Баянхонгор аймаг дахь Сум дундын Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүх хуралдааныг шүүгч Д.Батцэнгэл даргалж,

Нарийн бичгийн дарга: Б.Соёлмаа,

Улсын яллагч: В.Дэлгэрмаа.

Хохирогч Д.Хүрэлгомбо

Өсвөр насны шүүгдэгч: С.Хатанбаатар,

Өсвөр насны шүүгдэгч: С.Ууганбаатар,

Өсвөр насны шүүгдэгч: З.Баярсайхан,

Өсвөр насны шүүгдэгч: Э.Баасандорж,

Өсвөр насны шүүгдэгч нарын хууль ёсны төлөөлөгч: М.Зоригт, Х.Янжмаа, Н.Соронзонболд, Ч.Жаргалсайхан,

Өсвөр насны шүүгдэгч С.Хатанбаатарын өмгөөлөгч Г.Дуламсүрэн, өсвөр насны шүүгдэгч С.Ууганбаатар, З.Баярсайхан, Э.Баасандорж нарын өмгөөлөгч Г.Доржготов нарыг оролцуулан тус шүүхийн хурлын танхимд хаалттай хийсэн шүүх хуралдаанаар

Аймгийн Прокурорын газраас 2002 оны Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 145 дугаар зүйлийн 145.2-т зааснаар өсвөр насны шүүгдэгч Э.Баасандорж, З.Баярсайхан, С.Хатанбаатар, С.Ууганбаатар нарт холбогдуулж яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн эрүүгийн 201705000115 дугаартай хэргийг 2017 оны 06 дугаар сарын 22-ны өдөр хүлээн авч хянан хэлэлцэв6

Шүүгдэгчийн биеийн байцаалт

1. Өсвөр насны шүүгдэгч, Монгол улсын иргэн, 2000 оны 11 дүгээр сарын 22- ны өдөр Баянхонгор аймгийн Бууцагаан суманд төрсөн, 16 настай, эрэгтэй, бүрэн бус дунд боловсролтой, мэргэжилгүй, ам бүл 6, эцэг, эх, ах дүү нарын хамт амьдардаг, Баянхонгор аймгийн Политехникийн коллежийн мужаан сийлбэрийн 1а ангид сурдаг, улсаас авсан гавьяа шагнал, ял шийтгэлгүй, хэрэг хариуцах чадвартай, Тайж овгийн Соронзонболдын Ууганбаатар. /ВЙ00312212 регистрийн дугаартай/

2.    Өсвөр насны шүүгдэгч, Монгол улсын иргэн, 2001 оны 09 дүгээр сарын 14- ний өдөр Баянхонгор аймгийн Баянхонгор суманд төрсөн, 15 настай, эрэгтэй, бүрэн бус дунд боловсролтой, мэргэжилгүй, ам бүл 2, эцгийн хамт амьдардаг, Баянхонгор аймгийн Политехникийн коллежийн модон эдлэл мужааны 1а ангид сурдаг, улсаас авсан гавьяа шагнал, ял шийтгэлгүй, хэрэг хариуцах чадвартай, Сартуул овгийн Эрдэнэбатын Баасандорж. / ВЛ 01291413 регистрийн дугаартай/

3.     Өсвөр насны шүүгдэгч, Монгол улсын иргэн, 2001 оны 01 дүгээр сарын 24-ний өдөр Баянхонгор аймгийн Бууцагаан суманд төрсөн, 16 настай, эрэгтэй, бүрэн бус дунд боловсролтой, мэргэжилгүй, ам бүл 5, эцэг, эх, ах, эгч нарын хамт амьдардаг, Баянхонгор аймгийн Политехникийн коллежийн модон эдлэл мужааны 2а ангид сурдаг, улсаас авсан гавьяа шагнал, ял шийтгэлгүй, хэрэг хариуцах чадвартай, Дархан овгийн Зоригийн Баярсайхан, /ВЙ 01212416 регистрийн дугаартай/,

4.    Өсвөр насны шүүгдэгч, Монгол улсын иргэн, 2000 оны 04 дүгээр сарын 08-ны өдөр Баянхонгор аймгийн Баянцагаан суманд төрсөн, 17 настай, эрэгтэй, бүрэн бус дунд боловсролтой, мэргэжилгүй, ам бүл 6, эцэг, эх, эгч, дүү нарын хамт амьдардаг, Баянхонгор аймгийн Политехникийн коллежийн модон эдлэл мужааны 1а ангид сурдаг, улсаас авсан гавьяа шагнал, ял шийтгэлгүй, хэрэг хариуцах чадвартай, Бэсүд овгийн Сандагдалайн Хатанбаатар, /ВЕ 00240814 регистрийн дугаартай/

Үйлдсэн хэргийн талаар

1. Өсвөр насны яллагдагч З.Баярсайхан нь шунахайн сэдэлтээр ашиг олох зорилгоор, 2017 оны 3 дугаар сарын 20-21-нд шилжих шөнө өсвөр насны яллагдагч Э.Баасандорж, С.Хатанбаатар, С.Ууганбаатар нартай бүлэглэн үргэлжилсэн үйлдлээр Баянхонгор аймгийн Баянхонгор сумын “Дуурсах” 3 дугаар багийн нутаг 3-10а-24 тоот оршин суух иргэн П.Хүрэлбаатар, П.Доржбат, Н.Пүрэвсүрэн нарын эзэнгүй байсан гэрт хууль бусаар нэвтэрч эд хөрөнгийг хулгайлж, бусдад бага бус хэмжээний буюу 311000 төгрөгийн хохирол учруулсан,

Давтан үйлдлээр өсвөр насны яллагдагч Э.Баасандорж, С.Хатанбаатар, С.Ууганбаатар нартай бүлэглэн, шунахайн сэдэлтээр ашиг олох зорилгоор Баянхонгор аймгийн Баянхонгор сумын “Дуурсах” 3 дугаар багийн нутаг 3-26-01 тоотод оршин суух иргэн Д.Хүрэлгомбын эзэнгүй байсан гэрт 2017 оны 3 дугаар сарын 22-23-нд шилжих шөнө хууль бусаар нэвтэрч эд хөрөнгийг хулгайлж бусдад бага бус хэмжээний буюу 5074600 төгрөгийн хохирол учруулсан,

2. Өсвөр насны яллагдагч С.Хатанбаатар нь шунахайн сэдэлтээр ашиг олох зорилгоор, 2017 оны 3 дугаар сарын 20-21-нд шилжих шөнө өсвөр насны яллагдагч Э.Баасандорж, З.Баярсайхан, С.Ууганбаатар нартай бүлэглэн, үргэлжилсэн үйлдлээр Баянхонгор аймгийн Баянхонгор сумын “Дуурсах” 3 дугаар багийн нутаг 3-10а-24 тоот оршин суух иргэн П.Хүрэлбаатар, П.Доржбат, Н.Пүрэвсүрэн нарын эзэнгүй байсан гэрт хууль бусаар нэвтэрч эд хөрөнгийг хулгайлж, бусдад бага бус хэмжээний буюу 311000 төгрөгийн хохирол учруулсан,

Давтан үйлдлээр өсвөр насны яллагдагч Э.Баасандорж, З.Баярсайхан, С.Ууганбаатар нартай бүлэглэн, шунахайн сэдэлтээр ашиг олох зорилгоор Баянхонгор аймгийн Баянхонгор сумын “Дуурсах” 3 дугаар багийн нутаг 3-26-01 тоотод оршин суух иргэн Д.Хүрэлгомбын эзэнгүй байсан гэрт 2017 оны 3 дугаар сарын 22-23-нд шилжих шөнө хууль бусаар нэвтэрч эд хөрөнгийг хулгайлж бусдад бага бус хэмжээний буюу 5074600 төгрөгийн хохирол учруулсан,

Давтан үйлдлээр өсвөр насны яллагдагч Э.Баасандорж, С.Ууганбаатар нартай бүлэглэн, шунахайн сэдэлтээр ашиг олох зорилгоор Баянхонгор аймгийн Баянхонгор сумын “Дуурсах” 3 дугаар багийн нутаг 3-43-01 тоотод оршин суух иргэн М.Батзолбоогийн эзэнгүй байсан гэрт 2017 оны 3 дугаар сарын 30-31-нд шилжих шөнө хууль бусаар нэвтэрч эд хөрөнгийг хулгайлж бусдад бага бус хэмжээний буюу 1041000 төгрөгийн хохирол учруулсан,

3. Өсвөр насны яллагдагч Э.Баасандорж нь шунахайн сэдэлтээр ашиг олох зорилгоор, 2017 оны 3 дугаар сарын 20-21-нд шилжих шөнө насанд хүрээгүй яллагдагч Э.Баасандорж, З.Баярсайхан, С.Ууганбаатар нартай бүлэглэн, үргэлжилсэн үйлдлээр Баянхонгор аймгийн Баянхонгор сумын “Дуурсах” 3 дугаар багийн нутаг 3-10а-24 тоот оршин суух иргэн П.Хүрэлбаатар, П.Доржбат, Н.Пүрэвсүрэн нарын эзэнгүй байсан гэрт хууль бусаар нэвтэрч эд хөрөнгийг хулгайлж, бусдад бага бус хэмжээний буюу 311000 төгрөгийн хохирол учруулсан,

Давтан үйлдлээр өсвөр насны яллагдагч С.Хатанбаатар, З.Баярсайхан, С.Ууганбаатар нартай бүлэглэн, шунахайн сэдэлтээр ашиг олох зорилгоор Баянхонгор аймгийн Баянхонгор сумын “Дуурсах” 3 дугаар багийн нутаг 3-26-01 тоотод оршин суух иргэн Д.Хүрэлгомбын эзэнгүй байсан гэрт 2017 оны 3 дугаар сарын 22-23-нд шилжих шөнө хууль бусаар нэвтэрч эд хөрөнгийг хулгайлж бусдад бага бус хэмжээний буюу 5074600 төгрөгийн хохирол учруулсан,

