| Шүүх | Завхан аймаг дахь сум дундын анхан шатны шүүх /Эрүүгийн хэрэг/ |
|---|---|
| Шүүгч | Намжилцэрэнгийн Дэлгэрмаа |
| Хэргийн индекс | 311/2025/0028/Э |
| Дугаар | 2025/ШЦТ/73 |
| Огноо | 2025-07-29 |
| Зүйл хэсэг | 10.1-1, |
| Улсын яллагч | Ц.Мөнх-Эрдэнэ |
Завхан аймаг дахь сум дундын анхан шатны шүүх /Эрүүгийн хэрэг/ийн Шийтгэх тогтоол
2025 оны 07 сарын 29 өдөр
Дугаар 2025/ШЦТ/73
аймаг дахь сум ын анхан шатны шүүхийн эрүүгийн хэрэг хянан хэлэлцэх шүүх хуралдааныг шүүгч Н.Дэлгэрмаа длж, шүүгч Ш.Одонзул, шүүгч Т.Балжинням нарын бүрэлдэхүүнтэйгээр,
Нарийн бичгийн д П.Янжмаа,
Иргэдийн төлөөлөгч Б.*******,
Улсын лагч Ц.*******,
Шүүгдэгч Э.*******,
Шүүгдэгчийн өмгөөлөгч В.*******,
Шүүгдэгчийн өмгөөлөгч Б.*******
нарыг оролцуулан тус шүүхийн шүүх хуралдааны танхимд нээлттэй явуулж, аймгийн Прокурорын газрын ын прокуророос хуулийн ерөнхий ангийн .8 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт заасныг журамлан хуулийн ангийн 0. дүгээр зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар лах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн Э.*******д холбогдох 4000000******* дугаартай эрүүгийн хэргийг хянан хэлэлцэв.
Биеийн байцаалт: Монгол Улсын иргэн, ******* оны ******* дүгээр сарын *******-ны өдөр аймгийн ******* суманд төрсөн, настай, , боловсролтой, , ам бүл-, ийн хамт аймгийн сумын багт хаягтай, аймаг дахь сум ын хэргийн анхан шатны шүүхийн 0 оны дугаар сарын -ны өдрийн 0/ШЦТ/ дугаартай шийтгэх тогтоолоор хуулийн ангийн . дугаар зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар 500 нэгжтэй тэнцэх ний буюу 500,000 төгрөгийн аар, 0 оны 0 дугаар сарын -ны өдрийн 0/ШЦТ/ дугаартай шийтгэх тогтоолоор хуулийн ангийн . дугаар зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар нэгжтэй тэнцэх ний буюу ,000 төгрөгийн аар, 0 оны дүгээр сарын -ны өдрийн 0/ШЦТ/4 дугаартай шийтгэх тогтоолоор хуулийн ерөнхий ангийн . дугаар зүйлийн дэх хэсгийн .-д заасныг журамлан хуулийн ангийн . дүгээр зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар хорих оногдуулахгүйгээр жилийн хугацаагаар тэнсэж, түүнд хуулийн ерөнхий ангийн . дугаар зүйлийн дахь хэсгийн .5-т зааснаар “ , , , байсан, овогт Эрдэнэжлын ******* /РД: ИП9**************/
Шүүгдэгчийн холбогдсон хэргийн талаар:
Шүүгдэгч Э.******* нь согтуурсан үедээ буюу 04 оны дүгээр сарын *******-ний өдрийн 4 цагийн үед аймгийн сумын багийн нутаг дэвсгэрт байрлах гэх т хохирогч Д.тэй өмнө үүссэн хувийн таарамжгүй харилцаанаас шалтгаалан түүнийг мотоциклтой хөндлөн дайрч унагаж, зүүн бугалаг, дал, ц, бөөрний ар хэсэгт нь 4 удаа хутгалж хүнийг алах гэмт хэрэг үйлдэхийг завдаж, эрүүл мэндэд нь зүүн бугалаг, зүүн дал, цний зүүн тал , 8 дугаар хавирга, зүүн бөөрний ар хэсэгт шарх хөнгөн хохирол учруулж хүнийг алахыг завдсан гэмт хэрэгт холбогджээ.
Түүний холбогдсон дэ гэмт хэрэг нь хуулийн ерөнхий ангийн .8 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт заасныг журамлан хуулийн ангийн 0. дүгээр зүйлийн дэх хэсэгт заасан хүнийг алахыг завдсан гэмт хэрэгт хамаарч байна.
Шүүх хуралдаанаар хэрэгт цугларсан лах болон цагаатгах нотлох баримтуудыг шинжлэн хэлэлцээд ТОДОРХОЙЛОХ нь:
хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасан журмын дагуу хохирогч Д. шүүх хуралдааны товыг мэдэгдсэн боловч тэрээр шүүх хуралдаанд хүндэтгэн үзэх шалтгаангүйгээр ирээгүй байна. Хохирогч Д. нь шүүх хуралдаанд оролцох талаар бичгээр хүсэлт гагүй учир хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 4.8 дугаар зүйлийн дахь хэсэгт зааснаар хохирогчийг оролцуулахгүйгээр хэргийг хянан шийдвэрлэлээ.
Нэг. Хэргийн үйл баримт, шүүгдэгчийн гэм буруугийн талаар:
Шүүх шүүгдэгч Э.*******гийн гэм буруугийн асуудлыг хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 4.4 дүгээр зүйлийн дэх хэсэгт “анхан шатны журмаар хэрэг хянан шийдвэрлэх лагаа нь тухай шүүгдэгчийн хувьд прокуророос шүүхэд шилжүүлсэн эрүүгийн хэргийн хүрээнд явагдана” гэж зааснаар шилжүүлсэн эрүүгийн хэргийн хүрээнд шийдвэрлэсэн болно.
