Завхан аймаг дахь сум дундын анхан шатны шүүх /Эрүүгийн хэрэг/ийн

2025 оны 05 сарын 19 өдөр

Дугаар 2025/ШЦТ/53

 

         

 

 

 

    МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

******* аймаг дахь сум дундын  анхан шатны шүүхийн шүүх  хуралдааныг шүүгч Н.Дэлгэрмаа даргалж

Нарийн бичгийн дарга                              П.Янжмаа

Улсын яллагч                                             Ц.Мөнх-э

Шүүгдэгч                                                      Ц.*******

Шүүгдэгчийн өмгөөлөгч                         Б.*******

 

нарыг оролцуулан тус шүүхийн шүүх хуралдааны танхимд нээлттэй явуулж ******* аймгийн прокурорын газрын хяналтын прокуророос хялбаршуулсан журмаар хянан шийдвэрлүүлэхээр Эрүүгийн хуулийн 2. дугаар зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн Ц.*******д холбогдох 252300027009 дугаартай эрүүгийн хэргийг хянан хэлэлцэв.           

Шүүгдэгч: Монгол Улсын иргэн, ******* оны ******* дүгээр сарын *******-ний өдөр ******* аймгийн ******* сумын ******* багт төрсөн, ******* настай, , боловсролтой, н мэргэжилтэй, аа , ам бүл-, ийн хамт ******* аймгийн ******* сумын ******* баг, хэсэг -5 тоотод оршин суух хаягтай, урьд эрүүгийн хариуцлага хүлээж байгаагүй, овогт ийн ******* /РД: ИЖ72**************2/

 

Шүүгдэгч Ц.******* 202 оны 9 дүгээр  сард ******* сумын багийн нутаг уулын амны гэдэг газраас 2,5*******8 куб метр шинэс (хар мод) нарийн шургаагийг хууль бусаар бэлтгэж, 7- ЗАН улсын дугаартай маркийн тээврийн хслээр тээвэрлэн ойн санд 97,7 төгрөгийн хохирол учруулсан гэмт хт холбогджээ.

 

Түүний холбогдсон х нь Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 2. дугаар зүйлийн дэх хэсэгт заасан гэмт хт хамаарч байна.

 

Шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдсэн, хт нотлох баримтуудыг шинжлэн судлаад

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

 

            Эрүүгийн х хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасан журмын дагуу хохирогчийн хууль ёсны төлөөлөгчид шүүх хуралдааны товыг мэдэгдсэн боловч тэрээр шүүх хуралдаанд хүндэтгэн үзэх шалтгаангүйгээр ирээгүй байна. Хохирогчийн хууль ёсны төлөөлөгч шүүх хуралдаанд оролцох талаар бичгээр хүсэлт гаргаагүй учир Эрүүгийн х хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 3.8 дугаар зүйлийн 2 дахь хэсэгт зааснаар түүнийг оролцуулахгүйгээр хэргийг хянан шийдвэрлэлээ.

 

        .Шүүгдэгчийг гэмт х үйлдсэн гэм буруутайд тооцсон талаар:

Шүүгдэгч Ц.******* нь 202 оны *******  дүгээр сард ******* сумын багийн нутаг уулын амны гэдэг газраас 2,5*******8 куб метр шинэс (хар мод) нарийн шургааг бэлтгэж, 7- ЗАН улсын дугаартай маркийн тээврийн хслээр тээвэрлэсэн хэргийн үйл баримт нь хт авагдсан шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдсэн нотлох баримтуудаар тогтоогджээ.Тухайлбал:

Хууль ёсны төлөөлөгч С.ын “...зохих зөвшөөрөлгүйгээр мод бэлтгэн гэсэн асуудалд ...сумын Засаг даргын Тамгын газрыг төлөөлөн оролцож байгаа тул байгаль экологид учруулсан хохирлыг нэхэмжилнэ өөр нэхэмжлэх зүйл байхгүй. Энэ хэргийг үйлдэж байгаль экологид учруулсан хохирлоо төлчих юм бол надад энэ хт холбогдуулан гаргах гомдол санал байхгүй...” гэсэн мэдүүлгээр,