Давтан үйлдлээр өсвөр насны яллагдагч С.Хатанбаатар, С.Ууганбаатар нартай бүлэглэн, шунахайн сэдэлтээр ашиг олох зорилгоор Баянхонгор аймгийн Баянхонгор сумын “Дуурсах” 3 дугаар багийн нутаг 3-43-01 тоотод оршин суух иргэн М.Батзолбоогийн эзэнгүй байсан гэрт 2017 оны 3 дугаар сарын 30-31-нд шилжих шөнө хууль бусаар нэвтэрч эд хөрөнгийг хулгайлж бусдад бага бус хэмжээний буюу 1041000 төгрөгийн хохирол учруулсан,

4. Өсвөр насны яллагдагч С.Ууганбаатар нь шунахайн сэдэлтээр ашиг олох зорилгоор, 2017 оны 3 дугаар сарын 20-21-нд шилжих шөнө насанд хүрээгүй яллагдагч Э.Баасандорж, С.Хатанбаатар, З.Баярсайхан нартай бүлэглэн, үргэлжилсэн үйлдлээр Баянхонгор аймгийн Баянхонгор сумын “Дуурсах” 3 дугаар багийн нутаг 3-10а-24 тоот оршин суух иргэн П.Хүрэлбаатар, П.Доржбат, Н.Пүрэвсүрэн нарын эзэнгүй байсан гэрт хууль бусаар нэвтэрч эд хөрөнгийг хулгайлж, бусдад бага бус хэмжээний буюу 311000 төгрөгийн хохирол учруулсан, Давтан үйлдлээр өсвөр насны яллагдагч С.Хатанбаатар, З.Баярсайхан, Э.Баасандорж нартай бүлэглэн, шунахайн сэдэлтээр ашиг олох зорилгоор Баянхонгор аймгийн Баянхонгор сумын “Дуурсах” 3 дугаар багийн нутаг 3-26-01 тоотод оршин суух иргэн Д.Хүрэлгомбын эзэнгүй байсан гэрт 2017 оны 3 дугаар сарын 22-23-нд шилжих шөнө хууль бусаар нэвтэрч эд хөрөнгийг хулгайлж бусдад бага бус хэмжээний буюу 5074600 төгрөгийн хохирол учруулсан гэмт хэрэгт тус тус холбогджээ. /Яллах дүгнэлтэд бичигдсэнээр/

 ТОДОРХОЙЛОХ НЬ:

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт яллах, өмгөөлөх талаас шинжлэн судлуулахаар санал болгосон тухайн хэрэгт хуульд заасан үндэслэл журмын дагуу цугларсан дараах нотлох баримтуудыг шинжлэн судлав. Үүнд:

Яллах нотлох баримт:

Эрүүгийн хэргийг нэгтгэх тогтоол / 1-р хх-ийн 3/, хэрэг учралын газарт үзлэг хийсэн тэмдэглэл, гэрэл зургууд / 1-р хх-ийн 9-15/, Эд зүйл хураан авсан тогтоол, тэмдэглэл / хх-ийн 19-20/,

Хохирогч М.Мөнхзулын мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн:                      

“Манайх Баянхонгор сумын 3-43-01 тоот үзүүрийн хашаанд ганц гэрээрээ байдаг. 2017 оны 03 сарын 23-ны өдөр сургууль амарч би 2 хүүхдээ аваад хөдөө Жаргалант сум дахь гэрлүүгээ явсан. Тэгээд 2017 оны 03 сарын 31-ний өдөр гэрт хулгай орсон талаар мэдээд ирж эд зүйлээ бүртгээд цагдаад мэдэгдсэн. Би хурган дээлээ хөдөө өмсөөд явсан тул хулгайд алдаагүй. Манай хадам аав намайг дээл өмсөж явсныг мэдээгүй байна лээ. Би үнэлгээтэй танилцлаа манай алдагдсан эд зүйлийг нийт 1041000 төгрөгөөр үнэлсэн үнэлгээг хүлээн зөвшөөрч байна. Миний хувьд алдагдсан эд зүйлээс “Самсунг” маркийн 1 ширхэг гар утас, дэлгэцээрээ мэдэрдэг утас 1 ширхэг, мөнгөн бөгж нэг ширхэг, мөн утасны цэнэглэгч 1 ширхэг, мөнгөн аяга 2 ширхэг, “Болор” нэртэй архи 1 ширхэг, дарс нэг ширхэг, ногоон эмээлтэй шар өнгийн шаазан морь нэг ширхэг, хавар намрын куртика нэг ширхэг, бэлэн мөнгө 40000 төгрөгийг тус тус алдсан ба эдгээрээс гар утас 2 ширхэг, мөнгөн бөгж 1 ширхэг зэргийг буцаан авч үлдэгдэл эд зүйлийг бэлэн мөнгөөр нь буцаан авсан тул цаашид энэ хүмүүсээс нэхэмжлэх зүйл байхгүй...” гэх мэдүүлэг/ 1-р хх-ийн 43-46 хуудас/,

Хохирогч П.Доржбатын мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн:

“Манай нэг гэр Баянхонгор аймгийн Баянхонгор сумын “Дуурсах” 3 дугаар багийн 10а дугаар гудамжны 24 тоотод байдаг. Аймгийн төвийн хашаанд манай аав Г.Пүрэвсүрэн, миний дүү П.Хүрэлбаатар нарынх хамт байдаг юм. 2017 оны 03 дугаар сарын 16-ны өдөр хүүхдийн хичээл тараад манай хашааны айлынхан бүгд хөдөө яваад 2017 оны 04 дүгээр сарын 03-ны өдөр гэртэй иртэл манай байшингийн салхивчийг түлхэж ороод хулгай ороод хөргөгчинд байсан махнаас 6 орчим килограмм, буузнаас 10 орчим килограмм алдагдсан мөн эргэнэг дотор байсан 2.5 литрийн багтаамжтай шар айраг 1 ширхэг тус тус алдагдсан байсан. Би үнэлгээтэй танилцлаа манай алдагдсан эд зүйлийг нийт 85000 төгрөгөөр үнэлсэн үнэлгээг хүлээн зөвшөөрч байна. Миний хувьд алдагдсан эд зүйлийн үнийг бэлэн мөнгөөр нь буруутай этгээдүүдээс төлүүлж авсан тул надад гомдол санал алга..” гэх мэдүүлэг. / 1-р хх-ийн 49-52/,

Хохирогч Д.Ариунсайханы мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн:

“Манай нэг гэр Баянхонгор аймгийн Баянхонгор сумын “Дуурсах” 3 дугаар багийн 10а дугаар гудамжны 24 тоотод хадам аав Н.Пүрэвсүрэн, хадам ах П.Доржбат нарынхтай айл байдаг юм. 2017 оны 03 дугаар сарын 16-ны өдөр хүүхдийн хичээл тараад манай хашааны айлынхан бүгд хөдөө яваад 2017 оны 04 дүгээр сарын 03-ны өдөр гэртэй иртэл манай гэрийн тооноор хулгайч ороод сар шинээр хэрэглээд үлдсэн байсан ааруул, 0.5 литрийн “альфа” архи 1 шил, бэлэн 60000 төгрөг, хүүхдийн хэтэвчинд байсан бэлэн 20000 төгрөг зэрэг эд зүйлсийг аваад явсан байсан. Манай алдагдсан эд зүйлийг нийт 83500 төгрөгөөр үнэлсэн үнэлгээг хүлээн зөвшөөрч байна. Энэ алдсан эд зүйл болон бэлэн мөнгө болох 163500 төгрөгийг бэлэн мөнгөөр нь буруутай этгээдүүдээс авсан тул одоо энэ хүмүүсээс нэхэмжлэх зүйл байхгүй...” гэх мэдүүлэг / хх-ийн 53-57/,

Хохирогч Г.Пүрэвсүрэнгийн мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн:

“Манай гэр Баянхонгор аймгийн Баянхонгор сумын “Дуурсах” 3 дугаар багийн 10а дугаар гудамжны 24 тоотод байдаг. Манай хашаанд манай 2 хүүгийнх хамт байдаг юм. 2017 оны 03 дугаар сарын 16-ны өдөр хүүхдийн хичээл тараад манай хашааны айлынхан бүгд хөдөө яваад байж байхад манай дүү Доржбат аймаг руу явсан очоод үзэхэд хулгай орсон байна гэсэн. Манай гэр рүү тооноор ороод 0.75 граммын “Ерөөл” архи 1 ширхэг, 1 л шар тос, 5 кг чихэр алга болсон байна лээ. Манай алдагдсан эд зүйлийг нийт 63000 төгрөгөөр үнэлсэн үнэлгээг хүлээн зөвшөөрч байна. Миний хувьд алдсан эд зүйлийн үнэ болох 63000 төгрөгийг буруутай этгээдүүдээс авсан тул одоо энэ хүмүүсээс нэхэмжлэх зүйл байхгүй. ” гэх мэдүүлэг / хх-ийн 59-62/,

Хохирогч Д.Хүрэлгомбын мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн:

