МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

аймаг дахь сум дундын иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч З.Ганчимэг даргалж, тус шүүхийн Б танхимд хийсэн шүүх хуралдаанаар;

Нэхэмжлэгч: ******* хот,*******-******* дүүрэг, ******* дугаар хороо, ******* гудамж, *******/******* тоотод байрлах ******* ******* ХХК /РД: /

Хариуцагч: аймаг, сум, дугаар баг, ХХК-ийн байр ******* давхарт байрлах, ХХК /РД:*********************/

Нэхэмжлэлийн шаардлага: Бараа бүтээгдэхүүний төлбөрт *******.. төгрөг, хохиролд .************** төгрөг, нийт *******..************** төгрөг гаргуулах тухай иргэний хэргийг хянан хэлэлцэв.

Шүүх хуралдааны оролцогчид:

Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч ,

Хариуцагчийн төлөөлөгч ,

Шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга - нар оролцов.

 

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

 

Нэхэмжлэгч ******* ******* ХХК нь ХХК-д холбогдуулан бараа бүтээгдэхүүний төлбөрт *******.. төгрөг, хохиролд .************** төгрөг, нийт *******..************** төгрөг гаргуулахаар нэхэмжлэл гаргасан. Нэхэмжлэгч нэхэмжлэлийн шаардлагын үндэслэлээ дараах байдлаар тодорхойлж байна. Үүнд: ХХК нь ******* оны дугаар сарын -ны өдөр *******.. төгрөгийн бараа бүтээгдэхүүнийг захиалан авсан бөгөөд өнөөдрийг хүртэлх хугацаанд төлбөр тооцоог барагдуулаагүй болно. Компанийн зүгээс удаа дараа төлбөр тооцоог барагдуулахыг шаардсан боловч элдэв шалтаг шалтгаан тоочин удахгүй төлнө гэж худал хэлсээр өдий хүрсэн тул арга буюу танай байгууллагад хандахад хүрлээ. Иймд хариуцагч ХХК-аас бараа бүтээгдэхүүний төлбөр тооцоо *******.. төгрөг, шүүх хуралдаанд оролцоход зарцуулагдсан хоол, шатахууны зардалд .************** төгрөг, нийт *******..************** төгрөгийг гаргуулж өгнө үү гэжээ.

Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: Манай байгууллага түгээлтийн чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг. Хариуцагч өөрийн Цоглог нэрийн дэлгүүртээ ******* оны дугаар сарын -ны өдөр *******.. төгрөгийн бараа бүтээгдэхүүн захиалан аваад одоог хүртэл төлбөр тооцоогоо барагдуулаагүй. Хариуцагч нь нэхэмжлэгчээс ******* оны дугаар сараас өмнө удаа буюу ******* оны дугаар сарын **************-ний өдөр, ******* оны дугаар сарын *******-ний өдөр бараа бүтээгдэхүүн авч байсан. Эхний удаа бараагаа авахдаа бараагаа захиалчхаад мөнгөө шилжүүлээд тээвэрлэлтээр шууд бараагаа авсан. Дараа нь бараа авахдаа ч мөн адилхан тээвэрлэлтээр аваад барааны төлбөрөө барааны захиалгаа өгчхөөд хийлгүй хоногийн дараа хийсэн. Маргаантай байгаа дугаар сарын -ны өдрийн барааг захиалахдаа төлбөрийг тухайн өдрөө хийгээгүй, захиалга авч байгаа орон нутгийн төлөөлөгчид өмнөх бараа авахад ундаа усны доголдол гарсан байсан учраас бараагаа авсны дараа төлбөрөө хийнэ гэж бараагаа авсан байсан. Манай байгууллагын орон нутгийн захиалгыг хариуцсан худалдааны төлөөлөгч нь захиалгыг аваад төлбөр нь орж ирсний дараа тухайн орон нутгийн унаанд тээвэрлэж өгөөд тоо, ширхэг баглаагаар мэдээллийг захиалагчид мэдээлэх үүрэгтэй байдаг. Хариуцагч дугаар сарын -ны өдөр авсан барааны төлбөрийг төлөөгүй ч Иргэний хуулийн дугаар зүйлийн . дахь хэсэгт зааснаар үүргээ биелүүлээд захиалсан барааг орон нутгийн унаанд тээвэрлээд мэдээллийг нь өгсөн. Тухайн бараа бүтээгдэхүүний үнийг шаардаж байсан ингэхдээ утсаар шаардаж байсан. Хол байдаг учраас албан ёсоор мэдэгдэх хуудас өгч шаардаж байгаагүй. Тухайн үед харилцаж байсан үүрэн холбооны оператороос дуудлага хийсэн мэдээллийг авах гэсэн боловч ******* сар хүртэл хугацаагаар хадгалагддаг боломжгүй гэсэн хариу өгсөн. Өмнөх шүүх хуралдаан болохын өмнө маргаантай байгаа барааг тээвэрлэсэн Оюунболд гэдэг хүнийг гэрчээр асуулгахаар тухайн хүнд нь хүсэлт тавьсан боловч Оюунболд нь өөрсдөө учраа ол, би найз нөхдийн холбоотой, мэдүүлэг өгч чадахгүй, миний гарын үсэг байгаа бол бараа бүтээгдэхүүнд түгээлт хийгдсэн гэсэн үг гэж хэлсэн. Хэрвээ манай байгууллага хариуцагчийн хэлж байгаа шиг бараа бүтээгдэхүүн нийлүүлээгүй байсан бол тухайн сардаа багтаагаад татварын программд НӨАТ-ын е-баримт шивээд хариуцагч талд НӨАТ-ын буцаан олголтыг өгөх боломжгүй. Хэрвээ хариуцагчид нийлүүлээгүй бараагаа НӨАТ-ын буцаан олголтоор өгсөн бол зүв зүгээр бэлэн мөнгө май гээд өгч байгаатай адилхан. Энэ талаар хэргийн материалд баримтуудаа хавсаргаж өгсөн. Мөн шүүх хуралдаанд ирэх замын зардал, унааны мөнгийг нэмж нэхэмжлэхээр оны дүгээр сарын -ны өдөр нэхэмжлэл гаргасан. Иймд хариуцагчаас бараа бүтээгдэхүүний төлбөр тооцоо *******.. төгрөг, шүүх хуралдаанд оролцоход зарцуулагдсан хоол, шатахууны зардалд .************** төгрөг, нийт *******..************** төгрөгийг гаргуулж өгнө үү гэв.