 Мод бэлтгэх зөвшөөрөл аваагүй талаар мэдүүлсэн гэрч Ц.ийн “...Ц.******* нь надаас ойгоос мод бэлтгэх эрхийн бичиг аваагүй...” гэсэн мэдүүлгээр,

  Зөвшөөрөлгүй бэлтгэсэн модыг тээвэрлэсэн талаар мэдүүлсэн гэрч Ц.ын “...Ц.******* миний төрсөн дүү...  ... манайд ирээд та аас нэг мод машинаараа ачаад сумын төв оруулаад өгөөч бензин, түлшийг нь тээврийн зардалтай нь өгье гэхээр нь яг хаанаас юм бэ? хэний мод юм бэ? гэхэд би өөрөө гоожинг нь аваад хийсэн юм. ад байгаа гэхээр нь би машинаараа гийн хамт явж модыг нь ачиж ирээд хашаанд нь буулгаж өгсөн юм. Би өөрийн эзэмшлийн 7- ЗАН улсын дугаартай маркийн машинтайгаа гийн хамт явж гэдэг газарт очиход 3 метрийн урттай тайрч бэлтгэсэн шургаа мод байсныг ачиж сумын төвд гийн хашаанд буулгасан. Би тухайн модыг хэн бэлтгэснийг гөөс асуухад өөрөө бэлтгэсэн гэж надад хэлсэн. бид хоёр хамт явж ачсан. мод ачуулах гээд манайд ирэх үед нь асуухад би гоожин аваад мод хийсэн гэж хэлсэн бөгөөд надад нэг модны  гоожин харуулахаар нь би гоожин авсан юм байна гэж бодсон. ...Нэг бонго 3 метрийн урттай шургааг ачиж сумын төв оруулж ирсэн ...” гэсэн мэдүүлгээр,

 Энэ талаар мэдүүлсэн гэрч Ш.ын “...Би хашаандаа машины гарааш барих гээд 202 оны 0 сард мод бэлтгэх эрхийн бичиг авч ойролцоогоор 350 орчим 3 метрийн урттай шургаагийг гэдэг газраас бэлтгээд хашаандаа оруулаад ирчхээд гарш барих гэтэл арай болхи болчих гээд мод хашаанд хураасан байж байтал 2025 он дөнгөж гараад мөнгөний х гараад байхаар нь нөгөө модоо ******* ахад ,50,000 төгрөгөөр худалдчихсан юм. ...2025 оны 0 дүгээр сарын эхээр -нөөс 5-ны үед сумынхаа Ц.******* гэдэг хүнд худалдсан юм. Би мод бэлтгэхдээ байгаль хамгаалагч ээс мод бэлтгэх эрхийн бичиг авч модоо бэлтгэсэн. Тэгээд энэ өвөл модоо худалдахдаа эрхийн бичгийг нь Ц.******* ахад өгөөд явуулсан. ...Нийт 350 ширхэг шургаа байсан. Ц.******* ах хашаанаас ирж аваад мөнгийг нь надад бэлэн тоолж өгсөн. ******* ах, хоёр нэг хөх портер машинтай ирээд хашаанаас ачаад явсан би бас ачихад нь хамт тусалсан юм. Өөр хүн байгаагүй...” гэсэн мэдүүлгээр,

 

Гэрч С.ийн “...Намайг 2025 оны 0 сарын эхээр гудамжинд явж байхад Ц.******* таараад айлын хашаанаас мод ачаад өгөөч гэж гуйхаар нь би хамт явахад Ш.ын хашаанаас портероор мод ачаад өөрийнхөө хашаанд байсан ачааны том машинд ачсан. Би хамт модыг нь ачилцаж өгсөн юм. Чухам тэр модыг худалдан авсан эсэхийг би сайн мэдэхгүй байна. Би яг хэр хэмжээтэйг нь тодорхой хэлж мэдэхгүй. Бид хоёр 3 метрийн урттай шургааг мод байсныг портероор 3 удаа сайн ачиж зөөж том ачааны машинд ачсан юм...” гэсэн мэдүүлгээр

