2022 05 23 142/ШШ2022/00759

 

 

МОНГОЛ УЛСЫН Н*******РИЙН ӨМНӨӨС

 

 

Орхон аймаг дахь Сум дундын Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүх хуралдааныг шүүгч *******.Хишигдаваа даргалж, тус шүүхийн шүүх хуралдааны 106 дугаарын танхимд хийсэн шүүх хуралдаанаар,

Нэхэмжлэгч:******* ХХК/ нэхэмжлэлтэй,

Хариуцагч: *******-д хол*******огдох,

Нэхэмжлэлийн шаардлага:                төгрөг гаргуулах тухай нэхэмжлэлийг 2022 оны 01 дүгээр сарын 17-ны өдөр хүлээн авч, 2022 оны 01 дүгээр сарын 24-ний өдөр иргэний хэрэг үүсгэн хянан хэлэлцэв.

Шүүх хуралдааны оролцогчид:

Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч *******

Шүүх хуралдааны нарийн *******ичгийн дарга Т.*******уджав нар оролцов.

 

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

1. Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч ******* шүүхэд гаргасан нэхэмжлэлдээ: ******* ХХК нь *******тай 2020 оны 09 дүгээр сарын 03-ны өдөр 20/87 дугаар *******араа материал түрээслэх гэрээ *******айгуулан *******арилгын хэв хашмал түрээслүүлсэн юм. Тус гэрээгээр түрээслүүлэгч нь түрээслэгчид *******арилга *******арих, *******арилгын угсралт, засварын ажил явуулах аж ахуйн үндсэн үйл ажиллагаагаа хэрэгжүүлэхэд нь зориулж *******арилгын хэв хашмал түрээслүүлж, түрээслэгч нь түрээсийн төл*******өрийг төлөх, түрээсийн эд зүйлийг тогтоосон хугацаанд *******уцаан өгөхөөр харилцан тохиролцож дараах эд зүйлийг түрээслэсэн. Үүнд: 1. Тулаас төмөр У2-200 ширхгийг 30 хоногийн хугацаатай 1 ширхэгийн 1 хоногийн үнийг 100 төгрөгөөр тооцож, *******үгд нийт үнэ 600 000 төгрөгөөр тус тус түрээслүүлсэн. Түрээслэгч нар нь түрээсийн зүйлийг дараах хоногоор ашиглаж хүлээлгэн өгөв. Үүнд: 112 хоног ашигласан түрээсийн төл*******өрт 2 240 000 төгрөг. Үүнээс 600 000 төгрөгийг төлсөн *******өгөөд одоо 1 640 000 төгрөгийн үлдэгдэлтэй *******айна. Талуудын хооронд *******айгуулагдсан *******араа материал түрээслэх гэрээ /*******арилгын хэв хашмал/-ний 5 дугаар зүйлийн 5.2-д Түрээслэгч нь түрээсийн төл*******өрийг гэрээнд заасан хугацаанд төлөөгүй *******ол гүйцэтгээгүй үүргийн үнийн дүнгээс хугацаа хэтэрсэн хоног тутамд 0.5 хувийн алданги төлнө гэж заасны дагуу алданги тооцогдож 3 157 000 төгрөг *******одогдсон. Иргэний хуулийн 232.4-т алданги нь гүйцэтгээгүй үүргийн үнийн дүнгийн 50 хувиас хэтэрч *******олохгүй гэж заасны дагуу алдангийн тооцоо 820 000 төгрөг *******олж, нийт 2 460 000 төгрөгийн үлдэгдэл төл*******өр тооцоотой *******айна. Иргэний хуулийн 318 дугаар зүйлийн 318.1, *******араа материал түрээслэх гэрээний 1 дүгээр зүйлийн 1.1, 5 дугаар зүйлийн 5.2-т тус тус заасны дагуу дараах нэхэмжлэлийн шаардлагыг гаргаж *******айна. Үүнд: *******арилгын хэв хашмалын түрээсийн үлдэгдэл төл*******өрт 1 640 000 төгрөг, алдангид 820 000 төгрөг, нийт 2 460 000 төгрөгөөс гэрээ *******айгуулахад *******айршуулсан *******арьцаа төл*******өр 180 000 төгрөгийг хасч тооцон 2 280 000 /хоёр сая хоёр зуун наян мянга/ төгрөгийг гаргуулж өгнө үү гэжээ.

