2023            01           09                                    128/ШШ2023/0039

 

 

                                        МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

Нийслэл дэх Захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүх хуралдааныг шүүгч C.Ганбат дгалж, тус шүүхийн шүүх хуралдааны 3 дуга танхимд цахима хийсэн хуралдаана,

Нэхэмжлэгч:  “А*******” *******К /РД:*******/

Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч: Б.Б*******

Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч: О.Б

Хиуцагч: А,

Хиуцагч: А,рын Кадастрын хэлтэс

Хиуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч: Г.Э

Нэхэмжлэлийн шадлага: Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 106 дуга зүйлийн 106.3.5-д заасны дагуу “А*******” *******К-ийн хайгуулын 14Х тоот тусгай зөвшөөрлийн хугацаа сэргээлгэх эрхийг сэргээх, эрх зүйн хилцаа байгааг тогтоолгох шадлага бүхий аын мгааныг хянан хэлэлцэв.

Шүүх хуралдаанд: Нэхэмжлэгчийн  итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Б.Б*******, О.Б, хиуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Г.Э, шүүх хуралдааны нийн бичгийн дга Б.О******* н оролцов.

                                       ТОДОРХОЙЛОХ нь:

1.Нэхэмжлэгч нь Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 106 дуга зүйлийн 106.3.5-д заасны дагуу “А*******” *******К-ийн хайгуулын 14Х тоот тусгай зөвшөөрлийн хугацаа сэргээлгэх эрхийг сэргээх, эрх зүйн хилцаа байгааг тогтоолгох шадлага мгаж байна.

2. Мгаан бүхий үйл бимтын тала дурдвал:

2.1.Аын газрын Геологи уул уурхайн Кадастрын хэлтсийн дгын 2009 оны 07 дуга сын 02-ны өдрийн 3******* дуга шийдвэрээр "А*******" *******К-д Ө аймгийн Х сумын нутаг нэртэй 16028.97 гект талбайд аын хайгуулын тусгай зөвшөөрлийг олгож, 2009 оны 07 дуга сын 16-ны өдөр ХV-14 дугатай хайгуулын тусгай зөвшөөрлийг 3 жилийн хугацаатай олгожээ.

2.2.Аын газрын Кадастрын хэлтсийн дгын 2015 оны 07 дуга сын 02-ны өдрийн 533 дуга шийдвэрээр Өргөдлийн бүртгэлийн ЕХ-00 дугат бүртгэгдсэн “А*******” *******К-ийн эзэмшлийн Ө аймгийн Х сумын нутаг нэртэй 16014.00 гект талбай бүхий ХV-14 тоот аын хайгуулын тусгай зөвшөөрлийн хүчин төгөлдөр байх хугацааг 2015 оны 07 дуга сын 16-ны өдрөөс тооцож, 2018 оны 07 дуга сын 16-ны өдрийг дуустал 3 жилийн хугацаага сунгажээ.

2.3.Аынт хандаж ”А*******” *******К-аас 2018 оны 10 дуга сын 01-ний өдрийн 18/*******, 2020 оны 03 дуга сын 17-ны өдрийн 20/13, 20/15 дуга “Хүсэлт ггах тухай” албан бичгүүдээр ХV-14 дугатай хайгуулын тусгай зөвшөөрлийг сунгуулах хүсэлт тус тус ггажээ.

2.4.Аынрын 2020 оны 03 дуга сын 25-ны өдрийн 8/13******* дүгээр албан бичгээр “...Ө аймгийн Х сумын нутагт байрлах Алтан од нэртэй "А*******" *******К-ийн эзэмшилд байсан XV-014 тоот хайгуулын тусгай зөвшөөрлийн хүчин төгөлдөр байх хугацаа 2018 оны 07 дуга сын 16-ны өдөр дуусгав болсон бөгөөд Аын тухай хуулийн 22 дуга зүйлийн 22.1 дэх хэсэгт заасна хайгуулын тусгай зөвшөөрлийн хугацаа дуусахаас 1 сын өмнө сунгуулах өргөдлөө төрийн захиргааны байгууллагад ггаж шийдвэрлүүлэх боломжтой байсан.

Иймд танай компанийн эзэмшилд байсан ХV-014 тоот хайгуулын тусгай зөвшөөрлийг Аын тухай хуулийн 53 дуга зүйлийн 53.1.1 дэх заалтын дагуу дуусгав болгосон тул хүсэлтийг хүлээн авч шийдвэрлэх боломжгүй байна...” гэсэн хиу өгчээ.

2.5.“А*******” *******К-аас Аынт холбогдуулан 2020 оны 03 дуга сын 06-ны өдөр, 2020 оны 03 дуга сын 26-ны өдөр “А*******” *******К-ийн хайгуулын 14Х тоот тусгай зөвшөөрлийг сэргээлгэх шадлага бүхий нэхэмжлэлийг ггасныг тус шүүхийн 2020 оны 03 дуга сын 13-ны өдрийн 2010, 2020 оны 04 дүгэр сын 02-ны өдрийн 20******* дуга шүүгчийн захирамжа нэхэмжлэлийн бүрдүүлбэр хангуулаха  хугацаа тогтоосон.

