МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

******* аймаг дахь ын  ны ийн   хуралдааныг шүүгч Ш.Одонзул даргалж

Нарийн бичгийн дарга                                          Н.Энхтөр,

Улсын лагч                                                          Ц.Мөнх-Эрдэнэ,

Шүүгдэгч                                                                   С.*******,

 

нарыг оролцуулан тус ийн хуралдааны танхимд нээлттэй явуулж, ******* аймгийн прокурорын газрын хяналтын прокуророос хэргийг  хбаршуулсан журмаар Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн *******.10 дугаар зүйлийн 5 дахь зааснаар лах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн шүүгдэгч С.*******т холбогдох 25202010 дугаартай  гийн  хэргийг  хянан хэлэлцэв.     

Шүүгдэгч: Мон Улсын иргэн, ******* оны ******* дугаар сарын *******-ны өдөр ******* аймгийн *******н анд төрсөн, ******* настай, *******, ******* , , ам бүл , , нарын хамт хамт ******* аймгийн ын багийн нутаг ын хэсэгт - тоотод оршин суух хаягтай, ******* аймгийн ын гийн хэргийн ны ийн оны дугаар сарын -ны өдрийн /ШЦТ/ дугаартай шийтгэх тогтоолоор С.*******ыг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 2 дахь хэсэгт зааснаар " л эд " үйлдсэн тайд , Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 2 дахь хэсэгт зааснаар нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 1,000,000 өөр аар , овогт ийн ******* /РД: ИР9**************10/

 

Шүүгдэгч С.******* нь Зөрчлийн тухай хуулийн 14. дугаар зүйлийн 5 дахь хэсгийн 5.1 дэх заалтад тээврийн сэл жолоодох эрхгүй үедээ согтуугаар тээврийн сэл жолоодсоны улмаас 1 жилийн хугацаагаар тээврийн сэл жолоодох эрхээ хасуулсан байх үедээ буюу 2025 оны ******* дугаар сарын 11-нээс -нд шилжих шөнө ******* аймгийн ын нутаг дэвсгэрт иргэн Б.гийн эзэмшлийн - загварын - улсын дугаартай тээврийн слийг согтуурсан үедээ дахин жолоодсон т холбогдсон байна.

Шүүгдэгчийн холбогдсон Эрүүгийн хуулийн  тусгай ангийн *******.10 дугаар зүйлийн 5 дахь хэсэгт заасан “тээврийн сэл жолоодох эрхээ хасуулсан хүн согтуурсан үедээ тээврийн сэл жолоодсон”  т хамаарч байна.

 

Шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдсэн, т цугларсан лах болон цагаатгах нотлох баримтуудыг шинжлэн судлаад 

 

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

 

                  1.Шүүгдэгчийг үйлдсэн тайд тооцсон талаар:

 

Шүүгдэгч С.******* нь тээврийн сэл жолоодох эрхээ 1 /нэг/ жилийн хугацаагаар хасуулсан болох нь 2025 оны 04 дүгээр сарын 24-ний өдрийн 10 дугаартай шийтгэврээр болон т авагдсан баримтуудаар тогтоогдож байна.

 

Шүүгдэгч С.******* нь тээврийн сэл жолоодох эрхээ хасуулсан үедээ буюу 2025 оны ******* дугаар сарын 11-нээс -нд шилжих шөнө ******* аймгийн ын нутаг дэвсгэрт иргэн Б.гийн эзэмшлийн - загварын - улсын дугаартай тээврийн слийг согтуурсан үедээ дахин жолоодон замын хөдөлгөөнд оролцсон болох нь т авагдсан дараах нотлох баримтуудаар тогтоогдож байна. Тухайлбал:

 

Гэрч Б.гийн: "...2025 оны ******* дугаар сарын 11-ний өдрийн орой ******* аймгийн баяр наадмын үйл ажиллагаа дууссаны дараа Цэнгэлдэх хүрээлэнд тоглолт үзчихээд өөрийн үеэл болох С. *******ын хамтаар ******* аймгийн ын Жаргалант багийн нутагт байх тоглоомын талбайн хажуу талд байх ын зах дээр 2025 оны ******* дугаар сарын 11-ний өдрөөс -нд шилжих шөнө 01 цаг нэлээд өнгөрч байхад буюу 02 цагийн үед очсон юм. Тухайн газарт миний эзэмшлийн улсын дугаартай мөнгөлөг саарал өнгийн - маркийн тээврийн сэлтэйгээр очсон бөгөөд тухайн газарт бид хоёр машин дотроо нэртэй 2 литрийн хэмжээтэй 2 ширхэг пиво хувааж уусан бөгөөд би нэлээн согтоод машин дотроо тасраад унтчихсан юм. Тэгээд нэг сэрсэн чинь миний машиныг миний үеэл болох С.******* нь унаж явж байгаад цагдаагийн байгууллагад түр саатуулагдчихсан байсан. Намайг тасарчихсан байхад С.******* нь миний тээврийн слийг унаж явж байгаад цагдаад баригдсан байсан. С.*******ыг би өмнө нь архи согтууруулах ундааны зүйл лээд тээврийн сэл жолоодож байгаа эрхээ хасуулчихсан байсан гэж мэдээгүй. ...машин зогсож байсан газраас буюу баазын тоглоомын талбайн ын эрэг дээрээс ченжийн захын уулзвар хүртэл - улсын дугаартай мөнгөлөг саарал өнгийн - маркийн тээврийн слийг жолоодсон бөгөөд ченжийн захын уулзвар дээр цагдаагийн алба хаагч нар зогсоож шалгасан талаар надад хэлсэн...” гэсэн мэлгээр,

