МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

Баянхонгор аймаг дахь Сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүх хуралдааныг шүүгч Ч.Байгалмаа даргалж,

Нарийн бичгийн дарга *******

Шүүгдэгч нарын өмгөөлөгч: ******* нарыг оролцуулан тус шүүхийн хуралдааны танхимд нээлттэй хийв.

Эрүүгийн хэргийн дугаар *******

Аймгийн прокурорын газраас Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 21*******1 дүгээр зүйлийн 21*******.1-т зааснаар яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн *******, ******* нарт холбогдох эрүүгийн хэргийг 2016 оны 01 дүгээр сарын 12-ны өдөр хүлээн авч хянан хэлэлцэв.

Шүүгдэгч нарын биеийн байцаалт

Монгол улсын иргэн, 1*******80 оны 02 сарын 16-ны өдөр төрсөн, 35 настай, эрэгтэй, бүрэн дунд боловсролтой, мэргэжилгүй, эрхэлсэн тодорхой ажилгүй, ам бүл 6,

Монгол улсын иргэн, 1*******8******* оны 03 сарын 01-ний өдөр төрсөн, 26 настай, эрэгтэй, бага боловсролтой, мэргэжилгүй, эрхэлсэн тодорхой ажилгүй ам бүл-3,

Үйлдсэн хэргийн талаар:

Шүүгдэгч ******* нь 2005 оноос 2015 оны 08 дугаар сар хүртэлх хугацаанд Баянхонгор аймгийн Баянхонгор сумын *******-р баг ******* тоот хашаанд, мөн 2015 оны 08 дугаар сараас 2015 оны 0******* дүгээр сарын 30-ны өдрийн хүртэлх хугацаанд Баянхонгор аймгийн Баянхонгор сумын *******-р багийн ******* тоотод иргэн ийн хашаанд химийн хорт болон аюултай бодис болох мөнгөн усыг зөвшөөрөлгүйгээр тус тус хадгалсан

Мөн 2015 оны 0******* дүгээр сарын 30-ны өдрийн хүртэлх хугацаанд Баянхонгор аймгийн Баянхонгор сумын *******-р багийн ******* тоотод иргэн ийн хувийн байшинд химийн хорт болон аюултай бодис болох мөнгөн усыг зөвшөөрөлгүйгээр алтны баяжмалтай шламыг угаах замаар ашигласан

Шүүгдэгч ******* нь 2015 оны 0******* дүгээр сарын 30-ны өдрийн хүртэлх хугацаанд Баянхонгор аймгийн Баянхонгор сумын *******-р багийн ******* тоотод иргэн ийн хувийн байшинд химийн хорт болон аюултай бодис болох мөнгөн усыг зөвшөөрөлгүйгээр алтны баяжмалтай шламыг угаах замаар ашигласан гэмт хэрэгт тус тус холбогджээ / яллах дүгнэлтэнд бичигдсэнээр/

ТОДОРХОЙЛОХ НЬ:

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт яллах, өмгөөлөх талаас шинжлэн судлуулахаар санал болгосон тухайн хэрэгт хуульд заасан үндэслэл журмын дагуу цугларсан дараах нотлох баримтуудыг шинжлэн судлав. Үүнд

Хохирогч ын мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн:

...Химийн онцгой хортой химийн бодис буюу мөнгөн ус нь Монгол улсын ашиглахыг хязгаарласан химийн бодисын жагсаалтад ордог юм. Баянхонгор аймагт химийн хорт бодис мөнгөн ус ажиглах зөвшөөрөл авсан ямар нэгэн аж ахуй нэгж байгууллага байхгүй Баянхонгор аймагт мөнгөн ус ашиглах зөвшөөрөлтэй газар байхгүй. Уг хэргийн улмаас ямар нэгэн хохирол байхгүй тул надад ямар нэгэн нэхэмжлэх зүйл болон гомдол санал байхгүй... гэх мэдүүлэг. /XX-ийн 21-22 /

