Монгол улсын нэрийн өмнөөс

 

 

Сэлэнгэ аймаг дахь Сум дундын Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүх хуралдааныг шүүгч Б.Мөнхзул даргалж тус шүүхийн шүүх хурлын танхимд хаалттай явуулсан шүүх хуралдаанаар:

 

Нэхэмжлэгч: Сэлэнгэ аймгийн Сүхбаатар сумын 2 баг 17 байр 58 тоотод оршин суух, ******* овогт *******гийн ******* /МЮ89103082/-ийн нэхэмжлэлтэй

 

Хариуцагч: Сэлэнгэ аймгийн Сүхбаатар сумын 7 баг 2 хэсэг 8 байр 46 тоотод оршин суух, ******* овогт *******ын ******* /УУ90032617/-д холбогдох

 

Эцэг тогтоолгож, хүүхдийн тэтгэлэг гаргуулах тухай иргэний хэргийг хэлэлцэв.

 

Шүүх хуралдаанд:Нэхэмжлэгч Б.*******, нэхэмжлэгчийн өмгөөлөгч М.*******, хариуцагч Р.*******, хариуцагчийн өмгөөлөгч Д.*******, шүүх хуралдааны нарийн бичгийн даргаар Б.Баярдэлгэр нар оролцов.

 

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

 

Нэхэмжлэгч Б.******* нь шүүхэд гаргасан нэхэмжлэл болон шүүх хуралдаанд өгсөн тайлбартаа:

... Миний бие 2011 онд Р.*******тэй танилцаж гэр бүл болж бидний дундаас охин Э.*******2012 оны 04 дүгээр сарын 15-нд төрсөн. Амьдралын эхэн үед сайхан амьдарч байгаад нөхөр болох Р.******* өөр эмэгтэйтэй гэр бүлээс гадуурх харилцаатай болж амьдралд ан цав үүсч таарч тохирохоо больж тус тусдаа амьдрах болсон. Бид 2013 оны 9 дүгээр сарын сүүлээс хоёр тусдаа амьдраад 2 жил 3 сар болж байна. Одоогоор би өөрөө гэр бүлтэй болсон. Манай хадмын тал боломжийн амьдралтай хүмүүс байдаг ч бид хоёрыг амьдарч байх хугацаанд гэр бүлийн асуудалд их оролцож надад их дээрэнгүй ханддаг байсан. Р.******* ямар ч хайр халамжгүй. Байнга л PC тоглоом тоглоод сууж байдаг байсан. Р.******* нь өөрөө 2013 оны 8 дугаар сараас эхлээд гэр бүлээс гадуур харилцаа үүсгэснээс болж бид хоёрын харилцаанд асуудал гарсан. Энэ шалтгаанаас болоод би охиноо аваад гэртээ харьсан юм. Намайг гэр рүүгээ явснаас хойш миний араас нэг ч удаа залгаагүй. Надаас уучлалт ч гуйгаагүй. Хамт амьдаръя гэж хэлж байгаагүй. Нэг удаа ярилцъя гэхэд Чамтай ярих юм байхгүй гэж хэлж байсан. Иймд бидний дундаас төрсөн охин Э.Сондорын эцэг нь Р.*******гийн мөн болохыг тогтоож, түүнээс хүүхдийн тэтгэлэг гаргуулж өгнө үү! гэжээ.

 

Хариуцагч Р.******* нь шүүхэд гаргасан тайлбар болон шүүх хуралдаанд өгсөн тайлбартаа:

... Би Б.*******тэй 2011 онд танилцаж гэр бүл болсон. 2012 оны 04 дүгээр сарын 15-нд охин Э.*******төрсөн. Бид албан ёсоор гэрлэлтээ батлуулаагүй байсан тул улсын бүртгэлийн газарт хүсэлт гаргаад охиноо төрсөн эцгээр нь овоглосон. Бид хамтран амьдарч байхдаа зан харилцааны таарамжгүй харилцаанаас болж 2014 оноос эхлэн тусдаа амьдарч эхэлсэн. Охин Э.*******нь 2 жил миний асрамжид байсан юм. Энэ хугацаанд ээжтэй нь хүссэн цагт нь уулзуулж байсан. Гэтэл Б.******* 2018 оны 04 дүгээр сард охин Э.Сондорыг цэцэрлэгээс нь авч яваад түүнээс хойш охинтой минь уулзуулахгүй байсан. Миний охин ээж рүүгээ яваад хэд хоноод ирэхдээ зан ааш нь өөрчлөгдсөн байдаг байсан. Шүүхэд өгч байгаа байдал, шинжээчийн дүгнэлтээс харахад миний охинд аавыг нь буруугаар ойлгуулж ярьдаг гэж бодож байна. Мөн намайг байнга PC тоглоом тоглодог, 7 настай охиноороо шал угаалгадаг гэж ярьсаар л байгаа. Энэ зүйл дээр би их гомдолтой байгаа. Би яалаа гэж 5, 6-хан настай жаахан охиноороо шал угаалгаж гэрийн ажил хийлгэхэв. Миний гол санаа зовж байгаа юм бол охин минь өсөж торних таатай орчин нөхцөл юм. *******миний охин тул эцэг тогтоолгох шинжилгээ хийлгэх шаардлагагүй, хүүхдийн тэтгэлэг төлнө! гэжээ.