2. Хариуцагч *******.******* шүүхэд ирүүлсэн хариу тайл*******артаа: Миний *******ие *******ХХК-ийн тус шүүхэд гаргасан нэхэмжлэлийн шаардлагатай танилцлаа. Нэхэмжлэлийн шаардлагыг *******үхэлд нь хүлээн зөвшөөрөхгүй. Яагаад гэхээр энэ гэрээнд дурдсан *******арилгын хэв хашмалыг *******и хэрэглэх гэж түрээслэж аваагүй *******олно. Харин тухайн үед манай *******ригадын дарга Жүгдэрнамжилын ******* гэдэг хүн түрээслэх гэж Наранхүү гэдэг хүн дээр очиж авах гэтэл гэрээн дээр гарын үсэг зур иргэнийхээ үнэмлэхийг үзүүл гэсэн. Гэтэл ******* надад үнэмлэх *******айхгүй чамд *******айна уу гэсэн. *******и үнэмлэх *******айна гэсэн чинь тэгвэл та гэрээ хийчих гээд миний үнэмлэхийг өгч хуул*******арлуулаад надаар гарын үсэг зуруулсан. Тэгээд хэв хашмалаа аваад явсан. *******и *******ол *******аярдаваад хөлсөөр ажиллаж *******айсан ажилчин нь *******айсан *******олохоос ямар нэг үүрэг хүлээхээр хүн *******иш *******айсан. *******и хожим ийм юм *******олно гэж ойлгоо ч үгүй гарын үсэг зурсан нь миний *******уруу. Гэтэл ажил дууссанаас хойш 2020 оны 12 сараас надаас мөнгө гэх *******олсон. Тэгэхээр нь *******и гайхаад *******и ямарч хамаагүй шүү дээ гээд *******аярдаваад мөнгө гээд *******айна ямар учиртай юм *******э гэсэн чинь аан за за *******и уулзаад учрыг нь олчихъё гэсэн. Гэвч мөнгөө төлөөгүй гээд надаас мөнгө нэхээд *******айхаар нь хоёр талыг уулзуулсан. Нэг *******иш хэд хэдэн удаа уулзсан. Хамгийн сүүлд ******* надад хэлэхдээ санаа зоволтгүй гэж хэлсэн. Тэгэхээр нь ашгүй дээ гэж хэлээд тийм л юм *******айх гэж *******одоод орхисон. Гэтэл намайг шүүхэд өгсөн *******айсан. Тэгэхээр нь ийм юм *******олчихлоо яаж *******айгаа юм *******э гэсэн одоохон зохицуулчих нь гэж хэлсэн. Гэтэл одоо *******олохоор утсаа авахгүй алга *******олчихоод *******айна. Иймээс энэ мөнгийг төлөх ёстой *******ол *******и *******иш Жүгдэрнамжилын ******* гэж хүн өгөх ёстой юм аа. Тэгэхдээ энэ гэрээгээр хэрвээ мөнгө төлнө гэвэл янз *******үрийн алданги төлөх *******оломжгүй *******олно. Яагаад гэхээр хэрвээ хугацаа хэтэрвэл гэрээнийхээ 5.12 дахь заалтын дагуу гэрээгээ цуцлаад өөрсдөө хэв хашмалыг аваад явах *******оломж *******айсаар *******айтал 30 хоногийг өөрсдөө 112 хоног *******олгосон *******айна. Яг 112 хоног ашигласан гэдгийг *******и хүлээн зөвшөөрөхгүй. Гэрээний дагуу 30 хоногийн мөнгө 600 000 төгрөг өгөх ёстой *******айсан *******өгөөд үүнийгээ өгчихсөн дээр нь *******арьцаа хөрөнгө 180 000 төгрөг төлчихсөн үндсэндээ төл*******өрөө төлчихсөн харин ч илүү мөнгө төлчихөөд *******айхад нэмж өмнө нэхээд *******айгаа нь үндэслэлгүй *******айна. *******нэ шүүхэд өгсөн гэрээ жинхэнэ гэрээ *******иш сүүлд нь намайг дуудаад чи л гарын зурсан *******айсан зурсанаараа зур гээд шинэчилж ийм гэрээ хийж зуруулсан. *******и түрээслэгч *******иш *******айсан гэдгийг эд нар өөрсдөө мэдэж *******айсан. Гэрээний 6.2-т түрээслэгч гээд Хаан *******анкны 5217084071 гэсэн данс *******ичсэн *******айгаа нь миний данс *******иш *******өгөөд өөр хүний данс юм. Яагаад гэвэл ******* дээрх төлсөн гээд *******айгаа мөнгөнүүдийг *******арилга *******ариулж *******айсан хүнээр гаргуулж *******айсан *******олно. *******нэ хүнч намайг хамааралгүй гэдгийг сайн мэднэ. Иймээс нэхэмжлэлийн шаардлагыг *******үхэлд нь хэрэгсэхгүй *******олгож өгнө үү гэжээ.