Шүүгдэгч *******ийн мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн:

Би 2015 оны 0******* сарын 30-ны өдөр өөрийн ээж ийн эзэмшлийн байшин дотор алтны баяжмалтай шламыг *******гийн хамт мөнгөн ус ашиглан угаасан. Би мөнгөн усыг ууршуулах санаатай гааз гаргаж ирсэн байсан гаазаа ашиглаж чадаагүй байсан. 10 жилийн өмнө сумын нутаг дэвсгэр " " гэх газарт тээрэм ажиллаж байсан гэх газрын ойр орчимд зам дээрээс уг 3 ундааны савтай шлам мөн пенцеллиний шилтэй мөнгөн ус зэргийг олоод Баянхонгор аймаг Баянхонгор сумын *******-******* тоотод хашаанд байлгаж байгаад 2015 оны 0******* сарын 30-ны өдөр уг шлам болон мөнгөн усыг гаргаж угаасан юм гэх мэдүүлэг. /хх-ийн *******8-************** /

Шүүгдэгч *******гийн мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн:

...Би *******ийн хамтаар ийн эзэмшлийн Баянхонгор сум *******-р баг *******-3-2******* тоот хашаанд байх байшин дотор алтны баяжмалтай шламыг мөнгөн ус ашиглан угааж байхад мөнгөн усаа ууршуулах гээд гааз бэлдсэн байсан. Мөнгөн усыг ууршуулахаас өмнө цагдаа нар ороод ирсэн ямар нэгэн мөнгөн усыг ууршуулах ажиллагаа явагдаагүй... гэх мэдүүлэг. /хх-ийн 56 /

Гэрч ын мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн ,     

2015 оны 0******* сарын 30-ны өдрийн орой 18 цагийн үед цагдаагийн дэд ахлагч ийн хамтаар *******-3-2******* тоотод уг согтуу хүнийг байж магадгүй гээд хашаанд нь ороход хашааны баруун зүүн хойд талд 2 байшин байсны зүүн талын жижиг цагаан байшинд ороход *******, ******* гэх хоёр иргэн алтны баяжмалтай, шламыг химийн хорт бодис болох мөнгөн усаар угааж байсныг илрүүлж, цагдаагийн 70**************102 дугаартай утсанд мэдэгдэж, дуудлагын шуурхай бүрэлдэхүүн ирж үзлэг шалгалт хийсэн...гэх мэдүүлэг/хх-ийн 23/

Гэрч Б.ийн мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн

... бид хоёрыг байшин дотор ороход *******, ******* гэх хоёр хүн алтны баяжмалтай, шламыг хорт бодис болох мөнгөн усаар угааж байсан ба цэнхэр өнгийн 2 хувинд алтны баяжмалтай шлам хийсэн, наана улаан өнгийн ундааны бөглөөн дотор мөнгөн усаар барьсан хатуу зүйл буюу /алт/ мэт зүйл, мөн жижиг шилэн сав буюу /пенцеллины / шилэнд хийсэн нүдээр харагдах мөнгөн ус байсан гэх мэдүүлэг/хх-ийн 2*******/

Баянхонгор аймгийн мэргэжлийн хяналтын газрын хими, нян судлалын нэгдсэн лабораторын 2015 оны 10 дугаар сарын 05-ны өдрийн шинжилгээний

1. Ягаан өнгийн хуванцар хувин, түмпэн доторхи шламанд мөнгөн ус илэрсэн

-Улаан өнгийн бөглөөн доторхи хатуу зүйлд мөнгөн ус илэрсэн

-Жижиг савтай шилэнд 1 жижиг дусал мөнгөн ус байсан.

2. Дээрхи шинжилгээгээр илэрсэн химийн бодис мөнгөн ус байв.

