| Шүүх | Сэлэнгэ аймаг дахь сум дундын анхан шатны шүүх /Эрүүгийн хэрэг/ |
|---|---|
| Шүүгч | Цэрэнчимэдийн Амаргэрэл |
| Хэргийн индекс | 316/2025/0093/Э |
| Дугаар | 2025/ШЦТ/123 |
| Огноо | 2025-05-28 |
| Зүйл хэсэг | 17.4.1., |
| Улсын яллагч | Урангоо |
Сэлэнгэ аймаг дахь сум дундын анхан шатны шүүх /Эрүүгийн хэрэг/ийн Шийтгэх тогтоол
2025 оны 05 сарын 28 өдөр
Дугаар 2025/ШЦТ/123
Улсын нэрийн өмнөөс
Сэлэнгэ аймаг дахь дундын анхан шатны шүүхийн шүүх хуралдааныг шүүгч Ц.Амаргэрэл даргалж,
шүүх хуралдааны тэмдэглэлийг нарийн бичгийн дарга Б.******* хөтөлж,
яллагч Б.Урангоо,
шүүгдэгч С.******* нарыг оролцуулан тус шүүхийн хуралдааны “Б” танхимд нээлттэй явуулсан хуралдаанаар Сэлэнгэ аймгийн Прокурорын газраас Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 7.4 дүгээр зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн шүүгдэгч ******* овогт *******ийн *******т холбогдох эрүүгийн ******* дугаартай, /0/009/Э индекстэй хэргийг 0 оны 04 дүгээр сарын 0-ны өдөр хүлээн авсныг энэ өдөр хянан хэлэлцэв.
Шүүгдэгчийн биеийн байцаалт:
Улсын иргэн, ******* оны ******* дугаар сарын *******-ны өдөр ******* аймгийн анд төрсөн, эрэгтэй, настай, дээд боловсролтой, экологи байгаль хамгаалагч мэргэжилтэй, “ ” ХХК-д туслах ажилтан ажилтай, ам бүл , ганцаараа, аймаг, , багийн - тоотод оршин суух хаягтай, урьд ял шийтгүүлж байгаагүй, улсаас авсан гавъяа шагналгүй, хэрэг хариуцах чадвартай, ******* овогт *******ийн ******* /РД:ПЗ97**************9/,
Холбогдсон хэргийн талаар: /яллах дүгнэлтэд дурьдснаар/
Шүүгдэгч С.******* нь 04 оны 07 дугаар сарын 04-ний өдрөөс 04 оны ******* дугаар сарын 9-ний өдрийг хүртэлх хугацаанд Сэлэнгэ аймгийн од хийсэн ын болох ,8, төгрөгийг “Покер.мн” гэсэн аппликейшнээр цахим мөрийтэй тоглоом тоглож, , өөрийнх нь эзэмшил, мэдэлд хууль зүйн дагуу шилжиж ирсэн ын өөрийн юм шиг гүйгээр, дур зоргоороо захиран зарцуулж, газрын үүргээ биелүүлээгүйн улмаас ,8, төгрөгийн хохирол учруулсан гэх хэрэгт холбогджээ.
ТОДОРХОЙЛОХ нь:
Нэг: Гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруугийн талаар:
Шүүх хэргийн бодит байдлыг тогтоох зарчмын дагуу Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн .7 дугаар зүйлийн -т зааснаар талуудын мэтгэлцээн дээр шинжлэн судалсан нотлох баримтын шүүгдэгч С.******* нь 04 оны 07 дугаар сарын 04-ний өдрөөс 04 оны ******* дугаар сарын 9-ний өдрийг хүртэлх хугацаанд Сэлэнгэ аймгийн од хийсэн ын болох ,8, төгрөгийг “Покер.мн” гэсэн аппликейшнээр цахим мөрийтэй тоглоом тоглож, , өөрийнх нь эзэмшил, мэдэлд хууль зүйн дагуу шилжиж ирсэн ын өөрийн юм шиг гүйгээр, дур зоргоороо захиран зарцуулж, газрын үүргээ биелүүлээгүйн улмаас ,8, төгрөгийн хохирол учруулсан гэмт хэргийг үйлдсэн үйл баримт тогтоогдож, уг гэмт хэрэгт шүүгдэгч С.******* гэм буруутай болох нь нотлогдон тогтоогдлоо гэж шүүх дүгнэв.
