МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

 

Дорнод аймаг дахь Сум дундын Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч Б.Энхбаатар даргалж, тус шүүхийн шүүх хуралдааны "А" танхимд нээлттэй явуулсан эрүүгийн шүүх хуралдаанаар:

Шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга Ө.Гансувд,

Улсын яллагч Л.Мөнхбаяр,

Шүүгдэгчийн өмгөөлөгч А.Мэндсайхан,

Шүүгдэгч ******* нарыг оролцуулан Дорнод аймгийн Прокурорын газраас Монгол Улсын Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 145 дугаар зүйлийн 145.2 дахь хэсэгт заасан гэмт хэрэгт холбогдуулан яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн ******* овогт ******* ******* холбогдох эрүүгийн 201711000139 дугаартай хэргийг 2017 оны 6 сарын 07-ны өдөр хүлээн авч хянан шийдвэрлэв.

Шүүгдэгч: Монгол Улсын иргэн, 1976 оны 5 сарын 22-ны өдөр Дорнод аймгийн Хэрлэн суманд төрсөн, 41 настай, эрэгтэй, бага боловсролтой, мэргэжилгүй, эрхэлсэн тодорхой ажилгүй, ам бүл 1, Дорнод аймгийн Хэрлэн сумын 3 дугаар баг Хэрлэнгийн 5 дугаар гудамжны 05 тоотод оршин суух, улсаас авсан гавьяа шагналгүй, ял шийтгэлгүй, бие эрүүл, ******* регистрийн дугаартай, ******* овогт ******* *******,  

Шүүгдэгч ******* нь согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн үедээ 2017 оны 3 сарын 13-ны өдөр Дорнод аймгийн Хэрлэн сумын 1 дүгээр багийн нутаг дэвсгэр Ажилчны 1-12 тоотод оршин суух хохирогч байшингийн цонхоор нэвтэрч 14 инчийн зөөврийн компьютер, плаш 1 ширхэг, утасгүй мауз 1 ширхэг, бэлнээр 4000 төгрөг хулгайлж, нийт 728000 төгрөгийн буюу бага бус хэмжээний хохирол учруулсан гэмт хэрэгт холбогджээ. /Яллах дүгнэлтэд бичигдсэнээр/

 

ТОДОРХОЙЛОХ НЬ:

 

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт дараах нотлох баримтуудыг шинжлэн судлав. Үүнд:

Шүүгдэгч ******* шүүхийн хэлэлцүүлэгт мэдүүлэхдээ: Өмнө нь мөрдөн байцаалтад өгсөн миний мэдүүлэг үнэн зөв, хохирлоо бүрэн барагдуулсан. Өөр нэмж ярих зүйл байхгүй. Үйлдсэн хэрэгтээ гэмшиж байна. Дахин ийм хэрэг хийхгүй. Хөнгөн ял оногдуулж өгнө үү гэв.

Шүүгдэгч ******* мөрдөн байцаалтад өгсөн мэдүүлэгтээ: “...Би тухайн үед нилээн согтуу байсан. гэрийн гадаа очиход үд өнгөрч байсан шиг санаж байна. Ингээд гэр рүү очиход хаалга нь цоожтой байсан, тэгэхээр нь байшингийн урд хананы баруун талын цонхыг мөрөөрөө түлхсэн чинь онгойчихоор  нь дотогш ороод орны наана газар налуулаад тавьсан хар цүнхтэй юм байхаар нь авчихсан, мөн эргэтэл зурагтын тавиурын тэр хавьд 4000 төгрөг байхаар нь аваад буцаад цонхоороо гарч шууд гэх таньдаг ахынх руу очсон. ахын гэрийн гадаа ирээд цүнхтэй юмаа үзэхэд саарал өнгийн компьютер байсан. ах гэртээ согтуу байдалтай, хүү хамт байхаар нь би энэ компьютерийг барьцаанд тавиад өгчих гэхэд тэр таньдаг хүн байгаа гээд нэг өндөр залууг дуудаад бид нар цугтаа 19 дүгээр байрны ломбард очсон. Тэр өндөр залуугийн нэрийг нь мэдэхгүй байна. Тэгээд тэр хоёр ломбард руу ороод гарч ирэхдээ 50 мянган төгрөгний барьцаанд тавьчихлаа гэхээр нь “Би та хоёр 20000 төгрөгийг нь ав” гэж хэлээд би үлдсэн 30000 төгрөгийг нь аваад буцаж ах руу очиж нэг шил архи уучихаад тэднийхээс гарч “Шүр” зах ороод архи уугаад мөнгөө дуусгасан...” гэх мэдүүлэг /хх-ийн 50-51/

Хохирогч мөрдөн байцаалтад өгсөн мэдүүлэгтээ: “...   ...” гэх мэдүүлэг. /хх-ийн 18/

Иргэний нэхэмжлэгч мөрдөн байцаалтад өгсөн мэдүүлэгтээ: “...     ...” гэх мэдүүлэг /хх-ийн 21-22/