Хариуцагчийн төлөөлөгч шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: ХХК нь ******* оны дугаар сараас хүнсний дэлгүүрийн үйл ажиллагааны чиглэлээр ажиллаж эхэлсэн. Ингэх явцдаа нэхэмжлэгч байгууллагаас удаа л татан авалт хийсэн. ******* дахь удаагаа татан авалт хийгээгүй. Энэ байгууллагаас манайхтай оны ******* дүгээр сард холбоо бариад өмнөх оны тайлан тооцоо дууссан байхад ******* оны дугаар сарын тооцоо байна гэж хэлсэн. Би энэ байгууллагын худалдааны зөвлөх нь ажлаасаа гарсан гэж сонссон, тэр хүн нь бараа бүтээгдэхүүнийг нь шамшигдуулсан юм уу эсхүл мөнгө төгрөгийг нь авсан эсэх дотоод асуудлыг нь мэдэхгүй байна. Оюунболд гэдэг жолооч манай компанийн бараа бүтээгдэхүүнийг хүлээж авдаг хүн биш. Манай машины жолооч -******* улсын дугаартай баяр гэдэг жолооч байгаа. ******* оны дугаар сардаа тооцоо нийлэхгүй яасан юм бэ, ******* оны санхүүгийн тайлан гарахад хэлээгүй байж он гарсны дараа яагаад бидэнд хэлж байгаа юм бэ. Эдний байгууллагатай гэрээ хийгээгүй, бусад байгууллагатай гэрээ хийгээгүй ч гэсэн төлбөрөө бүрэн барагдуулж байж бараагаа авдаг. аймаг дотроо зарим газраас сарын сүүлээр тооцоо хийх журмаар хамтран ажилладаг. ******* хотын харилцагч нартай бол гэрээ байгуулж байж бараагаа авдаг. Нэхэмжлэлийн шаардлагыг зөвшөөрөхгүй гэв.

Хавтаст хэрэгт авагдсан баримтын тухайд: Нэхэмжлэгч талаас *******..-ны өдрийн *******.. төгрөгийн зарлагын баримт, *******..**************-ний өдрийн *******.. төгрөгийн төлбөрийн баримт, ******* ******* ХХК-ийн *******.*******.*******-*******.*******.**************-ний өдрийн хоорондох авлагын дэлгэрэнгүй тайлан, нотариатын үйлчилгээний хөлс төгрөг төлсөн баримт, МТ ХХК-ийн Аи- шатахууны ..*******-ний **************.******* төгрөгийн баримт, Петростар ХХК-ийн Аи- шатахууны ..*******-ний өдрийн .******* төгрөгийн баримт, ..*******-ний өдрийн *******. төгрөгийн баримт зэрэг баримтыг ирүүлсэн ба нэхэмжлэгчийн хүсэлтээр шүүх ХХК-ийн ******* оны дугаар улирлын тайланг бүрдүүлсэн байна.