Энэхүү үйл баримт нь шүүх хуралдаанаар шинжлэн судлагдаж хэлэлцэгдсэн доорх нотлох баримтуудаар хангалттай нотлогдон тогтоогдсон болно. Үүнд:
.Шүүхийн хэлэлцүүлэгт шүүгдэгч С.******* өгсөн мэдүүлэгтээ: “...Гэм буруугаа хүлээн зөвшөөрч байна. Бар код , рубль байвал солиулж байгаад маргааш нь тушаадаг байсан. Покер тоглосон, сар тоглож байна. сар гэхэд төлчихнө” гэжээ[],
.Хохирогч Б.гийн мөрдөн шалгах ажиллагааны явцад өгсөн: “... Би тухайн С.******* гэх хүнийг бол сайн мэдэхгүй байгаа юм. 0 оны 0 дүгээр сарын 0-нээс Хилийн мэргэжлийн ын ай нэгдэх үеэр манай Сэлэнгэ аймаг дахь газар илогдон од Улсын орж ирж байгаа д хийгээд болох /жижиг , төгрөг, , төгрөг, , төгрөгийг хийсэн хурааж аваад ерөнхий газрын тушаадаг юм. Ариутгал хийсэн ажилтан аваад хариуд нь таср тасалж өгдөг. Үлдсэн нэг хувийг нь нэгтгээд аас ийн нэхэмжлэх аваад банкинд очиж тухайн өдрийн орлогоо тушаадаг. Гэтэл С.******* нь 04 оны 07 дугаар сарын 04-нөөс хойш 04 оны ******* дугаар сарын 9-ний өдрийг хүртэлх баримтаа банканд тушаалгүй, хувьдаа завшсан байна. Тухайн мөнгийг тооцож үзэхэд нийт ,989, төгрөг болж байсан. Ариутгалын ажилтан өдрийн орлогоо тушаасан эсэх нь манай гаалийн ын программд харагддаг.Би С.*******ыг өдрийн орлогоо тушаагаагүй байгаа талаар 04 оны ******* дугаар сарын -ны өдөр мэдсэн. Учир нь би 04 оны 07 дугаар сарын 8-наас 04 оны ******* дугаар сарын -ны өдрийн хугацаанд ээлжийн амралттай байсан. Ингээд ажилдаа ортол С.******* нь өдрийн орлогоо тушаагаагүй байсан. Тиймээс би Сэлэнгэ аймаг дахь газрын Б.т дээрх асуудлыг мэдэгдэж яаралтай төлүүлэх арга хэмжээ ав гэж хэлсэн. Би мөн энэ талаар Сэлэнгэ аймаг дахь газрын даргыг түр орлон гүйцэтгэгч Б. даргад энэ талаар танилцуулсан. Ингээд бид С.*******т тухайн тушаагаагүй ө төл хэмээн 04 оны 09 дүгээр сарын -ныг хүртэл хугацаа олгосон. Гэвч С.******* дээрх ө хараахан төлж барагдуулаагүй байна. Ариутгагч ажилд гарах үед манай Б. 00 ширхэг таср олгодог. Ариутгалын бол төсөвт ордог хөрөнгө юм. Тиймээс төсөв орох байсан ,989, төгрөгийг нөхөн төлүүлэх хүсэлтэй байна” гэх мэдүүлэг[],
.Иргэний нэхэмжлэгч Б.гийн мөрдөн шалгах ажиллагааны явцад өгсөн: “..С.******* нь ын ийг ёстой байсан. Гэтэл С.******* нь 04 оны 07 дугаар сарын 04-нөөс 04 оны ******* дугаар сарын 9-ийг хүртэлх ын банканд тушаалгүй, хувьдаа завшсаны улмаас нийт ,899, төгрөгийн хохирол учруулаад байна. Тиймээс дээрх мөнгийг нэхэмжилж байна” гэх мэдүүлэг[],
4.Гэрч Б.Уянгын мөрдөн шалгах ажиллагааны явцад өгсөн: “...Сэлэнгэ аймгийн Гаалын газар нь дотроо тай. Тэдгээрт , ийн , ын , , ийн , гийн гэсэн тай. Алба болгон өөрийн гэсэн чиг үүрэгтэй. Манай ийн нь олон эрүүл мэндийн дүрэм болон ийн чиг үүрэгтэй холбоотой олон гэрээнд заасны дагуу хүн малын халдварт өвчин, ургамлын тэй зүйлс дамжин сэргийлэх зорилгоор ийг хийж гүйцэтгэдэг. Хорио ийн нь ариутгагч тушаал дээр байгаа хүмүүсийг мэргэжлийн арга зүйгээр хангах буюу өөрөөр хэлбэл гэж юу вэ? Ямар нөхцөлд яаж хийх ёстой талаар мэдээллээр хангаж ажилладаг. Ариутгагч нар нь аа хийх явцдаа хэрэгслийн жин даацаас хамаарч дүн өөр өөр байдаг. Тухайн хураамжтай холбоотой асуудлыг гийн хариуцдаг. Харин тэй холбоо асуудалд манайх тавьдаг байсан. Яг бүтэц орон тоогоороо бол манай Хорио ийн харьяалагддаг. Хураамж тал дээр бол гийн хариуцдаг болохоор би тэр талаар мэдэхгүй байна. Ямар ч байсан над дээр бол ямар нэгэн бүртгэл гэж байхгүй” гэсэн мэдүүлэг[4]
.Гэрч С.ын мөрдөн шалгах ажиллагааны явцад өгсөн: "...Улсын орлогын бараа, тооцоот хуудас хариуцсан нягтлан бодогч гаалийн байцаагч Б., орлогын бараа тооцоот хуудас хариуцсан Б. нар ариутгагч нарын тухайн өдрийн хураамж бэлэн ний тооцоог хариуцдаг байсан. Ариутгагч нар нь 8 цаг гараад цаг амардаг байсан. Тухайн үед хоёр хоёроороо үүрэг гүйцэтгэдэг байсан. Ээлжнээсээ буух үедээ авсан нь төгрөг болон рубль холилдсон байдаг болохоор эхлээд гадаад вальютаа монгол болгож хөрвүүлээд дараа нь бөөнд нь тушаадаг байсан. Тушаах явц болохоор ариутгагч нар аваад Б. дээр очоод “Кайс” систем дээр баар код үүсгүүлээд үүссэн баар кодын дагуу ариутгагч банкан дээр очоод ө тушаадаг байсан. Манай нягтлан Б. тухайн төлсөн баримтыг сар бүр “Еxcel” дээр бүртгээд явдаг” гэх мэдүүлэг[],