3. Илэрсэн мөнгөн усны хэмжээг тогтоох боломжгүй. Учир нь Люмикс-*******15 багажаар шалгах шаардлагатай...гэх дүгнэлт/хх-ийн 32/

Эрүүл ахуйн хими, хор судлалын итгэмжлэгдсэн лабораторын 2015 оны 10 дугаар сарын 16-ны өдрийн шинжилгээний

1. Мөнгөн усны агууламж-1*******.00 мг/кг

2. Ёроолдоо нэг ширхэг бага хэмжээний шааригласан мөнгөн устай пенциллины шилтэй ус.

3. Ундааны таг дахь шороотой холилдсон мөнгөн ус...гэх дүн /хх-ийн 33/

Баянхонгор аймгийн мэргэжпийн хяналтын газрын хими, нян судлалын нэгдсэн лабораторийн 2015 оны 12 дугаар сарын 11-ний өдөр /*******-3-2******* тоотын хөрсөнд/ хийсэн шинжилгээний

1.Сорьц нь бор өнгөтэй, шаварлаг/элс, нунтаг, хайрга, өвс холилдсон/ шороо байсан. Гадны ямар нэгэн үнэргүй, Сорьцид цианид ион илрүүлэх тестээр шинжилгээ гүйцэтгэхэд илрээгүй...гэх дүн/хх-ийн 38/

-Эрүүгийн хэрэг үүсгэсэн тогтоол / хх-ийн 1-3/, хэрэг учралын газарт үзлэг хийсэн тэмдэглэл, гэрэл зургийн үзүүлэлт /*******-7/, эд хөрөнгө битүүмжлэх тогтоолууд, тэмдэглэл, гэрэл зураг /хх-ийн 10-15/, зүйл хураан авсан тухай тогтоол, тэмдэглэл / хх-ийн 10-1, 13-15/, эд мөрийн баримт хүлээлгэн өгсөн тэмдэглэл/хх-ийн 16-17/, шинжилгээний дүнгийн хуудас/хх-ийн 32/, эрүүл лхуйн хими, хор судлалын итгэмжлэгдсэн лабораторийн шинжилгээний дүн/хх-ийн 33/, шүүгдэгч Я.Гантөмөрийн хувийн байдлын талаар 2015.12.0*******-ний өдрийн Баянхонгор сумын *******-р багийн засаг даргын 118******* тоот тодорхойлол/хх-ийн 57/ шүүгдэгч *******ийн иргэний үнэмлэхийн лавлагаа болон урьд ял шийтгэгдсэн эсэхийг шалгах хуудас / хх-ийн 60-11/, 1*********************.0*******.16-ны өдрийн 100 дугаартай таслан шийдвэрлэх тогтоол/хх-ийн 6*******-66/, 2001.01.16-ны өдрийн 13 дугаартай таслан шийдвэрлэх тогтоол/хх-ийн 68-6*******/, 2015.01.16-ны өдрийн 11 дугаартай шийтгэх тогтоол/хх-ийн 71-7*******/, шүүгдэгч *******гийн хувийн байдлын талаар Баянхонгор сумын *******- р багийн Засаг даргын 2015.12.01-ний өдрийн *******/*******0 тоот тодорхойлолт/хх-ийн 77/, иргэний үнэмлэхийн лавлагаа/хх-ийн 78/, урьд ял шийтгэгдсэн эсэхийг шалгах хуудас/хх-ийн 7*******/болон үүхийн хэлэлцүүлэгт гаргаж өгсөн болон хэрэгт авагдсан нотлох баримтуудын шинжлэн судлав.