Гэрч Б.ы: "... Би 2025 оны ******* дугаар сарын -ны өглөө ******* цагийн үед ******* аймгийн ын багийн нутаг ийн захын зам дээр тандагч багажаар тээврийн слийн жолооч нарыг үлээлгэж байсан. Тэгтэл - улсын дугаартай мөнгөлөг саарал өнгийн - маркийн тээврийн слийг жолоодож байсан тээврийн слийн жолооч нь архи согтууруулах ундааны зүйл лэсэн байж болзошгүй нөхцөл байдал тогтоогдсон бөгөөд тандагч багаж дохиолол өгсөн. Тэгээд би тухайн тээврийн слийг жолоодож явсан жолооч болох С.******* гэх г ******* аймгийн цагдаагийн газарт аваачиж согтуурал хэмжих Драгер багажаар үлээлгэхэд 1.52% согтолттой гэж гарсан. Би тухайн тээврийн слийг түр саатуулах байранд хийсэн. Өөр зүйл болоогүй ээ. Би энэ талаар сайн мэдэхгүй байна. Надад хэлэхдээ Жаргалант багаас тээврийн сэл жолоодож ирсэн гэж хэлсэн. Гэхдээ намайг хяналт шалгалт хийж байх хугацаанд буюу уг тээврийн слийг зогсоох хүртэл гүүрнээс миний зогсож байсан цэг хүртэл ойролцоогоор 200 орчим метр газар миний харааны хүрээнд тээврийн сэл жолоодсон болно..." гэсэн мэлгээр болон мөрдөгчийн магадлагаа зэрэг т цугларсан хуралдаанаар хэлэлцэгдсэн нотлох баримтуудаар тогтоогдож байна.

 

Хэрэгт Эрүүгийн хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн .2 дугаар зүйлд заасан нотолбол зохих байдлуудыг хангалттай шалгаж тодруулсан, мөрдөн байцаалтын явцад оролцогчийн хуулиар хамгаалагдсан эрхийг хассан, хязгаарласан, Эрүүгийн хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасан шаардлагыг зөрчсөн гэх ноцтой зөрчил тогтоогдоогүй байна.

 

Мөрдөн шалгах ажиллагааны явцад гэрчээс авсан мэлэг нь Эрүүгийн хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасан журмын дагуу бэхжүүлж авсан, мэлгийн агуулга зөрүүгүй, мэлэг нь өөр хоорондоо зөрүүгүй, т хамааралтай хэргийн үйл баримтыг нотолсон байна.

 

Шүүх т авагдсан нотлох баримтуудыг Эрүүгийн хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн .1 дүгээр зүйлийн дахь хэсэгт заасныг баримтлан үнэлсэн бөгөөд хэргийн үйл баримтыг нотолж байгаа баримтууд нь тухайн т хамааралтай, ач холбогдолтой төдийгүй хэргийн үйлдлийг хангалттай нотолж чадсан, хууль ёсны баримтууд байна.

 

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт шинжилсэн дээрх нотлох баримтууд болон ад бичгийн нотлох баримтууд нь шүүгдэгчийн тай үйлдэл, хэргийн үйл баримтыг нотолсон энэ т хамааралтай, Эрүүгийн хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасан үндэслэл, журмын дагуу цуглуулж бэхжүүлсэн, уг нотлох баримтуудыг үгүйсгэх нотлох баримт т байхгүй байх тул Эрүүгийн хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн .1 дүгээр зүйлийн дахь хэсэгт заасныг баримтлан үнэлж шийдвэрийн үндэслэл болоо.

 

Шүүгдэгч С.*******ын тээврийн сэл жолоодох эрхийг хасаж шийдвэрлэсэн 2025 оны 04 дүгээр сарын 24-ний өдрийн 10 дугаартай шийтгэвэр нь хүчин төгөлдөр байна.