2.6.Тус шүүх “А*******” *******К-ийн 2020 оны 04 дүгээр сын  09-ний өдөр ггасан “А*******” *******К-ийн хайгуулын 14Х тоот тусгай зөвшөөрлийн хугацааг сэргээхийг  А,т даалгах” шадлага А,т  холбогдуулан 2020 оны 04 дүгээр сын 16-ны өдөр захиргааны хэрэг үүсгэж хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаа явуулсан.

2.7.Нэхэмжлэгч нь хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаа явцад 2022 оны 06 дуга сын 22-ны өдөр “Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 106 дуга зүйлийн 106.3.5-д заасны дагуу “А*******” *******К-ийн хайгуулын 14Х тоот тусгай зөвшөөрлийн хугацаа сэргээлгэх эрхийг сэргээх, эрх зүйн хилцаа байгааг тогтоолгох” гэж нэхэмжлэлийн шадлагаа тодруулж, тус шүүхийн 2022 оны 09 дүгээр сын 20-ны өдрийн 7882 дуга шүүгчийн захирамжа А,рын Кадастрын хэлтсийг хамтран хиуцагча татсан.

3.Нэхэмжлэгч н нь нэхэмжлэлийн шадлагын үндэслэлдээ:

3.1.Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч шүүхэд ггасан тайлбтаа: Манай компани нь А,т 2020 оны 03 дуга сын 17-ны өдөр 20/13 тоот албан тоотоор лицензээ тодорхой шалтгаанаа дурдан сунгуулаха хандсан гэтэл тус газраас 2020 оны 03 дуга сын 25-ны өдрийн 8/13******* тоот албан бичгээр манай хүсэлтийг хүлээн авч шийдэж сунгах боломжгүй гэж хиуг өгсөн ба манай тодорхой шалтгаануудын улмаас лицензээ алдсан болон үүнийгээ сэргээлгэх нөхөн авах эрх ашиг сонирхлыг хөндсөн байна. Мөн нэхэмжлэлийн шадлага хангагдсана бидний 9н жил татваа төлж Хайгуулын ажлаа хийчихсэн XV-014 тоот Хайгуулын лицензийг сунгах хугацаа сэргээгдэж бид Хайгуулын лицензээ буцаан авах боломжтой болно.

Бид жил бүрийн 7 дуга сын 16-ны өдөр хугацаа дуусаж сунгуулах хүсэлтээ өгөх ёстойг мэддэг даан ч уг өдрөөс өмнө иргэн С.Б манай компанийн тамга тэмдэг, гэрчилгээ, лиценз зэргийг 2017 онд захирал Шагд*******ийн хүү Бын гэрээс авчихсан байсан. Ингээд бидэнд лицензээ сунгуулах юу юу ч байхгүй учир сунгуулж чадаагүй.

Хуульд заасна 2018 оны 07 дуга сын 16-ны өдрөөс сын өмнө буюу 2018 оны 06 дуга 16-ны өдөр сунгуулах хүсэлтээ өгөх ёстой гэтэл дээрх өдөр “А*******” *******К-ийн тамга, тэмдэг гэрчилгээ, лиценз зэрэг нь иргэн С.Бд байсан нь түүний хууль буса манай тамга гэрчилгээг ашиглан 2018 оны 07 дуга сын 05-ны өдөр К банканд данс нээж байсан бимтууда нотлогдож байна. Мөн иргэн С.Б нь хууль буса өөрийгөө манай компанийн захирал болгон бусдын /“А*******” *******К/ компанийн бичиг бимтуудыг ашиглан О *******К-тай хууль бус гэрээ байгуулан бас К банканд мөн хууль буса данс нээсэн, бусадтай хамтран ажиллах гэрээ байгуулан чулуу зсан зэрэг хэргүүддээ одоо Сүхбаат дүүргийн Цагдаагийн 1 дүгээр хэлтэс дээр яллагдагча татагдаад байгаа ба тэнд байгаа гэрчилгээ зэрэг нь иргэн С.Бд байсныг нотолж байна. Энэхүү хамтран ажиллах гэрээн дээрх огноо нь 2018 оны 04 дүгээр сын 10-ны өдөр байна. Үүн дээр С.Б манай компанийн захирал гээд манай тамгыг ашиглан дсан байна. Тэгвэл С.Б гэж захирал “А*******” *******К- д байхгүй болох нь Улсын бүртгэлийн лавлагаа болон манай шинээр авсан гэрчилгээгээр давх нотлогдоно. гэв.