.”Пийк Ом Аудит” ХХК-ийн 04 оны дүгээр сарын 9-ний өдрийн №00-******* дугаартай тайланд: .С.******* нь 04 оны 07 дугаар сарын 04-ний өдрөөс ******* дугаар сарын 9-ний өдрийн хооронд Сэлэнгэ аймгийн ажиллах хугацаандаа ын хураамжид ,8, төгрөгийг хүлээн авсан байна. .С.******* нь 04 оны 07 дугаар сарын 04-ний өдрөөс ******* дугаар сарын 9-ний өдрийн хооронд Сэлэнгэ аймгийн ажиллах хугацаандаа ын хураамжид ,8, төгрөгийг ёстой байсан. .04 оны 07 дугаар сарын 04-ний өдрөөс ******* дугаар сарын 9-ний өдрийн хооронд Сэлэнгэ аймгийн ажиллах хугацаандаа ын хураамжаас төлөөгүй байна. 4. С.******* нь 04 оны 07 дугаар сарын 04-ний өдрөөс ******* дугаар сарын 9-ний өдрийн хооронд Сэлэнгэ аймгийн ажиллах хугацаандаа ын ,8, төгрөгийг тушаалгүй дутагдуулсан байна”[]гэх шинжээчийн дүгнэлт, 7.Мөрдөгчийн тэмдэглэл[7], 8.Депозит дансны дэлгэрэнгүй хуулга[8], 9.Эд зүйл бичиг, гомдол, мэдээлэл, бусад баримтыг хүлээн авсан тухай тэмдэглэл[9], 0.Эрүүгийн хариуцлага хүлээж байсан эсэхийг шалгах хуудас[0], .Иргэний үнэмлэхийн лавлагаа[], .Иргэний оршин суугаа газрын хаягийн бүртгэлийн лавлагаа[], .Гэрлэсний бүртгэлийн лавлагаа[], 4.Нийгмийн даатгалын шимтгэл төлөлтийн талаарх тодорхойлолт[4], . ерөнхий газрын даргын тушаал[], .Хөдөлмөрийн гэрээ[], 7.Сэлэнгэ аймгийн газрын даргын тушаал[7], 8.Албан тушаалын тодорхойлолт[8], 9.С.*******ын 04 оны ажилласан цагийн тооцоо[9], 0.Хохирол барагдуулах тухай хүсэлт[0], .Баталгаа[], .Захиргааны шийтгэл хүлээж байсан эсэхийг шалгах хуудас[], . Хавтаст хэрэг танилцуулсан тухай тэмдэглэл[]зэрэг бичгийн нотлох баримт болно.
Мөрдөгч дээрх нотлох баримтуудыг Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасан үндэслэл журмын дагуу цуглуулж, бэхжүүлсэн, хуульд заасан шаардлагыг хангасан байх бөгөөд энэ хэрэгт хамааралтай, ач холбогдолтой байх тул шүүхийн шийдвэрийн үндэслэл болгож шүүх үнэлэв.
Хавтаст хэрэгт цугларсан нотлох баримтуудаас нотлох чадвараа алдах болон шүүхээс тогтоосон үйл баримтыг үгүйсгэх нотлох баримт байхгүй, шүүгдэгч хэргийн үйл баримт, гэм буруу, зүйлчлэлийн талаар маргаагүй болохыг дурьдах нь зүйтэй.
Шүүгдэгч С.*******ын гэмт үйлдэл нь Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 7.4 дүгээр зүйлийн дэх хэсэгт заасан гэмт хэргийн бүрэлдэхүүний шинжийг бүрэн хангаж байх бөгөөд шүүхээс яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн хэргийн бүрдэл хангагдсан, нотолбол зохих асуудлыг бүрэн нотолсон, прокурорын зүйлчлэл хэргийн бодит байдалтай тохирсон гэж үзлээ.
Хоёр. Гэмт хэргийн улмаас учруулсан хохирол, хор уршгийн талаар.
Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн . дугаар зүйлийн , дахь хэсэгт: “Эрүүгийн хуулийн тусгай ангид заасан гэмт хэргийн улмаас хүний амь нас, эрүүл мэнд, эд хөрөнгө, бусад эрх, эрх чөлөө, нийтийн болон үндэсний ашиг сонирхол, аюулгүй байдалд шууд учирсан үр дагаврыг гэмт хэргийн хохиролд, мөн хуулийн тусгай ангид заасан гэмт хэрэг үйлдэж хохирол учруулсны улмаас үүссэн үр дагаврыг гэмт хэргийн хор уршигт тус тус тооцно” гэж; хуульчилжээ.
Гурав. Шүүгдэгчид хүлээлгэх эрүүгийн хариуцлагын талаар.
Шүүх шүүгдэгч С.*******т эрүүгийн хариуцлага буюу ял шийтгэхдээ Эрүүгийн хуулийн хууль ёсны, шударга ёсны, гэм буруугийн зарчмыг баримтлан гэмт хэрэг үйлдсэн нөхцөл байдал, учирсан хохирол, хор уршгийн шинж чанар, гэмт хэрэг үйлдсэн хүний хувийн байдал, эрүүгийн хариуцлагын хөнгөрүүлэх, хүндрүүлэх нөхцөл байдлыг тал бүрээс нь харгалзан эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх нь зүйтэй байна.