“ 2017 оны 03 дугаар сарын 13-ны өдөр эхнэр бид хоёр Баянхонгор аймгийн Баянхонгор сумын “Дуурсах” 3 дугаар багийн 26 дугаар гудамжны 01 тоотод байх хашаа, гэрээ эзгүй гэрээ цоожилж үлдээгээд эгч Оюун-Эрдэнийг эргэж тойрч байгаарай гэж захиж үлдээгээд хөдөө явсан. Гэтэл 2017 оны 03 дугаар сарын 30-ны өдөр эгч залгаад танай гэрийн цоож эвдэрсэн хулгай орсон юм шиг байна гэхээр нь эхнэр бид хоёр хөдөөнөөс иртэл манай гэрт хулгай орж эд зүйлс алдагдсан байсан. Манайхаас эмэгтэй хүний 2 ширхэг мөнгөн бугуйвч, голдоо ногоон болон улаан өнгийн шигтгээнүүдтэй монетон ээмэг 1 хос, эмэгтэй хүний шармал ээмэг 1 хос, эрэгтэй хүний мөнгө зүүлт 1 ш, эмэгтэй хүний мөнгөн зүүлт 2 ширхэг, цагаан шигтгээтэй мөнгөн зүүлт кулоны хамт, эмэгтэй хүний мөнгөн бөгж, хар шигтгээтэй мөнгөн ээмэг 1 хос, “самсунг таб” маркын утас 1 ш, морины ясан хусуур 1ш, хар өнгийн “lG” утас 1 ш, 0.75 литрийн архинууд болох “Хар сувд” 1 ш, “морьтой чингис” 1 ш, “ерөөл” 1 ш, “соёмбо” 1 ш, “алтан түрүү” 0.5 литрийн архи 1 ш ,чихэр, набор, шокалад, эрэгтэй жинсэн өмд 6 ширхэг, эмэгтэй даавуун өмд 2 ширхэг зэрэг алдагдсан юм. Манай алдагдсан эд зүйлийг нийт 5074600 төгрөгөөр үнэлсэн үнэлгээг хүлээн зөвшөөрч байна. Миний хувьд алдагдсан эд зүйлээс зармыг нь буцаан авсан. Би 889600 төгрөгийн эд зүйлээ буцааж аваагүй бөгөөд надад хэргийн холбогдогч нараас 845,300 төгрөгийг өгсөн байгаа. Миний хувьд төлөгдөөгүй байсан 889600 төгрөгөөс 845300 төгрөгийг авсан гэсэн үг. Би одоо үлдэгдэл 44300 төгрөг болон эвдэлсэн эд зүйлийг засуулах мөнгийг нэхэмжилж авна...” гэх мэдүүлэг / хх-ийн 64-69/,

Хохирогч Д.Хүрэлгомбо шүүхийн хэлэлцүүлэгт мэдүүлэхдээ: Тухайн үед манай Бөмбөгөр сумын 1 дүгээр багт нутаглаж байсан. 2017 оны 3 сарын 30-ны өдөр манай эгч гэрийн чинь цоожийг эвдэж хулгай орсон юм шиг байна гэж ярьсан. Яаралтай гэртээ ирж юмаа бүртгэж Цагдаагийн байгууллагад мэдэгд гэсэн. Гэртээ ирэхэд алга болсон зүйл ажиглагдаагүй, чихэр идэх гээд авдраа онгойлоход авдар дотроос гар утас хоёр ширхэг, бугуйвч хоёр ширхэг, эхнэрийн ээмэг зүүлт, хувцас, чихэр, дарс, архийг бүгдийг нь авсан байсан. Нийт алдагдсан зүйлийн үнэлгээ 5070.000 төгрөг болсон. Эвдэрсэн бугуйвчаа засуулна. Нааш цаашаа явсан зардлаа баримтжуулж чадаагүй. Бугуйвчаа засуулсныхаа дараа нэхэмжилнэ гэв.

Гэрч М.Батзолбоогийн мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн.

“ Би хөдөө Баянхонгор аймгийн Жаргалант сумын 3 дугаар багт мал малладаг тэнд нэг гэр байдаг. Манай эхнэр хоёр хүүхэд Баянхонгор аймгийн Баянхонгор сумын 3-43-01 тоотод байх гэртээ байдаг. Саяхан манай эхнэр хоёр хүүхдийн сургуулийн амралтаар хөдөө ирсэн. Аймгийн төвд байх гэрийг манай аав өдөр нь эргэж тойрч харж байсан. Манай хашаанд нохой байхгүй, айл байхгүй, ганц гэрээрээ ба үзүүрийн хашаанд байдаг. 2017 оны 03 дугаар сарын 31-ний өглөө манай гэрт хулгай орсон гэж хэлэхээр нь хөдөөнөөс эхнэр бид хоёр ирээд гэр дотор байсан эд зүйлээ шалгаж бүртгээд цагдаад мэдэгдсэн. Манайхыг аав Мягмарсүрэн өдөр нь эргэж тойрч байсан гэсэн. 2017 оны 03 дугаар сарын 30- ны орой гэрийг эргэхэд зүгээр байсан гэдэг гэтэл маргааш нь буюу 2017 оны 03 дугаар сарын 31-ний өглөө очиход хулгай орсон байна гээд дуудлага өгсөн байна лээ. Манайхаас хурган дотортой дээл алдагдаагүй. Хурган дотортой манай эхнэрийн дээл авдарт байдаг юм гэхдээ эхнэр сая хөдөө явахдаа өмсөөд явсан ба аавын авдарт байдаг болохоор нь тухайн үед шалгаж байгаад байхгүй болохоор нь байхгүй байна гэж хэлсэн байна лээ...” гэх мэдүүлэг/хх-ийн 101-103/,

Гэрч Б.Сарантуяагийн мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн:

“Манай нэг гэр Баянхонгор аймгийн төвд “Дуурсах” 3 дугаар багийн 26-р гудамжны 01 тоотод байдаг, харин нөгөө гэр малтай Баянхонгор Бөмбөгөр сумын 1 дүгээр багт байдаг. Аймгийн төвд байх гэрээс 2017 оны 03 дугаар сарын 13-ны өдөр хөдөө гэрлүүгээ явсан ба аймгийн төвд байх гэрийг цоожлоод үлдээсэн. Манай хашаанд манайхаас өөр гэр байхгүй, дан гэрээрээ байдаг. Мөн нохой байхгүй байдаг байсан. Гэрийг манай эгч Оюун- Эрдэнэ хааяа эргэж тойрч байсан. Гэтэл 2017 оны 03 дугаар сарын 30-ны өдөр утсаар яриад танай гэрийн цоож эвдэрсэн хулгай орсон юм шиг байна гэхээр нь нөхөр бид хоёр хөдөөнөөс иртэл хулгай орж эд зүйлс алдагдсан байсан. Манай гэрээс хусуур, том цагаан өнгийн гар утас, мөнгөн бугуйвч хоёр ширхэг, жижиг “LG” маркийн гар утас, ээмэг бөгжнүүд, архи, чихэр, набор, дарс, шокалад, нөхөр бид хоёр хувцаснаас өмд алга болсон байсан...” гэх мэдүүлэг /хх-ийн 92-94/,

Өсвөр насны шүүгдэгч С.Ууганбаатарын мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн:

“2017 оны 03 дугаар сарын 20-ны өдөр би өөрийн хамаатан П.Доржбат, Г.Пүрэвсүрэн, П.Хүрэлбаатар нарын эзгүй байсан Баянхонгор аймгийн Баянхонгор сумын 3-10а-24 тоотод байх эзгүй хашаанд байх гэрийн цасыг найз Баярсайханы хамт очиж арилгасан. Дээрх гурван айл эзгүй хөдөө явчихсан байсан юм. Тэгээд орой нь Хатанбаатар, Баярсайхан, Баасандорж бид дөрөв уулзаж манай гэрт кино үзсэн ба би Хатанбаатарт “манай хамаатны айлынх эзгүй байгаа тийшээ орох уу” гэж хэлэхэд зөвшөөрсөн. Кино үзэж байхдаа мөн Баярсайхан, Баасандорж нарт хэлэхэд зөвшөөрсөн ба тэр өдрийн орой 23 цаг нэлээд өнгөрч бид дөрөв манайхаас гараад 3-10а-24 тоотод очсон. Хашаанд 2 гэр, нэг байшин байсан ба байшингийн баруун талын вакум цонхыг дотогш Хатанбаатар түлхэж онгойлгосон ба бид дөрөв ороод мах бууз, шар айраг зэргийг авсан. Баярсайхан, Баасандорж хоёр байшиндаа үлдсэн ба Хатанбаатар бид хоёр урд хоёр гэрийн тооноор орсон. Г.Пүрэвсүрэнгийн гэрээс шар тос, чихэр, архи зэрэг бас бус зүйлийг, Хүрэлбаатарын гэрээс чихэр, ааруул, бэлэн 20.000 төгрөг зэрэг мөн бас бус зүйлүүдийг аваад гарсан. Тэгээд тэндээс бид дөрөв гарсан ба манайд ирсэн. Би гэртээ ганцаараа байсан ба ах хүүхдүүдээ аваад хөдөө явчихсан эзгүй байсан тухайн үед хичээлийн амралт эхэлчихсэн байсан. Баярсайхан, Хатанбаатар хоёр ааруул шар тос зэрэг зүйлүүдийг танихгүй хүнд зарсан гэсэн ба нийт 49.000 төгрөгөөр зарсан гэсэн. Тэгээд 2017 оны 03 дугаар сарын 22-ны өдөр Хатанбаатат Баярсайхан, Баасандорж бид гуравт “10000-т нэг эзгүй айл байна лээ, тийшээ орох уу” гэхээр нь бид гурав зөвшөөрсөн ба мөн шөнө 00 цаг өнгөрч байхад Баянхонгор аймгийн Баянхонгор сумын 3-26-01 тоотод очсон ба хашаанд 1 гэр цоожтой байсан. Би хаалганы цоожийг нарийхан төмрөөр хөшиж онгойлгоод нөгөө төмрийг хол хаясан. Тэгээд дотогш ороод хөргөгч, авдар зэргийг онгойлгоод чихэр, набор, шоколад, архинууд, дарс, ээмэг, зүүлт, мөнгөн бугуйвч, том цагаан утас гэсэн бас бус нэлээд зүйлийг авсан. Хулгайлсан архи, дарсыг уух гэж үзээд гашуун байхаар нь хагалчихсан. Бусад эд зүйлүүдийг Хатанбаатар бид хоёр хуваагаад авсан байсан. Чихэр болон идэж болох зүйлүүдийг бид дөрөв идээд дуусгасан.