 

ҮНДЭСЛЭХ нь:

 

Нэхэмжлэгч Б.******* нь хариуцагч Р.*******д холбогдуулан охин Сондорын эцэг мөн болохыг тогтоолгож, хүүхдийн тэтгэлэг гаргуулах нэхэмжлэлийн шаардлага гаргажээ.

Зохигчид 2011 онд танилцаж, улмаар хамт амьдарч байх хугацаанд тэдний дундаас 2012 оны 4 сарын 15-ны өдөр охин Э.*******төрсөн болох нь Сэлэнгэ аймгийн Улсын бүртгэлийн хэлтсээс 2012 оны 07 сарын 02-ны өдөр олгосон 4301000269 тоот төрсний гэрчилгээ, зохигчдын тайлбар зэргээр тогтоогдож байна. Түүнчлэн хариуцагч нь нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хүлээн зөвшөөрсөн байх тул Гэр бүлийн тухай хуулийн 23 дугаар зүйлийн 23.1, 23.2-т заасныг үндэслэн охин Сондорын эцэг Р.******* мөн болохыг тогтоох нь зүйтэй.

Гэр бүлийн тухай хуулийн 22 дугаар зүйлийн 22.1, 25 дугаар зүйлийн 25.2 дах хэсэгт зааснаар гэрлэлтээ бүртгүүлээгүй хүмүүсийн дундаас төрсөн хүүхэд нь гэрлэлтээ бүртгүүлсэн гэр бүлээс төрсөн хүүхдийн адил эрх эдэлж, үүрэг хүлээх ба мөн хуулийн 34 дүгээр зүйлийн 34.1, Хүүхдийн эрхийн тухай хуулийн 5 дугаар зүйлийн 5.3-т тус тус заасны дагуу хүүхэд эцэг, эхээр тэжээн тэтгүүлэх эрхтэй тул Гэр бүлийн тухай хуулийн 34 дүгээр зүйлийн 34.1, Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 33 дугаар зүйлийн 33.1 дэх хэсэгт зааснаар шүүх нэхэмжлэлийг хүлээн авч шийдвэрлэх үндэслэлтэй байна.

Гэр бүлийн тухай хуулийн 38 дугаар зүйлийн 38.1-д Эцэг, эх нь насанд хүрээгүй ... хүүхдээ тэжээн тэтгэх үүрэгтэй, 26 дугаар зүйлийн 26.2.2 дах хэсэгт зааснаар хүүхдээ асран хамгаалах, тэжээн тэтгэх үүрэгтэй гэж заасан байх бөгөөд тус хуулийн 26 дугаар зүйлийн 26.4 дэх хэсэгт эцэг, эх үр хүүхдүүдээс тусдаа амьдарч байгаа хэдий ч энэхүү үүргийг биелүүлэх тул энэ хуулийн 40 дүгээр зүйлийн 40.1.1, 40.1.2 дахь хэсэгт заасныг баримтлан охин Э.Сондорыг 11 нас хүртэл тухайн бүс нутагт тогтоогдсон амьжиргааны доод түвшингийн тавин хувиар, 11-16 нас хүртэл /хэрвээ суралцаж байгаа бол 18 нас хүртэл/ тухайн бүс нутагт тогтоогдсон амьжиргааны доод түвшингийн хэмжээгээр хүүхдэд сар бүр тэтгэлэг тогтоож, эцэг Р.*******гээр тэжээн тэтгүүлэх үндэслэлтэй байна.

Хүүхдийн асрамжийн талаар хариуцагч сөрөг нэхэмжлэлийн шаардлага гаргасан боловч шүүх хуралдааны явцад энэхүү сөрөг нэхэмжлэлээсээ сайн дураар татгалзсан ба шүүх Сэлэнгэ аймгийн гэр бүл хүүхэд залуучуудын хөгжлийн газраас ирүүлсэн дүгнэлт, хүүхдийн өөрийнх нь санал зэргийг харгалзан охин Э.Сондорыг эх Б.*******ийн асрамжид үлдээх нь зүйтэй гэж үзлээ.