3.2.Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Б.Б******* шүүх хуралдаан дэр ггасан тайлбтаа: Манай компани нь хувьцаа эзэмшигчдийн мгаантай байсан бөгөөд С.Б гэх 20 хувийн хувьцаа эзэмшигч нь гын үсэг дуурайлган зурснаас үүдэн мгаан үүссэн. Уг үйл явдлаас шалтгаалж компанийн лиценз, тамга, тэмдгийг Ш.Б гэдэг хүнээс авсан. Үүнээс шалтгаалж 2018 оны 06 дуга сын 16-ны өдрөөс 07 дуга сын 17-ны өдрийн хоорондох лиценз, жилийн төлбөр, хугацаа сунгуулах хүсэлтээ өгөх ёстой байсан ч өгч чадаагүй. Үүнд С.Б гэдэг хүн нь өөрийгөө компанийн гүйцэтгэх захирал гэж танилцуулан хамтран ажиллах гэрээ байгуулж, К банканд хууль буса данс нээлгэсэн, Сүхбаат дүүргийн Прокурорын газт би тамга, тэмдэг өгөхгүй, өөрт нь байгаа гэдгээ нотолсон мэдүүлэг байдаг. Улсын ерөнхий прокурорын газраас тамга, тэмдгээ компанийн гүйцэтгэх захирал асан Ц.Аод хүлээлгэж өгсөн нь нотлох бимта нотлогдож байгаа. С.Бгаас компанийн тамга, тэмдгийг 2020 онд буцаан авсан. Тамга, тэмдэг байхгүй учраас компанийн үйл ажиллагаа зогсож ям ч үйл ажиллагаа явуулах боломжгүй байсан учраас Улсын бүртгэлийн ерөнхий газт 2018 оны 09 дүгээр сын 06-ны өдөр шинэ тамга, тэмдэг авах хүсэлт ггасны үндсэн дээр шинээр тамга, тэмдэг авсан. 2018 оны 09 дүгээр сын 06-ны өдөр А,т тамга, тэмдгээ авч чадахгүй байса хугацаа сэргээлгэх хүсэлтээ ггаж чадахгүй байсан гэж тайлблаж тусгай зөвшөөрлийн хугацаа сунгуулах тухай хүсэлтээ өгсөн. гэв.

3.3.Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч О.Б шүүх хуралдаан дээр ггасан тайлбтаа: Хугацаа сунгуулах хүсэлтээ хугацаандаа өгч чадаагүй нь хуулийн этгээдийн хувийн үйл ажиллагаанаас шалтгаалж өгч чадаагүйг мэтгэлцээний явцад нотлох бимта нотолно. А,, Кадастрын хэлтэс нь тухайн хугацаанд лицензийн хугацааг дуусгах үйлдэл хийх ёстой. Захиргааны үйлдэл хийх ажиллагаанд Захиргааны ерөнхий хуульд заасан сонсох ажиллагаа хийж ийм үндэслэлээр танай компанийн тусгай зөвшөөрлийн хугацааг дуусгав болгож байгаагаа мэдэгдэх ёстой байсан. Захиргааны үйл ажиллагааг гүйцэтгэх үйлдэл хийгээгүй. Монгол Улсын Засгийн газрын 89 дүгээр тогтоолоор нөөцөд авсан гэсэн боловч Аын тухай хуули тусгай нөөцөд авсан газрын хугацаа дуусаж өмнөх этгээдэд тусгай зөвшөөрөл шилжинэ гэж зохицуулсан. Монгол Улсын Засгийн газ нөөцөд авч бусдад шилжүүлэх үед нэхэмжлэгч компанийн эрх сэргээгдэх ёстой. Тэгэхээр нэхэмжлэгч компанийн тусгай зөвшөөрлийн эрх дээрх хуулийн заалта сэргээгдэх учраас эрх зүйн хилцаа байгаа эсэхийг тогтоох гэж нэхэмжлэлийн шадлагаа тодорхойлсон. гэв.

4.Хиуцагч, хиуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч шүүхэд болон шүүх хуралдаан дээр ггасан тайлбтаа: “Ө аймгийн Х сумын нутаг нэртэй талбайд аын хайгуулын ХѴ14 дугатай тусгай зөвшөөрлийг Аын газрын Геологи, уул уурхайн кадастрын хэлтэс /хуучин нэрээр/-ийн дгын 2009 оны 3******* дуга шийдвэрээр 2009 оны 07 дуга сын 16-ны өдрийн “А*******” *******К-нд олгожээ.