Шүүгдэгч Э.******* нь 04 оны дүгээр сарын *******-ний өдөр 4 цагийн орчимд аймгийн сумын багийн нутаг дэвсгэрт байрлах “ ” гэх дээр Д.ийг малаа усалж байхад нь мотоциклтойгоо очиж түүнтэй млдаж, өмнөх хувийн таарамжгүй харилцаанаас үүдэн Д.ийн цэнхэр өнгийн мотоциклийг нь унагаан эвдэж, өөрийнхөө мотоциклоор түүний мотоциклийг нь хөндлөн дайрч унагааж, түүний зүүн бугалаг, зүүн дал, цний зүүн тал , 8 дугаар хавирга, зүүн бөөрний ар хэсэгт 4 удаа хутгалсан хэргийн үйл баримт нь хэрэгт авагдсан шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдсэн дараах нотлох баримтуудаар тогтоогджээ. Тухайлбал:
Э.******* өөрийг нь 4 удаа хутгалсан талаар шууд тусган мэдүүлсэн хохирогч Д.ийн “...би дээр эхнэртэйгээ малаа усалж байхад ...Э.******* мотоциклтой ганцаараа давхиж ирээд мотоциклоосоо буугаад миний цэнхэр өнгийн мотоциклийг өшиглөж унагаачхаад мотоциклийн толгой хэсэг, урд гэрэл, гар зэргийг өшиглөж дэвсээд эвдээд хаячихаар нь би худгийн үүдэн дээр зогсож д Э.*******г чи яаж байна аа миний дүү, чи...миний мотоциклийг эвдэж байхаар ахыгаа хүрч ирээд зодчихооч” гэж хэлсэн. Тэгтэл араас нь аа араараа бас нэг залуу суулгачихсан ирээд Э.*******г барьж авахаар нь би “аа ахын дүү наад Э.*******гээ аваад яв, наадах чинь миний мотоциклийг ингээд юу ч үгүй эвдээд хаячихлаа гэж хэлээд би өөрийнхөө мотоциклийг асааж унаад цааш явж үхэр дээрээ очоод үхрээ гаад байж байтал Э.******* миний араас мотоциклтойгоо дахин хүрч ирээд намайг мотоциклтой нь хөндлөн дайраад унагачихсан... Тэгэхээр нь би мотоцикл доороосоо босож ирээд *******гийн хөлийг нь хамж татаж унагааж д доороо хийгээд дараад байж байтал аа нөгөө залуутайгаа дахин ирээд *******г барьж аваад үлдэхээр нь би “аа чи наадахаа аваад яваач” гэж хэлчхээд мотоциклоо босгож аваад мотоциклоо асаагаад дээр очоод малаа услах гээд байж байтал ******* мотоциклтойгоо явж ...хайгуулын кемпийн эзэнгүй гэр дээр очоод орж харагдахаар нь тэндээс хутга шөвөг аваад хүрээд ирэх вий гэж бодоод байж байтал ******* тэндээсээ шууд дээр давхиад хүрээд ирэхээр нь хартал баруун гарынхаа ханцуйнд нь нэг юм хийгээд ханцуйгаараа нуугаад барьчихсан байх шиг байхаар нь би дээр байсан д “ ахын дүү наадах чинь ханцуйн дотроо хутгатай байх шиг байна шүү” гэж хэлэхэд худгийн моторын дуунд тэрийг сонсоогүй юм шиг байна лээ, тэгтэл ******* хутгаа гж ирээд худгийн цементэн дээр үрээд намайг алнаа гээд тойроод яваад байхаар нь би г “чи наад *******гийнхээ хутгыг нь аваадах гэсэн чинь *******г хутгаа өгчих гээд авах гэхээр ******* хутгаа өгөхгүй тойрч гүйгээд байсан... ...мотоциклоо салгаж авах гээд очтол Э.******* миний урдаас хутгаа барьж хүрч ирээд миний зүүн мөр лүү эхэлж нэг удаа хутгалсан. Тэгэхээр нь би доошоо суусан чинь дахин удаа хутгалсан. Яг энэ үед Д. машиндаа суучихсан худгийн онгоц чирээд явж байснаа машинаа хаяад буугаад над руу хүрч ирэхэд Э.******* Д.г харчхаад мотоцикл руугаа явж очоод зугтаачихсан юм. ...Э.******* намайг алнаа гэж орилоод мотоциклтойгоо хэсэг тойрч давхиж д манай эхнэр, хоёрыг эмнэлэг рүү дуудлага өгчхөөд буцаад ирж байхыг харчхаад цаашаа яваад алга болсон юм. ...Э.******* миний зүүн талын мөрөн дээр нэг удаа, зүүн мөрний ард далан дээр нэг удаа, зүүн талын сүвээ рүү нэг удаа, зүүн талын сүүжний дээд хэсэгт нуруун талд нэг удаа нийт 4 удаа хутгалсан. ... Намайг зүгээр байхад Э.******* ална тална гэж заналхийлж дарамталж д нь гомдолтой байна...” гэсэн мэдүүлгээр,
Тухайн өдөр болсон үйл явдлыг харснаа шууд тусган мэдүүлсэн гэрч Т.Жлсайханы “...Би 04 оны дүгээр сарын *******-ний өдөр цаг өнгөрч байхад өөрийн нөхөр Д.ийн хамт мотоциклоороо үхрээ услах гээд руу явсан юм. ...Э.*******, тэр хоёрын араас улаан мотоциклтой ганцаараа давхиж ирээд шууд Д.ийн байж байсан модон дээр хүрч очоод Д.ийн мотоциклийг түлхэн унагаад гэрэл дохио зэргийг нь дэвсээд эвдэж эхэлсэн. Тэгээд шууд Д.ийг чи энэ худгаас услах малтай юм уу пизда минь гэх зэргээр хэлж дайрч доромжилж эхэлсэн ба манай нөхөр Д. мотоциклоо салгаж авах гээд босгоход Э.******* дахиад мотоциклийг нь түлхэж унагахад манай нөхөр мотоциклоо салгаж авах гээд дахин мотоциклоо босгож байтал Э.******* Д.ийг заамдаж аваад нэг хоёр удаа цохиж тэр барьцалдаж авсан байхад нь нөгөө залуутайгаа хамт очиж салгасан юм. Тэгээд Д. мотоциклоо асааж унаад цаад хонхорт нь байсан өөрийнхөө үхрийг тууж ирэх гээд явахад Э.******* араас нь мотоциклтойгоо яваад манай нөхрийг мотоциклтой нь хамт араас нь очоод дайрч унагаад мотоцикл нь давхралдаж унаад Д. тэр дээр доороо ороод ноцолдож харагдсан юм. ...Э.******* тэнд байж д хайгуулын кемпийн эзэнгүй гэр лүү давхиж харагдсан ... ирээд Э.