 

Замын хөдөлгөөний аюулгүй байдлын тухай хуулийн дугаар зүйлийн 3 дахь хэсэгт зааснаар иргэн Замын хөдөлгөөний аюулгүй байдлын тухай хууль түүнд нийцүүлэн гаргасан замын хөдөлгөөний дүрмийг сахин биелүүлэх үүрэгтэй байна.

 

Мон Улсын Замын хөдөлгөөн дүрмийн 3.а-д “тухайн ангиллын тээврийн слийг жолоодох эрхгүй, эсвэл согтууруулах ундаа, мансууруулах бодис, сэтгэцэд нөлөөлөх эм бэлдмэл лэсэн, мөн хөдөлгөөний аюулгүй байдлыг хангаж чадахааргүй өвчтэй буюу ядарсан үедээ тээврийн сэл жолоодохыг хориглоно” гэж заажээ.

 

Согтуурсан үедээ тээврийн сэл жолоодсон зөрчлийг тээврийн сэл жолоодох эрхээ хасуулсан үедээ дахин үйлдсэн бол Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн *******.10 дугаар зүйлийн 5 дахь хэсэгт заасан хэргийн бүрэлдэхүүнийг бий болгодог.

 

Шүүгдэгч С.******* нь 2025 оны ******* дугаар сарын 11-нээс -нд шилжих шөнө ******* аймгийн ын нутаг дэвсгэрт иргэн Б.гийн эзэмшлийн - загварын - улсын дугаартай тээврийн слийг согтуурсан үедээ дахин жолоодон замын хөдөлгөөнд оролцсон үйлдэл нь Эрүүгийн хуулийн  тусгай ангийн *******.10 дугаар зүйлийн 5 дахь хэсэгт заасан хэргийн шинжтэй байна.

 

Иймд  шүүгдэгч С.*******ыг Эрүүгийн хуулийн  тусгай ангийн *******.10 дугаар зүйлийн 5 дахь хэсэгт заасан буюу “тээврийн сэл жолоодох эрхээ хасуулсан хүн согтуурсан, мансуурсан үедээ тээврийн сэл жолоодсон” үйлдсэн тайд тооцох үндэстэй. 

 

Шүүгдэгч  С.******* нь дад төлөх төлбөргүйг дурдах нь зүйтэй.    

 

2.Шүүгдэгчид гийн хариуцлага хүлээлгэх талаар:

 

Прокуророос шүүгдэгч С.*******т холбогдох хэргийг хбаршуулсан журмаар хянан шийдвэрлүүлэх саналтай ирүүлсэн бөгөөд  т Эрүүгийн хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасан хбаршуулсан журмаар хянан шийдвэрлэх тусгай журам зөрчигдөөгүй, хуралдаанаар мөн хуулийн 1.4 дүгээр зүйлийн 4 дэх хэсэгт заасан нөхцөл байдлыг хянахад ******* хангагджээ.

Шүүгдэгч С.*******т Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн *******.10 дугаар зүйлийн 5 дахь хэсэгт заасан буюу “тээврийн сэл жолоодох эрхээ хасуулсан хүн согтуурсан, мансуурсан үедээ тээврийн сэл жолоодсон”  үйлдсэн тай нь тогтоогдсон учир түүнд Эрүүгийн хуулийн 1.4 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гийн хариуцлага хүлээлгэх үндэстэй.

            Шүүгдэгч С.*******т прокурорын санал болгож сонсгосон гийн хариуцлага нь Эрүүгийн хуулийн 5.1 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан  гийн хариуцлагын зорилго болон Эрүүгийн хуулийн 1.3 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан “тухайн хүн хуулийн этгээдийн үйлдсэн хэргийн шинж чанар, хэр хэмжээ, гийн хэлбэрт тохирсон байна” гэсэн шударга ёсны зарчимд нийцэж байна.

           

            Иймд гийн хариуцлага хүлээлгэхдээ хөнгөрүүлэх хүндрүүлэх нөхцөл байдлыг харгалзан үзэлгүйгээр Эрүүгийн хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 1.4 дүгээр зүйлийн 5 дахь хэсэгт зааснаар прокурорын саналын хүрээнд Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн *******.10 дугаар зүйлийн 5 дахь хэсэгт зааснаар шүүгдэгч  С.*******т Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн *******.10 дугаар зүйлийн 5 дахь хэсэгт зааснаар тээврийн сэл жолоодох эрхийг 1 /нэг/ жилийн хугацаагаар хасаж, 00 /гурван мянга/ нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 3,000,000 /гурван сая/ өөр оногдуулж  шийдвэрлэлээ.