Аын тухай хуулийн 22 дуга зүйлийн 22.1-д “Хайгуулын тусгай зөвшөөрлийн хугацаа дуусахаас 1 сын өмнө түүнийг эзэмшигч нь хугацаа сунгуулах тухай өргөдлийг төрийн захиргааны байгууллагад ггана.” гэж заасан ба “А*******” *******К нь аын хайгуулын XV-014 тоот тусгай зөвшөөрлийн хугацаа сунгуулах өргөдлийг хуульд заасан хугацаанд ггаагүй тул 2018 оны 07 дуга сын 16-ны өдөр Аын тухай хуулийн 53 дуга зүйлийн 53.1.1 дүгээр зүйлд заасна тусгай зөвшөөрлийн хүчин төгөлдөр байх хугацаа дууссан байна.

Хайгуулын тусгай зөвшөөрлийн хугацаа сунгуулах өргөдөлд "хайгуулын тусгай зөвшөөрлийн хуулб, үйлчилгээний хөлс төлсөн бимт, байгаль орчны менежментийн төлөвлөгөөг шинэчлэн батлуулсан бимт, хайгуулын тухайн үе шатны ажлыг гүйцэтгэсэн тухай тайлан, түүнийг хүлээлгэн өгсөн бимт" зэргийг хавсгаха заасан.

“А*******” *******К нь нэхэмжлэлдээ “Иргэн С.Б нь манай компанийн тамга, тэмдэг, гэрчилгээ, лиценз зэргийг 2017 онд захирал Шагд*******ийн хүү Бын гэрээс авчихсан байсан.Ингээд бид н лицензээ сунгуулж чадаагүй” тала дурджээ.

Гэтэл “А*******” *******К-аас А,т 2018 оны 09 дүгээр сын 26-ны өдрийн 18/******* дугатай албан бичгээр “С.Б нь тамга тэмдэг, улсын бүртгэлийн гэрчилгээ.... зэргийг 2014 оны 12 дуга сд авч зугтаасан” тала дурдаж захирал Ц.А гээд компанийн тэмдэгтийг дсан байна.

Энэ байдлаас хахад “А*******” *******К нь 2018 онд тусгай зөвшөөрлийн сунгуулах өргөдлийг төрийн захиргааны байгууллагад ггах боломжтой байсан нь хагдаж байна.

Мөн тухайн компаниас А,т 2018 оны 10 дуга сын 01-ний өдрийн 18/87 дугатай албан бичгээр "С.Б нь компанийн тамга тэмдэг, улсын бүртгэлийн гэрчилгээ, ашиглалтын болон хайгуулын тусгай зөвшөөрлийн лицензүүдийг 2014 оны 12 сд авч зугтаасан..... компанийг итгэмжлэлгүйгээр төлөөлөх этгээд болох захирал П.Шагд******* нь нас өндөр болсон, хөдөлмөрийн чадв дутмаг, эрүүл мэндийн тодорхой шалтгаантай зэргийг хүндэтгэн үзэж манай аын хайгуулын тусгай зөвшөөрөл болох ХV-014 дугатай лицензийг сунгаж өгнө үү" захирал Ц.А гээд компанийн тамга тэмдэгтийг дсан байна. Мөн нэхэмжлэл дээр "Бид жил бүрийн 7 дуга сын 16-ны өдөр хугацаа дуусаж сунгуулах өргөдөл өгөх ёстойг мэддэг" гэжээ.

Энэ бүгдээс хахад нэхэмжлэгч "А*******" *******К-ийн хувьд тусгай зөвшөөрлийн сунгах өргөдлийг 2018 онд ггах байсан гэдгийг мэдэж байсан байна.

Аын тухай хуулийн 22 дуга зүйлийн 22.1-д "Хайгуулын тусгай зөвшөөрлийн хугацаа дуусахаас 1 сын өмнө түүнийг эзэмшигч нь хугацаа сунгуулах тухай өргөдлийг төрийн захиргааны байгууллагад ггана гэж заасан ба "А*******" *******К нь аын хайгуулын XV-014 тоот тусгай зөвшөөрлийн хугацаа сунгуулах өргөдлийг 2018 оны 07 дуга сын 16-ны өдрөөс өмнө ггаагүй тул Аын тухай хуулийн 53 дуга зүйлийн 53.1.1 дүгээр зүйлд заасна тусгай зөвшөөрлийн хүчин төгөлдөр байх хугацаа дууссан байна. Хайгуулын тусгай зөвшөөрлийн сунгуулах өргөдөлд "хайгуулын тусгай зөвшөөрлийн хуулб, үйлчилгээний хөлс төлсөн бимт, байгаль орчны менежментийн төлөвлөгөөг шинэчлэн батлуулсан бимт, хайгуулын тухайн үе шатны ажлыг гүйцэтгэсэн тухай тайлан, түүнийг хүлээлгэн өгсөн бимт" зэргийг хавсгаха заасан.