 

Энэ   талаар мэдүүлсэн гэрч А.ын “...би ******* сумаас 2025 оны 0 сарын 20-ны орой 9 цагийн үед гараад сум руу явж байх замдаа Тэлмэн сумын цагдаа зогсоож шалгаад бичиг баримтгүй мод тээвэрлэсэн байна гэж зогсоосон юм. Тээвэрлэж яваа модыг хэн хэзээ, хаанаас, хэрхэн бэлтгэсэн талаар огт мэдэхгүй байна. Тэр талаар ах мэднэ. Миний машины тэвшийг дүүргэж шургааг ачсан байсан, миний машин бас битүү тэвштэй болохоор сайн харагдахгүй байгаа юм. Миний бодлоор ойролцоогоор 20 гаруй метр куб мод байгаа байх гэж бодож байна...” гэсэн мэдүүлгээр тогтоогдож байна.

 

Шүүгдэгч Ц.*******ийн ойгоос хлээний 2,5*******8 метр куб мод бэлтгэсэн үйлдлийн улмаас ойн санд 97,7 /дөрвөн зуун ерэн долоон мянга дөрвөн зуун далан зургаа/ төгрөгийн хохирол учирсан нь шинжээчийн 2025 оны 03 дугаар сарын 07-ны өдрийн ******* дугаартай “...202 оны 05 дугаар сарын 29-ний өдөр ******* сумын Байгаль хамгаалагч Ц.ийн олгосон 23-025 дугаартай мод бэлтгэх эрхийн бичгээр 2 куб метр хлээний мод бэлтгэх байсан боловч 2.5*******8 куб метр модыг хэтрүүлэн бэлтгэсэн нь Ойн тухай хуулийн 35 дугаар зүйлийн 35.. дэх заалтыг зөрчсөн байна. Тухайн бэлтгэсэн моднууд нь хуурай хатсан, ан цав ихтэй, тайралт жигд, нарийн бөөрөнхий шургааг (хлээ), онцлог шинжээр нь өөр өөр газраас өөр цаг хугацаанд бэлтгэсэн гэж ангилах боломжгүй. Ойгоос нийт .5*******8 куб метр хлээний хуурай мод бэлтгэсэн байна. Бэлтгэсэн модны 2 куб метр мод бэлтгэх эрхийн бичгийн дагуу зөвшөөрөлтэй, 2.5*******8 куб метр мод эрхийн бичигт зааснаас хэтрүүлэн бэлтгэсэн байна. Ойгоос зөвшөөрөлгүй бэлтгэсэн модыг хлээний зориулалтаар бэлтгэсэн, бөөрөнхий 3 метрийн урттай шургааг (хлээний) мод байна. Дээрх ойгоос бэлтгэсэн моднуудын куб метрийг мод нэг бүрийг нарийн үзүүрийн голчоос хэмжилт хийж, бөөрөнхий модон материалын эзлэхүүний хүрдээр тооцоолох арга аргачлалаар тогтоосон. Модыг бэлтгэсэн гэх ******* аймгийн ******* сумын багийн нутаг , Эрэг гэх газрууд нь ойн сангийн 2-р мужид хамаарагдана. Тухайн газрууд нь Улсын тусгай хамгаалалттай нутаг дэвсгэрт хамаарахгүй. . Тухайн мод бэлтгэсэн мужид нэг метр куб модны экологи эдийн засгийн үнэлгээ *******.70 төгрөг байна. БОАЖ-ын сайдын 2020 оны А/7-р тушаалыг үндэслэн экологи эдийн засгийн үнэлгээг тогтооход бүх төрлийн хуурай модны 2-р мужийн метр куб шинэс модны экологи үнэлгээ *******.70 төгрөг, итгэлцүүр болох .8-аар үржин бодож метр куб модны экологи эдийн засгийн үнэлгээ 97.58 төгрөг болж, зөвшөөрөлтэй бэлтгэсэн 2 метр куб модны экологи эдийн засгийн үнэлгээ 2.370.8 төгрөг, хэтрүүлэн бэлтгэсэн гэх 2.5*******8 метр куб модыг 97.58 үржин экологи эдийн засгийн үнэлгээ 97.7 төгрөг буюу нийт бэлтгэсэн гэх .5*******8 метр куб модны экологи эдийн засгийн үнэлгээ 2.88.292 төгрөг...” гэсэн дүгнэлтээр болон  хэргийн газарт үзлэг хийсэн тэмдэглэл, тээврийн хсэл болон модонд үзлэг хийсэн тэмдэглэл, гэрэл зургийн үзүүлэлтүүд болон шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдсэн нотлох баримтуудаар тогтоогдож байна.