******* баруун гартаа нэг төмөр иштэй урт хутга барьчихсан байсан ба Д.ээ пизда минь чамайг алнаа гээд худгийн цементэн таг дээр хутгаа үрж ирлээд тойроод яваад байсан юм. Энэ үед Д. машиндаа суучихсан М., Д. бид гурав гадна нь байсан дээд руу худгийн онгоцыг буцааж чирээд бүгд явж байтал Э.******* Д.ийн мотоцикл дээр дахин очиж өшиглөж унагаад чулуугаар цохиж нүдээд бүр юу ч үгүй эвдчихсэн. Тэгэхээр нь Д. мотоциклоо салгаж авах гээд очиход Э.******* Д.ийн урдаас гүйж ирээд шууд барьж аваад л хутгалж эхэлсэн. Энэ үед нь Д., М. бид хараад л наанаас нь гүйгээд очих хооронд л маш хурдан хутгалчихсан юм. ...Э.******* мотоцикл дээрээ мордчихсон Д.ийг дайрчих гээд тойрч давхиад бүр улайрчихсан дайраад байсан юм. Харин М. наанаас нь шороо, чулуу шидээд Д.ийг тойрч гүйгээд хамгаалаад байж байсан юм. ...Э.******* 00 онд намайг аймгийн төвд хагалгаанд орчихсон эмчилгээтэй байх үед манай нөхөр ийг хөдөө гэртээ байх үед , удаа хутгалж байсан ба аймгийн төвд цагдаад асуудал нь бас шалгагдаад өнгөрч байсан...” гэсэн мэдүүлгээр,
Хохирогчийн мэдүүлгийг баталж, хохирогчийг хутгалсан талаар мэдүүлсэн гэрч Д.гийн “...Э.*******, Д. дээр шууд давхиж очоод барьж аваад зодож эхэлсэн. Тэгээд бас цаана нь байсан Д.ийн мотоциклийг нь өшиглөж унагаад дээрээс нь өшиглөж чулуугаар цохиж эхэлсэн ба энэ үед Д.ийн эхнэр Т.Жлсайхан “хүүе тэр хоёр болохоо байлаа аа явж тэр Э.*******г салгаарай” гэж орилсон чинь хамт ирсэн тэр Увсын залуугийнхаа хамт тийшээ очиж Э.*******г салгаж харагдсан. ... миний хажууд хүрч ирээд Д. наад Э.******* чинь гартаа хутга бариад хүрээд ирлээ гээд миний араар орохоор нь би Э.*******гийн гар руу хартал Э.******* баруун гартаа хутга барьчихсан галзаж харагдсан. Тэгээд Э.******* ханцуйндаа хутга атгасан хэвээрээ Д.ийн ална чамайг гээд намайг тойруулаад хөөхөд Д. намайг тойроод зугтаагаад байсан. ...би чирч байсан худгийн онгоцоо буулгаж чирч дээд дээр нь аваачъя гэхэд Э.******* мотоцикл дээрээ суучихсан байхаар нь би онгоцоо чирээд явсан. ...Э.******* Д.ийн мотоциклийг дахин унагаачхаад чулуугаар цохиж эхэлсэн ба цаанаас нь Д. явж очиж байхаар нь би машинаа зогсоотол М. “ яваарай, болохоо байлаа” гэхээр нь би машинаасаа буугаад цаанаас нь гүйгээд очтол тэр хооронд Э.******* Д.ийн зүүн талаас нь барьж аваад хэд хэдэн удаа хутгалчихсан. Тэгэхэд нь би Э.*******г барьж аваад салгаад Э.*******г холтгоход ёолж орилоод сөхөрч унасан ...би *******г цааш нь түлхэж д гараас нь хутгыг нь салгаж авах гэхэд ******* надад хутгаа огт өгөөгүй ...намайг та алив холдож бай би цаадхыг чинь гүйцээгээд алаад орхиё тэгж байж сална аа гээд дахиж Д.ийг хутгалах гээд дайраад байсан. ...Д.ийг Э.******* 4 удаа хутгалсан...” гэсэн мэдүүлгээр,
Энэ талаар мэдүүлсэн гэрч М.ын “...Би 04 оны дүгээр сарын *******-ний өдөр ...Э.******* ганцаараа өөрийнхөө улаан мотоциклтой хүрч ирээд модон худгийн хажууд байсан Д. ахын хажууд очиж зогсоод тэр хоёр шууд барьцалдаж аваад хоолой гүрээгээ шахалцаад эхлэхэд нь аа нөгөө хамт ирсэн залуутайгаа хамт очиж тэр хоёрыг салгасан ба би руу мотор хураачхаад гараад иртэл Э.******* Д. ахын мотоциклийг унагаачихсан чулуугаар шидэж, хөлөөрөө өшиглөж эхэлсэн юм. Энэ үед нь аа нөгөө залуутайгаа мөн тэр хоёрыг салгаж байсан ...удаагүй Д. ах мотоциклоо унаад цаад хонхорт нь байсан өөрийнхөө үхрийг тууж ирна гээд явсан. Тэгтэл Э.******* Д. ахын араас мотоциклтойгоо явсан ба араас нь аа нөгөө залуутайгаа хамт явж байсан... Тэгтэл худгийн доод хонхорт Д. ахыг явж байхад нь Э.******* араас нь давхиж очоод мотоциклтой нь дайрч унагаад дээр доороо ороод бөөн юм боллоо гээд аа нөгөө залуутайгаа хамт бас тэр хоёрыг салгасан юм. ...Э.******* тэр гэрээс хутга аваад ирсэн юм байлгүй баруун гартаа хутга бариад ирсэн байна гэж байсан... Тэгээд хартал Э.******* баруун гартаа төмөр иштэй цагаан өнгийн галзсан төмөр хутга барьчихсан нэг гж ирээд нэг далд хийгээд байж харагдсан юм. Д. ахын эхнэр Т.************ эгч бид хоёр үхэр малаа нааш цааш нь болгоод байж байх хооронд Д. ах Д. ахын араар ороод Э.******* хутгаа барьчихсан Д. ахыг тойруулаад ахыг ална гээд хөөгөөд харагдаж байсан ба нэг их удаагүй Э.******* Д. ахын мотоцикл тавьсан луу явж очоод мотоциклийг нь бас унагаад чулуугаар цохиод эвдээд байж харагдсан ба энэ үед Д. ах машиндаа суучихсан худгийн онгоц чирч байсан юм. Тэгээд Э.******* Д. ахын мотоциклийг эвдээд байхаар нь Д. ах наанаас нь “чи наад мотоциклоо эвдлэж байхаар намайг нэг хоёр цохчхооч чи гээд наанаас нь явахаар нь би Д. ахад та яваарай гэж хэлээд Д. ах наанаас нь очиж байх хооронд Э.******* Д. ахын зүүн талын мөр, дал руу, нуруу руу нь хэд хэдэн удаа хутгалсан ... ах ёолж орилоод доошоо суусан юм. ах бид хоёр хамт шахуу гүйж очоод Э.*******г барьж авахын зуургүй л хэд хэдэн удаа хутгалсан ...Э.*******г салгаад хутгыг нь авах гэхэд хүчрэгдээгүй Д. ахыг гүйцээчихье гээд дахиж хутгалах гээд дайраад байсан юм. ...Тухайн үед Э.******* 0 гаран см-ын тэй нэлээн томдоо орох болов уу гэмээр төмөр иштэй галзсан өнгөтэй төмөр хутга ханцуйдаа нэг нуугаад, нэг гад л барьчихсан яваад байж харагдсан ба тухайн үед хөгшин настай болон эмэгтэй хүмүүс байсан болохоор түүний хутгыг гараас нь салгаад их хүн үнэхээр гүй юм аа...” гэсэн мэдүүлгээр,