- Гэмт хэргийн талаархи гомдол, мэдээлийг хүлээн  авсан тэмдэглэл /хх-ийн 3/

- Хэрэг учралын газарт үзлэг хийсэн тэмдэглэл, гэрэл зургийн үзүүлэлт /хх-ийн 4-6/  

-Хураан авах тухай тогтоол, тэмдэглэл /хх-ийн 8-9/

- Эд зүйлд үзлэг хийсэн тэмдэглэл, гэрэл зургийн үзүүлэлт /хх-ийн 10-11/

-Эд зүйл хүлээлгэн өгсөн тухай тэмдэглэл /хх-ийн 12/

-Хохирогч мэдүүлэг /хх-ийн 18-19/

-Иргэний нэхэмжлэгч ийн мэдүүлэг /хх-ийн 21-22/

-Эд зүйлийн үнэлгээ /хх-ийн 60, 61/

-Гэрч мэдүүлэг /хх-ийн 23/

-Гэрч мэдүүлэг /хх-ийн 24/

-Гэрч Л. мэдүүлэг /хх-ийн 26/

-Гэрч мэдүүлэг /хх-ийн 27/

-Дорнод аймгийн Шүүхийн шинжилгээний албаны 2017 оны 3 сарын 21-ний өдрийн 65 тоот шинжээчийн дүгнэлт /хх-ийн 33/

Шүүгдэгч *******ын сэжигтнээр өгсөн мэдүүлэг /хх-ийн 47-48/

-Урьд ял шийтгэгдсэн эсэхийг шалгах хуудас /хх-ийн 59/ зэрэг болон тухайн хэрэгт хамааралтай, хуулийн дагуу цуглуулж, бэхжүүлж авсан бусад нотлох баримтууд болно.

Шүүгдэгч ******* нь согтуурсан үедээ 2017 оны 3 сарын 13-ны өдөр Дорнод аймгийн Хэрлэн сумын 1 дүгээр баг “Ажилчны” 1-12 тоотод оршин суух хохирогч байшингийн цонхоор нэвтэрч 14 инчийн зөөврийн компьютер, плаш 1 ширхэг, утасгүй мауз 1 ширхэг, бэлнээр 4000 төгрөг хулгайлж, нийт 728000 /долоон зуун хорин найман мянга/ төгрөгийн буюу бага бус хэмжээний хохирол учруулсан гэмт хэрэг үйлдсэн болох нь шүүхийн хэлэлцүүлэгт шинжлэн судлагдсан дараах нотлох баримтуудаар нотлогдож байна. Үүнд: Хохирогч , гэрч Л.Эрдэнэбаяр, Л.Ариунаа нарын мөрдөн байцаалтад өгсөн мэдүүлгүүд, шүүгдэгч *******ын мөрдөн байцаалт болон шүүхийн хэлэлцүүлэгт хэргээ хүлээн мэдүүлсэн мэдүүлэг, 65 тоот шинжээчийн дүгнэлт, эд зүйлийн үнэлгээ болон хэрэгт авагдсан бусад нотлох баримтууд зэрэг болно.  

Шүүгдэгч *******д холбогдох хэргийг Прокурорын газраас Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 145 дугаар зүйлийн 145.2-т  зааснаар зүйлчлэн ирүүлсэн хуулийн зүйл хэсэг тохирсон, хэргийг шийдвэрлэхэд шаардлагатай нотлох баримт цугларч, бүрдэл хангагдсан байна гэж шүүх дүгнэв.

Иймд шүүх шүүгдэгч *******ыг бусдын эд хөрөнгийг орон байранд нэвтэрч хулгайлсны улмаас бага бус хэмжээний хохирол учруулсан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцож, түүнд Эрүүгийн хуулийн туснай ангийн 145 дугаар зүйлийн 145.2-т заасан эд хөрөнгө хураах нэмэгдэл ял хэрэглэхгүйгээр, хорих ял оногдуулах нь зүйтэй гэж үзлээ.

Шүүгдэгч нь анх удаа хүндэвтэр гэмт хэрэг үйлдсэн, гэмт хэрэг үйлдэж учруулсан хохирлоо сайн дураараа нөхөн төлсөн, үйлдсэн хэрэгтээ чин санаанаас гэмшиж байгаа зэрэг нь Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 55 дугаар зүйлийн 55.1.1, 55.1.3, 55.1.9 дэх хэсэгт зааснаар ял хөнгөрүүлэх нөхцөл байдал болох бөгөөд согтуурсан үедээ гэмт хэрэг үйлдсэн нь  ял хүндрүүлэх нөхцөл байдал болно.