            Мөрдөн шалгах ажиллагааны явцад хохирогч, гэрч, яллагдагчаас мэдүүлгийг Эрүүгийн х хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасан журмын дагуу бэхжүүлж авсан, мэдүүлгийн агуулга зөрүүгүй, хохирогчийн мэдүүлэг нь хт хамааралтай хэргийн үйл баримтыг нотолсон байна.

            Шинжээчийн дүгнэлтийг хт хувийн сонирхолгүй, нарийн мэргэшсэн, гаргасан дүгнэлтийнхээ хариуцлагыг хүлээх чадвар бүхий шинжээч өөрийн тусгай мэдлэгийн хүрээнд гаргасан байна. Уг дүгнэлт нь Эрүүгийн х хянан шийдвэрлэх тухай хууль, Шүүх шинжилгээний тухай хуульд заасан үндэслэл журмын дагуу гарсан ба дүгнэлтэд эргэлзээ төрүүлэхээр нөхцөл байдал тогтоогдоогүй болно.

            Шүүх хт авагдсан нотлох баримтуудыг Эрүүгийн х хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн . дүгээр зүйлийн 3 дахь хэсэгт заасныг баримтлан үнэлсэн бөгөөд хэргийн үйл баримтыг нотолж байгаа баримтууд нь тухайн хт хамааралтай, ач холбогдолтой төдийгүй шүүгдэгчийн үйлдлийг хангалттай нотолж чадсан, хууль ёсны баримтууд байна.

            Монгол Улсын Ойн тухай хуулийн 29 дүгээр зүйлийн 29..7-д зохих зөвшөөрөлгүйгээр ойгоос мод бэлтгэхийг хориглосон ба мөн хуулийн 35 дугаар зүйлийн 35..2-д зохих ...зөвшөөрөлгүйгээр  шинэс мод бэлтгэснийг хууль бусаар мод бэлтгэсэн гэж үзэхээр  байна.

            Байгаль орчныг хамгаалах тухай хуулийн дугаар зүйлийн 2 дахь хэсэг,  Ойн тухай хуулийн 35 дугаар зүйлийн 35.2 дахь хэсэгт зааснаар иргэн зохих зөвшөөрөл авсны үндсэн дээр ойд мод бэлтгэх эрхтэй ба Ойн тухай хуулийн 20 дугаар зүйлийн 20. дэх хэсгийн 20..-д зааснаар иргэн ахуйн хлээнд шаардагдах мод бэлтгэх хүсэлтээ ойн анги /байхгүй бол тухайн нутаг дэвсгэрийн байгаль хамгаалагч/-д гаргаж, сумын эрх бүхий албан тушаалтан мод бэлтгэх эрхийн бичиг, гарал үүслийн гэрчилгээг энэ хуулийн 3 дүгээр зүйлийн 3.-д заасны дагуу тухайн иргэнд олгох талаар зохицуулсан байна.