Гэрч Х.сүхийн “...Э.******* мотоциклтойгоо давхиж ирээд миний хажуугаар өнгөрөөд Д. ахын зогсож байсан тэр дээд талынх нь худгийн тэнд очиж зогсоод мотоциклоосоо бууж ирээд Д. ахын мотоциклийг өшиглөж унагаад өшиглөөд эхэлсэн чинь Д. ах наанаас нь очоод Э.******* тэр хоёр барьцалдаад авсан чинь Т.Жлсайхан эгч надад хандаад “Хүүе тэр хоёр болохоо байлаа, алив аа минь яваарай тэр хоёрыг салгаарай” гэхээр нь би мотоцикл дээрээ гүйж очоод мотоциклоо асааж унаад тэр хоёрын хажууд явж очиж зогсоод Э.*******, Д. ах тэр хоёрын уур нь орж салгасан юм. Тэгээд тэнд Э.*******, Д. ах хоёр юм хум ярьж д учир зүйгээ олоод Д. ах үхрээ тууж ирэхээр болж мотоциклоо унаад цааш явсан чинь Э.******* араас нь мотоциклтойгоо давхиж очоод худгийн цаад талын хонхор дотор Э.******* Д. ахыг мотоциклтой нь дайрч унагаад дээр доороо ороод давхралдаад уначихаар нь би бас наанаас нь мотоциклтойгоо найзтайгаа хамт яваад очиход Д. ах Э.*******гийн дээр нь гараад суучихсан дээрээс нь дараад байж байхаар нь би явж очоод тэр хоёрыг салгаад Э.******* тэр хоёрыг босгож суулгаад Э.*******г би Ранаасүрээн чи одоо болио чээ, хөгшин настай хүнтэй чи одоо яах гээд ингээд юм бэ, залуу хүн байж чи хөгшин хүнтэй ингэж балайрч байхаасаа ичээч чи” гэсэн чинь ******* “би одоо яах ч үгүй ээ, та намайг одоо тавьчих” гэхээр нь би *******г дээлээс нь гараас нь зуураад тавиагүй бариад байж байсан. Тэгтэл ах “аа чи наад хүнээ аваад яваарай, та нар л хамт архи уугаа биз, чи л наадахыгаа дагуулж ирсэн шүү энд” гэж хэлчхээд мотоциклоо босгож аваад мотоциклоороо үхрээ туугаад цаашаа руу явчихсан. ...би Э.*******гийн дээлийнх нь өвөр, гутлын түрий, өмдний халаас, дээлийнхээ дотуур үүрч явсан жижиг цүнх /паск/ зэрэгт нь хутга шөвөг эсэхийг нь үзэж шалгахад тухайн үед Э.*******гийн биед нь Жи мобайлын товчлууртай гар утас, бас нэг ухаалаг гар утас, бичиг баримт зэргээс өөр юм байхгүй болохоор нь би Э.*******г тавиад ахын дүү хоёулаа хамт явъя гэхэд Э.******* “би одоо яах ч үгүй ээ, би тантай хамт явахгүй, би одоо гэр лүүгээ харилаа та намайг харж байхгүй юу” гэхээр нь би Э.*******г явуулчихсан. ...тэр хавийн хүмүүстэй утсаар яриад “өчигдөр өдөр Э.******* дээр хүн хутгалчхаад явсан гэнэ, тэгээд Э.*******д хутгалуулсан тэр хүн нь сумын төв рүү эмнэлгийн машинаар явсан гэнэ, цагдаа нар *******г хайгаад олоогүй гэнэ” гэж ярихаар нь би эхнэрээсээ “хэн тэгж байна, ******* хэнийг хутгалсан гэнэ, хүн нь тэгээд яасан гэнэ” гэж аад манай эхнэр “өнөө өглөө ахын эхнэр надтай утсаар ярихдаа тэгж ярьж байна, ******* өчигдөр өдөр дээр Д. ахыг , 4 удаа хутгалсан гэнэ, одоо ах сумын эмнэлэгт юм байна, бие нь тааруу л юм шиг байна, алах шахсан байна гэж байна шүү дээ, ******* өөрөө тэгээд зугтаад алга болсон гэнэ, цагдаа нар хайгаад олоогүй юм шиг байна” гэж ярихаар нь би *******г ахыг хутгалчихсан юм байна гэж мэдсэн юм...” гэсэн мэдүүлгээр,
Насанд хүрээгүй гэрч Б.ын “... худгийн тэнд хүн мотоциклтэй байж байснаа хүн нь хоорондоо муудалцаад бололтой нэгнээ хөөгөөд тэгээд тэнд хүмүүс салгах гээд харагдсан... тэгтэл гэдэг хүн мотоциклтойгоо худгаас үхэр лүүгээ зөөлөн явж байтал араас ******* гэдэг хүн мтотоциклтойгоо ирээд гэдэг хүний мотоциклийн араас мөргөөд тэр хүн мотоциклтой унаж харагдсан ...дээр доороо ороод ноцолдоод бололтой байсан би хол байсан учир хэн хэнийгээ цохисон зодсон талаар мэдэхгүй...” гэсэн мэдүүлгээр,
Гэрч А.гийн “...Би Эрүүл мэндийн төвийн лэгч, эмчээр лах байна. 04 оны дүгээр сарын *******-ний өдрийн 4 цагийн үед манай Эрүүл мэндийн төвд тус сумын багийн нутаг дээр тус багийн иргэн Д. нь хүнд хутгалуулаад цус алдаад байна, яаралтай тусламж х байна гэсэн дуудлага мэдээлэл анх ирсэн. ...Эрүүл мэндийн төвийн машинаар яваад ******* цагийн үед худгийн ойролцоо байх иргэн Д.ийн гэрт нь очсон юм. Тэгэхэд иргэн Д.ийн өмсөж явсан дээл хувцас нь нил цус болчихсон шархных нь зарим хэсгийг нь даавуугаар дараад боочихсон тэр боолт нь бас цус болчихсон, гэрийнх нь ширдгэн дээр бас цус болчихсон, Д. өөрөө гэрийнхээ зүүн талын орон дээр суугаа байдалтай байсан ба би очингуутаа эхлээд тухайн хүний амин үзүүлэлт буюу даралтыг нь үзээд дараа нь өвчин намдаах, шингэн сэлбэх эмчилгээ хийгээд дараа нь тухайн хүний шарханд нь анхны цэгцлэлт буюу шархнуудыг нь цэвэрлэж, оёдол боолт хийсэн юм. Дараа нь иргэн Д.