2017 оны 03 дугаар сарын 30-ны өдөр манай ангийн Хатанбаатар бид хоёр өдөр сургууль дээр байж байхад Хатанбаатар надад “арван мянгатад нэг эзэнгүй айл байна лээ тийшээ орох уу” гэхээр нь би зөвшөөрсөн. Тэгээд орой ангийн Баасандоржид мөн хэлж тэр зөвшөөрч Баасандорж, Хатанбаатар бид гурав тэр шөнө 00 цагийн орчимд уг хашаанд ороод тооноор Хатанбаатар бид хоёр орсон ба гадаа Баасандорж хүн харахаар үлдсэн. Орохдоо Хатанбаатар бид хоёр гартаа бээлий өмссөн ба гэрийн тоононы рамыг гэрийн дээр авч тавиад орсон. Би түрүүлж орсон ба миний араас Хатанбаатар орж ирсэн ба би түүнийг доош буулгасан. Гэрт ороод бид хоёр авдрын хажуу талын жижиг шүүгээтэй зүйл дээрээс 2 ширхэг шаазан морь, 3 гэсэн бичигтэй хар өнгийн гар утас, “ТК” гэсэн бичигтэй цагаан өнгийн гар утаснуудыг цэнэглэгчийн хамт, нэг тал “Болор” нэртэй архи, нэг дарс, килограммын чихэр болон бас бус зүйлийг хулгайлсан. Дээрх эд зүйлийг нимгэн цэнхэр өнгийн гадуур хувцсанд боож гэрээс гарсан. Хулгай хийх санааг Хатанбаатар гаргаад Баасандорж бид 2 дэмжээд хулгай хийсэн...” гэх мэдүүлэг. /1-р хх-ийн 164-175/,

Өсвөр насны шүүгдэгч С.Ууганбаатар шүүхийн хэлэлцүүлэгт өөрийн эсрэг мэдүүлэг өгөхгүй гэсэн тул мэдүүлэг аваагүй.

Өсвөр насны шүүгдэгч Э.Баасандоржийн мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн:

С.Ууганбаатарын гэрт 2017 оны 03 дугаар сарын 20-ны С.Ууганбаатар, Баярсайхан, Хатанбаатар бид дөрөв уулзсан. Тэгэхэд Ууганбаатар “хойно арван мянгатад манай хамаатны айлынх эзгүй байгаа тийшээ орох уу” гэхэд нь Баярсайхан, Хатанбаатар бид гурав зөвшөөрөөд Ууганбаатарынд байж байгаад шөнө гарч 3-10-24 тоотод очоод хашаа руу ороход нохойгүй, айлууд нь эзгүй хашаанд хоёр гэр нэг байшин байсан. Байшингийн цонхыг Хатанбаатар түлхэж онгойлгоод бид дөрөв ороод бууз, мах, пиво зэрэг зүйлүүдийг авсан. Тэгэж байхад Ууганбаатар, Хатанбаатар хоёр урд айл руу ороод гарч ирэхдээ ааруул, шар тос, тос, чихэр, набор, мөнгө зэрэг бас бус зүйлүүд авч гарч ирсэн. Бид дөрөв чихэр наборыг идсэн ба 20.000 төгрөгийг хувааж авсан. Ааруул, шар тосыг зэрэг бусад зүйлүүдийг Баярсайхан, Хатанбаатар хоёр зарсан гэсэн. 49.000 төгрөг болсон гэсэн ба уг мөнгөөр бид дөрөв идэж уух юм аваад дуусгасан. Түүнээс 2-3 хоногийн дараа Хатанбаатар “нэг айл эзгүй цоожтой байна лээ, тийшээ орцгоох уу” гэхээр Баярсайхан, Хатанбаатар, Ууганбаатар бид нар зөвшөөрөөд мөн шөнө бид нар явсаар 3 дугаар багийн 26 дугаар гудамжны зүүн талын үзүүрийн 1 тоотод бид нар орж архинууд, пиво, ясан хусуур, бугуйвч, ээмэг, бөгж, зүүлт, чихэр, “Таб” гэсэн том утас, шокалад, набор зэрэг зүйлүүдийг авдар болон хөргөгч дотроос хулгайлсан. Чихэр наборыг зэрэг идэх зүйлүүдийг бид дөрөв хуваагаад идсэн ба эд зүйлүүдийг Хатанбаатар, Ууганбаатар хоёр хуваагаад авсан байсан. Дараа нь мөн Ууганбаатар “мөнгөний ажил хийх үү” гээд байсан ба би өдөр нь зөвшөөрөөгүй гэртээ хариад байж байтал Ууганбаатар “нөгөө мөнгөний ажлаа хийх үү айл ухах уу” гэхээр нь бид зөвшөөрөөд Хатанбаатар, Ууганбаатар бид гурав 2017 оны 03 дугаар сарын 30-ны орой уулзсан ба Хатанбаатар “Баянхонгор аймгийн Баянхонгор сумын 3-43-01 тоотод байх үзүүрийн хашаанд байдаг айл эзгүй байгаад байна лээ тийшээ орох уу” гэхээр нь зөвшөөрч тухайн өдрийн шөнө 00 цаг өнгөрөөгөөд Ууганбаатар, Хатанбаатар бид гурав 3-43-01 тоотод очоод хашааны хаалгыг Ууганбаатар давж ороод онгойлгоод Хатанбаатар бид хоёрыг оруулсан. Тэр хоёр гартаа бээлий өмссөн ба тооноор нь уг айлд орсон би гадаа нь хүн хараад үлдсэн. Ойролцоогоор 30 орчим минут болоод гарч ирсэн. Тэгээд бид гурав Ууганбаатарын гэрт очоод авч ирсэн зүйлүүдийг үзтэл шаазан морь 2 ширхэг, хоёр ширхэг гар утас, тал архи, тал дарс, чихэр, цэнхэр өнгийн нимгэн куртик гэх мэт зүйлүүдийг авч ирсэн байсан..” гэх мэдүүлэг. / 1-р хх-ийн 178-189/,

Өсвөр насны шүүгдэгч Э.Баасандорж шүүхийн хэлэлцүүлэгт өөрийн эсрэг мэдүүлэг өгөхгүй гэсэн тул мэдүүлэг аваагүй.

Өсвөр насны шүүгдэгч З.Баярсайханы мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн:

2017 оны 03 дугаар сарын 20-ны өдөр манай сургуулийн найз Ууганбаатар бид хоёр 3-10а-24 тоотод байх Ууганбаатарын хамаатан гэх айлын хашааны болон гэрийн цасыг цэвэрлэсэн. Ууганбаатар бид хоёр нэг хашаанд гуравдугаар халуун усны урд гудмаар ороод хойш харсан 12 дахь хаалганд байдаг. Тэгээд тэндээс гараад буцаж явахдаа Ууганбаатар “энэ айл руу орох уу” гэж цас цэвэрлэсэн айлыг хэлсэн. Энэ тухай мөн Хатанбаатарт хэлсэн юм байна лээ. Тэгээд байж байтал орой аажуу Хатанбаатар, Баасандорж хоёр ирсэн. Бид нар манайд кино үзсэн ба Ууганбаатар “хойд айл байгаа тийшээ орох уу” гэхэд Хатанбаатар, Баасандорж бид нар зөвшөөрөөд 23 цаг өнгөрөөгөөд 3- 10а-24 тоотод очоод байшинтай айлын цонхыг Хатанбаатар онгойлгоод бид дөрөв бүгд дотогш ороод мах, бууз, нэг том шар айраг зэргийг авч гарсан. Тэнд байж байхад Хатанбаатар, Ууганбаатар хоёр урд талын хоёр айл руу тооноор нь ороод ааруул, чихэр, гахайн дотроос авсан гээд бэлэн 20.000 төгрөг, хажуу айлаас нь шар тос, чихэр, “Тайга” гэх нэртэй архи зэргийг авч гарч ирсэн. Тэгээд бид нар тэндээс Ууганбаатарын гэр лүү явсан. Ааруул шар тосыг танихгүй хүнд Хатанбаатар бид хоёр 49.000 төгрөгөөр зарсан. Мөнгийг нь бид дөрөв хувааж авсан. Түүнээс хойш 3 хоногийн дараа Хатанбаатар арван мянгатад нэг эзэнгүй айл байдаг юм байна лээ тийшээ орох уу гэхээр нь Ууганбаатар, Баасандорж бид гурав зөвшөөрсөн ба Ууганбаатарынд байж байгаад 23 цагийн мөн гэрээсээ гарч Баянхонгор аймгийн Баянхонгор сумын 3-26 дугаар гудамжны үзүүрийн 01 тоот цагаан өнгийн хаалгатай хашаанд байсан айлд орж хөргөгч дотроос нь чихэр, шокалад, наборыг унинд байсан ясан хусуур, авдраас “Хар сувд”, “Соёмбо”, “Морьтой чингэс”, “Ерөөл”, дарс гэх мэт архинууд, том цагаан өнгийн “Таб” гар утас, мөнгөн бугуйвч, мөнгөн зүүлт, хар өнгийн гар утас, ээмэг гэх мэт бас бус зүйлүүдийг хулгайлсан...гэх мэдүүлэг / хх-ийн 192-198/,

Өсвөр насны шүүгдэгч З.Баярсайхан шүүхийн хэлэлцүүлэгт өөрийн эсрэг мэдүүлэг өгөхгүй гэсэн тул мэдүүлэг аваагүй.