            Шүүгдэгч Ц.******* нь Эрүүгийн хуулиар хамгаалагдсан хүрээлэн байгаа орчны эсрэг ойн санд халдаж, Ойн тухай хуулийн 9 дүгээр зүйлийн 9.2, 29 дүгээр зүйлийн 29..7 дахь хэсэг болон хууль болон журмын дээрх заалтуудыг зөрчиж ойгоос зохих зөвшөөрөлгүйгээр хлээний шинэс мод бэлтгэсэн үйлдэл нь Монгол Улсын Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 2. дугаар зүйлийн дэх хэсэгт заасан  гэмт хэргийн шинжтэй.

            Иймд шүүгдэгч Ц.*******ийг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 2. дугаар зүйлийн дэх хэсэгт заасан буюу хууль бусаар ойгоос зохих зөвшөөрөлгүйгээр хлээний шинэс мод бэлтгэсэн  гэмт х  үйлдсэн гэм буруутайд тооцох үндэслэлтэй байна.

            Байгаль орчныг хамгаалах тухай хуулийн 9 дүгээр зүйлийн дэх хэсгийн -д байгаль экологи–эдийн засгийн үнэлгээг 3 /гурав/ дахин нэмэгдүүлсэнтэй тэнцэх хэмжээ буюу 97,7х3=,92,28 төгрөгийг нөхөн төлүүлэхээр заасан ба шүүгдэгч Ц.******* ,92,28 төгрөгийн хохирлоо 0*******00*******000300 дугаарын дансанд нөхөн төлсөн нь хт авагдсан банкны хуулгаар тогтоогдсон байна. Иймд шүүгдэгчийг бусдад төлөх төлбөргүй гэж үзлээ.

            Шүүгдэгч Ц.*******ийн ******* аймгийн   сумын сангийн 0*******00*******000300 дугаарын дансанд төлсөн ,92,28 төгрөгийг шийтгэх тогтоол хуулийн хүчин төгөлдөр болмогц гаргуулж, Байгаль орчныг хамгаалах тухай хуулийн 9 дүгээр зүйлийн дэх хэсгийн -д, Засгийн газрын тусгай сангийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.2.3-т зааснаар  Байгаль орчин уур амьсгалын санд шилжүүлэх нь зүйтэй.

 

2. Шүүгдэгчид эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх  талаар:

Прокуророос шүүгдэгч Ц.*******д холбогдох хэргийг хялбаршуулсан журмаар хянан шийдвэрлүүлэх саналтай ирүүлсэн бөгөөд  хт Эрүүгийн х хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасан хялбаршуулсан журмаар х хянан шийдвэрлэх тусгай журам зөрчигдөөгүй, шүүх хуралдаанаар мөн хуулийн 7. дүгээр зүйлийн дэх хэсэгт заасан нөхцөл байдлыг хянахад бүрэн хангагджээ.

 

Шүүгдэгч Ц.******* нь Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 2. дугаар зүйлийн дэх хэсэгт заасан  буюу “хууль бусаар мод бэлтгэх” гэмт х үйлдсэн гэм буруутай нь тогтоогдсон учир түүнд Эрүүгийн хуулийн . дүгээр зүйлийн дэх хэсэгт заасан эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх үндэстэй.

 

Шүүгдэгч Ц.*******д прокурорын санал болгож сонсгосон эрүүгийн хариуцлага нь Эрүүгийн хуулийн 5. дүгээр зүйлийн дэх хэсэгт заасан  эрүүгийн хариуцлагын зорилго болон Эрүүгийн хуулийн .3 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт   “эрүүгийн хариуцлага нь тухайн хүн хуулийн этгээдийн үйлдсэн гэмт х гэмт хэргийн шинж чанар, хэр хэмжээ, гэм буруугийн хэлбэрт тохирсон байна” гэсэн шударга ёсны зарчимд нийцэж байна.

