийн орлогод баримт өгөөгүй” зөрчлүүд нь Зөрчил шалган шийдвэрлэх тухай хуулийн 6.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1.1-1.3 дахь заалтуудад заасан хялбаршуулсан журмаар шалган шийдвэрлэх зөрчилд хамаарахгүй байна.

Тодруулбал гомдол гаргагчийн гаргасан гэх зөрчлүүд нь ил тодорхой, хэрэг бүртгэлт явуулах шаардлагагүй, холбогдогч зөрчил үйлдсэнээ сайн дураараа хүлээн зөвшөөрсөн зөрчил биш байх тул тус зөрчлийн хэргийг хялбаршуулсан журмаар шалган шийдвэрлэсэн нь Зөрчил шалган шийдвэрлэх тухай хуулийн дээрх зохицуулалтуудад нийцэхгүй байна.

Зүй нь хариуцагч нь тус зөрчлийн хэргийг хялбаршуулсан журмаар биш харин Зөрчил шалган шийдвэрлэх тухай хуулийн 6.7, 6.8, 6.9, 6.10 дугаар зүйлүүдэд заасны дагуу зөрчил шалган шийдвэрлэх ажиллагааг явуулсны үндсэн дээр тус зөрчлийн хэргийг шийдвэрлэх ёстой байжээ.

Дээрх үндэслэлүүдээр гомдол гаргагчийн гомдлын шаардлагыг болон прокурорын дүгнэлтийг бүхэлд нь хангаж, татварын улсын байцаагчийн 2018 оны 04 дүгээр сарын 25-ны өдрийн №24012018089 тоот, №24012018090 тоот шийтгэлийн хуудсуудыг хүчингүй болгож шийдвэрлэлээ.

Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 106 дугаар зүйлийн 106.1, 106.3.1, 106.3.12-т заасныг тус тус удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

1.  Зөрчлийн тухай хуулийн 2.1 дүгээр зүйлийн 1, 3.1 дүгээр зүйлийн 2, Захиргааны ерөнхий хуулийн 40 дүгээр зүйлийн 40.2.3-д заасныг тус тус баримтланА ХХК-ийн гомдлын шаардлагыг болон Баянзүрх дүүргийн Прокурорын газрын хяналтын прокурор Ж.С-ийн дүгнэлтийг бүхэлд нь хангаж, Баянзүрх дүүргийн Татварын хэлтсийн татварын улсын байцаагчийн 2018 оны 04 дүгээр сарын 25-ны өдрийн №24012018089 тоот болон №24012018090 тоот Шийтгэлийн хуудсуудыг хүчингүй болгосугай.

2. Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 48 дугаар зүйлийн 48.1-д заасны дагууА ХХК-ийн улсын тэмдэгтийн хураамжид урьдчилан төлсөн 70.200 /далан мянга хоёр зуу/-төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээж, хариуцагчаас 70.200 төгрөгийг гаргуулж нэхэмжлэгчид олгосугай.

              Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 113 дугаар зүйлийн 113.2-т зааснаар хэргийн оролцогч, тэдгээрийн төлөөлөгч буюу өмгөөлөгч энэхүү шүүхийн шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл шийдвэрийг гардан авснаас хойш 5 хоногийн дотор Захиргааны хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гаргах эрхтэй.

 

 

ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ                                  М.БАТЗОРИГ