Шүүгдэгч ******* нь 2005 оноос 2015 оны 08 дугаар сар хүртэлх хугацаанд Баянхонгор аймгийн Баянхонгор сумын *******-р баг ******* тоот хашаанд, мөн 2015 оны 08 дугаар сараас 2015 оны 0******* дүгээр сарын 30-ны өдрийг хүртэлх хугацаанд Баянхонгор аймгийн Баянхонгор сумын *******-р багийн ******* тоотод иргэн ийн хашаанд химийн хорт болон аюултай бодис болох мөнгөн усыг зөвшөөрөлгүйгээр тус тус хадгалсан

Мөн 2015 оны 0******* дүгээр сарын 30-ны өдрийн 18 цагийн үед Баянхонгор аймгийн Баянхонгор сумын *******-р багийн ******* тоотод иргэн ийн хувийн байшинд химийн хорт болон аюултай бодис болох мөнгөн усыг зөвшөөрөлгүйгээр алтны баяжмалтай шламыг угаах замаар ашигласан

Шүүгдэгч ******* нь 2015 оны 0******* дүгээр сарын 30-ны өдрийн 18 цагийн үед Баянхонгор аймгийн Баянхонгор сумын *******-р багийн ******* тоотод иргэн ийн хувийн ^-байшинд химийн хорт болон аюултай бодис болох мөнгөн усыг зөвшөөрөлгүйгээр алтны баяжмалтай шламыг угаах замаар ашигласан гэмт хэргийг тус тус үйлдсэн болох нь шүүгдэгч нарын мөрдөн байцаалтын шатанд болон шүүхийн хэлэлцүүлэгт үйлдсэн хэргээ хүлээн мэдүүлсэн шүүгдэгч *******ийн мэдүүлэг/хх-ийн *******8-**************/, шүүгдэгч *******гийн мэдүүлэг/хх-ийн 56/, хохирогч байгууллагын төлөөлөгч ын мэдүүлэг. /хх-ийн 21-22 /, гэрч ын мэлүүлэг/хх-ийн 23/, гэрч Б.ийн мэдүүлэг/хх-ийн 2*******/, гэрч С ын мэдүүлэг/хх-ийн 27-28/

Баянхонгор аймгийн мэргэжлийн хяналтын газрын хими, нян судлалын нэгдсэн лабораторын шинжилгээний...дээрхи шинжилгээгээр илэрсэн химийн бодис мөнгөн ус байв...гэх дүгнэлт/хх-ийн 32/, Эрүүл ахуйн хими, хор судлалын итгэмжлэгдсэн лабораторын шинжилгээний ...Мөнгөн усны агууламж-1*******.00 мг/кг...гэх дүн /хх-ийн 33/ зэрэг бичгийн бусад баримтуудаар нотлогдон тогтоогдож байна.

Дээрхи нотлох баримтууд нь тухайн хэрэгт хамааралтай, мөрдөн байцаалтын шатанд хуульд заасан үндэслэл, журмын дагуу цуглуулж, бэхжүүлсэн, шүүгдэгчийн гэм бурууг нотлоход хангалттай байна гэж үзэв.

Аймгийн прокурорын газраас шүүгдэгч *******, ******* нарт холбогдох үйлдлийг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 21*******1 дүгээр зүйлийн 21*******1.1-д заасан гэмт хэрэгт зүйлчилж яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн хэргийн зүйлчлэл тохирсон байх тул шүүхээс шүүгдэгч *******ийг химийн хорт болон аюултай бодисыг хадгалаж, ашигласан, шүүгдэгч *******г химийн хорт болон аюултай бодисыг ашигласан гэмт хэргийг үйлдсэн гэм буруутайд тус тус тооцож, хуульд заасан хариуцлагыг хүлээлгэх үндэслэлтэй гэж дүгнэв.

Шүүгдэгч ******* нь Сум дундын 3 дугаар шүүхийн 2015 оны 01 сарын 16-ны өдрийн 11 дугаартай шийтгэх тогтоолоор Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 185 дугаар зүйлийн 185.1-т зааснаар хоёр жил гурван сарын хугацаагаар хорих ялаар шийтгүүлж уг ялыг хоёр жилийн хугацаагаар хянан харгалзсаныг Өршөөл үзүүлэх тухай 10 дугаар зүйлийн 10.5-д заасныг оаримтлан мөн хуулийн 6 дугаар зүйлд зааснаар *******ийн захиргааны хяналтын зогсоох тухай 2015 оны 0******* дүгээр сарын 15-ны өдрийн тогтоолоор тогтоогдож байна.

