| Шүүх | Багануур дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүх |
|---|---|
| Шүүгч | Пунцагийн Цэцэгдулам |
| Хэргийн индекс | 103/2019/00390/И |
| Дугаар | 103/ШШ2019/00391 |
| Огноо | 2019-10-01 |
| Маргааны төрөл | Барьцаалан зээлдүүлэх байгууллагын зээл, |
Багануур дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн Шийдвэр
2019 оны 10 сарын 01 өдөр
Дугаар 103/ШШ2019/00391
20******* *******0 0******* *******03/ШШ20*******/003*******
МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС
******* дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн Ерөнхий шүүгч П.Цэцэгдулам дарж, шүүх хуралдааны танхимд нээлттэй хийсэн хуралдаанаар
Нэхэмжлэгч: ******* дүүргийн ******* дүгээр хороо, ******* *******, ******* дугаар байрны ******* тоотод байрлах, ******* ******* ******* ХХК-ийн нэхэмжлэлтэй
Хариуцагч: **************7 онд хотод төрсөн эрэгтэй, боловсролтой, мэргэжилтэй, ам бүл 2, охины хамт, ******* дүүргийн ******* дүгээр хороо, ************** дүгээр гудамжны 0 тоотод оршин суух, -д холбогч ажилтай овогтой Эрдэнэ*******ийн ,
Хариуцагч: ************** онд аймгийн суманд төрсөн , боловсролтой, мэргэжилтэй, ам бүл *******, ******* дүүрэг ******* дүгээр хороо дугаар байрны тоотод оршин суух,элсэн тодорхой ажилгүй, овогтой нарт холбогдох зээлийн гэрээний үүргийн биелэлт 5.044.**************4 төгрөг гаргуулах тухай нэхэмжлэлийг 20******* оны 0******* дугаар сарын 2-ний өдөр хүлээн авч хянан хэлэлцэв.
Шүүх хуралдаанд: Нэхэмжлэгч байгууллагын төлөөлөгч , хариуцагч О., Э., шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга Б.*******гэрэл нар оролцов.
ТОДОРХОЙЛОХ нь:
Нэхэмжлэгч ******* ******* ******* ХХК шүүхэд ирүүлсэн нэхэмжлэлдээ: ******* ******* ******* ХХК нь барьцаалан зээлдүүлэх үйл ажиллагаа явуулдаг бөгөөд зээлдэгч О. нь 20************** оны ******* сарын 30-ны өдөр зээлийн гэрээ хийж 2.500.000 төгрөгийг 6 сарын хугацаатай, сарын 4 хувийн хүүтэй барьцаагүйгээр зээлсэн. Зээлдэгч О. нь зээлийн гэрээний дагуу эхний 4 сар хүүгийн төлөлтөө хийж байсан ба гэрээний хугацаа дуусгавар болоход үндсэн зээлээ хаах боломжгүй тул гэрээний сунт хийх хүсэлт гаргаж 20******* оны 2 сарын 2*******-ны өдрөөс 20******* оны 5 сарын 30-ны өдрийг хүртэл сунт хийсэн. Зээлдэгч 20******* оны ******* сараас төлбөрөө төлөөгүй ба 20******* оны 3 сарын 05-ны өдөр зээл төлүүлэх мессэж бичсэн. 20******* оны 4 сарын 02-ны өдөр гар утсаар нь ярьж зээл төлүүлэх талаар хэлэхэд удахгүй төлнө гэсэн боловч төлөхгүй байсан учир мэдэгдэх хуудас гардуулсан боловч мөн төлөөгүй. Иймд О.аас 5.044.**************4 төгрөгийг гаргуулж өгнө үү гэжээ.