Шүүгдэгчид эрүүгийн хариуцлага оногдуулахад Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн . дугаар зүйлийн . дэх хэсэгт заасан “тохиолдлын шинжтэй нөхцөл байдлын улмаас анх удаагаа гэмт хэрэг үйлдсэн” болон хувийн байдал зэргийг ял хөнгөрүүлэн үзэх нөхцөл байдалд харгалзан үзсэн болно. Харин эрүүгийн хариуцлага оногдуулахад Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн . дугаар зүйлд заасан хүндрүүлэх нөхцөл байдал тогтоогдохгүй байна.
Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 7.4 дүгээр зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч С.*******т нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу ,, /гурван сая/ төгрөгөөр торгох ял оногдуулж, шүүгдэгчийн хөрөнгө, цалин хөлс бусад орлого олох боломжийг харгалзан түүнд оногдуулсан торгох ялыг 8 /найман/ сарын хугацаанд хэсэгчлэн төлүүлэхээр тогтоож шийдвэрлэсэн.
Шүүгдэгч С.******* нь торгох ялыг шүүхээс тогтоосон хугацаанд биелүүлээгүй бол торгох ялын арван таван нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгийг нэг хоногоор тооцож, хорих ялаар солихыг түүнд мэдэгдэж, торгох ялын биелэлтэд тавихыг Сэлэнгэ аймгийн Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх даалгах нь зүйтэй.
Энэхүү хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдан ирсэн зүйлгүй, шүүгдэгчээс гаргуулах хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардалгүй болохыг тус тус дурьдвал зохино.
Шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болтол шүүгдэгчид урьд хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр хэрэглэхээр тогтоов.
Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн . дугаар зүйлийн , , 4, ., .7, .8 дугаар зүйлийн , 4, .0, ., 7. дүгээр зүйлийн , дахь хэсэгт тус тус заасныг удирдлага болгон ТОГТООХ нь:
.Шүүгдэгч ******* овогт *******ийн *******ыг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 7.4 дүгээр зүйлийн дэх хэсэгт заасан “Бусдын эд хөрөнгө, эд хөрөнгийн эрхийг завшсан” гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцсугай.
.Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 7.4 дүгээр зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч С.*******т нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу ,, /гурван сая/ төгрөгөөр торгох ял оногдуулж шийтгэсүгэй.
.Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн . дугаар зүйлийн 4 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч С.*******ын хөрөнгө, цалин хөлс бусад орлого олох боломжийг харгалзан түүнд оногдуулсан торгох ялыг 8 /найман/ сарын хугацаанд хэсэгчлэн төлүүлэхээр тогтоосугай.
4.Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн . дугаар зүйлийн дахь хэсэгт зааснаар шүүгдэгч С.******* нь торгох ялыг шүүхээс тогтоосон хугацаанд биелүүлээгүй бол торгох ялын арван таван нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгийг нэг хоногоор тооцож, хорих ялаар солихыг түүнд мэдэгдэж, торгох ялын биелэлтэд тавихыг Сэлэнгэ аймгийн Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх даалгасугай.
.Шүүгдэгч С.*******ын гэмт үйлдлийн улмаас ,8, төгрөгийн хохирол учирсныг шүүгдэгч нь нөхөн төлөхөө илэрхийлснийг дурьдаж, шүүгдэгчээс ,8, /таван сая таван зуун жаран найман мянга/-н төгрөгийг гаргуулан, олгосугай.
.Энэхүү хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдан ирсэн зүйлгүй, шүүгдэгчээс гаргуулах хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардалгүй болохыг тус тус дурьдсугай.
7.Шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болтол шүүгдэгчид урьд хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр хэрэглэсүгэй.
8.Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн .0 дугаар зүйлийн 4, . дугаар зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар шүүхийн шийдвэрийг уншиж сонсгосноор хүчинтэй болохыг дурьдаж, шийдвэрийг уншиж сонсгосноос хойш хоногийн дотор шийдвэрийн агуулгыг бүрэн эхээр, бичгээр үйлдэж яллагч, шүүгдэгч, хохирогч нарт гардуулахыг шүүгчийн туслахад даалгасугай.
9.Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 8. дугаар зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар прокурор, дээд шатны прокурор, оролцогч шийтгэх тогтоолыг эс зөвшөөрвөл тогтоолыг гардан авсан буюу энэ хуулийн .9 дүгээр зүйлд заасны дагуу хүргүүлснээс хойш 4 хоногийн дотор Сэлэнгэ аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд гомдол, эсэргүүцэл гаргаж болохыг дурьдсугай.
ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ Ц.АМАРГЭРЭЛ
[] Шүүх хуралдааны тэмдэглэлээс
[] Хавтаст хэргийн - дугаар хуудас
[] Хавтаст хэргийн 9 дугаар хуудас
[4] Хавтаст хэргийн - дугаар хуудас
[] Хавтаст хэргийн 0- дүгээр хуудас
[] Хавтаст хэргийн 7-9 дүгээр хуудас
[7] Хавтаст хэргийн 74 дүгээр хуудас
[8] Хавтаст хэргийн 7-97 дугаар хуудас
[9] Хавтаст хэргийн *******-0 дугаар хуудас
[0] Хавтаст хэргийн 9 дүгээр хуудас
[] Хавтаст хэргийн дүгээр хуудас
[] Хавтаст хэргийн дугаар хуудас
[] Хавтаст хэргийн дугаар хуудас
[4] Хавтаст хэргийн 4 - дугаар хуудас
[] Хавтаст хэргийн 40-4 дүгээр хуудас
[] Хавтаст хэргийн 4-0, хавтаст хэргийн - дугаар хуудас
[7] Хавтаст хаэргийн дугаар хуудас
[8] Хавтаст хэргийн 0- дугаар хуудас
[9] дугаар хавтаст хэргийн 4 дүгээр хуудас
[0] дугаар хавтаст хэргийн дугаар хуудас
[] дугаар хавтаст хэргийн дугаар хуудас
[] дугаар хавтаст хэргийн 7 дугаар хуудас
[] дугаар хавтаст хэргийн 8-9 дүгээр хуудас
Улсын нэрийн өмнөөс
Сэлэнгэ аймаг дахь дундын анхан шатны шүүхийн шүүх хуралдааныг шүүгч Ц.Амаргэрэл даргалж,
шүүх хуралдааны тэмдэглэлийг нарийн бичгийн дарга Б.******* хөтөлж,
яллагч Б.Урангоо,
шүүгдэгч С.******* нарыг оролцуулан тус шүүхийн хуралдааны “Б” танхимд нээлттэй явуулсан хуралдаанаар Сэлэнгэ аймгийн Прокурорын газраас Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 7.4 дүгээр зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн шүүгдэгч ******* овогт *******ийн *******т холбогдох эрүүгийн ******* дугаартай, /0/009/Э индекстэй хэргийг 0 оны 04 дүгээр сарын 0-ны өдөр хүлээн авсныг энэ өдөр хянан хэлэлцэв.
Шүүгдэгчийн биеийн байцаалт:
Улсын иргэн, ******* оны ******* дугаар сарын *******-ны өдөр ******* аймгийн анд төрсөн, эрэгтэй, настай, дээд боловсролтой, экологи байгаль хамгаалагч мэргэжилтэй, “ ” ХХК-д туслах ажилтан ажилтай, ам бүл , ганцаараа, аймаг, , багийн - тоотод оршин суух хаягтай, урьд ял шийтгүүлж байгаагүй, улсаас авсан гавъяа шагналгүй, хэрэг хариуцах чадвартай, ******* овогт *******ийн ******* /РД:ПЗ97**************9/,
Холбогдсон хэргийн талаар: /яллах дүгнэлтэд дурьдснаар/
Шүүгдэгч С.******* нь 04 оны 07 дугаар сарын 04-ний өдрөөс 04 оны ******* дугаар сарын 9-ний өдрийг хүртэлх хугацаанд Сэлэнгэ аймгийн од хийсэн ын болох ,8, төгрөгийг “Покер.мн” гэсэн аппликейшнээр цахим мөрийтэй тоглоом тоглож, , өөрийнх нь эзэмшил, мэдэлд хууль зүйн дагуу шилжиж ирсэн ын өөрийн юм шиг гүйгээр, дур зоргоороо захиран зарцуулж, газрын үүргээ биелүүлээгүйн улмаас ,8, төгрөгийн хохирол учруулсан гэх хэрэгт холбогджээ.
ТОДОРХОЙЛОХ нь:
Нэг: Гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруугийн талаар:
Шүүх хэргийн бодит байдлыг тогтоох зарчмын дагуу Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн .7 дугаар зүйлийн -т зааснаар талуудын мэтгэлцээн дээр шинжлэн судалсан нотлох баримтын шүүгдэгч С.******* нь 04 оны 07 дугаар сарын 04-ний өдрөөс 04 оны ******* дугаар сарын 9-ний өдрийг хүртэлх хугацаанд Сэлэнгэ аймгийн од хийсэн ын болох ,8, төгрөгийг “Покер.мн” гэсэн аппликейшнээр цахим мөрийтэй тоглоом тоглож, , өөрийнх нь эзэмшил, мэдэлд хууль зүйн дагуу шилжиж ирсэн ын өөрийн юм шиг гүйгээр, дур зоргоороо захиран зарцуулж, газрын үүргээ биелүүлээгүйн улмаас ,8, төгрөгийн хохирол учруулсан гэмт хэргийг үйлдсэн үйл баримт тогтоогдож, уг гэмт хэрэгт шүүгдэгч С.******* гэм буруутай болох нь нотлогдон тогтоогдлоо гэж шүүх дүгнэв.
