МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

******* дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн Ерөнхий шүүгч П.Цэцэгдулам даргалж, шүүх хуралдааны танхимд хийсэн хуралдаанаар:

Нэхэмжлэгч: 19******* оны 0******* дугаар сарын *******0-ны өдөр ******* аймгийн ******* суманд төрсөн, эмэгтэй, ******* дунд боловсролтой, мэргэжилгүй, ам бүл *******, хүүгийн хамт ******* дүүргийн ******* дүгээр хороо, дүгээр гудамжны тоотод оршин суух, эрхэлсэн тодорхой ажилгүй, овгийн нэхэмжлэлтэй,

Хариуцагч: 19 оны 0 дугаар сарын *******9-ний өдөр ******* аймгийн суманд төрсөн, ******* настай, эрэгтэй, ******* бус дунд боловсролтой, мэргэжилтэй, ам бүл , эхнэр ******* хүүхдийн хамт Улаанбаатар хот, дүүрэг, ******* дугаар хороо, *******- тоотод оршин суух, овгийн холбогдох эцэг тогтоолгож, хүүхдийн тэтгэлэг гаргуулах тухай нэхэмжлэлийг *******0************** оны 09 дүгээр сарын *******-ны өдөр хүлээн авч хянан хэлэлцэв.

Шүүх хуралдаанд:

Нэхэмжлэгч:

Шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга Ж.сувд оролцов.

ТОДОРХОЙЛОХ нь

Нэхэмжлэгч нь хариуцагч Б. холбогдуулан эцэг тогтоолгож, хүүхдийн тэтгэлэг гаргуулах нэхэмжлэлийн шаардлагыг гаргажээ. Нэхэмжлэгч, хариуцагч нар нь өөрсдийн тайлбар, татгалзлалаа дараах байдлаар тодорхойлсон. Үүнд:

1.Нэхэмжлэгч нь шүүхэд гаргасан нэхэмжлэл болон шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: овогтой миний бие *******009 онд овогтой танилцаж хамтран амьдрах болсон. Бидний хамтран амьдрах хугацаанд *******010 оны 0******* дугаар сарын 09-нд хүү төрсөн. Бид гэрлэлтээ батлуулах гэсэн боловч урьд нь гэр бүлтэй, гэрлэлтээ цуцлуулаагүй байсан учир гэрлэлтээ бүртгүүлж чадаагүй. Бид *******010-*******01 он хүртэл хамт амьдарч байгаад нь хот орж ажил хийнэ гэж яваад ирээгүй, тэндээ гэдэг хүүхэнтэй хамт амьдарч байгаа сураг гарсан. нь *******01 оны ******* сард эргэж ирээд сард сонгуулиа өгье гэж ******* аймгийн сум руу яваад ирээгүй. Тэндээ очоод нөгөө гэдэг хүүхэнтэйгээ буцаад суусан байсан. *******01 оноос хойш хүүтэйгээ хааяа л утсаар ярьж, тусалж дэмждэг байснаа больсон. Иймд хүү эцэг болохыг тогтоолгож, хүүхдэд нь тэтгэлэг гаргуулж өгнө үү гэв.

*******.Хариуцагч Б. шүүхэд ирүүлсэн тайлбартаа: миний бие Т. гаргасан нэхэмжлэлтэй танилцлаа. бид хоёр *******01*******-*******01 оны хооронд хамтран амьдарч байсан. *******010 оны 0******* дугаар сарын 09-ний өдөр хүү нь төрсөн. нь миний төрсөн хүү учир маргаан байхгүй, тэтгэлэг төлөхийг зөвшөөрч байна. Миний бие шүүх хуралдаанд оролцох боломжгүй байна. Иймд намайг оролцуулахгүйгээр хуралдааныг хийхэд татгалзах зүйлгүй гэжээ.

*******.Нэхэмжлэгчээс ******* дүүргийн өрх өрхийн эрүүл мэндийн төвийн эмчийн тодорхойлолт, иргэний үнэмлэхийн хуулбар, ******* дүгээр хорооны Засаг даргын тодорхойлолт, хүүхдийн төрсний гэрчилгээний хуулбар зэрэг баримтуудыг шүүхэд нотлох баримтаар гаргаж өгсөн байна.