Өсвөр насны шүүгдэгч С.Хатанбаатарын мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн:

2017 оны 03 дугаар сарын 20-ны өдөр би өөрийн хамаатан П.Доржбат, Г.Пүрэвсүрэн, П.Хүрэлбаатар нарын эзгүй байсан Баянхонгор аймгийн Баянхонгор сумын 3-10а-24 тоотод байх эзгүй хашаанд байх гэрийн цасыг найз Баярсайханы хамт очиж арилгасан. Дээрх гурван айл эзгүй хөдөө явчихсан байсан юм. Тэгээд орой нь Ууганбаатар, Баярсайхан, Баасандорж бид дөрөв уулзаж манай гэрт кино үзсэн ба би Ууганбаатарт “манай хамаатны айлынх эзгүй байгаа тийшээ орох уу” гэж хэлэхэд зөвшөөрсөн. Кино үзэж байхдаа мөн Баярсайхан, Баасандорж нарт хэлэхэд зөвшөөрсөн ба тэр өдрийн орой 23 цаг нэлээд өнгөрч бид дөрөв манайхаас гараад 3-10а-24 тоотод очсон. Хашаанд 2 гэр, нэг байшин байсан ба байшингийн баруун талын вакум цонхыг дотогш түлхэж онгойлгосон ба бид дөрөв ороод мах бууз, шар айраг зэргийг авсан Баярсайхан, Баасандорж хоёр байшиндаа үлдсэн ба Ууганбаатар бид хоёр урд хоёр гэрийн тооноор орсон. Г.Пүрэвсүрэнгийн гэрээс шар тос, чихэр, архи зэрэг бас бус зүйлийг, Хүрэлбаатарын гэрээс чихэр, ааруул, бэлэн 20.000 төгрөг зэрэг мөн бас бус зүйлүүдийг аваад гарсан. Тэгээд тэндээс бид дөрөв гарсан ба манайд ирсэн. Би гэртээ ганцаараа байсан ба ах хүүхдүүдээ аваад хөдөө явчихсан эзгүй байсан тухайн үед хичээлийн амралт эхэлчихсэн байсан. Баярсайхан, Ууганбаатар хоёр ааруул шар тос зэрэг зүйлүүдийг танихгүй хүнд зарсан гэсэн ба нийт 49.000 төгрөгөөр зарсан гэсэн. Тэгээд 2017 оны 03 дугаар сарын 22-ны өдөр Ууганбаатарт Баярсайхан, Баасандорж бид гуравт “10000-т нэг эзгүй айл байна лээ, тийшээ орох уу” гэхээр нь бид гурав зөвшөөрсөн ба мөн шөнө 00 цаг өнгөрч байхад Баянхонгор аймгийн Баянхонгор сумын 3-26-01 тоотод очсон ба хашаанд 1 гэр цоожтой байсан. Би хаалганы цоожийг нарийхан төмрөөр хөшиж онгойлгоод нөгөө төмрийг хол хаясан. Тэгээд дотогш ороод хөргөгч, авдар зэргийг онгойлгоод чихэр, набор, шокалад, архинууд, дарс, ээмэг, зүүлт, мөнгөн бугуйвч, том цагаан утас гэсэн бас бус нэлээд зүйлийг авсан. 2017 оны 03 сарын 30-ны өдөр би сургууль дээрээ байж байгаад Ууганбаатар, Баасандорж нарт 10000-тад эзгүй айл байна тийшээ очих уу гэхэд зөвшөөрөөд 3-43-01 тоотод Баасандорж, Ууганбаатар бид 3 очиж хулгай хийсэн..” гэх мэдүүлэг. / 1-р хх-ийн 201-212/

Өсвөр насны шүүгдэгч С.Хатанбаатар шүүхийн хэлэлцүүлэгт өөрийн эсрэг мэдүүлэг өгөхгүй гэсэн тул мэдүүлэг аваагүй.

Цагаатгах болон хөнгөрүүлэх нотлох баримт:

Өсвөр насны шүүгдэгч С.Хатанбаатарын өмгөөлөгч Г.Дуламсүрэн:

Баянхонгор аймгийн Баянхонгор сумын 3 дугаар багийн засаг даргын 2017 оны 04 дүгээр сарын 14-ний өдрийн 3/496 дугаар албан бичиг /1-р хх-ийн238/, өсвөр насны шүүгдэгч С.Хатанбаатарын иргэний үнэмлэхийн хуулбар /1-р хх-ийн 204/, сурагчийн хувийн хэрэг /1-р хх-ийн 241-242/, урьд ял шалгах хуудас /1-р хх-ийн 245/, Төрийн банкны 2017 оны 04 дүгээр сарын 24-ний өдрийн 348 дугаар албан бичиг /2-р хх-ийн 1/, зан байдлын тодорхойлолт /2-р хх-ийн 11/, 2016 оны 05 дугаар сарын 30-ны өдрийн эд хөрөнгө битүүмжлэх тогтоол /2-р хх-ийн 24/, хэргийн материалыг хэргийн оролцогчдод танилцуулсан тэмдэглэл /2-р хх-ийн 33-36/, ГБХЗХГ-ын мэргэжилтний шүүхэд гаргасан хүсэлт /2-р хх-ийн 45/, хохирол төлсөн тухай 1 хуудас материал зэргийг шинээр гарган өгч хавтаст хэргээс дараахь мэдүүлгүүдийг:

Хохирогч П.Доржбатын мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн:

Миний хувьд алдагдсан хонины махны үнэ 30000 төгрөг, буузны үнэ 50000 төгрөг, шар айргийн үнэ 5000 төгрөгийг бэлнээр авсан. Одоо гомдол, санал, нэхэмжлэх зүйлгүй гэх мэдүүлэг. /1-р хх-ийн 52/,

Хохирогч Д.Ариунсайханы мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн:

...алдагдсан зүйлсийн үнэ болох 163500 төгрөгийг бэлнээр авч учирсан хохирлоо барагдуулсан тул гомдол, санал, нэхэмжлэх зүйлгүй гэх мэдүүлэг. /1-р хх-ийн 57/,

Хохирогч Г.Пүрэвсүрэнгийн мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн:

Миний хувьд алдагдсан зүйл болох 63000 төгрөгийг буруутай этгээдүүдээс авсан тул гомдол, санал, нэхэмжлэх зүйлгүй гэх мэдүүлэг. /1-р хх-ийн 62/,

Хохирогч Д.Хүрэлгомбын мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн:

“ 2017 оны 03 дугаар сарын 13-ны өдөр эхнэр бид хоёр Баянхонгор аймгийн Баянхонгор сумын “Дуурсах” 3 дугаар багийн 26 дугаар гудамжны 01 тоотод байх хашаа, гэрээ эзгүй гэрээ цоожилж үлдээгээд эгч Оюун-Эрдэнийг эргэж тойрч байгаарай гэж захиж үлдээгээд хөдөө явсан. Гэтэл 2017 оны 03 дугаар сарын 30-ны өдөр эгч залгаад танай гэрийн цоож эвдэрсэн хулгай орсон юм шиг байна гэхээр нь эхнэр бид хоёр хөдөөнөөс иртэл манай гэрт хулгай орж эд зүйлс алдагдсан байсан. Манай алдагдсан эд зүйлийг нийт 5074600 төгрөгөөр үнэлсэн үнэлгээг хүлээн зөвшөөрч байна. Миний хувьд алдагдсан эд зүйлээс зармыг нь буцаан авсан. Би 889600 төгрөгийн эд зүйлээ буцааж аваагүй бөгөөд надад хэргийн холбогдогч нараас 845,300 төгрөгийг өгсөн байгаа. Миний хувьд төлөгдөөгүй байсан 889600 төгрөгөөс 845300 төгрөгийг авсан гэсэн үг. Би одоо үлдэгдэл 44300 төгрөг болон эвдэлсэн эд зүйлийг засуулах мөнгийг нэхэмжилж авна...” гэх мэдүүлэг / хх-ийн 67-69/,

Өсвөр насны шүүгдэгч С.Хатанбаатарын мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн:

2017 оны 03 дугаар сарын 20-ны өдөр би өөрийн хамаатан П.Доржбат, Г.Пүрэвсүрэн, П.Хүрэлбаатар нарын эзгүй байсан Баянхонгор аймгийн Баянхонгор сумын 3-10а-24 тоотод байх эзгүй хашаанд байх гэрийн цасыг найз Баярсайханы хамт очиж арилгасан. Дээрх гурван айл эзгүй хөдөө явчихсан байсан юм. Тэгээд орой нь Ууганбаатар, Баярсайхан, Баасандорж бид дөрөв уулзаж манай гэрт кино үзсэн ба би Ууганбаатарт “манай хамаатны айлынх эзгүй байгаа тийшээ орох уу” гэж хэлэхэд зөвшөөрсөн. Кино үзэж байхдаа мөн Баярсайхан, Баасандорж нарт хэлэхэд зөвшөөрсөн ба тэр өдрийн орой 23 цаг нэлээд өнгөрч бид дөрөв манайхаас гараад 3-10а-24 тоотод очсон. Хашаанд 2 гэр, нэг байшин байсан ба байшингийн баруун талын вакум цонхыг дотогш түлхэж онгойлгосон ба бид дөрөв ороод мах бууз, шар айраг зэргийг авсан Баярсайхан, Баасандорж хоёр байшиндаа үлдсэн ба Хатанбаатар бид хоёр урд хоёр гэрийн тооноор орсон. Г.Пүрэвсүрэнгийн гэрээс шар тос, чихэр, архи зэрэг бас бус зүйлийг, Хүрэлбаатарын гэрээс чихэр, ааруул, бэлэн 20.000 төгрөг зэрэг мөн бас бус зүйлүүдийг аваад гарсан. Тэгээд тэндээс бид дөрөв гарсан ба манайд ирсэн. Би гэртээ ганцаараа байсан ба ах хүүхдүүдээ аваад хөдөө явчихсан эзгүй байсан тухайн үед хичээлийн амралт эхэлчихсэн байсан. Баярсайхан, Ууганбаатар хоёр ааруул шар тос зэрэг зүйлүүдийг танихгүй хүнд зарсан гэсэн ба нийт 49.000 төгрөгөөр зарсан гэсэн. Тэгээд 2017 оны 03 дугаар сарын 22-ны өдөр Ууганбаатарт Баярсайхан, Баасандорж бид гуравт “10000-т нэг эзгүй айл байна лээ, тийшээ орох уу” гэхээр нь бид гурав зөвшөөрсөн ба мөн шөнө 00 цаг өнгөрч байхад Баянхонгор аймгийн Баянхонгор сумын 3-26-01 тоотод очсон ба хашаанд 1 гэр цоожтой байсан. Би хаалганы цоожийг нарийхан төмрөөр хөшиж онгойлгоод нөгөө төмрийг хол хаясан. Тэгээд дотогш ороод хөргөгч, авдар зэргийг онгойлгоод чихэр, набор, шокалад, архинууд, дарс, ээмэг, зүүлт, мөнгөн бугуйвч, том цагаан утас гэсэн бас бус нэлээд зүйлүүдийг авсан. 2017 оны 03 сарын 30-ны өдөр би сургууль дээрээ байж байгаад Ууганбаатар, Баасандорж нарт 10000-тад эзгүй айл байна тийшээ очих уу гэхэд зөвшөөрөөд 3-43-01 тоотод Баасандорж, Ууганбаатар бид 3 очиж хулгай хийсэн..” гэх мэдүүлэг. / 1-р хх-ийн 201-212/

Иргэний хариуцагч Я.Билгүүний мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн:

...С.Хатанбаатарын учруулсан хохирлыг хохирлыг миний бие хариуцаж, төлж барагдуулна. Манайх ам бүл зургуулаа амьдардаг. Эх Х.Янжмаа хөдөө барилга дээр ажилладаг... гэх мэдүүлэг. /1-р хх- ийн 72-73/,

Өсвөр насны шүүгдэгч С.Хатанбаатарын Я.Билгүүний мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн:

С.Хатанбаатар нь айлын хоёр дахь хүүхэд баг Баянхонгор аймгийн Баянхонгор суманд 2000 онд төрсөн. Тус аймаг сумын “Эрдэнэмандал” ахлах сургуульд суралцаж суурь боловсрол эзэмшсэн. Хүний үгэнд ордог гэрээс гардаггүй хүүхэд гэх мэдүүлэг./1-р хх-ийн 75-76/,

 Гэрч Д.Гэрэлсайханы мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн.