Энэхүү үйл баримт нь шүүх хуралдаанаар шинжлэн судлагдаж хэлэлцэгдсэн доорх нотлох баримтуудаар хангалттай нотлогдон тогтоогдсон болно. Үүнд:
.Шүүхийн хэлэлцүүлэгт шүүгдэгч С.******* өгсөн мэдүүлэгтээ: “...Гэм буруугаа хүлээн зөвшөөрч байна. Бар код , рубль байвал солиулж байгаад маргааш нь тушаадаг байсан. Покер тоглосон, сар тоглож байна. сар гэхэд төлчихнө” гэжээ[],
.Хохирогч Б.гийн мөрдөн шалгах ажиллагааны явцад өгсөн: “... Би тухайн С.******* гэх хүнийг бол сайн мэдэхгүй байгаа юм. 0 оны 0 дүгээр сарын 0-нээс Хилийн мэргэжлийн ын ай нэгдэх үеэр манай Сэлэнгэ аймаг дахь газар илогдон од Улсын орж ирж байгаа д хийгээд болох /жижиг , төгрөг, , төгрөг, , төгрөгийг хийсэн хурааж аваад ерөнхий газрын тушаадаг юм. Ариутгал хийсэн ажилтан аваад хариуд нь таср тасалж өгдөг. Үлдсэн нэг хувийг нь нэгтгээд аас ийн нэхэмжлэх аваад банкинд очиж тухайн өдрийн орлогоо тушаадаг. Гэтэл С.******* нь 04 оны 07 дугаар сарын 04-нөөс хойш 04 оны ******* дугаар сарын 9-ний өдрийг хүртэлх баримтаа банканд тушаалгүй, хувьдаа завшсан байна. Тухайн мөнгийг тооцож үзэхэд нийт ,989, төгрөг болж байсан. Ариутгалын ажилтан өдрийн орлогоо тушаасан эсэх нь манай гаалийн ын программд харагддаг.Би С.*******ыг өдрийн орлогоо тушаагаагүй байгаа талаар 04 оны ******* дугаар сарын -ны өдөр мэдсэн. Учир нь би 04 оны 07 дугаар сарын 8-наас 04 оны ******* дугаар сарын -ны өдрийн хугацаанд ээлжийн амралттай байсан. Ингээд ажилдаа ортол С.******* нь өдрийн орлогоо тушаагаагүй байсан. Тиймээс би Сэлэнгэ аймаг дахь газрын Б.т дээрх асуудлыг мэдэгдэж яаралтай төлүүлэх арга хэмжээ ав гэж хэлсэн. Би мөн энэ талаар Сэлэнгэ аймаг дахь газрын даргыг түр орлон гүйцэтгэгч Б. даргад энэ талаар танилцуулсан. Ингээд бид С.*******т тухайн тушаагаагүй ө төл хэмээн 04 оны 09 дүгээр сарын -ныг хүртэл хугацаа олгосон. Гэвч С.******* дээрх ө хараахан төлж барагдуулаагүй байна. Ариутгагч ажилд гарах үед манай Б. 00 ширхэг таср олгодог. Ариутгалын бол төсөвт ордог хөрөнгө юм. Тиймээс төсөв орох байсан ,989, төгрөгийг нөхөн төлүүлэх хүсэлтэй байна” гэх мэдүүлэг[],
.Иргэний нэхэмжлэгч Б.гийн мөрдөн шалгах ажиллагааны явцад өгсөн: “..С.******* нь ын ийг ёстой байсан. Гэтэл С.******* нь 04 оны 07 дугаар сарын 04-нөөс 04 оны ******* дугаар сарын 9-ийг хүртэлх ын банканд тушаалгүй, хувьдаа завшсаны улмаас нийт ,899, төгрөгийн хохирол учруулаад байна. Тиймээс дээрх мөнгийг нэхэмжилж байна” гэх мэдүүлэг[],
4.Гэрч Б.Уянгын мөрдөн шалгах ажиллагааны явцад өгсөн: “...Сэлэнгэ аймгийн Гаалын газар нь дотроо тай. Тэдгээрт , ийн , ын , , ийн , гийн гэсэн тай. Алба болгон өөрийн гэсэн чиг үүрэгтэй. Манай ийн нь олон эрүүл мэндийн дүрэм болон ийн чиг үүрэгтэй холбоотой олон гэрээнд заасны дагуу хүн малын халдварт өвчин, ургамлын тэй зүйлс дамжин сэргийлэх зорилгоор ийг хийж гүйцэтгэдэг. Хорио ийн нь ариутгагч тушаал дээр байгаа хүмүүсийг мэргэжлийн арга зүйгээр хангах буюу өөрөөр хэлбэл гэж юу вэ? Ямар нөхцөлд яаж хийх ёстой талаар мэдээллээр хангаж ажилладаг. Ариутгагч нар нь аа хийх явцдаа хэрэгслийн жин даацаас хамаарч дүн өөр өөр байдаг. Тухайн хураамжтай холбоотой асуудлыг гийн хариуцдаг. Харин тэй холбоо асуудалд манайх тавьдаг байсан. Яг бүтэц орон тоогоороо бол манай Хорио ийн харьяалагддаг. Хураамж тал дээр бол гийн хариуцдаг болохоор би тэр талаар мэдэхгүй байна. Ямар ч байсан над дээр бол ямар нэгэн бүртгэл гэж байхгүй” гэсэн мэдүүлэг[4]
.Гэрч С.ын мөрдөн шалгах ажиллагааны явцад өгсөн: "...Улсын орлогын бараа, тооцоот хуудас хариуцсан нягтлан бодогч гаалийн байцаагч Б., орлогын бараа тооцоот хуудас хариуцсан Б. нар ариутгагч нарын тухайн өдрийн хураамж бэлэн ний тооцоог хариуцдаг байсан. Ариутгагч нар нь 8 цаг гараад цаг амардаг байсан. Тухайн үед хоёр хоёроороо үүрэг гүйцэтгэдэг байсан. Ээлжнээсээ буух үедээ авсан нь төгрөг болон рубль холилдсон байдаг болохоор эхлээд гадаад вальютаа монгол болгож хөрвүүлээд дараа нь бөөнд нь тушаадаг байсан. Тушаах явц болохоор ариутгагч нар аваад Б. дээр очоод “Кайс” систем дээр баар код үүсгүүлээд үүссэн баар кодын дагуу ариутгагч банкан дээр очоод ө тушаадаг байсан. Манай нягтлан Б. тухайн төлсөн баримтыг сар бүр “Еxcel” дээр бүртгээд явдаг” гэх мэдүүлэг[],