Гэр бүлийн тухай хуулийн 26 дугаар зүйлийн 26.2 дах хэсэгт зааснаар эцэг, эх нь хүүхдээ эрүүл чийрэг өсгөн бойжуулах, сэтгэхүйн хувьд төлөвшүүлэх, асран хамгаалах, тэжээн тэтгэх, суурь боловсрол эзэмшүүлэх, эрүүл мэндийг нь хамгаалах, амьдрах эрүүл саруул, аюулгүй орчин бүрдүүлэх, нэн шаардлагатай хоол хүнс, орон байр, хувцас, тоглоом бусад шаардлагатай зүйлсээр хангах, хүүхдэд боловсрол эзэмшүүлэх боломж нөхцөлийг бүрдүүлэх зэрэг үүрэгтэй бөгөөд тус хуулийн 26 дугаар зүйлийн 26.1, 26.4, 26.6 дах хэсэгт зааснаар эцэг, эх тусдаа амьдрах болсон хэдий ч хариуцагч Р.******* нь хуулиар хүлээсэн дээрх үүрэг хэвээр үлдэхийг, эцгийн үүргээ хэрэгжүүлэхэд нь нэхэмжлэгч Б.******* саад болохгүй байхыг дурьдах нь зүйтэй байна.

Нэхэмжлэгч Б.*******ийн улсын тэмдэгтийн хураамжид урьдчилан төлсөн 70.200 төгрөг, сөрөг нэхэмжлэгч Р.*******гийн улсын тэмдэгтийн хураамжид урьдчилан төлсөн 70200 төгрөгийг тус тус улсын орлогод хэвээр үлдээж, хариуцагчаас 70.200 гаргуулан нэхэмжлэгчид олгуулах нь зүйтэй байна.

 

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 115 дугаар зүйлийн 115.2.1, 116, 118 дугаар зүйлд заасныг тус тус удирдлага болгон, ТОГТООХ нь:

 

1. Гэр бүлийн тухай хуулийн 23 дугаар зүйлийн 23.1 дэх хэсэгт заасныг баримтлан 2012 оны 04 дугаар сарын 15-нд төрсөн охин Э.Сондорын төрсөн эцэг Р.******* мөн болохыг тогтоосугай.

 

2. Гэр бүлийн тухай хуулийн 14 дүгээр зүйлийн 14.5 дах хэсэгт заасныг баримтлан охин Э.Сондорыг эх Б.*******ийн асрамжид үлдээсүгэй.

 

3. Гэр бүлийн тухай хуулийн 38 дугаар зүйлийн 38.1, 40 дүгээр зүйлийн 40.1.1, 40.1.2 дах хэсэгт заасныг баримтлан охин Э.Сондорыг 11 нас хүртэл тухайн бүс нутагт тогтоогдсон амьжиргааны доод түвшингийн тавин хувиар, 11-16 нас хүртэл /хэрвээ суралцаж байгаа бол 18 нас хүртэл/ тухайн бүс нутагт тогтоогдсон амьжиргааны доод түвшингийн хэмжээгээр хүүхэд тус бүрд сар бүр тэтгэлэг тогтоож, эцэг Р.*******гээр тэжээн тэтгүүлсүгэй.

 

4. Гэр бүлийн тухай хуулийн 26 дугаар зүйлийн 26.1, 26.6 дах хэсэгт зааснаар Б.******* нь тус хуулийн 26.2 дах хэсэгт заасан үүргийг эцгийн адил хүлээхийг, энэхүү үүргээ хэрэгжүүлэхэд нь эцэг Р.*******д саад болохгүй байхыг дурдсугай.

 

5. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 57 дугаар зүйлийн 57.1, 59 дүгээр зүйлийн 59.5 дэхь хэсэгт заасныг баримтлан нэхэмжлэгчээс улсын тэмдэгтийн хураамжид урьдчилан төлсөн 70.200 төгрөг, сөрөг нэхэмжлэгч Р.*******гийн улсын тэмдэгтийн хураамжид урьдчилан төлсөн 70.200 төгрөгийг тус тус орон нутгийн төсвийн орлогод хэвээр үлдээж, хариуцагч Р.*******гээс 70.200 төгрөгийг гаргуулан нэхэмжлэгч Б.*******т олгосугай.

 

6. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 63 дугаар зүйлийн 63.1.5 дах хэсэгт заасныг баримтлан хариуцагч Р.*******гээс нэг жилийн хугацаанд төлбөл зохих тэтгэлгийн нийлбэр дүнгээс улсын тэмдэгтийн хураамжийг тооцож, 31.492 төгрөгийг гаргуулан улсын орлогод оруулсугай.

 

7. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.2 дахь хэсэгт зааснаар шийдвэр танилцуулан сонсгомогц хүчин төгөлдөр болох бөгөөд мөн хуулийн 120 дугаар зүйлийн 120.2 дах хэсэгт зааснаар зохигч, тэдний төлөөлөгч буюу өмгөөлөгчид шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл гардан авсан өдрөөс хойш 14 хоногийн дотор Сэлэнгэ аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гаргах эрхтэй болохыг дурьдсугай.

 

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ Б.МӨНХЗУЛ