ийг сумын төв рүү ирч Эрүүл мэндийн төвдөө хэвтүүлэн эмчилгээ хийж эхэлсэн юм. Иргэн Д.ийн гэрт анх очиход иргэн Д. нь цус их алдсан байдалтай, мөн өвдөлтийн шоктой, сандарсан байдалтай, даралт нь багассан байдалтай, биеийн ерөнхий байдал нь хүндэвтэр байсан. Биеийн зүүн хэсэгт ар талдаа зүүн мөрний хэсэгт . см өргөнтэй, 8 см гүнтэй зүсэгдсэн шархтай, зүүн талын суганы арын шугам орчимд . см өргөнтэй, см гүнтэй мөн зүсэгдсэн шархтай, зүүн сүврэгдэсний , дугаар хавирганы орчимд . см өргөнтэй, см гүнтэй мөн зүсэгдсэн шархтай, зүүн талын нурууны L-4, 5 дугаар үений орчимд буюу ууц хэсэгт нь . см өргөнтэй, 8 см гүнтэй мөн зүсэгдсэн шархтай, нийт 4 хэсэг т зүсэгдсэн шархтай, шарх бүрээс цус гоожиж байсан учраас шарханд оёдол , өвчин намдаах болон шингэн сэлбэх эмчилгээ хийж биеийн байдлыг тогтворжуулаад эмнэлгийн хүргэж яаралтай эмчилгээ хийж эхэлсэн...” гэсэн мэдүүлгээр болон гомдол мэдээлэл хүлээн авсан тухай тэмдэглэл, хэргийн газрын үзлэг хийсэн тухай тэмдэглэл, гэрэл зургийн үзүүлэлтүүд, тээврийн хэрэгсэлд үзлэг хийсэн тухай тэмдэглэл, түргэн тусламжийн яаралтай эмчилгээ хийгдсэн тухай өвчтний түүх зэрэг шүүх хуралдаанаар шинжлэн судалж хэлэлцэгдсэн нотлох баримтуудаар тогтоогдож байна.
Шүүгдэгч Э.******* хохирогч Д.ийг хутгалсан үйлдлийн улмаас хохирогчийн эрүүл мэндэд хөнгөн зэргийн хохирол учирсан нь аймгийн Шүүх шинжилгээний хэлтсийн шинжээчийн 00000*******5 дугаартай “...Шинжлүүлэгч Д.ийн биед: Зүүн бугалаг, зүүн дал, цний зүүн тал , 8 дугаар хавирга орчим, зүүн бөөрний ар хэсэгт шарх гэмтлүүд тогтоогдлоо. Дэ гэмтлүүд нь хурц иртэй үзүүртэй зүйлийн хэд хэдэн удаагийн үйлчлэлээр үүссэн. Дэ гэмтлүүд нь нэг цаг хугацаанд үүссэн тухайн гэмтлийг авсан гэх цаг хугацаанд үүссэн байх боломжтой шинэ гэмтлүүд байна. Тухайн гэмтлүүд нь хөдөлмөрийн чадвар алдалтад нөлөөлөхгүй. Д.ийн биед: Зүүн бугалаг, зүүн дал, цний зүүн тал , 8 дугаар хавирга орчим, зүүн бөөрний ар хэсэгт шарх гэмтлүүд нь эрүүл мэндийг түр хугацаагаар сарниулах тул хүний эрүүл мэндэд учирсан хохирлын зэрэг тогтоох журмын ..-т зааснаар хохирлын хөнгөн зэрэг тогтоогдлоо. Дэ гэмтлүүд нь тус тусдаа хохирлын хөнгөн зэрэгт хамаарна…” гэсэн дүгнэлтээр нотлогдсон байна.
Энэ хэрэгт хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн . дугаар зүйлд заасан нотолбол зохих байдлуудыг хангалттай шалгаж тодруулсан, хэрэг хянан шийдвэрлэх лагааны явцад оролцогчийн хуулиар хамгаалагдсан ийг хассан, хязгаарласан, хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасан шаардлагыг зөрчсөн гэх ноцтой зөрчил тогтоогдоогүй байна.
хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн .******* дугаар зүйлийн дахь хэсэгт зааснаар хэрэгт авагдсан нотлох баримтыг харьцуулан шинжлэн судлах, бусад нотлох баримттай харьцуулах, нотлох баримтын эх сурвалжийг магадлах ар шалгалаа.
Мөрдөн шалгах лагааны явцад хохирогч, гэрчүүдээс мэдүүлгийг хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасан журмын дагуу бэхжүүлж авсан, гэрч, хохирогчийн мэдүүлгийн агуулга өөр хоорондоо зөрүүгүй, хэрэгт хамааралтай хэргийн үйл баримтыг нотолсон. Шинжээчийн дүгнэлтүүдийг хэрэгт хувийн сонирхолгүй, нарийн мэргэшсэн, гсан дүгнэлтийнхээ хариуцлагыг хүлээх чадвар шинжээч гсан байна.
Шүүх хэрэгт авагдсан нотлох баримтуудыг хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн . дүгээр зүйлийн дахь хэсэгт заасныг баримтлан үнэлсэн бөгөөд хэргийн үйл баримтыг нотолж баримтууд нь тухайн хэрэгт хамааралтай, ач холбогдолтой төдийгүй шүүгдэгчийн үйлдлийг хангалттай нотолж чадсан, хууль ёсны баримтууд байна.
Шүүгдэгч Э.******* нь хохирогчийг 4 удаа хутгалсан ба тэрээр хохирогчийг хутгалсан үйлдлээ сайн дураар зогсоогоогүй, харин гэрч Д., М. нар тэднийг салгасан идэвхитэй үйлдлийн үр дүнд хохирогчоос салж орхин явсан, мөн түүнийг “ална гүйцээнэ” гэж тойрч хөөж байсан. Хэргийн үйл баримтад дүгнэлт хийхэд шүүгдэгч бусдын амин тнүүд байх буюу цин хэсэгт хутгалсан. Шүүгдэгч өөрийн үйлдлийн улмаас хүний амь нас хохирч болохыг энгийн ухамсрын түвшинд ухамсарлан ойлгосон атлаа хохирогчийн цин тус 4 удаа хутгалсан байна.
Хүнийг санаатай алахыг завдах гэдэг нь гэм буруутай этгээд бусдын амь насыг хохирооход чиглэсэн санаатай үйлдлийг нэгэнт эхлүүлсэн боловч энэ нь түүний хүсэл зоригоос үл хамаарах обьектив нөхцөл шалтгаан үйлчилсний үр дүнд зорилгодоо хүрээгүй байдаг болно. Шүүгдэгч Э.*******гийн дэ үйлдэл нь гадны хүчин зүйлээс шалтгаалж төгссөн учир түүнийг хүнийг алахаар завдсан гэж үзнэ.