Шүүгдэгч *******, ******* нар нь анх удаа хүндэвтэр гэмт хэрэг үйлдсэн, учирсан хохиролгүй, үйлдсэн хэрэгтээ чин санаасаа гэмшиж байгаа зэргийг харгалзан шүүгдэгч *******д оногдуулсан хорих ялыг биечлэн эдлүүлэх шаардлагагүй, тодорхой хугацаагаар хянан харгалзахаар тогтоож, харин шүүгдэгч *******т ял шийтгэл оногдуулахдаа түүний ^увийн болон гэмт хэрэг үйлдсэн нөхцөл байдал зэргийг харгалзан хуульд заасан хорих ялыг ногдуулж тус тус шийдвэрлэх нь зүйтэй байна.

Уг хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдсан Баянхонгор аймгийн Онцгой байдлын газарт хадгалагдаж байгаа ногоон өнгийн ууттай, алтны баяжмалтай шороо, чулуу, ундааны савны бөглөөтэй хатуу зүйл 1 ширхэг, пенциллины шилтэй мөнгөн ус зэргийг устгаж, шүүгдэгч *******ийн эзэмшлийн “...Тошиба брейндын *******0 инчийн зурагт 1 ширхэг..", мөн шүүгдэгч *******гийн эзэмшлийн “...5 ханатай монгол гэр..” зэргийг эзэмшигчдэд нь буцаан олгож, эд хөрөнгө битүүмжилсэн мөрдөн байцаагчийн тогтоолуудыг хүчингүй болгож, шийтгэх тогтоолд тус тус дурдаж шийдвэрлэв.

Хохирогч байгууллагын төлөөлөгч нь байгаль орчинд хохирол учраагүй тул ямар нэгэн гомдол саналгүй, нэхэмжлэх зүйлгүй талаар мөрдөн байцаалтын шатанд мэдүүлсэн байх тул шүүгдэгч *******, ******* нар нь бусдад төлөх төлбөргүй болно.

Гэмт хэргийн улмаас шүүгдэгч *******, ******* нар нь цагдан хоригдсон хоноггүй болохыг дурдав.

Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 283, 28*******, 286, 2*******0 дүгээр зүйлийн 2*******0.3 дахь хэсэг, 2**************, 2*******7 дугаар зүйлийн 2*******7.1.1, 2*******7.1.2, 2*******7.1.*******, 2*******8 дугаар зүйлийн 2*******8.1.******* дэх хэсэгт заасныг тус тус удирдлага болгон

ТОГТООХ НЬ:

1. Шүүгдэгч *******ийг химийн хорт бодис болон аюултай бодисыг зөвшөөрөлгүйгээр хадгалсан, ашигласан гэмт хэргийг үйлдсэн гэм буруутайд

Шүүгдэгч *******г химийн хорт бодис болон аюултай бодисыг зөвшөөрөлгүйгээр ашигласан гэмт хэргийг үйлдсэн гэм буруутайд тус тус тооцсугай.

2.Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 21*******1 дүгээр зүйлийн 21*******1.1-т зааснаар шүүгдэгч *******ийг нэг жил зургаан сарын хугацаагаар хорих ялаар, шүүгдэгч *******г нэг жил *******;нэг сарын хугацаагаар хорих ялаар тус тус шийтгэсүгэй.

З.Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 52 дугаар зүйлийн 52.5-д зааснаар шүүгдэгч *******т оногдуулсан нэг жил зургаан сарын хугацаагаар хорих ялыг, шүүгдэгч *******д оногдуулсан нэг жил нэг сарын хугацаагаар хорих ялыг жирийн дэглэмтэй эрэгтэйчүүдийн хорих ангид тус тус эдлүүлсүгэй.