Нэхэмжлэгч ******* ******* ******* ХХК-ийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч шүүх хуралдаанд өгсөн тайлбартаа: 20************** оны 0******* сарын 30 ны өдөр хариуцагч О. нь зээлийн гэрээ байгуулж 2.500.000 төгрөгийг нөхөр Э.ын харилцах дансаар авсан, эхний ээлжинд хүүгээ төлж байсан. Энэ хоёр хүн зээл авах үедээ гэр бүл, эхнэр нөхрийн харилцаатай байсан. 20******* оны 07 сард О.тай уулзахад бид хоёр салж байгаа гэж хэлсэн учраас шүүхэд нэхэмжлэл гаргасан. Манай байгууллага анх ганц О.ыг хариуцагчаар татаж өгсөн. О. шүүх дээр ирээд мөнгийг би аваагүй, Э.ын данс руу хийсэн, хамтран хариуцагчаар татаж өгөөч гэж хүсэлт гаргасны дагуу манай байгууллага хүсэлт гаргаж Э.ыг хамтран хариуцагчаар татаж оруулж ирсэн. Зээлийн гэрээний үүрэгт 5.044.**************4 төгрөгийг хоёулангаас нь нэхэмжилж байгаа, зээлийн гэрээг О. байгуулсан, мөнгөө Э.ын дансаар авсан байгаа. Зээл байгуулах үед Э. ирээгүй учраас гэрээн дээр гарын үсэг зуруулаагүй. О. тухайн үед шийдвэр гүйцэтгэх байгууллагад ажиллаж байсан, ажил хэргийн холбоотой байсан учраас мөнгийг барьцаагүй зээлдүүлсэн, өөрөө зээлийн гэрээ байгуулчихаад одоо төлөхгүй гээд байгаад гайхаж байна гэв.
Хариуцагч Э. нь шүүхэд ирүүлсэн хариу тайлбар болон шүүх хуралдаанд өгсөн тайлбартаа: Миний бие ******* ******* ******* ХХК-иас 2.500.000 төгрөгийн зээл авсан нь үнэн. 2.500.000 төгрөгийг өөрийн дансаар дамжуулан авч хэрэглэсэн. Зээлээ төлөөгүй, 5.044.**************4 төгрөг болсныг хүлээн зөвшөөрч байна. Миний бие ганцаараа төлнө. О.д хамааралгүй гэв.
Хариуцагч О. нь шүүхэд ирүүлсэн хариу тайлбар болон шүүх хуралдаанд өгсөн тайлбартаа: Миний бие 5.044.**************4 төгрөгийг төлөхийг хүлээн зөвшөөрөхгүй байна. Учир нь тухайн үед би ******* ******* ******* ХХК-иас чамайг таньдаг болохоор зээл өглөө гэхэд нь би Э.ад авч өгч байгаа юм гэж хэлэхэд тэгвэл Э.ыг хамтран зээлдэгч болгочих гэж хэлсний дагуу болгосон ба мөнгийг Э.ын данс руу хийсэн. Тэрнээс хойш мөнгөө төлөхгүй яваад байхаар нь би ******* ******* ******* ХХК-ийг Э.ыг шүүхэд өг би бас Э.аас мөнгө авах ёстой, тэгэж авахгүй бол худлаа яриад байна гэж хэлсэн. Би мөнгийг аваагүй учир төлөхгүй гэв.
Шүүх хэрэгт авагдсан, шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдсэн бичгийн баримтуудыг уншиж судлаад
ҮНДЭСЛЭХ нь:
Нэхэмжлэгч ******* ******* ******* ХХК нь хариуцагч Оюунбаатар овогтой , Эрдэнэ******* овогтой нарт холбогдуулан зээлийн гэрээний үүргийн биелэлт 5.044.**************4 төгрөг гаргуулах тухай шаардлагыг шүүхэд гаргажээ.
Хариуцагч Э. нь нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хүлээн зөвшөөрч маргаагүй, харин хариуцагч О. нь Э.ад зээл авч өгсөн, зээлсэн мөнгийг Э. ганцаараа зарцуулсан, зээлдэж авсан 2.500.000 төгрөгийг ******* ******* ******* ХХК нь Э.ын данс руу шилжүүлсэн учраас би 5.044.**************4 төгрөгийг төлөх үндэслэлгүй, тиймээс нэхэмжлэлийн шаардлагыг хүлээн зөвшөөрөхгүй гэж маргаж байна.
Хэрэгт авагдсан болон шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдсэн бичгийн нотлох баримтууд, талуудын шүүх хуралдаанд өгсөн тайлбараас үзэхэд дараах үйл баримтууд тогтоогдож байна.Үүнд:
Нэхэмжлэгч ******* ******* ******* ХХК, хариуцагч О. нарын хооронд 20************** оны 0******* сарын 30-ны өдөр зээлийн гэрээ байгуулагдаж, гэрээгээр 2.500.000 төгрөгийг 20************** оны ******* сарын 30-ны өдрөөс 20******* оны 2 сарын 30-ны өдрийг хүртэл 6 сарын хугацаатай, сарын 4 хувийн хүүтэй, хугацаа хэтэрсэн тохиолдолд хоногийн 0.3 хувийн алданги тооцохоор харилцан тохиролцож, гэрээнд талууд гарын үсгээ зурж баталгаажуулсан байна.