Шүүгдэгч Э.******* нь хохирогчийн хуулиар хамгаалагдсан, Монгол Улсын Үндсэн хуулийн дугаар зүйлийн дэх хэсэг, Хүний ийн түгээмэл тунхаглалын дугаар зүйлд тус тус заасан “амьд явах” ийг зөрчихэд шууд чиглэсэн санаатай үйлдэл хийж хохирогч Д.ийг 4 удаа хутгалсан үйлдлийн улмаас түүний биед хөнгөн хохирол учирсан байна.
Иймд шүүгдэгч Э.*******г хуулийн ерөнхий ангийн .8 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт заасныг журамлан хуулийн ангийн 0. дүгээр зүйлийн дэх хэсэгт заасан хүнийг алахыг завдсан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцох үндэслэлтэй.
Гэм буруугийн шүүх хуралдаанд иргэдийн төлөөлөгчийн “...Э.*******г ...гэм буруугүй...” гэсэн дүгнэлт гсныг шүүх бүрэлдэхүүн хүлээн аваагүй болно.
Шүүгдэгчийн өмгөөлөгч Б.******* гэм бурууг хэлэлцэх шүүх хуралдаанд гсан дүгнэлт болон тайлбартаа: хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн .******* дугаар зүйлд заасан “...шүүгдэгчийн гэм буруутай эсэхэд эргэлзээ гарвал ...шүүгдэгчид ашигтайгаар шийдвэрлэнэ гэдэг хуулийн зохицуулалтын хүрээнд хэргийг шийдвэрлэж, ...хэргийн зүйлчлэлийг хөнгөрүүлэн өөрчилж өгнө үү...” гэж,
Шүүгдэгчийн өмгөөлөгч В.******* шүүх хуралдаанд гсан дүгнэлт болон тайлбартаа “...хувийн тааламжгүй харилцаанаас хүнийг алах хүсэл зорилготой Э.******* дээр ирээгүй. хуулийн ерөнхий ангийн .8 дугаар зүйлд “тухайн хүн өөрийнхөө үйл явдлыг хийж үйлдэл нь шууд хүнийг алах чиглэлтэй байх ёстой. ...лах дүгнэлтэд дурдаж гаар хохирогчийг мотоциклоор дайрч унагаасан үйлдэл нь урьд үүссэн нөхцөл байдал ...хувийн тааламжгүй харилцаанаас үргэлжлээд юм. ...хэрвээ Э.******* хүн алах хүсэл зорилго байсан бол 4 удаа хутгалахдаа дандаа өнгөц хэлбэрийн шархнууд үүсгэсэн байдаг. ... хуулийн ерөнхий ангийн .8 дугаар зүйлий дэх хэсэгт заасныг журамлан хэрэглэсэн нь буруу хууль хэрэглээний алдаатай гэж үзэж байна. Тийм учраас Э.*******д холбогдох хэргийг хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү...” гэж мэтгэлцэж ч шүүгдэгчийн өмгөөлөгч нарын дэ дүгнэлтүүдийг шүүх бүрэлдэхүүн хүлээн авах үндэслэлгүй байна.
Учир нь: Шүүгдэгч хохирогчийг удаа дараа хутга барин хөөж түүнийг хутгалсан шүүгдэгчийн үйлдлийг гэрчүүд таслан зогсоосноор тухайн гэмт хэрэг туйлдаа хүрэлгүй завдалтаар төгссөн болох нь хуульд заасан үндэслэл, журмын дагуу цуглуулж, бэхжүүлэн, шүүх хуралдаанаар хянан хэлэлцсэн нотлох баримтуудаар нотлогдсон ба шүүгдэгч Э.******* нь хохирогчийг “...би цаадахыг чинь гүйцээгээд алаад орхиё тэгж байж салнаа гээд дахиж хутгалахаар дайраад байсан...” зэргээс түүний халдашгүй байдлыг зөрчиж гэмт үйлдлээ нэгэнт эхэлсэн, түүгээр ч барахгүй араас нь хөөж “ална гүйцээнэ” гэсэн нь хохирогчийн дээр дурдсан мэдүүлгээр нотлогдсон бөгөөд энэ үйлдэл нь түүний хүсэл зоригоос үл хамаарах нөхцөл байдал болох гэрч Д., М. нарын идэвхитэй үйлдлийн улмаас таслан зогсоогдсон. Иймд өмгөөлөгчийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн .******* дугаар зүйлд заасан “...шүүгдэгчийн гэм буруутай эсэхэд эргэлзээ гарвал шүүгдэгчид ашигтайгаар шийдвэрлэж, зүйлчлэлийг өөрчилж шийдвэрлэж өгнө үү...” гэсэн дүгнэлтийг хүлээн авах боломжгүй байна.
Түүнчлэн шүүгдэгчийн өмгөөлөгчийн хохирогчийг 4 удаа хутгалахдаа өнгөц шарх, хөнгөн гэмтэл үүсгэсэн нь хүнийг алахыг завдсан гэмт хэргийн шинжгүй гэсэн дүгнэлт үндэслэлгүй юм.
Учир нь: хуулийн ерөнхий ангийн .8 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт “гэмт хэрэг үйлдэхэд шууд чиглэсэн үйлдэл, эс үйлдэхүйг санаатай хийсэн боловч тухайн хүний хүсэл зоригоос үл хамаарах нөхцөл байдлын улмаас гэмт хэрэг төгсөөгүй бол гэмт хэрэг үйлдэхээр завдах гэнэ” гэж тодорхойлсон.
Гэмт хэрэг үйлдэхээр завдах гэдэг нь гэмт хэрэг үйлдэж эхэлсэн боловч дуусаагүй хэрэг. Өөрөөр хэлбэл гэмт хэрэг үйлдэхэд чиглэсэн үйлдэл, эс үйлдэхүйг хийсэн боловч тухайн хүний хүсэл зоригоос үл хамаарах нөхцөл байдлын улмаас таслан зогсоогдсныг гэмт хэрэг үйлдэхээр завдах гэж үзэх бөгөөд ихэнх тохиолдолд завдалт нь идэвхтэй үйлдлээр илэрдэг.
Өөрөөр хэлбэл зүйд гэмт хэрэгт завдсан гэж гэмт хэрэг туйлдаа хүрч, төгсөөгүй байх явдлыг ойлгох бөгөөд шүүгдэгч Э.*******гийн дэ үйлдэл нь хүнийг алах гэмт хэргийг үйлдэхээр завдах шинжтэй. Хүний амьд явах эд халдсан үйлдэл, эс үйлдэхүй хийсэн боловч хохирогч нас бараагүй, эсхүл довтолгоон хийх явцад халдагч этгээдийн хүсэл зоригоос үл шалтгаалах нөхцөл байдлын улмаас үйлдэл нь таслан зогсоогдсон буюу хүссэн үр дүнд хүрээгүй тохиолдолд хүнийг алахыг завдсан гэж үзнэ.