.”Пийк Ом Аудит” ХХК-ийн 04 оны дүгээр сарын 9-ний өдрийн №00-******* дугаартай тайланд: .С.******* нь 04 оны 07 дугаар сарын 04-ний өдрөөс ******* дугаар сарын 9-ний өдрийн хооронд Сэлэнгэ аймгийн ажиллах хугацаандаа ын хураамжид ,8, төгрөгийг хүлээн авсан байна. .С.******* нь 04 оны 07 дугаар сарын 04-ний өдрөөс ******* дугаар сарын 9-ний өдрийн хооронд Сэлэнгэ аймгийн ажиллах хугацаандаа ын хураамжид ,8, төгрөгийг ёстой байсан. .04 оны 07 дугаар сарын 04-ний өдрөөс ******* дугаар сарын 9-ний өдрийн хооронд Сэлэнгэ аймгийн ажиллах хугацаандаа ын хураамжаас төлөөгүй байна. 4. С.******* нь 04 оны 07 дугаар сарын 04-ний өдрөөс ******* дугаар сарын 9-ний өдрийн хооронд Сэлэнгэ аймгийн ажиллах хугацаандаа ын ,8, төгрөгийг тушаалгүй дутагдуулсан байна”[]гэх шинжээчийн дүгнэлт, 7.Мөрдөгчийн тэмдэглэл[7], 8.Депозит дансны дэлгэрэнгүй хуулга[8], 9.Эд зүйл бичиг, гомдол, мэдээлэл, бусад баримтыг хүлээн авсан тухай тэмдэглэл[9], 0.Эрүүгийн хариуцлага хүлээж байсан эсэхийг шалгах хуудас[0], .Иргэний үнэмлэхийн лавлагаа[], .Иргэний оршин суугаа газрын хаягийн бүртгэлийн лавлагаа[], .Гэрлэсний бүртгэлийн лавлагаа[], 4.Нийгмийн даатгалын шимтгэл төлөлтийн талаарх тодорхойлолт[4], . ерөнхий газрын даргын тушаал[], .Хөдөлмөрийн гэрээ[], 7.Сэлэнгэ аймгийн газрын даргын тушаал[7], 8.Албан тушаалын тодорхойлолт[8], 9.С.*******ын 04 оны ажилласан цагийн тооцоо[9], 0.Хохирол барагдуулах тухай хүсэлт[0], .Баталгаа[], .Захиргааны шийтгэл хүлээж байсан эсэхийг шалгах хуудас[], . Хавтаст хэрэг танилцуулсан тухай тэмдэглэл[]зэрэг бичгийн нотлох баримт болно.
Мөрдөгч дээрх нотлох баримтуудыг Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасан үндэслэл журмын дагуу цуглуулж, бэхжүүлсэн, хуульд заасан шаардлагыг хангасан байх бөгөөд энэ хэрэгт хамааралтай, ач холбогдолтой байх тул шүүхийн шийдвэрийн үндэслэл болгож шүүх үнэлэв.
Хавтаст хэрэгт цугларсан нотлох баримтуудаас нотлох чадвараа алдах болон шүүхээс тогтоосон үйл баримтыг үгүйсгэх нотлох баримт байхгүй, шүүгдэгч хэргийн үйл баримт, гэм буруу, зүйлчлэлийн талаар маргаагүй болохыг дурьдах нь зүйтэй.
Шүүгдэгч С.*******ын гэмт үйлдэл нь Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 7.4 дүгээр зүйлийн дэх хэсэгт заасан гэмт хэргийн бүрэлдэхүүний шинжийг бүрэн хангаж байх бөгөөд шүүхээс яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн хэргийн бүрдэл хангагдсан, нотолбол зохих асуудлыг бүрэн нотолсон, прокурорын зүйлчлэл хэргийн бодит байдалтай тохирсон гэж үзлээ.
Хоёр. Гэмт хэргийн улмаас учруулсан хохирол, хор уршгийн талаар.
Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн . дугаар зүйлийн , дахь хэсэгт: “Эрүүгийн хуулийн тусгай ангид заасан гэмт хэргийн улмаас хүний амь нас, эрүүл мэнд, эд хөрөнгө, бусад эрх, эрх чөлөө, нийтийн болон үндэсний ашиг сонирхол, аюулгүй байдалд шууд учирсан үр дагаврыг гэмт хэргийн хохиролд, мөн хуулийн тусгай ангид заасан гэмт хэрэг үйлдэж хохирол учруулсны улмаас үүссэн үр дагаврыг гэмт хэргийн хор уршигт тус тус тооцно” гэж; хуульчилжээ.
Гурав. Шүүгдэгчид хүлээлгэх эрүүгийн хариуцлагын талаар.
Шүүх шүүгдэгч С.*******т эрүүгийн хариуцлага буюу ял шийтгэхдээ Эрүүгийн хуулийн хууль ёсны, шударга ёсны, гэм буруугийн зарчмыг баримтлан гэмт хэрэг үйлдсэн нөхцөл байдал, учирсан хохирол, хор уршгийн шинж чанар, гэмт хэрэг үйлдсэн хүний хувийн байдал, эрүүгийн хариуцлагын хөнгөрүүлэх, хүндрүүлэх нөхцөл байдлыг тал бүрээс нь харгалзан эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх нь зүйтэй байна.
Шүүгдэгчид эрүүгийн хариуцлага оногдуулахад Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн . дугаар зүйлийн . дэх хэсэгт заасан “тохиолдлын шинжтэй нөхцөл байдлын улмаас анх удаагаа гэмт хэрэг үйлдсэн” болон хувийн байдал зэргийг ял хөнгөрүүлэн үзэх нөхцөл байдалд харгалзан үзсэн болно. Харин эрүүгийн хариуцлага оногдуулахад Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн . дугаар зүйлд заасан хүндрүүлэх нөхцөл байдал тогтоогдохгүй байна.
Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 7.4 дүгээр зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч С.*******т нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу ,, /гурван сая/ төгрөгөөр торгох ял оногдуулж, шүүгдэгчийн хөрөнгө, цалин хөлс бусад орлого олох боломжийг харгалзан түүнд оногдуулсан торгох ялыг 8 /найман/ сарын хугацаанд хэсэгчлэн төлүүлэхээр тогтоож шийдвэрлэсэн.
Шүүгдэгч С.******* нь торгох ялыг шүүхээс тогтоосон хугацаанд биелүүлээгүй бол торгох ялын арван таван нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгийг нэг хоногоор тооцож, хорих ялаар солихыг түүнд мэдэгдэж, торгох ялын биелэлтэд тавихыг Сэлэнгэ аймгийн Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх даалгах нь зүйтэй.
Энэхүү хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдан ирсэн зүйлгүй, шүүгдэгчээс гаргуулах хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардалгүй болохыг тус тус дурьдвал зохино.
Шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болтол шүүгдэгчид урьд хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр хэрэглэхээр тогтоов.
Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн . дугаар зүйлийн , , 4, ., .7, .8 дугаар зүйлийн , 4, .0, ., 7. дүгээр зүйлийн , дахь хэсэгт тус тус заасныг удирдлага болгон ТОГТООХ нь:
.Шүүгдэгч ******* овогт *******ийн *******ыг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 7.4 дүгээр зүйлийн дэх хэсэгт заасан “Бусдын эд хөрөнгө, эд хөрөнгийн эрхийг завшсан” гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцсугай.
.Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 7.4 дүгээр зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч С.*******т нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу ,, /гурван сая/ төгрөгөөр торгох ял оногдуулж шийтгэсүгэй.
.Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн . дугаар зүйлийн 4 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч С.*******ын хөрөнгө, цалин хөлс бусад орлого олох боломжийг харгалзан түүнд оногдуулсан торгох ялыг 8 /найман/ сарын хугацаанд хэсэгчлэн төлүүлэхээр тогтоосугай.
4.Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн . дугаар зүйлийн дахь хэсэгт зааснаар шүүгдэгч С.******* нь торгох ялыг шүүхээс тогтоосон хугацаанд биелүүлээгүй бол торгох ялын арван таван нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгийг нэг хоногоор тооцож, хорих ялаар солихыг түүнд мэдэгдэж, торгох ялын биелэлтэд тавихыг Сэлэнгэ аймгийн Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх даалгасугай.
.Шүүгдэгч С.*******ын гэмт үйлдлийн улмаас ,8, төгрөгийн хохирол учирсныг шүүгдэгч нь нөхөн төлөхөө илэрхийлснийг дурьдаж, шүүгдэгчээс ,8, /таван сая таван зуун жаран найман мянга/-н төгрөгийг гаргуулан, олгосугай.
.Энэхүү хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдан ирсэн зүйлгүй, шүүгдэгчээс гаргуулах хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардалгүй болохыг тус тус дурьдсугай.
7.Шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болтол шүүгдэгчид урьд хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр хэрэглэсүгэй.
8.Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн .0 дугаар зүйлийн 4, . дугаар зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар шүүхийн шийдвэрийг уншиж сонсгосноор хүчинтэй болохыг дурьдаж, шийдвэрийг уншиж сонсгосноос хойш хоногийн дотор шийдвэрийн агуулгыг бүрэн эхээр, бичгээр үйлдэж яллагч, шүүгдэгч, хохирогч нарт гардуулахыг шүүгчийн туслахад даалгасугай.
9.Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 8. дугаар зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар прокурор, дээд шатны прокурор, оролцогч шийтгэх тогтоолыг эс зөвшөөрвөл тогтоолыг гардан авсан буюу энэ хуулийн .9 дүгээр зүйлд заасны дагуу хүргүүлснээс хойш 4 хоногийн дотор Сэлэнгэ аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд гомдол, эсэргүүцэл гаргаж болохыг дурьдсугай.
ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ Ц.АМАРГЭРЭЛ
[] Шүүх хуралдааны тэмдэглэлээс
[] Хавтаст хэргийн - дугаар хуудас
[] Хавтаст хэргийн 9 дугаар хуудас
[4] Хавтаст хэргийн - дугаар хуудас
[] Хавтаст хэргийн 0- дүгээр хуудас
[] Хавтаст хэргийн 7-9 дүгээр хуудас
[7] Хавтаст хэргийн 74 дүгээр хуудас
[8] Хавтаст хэргийн 7-97 дугаар хуудас
[9] Хавтаст хэргийн *******-0 дугаар хуудас
[0] Хавтаст хэргийн 9 дүгээр хуудас
[] Хавтаст хэргийн дүгээр хуудас
[] Хавтаст хэргийн дугаар хуудас
[] Хавтаст хэргийн дугаар хуудас
[4] Хавтаст хэргийн 4 - дугаар хуудас
[] Хавтаст хэргийн 40-4 дүгээр хуудас
[] Хавтаст хэргийн 4-0, хавтаст хэргийн - дугаар хуудас
[7] Хавтаст хаэргийн дугаар хуудас
[8] Хавтаст хэргийн 0- дугаар хуудас
[9] дугаар хавтаст хэргийн 4 дүгээр хуудас
[0] дугаар хавтаст хэргийн дугаар хуудас
[] дугаар хавтаст хэргийн дугаар хуудас
[] дугаар хавтаст хэргийн 7 дугаар хуудас
[] дугаар хавтаст хэргийн 8-9 дүгээр хуудас