Эрх зүйн хилцаа байгаа болохыг тогтоох нэхэмжлэлийн шадлагын тухайд тухайн үед тамга, тэмдэг, компанийн лицензээс гадна бусад үйл бимтууд нь бүрдсэн байсан эсэхийг тогтоох ёстой. Гэтэл одоогийн байдла нэхэмжлэгч компани нь 2018 оны байдла үйлчилгээний хөлс төлсөн бимт байхгүй бөгөөд энэ тамга, тэмдгээс шалтгаалахгүй, тайлан төлөвлөгөө хийсэн тодорхойлолт авсан байх ёстой бөгөөд мөн тамга, тэмдгээс шалтгаалахгүй К14 гэсэн маягт бөглөсөн байх ёстой. Зөвхөн лицензийн хуулб гэж байдаг. Байгаль орчны менежментийн төлөвлөгөөг батлуулсан байхыг шадах бөгөөд үүнд мөн тамга, тэмдэг шадахгүй. Аын тухай хуулийн 40 дүгээр зүйлийн 40.1-д засаг дга батлаха заасан байгаа. Тусгай зөвшөөрлийн хугацаа сунгуулахад шадлагатай бимт бичгийн бүрдүүлбэр компаниас шалтгаалах үйл ажиллагаанд тамга, тэмдэг ям ч шадлагагүй. Тамга, тэмдгээс гадна бусад шадлагатай бимтыг бүрдүүлж өгөөгүй байж эрх зүйн хилцаа байгаа эсэхийг тогтоолгох нэхэмжлэлийн шадлага нь учир дутагдалтай. Тусгай зөвшөөрөл дуусгав болоход шийдвэр гдаггүй учир сонсох ажиллагаа хийхгүй. Иймд нэхэмжлэлийн шадлагыг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү. гэв.

                                              ҮНДЭСЛЭХ нь:

1.Хэргийг шүүх хуралдаана хянан хэлэлцээд нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч, хиуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч нын шүүхэд болон шүүх хуралдаанд ггасан тайлб, хуульд заасан журмын дагуу хэрэгт авагдан шүүх хуралдаана хэлэлцэгдсэн нотлох бимтуудад үнэлэлт өгч нэхэмжлэгчийн нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэх нь зүйтэй гэж үзэв.

2.Нэхэмжлэгч нь “компанийн хувьцаа эзэмшигч С.Б, Ш.Б нын хууль бус үйлдлийн улмаас компани тамга, тэмдэггүй болж үүний улмаас мгаан бүхий тусгай зөвшөөрлийн хугацаа дуусах үед тусгай зөвшөөрөл сунгуулах өргөдлөө өгөх боломжгүй нөхцөл байдал үүссэн байсан” гэж, хиуцагчаас “Тусгай зөвшөөрлийн хугацаа сунгуулахад шадлагатай бимт бичгийн бүрдүүлбэр компаниас шалтгаалах үйл ажиллагаанд тамга, тэмдэг ям ч шадлагагүй. Тамга, тэмдгээс гадна бусад шадлагатай бимтыг бүрдүүлж хуулийн хугацаандаа хүсэлт ггаагүй” гэж тус тус мгасан.

3.Тус шүүхийн шүүгчийн 2020 оны 04 дүгээр сын 16-ны өдрийн 128/ШЗ2020/2969 дугатай захирамжа нэхэмжлэгч “А*******” *******К-аас Аын газт холбогдуулан ггасан “... “А*******” *******К-ийн хайгуулын 14Х тоот тусгай зөвшөөрлийг сунгах хугацааг сэргээхийг Ат даалгах” тухай нэхэмжлэлийн шадлага захиргааны хэрэг үүсгэж, хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаа явуулсан бөгөөд нэхэмжлэгчээс 2022 оны 06 дуга сын 22-ны өдөр “Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 106 дуга зүйлийн 106.3.5-д заасны дагуу “А*******” *******К-ийн хайгуулын 14Х тоот тусгай зөвшөөрлийн хугацаа сэргээлгэх эрхийг сэргээх, эрх зүйн хилцаа байгааг тогтоолгох” гэж өөрчилсөн бөгөөд шүүх нэхэмжлэгчийн өөрчилсөн шадлагын хүрээнд, А, болон А,рын Кадастрын хэлтэст холбогдуулан хэргийг хянан шийдвэрлэсэн болно.  

4.Аын газрын геологи, уул уурхайн кадастрын хэлтсийн дгын 2009 оны 07 дуга сын 02-ны өдрийн “Өргөдлийг хянан, аын хайгуулын тусгай зөвшөөрөл олгох тухай” 3******* дуга шийдвэрээр нэхэмжлэгч “А*******” *******К-д Ө аймгийн Х сумын нутаг “А” нэртэй газт 1602.9 га талбайд аын хайгуулын тусгай зөвшөөрлийг олгож шийдвэрлэжээ.

5.Дээрх шийдвэрийг үндэслэн Аын газраас 2009 оны 07 дуга сын 16-ны өдөр нэхэмжлэгч “А*******” *******К-д Ө аймгийн Х сумын нутаг “А” нэртэй газт 16028.97 гект талбай бүхий аын хайгуулын 14Х дугатай тусгай зөвшөөрлийг олгосон байна.