Хохирлын талаар:
Иргэний хуулийн 49 дугаар зүйлийн 49. дэх хэсэг, 505 дугаар зүйлийн 505.-д, 50 дугаар зүйлийн 50.-д зааснаар гэм буруутай этгээд хохирогчид гэмт хэргийн улмаас учирсан хохирол, хор уршгийг нөхөн төлөх тэй байна.
Шүүгдэгч Э.*******гээс хохирогч Д. нь эрүүл мэндэд учирсан хохирол төлбөр нэхэмжлээгүй болох нь шүүх хуралдаанд гсан тайлбараар тогтоогдсон учир хохирогчид төлөх төлбөргүй гэж шүүх бүрэлдэхүүн үзлээ.
Харин хохирогчийн Хятад улсад үйлдвэрлэсэн цэнхэр өнгийн Даюун маркийн улсын дугааргүй мотоциклийн эд ангиудыг эвдрэл нь 55,000 /хоёр зуун тавин таван мянга/ төгрөгийн үнэлгээтэй болох нь Буфа үнэлгээ ХХК-ны 04 оны дүгээр сарын -ны өдрийн ******* дугаартай хөрөнгийн үнэлгээгээр тогтоогдсон учир шүүгдэгчийн үйлдлийн улмаас учирсан хохирол, хор уршиг гэж үзэж шүүгдэгчээс гаргуулж хохирогч Д.эд олгож шийдвэрлэлээ.
Хоёр. Шүүгдэгчид эрүүгийн хариуцлагын талаар:
хуулийн ерөнхий ангийн .4 дүгээр зүйлийн дэх хэсэгт “Энэ хуульд заасан гэмт хэрэг үйлдсэн нь шүүхээр тогтоогдсон гэм буруутай хүнд эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэнэ” гэж заасныг баримтлан шүүгдэгч Э.*******г шүүхээс хуулийн ерөнхий ангийн .8 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт заасныг журамлан хуулийн ангийн 0. дүгээр зүйлийн дэх хэсэгт заасан хүнийг алахыг завдсан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцсон тул түүнд эрүүгийн хариуцлага оногдуулах нь зүйтэй.
хуулийн ерөнхий ангийн . дүгээр зүйлийн дахь хэсэгт “ хариуцлага эд гэмт хэрэг үйлдсэн нөхцөл байдал, учирсан хохирол, хор уршгийн шинж чанар, гэмт хэрэг үйлдсэн хүний хувийн байдал, эрүүгийн хариуцлагыг хөнгөрүүлэх, хүндрүүлэх нөхцөл байдлыг тал бүрээс нь хлзан үзнэ” гэж заасныг үндэслэл болгов.
Шүүгдэгч Э.******* нь ямар нэг сэтгэцийн өвчингүй, тухайн үед сэтгэцийн өвчингүй, өөрийн үйлдлээ удирдан жолоодох чадвартай, хэргийн талаар үнэн зөв мэдүүлэг өгөх болон хэрэг хариуцах чадвартай болох нь Шүүх сэтгэц, эмгэг судлалын сэтгэцийн шинжээч нарын 0 дугаартай “...Э.******* нь гэмт хэрэг үйлдэх үедээ сэтгэл мэдрэлийн ямар нэг өвчингүй байсан болно. Э.******* нь гэмт хэрэг үйлдэгдэх үед сэтгэл мэдрэлийн ямар нэг өвчингүй, өөрийнхөө үйлдлийг удирдан жолоодох чадвартай болно. Э.******* нь одоо сэтгэл мэдрэлийн ямар нэг өвчин үгүй болно. Гэмт үйлдлээ хариуцах чадвартай болно. Э.*******д эмнэлгийн чанартай авах шаардлагагүй болно...” гэсэн дүгнэлтээр тогтоогдож байх тул эрүүгийн хариуцлага гарцаагүй байх зарчимд тулгуурлан шүүгдэгчид эрүүгийн хариуцлага үндэслэлтэй байна.
Шүүгдэгч Э.*******д эрүүгийн хариуцлага эд хуулийн ерөнхий ангийн .5 дугаар зүйлд заасан хөнгөрүүлэх нөхцөл байдал болон хуулийн ерөнхий ангийн . дугаар зүйлд заасан хүндрүүлэх нөхцөл байдал тогтоогдохгүй байна.
Шүүдэгч Э.******* нь аймаг дахь Сум ын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн 0 оны дүгээр сарын -ны өдрийн 0/ШЦТ/4 дугаартай шийтгэх тогтоолоор хуулийн ерөнхий . дугаар зүйлийн дэх хэсгийн .-д заасныг журамлан хуулийн ангийн . дүгээр зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар хорих оногдуулахгүйгээр жилийн хугацаагаар тэнсэж, энэ хугацаанд хуулийн . дугаар зүйлийн дахь хэсгийн .5-д зааснаар , , үүргийг хүлээлгэж шийдвэрлэжээ.
хуулийн ерөнхий ангийн . дүгээр зүйлийн 4 дэх хэсэгт “тэнссэн хугацаанд хүлээлгэсэн үүргийг биелүүлээгүй, хязгаарлалтыг зөрчсөн бол шүүх тэнссэн шийдвэрийг хүчингүй болгож оногдуулна” гэж, мөн хуулийн 5 дахь хэсэгт тэнссэн хугацаанд энэ хуулийн ангид заасан санаатай гэмт хэрэг үйлдсэн бол шүүх тэнссэн шийдвэрийг хүчингүй болгож, энэ хуулийн .8, .9 дүгээр зүйлд заасан журмаар оногдуулна” гэж тус тус хуульчилсан бөгөөд шүүгдэгч дэ тэнссэн жилийн хугацаанд шүүхээс хүлээлгэсэн үүргийг биелүүлээгүй, санаатай гэмт хэрэг үйлдсэн байна.
Иймд хуулийн ерөнхий ангийн . дүгээр зүйлийн 4,5 дахь хэсэгт зааснаар шүүгдэгчийн аймаг дахь Сум ын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн 0 оны дүгээр сарын -ны өдрийн 0/ШЦТ/4 дугаартай шийтгэх тогтоолоор хуулийн ерөнхий ангийн . дугаар зүйлийн дэх хэсгийн .- д заасныг журамлан хуулийн ангийн . дүгээр зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар хорих оногдуулахгүйгээр жилийн хугацаагаар тэнссэн, хуулийн ерөнхий ангийн . дугаар зүйлийн дахь хэсгийн .5-д зааснаар , , үүргийг хүлээлгэсэн шийдвэрийг тус тус хүчингүй болгож, түүнд хуулийн ангийн . дүгээр зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар /нэг/ жилийн хугацаагаар хорих оногдуулж, хуулийн ерөнхий ангийн .8 дугаар зүйлийн дэх хэсэг, мөн хуулийн .9 дүгээр зүйлийн дэх хэсэгт заасныг журамлан нэмж нэгтгэх нь зүйтэй байна.