Зээлийн гэрээ ******* ******* ******* ХХК, О. нарын хооронд байгуулагдсан боловч зээлдүүлэгч ******* ******* ******* ХХК нь зээл 2.500.000 төгрөгийг гэрээний нэг тал болох О.д бус түүний хамтран амьдрагч Э.ын 57504*******45 тоот данс руу шилжүүлэн өгсөн, мөнгийг Э. хүлээн авч захиран зарцуулсан болох нь дансны хуулга, талуудын шүүх хуралдаанд өгсөн тайлбаруудаар тогтоогдож байна.
Монгол улсын Иргэний хуулийн 2************** дүгээр зүйлийн 2**************.*******-д Зээлийн гэрээгээр зээлдүүлэгч нь зээлдэгчийн өмчлөлд мөнгө буюу төрлийн шинжээр тодорхойлогдох бусад эд хөрөнгө шилжүүлэх, зээлдэгч нь шилжүүлэн авсан эд хөрөнгөтэй ижил төрөл, тоо, чанар, хэмжээний эд хөрөнгө буюу мөнгийг тохирсон хугацаанд буцаан өгөх үүргийг тус тус хүлээнэ, 2*******2 дугаар зүйлийн 2*******2.4-д мөнгө буюу эд хөрөнгийг зээлдэгчид шилжүүлэн өгснөөр зээлийн гэрээ байгуулагдсанд тооцно гэж тус тус заасан.
Дээрх хуулийн зохицуулалтаар зээлдүүлэгч нь мөнгө буюу төрлийн шинжээр тодорхойлогдох бусад эд хөрөнгийг зээлдэгчийн өмчлөлд шилжүүлэх, зээлдэгч нь шилжүүлэн авсан эд хөрөнгөтэй ижил төрлийн эд хөрөнгө буюу мөнгийг буцаан төлөх үүргийг хүлээхээр хуульчилсны дагуу зээлдүүлэгч ******* ******* ******* ХХК 2.500.000 төгрөгийг зээлдэгч Э.ад шилжүүлэн өгснөөр зээлдэгч Э.ад мөнгийг зээлдүүлэгчид буцаан төлөх үүрэг үүссэн, талуудын хооронд Иргэний хуулийн 2************** дүгээр зүйлд заасан зээлийн гэрээ байгуулагдсан байна.
2*******2 дугаар зүйлийн 2*******2.*******-д Зээлийн гэрээгээр талууд хэлэлцэн тохиролцож хүү тогтоож болно, 2*******2.3-д Хуульд өөрөөр заагаагүй бол зээлийн гэрээг бичгээр хийнэ, энэ шаардлагыг хангаагүй бол хүү авахээ алдана, 232 дугаар зүйлийн 232.6-д Хуульд болон гэрээнд заасан хугацаа хэтрүүлсэн тал нь хоног тутамд гүйцэтгээгүй үүргийн үнийн дүнгийн 0.5 хувиас хэтрэхгүй хэмжээгээр төлөхөөр тогтоосон анзыг алданги гэнэ, гэж заасан. Хариуцагч Э., нэхэмжлэгч ******* ******* ******* ХХК нарын хооронд зээлийн гэрээ бичгээр байгуулагдаагүй, дээрх хуулийн шаардлага хангагдаагүй хэдий боловч хариуцагч Э. нь нэхэмжлэлийн шаардлага 5.044.**************4 төгрөгийг бүхэлд нь төлөхийг хүлээн зөвшөөрч маргахгүй байгаа учраас хариуцагчийн зөвшөөрлийг баталж, хэргийг хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэх үндэслэлтэй.