Шүүх хэрэгт авагдсан хуралдаанаар хэлэлцэгдсэн бичгийн нотлох баримтуудыг уншиж судлаад

ҮНДЭСЛЭХ нь:

1.Нэхэмжлэгч Т. хариуцагч Б. холбогдуулан гаргасан нэхэмжлэлийн шаардлагыг шүүх хангах үндэслэлтэй гэж үзлээ.

*******.Нэхэмжлэгч нь Бид гэрлэлтээ батлуулаагүй байсан, Б. өөр эмэгтэйтэй амьдрах болсон, *******01 оноос хойш хүүхэддээ анхаарал халамж тавиагүй гэсэн үндэслэлээр эцэг тогтоолгож, хүүхдийн тэтгэлэг гаргуулах шаардах эрхээ тодорхойлсон байна.

*******.Хариуцагч Б. нь миний хүүхэд мөн тул тэтгэлэг төлөхөд татгалзах зүйлгүй гэсэн хариу тайлбарыг шүүхэд ирүүлсэн.

*******.Нэхэмжлэгч , хариуцагч Б. нар нь *******009 онд танилцан улмаар хамтран амьдарч, тэдний дундаас *******010 оны 0******* дугаар сарын 09-ний өдөр хүү төрж, эцэг эхийн үүргээ гүйцэтгэж байгаад *******01 оноос тусдаа амьдрах болж хүү эхийн асрамжинд одоог хүртэл эрүүл саруул өсөн бойжиж байгаа, тэд гэрлэлтээ албан ёсоор бүртгүүлээгүй болох нь Иргэний улсын бүртгэлийн лавлагаа, өрх өрхийн эрүүл мэндийн төвийн тодорхойлолт, нэхэмжлэгчийн шүүхэд гаргасан нэхэмжлэл, хариуцагчийн шүүхэд ирүүлсэн хариу тайлбар зэргээр тогтоогдож байна.

.Гэрлэлтээ бүртгүүлээгүй эцэг, эх хамтарч өргөдөл гаргаснаар Гэр бүлийн тухай хуулийн ************** дугаар зүйлийн **************.1-т зааснаар Иргэний гэр бүлийн бүртгэлийн байгууллага эцэг эхийг тогтоохоор хуульчилсан, хүүхдийг *******010 онд төрөхөд улсын бүртгэлд хүүхдийн овгийг гэж эхээр нь овоглосон нөхцөл байдал тогтоогдож байна. Хариуцагч нь А.ыг өөрийн хүүхэд биш гэж маргаан үүсгээгүй боловч түүнийг захиргааны журмаар түүний эх ээр овоглож төрсний гэрчилгээ олгосон байх тул шүүхийн шийдвэрээр нь эцэг мөн эсэхийг албан ёсоор тогтоох нь хуульд нийцнэ гэж үзлээ.

.Гэр бүлийн тухай хуулийн *******1 дүгээр зүйлийн *******1.1-д хүүхэд төрснөөр эцэг, эх, хүүхдийн хооронд эрх, үүрэг үүснэ, *******1.-д гэрлэлтээ бүртгүүлээгүй хүмүүсийн

дундаас төрсөн хүүхэд нь гэрлэлтээ бүртгүүлсэн гэр бүлээс төрсөн хүүхдийн адил эрх эдэлж үүрэг хүлээнэ, ******* дугаар зүйлийн *******.1-д эцэг эх нь хүүхдээ тэжээн тэтгэх үүрэгтэй гэж тус тус зааснаар зохигчид гэрлэлтээ албан ёсоор батлуулаагүй хэдий ч хүү төрснөөр түүнийг тэжээн тэтгэх үүрэг хуулийн дагуу хариуцагчид үүснэ.