 

Иймд шүүгдэгч Ц.*******д  эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхдээ хөнгөрүүлэх хүндрүүлэх нөхцөл байдлыг харгалзан үзэлгүйгээр Эрүүгийн х хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 7. дүгээр зүйлийн 5 дахь хэсэгт зааснаар прокурорын саналын хүрээнд Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 2. дугаар зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар 00 /зургаан зуу/ нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр буюу 00,000 /зургаан зуун мянга/ төгрөгөөр торгох ял оногдуулж, Эрүүгийн хуулийн 7.5 дугаар зүйлийн , 3 дахь хэсэгт зааснаар шүүгдэгч Ц.*******өөс 7- ЗАН улсын дугаартай маркийн тээврийн хслийн үнэ ,000,000 төгрөгийг гаргуулж, гэмт х үйлдэхдээ ашигласан БНХАУ-д үйлдвэрлэсэн цагаан өнгийн цахилгаан хөрөө, гэмт х үйлдэж олсон 2,5*******8 метр куб, 3 метрийн урттай, шинэс төрлийн хуурай модыг ******* аймгийн Тэлмэн сумын Өвгөдий баг Цагдаагийн  байр /кобаны/  хашаанаас хурааж тус тус улсын орлого болгож  шийдвэрлэлээ.

Эрүүгийн хуулийн 5.3 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч Ц.*******д оногдуулсан 00 /зургаан зуу/ нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр буюу 00,000 /зургаан зуун мянга/ төгрөгөөр торгох ялыг шийтгэх тогтоол хуулийн хүчин төгөлдөр болсноос хойш 3 /гурав/ сарын хугацаанд хэсэгчлэн сар бүр /200,000/ төгрөгөөр тэнцүү хэмжээгээр төлөхөөр тогтоох нь зүйтэй.

             Шүүгдэгч Ц.*******ийн гэмт х үйлдэхдээ ашигласан 7- ЗАН улсын дугаартай маркийн тээврийн хсэл нь Ц.ын  өмчлөлийнх болох нь хт цугларсан баримтаар тогтоогдсон тул  уг  тээврийн хслийн  үнэ ,000,000 төгрөгийг улсын орлого болгон шийдвэрлэсэн болно.

 

 Шүүгдэгч Ц.******* нь энэ хт цагдан хоригдоогүй, түүнээс гаргуулах эрүүгийн х хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардалгүй, түүний хувьд ногдох хөрөнгөнөөс битүүмжлээгүй, шүүгдэгчийн иргэний үнэмлэхийг шүүхэд ирүүлээгүй, иргэний үнэмлэхийн лавлагаа хт хавсаргагдсан  болохыг тус тус дурдах нь зүйтэй  гэж үзээд

Эрүүгийн х хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 7. дүгээр  зүйлийн 5 дахь хэсэг, 3.8 дугаар зүйлийн дэх хэсгийн ., .2, .5, ., 3.8 дугаар зүйлийн  , 5 дахь хэсэг, 3.0 дугаар зүйлийн 3, дэх хэсэг, 3.3 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт заасныг тус тус удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

.Шүүгдэгч овогт ийн *******ийг Эрүүгийн хуулийн  тусгай ангийн 2. дугаар зүйлийн дэх хэсэгт заасан буюу хууль бусаар мод бэлтгэж тээвэрлэсэн гэмт х үйлдсэн гэм буруутайд тооцсугай.

2.Шүүгдэгч Ц.*******ийг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 2. дугаар зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар 00 /зургаан зуу/ нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр буюу 00,000 /зургаан зуун мянга/ төгрөгөөр торгох ялаар шийтгэсүгэй.