Шүүгдэгч ******* нь гэмт хэргийн улмаас хохирогчид 728000 төгрөгийн буюу бага бус хэмжээний хохирол учруулсан байх боловч хохирогч нь мөрдөн байцаалтад өгсөн мэдүүлэгтээ “Би шүүх хуралдаанд оролцохгүй, шүүгдэгчээс нэхэмжлэх зүйлгүй” гэсэн тул шүүгдэгчийг энэ тогтоолоор бусдад төлөх төлбөргүй гэж үзэх үндэстэй байна.

 Шүүгдэгч нь цагдан хоригдсон хоноггүй ба бусдад төлөх төлбөргүйг шийтгэх тогтоолд дурдах нь зүйтэй байна.

Энэ хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдаж ирсэн зүйлгүй бөгөөд баримт бичгээр хураагдаж ирсэн шүүгдэгч *******ын ******* регистрийн дугаартай иргэний цахим үнэмлэхийн лавлагааг тогтоол хүчин төгөлдөр болмогц өөрт нь буцаан олговол зохино.

Шүүгдэгч ******* нь бусдад төлөх төлбөргүй тул түүний эзэмшлийн 20000 төгрөгийн үнэ бүхий “Нокиа-2600” маркийн гар утсыг битүүмжилсэн мөрдөн байцаагчийн 2017 оны 5 сарын 26-ны өдрийн "Эд хөрөнгө битүүмжлэх” тогтоолыг  хүчингүй болгохоор шийдвэрлэв.

 

Монгол Улсын Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 283, 286, 294, 297, 298 дугаар зүйлд тус тус заасныг удирдлага болгон ТОГТООХ НЬ:

 

1.Шүүгдэгч ******* овогт ******* *******ыг бусдын эд хөрөнгийг орон байранд нэвтэрч хулгайлсны улмаас бага бус хэмжээний хохирол учруулсан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцсугай.

 

2. Монгол Улсын Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 145 дугаар зүйлийн 145.2 дахь хэсэгт зааснаар эд хөрөнгийг хураахгүйгээр шүүгдэгч ******* *******ыг  2 /хоёр/ жил 1 /нэг/ сарын хорих ялаар шийтгэсүгэй.

 

3. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 52 дугаар зүйлийн 52.5-д зааснаар ялтан *******д оногдуулсан 2 жил 1 сарын хорих ялыг жирийн дэглэмтэй эрэгтэйчүүдийн хорих ангид эдлүүлсүгэй.

 

4. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 61 дүгээр зүйлийн 61.1, 61.4-т зааснаар ялтан *******д оногдуулсан 2 жил 1 сарын хорих ялыг тэнсэж, 1 жилийн хугацаагаар хянан харгалзаж, тэнсэгдсэн ялтанд хяналт тавихыг Дорнод аймгийн Цагдаагийн газарт даалгасугай.

 

5. Ялтан ******* нь цагдан хоригдсон хоноггүй ба бусдад төлөх төлбөргүйг шийтгэх тогтоолд тус тус дурдсугай.

 

6. Энэ хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдаж ирсэн зүйлгүй бөгөөд баримт бичгээр ирсэн ялтан *******д ******* регистрийн дугаартай иргэний цахим үнэмлэхийн лавлагааг шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болмогц өөрт нь буцаан олгосугай.

 

7. Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 134 дүгээр зүйлийн 134.10-т зааснаар 20000 төгрөгийн үнэ бүхий Нокиа-2600 маркийн гар утсыг битүүмжилсэн мөрдөн байцаагчийн 2017 оны 5 сарын 26-ны өдрийн "Эд хөрөнгө битүүмжлэх” тогтоолыг хүчингүй болгосугай.

8. Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 299 дүгээр зүйлийн 299.3 дахь хэсэгт зааснаар шүүхийн шийтгэх тогтоол нь танилцуулан сонсгосноор хүчинтэй болох бөгөөд ялтан *******д авсан батлан даалтад өгөх таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үлдээж, түүнд оногдуулсан хорих ялыг тэнсэж, хянан харгалзсан хугацааг 2017 оны 6 сарын 27-ны өдрөөс эхлэн тоолсугай.

 

9. Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 303 дугаар зүйлийн 303.1, 304 дүгээр зүйлийн 304.1 дэх хэсэгт зааснаар шийтгэх тогтоолыг эс зөвшөөрвөл тогтоолыг гардуулснаас хойш 14 хоногийн дотор Дорнод аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд ялтан түүний өмгөөлөгч, хохирогч, иргэний нэхэмжлэгч нар давж заалдах гомдол гаргах, улсын яллагч, дээд шатны прокурор эсэргүүцэл бичих эрхтэйг мэдэгдсүгэй.

 

10. Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 306 дугаар зүйлийн 306.1 дэх хэсэгт зааснаар шийтгэх тогтоолд гомдол гаргасан, эсэргүүцэл бичсэн тохиолдолд тогтоолын биелэлтийг түдгэлзүүлж тогтоол биелүүлэх хүртэл ялтанд авсан батлан даалтад өгөх таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үргэлжлүүлсүгэй.

                      

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ                       Б.ЭНХБААТАР