6.Хиуцагч А,рын Кадастрын хэлтсээс 2012 оны 07 дуга сын 04-ний өдөр мгаан бүхий аын хайгуулын XV-14 дугатай тусгай зөвшөөрлийн хугацааг 2015 оны 07 дуга сын 16-ны өдөр хүртэл хүчинтэй байха бүртгэл хийжээ.

7.Аын газрын кадастрын хэлтсийн дгын 2015 оны 07 дуга сын 02-ны өдрийн “Тусгай зөвшөөрлийн хугацаа сунгах тухай” 533 дуга шийдвэрээр мөн мгаан бүхий аын хайгуулын XV-14 дугатай тусгай зөвшөөрлийн хугацааг 2018 оны 07 дуга сын 16-ны өдрийг дуустал 3 жилийн хугацаага сунгаж шийдвэрлэсэн байна.

8.Нэхэмжлэгч “А*******”-аас Аын тухай хуулийн 22 дуга зүйлийн 22.1-д “Хайгуулын тусгай зөвшөөрлийн хугацаа дуусахаас 1 сын өмнө түүнийг эзэмшигч нь хугацааг сунгуулах тухай өргөдлийг төрийн захиргааны байгууллагад ггаж, ... :” гэж заасны өргөдлөө ггаагүй тул тус хуулийн 53 дуга зүйлийн 53.1.1-д “тусгай зөвшөөрлийн хүчин төгөлдөр байх хугацаа дууссан;” гэж заасны дагуу мгаан бүхий тусгай зөвшөөрлийн хугацаа дуусгав болжээ.

9.Мөн Аын тухай хуулийн 22 дуга зүйлийн 22.1. “Хайгуулын тусгай зөвшөөрлийн хугацаа дуусахаас 1 сын өмнө түүнийг эзэмшигч нь хугацааг сунгуулах тухай өргөдлийг төрийн захиргааны байгууллагад ггаж, түүнд даахь бимт бичгийг хавсгана:”, 22.1.1.“хайгуулийн тусгай зөвшөөрлийн хуулб /бимт бичгийг хүлээн авч байгаа эрх бүхий этгээд хуулбыг эх хувьтай нь тулгаж, хуулб үнэн зөв болох тухай тэмдэглэгээг үнэ төлбөргүй хийнэ/, хэрэв шууданга ирүүлсэн бол нотиатча гэрчлүүлсэн хуулб;”, 22.1.2.“үйлчилгээний хөлс, тусгай зөвшөөрлийн жил бүрийн төлбөр төлсөн, түүнчлэн хайгуулын ажлын здлын доод хэмжээнээс багагүй хэмжээний ажил гүйцэтгэсэн тухай бимт;”, 22.1.3.“байгаль орчны менежментийн төлөвлөгөөг энэ хуулийн 40 дүгээр зүйлд заасны дагуу шинэчлэн батлуулсан бимт;”, 22.1.4.“хайгуулын тухайн үе шатны ажлыг гүйцэтгэсэн тухай тайлан, түүнийг хүлээлгэн өгсөн бимт.” гэж тус тус заасан бөгөөд нэхэмжлэгч “А*******” *******К-аас хиуцагч нт болон шүүхэд дээрх хуулийн 22.1.1-22.1.4-т заасан бимтуудыг ггаж өгөөгүй болохыг дурдах нь зүйтэй.

10.Нэхэмжлэгчээс “... Компанийн хувьцаа эзэмшигч С.Б, Ш.Б нын хууль бус үйлдлийн улмаас компани тамга, тэмдэггүй болж үүний улмаас мгаан бүхий тусгай зөвшөөрлийн хугацаа дуусах үед тусгай зөвшөөрөл сунгуулах өргөдлөө өгөх боломжгүй нөхцөл байдал үүссэн байсан.” гэж тайлблан мгажээ.

11.Нэхэмжлэгч “А*******” *******К-ийн гүйцэтгэх захирал Ц.А нь 2018 оны 09 дүгээр сын 26-ны өдрийн “Хүсэлт ггах нь” 18/******* дуга албан албан бичгээр Ат “... Дээр нь компанийг итгэмжлэлгүйгээр төлөөлөх этгээд захирал болох П.Шагд******* нь нас өндөр болсон, хөдөлмөрийн чадв дутмаг, эрүүл мэндийн тодорхой шалтгаантай байсан болно.

Мөн “А*******” *******К нь үүсгэн байгуулагдсанаас хойш ашиг орлого олоогүй ба ирээдүйд олох орлого үр ашгийн төлөө компанийг тогтвортой оршин байлгахын тулд холбогдох татвыг төлж ирсэн зэргийг хүндэтгэн үзэж манай лицензийг сунгаж өгнө үү.