3.Эрүүгийн хуулийн 5.3 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч Ц.*******д оногдуулсан 00 /зургаан зуу/ нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр буюу 00,000 /зургаан зуун мянга/ төгрөгөөр торгох ялыг шийтгэх тогтоол хуулийн хүчин төгөлдөр болсноос хойш 3 /гурав/ сарын хугацаанд хэсэгчлэн сар бүр /200,000/ төгрөгөөр тэнцүү хэмжээгээр төлөхөөр тогтоосугай.

.Эрүүгийн хуулийн 5.3 дугаар зүйлийн 5 дахь хэсэгт зааснаар шүүгдэгч Ц.******* нь 00 /зургаан зуу/ нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр буюу 00,000 /зургаан зуун мянга/ төгрөгөөр торгох ялыг шүүхээс тогтоосон хугацаанд биелүүлээгүй бол торгох ялын 5 /арван тав/ нэгжтэй /5000 төгрөг/ тэнцэх хэмжээний төгрөгийг нэг хоногоор тооцож хорих ялаар солих журамтай болохыг анхааруулсугай.

5.Шүүгдэгч Ц.*******д 2025 оны 03 дугаар сарын 27-ны өдөр авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болтол хэвээр үргэлжлүүлсүгэй.

.Эрүүгийн хуулийн 7.5 дугаар зүйлийн , 3 дахь хэсэгт зааснаар шүүгдэгч Ц.*******өөс 7- ЗАН улсын дугаартай маркийн тээврийн хслийн үнэ ,000,000 төгрөгийг гаргуулж улсын орлого болгож, гэмт х үйлдэхдээ ашигласан БНХАУ-д үйлдвэрлэсэн цагаан өнгийн цахилгаан хөрөө, гэмт х үйлдэж олсон 2,5*******8 метр куб, 3 метрийн урттай, шинэс төрлийн хуурай модыг  ******* аймгийн Тэлмэн сумын Өвгөдий багийн Цагдаагийн байр /кобаны/ хашаанаас хурааж  тус тус улсын орлого болгосугай.

             7. Монгол Улсын Иргэний хуулийн 97 дугаар зүйлийн 97. дэх хэсэг, 50 дугаар зүйлийн 50. дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч Ц.*******ийн ******* аймгийн сумын сангийн 0*******00*******000300 дугаарын дансанд төлсөн ,92,28 төгрөгийг гаргуулж, Байгаль орчныг хамгаалах тухай хуулийн 9 дүгээр зүйлийн дэх хэсгийн -т, Засгийн газрын тусгай сангийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.2.3-т зааснаар  Байгаль орчин уур амьсгалын санд шилжүүлсүгэй.

 

8.Шүүгдэгч Ц.******* нь тогтоол гарахын өмнө цагдан хоригдоогүй, түүнээс гаргуулах эрүүгийн х хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардалгүй, шүүгдэгчийн эд хөрөнгөнөөс битүүмжлээгүй,  хт эд мөрийн баримтаар хураагдсан зүйлгүй, бусдад төлөх төлбөргүй, шүүгдэгчийн иргэний үнэмлэхийг шүүхэд ирүүлээгүй, иргэний үнэмлэхийн лавлагаа хт хавсаргагдсан болохыг тус тус дурдсугай.

 

 9.Шийтгэх тогтоол уншиж сонсгосноор хүчинтэй болохыг дурдсугай.

             0.Эрүүгийн х хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 7. дүгээр зүйлийн 7,8 дахь хэсэгт зааснаар талууд оролцогчид гагцхүү Эрүүгийн х хянан шийдвэрлэх тухай хуулийг ноцтой зөрчсөн тохиолдолд шийтгэх тогтоолыг гардан авснаас эсхүл хүргүүлснээс хоногийн дотор ******* аймгийн Эрүү иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гаргах, улсын яллагч түүний шатны прокурор эсэргүүцэл бичих эрхтэй бусад тохиолдолд гомдол, эсэргүүцэл гаргахгүй болохыг  дурдсугай.

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ                                  Н.ДЭЛГЭРМАА