3. Нэхэмжлэгчээс: *******.*******-ын авсан хэв хашмалын тооцоо /хх-3/, 2020 оны 09-р сарын 03-ны өдрийн 20/87 дугаартай *******араа материалын түрээслэх гэрээ /хх-4-6/, *******.*******-ыниргэний үнэмлэхийн хуул*******ар /хх-7/ зэрэг *******аримтуудыг гаргаж өгсөн.

4. Хариуцагчаас: 2020 оны 06-р сарын 15-ны өдрийн ажил гүйцэтгэх гэрээ /хх-35-36/ зэрэг *******аримтуудыг гаргаж өгсөн.

ҮНД*******СЛ*******Х нь:

1. Нэхэмжлэгч *******ХХК нь *******.*******-д хол*******огдуулан 2 280 000 төгрөг гаргуулах тухай нэхэмжлэлийн шаардлага гаргажээ.

2. Шүүх нэхэмжлэлийн шаардлагыг *******үхэлд нь хангаж шийдвэрлэх үндэслэлтэй гэж дүгнэв.

3. Нэхэмжлэгч нэхэмжлэлийн шаардлагын үндэслэлээ: *******.******* нь 2020 оны 09 дүгээр сарын 03-ны өдөр 20/87 дугаар *******араа материал түрээслэх гэрээ *******айгуулан тулаас төмөр У2-200 ширхэгийг 30 хоногийн хугацаатай нэг ширхэгийн нэг хоногийн үнийг 100 төгрөгөөр тооцож, нийт үнэ 600 000 төгрөгөөр түрээсэлсэн. Түрээслэгч түрээсийн зүйлийг 112 хоног ашиглаж төл*******өрт 2 240 000 төгрөг *******олсноос 600 000 төгрөгийг төлсөн одоо 1 640 000 төгрөгийн үлдэгдэлтэй *******айна. *******араа материал түрээслэх гэрээний 5 дугаар зүйлийн 5.2-д Түрээслэгч нь түрээсийн төл*******өрийг гэрээнд заасан хугацаанд төлөөгүй *******ол гүйцэтгээгүй үүргийн үнийн дүнгээс хугацаа хэтэрсэн хоног тутамд 0.5 хувийн алданги төлнө гэж заасан *******өгөөд алданги 3 157 000 төгрөг *******одогдсоноос Иргэний хуулийн 232.4-т зааснаар гүйцэтгээгүй үүргийн үнийн дүнгийн 50 хувиас хэтэрч *******олохгүй гэж заасны дагуу алданги 820 000 төгрөг *******олж, нийт 2 460 000 төгрөгийн үлдэгдэл төл*******өр тооцоотой *******айна. Үүнээс гэрээ *******айгуулахад *******айршуулсан *******арьцаа төл*******өр 180 000 төгрөгийг хасч тооцон 2 280 000 төгрөгийг гаргуулж өгнө үү гэж нэхэмжлэлийн шаардлагаа тодорхойлсон.