Миний бие компанийн гүйцэтгэх захирлын ажлыг 2018 оны 08 дуга сд авсан ба 2018 оны 07 дуга сын 05-ны өдөр лиценз сунгах өргөдөл өгөх сүүлийн өдөр байсныг мэдээгүй болно.” гэх агуулга бүхий хүсэлтийг ггажээ.

12.Нэхэмжлэгчийн дээрх хүсэлтийн агуулгаас үзвэл нэхэмжлэгчийн “... Компанийн хувьцаа эзэмшигч С.Б, Ш.Б нын хууль бус үйлдлийн улмаас компани тамга, тэмдэггүй болж үүний улмаас мгаан бүхий тусгай зөвшөөрлийн хугацаа дуусах үед тусгай зөвшөөрөл сунгуулах өргөдлөө өгөх боломжгүй нөхцөл байдал үүссэн байсан.” гэх тайлб үгүйсгэгдэж байна гэж үзэхээр байна.

13.Нэхэмжлэгч “А*******” *******К нь 2018 оны 10 дуга сын 01-ний өдрийн “Хүсэлт ггах нь” 18/87 дуга албан албан бичгээр Ат 2018 оны 09 дүгээр сын 26-ны өдрийн 18/******* дуга албан албан бичгээр ггасан хүсэлтээ дахин ггажээ.

14.Дээрх хүсэлтийг хиуцагч А, нь 2018 оны 10 дуга сын 08-ны өдрийн 7/6762 дуга албан бичгээр шийдвэрлэж, хиуг өгсөн байна.

Уг албан бичигт: “... Аын тухай хуулийн 22 дуга зүйлд заасны дагуу хайгуулын тусгай зөвшөөрлийн хугацаа дуусахаас 1 сын өмнө түүнийг эзэмшигч нь хугацаа сунгуулах тухай өргөдлийг төрийн захиргааны байгууллагад холбогдох бимт бичгүүдийг хавсгаж ггах ёстой байдаг.

Иймд дээрх хуульд заасны дагуу тусгай зөвшөөрөл сунгуулах хүсэлтийг ирүүлээгүй байх тул танай хүсэлтийг хүлээн авах боломжгүй байна.” гэжээ.

15.Дээрхээс үзвэл, хиуцагч нь хүсэлтийг шийдвэрлэх боломжгүй тала буюу тусгай зөвшөөрлийг сунгах боломжгүй талах хиугаа дээрх албан бичгээр өгсөн байна.

16.Нэхэмжлэгч нь хиуцагчийн дээрх татгалзсан хиутай холбоотой асуудла Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 106 дуга зүйлийн 106.3.4-т “захиргааны актыг ггахаас татгалзсан шийдвэр, эсхүл ггахгүй байгаа эс үйлдэхүй нь хууль бус бөгөөд түүний улмаас нэхэмжлэгчийн эрх, хууль ёсны ашиг сонирхол нь зөрчигдсөн бол шадагдах захиргааны акт ггахыг тухайн захиргааны байгууллагад даалгах, эс үйлдэхүй хууль бус болохыг тогтоох;” гэж заасны тус шүүхэд нэхэмжлэл ггах боломжтой байжээ.

17.Гэтэл нэхэмжлэгч нь уг хиуг авснаас хойш 1 жил 5 сын даа буюу 2020 оны 03 дуга сын 06-ны өдөр тус шүүхэд “... “А*******” *******К-ийн хайгуулын 14Х тоот тусгай зөвшөөрлийг сунгах хугацааг сэргээхийг Ат даалгах” тухай шадлага бүхий нэхэмжлэл ггасан нь Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 14 дүгээр зүйлийн 14.1.“Хуульд өөрөөр заагаагүй, захиргааны үйл ажиллагаанд гомдол ггах ажиллагаа Захиргааны ерөнхий хуульд заасан журмын дагуу явагдсан бол даахь тохиолдолд шийдвэрийг мэдэгдсэнээс хойш захиргааны хэргийн шүүхэд 30 хоногийн дотор нэхэмжлэл ггана:”, 14.1.1.“дээд шатны захиргааны байгууллага, эсхүл гомдлыг хянан шийдвэрлэх чиг үүрэг бүхий захиргааны байгууллагаас ггасан шийдвэрийг эс зөвшөөрсөн бол;” гэж заасан хугацааг хүндэтгэн үзэх шалтгаангүйгээр хэтрүүлсэн байна гэж үзэх үндэслэлтэй байна.