...Э.Баасандорж, З.Баярсайхан, С.Хатанбаатар, С.Ууганбаатар, С.Хатанбаатар нарыг танина. Энэ дөрвөн хүүхдийн 3 нь миний хариуцсан ангийн хүүхдүүд. Би 2016 оны 09 дүгээр сарын 01-ний өдар анги дааж авсан бөгөөд Э.Баасандорж, С.Ууганбаатар нар байсан. Харин 2016 оны 12 дугаар сард С.Хатанбаатар орж ирсэн.Э.Баасандоржийн хувьд эцэг, эх, дүүгийн хамт аймгийн төвд амьдардаг Гэмт хэрэг үйлдээд байдаггүй хүүхэд шиг санагддаг. Хичээл сурлагандаа дундаж, олон нийтийн арга хэмжээнд сайн оролцдог. З.Баярсайханы хувьд эцэг нь мужаан аймгийн төвд байдаг. Сүүлийн үед Баянхонгор аймгийн Бууцагаан суманд мал маллаж байгаа. Тэрээр хэрэг хийх хүүхэд биш их даруухан зантай мэргэжилдээ их сонирхолтой хүүхэд байгаа юм. С.Хатанбаатарын хувьд эцэг нь хөдөө мал малладаг. Эгч Я.Билгүүний хамт амьдардаг. Тэрээр өөрөө мужааны мэргэжилд сонирхолтой гээд сургуульд орж ирсэн. С.Ууганбаатарын хувьд эцэг, эх, дүүгийн хамт амьдардаг. Аймгийн төвд хамаатан ахындаа амьдардаг. Их даруу төлөв зантай хүүхэд гэх мэдүүлэг./хх-ийн 104-105/, зэргийг шинжлэн судлуулав.

Өсвөр насны шүүгдэгч Э.Баасандорж, З.Баярсайхан, С.Ууганбаатар нарын өмгөөлөгч Г.Доржготов шүүхийн хэлэлцүүлэгт: Баянхонгор аймгийн Баянхонгор сумын 7 дугаар багийн 2017 оны 05 дугаар сарын 09-ний өдрийн 425 дугаар албан бичиг /1-р хх-ийн 213/, хууль ёсны төлөөлөгч Н.Эрдэнэбатын иргэний үнэмлэхийн хуулбар /1-р хх-ийн 214/, Ч.Жаргалсүрэнгийн иргэний үнэмлэхийн лавлагаа /1-р хх-ийн 215, гэрлэлтийн гэрчилгээний хуулбар /1-р хх-ийн 216/, сурагчийн хувийн хэрэг /1-р хх-ийн 219, 226-227, 235-236/, Э.Баасандоржийн насыг тоолсон тэмдэглэл /1-р хх-ийн 220-221/, урьд ял шалгах хуудас /1-р хх-ийн 222, 228/, Баянхонгор аймгийн Бууцагаан сумын 4 дүгээр багийн 2017 оны 04 дүгээр сарын 14-ний өдрийн 27 дугаар албан бичиг /1-р хх-ийн 223/, З.Баярсайханы төрсний гэрчилгээний хуулбар /1-р хх-ийн 225/, З.Баярсайханы насыг тоолсон тэмдэглэл/1-р хх-ийн 229-223/, Баянхонгор аймгийн Бууцагаан сумын 4 дүгээр багийн 2017 оны 04 дүгээр сарын 14-ний өдрийн 26 дугаар албан бичиг /1-р хх-ийн 231/,С.Ууганбаатарын төрсний гэрчилгээний хуулбар /1-р хх-ийн 233/, хохирлын тооцоо /2-р хх-ийн 10/, зан байдлын тодорхойлолт /2-р хх-ийн 12-14/, 2016 оны 05 дугаар сарын 30-нй өдрийн эд хөрөнгө битүүмжлэх тогтоол /2-р хх-ийн 16/, 2017 оны 05 дугаар сарын 30-ны өдрийн хөрөнгө битүүмжлэх тэмдэглэл /2-р хх-ийн 21-23, 29-31/, хэргийн материалыг хэргийн оролцогчдод танилцуулсан тэмдэглэл /2-р хх-ийн 33-36/ГБХЗХГ-ын мэргэжилтний шүүхэд гаргасан хүсэлт /2-р хх-ийн 45/, болон

Хохирогч М.Мөнхзулын мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн мэдүүлэг:

Миний хувьд алдагдсан зүйл болох гар утас, мөнгөн бөгж зэргийг буцаан авсан. Үлдэгдэл зүйлийг мөнгөөр тооцож хохирлыг үнэлсэн үнэлгээний дагуу авсан. Одоо нэхэмжлэх зүйл, гомдол, санал байхгүй гэх мэдүүлэг. /1-р хх-ийн 46/,

Хохирогч П.Доржбатын мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн:

Миний хувьд алдагдсан хонины махны үнэ 30000 төгрөг, буузны үнэ 50000 төгрөг, шар айргийн үнэ 5000 төгрөгийг бэлнээр авсан. Одоо гомдол, санал, нэхэмжлэх зүйлгүй гэх мэдүүлэг. /1-р хх-ийн 52/,

Хохирогч Д.Ариунсайханы мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн:

...алдагдсан зүйлсийн үнэ болох 163500 төгрөгийг бэлнээр авч учирсан хохирлоо барагдуулсан тул гомдол, санал, нэхэмжлэх зүйлгүй гэх мэдүүлэг. /1-р хх-ийн 57/,

Хохирогч Г.Пүрэвсүрэнгийн мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн:

Миний хувьд алдагдсан зүйл болох 63000 төгрөгийг буруутай этгээдүүдээс авсан тул гомдол, санал, нэхэмжлэх зүйлгүй гэх мэдүүлэг. /1-р хх-ийн 62/,

Өсвөр насны шүүгдэгч С.Ууганбаатарын мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн:

“2017 оны 03 дугаар сарын 20-ны өдөр би өөрийн хамаатан П.Доржбат, Г.Пүрэвсүрэн, П.Хүрэлбаатар нарын эзгүй байсан Баянхонгор аймгийн Баянхонгор сумын 3-10а-24 тоотод байх эзгүй хашаанд байх гэрийн цасыг найз Баярсайханы хамт очиж арилгасан. Дээрх гурван айл эзгүй хөдөө явчихсан байсан юм. Тэгээд орой нь Хатанбаатар, Баярсайхан, Баасандорж бид дөрөв уулзаж манай гэрт кино үзсэн ба би Хатанбаатарт “манай хамаатны айлынх эзгүй байгаа тийшээ орох уу” гэж хэлэхэд зөвшөөрсөн. Кино үзэж байхдаа мөн Баярсайхан, Баасандорж нарт хэлэхэд зөвшөөрсөн ба тэр өдрийн орой 23 цаг нэлээд өнгөрч бид дөрөв манайхаас гараад 3-10а-24 тоотод очсон. Хашаанд 2 гэр, нэг байшин байсан ба байшингийн баруун талын вакум цонхыг дотогш Хатанбаатар түлхэж онгойлгосон ба бид дөрөв ороод мах бууз, шар айраг зэргийг авсан. Баярсайхан, Баасандорж хоёр байшиндаа үлдсэн ба Хатанбаатар бид хоёр урд хоёр гэрийн тооноор орсон. Г.Пүрэвсүрэнгийн гэрээс шар тос, чихэр, архи зэрэг бас бус зүйлийг, Хүрэлбаатарын гэрээс чихэр, ааруул, бэлэн 20.000 төгрөг зэрэг мөн бас бус зүйлүүдийг аваад гарсан. Тэгээд тэндээс бид дөрөв гарсан ба манайд ирсэн. Би гэртээ ганцаараа байсан ба ах хүүхдүүдээ аваад хөдөө явчихсан эзгүй байсан тухайн үед хичээлийн амралт эхэлчихсэн байсан. Баярсайхан, Хатанбаатар хоёр ааруул шар тос зэрэг зүйлүүдийг танихгүй хүнд зарсан гэсэн ба нийт 49.000 төгрөгөөр зарсан гэсэн. Тэгээд 2017 оны 03 дугаар сарын 22-ны өдөр Хатанбаатат Баярсайхан, Баасандорж бид гуравт “10000-т нэг эзгүй айл байна лээ, тийшээ орох уу” гэхээр нь бид гурав зөвшөөрсөн ба мөн шөнө 00 цаг өнгөрч байхад Баянхонгор аймгийн Баянхонгор сумын 3-26-01 тоотод очсон ба хашаанд 1 гэр цоожтой байсан. Би хаалганы цоожийг нарийхан төмрөөр хөшиж онгойлгоод нөгөө төмрийг хол хаясан. Тэгээд дотогш ороод хөргөгч, авдар зэргийг онгойлгоод чихэр, набор, шокалад, архинууд, дарс, ээмэг, зүүлт, мөнгөн бугуйвч, том цагаан утас гэсэн бас бус нэлээд зүйлүүдийг авсан. Хулгайлсан архи, дарсыг уух гэж үзээд гашуун байхаар нь хагалчихсан. Бусад эд зүйлүүдийг Хатанбаатар бид хоёр хуваагаад авсан байсан. Чихэр болон идэж болох зүйлүүдийг бид дөрөв идээд дуусгасан.