 

ҮНДЭСЛЭХ нь:

 

Шүүх нэхэмжлэлийн шаардлагыг хангах үндэслэлтэй гэж үзэв.

Нэхэмжлэгч нэхэмжлэлийн шаардлагын үндэслэлээ ХХК нь ******* оны дугаар сарын -ны өдөр *******.. төгрөгийн бараа бүтээгдэхүүнийг захиалан авсан бөгөөд өнөөдрийг хүртэлх хугацаанд төлбөр тооцоог барагдуулаагүй, тиймээс хариуцагч ХХК-аас бараа бүтээгдэхүүний төлбөр тооцоо *******.. төгрөг, нэхэмжлэл шүүхэд гаргасан түүнийг шийдвэрлэх шүүх хуралдаанд оролцоход зарцуулагдсан хоол, шатахууны зардалд .************** төгрөг, нийт *******..************** төгрөгийг гаргуулах талаар тайлбарлаж, нэхэмжлэлийн шаардлагаа нотлох үүднээс *******..-ны өдрийн *******.. төгрөгийн зарлагын баримт, *******..**************-ний өдрийн *******.. төгрөгийн төлбөрийн баримт, ******* ******* ХХК-ийн *******.*******.*******-*******.*******.**************-ний өдрийн хоорондох авлагын дэлгэрэнгүй тайлан, нотариатын үйлчилгээний хөлс төгрөг төлсөн баримт, МТ ХХК-ийн Аи- шатахууны ..*******-ний **************.******* төгрөгийн баримт, Петростар ХХК-ийн Аи- шатахууны ..*******-ний өдрийн .******* төгрөгийн баримт, ..*******-ний өдрийн *******. төгрөгийн баримтыг үндэслэн ХХК-аас бараа бүтээгдэхүүний төлбөр тооцоо *******.. төгрөг, нэхэмжлэл шүүхэд гаргасан түүнийг шийдвэрлэх шүүх хуралдаанд оролцоход зарцуулагдсан хоол, шатахууны зардалд .************** төгрөг, нийт *******..************** төгрөгийг гаргуулах үндэслэлтэй гэж тодорхойлж байна.

Хариуцагч ХХК ...нэхэмжлэгч байгууллагаас удаа л татан авалт хийсэн. ******* дахь удаагаа татан авалт хийгээгүй. Энэ байгууллагаас манайхтай оны ******* дүгээр сард холбоо бариад өмнөх оны тайлан тооцоо дууссан байхад ******* оны дугаар сарын тооцоо байна гэж хэлсэн. Би энэ байгууллагын худалдааны зөвлөх нь ажлаасаа гарсан гэж сонссон, тэр хүн нь бараа бүтээгдэхүүнийг нь шамшигдуулсан юм уу эсхүл мөнгө төгрөгийг нь авсан эсэх дотоод асуудлыг нь мэдэхгүй байна. Оюунболд гэдэг жолооч манай компанийн бараа бүтээгдэхүүнийг хүлээж авдаг хүн биш гэж тайлбарлан нэхэмжлэлийн шаардлагыг үгүйсгэж байна.

Хэрэгт авагдсан баримтууд болон зохигчдын тайлбараас үзэхэд талууд ******* оны дугаар сараас хойш хамтран ажилласан бөгөөд *******..*******-ны өдөр, *******..*******-ний өдөр ХХК нь ******* ******* ХХК-аас бараа бүтээгдэхүүн захиалж уг барааг татан авч, барааг тээвэрлэсэн жолооч гарын үсэг зурж хүлээн авч байсан тухайд хариуцагч маргаагүй байна.

Харин маргаантай байгаа *******..-ны өдрийн бараа нийлүүлсэн тухайд хариуцагч уг барааг манайх захиалга өгөөгүй, бараа хүлээлгэн өгсөн зарлагын баримтад гарын үсэг зурсан Х.Оюунболд гэдэг жолооч манай барааг хүлээн авдаг хүн биш, манайх *******ын нийлүүлэгчтэй заавал гэрээ хийж барааг захиалдаг талаар шүүхийн хэлэлцүүлэгт тайлбарлах хэдий ч нэхэмжлэгчийн нэхэмжлэлийн шаардлагаа нотлуулахаар хэрэгт хавсаргаж өгсөн *******..-ны өдрийн *******.. төгрөгийн зарлагын баримт, *******..**************-ний өдрийн *******.. төгрөгийн төлбөрийн баримтыг хариуцагч няцааж чадаагүй, татгалзаж буй үндэслэлээ баримтаар нотлоогүй ба нэхэмжлэгч *******..-ны өдрийн ХХК-ийн худалдан авсан барааны үнэ *******.. төгрөгийн барааг борлуулсан учир ******* ******* ХХК нь нэмэгдсэн өртгийн албан татварын баримт шивсэн бид борлуулалт хийгээгүй бол е-баримт шивэхгүй, борлуулалт хийсэн бол зарлагын баримт бичиж е-баримт олгох ёстой гэх тайлбараар хариуцагчийн тайлбар, татгалзал няцаагдаж байх бөгөөд хариуцагч тал барааг хүлээн аваагүй гэдгээ шүүхэд баримтаар нотлоогүй байна.