4. Хэрэгт авагдсан *******олон шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдсэн талуудын тайл*******ар, *******усад нотлох *******аримтуудаар дараах үйл *******аримт тогтоогдож *******айна.

 

5. Иргэний хуулийн 287 дугаар зүйлийн 287.1.-д хөрөнгө хөлслөх гэрээгээр хөлслүүлэгч нь хөлслөгчийн эзэмшил, ашиглалтад тодорхой эд хөрөнгийг түр хугацаагаар шилжүүлэх, хөлслөгч нь эд хөрөнгө ашигласны хөлсийг төлөх үүргийг тус тус хүлээнэ гэж заасан *******өгөөд талуудын хооронд эд хөрөнгө хөлслөх гэрээний харилцаа үүссэн *******айна.

6. Хариуцагч *******.******* нь нэхэмжлэлийг зөвшөөрөөгүй *******өгөөд: ...*******арилгын хэв хашмалыг *******и хэрэглэх гэж түрээслэж аваагүй. Тухайн үед манай *******ригадын дарга Ж.******* гэдэг хүн түрээслэх гэж Наранхүү гэдэг хүн дээр очиж авах гэтэл гэрээн дээр гарын үсэг зур иргэнийхээ үнэмлэхийг үзүүл гэсэн. Гэтэл ******* надад үнэмлэх *******айхгүй чамд *******айна уу гэсэн. *******и үнэмлэх *******айна гэсэн чинь тэгвэл та гэрээ хийчих гээд миний үнэмлэхийг өгч хуул*******арлуулаад надаар гарын үсэг зуруулсан. Тэгээд хэв хашмалаа аваад явсан. *******и *******ол *******аярдаваад хөлсөөр ажиллаж *******айсан ажилчин нь *******айсан *******олохоос ямар нэг үүрэг хүлээхээр хүн *******иш *******айсан. *******и хожим ийм юм *******олно гэж ойлгоогүй гарын үсэг зурсан нь миний *******уруу... гэжээ.

7. Талуудын хооронд *******айгуулагдсан *******араа материал түрээслэх гэрээ нь Иргэний хуулийн 40 дүгээр зүйлийн 40.1.-д заасан хүсэл зоригоо илэрхийлсэн, мөн хуулийн 42 дугаар зүйлийн 42.1.-д заасан Хэлцлийг хуульд заасан хэл*******эрээр, хуульд заагаагүй *******ол талууд хэлэлцэн тохиролцож амаар *******уюу *******ичгээр хийнэ гэж зааснаар *******ичгээр хийгдэж, талууд гарын үсгээ зурсан хүчин төгөлдөр хэлцэл гэж үзнэ.

8. Гэрээний 6.4.-т Гэрээт хугацаанд хүлээн авсан *******айршилд хэв хашмалыг хүлээлгэн өгөөгүй тохиолдолд хүлээлгэн өгөх хүртэл төл*******өр үргэлжлэх *******өгөөд хуанлын 2 өдрийн дотор гэрээг сунгаж, төл*******өрийг төлж ашиглана... гэжээ.