 

            Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.3 дугаар зүйлийн 4 дэх хэсэгт заасныг баримтлан шүүгдэгч С.*******т оногдуулсан 00 /гурван мянга/ нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 3,000,000 /гурван сая/ өөр ыг шийтгэх тогтоол хуулийн хүчин төгөлдөр болсноос хойш 24 /хорин дөрөв/ сарын хугацаанд тэнцүү хэмжээний өөр хэсэгчлэн төлүүлэхээр тогтоох нь зүйтэй.

           

            Шүүгдэгч С.******* нь энэ т цагдан хоригдоогүй, түүнээс гаргуулах хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардалгүй, дад төлөх төлбөргүй, т эд мөрийн баримтаар хураагдсан зүйлгүй, битүүмжлэгдсэн хөрөнгөгүй, шүүгдэгчийн иргэний үнэмлэхийг эд ирүүлээгүй, иргэний үнэмлэхийн лавлагаа т хавсаргагдсан болохыг дурдах нь зүйтэй.

           

            Эрүүгийн хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 1.4 дүгээр  зүйлийн 5 дахь хэсэг, . дугаар зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1.1, 1.2, 1.5, 1.6, . дугаар зүйлийн  4, 5 дахь хэсэг, .10 дугаар зүйлийн 3, 4 дэх хэсэг, . дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасныг тус тус удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

           

            1.Шүүгдэгч овогт ийн *******ыг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн *******.10 дугаар зүйлийн 5 дахь хэсэгт заасан буюу тээврийн сэл жолоодох эрхээ хасуулсан хүн согтуурсан, мансуурсан үедээ тээврийн сэл жолоодсон үйлдсэн тайд тооцсугай.

 

            2. Шүүгдэгч С.*******ыг Эрүүгийн хуулийн *******.10 дугаар зүйлийн 5 дахь хэсэгт зааснаар тээврийн сэл жолоодох эрхийг 1 /нэг/ жилийн хугацаагаар хасаж, 00 /гурван мянга/ нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 3,000,000 /гурван сая/ өөр аар шийтгэсүгэй.

         

            3. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.3 дугаар зүйлийн 4 дэх хэсэгт заасныг баримтлан шүүгдэгч  С.*******т  оногдуулсан 00 /гурван мянга/ нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 3,000,000 /гурван сая/ өөр ыг шийтгэх тогтоол хуулийн хүчин төгөлдөр болсноос хойш  24 /хорин дөрөв/  сарын хугацаанд тэнцүү хэмжээний өөр хэсэгчлэн төлөхөөр тогтоосугай.

           

            4. Эрүүгийн хуулийн 5.3 дугаар зүйлийн 5 дахь хэсэгт зааснаар шүүгдэгч   С.******* нь 00 /гурван мянга/ нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 3,000,000 /гурван сая/ өөр ыг ээс тогтоосон хугацаанд биелүүлээгүй бол биелэгдээгүй ын 15 нэгжтэй /15000 / тэнцэх хэмжээний ийг нэг хоногоор хорих аар солих журамтай болохыг анхааруулсугай.

 

            5.Шүүгдэгч С.*******т 2025 оны 0 дугаар сарын 11-ний өдрөөс  авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг шийтгэх тогтоол хуулийн хүчин төгөлдөр болтол хэвээр үргэлжлүүлсүгэй.

        

             6.Шүүгдэгч С.******* нь энэ т цагдан хоригдоогүй, шүүгдэгчийн эд хөрөнгөнөөс битүүмжлээгүй түүнээс гаргуулах гийн хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардалгүй, дад төлөх төлбөргүй, шүүгдэгчийн хувийн баримт бичиг эд ирээгүй, шүүгдэгчийн иргэний үнэмлэхийн лавлагаа т хавсаргагдсан болохыг тус тус дурдсугай.

 

            .Шийтгэх тогтоолыг уншиж сонгосноор хүчинтэй болохыг дурдсугай.

 

           . Эрүүгийн хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 1.4 дүгээр зүйлийн , дахь хэсэгт зааснаар талууд оролцогчид гагцхүү Эрүүгийн хянан шийдвэрлэх тухай хуулийг ноцтой зөрчсөн тохиолдолд шийтгэх тогтоолыг гардан авснаас эсхүл хүргүүлснээс 14 хоногийн дотор ******* аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах ны эд давж заалдах гомдол гаргах, улсын лагч түүний дээд ны прокурор эсэргүүцэл бичих эрхтэй ад тохиолдолд гомдол, эсэргүүцэл гаргахгүй болохыг  дурдсугай.

           

 

 

 

 

  ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ                          Ш.ОДОНЗУЛ