*******.Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 61 дүгээр зүйлийн 61.1, 61.*******-д зааснаар шүүгдэгч *******д оногдуулсан нэг жил нэг сарын хугацаагаар хорих ялыг тэнсэж, нэг жилийн хугацаагаар хянан харгалзаж, түүний засрал хүмүүжилд хяналт тавихыг Баянхонгор аймаг дахь Цагдаагийн газарт даалгасугай.

5.Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 61 дүгээр зүйлийн 61.5-д зааснаар тэнсэгдсэн ялтан ******* нь хянан харгалзах хугацаанд захиргааны шийтгэл хүлээсэн бол Цагдаагийн байгууллагын саналыг үндэслэн хорих ялыг биечлэн эдлүүлэх эсэхийг шүүх шийдвэрлэхийг мэдэгдсүгэй.

6.Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 88 дугаар зүйлийн 88.1.1-т зааснаар эд мөрийн баримтаар хураагдсан Баянхонгор аймгийн Онцгой байдлын газарт хадгалагдаж байгаа ногоон өнгийн ууттай, алтны баяжмалтай шороо, чулуу, ундааны савны бөглөөтэй хатуу зүйл 1 ширхэг, пенциллины шилтэй мөнгөн ус зэргийг устгасугай.

7.Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 2*******7 дугаар зүйлийн 2*******7.1.3, 2*******8 дугаар зүйлийн 2*******8.1.1-д зааснаар шүүгдэгч *******, ******* нар нь цагдан хоригдсон хоноггүй бусдад төлөх төлбөргүй болохыг тус тус дурдсугай.

8.Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 13******* дүгээр зүйлийн 13*******.10-д зааснаар шүүгдэгч *******ийн эзэмшлийн "...Тошиба брейндын *******0 инчийн зурагт 1 ширхэг..", мөн шүүгдэгч *******гийн эзэмшлийн “...5 ханатай монгол гэр..” зэргийг эзэмшигчдэд нь буцаан олгож, эд хөрөнгө битүүмжилсэн мөрдөн байцаагчийн тогтоолуудыг хүчингүй болгосугай.

*******. Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 2************** дүгээр зүйлийн 2**************.1-д зааснаар шүүгдэгч ^.Эрдэнэзаяад урьд авсан батлан даалтанд өгөх таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үлдээж. шүүгдэгч *******т урьд авсан батлан даалтанд өгөх таслан сэргийлэх арга хэмжээг өөрчилж, цагдан хорих таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэрэглэн, түүний эдлэх ялыг 2016 оны 01 дүгээр сарын 2*******-ний өдрөөс эхлэн тоолсугай.

10.Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 2************** дүгээр зүйлийн 2**************.3, 303 дугаар зүйлийн 303.1, 30******* дүгээр зүйлийн 30*******.1 дэх хэсэгт зааснаар шийтгэх тогтоол танилцуулан сонсгосноор хуулийн хүчинтэй болохыг дурьдаж, шийтгэх тогтоолд давж заалдах гомдол гаргах, эсэргүүцэл бичих эрх бүхий этгээд тогтоолыг гардаж авснаас хойш 1******* хоногийн дотор Архангай, Баянхонгор. Өвөрхангай аймгийн Эрүүгийн хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд гомдол гаргах, эсэргүүцэл бичих эрхтэй болохыг дурьдсугай.

11. Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 306 дугаар зүйлийн 306.1 дэх хэсэгт зааснаар давж заалдах гомдол, эсэргүүцэл бичигдсэн тохиолдолд тогтоолын биелэлтийг түдгэлзүүлж, тогтоол биелүүлэх хүртэл шүүгдэгч *******т авсан цагдан хорих талан сэргийлэх арга хэмжээг, ^үүгдэгч *******д авсан батлан даалтанд өгөх таслан сэргийлэх арга хэмжээг тус тус хэвээр үргэлжлүүлсүгэй.

 

ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ Ч.БАЙГАЛМАА