    2017 оны 03 дугаар сарын 30-ны өдар манай ангийн Хатанбаатар бид хоёр өдөр сургууль дээр байж байхад Хатанбаатар надад “арван мянгатад нэг эзэнгүй айл байна лээ тийшээ орох уу” гэхээр нь би зөвшөөрсөн. Тэгээд орой ангийн Баасандоржид мөн хэлж тэр зөвшөөрч Баасандорж, Хатанбаатар бид гурав тэр шөнө 00 цагийн орчимд уг хашаанд ороод тооноор Хатанбаатар бид хоёр орсон ба гадаа Баасандорж хүн харахаар үлдсэн. Орохдоо Хатанбаатар бид хоёр гартаа бээлий өмссөн ба гэрийн тооноор орсон. Би түрүүлж орсон ба миний араас Хатанбаатар орж ирсэн ба би түүнийг доош буулгасан. Гэрт ороод бид хоёр авдрын хажуу талын жижиг шүүгээтэй зүйл дээрээс 2 ширхэг шаазан морь, 3 гэсэн бичигтэй хар өнгийн гар утас, “ТК” гэсэн бичигтэй цагаан өнгийн гар утаснуудыг цэнэглэгчийн хамт, нэг тал “Болор” нэртэй архи, нэг дарс, килограммын чихэр болон бас бус зүйлийг хулгайлсан. Дээрх эд зүйлийг нимгэн цэнхэр өнгийн гадуур хувцсанд боож гэрээс гарсан. Хулгай хийх санааг Хатанбаатар гаргаад Баасандорж бид 2 дэмжээд хулгай хийсэн...” гэх мэдүүлэг. /1-р хх-ийн 164-175/,

 Өсвөр насны шүүгдэгч Э.Баасандоржийн мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн:

 С.Ууганбаатарын гэрт 2017 оны 03 дугаар сарын 20-ны С.Ууганбаатар, Баярсайхан, Хатанбаатар бид дөрөв уулзсан. Тэгэхэд Ууганбаатар “хойно 10000-т манай хамаатны айлынх эзгүй байгаа тийшээ орох уу” гэхэд нь Баярсайхан, Хатанбаатар бид гурав зөвшөөрөөд Ууганбаатарынд байж байгаад шөнө гарч 3-10-24 тоотод очоод хашаа руу ороход нохойгүй, айлууд нь эзгүй хашаанд хоёр гэр нэг байшин байсан. Байшингийн цонхыг Хатанбаатар түлхэж онгойлгоод бид дөрөв ороод бууз, мах, пиво зэрэг зүйлүүдийг авсан. Тэгэж байхад Ууганбаатар, Хатанбаатар хоёр урд айл руу ороод гарч ирэхдээ ааруул, шар тос, тос, чихэр, набор, мөнгө зэрэг бас бус зүйлүүд авч гарч ирсэн. Бид дөрөв чихэр наборыг идсэн ба 20.000 төгрөгийг хувааж авсан. Ааруул, шар тосыг зэрэг бусад зүйлүүдийг Баярсайхан, Хатанбаатар хоёр зарсан гэсэн. 49.000 төгрөг болсон гэсэн ба уг мөнгөөр бид дөрөв идэж уух юм аваад дуусгасан. Түүнээс 2-3 хоногийн дараа Хатанбаатар “нэг айл эзгүй цоожтой байна лээ, тийшээ орцгоох уу” гэхээр Баярсайхан, Хатанбаатар, Ууганбаатар бид нар зөвшөөрөөд мөн шөнө бид нар явсаар 3 дугаар багийн 26 дугаар гудамжны зүүн талын үзүүрийн 1 тоотод бид нар орж архинууд, пиво, ясан хусуур, бугуйвч, ээмэг, бөгж, зүүлт, чихэр, “Таб” гэсэн том утас, шокалад, набор зэрэг зүйлүүдийг авдар болон хөргөгчнөөс хулгайлсан. Чихэр наборыг зэрэг идэх зүйлүүдийг бид дөрөв хуваагаад идсэн ба эд зүйлүүдийг Хатанбаатар, Ууганбаатар хоёр хуваагаад авсан байсан. Дараа нь мөн Ууганбаатар “мөнгөний ажил хийх үү” гээд байсан ба би өдөр нь зөвшөөрөөгүй гэртээ хариад байж байтал Ууганбаатар “нөгөө мөнгөний ажлаа хийх үү айл ухах уу” гэхээр нь бид зөвшөөрөөд Хатанбаатар, Ууганбаатар бид гурав 2017 оны 03 дугаар сарын 30-ны орой уулзсан ба Хатанбаатар “Баянхонгор аймгийн Баянхонгор сумын 3-43-01 тоотод байх үзүүрийн хашаанд байдаг айл эзгүй байгаад байна лээ тийшээ орох уу” гэхээр нь зөвшөөрч тухайн өдрийн шөнө 00 цаг өнгөрөөгөөд Ууганбаатар, Хатанбаатар бид гурав 3-43-01 тоотод очоод хашааны хаалгыг Ууганбаатар давж ороод онгойлгоод Хатанбаатар бид хоёрыг оруулсан. Тэр хоёр гартаа бээлий өмссөн ба тооноор нь уг айл руу орсон би гадаа нь хүн хараад үлдсэн. Ойролцоогоор 30 орчим минут болоод гарч ирсэн. Тэгээд бид гурав Ууганбаатарын гэрт очоод авч ирсэн зүйлүүдийг үзтэл шаазан морь 2 ширхэг, хоёр ширхэг гар утас, тал архи, тал дарс, чихэр, цэнхэр өнгийн нимгэн куртика гэх мэт зүйлүүдийг авч ирсэн байсан..” гэх мэдүүлэг. / 1-р хх-ийн 178-189/,

Өсвөр насны шүүгдэгч З.Баярсайханы мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн:

2017 оны 03 дугаар сарын 20-ны өдөр манай сургуулийн найз Ууганбаатар бид хоёр 3-10а-24 тоотод байх Ууганбаатарын хамаатан гэх айлын хашааны болон гэрийн цасыг цэвэрлэсэн. Ууганбаатар бид хоёр нэг хашаанд гуравдугаар халуун усны урд гудмаар ороод хойш харсан 12 дахь хаалганд байдаг. Тэгээд тэндээс гараад буцаж явахдаа Ууганбаатар “энэ айл руу орох уу” гэж цас цэвэрлэсэн айлыг хэлсэн. Энэ тухай мөн Хатанбаатарт хэлсэн юм байна лээ. Тэгээд байж байтал орой аажуу Хатанбаатар, Баасандорж хоёр ирсэн. Бид нар манайд кино үзсэн ба Ууганбаатар “хойд айл байгаа тийшээ орох уу” гэхэд Хатанбаатар, Баасандорж бид нар зөвшөөрөөд 23 цаг өнгөрөөгөөд 3- 10а-24 тоотод очоод байшинтай айлын цонхыг Хатанбаатар онгойлгоод бид дөрөв бүгд дотогш ороод мах, бууз, нэг том шар айраг зэргийг авч гарсан. Тэнд байж байхад Хатанбаатар, Ууганбаатар хоёр урд талын хоёр айлд тооноор нь ороод ааруул, чихэр, гахайн дотроос авсан гээд бэлэн 20.000 төгрөг, хажуу айлаас нь шар тос, чихэр, “Тайга” гэх нэртэй архи зэргийг авч гарч ирсэн. Тэгээд бид нар тэндээс Ууганбаатарын гэр лүү явсан. Ааруул шар тосыг танихгүй хүнд Хатанбаатар бид хоёр 49.000 төгрөгөөр зарсан. Мөнгийг нь бид дөрөв хувааж авсан. Түүний дараа 3 хоногийн Хатанбаатар 10000-д нэг эзэнгүй айл байдаг юм байна лээ тийшээ орох уу гэхээр нь Ууганбаатар, Баасандорж бид гурав зөвшөөрсөн ба Ууганбаатарынд байж байгаад 23 цагийн мөн гэрээсээ гарч Баянхонгор аймгийн Баянхонгор сумын 3-26 дугаар гудамжны үзүүрийн 01 тоот цагаан өнгийн хаалгатай хашаанд байсан айлд орж хөргөгч дотроос нь чихэр, шокалад, наборыг унинд байсан ясан хусуур, авдраас нь “Хар сувд”, “Соёмбо”, “Морьтой чингис”, “Ерөөл”, дарс гэх мэт архинууд, том цагаан өнгийн “Таб” гар утас, мөнгөн бугуйвч, мөнгөн зүүлт, хар өнгийн гар утас, ээмэг гэх мэт бас бус зүйлүүдийг хулгайлсан...гэх мэдүүлэг / хх-ийн 192-198/, зэрэг цагаатгах талын нотлох баримтыг шинжлэн судлуулсан болно.

Дээрх нотлох баримтууд нь Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 16.2 дугаар зүйлд зааснаар нотолбол зохих зүйлийг нотолсон ба Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасан үндэслэл, журмын дагуу нотлох баримтыг цуглуулж бэхжүүлсэн, өсвөр насны шүүгдэгч нарын гэм бурууг нотлоход хангалттай байна гэж үзэв.

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт улсын яллагч гаргасан дүгнэлтдээ: “Өсвөр насны шүүгдэгч нарыг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 145 дугаар зүйлийн 145.2 дахь хэсэгт заасан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруугаа хүлээсэн тул эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх үндэслэлтэй байна. Иймд өсвөр насны шүүгдэгч С.Хатанбаатар, З.Баярсайхан, Э.Баасандорж, С.Ууганбаатар нарт 2002 оны Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 145 дугаар зүйлийн 145.2 дахь хэсэгт зааснаар тус тус 2 жил 8 сарын хугацаагаар хорих ял оногдуулах, хохирогч Мөнхзул, Доржбат, Ариунсайхан, Пүрэвсүрэн нарт учирсан хохирлыг бүрэн төлж барагдуулсан. Хохирогч Д.Хүрэлгомбод 44300 төгрөгийн хохирол төлөгдөөгүй байсан бөгөөд шүүхийн хэлэлцүүлгийн явцад 44300 төгрөгийг төлсөн хохирлыг өмгөөлөгчийн зүгээс гаргаж өгсөн тул хохирол бүрэн төлөгдсөн гэж үзэх үндэслэлтэй байна. Өсвөр насны шүүгдэгч нар нь хэргийн учир цагдан хоригдсон хоноггүй, хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдсан хоёр гутлыг ЭХХШТХ-ийн 21.5 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар устгах, өсвөр насны шүүгдэгч нарын эзэмшлийн эд хөрөнгө битүүмжилсэн мөрдөн байцаагчийн тогтоолыг хохирол нөхөн төлөгдсөн гэж үзэж, хүчингүй болгох, шүүгдэгч нарт цагдан хорих таслан сэргийлэх арга хэмжээ авах саналтай байна” гэв.