Нэхэмжлэгч ******* ******* ******* ХХК, О. нарын хооронд зээлийн гэрээг бичгээр байгуулсан хэдий ч зээлийн гэрээний гол нөхцөл болох мөнгө буюу 2.500.000 төгрөгийг О.д шилжүүлэн өгөөгүй байх тул Иргэний хуулийн 2************** дүгээр зүйлийн 2**************.*******-д заасан зээлдүүлэгч нь мөнгө буюу төрлийн шинжээр тодорхойлогдох бусад эд хөрөнгийг зээлдэгчийн өмчлөлд шилжүүлэх, 2*******2 дугаар зүйлийн 2*******2.4-д заасан мөнгө буюу эд хөрөнгийг зээлдэгчид шилжүүлэн өгснөөр зээлийн гэрээ байгуулагдсанд тооцно гэсэн хуулийн заалтууд хэрэгжихгүй, гэрээ байгуулагдсан гэж дүгнэх боломжгүй тул түүнд холбогдох хэргийг хэрэгсэхгүй болгох нь зүйтэй гэж үзлээ.
Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдэрлэх тухай хуулийн *******06 дугаар зүйлийн *******06.6-д Шүүхийн зардал, улсын тэмдэгтийн хураамжийг нэхэмжлэгч нэхэмжлэлээсээ татзсан бол нэхэмжлэгч, хариуцагч нэхэмжлэлийн шаардлагыг хүлээн зөвшөөрсөн бол хариуцагч, зохигч эвлэрсэн бол нэхэмжлэгч, хариуцагчид хувааж хариуцуулахаар шүүхийн шийдвэрт заана гэж хуульчилснаар нэхэмжлэгчээс улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 5.66******* төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээж, хариуцагчаас 5.66******* төгрөгийг гаргуулж нэхэмжлэгчид олгох нь зүйтэй.
Хэрэгт нэхэмжлэгч талаас гаргаж өгсөн нотлох баримтууд нь нотлох баримт гаргах, цуглуулах хуульд заасан шаардлагыг хангасан, хэрэг маргааныг тал бүрээс нь бодитойгоор хянан шийдвэрлэхэд ач холбогдолтой, эргэлзээгүй, үнэн зөв баримтууд гэж дүгнэв.
Монгол Улсын Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн **************5 дугаар зүйлийн **************5.2.3, **************6, ********************* дугаар зүйлүүдэд заасныг тус тус удирдлага болгон ТОГТООХ нь:
*******. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн *******06 дугаар зүйлийн *******06.5-д заасныг баримтлан ******* ******* ******* ХХК-ийн нэхэмжлэлтэй, овогтой Эрдэнэ*******ийн ад холбогдох зээлийн гэрээний үүргийн биелэлт 5.044.**************4 төгрөг гаргуулах тухай иргэний хэрэгт хариуцагч нэхэмжлэлийн шаардлагыг хүлээн зөвшөөрснийг баталж хэргийг хэрэгсэхгүй болгосугай.
2.Иргэний хуулийн 2************** дүгээр зүйлийн 2**************.*******, 2*******2 дугаар зүйлийн 2*******2.4-д зааснаар хариуцагч овогтой д холбогдуулан гаргасан 5.044.**************4 төгрөг гаргуулах тухай шаардлагыг хэрэгсэхгүй болгосугай.
3.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн *******06 дугаар зүйлийн *******06.6, Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.*******.******* дэх хэсэгт зааснаар нэхэмжлэгчийн улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 5.66******* төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээж, хариуцагч аас 5.66******* төгрөгийг гаргуулж, нэхэмжлэгч ******* ******* ******* ХХК-д олгосугай.
4.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн ************** дүгээр зүйлийн **************.2, **************.4, **************.7 дахь хэсэгт зааснаар шийдвэр нь танилцуулан сонсгомогц хүчинтэй болох бөгөөд зохигч 7 хоног өнгөрснөөс хойш *******4 хоногийн дотор шүүхэд хүрэлцэн ирж шийдвэрийг өөрөө гардан авах үүрэгтэй бөгөөд дээрх хугацаанд шүүхийн шийдвэрийг гардан аваагүй нь гомдол гаргах хугацааг хуульд заасан журмын дагуу тоолоход саад болохгүйг дурдсугай.
5.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн *******20 дугаар зүйлийн *******20.2 дахь хэсэгт зааснаар зохигч нь анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл шийдвэрийг гардан авсан өдрөөс хойш *******4 хоногийн дотор Нийслэлийн Иргэний хэргийн Давж заалдах шатны шүүхэд гомдол гаргахтэй болохыг дурдсугай.
ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ П.ЦЭЦЭГДУЛАМ