хуулийн ерөнхий ангийн .8 дугаар зүйлийн дэх хэсэг, .9 дүгээр зүйлийн дэх хэсэг, хууулийн ерөнхий ангийн .8 дугаар зүйлийн дэх хэсгийг журамлан хуулийн ангийн 0. дүгээр зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч Э.*******д оногдуулсан /нэг/ жилийн хугацаатай хорих дээр хуулийн ангийн . дүгээр зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар оногдуулсан /нэг/ жилийн хугацаатай хорих ыг нэмж нэгтгэн нийт биечлэн эдлэх ыг /хоёр/ жилийн хугацаагаар хорих эдлүүлэхээр тогтоож, нээлттэй хорих эдлүүлэх нь зүйтэй гэж үзлээ.
Шүүгдэгч Э.*******гийн энэ хэрэгт цагдан хоригдсон 0 хоногийг хуулийн .0 дугаар зүйлд зааснаар түүний эдлэх д нь оруулан тооцож, түүнд өмнө авсан цагдан хорих таслан сэргийлэх г шийтгэх тогтоол хуулийн хүчин төгөлдөр болтол хэвээр үргэлжлүүлэх нь зүйтэй.
Хэрэгт шүүгдэгч Э.*******гээс гаргуулах эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх лагааны зардалгүй, түүний хувийн баримт бичиг шүүхэд ирээгүй, иргэний үнэмлэхийн лавлагаа хэрэгт авагдсан, битүүмжилсэн эд хөрөнгөгүй, эд мөрийн баримтаар хураагдсан зүйлгүй болохыг дурдах нь зүйтэй гэж үзээд
хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн .8 дугаар зүйлийн дэх хэсгийн ., ., ., .4, .5, .,.8, .9 болон .8 дугаар зүйлийн 4, 5 дахь хэсэг, .0 дугаар зүйлийн 4 дэх хэсэг, . дугаар зүйлийн дэх хэсэгт заасныг тус тус удирдлага болгон ТОГТООХ нь:
. Шүүгдэгч овогт Эрдэнэжлын *******г хуулийн ерөнхий ангийн .8 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт заасныг журамлан хуулийн ангийн 0. дүгээр зүйлийн дэх хэсэгт заасан хүнийг алахыг завдсан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцсугай.
. хуулийн ерөнхий ангийн .8 дугаар зүйлийн дахь хэсэгт заасныг журамлан хуулийн ангийн 0. дүгээр зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч Э.*******г /нэг/ жилийн хугацаагаар хорих аар шийтгэсүгэй.
. хуулийн ерөнхий ангийн . дүгээр зүйлийн 4,5 дахь хэсэгт зааснаар шүүгдэгч Э.*******д аймаг дахь Сум ын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн 0 оны дүгээр сарын -ны өдрийн 0/ШЦТ/4 дугаартай шийтгэх тогтоолоор хуулийн ерөнхий ангийн . дугаар зүйлийн дэх хэсгийн .-д заасныг журамлан хуулийн ангийн . дүгээр зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар хорих оногдуулахгүйгээр жилийн хугацаагаар тэнсэж, хуулийн ерөнхий ангийн . дугаар зүйлийн дахь хэсгийн .5-д зааснаар , , үүргийг хүлээлгэсэн шийдвэрийг тус тус хүчингүй болгож, түүнд хуулийн ангийн . дүгээр зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар /нэг/ жилийн хугацаагаар хорих оногдуулсугай.
4. хуулийн ерөнхий ангийн .8 дугаар зүйлийн дэх хэсэг, .9 дүгээр зүйлийн дэх хэсэг, хуулийн ерөнхий ангийн .8 дугаар зүйлийн дахь хэсэгт заасныг журамлан хуулийн ангийн 0. дүгээр зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч Э.*******д оногдуулсан /нэг/ жилийн хугацаатай хорих дээр хуулийн ангийн . дүгээр зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар оногдуулсан /нэг/ жилийн хугацаатай хорих ыг нэмж нэгтгэн нийт биечлэн эдлэх ыг /хоёр/ жилийн хугацаагаар хорих аар тогтоосугай.
5. хуулийн ерөнхий ангийн 5. дугаар зүйлийн 4 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч Э.*******д оногдуулсан /хоёр/ жилийн хугацаагаар хорих ыг нээлттэй хорих эдлүүлсүгэй.
. хуулийн ерөнхий ангийн .0 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч Э.*******гийн тогтоол гарахын өмнө цагдан хоригдсон 0 /хоёр зуун хорь/ хоногийг эдэлсэн хугацаанд оруулан тооцож, эдлэх ыг энэ өдрөөс эхлэн тоолсугай.
. Шүүгдэгч Э.*******д өмнө авсан цагдан хорих таслан сэргийлэх г хэвээр үргэжлүүлсүгэй.
8. Иргэний хуулийн 49 дугаар зүйлийн 49. дэх хэсэг, 50 дугаар зүйлийн 50. дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч Э.*******гээс 55,000 төгрөгийг гаргуулж хохирогч Д.эд олгосугай.
9. Шүүгдэгч Э.*******гээс гаргуулах эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх лагааны зардалгүй, түүний хувийн баримт бичиг шүүхэд ирээгүй, иргэний үнэмлэхийн лавлагаа хэрэгт авагдсан, битүүмжилсэн эд хөрөнгөгүй, хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдсан зүйлгүй болохыг дурдсугай.
0. Шийтгэх тогтоол уншиж сонсгосноор хүчинтэй болохыг дурдсугай.
. хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 8. дүгээр зүйлийн дэх хэсэг, 8. дугаар зүйлийн дэх хэсэгт тус тус зааснаар шийтгэх тогтоолыг улсын лагч түүний дээд шатны прокурор, шүүгдэгч, хохирогч, тэдгээрийн хууль ёсны төлөөлөгч, өмгөөлөгч өөрөө гардан авснаас хойш 4 хоногийн дотор аймгийн эрүү, иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гх, эсэргүүцэл бичих тэй болохыг дурдсугай.
ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ Н.ДЭЛГЭРМАА
ШҮҮГЧИД Ш.ОДОНЗУЛ
Т.БАЛЖИННЯМ