.Гэр бүлийн тухай хуулийн *******8 дугаар зүйлийн *******8.1-д эцэг, эх нь насанд хүрээгүй болон насанд хүрсэн боловч хөдөлмөрийн чадваргүй хүүхдээ тэжээн тэтгэх үүрэгтэй, *******8.*******-т эцэг, эх харилцан тохиролцож гэрээ байгуулаагүй бол тэтгэлгийг шүүх тогтооно гэж заасны дагуу Гэр бүлийн тухай хуулийн *******0 дүгээр зүйлийн *******0.1.******* дахь хэсэгт зааснаар эцэг Б.өөс тэтгэлгийг гаргуулж хүү ыг тэжээн тэтгүүлэх нь зүйтэй гэж үзлээ.

8.Гэр бүлийн тухай хуулийн *******0 дүгээр зүйлийн *******0.1.******* дахь хэсэгт зааснаар Б.өөс гаргуулах тэтгэлгийн хэмжээ нь цалин хөлснөөс өөр орлогогүй бол түүний сарын цалин хөлс, түүнтэй адилтгах орлогын 0 хувиас хэтэрч болохгүй.

9.Гэр бүлийн тухай хуулийн ******* дүгээр зүйлийн *******. дахь хэсэгт хүүхдийг гэр бүлийн дотор эрүүл чийрэг өсгөн хүмүүжүүлэх, түүний эрх, ашиг сонирхолыг нь нэн тэргүүнд хамгаалахыг эрхэмлэнэ, ******* дугаар зүйлийн *******.1 дэх хэсэгт эцэг эх хүүхдээ хүмүүжүүлэхэд тэгш эрх эдэлж адил үүрэг хүлээнэ, *******.******* дахь хэсэгт хүүхдээ эрүүл чийрэг өсгөн хүмүүжүүлэх, сэтгэхүйн хувьд төлөвшүүлэх, хүүхдээ асран хамгаалах тэжээн тэтгэх, хүүхдээ үндэсний ёс заншил, уламжлалаа дээдлэх үзлээр хүмүүжүүлэх, түүнд суурь боловсрол эзэмшүүлэх, хөдөлмөрийн анхны дадлага олгох, хүүхдийн эрхийг хамгаалж үүргээ биелүүлэхэд туслах зэрэг үүргийг эцэг эх хүлээнэ гэж тус тус хуульчилсан.

10.Талууд гэрлэлтээ батлуулаагүй хэдий ч хуулинд заасан дээрх эрх, үүрэг зохигчдод хэвээр үлдэх бөгөөд эцэг, эх тодорхой шалтгаанаар тусдаа амьдарснаар хүүхдийн эрх ашиг хамгийн ихээр хөндөгдөж, эцсийн үр дүнд хүүхэд хойд эцэг, эхийн гар дээр өсөж хүмүүжих, төрсөн эцэг эхийн хайр халамжаар дутах, эцэг эхээ санагалзан бэтгэрэх, сэтгэл санааны хямралд орох зэргээр хохирч үлддэг.

.Хүүхдийн эрхийг хамгаалах тухай хуулийн дугаар зүйлийн .*******-т Хүүхэд эрүүл өсч бойжих, аюулгүй орчинд амьдрах, аливаа хүчирхийллээс ангид байх эрхтэй, .*******-т хүүхэд эцэг эхтэйгээ амьдрах, тэдний анхаарал халамжид байх, эцэг эхээсээ буюу хэн нэгнээс нь тусдаа амьдрах үед тэдэнтэй байнгын харилцаатай байх эрхтэй гэж зааснаар хүү ыг эцэг Б. байнгын харилцаатай байх эрхийг хуулиар олгосон байна.

1*******.Иймд нэхэмжлэгчийн зүгээс хариуцагчийг хүүхэдтэйгээ уулзахыг хориглох эрхгүй, хүүхдийн эрх ашиг сонирхолд харшлахааргүй бол хамт амьдрахгүй байгаа эцэг эхийн хэн нэг нь нөгөөдөө Гэр бүлийн тухай хуулийн ******* дугаар зүйлийн *******.******* дахь хэсэгт заасан эрх, үүргээ хэрэгжүүлэхэд нь саад учруулах, хүүхдээ хүмүүжүүлэхэд эдлэх тэгш эрхийг хязгаарлахыг хориглосон болохыг анхааруулах нь зүйтэй.