9. Хууль гэрээнд зааснаар нэхэмжлэгч нь шаардах эрхтэй *******өгөөд гэрээний дагуу үндсэн төл*******өр 1 640 000 төгрөг, гэрээний 5.2.-т зааснаар гүйцэтгээгүй үүргийн үнийн дүнгээс хугацаа хэтэрсэн хоног тутамд 0,5 хувийн алданги төлнө гэсэн *******айх тул алданги 820 000 төгрөг, нийт 2 280 000 төгрөгийг хариуцагч төлөх үүрэгтэй *******айна.

10. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 38 дугаар зүйлийн 38.1.-д Зохигч, гуравдагч этгээд, тэдгээрийн төлөөлөгч *******уюу өмгөөлөгч нь өөрийн шаардлага *******а татгалзлын үндэс *******олж *******айгаа *******айдлын талаархи нотлох *******аримтаа өөрөө гаргаж өгөх, цуглуулах үүрэгтэй, мөн хуулийн 25.2.2.-д шүүхэд гаргасан нэхэмжлэлийн шаардлага, түүнийг үгүйсгэх, татгалзах үндэслэл, тайл*******ар түүнтэй хол*******оотой *******аримтыг өөрөө нотлох, нотлох *******аримтыг цуглуулах, гаргаж өгөх үүрэгтэй гэж заасан *******өгөөд хариуцагч нэхэмжлэлээс татгалзаж *******уй тайл*******ар татгалзлаа нотлоогүй *******олно.

11. Иймд дээрх үндэслэлээр нэхэмжлэлийн шаардлагыг *******үхэлд нь хангаж шийдвэрлэв.

12. Хариуцагч *******.*******-д шүүх хуралдааны товыг хуульд заасан журмын дагуу хүргүүлсэн *******оловч шүүх хуралдаанд хүндэтгэн үзэх шалтгаангүйгээр хүрэлцэн ирээгүй тул нэхэмжлэгчийн хүсэлтээр хариуцагчийн эзгүйгээр Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 100 дугаар зүйлийн 100.3.-д зааснаар шүүх талуудын тайл*******ар, хэрэгт авагдсан нотлох *******аримтуудыг үндэслэн хэргийг хянан шийдвэрлэв.

13. Нэхэмжлэгчийн улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 51 430 төгрөгийг төрийн санд үлдээж, хариуцагч *******.*******-ээс51 430 төгрөг гаргуулж нэхэмжлэгч *******ХХК-ийн олгохоор заав.

Монгол Улсын Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 115 дугаар зүйлийн 115.2.1, 116, 118 дугаар зүйлүүдэд заасныг удирдлага *******олгон ТОГТООХ нь:

1. Иргэний хуулийн 287 дугаар зүйлийн 287.1., 232 дугаар зүйлийн 232.6. дахь хэсэгт заасныг тус тус *******аримтлан хариуцагч *******.*******-ээс2 280 000 төгрөг гаргуулан нэхэмжлэгч ******* ХХК-д олгосугай.

2. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 56 дугаар зүйлийн 56.1-д заасныг *******аримтлан нэхэмжлэгчийн улсын тэмдэгтийн хураамжинд төлсөн 51 430 төгрөгийг төрийн санд хэвээр үлдээж, хариуцагчаас 51 430 төгрөг гаргуулан нэхэмжлэгч *******ХХК-д олгосугай.

3. Шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл зохигчид, тэдгээрийн төлөөлөгч, өмгөөлөгч гардан авснаас хойш 14 хоногийн дотор Орхон аймгийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд гомдол гаргах эрхтэй *******өгөөд, Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.4, 119.7-д зааснаар шийдвэрийг 14 хоногийн дотор гардаж авах үүргээ *******иелүүлээгүй нь давж заалдах журмаар гомдол гаргах хугацааг тоолоход саад *******олохгүй, шүүх хуралдаанд оролцоогүй талд шийдвэрийг гардуулснаар гомдол гаргах хугацааг тоолохыг тайл*******арласугай.

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ *******.ХИШИГДАВАА