18.Нэхэмжлэгчийн “Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 106 дуга зүйлийн 106.3.5-д заасны дагуу “А*******” *******К-ийн хайгуулын 14Х тоот тусгай зөвшөөрлийн хугацаа сэргээлгэх эрхийг сэргээх, эрх зүйн хилцаа байгааг тогтоолгох” тухай нэхэмжлэлийн шадлагын тухайд;

19.Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 14 дүгээр зүйлийн 14.5.“Захиргааны байгууллагын ггасан захиргааны акт, байгуулсан захиргааны гэрээ илт хууль бус болох, эрх зүйн хилцаа байгаа эсэхийг тогтоох болон захиргааны хэм хэмжээний акттай холбоотой нэхэмжлэлд энэ хуулийн 14.1-14.4-т заасан хугацаа үл хамана.”, 52.5.3.“нийтийн эрх зүйн хилцаа байгаа эсэхийг тогтоолгох нэхэмжлэлийн хувьд эрх зүйн хилцаа байгаа эсэхийг тогтоолгосноор нэхэмжлэгчид ям эрх, хууль ёсны ашиг сонирхол үүсэхийг;” гэж тус тус заажээ.

20.Хуулийн дээрх заалтуудаас үзвэл, эрх зүйн хилцаа байгаа эсэхийг тогтоолгох нэхэмжлэлийн тухайд шүүхэд нэхэмжлэл ггах хөөн хэлэлцэх хугацаа үл хамааха байх бөгөөд нэхэмжлэгчийн хувьд эрх зүйн хилцаа байгаа эсэхийг тогтоолгох онцгой ашиг сонирхол үүссэн байха байна.

21.Онцгой ашиг сонирхол үүссэн гэдэг нь нэхэмжлэгчид зайлшгүй шадлагатай бөгөөд цаг хугацааны хувьд нэн дуй шийдвэрлүүлэх шадлагатай ашиг сонирхол үүссэн байхыг ойлгохоор байна.

22.Мгаан бүхий тохиолдолд, нэхэмжлэгчид дээрх онцгой ашиг сонирхол үүссэн гэх нөхцөл байдал тогтоогдохгүй байна.

23.Мөн эрх зүйн хилцаа байгаа эсэхийг тогтоолгох нэхэмжлэлийн тухайд нэхэмжлэгч нэхэмжлэлийн бусад төрлөөр эрхээ хангуулах боломжгүй тохиолдолд уг нэхэмжлэлийг ггаха байна. Өөрөөр хэлбэл нэхэмжлэгч нь хүчингүй болгох, эсхүл даалгах нэхэмжлэлийн шадлага эрхээ хангуулах боломжгүй нөхцөл байдал үүсэн тохиолдолд эрх зүйн хилцаа байгаа эсэхийг тогтоолгохоор нэхэмжлэл ггаха байна.

24.Мгаан бүхий тохиолдолд мөн дээрх нөхцөл байдал үүсээгүй байна. Тодруулбал, нэхэмжлэгч нь мгаан бүхий асуудла даалгах нэхэмжлэл ггах боломжтой байсан байх бөгөөд уг асуудла нэхэмжлэл ггах хугацаагаа нэхэмжлэгч өөрөө хэтрүүлснээс үүдэлтэйгээр даалгах нэхэмжлэлийн шадлага эрхээ хангуулах боломжгүй нөхцөл байдал үүссэн байна. Энэ асуудалтай холбоотойгоор хиуцагч буюу захиргааны байгууллагыг буруутгах боломжгүй юм.

25.Дээрх үндэслэлүүдээр нэхэмжлэгчийн “Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 106 дуга зүйлийн 106.3.5-д заасны дагуу “А*******” *******К-ийн хайгуулын 14Х тоот тусгай зөвшөөрлийн хугацаа сэргээлгэх эрхийг сэргээх, эрх зүйн хилцаа байгааг тогтоолгох” тухай нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэх нь зүйтэй гэж үзэв.  

Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 106 дуга зүйлийн 106.1, 106.3, 106.3.14-т заасныг тус тус удирдлага болгон

     ТОГТООХ нь:

1.Аын тухай хуулийн 22 дуга зүйлийн 22.1, 22.1.1, 22.1.2, 22.1.3, 22.1.4, 53 дуга зүйлийн 53.1.1-д заасныг тус тус бимтлан “А*******” *******К-аас А,, А,рын Кадастрын хэлтэст тус тус холбогдуулан ггасан “Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 106 дуга зүйлийн 106.3.5-д заасны дагуу “А*******” *******К-ийн хайгуулын 14Х тоот тусгай зөвшөөрлийн хугацаа сэргээлгэх эрхийг сэргээх, эрх зүйн хилцаа байгааг тогтоолгох” нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгосугай. 

2.Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 47 дуга зүйлийн 47.1-д заасна нэхэмжлэгчийн улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 70200 төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээсүгэй.

3.Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 114 дүгээр 114.1-т заасна хэргийн оролцогчид, тэдгээрийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч, өмгөөлөгч нь шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл гдан авсан өдрөөс хойш 14 хоногийн дотор давж заалдах журма гомдол ггах эрхтэй болохыг дурдсугай.

 

 

 

 

               ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ                              С.ГАНБАТ