1*******.Гэрлэлтээ бүртгүүлээгүй хүмүүсийн дундаас төрсөн хүүхдийн асрамжийн асуудлаар зохигчид маргах эрхтэй хэдий ч талууд асрамжийн асуудлаар хэн аль нь шаардлага гаргаагүй тул нэхэмжлэгчээс гаргасан шаардлагын хүрээнд шүүх маргааныг шийдвэрлэсэн болно.

1*******.Хариуцагчид шүүх хуралдааны товыг мэдэгдэхэд ...намайг оролцуулахгүйгээр шүүх хуралдааныг хийж өгнө үү гэсэн хүсэлтийг шүүхэд бичгээр ирүүлсэн, нэхэмжлэгч хариуцагчийг оролцуулахгүйгээр, хэрэгт авагдсан нотлох баримтын хүрээнд хэргийг шийдвэрлэх боломжтой гэж үзсэн тул хариуцагчийн эзгүйд хэргийг шийдвэрлэв.

1.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн дугаар зүйлийн .1, Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн дугаар зүйлийн .1.1 дэх хэсэгт зааснаар нэхэмжлэгчээс улсын тэмдэгтийн хураамжинд төлсөн 8,*******88 төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээж, хариуцагчаас 8,*******88 төгрөгийг гаргуулж, нэхэмжлэгч т олгов.

Улсын Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн дугаар зүйлийн .*******.1, , 8, 1******* дугаар зүйлийн 1*******.*******. дахь хэсгүүдэд заасныг тус тус удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

1.Гэр бүлийн тухай хуулийн ************** дугаар зүйлийн **************.1-д зааснаар *******010 оны 0******* дугаар сарын 09-ний өдөр төрсөн овогтой эцэг овгийн мөн болохыг тогтоосугай.

*******.Гэр бүлийн тухай хуулийн *******8 дугаар зүйлийн *******8.*******, *******0 дүгээр зүйлийн *******0.1.******* дахь хэсгүүдэд зааснаар А.ыг 1 нас хүртэл /суралцаж байгаа бол 18 нас хүртэл/ амьжиргааны түвшингийн доод хэмжээгээр тэтгэлгийг тогтоон эцэг овгийн өөс сар бүр гаргуулж, тэжээн тэтгүүлсүгэй.

*******.Хариуцагч Б.ийг Гэр бүлийн тухай хуулийн ******* дугаар зүйлийн *******.******* дахь хэсэгт заасан эрх, үүргээ хэрэгжүүлэх, хүүхэдтэйгээ хүссэн үедээ уулзах, хамт байх эрхийг хориглох эрхгүй болохыг нэхэмжлэгч т анхааруулсугай.

*******.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн дугаар зүйлийн .1, Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн дугаар зүйлийн .1.1 дэх хэсэгт зааснаар нэхэмжлэгчээс улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 8,*******88 төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээж, хариуцагч Б.өөс 8,*******88 төгрөгийг гаргуулж нэхэмжлэгч т олгосугай.

.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 1*******0 дугаар зүйлийн 1*******0.******* дахь хэсэгт зааснаар зохигч нь анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл шийдвэрийг гардан авсан өдрөөс хойш 1******* хоногийн дотор Нийслэлийн Иргэний хэргийн Давж заалдах шатны шүүхэд гомдол гаргах эрхтэй болохыг дурдсугай.

.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 9 дүгээр зүйлийн 9.*******, 9.*******, 9. дахь хэсэгт зааснаар шийдвэр нь танилцуулан сонсгомогц хүчинтэй болох бөгөөд зохигч 1******* хоног өнгөрснөөс хойш 1******* хоногийн дотор шүүхэд хүрэлцэн ирж шийдвэрийг өөрөө гардан авах үүрэгтэй бөгөөд дээрх хугацаанд шүүхийн шийдвэрийг гардан аваагүй нь гомдол гаргах хугацааг хуульд заасан журмын дагуу тоолоход саад болохгүйг дурдсугай.

 

 

ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ П.ЦЭЦЭГДУЛАМ