Иймд шүүх нэхэмжлэгч талыг *******..-ны өдөр хариуцагч талд *******.. төгрөгийн барааг нийлүүлсэн, хариуцагч барааг хүлээн авсан нь хэрэгт цугларсан баримтаар нотлогдож байна гэж үзээд талуудын хооронд Иргэний хуулийн ******* дугаар зүйлийн *******.******* дэх хэсэгт заасан худалдах, худалдан авах гэрээ байгуулагдсан байна гэж үзлээ.

Иргэний хуулийн ******* дугаар зүйлийн *******.******* дэх хэсэгт ...Худалдах, худалдан авах гэрээгээр худалдагч нь биет байдлын доголдолгүй, эрхийн зөрчилгүй хөрөнгө, түүнтэй холбоотой баримт бичгийг худалдан авагчийн өмчлөлд шилжүүлэх буюу бараа бэлтгэн нийлүүлэх, худалдан авагч нь худалдагчид хэлэлцэн тохирсон үнийг төлж, худалдан авсан хөрөнгөө хүлээн авах үүргийг тус тус хүлээнэ гэж заажээ.

Нэхэмжлэгч талаас ..-ны өдөр нэхэмжлэлийн шаардлагаа нэмэгдүүлж шүүх хуралдаанд оролцоход зарцуулагдсан хоол, шатахууны зардалд нийт .************** төгрөгийг нэхэмжилсэн ба Иргэний хуулийн ******* дүгээр зүйлийн *******.******* дэх хэсэгт Үүрэг гүйцэтгэгч хүлээсэн үүргээ зөрчсөн тохиолдолд үүрэг гүйцэтгүүлэгч учирсан хохирлоо арилгуулахаар шаардах эрхтэй гэж заасны дагуу нэхэмжлэгчид учирсан дээрх хохирлыг хариуцагч тал төлөх үүрэгтэй тул хариуцагчаас гаргуулах үндэслэлтэй байна гэж шүүх үзлээ.

Иймд нэхэмжлэгч гэрээний зүйлийг худалдан авагчид нийлүүлсэн, хариуцагч нь төлбөр төлөх үүргээ гүйцэтгээгүй нь хэрэгт цугларсан бичгийн баримт, зохигчдын тайлбараар нотлогдсон тул барааны үнэ *******.. төгрөг, учирсан хохиролд .************** төгрөг, нийт *******..************** төгрөгийг хариуцагчаас гаргуулж нэхэмжлэгчид олгох нь зүйтэй байна.

 

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн ************** дугаар зүйлийн **************..*******, **************, ************** дугаар зүйлд заасныг тус тус удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

 

*******. Иргэний хуулийн ******* дугаар зүйлийн *******.*******, ******* дүгээр зүйлийн *******. дахь хэсэгт зааснаар хариуцагч ХХК-аас бараа бүтээгдэхүүний төлбөрт *******.. төгрөг, хохиролд .************** төгрөг, нийт *******..************** /нэг сая найман зуун жаран есөн мянга хоёр зуун гучин гурван/ төгрөгийг гаргуулж нэхэмжлэгч ******* ******* ХХК-д олгосугай.

. Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн дугаар зүйлийн .*******.*******, Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн дугаар зүйлийн .*******, дугаар зүйлийн .******* дэх хэсэгт зааснаар нэхэмжлэгч ******* ******* ХХК-аас улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн . /дөчин найман мянга зургаан зуун долоон/ төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээж, хариуцагч ХХК-аас . /дөчин найман мянга зургаан зуун долоон/ төгрөгийг гаргуулж нэхэмжлэгч ******* ******* ХХК-д олгосугай.

*******. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн ************** дүгээр зүйлийн **************., ******* дугаар зүйлийн *******. дахь хэсэгт зааснаар шийдвэр танилцуулан сонсгомогц хуулийн хүчинтэй болох ба зохигчид, тэдгээрийн төлөөлөгч нар нь анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл шийдвэрийг гардан авсан өдрөөс хойш ******* хоногийн дотор аймгийн Эрүү, иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд гомдол гаргах эрхтэй болохыг дурдсугай.

 

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ З.ГАНЧИМЭГ