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт өсвөр насны шүүгдэгч С.Хатанбаатарын өмгөөлөгч С.Дуламсүрэн гаргасан дүгнэлтдээ: “Шинэ Эрүүгийн хуулийн 1.9 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсгийг удирдлага болгон 2002 оны Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 145 дугаар зүйлийн 145.2 дахь хэсэгт заасан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцуулж, эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх саналтай байна. Иймд хуучин Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 69 дүгээр зүйлийн 1.3 дахь хэсэгт зааснаар хүмүүжлийн чанартай албадлагын арга хэмжээ авч өгнө үү, мөн эд хөрөнгө битүүмжилсэн тогтоолыг хүчингүй болгуулах саналтай байна. С.Хатанбаатарын хувьд Баянхонгор аймгийн Политехник коллежид суралцдаг, цаашид сурч боловсрох чин хүсэлтэй, мэргэжилдээ дуртай хүүхэд болох нь хавтаст хэрэгт авагдсан баримтуудаар тогтоогддог” гэв.

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт өсвөр насны шүүгдэгч С.Ууганбаатар, З.Баярсайхан, Э.Баасандорж нарын өмгөөлөгч Г.Доржготов гаргасан дүгнэлтдээ: “Шүүх хуралдаанд шүүгдэгч З.Баярсайхан, Э.Баасандорж, С.Ууганбаатар нарын өмгөөлөгчөөр оролцож байна. Шинэ Эрүүгийн хуулийн 1.9 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсгийг удирдлага болгон 2002 оны Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 145 дугаар зүйлийн 145.2 дахь хэсэгт зааснаар шийдүүлэх саналтай байна. Хөнгөрүүлэх нөхцөл байдлын хувьд миний үйлчлүүлэгч нар нь анх удаагаа хүндэвтэр гэмт хэрэг үйлдсэн болох нь ял шалгах хуудсаар тогтоогдож байна. Гэмт хэргийн улмаас учруулсан хохирлоо мөрдөн байцаалтын шатанд бүрэн төлж барагдуулсан. Гэмт хэрэг үйлдэхдээ 18 насанд хүрээгүй байсан нь хөнгөрүүлэх нөхцөл байдалд тооцогдоно. Гэм буруугаа хүлээж, гэмт хэргийг илрүүлэхэд идэвхтэй дэмжлэг үзүүлсэн. 2002 оны Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 56 дугаар зүйлд зааснаар хүндрүүлэх нөхцөл байдал тогтоогдохгүй байна. Давтан болон бүлэглэж гэмт хэрэг үйлдсэн нь тухайн гэмт хэргийн шинж болж байгаа тул ял оногдуулахдаа харгалзан үзэхгүй. Хувийн зан байдлын хувьд хавтаст хэрэгт авагдсан хууль ёсны төлөөлөгчийн мэдүүлэг, сурагчийн хувийн хэрэг, сургуулийн тодорхойлолт зэргээр тогтоогдож байна. Оногдуулах ял шийтгэлийн хувьд Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 69 дүгээр зүйлийн 69.1 дэх хэсэгт зааснаар тодорхой хугацаа тогтоож, засарч хүмүүжихийг даалгаж, Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 69 дүгээр зүйлийн 69.1.3 дахь хэсэгт зааснаар эцэг эхийнх нь хяналтад өгнө үү гэсэн саналтай байна” гэв.

Аймгийн Прокурорын газраас өсвөр насны шүүгдэгч Э.Баасандорж, З.Баярсайхан, С.Хатанбаатар, С.Ууганбаатар нарт холбогдох үйлдлийг 2002 оны Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 145 дугаар зүйлийн 145.2-т заасан гэмт хэрэгт зүйлчилж яллах дүгнэлт ирүүлсэн хэргийн зүйлчлэл тохирсон байх тул өсвөр насны шүүгдэгч Э.Баасандорж, З.Баярсайхан, С.Хатанбаатар, С.Ууганбаатар нарын үйлдэлд шинэ Эрүүгийн хуулийн 1.9 дүгээр зүйлийн 1, 2-д тус тус зааснаар “гэмт хэрэг үйлдсэн этгээдийн эрх зүйн байдлыг хөнгөрүүлсэн буюу дээрдүүлсэн хуулийг буцаан хэрэглэнэ, гэмт хэрэг үйлдсэн эрх зүйн байдлыг дордуулсан хуулийг буцаан хэрэглэхгүй” гэсэн зарчмыг баримтлан 2002 оны Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 145 дугаар зүйлийн 145.2-д зааснаар бусдын эд хөрөнгийг хулгайлах гэмт хэргийг үйлдсэн гэм буруутайд тус тус тооцож, өсвөр насны шүүгдэгч нарын өмгөөлөгч нараас гаргасан хүмүүжлийн чанартай албадлагын арга хэмжээ авах саналыг шүүхээс хүлээн авч, өсвөр насны шүүгдэгч нарт 2002 оны Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 69 дүгээр зүйлд заасан хүмүүжлийн чанартай албадлагын арга хэмжээг тус тус хэрэглэх нь зүйтэй гэж үзлээ.

Өсвөр насны шүүгдэгч Э.Баасандорж, З.Баярсайхан, С.Хатанбаатар, С.Ууганбаатар ял шийтгэгдсэн эсэхийг шалгах хуудсанд Цагдаагийн Ерөнхий газрын МСТ-ийн ял шийтгэлийн мэдээллийн санд бүртгэгдээгүй байх тул түүнийг анх удаа хөнгөн гэмт хэрэг үйлдсэн гэж дүгнэв.

Мөрдөн байцаалтын шатанд хохирогч Д.Ариунсайхан, М.Мөнхзул, Н.Пүрэвсүрэн, Н.Доржбат нар нь нэхэмжлэх зүйлгүй, гомдол саналгүй талаар бичгээр илэрхийлсэн, мөн хохирогч Д.Хүрэлгомбо шүүхийн хэлэлцүүлэгт “44300 төгрөг хохирлыг нөхөн төлсөн, харин бугуйвч эвдсэний үнийг засуулсны дараа төлүүлнэ” гэж мэдүүлсэн бөгөөд хохирогч Д.Хүрэлгомбын бугуйвчны үнийг төлүүлэх тухай нэхэмжлэлд хохирогч хэдэн төгрөг нэхэмжилж байгаа хаана ямар үнээр засуулах тухайгаа нотлох баримтаар тодорхой нотолж чадаагүй тул бугуйвч засуулсны үнийг нэхэмжилсэн нэхэмжлэлийг бүгдийг хэрэгсэхгүй болгох нь зүйтэй байх тул өсвөр насны шүүгдэгч С.Хатанбаатар, З.Баярсайхан, С.Хатанбаатар, С.Ууганбаатар нарыг бусдад төлөх төлбөргүй гэж үзэж, өсвөр насны шүүгдэгч нарын үйлдлийг 2002 оны Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 55 дугаар зүйлийн 55.1.1-д заасан “анх удаа хүндэвтэр гэмт хэрэг үйлдсэн”, мөн хуулийн 55 дугаар зүйлийн 55.1.3-д заасан “учруулсан хохирлоо сайн дураараа нөхөн төлсөн” мөн хуулийн 55 дугаар зүйлийн 55.1.7-д заасан “ арван найман насанд хүрээгүй этгээд гэмт хэрэг үйлдсэн” зэргийг хөнгөрүүлэх нөхцөл байдалд тооцлоо.

Өсвөр насны шүүгдэгч С.Ууганбаатарын эзэмшлийн “Samsung galaxsy S2” маркийн гар утас, өсвөр насны шүүгдэгч Э.Баасандоржийн эзэмшлийн “nokia” маркийн гар утас, өсвөр насны шүүгдэгч С.Хатанбаатарын эзэмшлийн “Samsung galaxsy note” 1 маркийн гар утас, өсвөр насны шүүгдэгч З.Баярсайханы эзэмшлийн

“LG” маркийн гар утас зэргийг битүүмжилсэн 2017 оны 05 сарын 30-ны өдрийн Баянхонгор аймгийн Цагдаагийн газрын мөрдөгчийн тогтоолыг хүчингүй болгож, дээрх эд зүйлсийг эзэмшигч нарт нь шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болмогц буцаан олгож шийдвэрлэх нь зүйтэй байна.

Хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдсан эд мөрийн баримтаар хураагдсан 1 ширхэг хос пүүзыг шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болмогц устгахыг Шүүхийн тамгын газарт даалгахаар шийдвэрлэв.

Өсвөр насны шүүгдэгч Э.Баасандорж, З.Баярсайхан, С.Хатанбаатар, С.Ууганбаатар цагдан хоригдсон хоноггүй, бусдад төлөх төлбөргүй болохыг дурдав.

Өсвөр насны шүүгдэгч Э.Баасандорж, З.Баярсайхан, С.Хатанбаатар, С.Ууганбаатар нарт хэрэглэсэн хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болмогц хүчингүй болгохоор шийдвэрлэв.

Эрүүгийн хуулийн 1.9 дүгээр зүйлийн 1, 2, Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн тухай хуулийн 18.7, 36. 2, 36.6, 36.8, 36.10 дугаар зүйлүүдэд заасныг удирдлага болгон

 ТОГТООХ НЬ:

1. 2002 оны Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 145 дугаар зүйлийн 145.2-т зааснаар өсвөр насны шүүгдэгч Сартуул овгийн Эрдэнэбатын Баасандорж, Тайж овгийн Соронзонболдын Ууганбаатар, Дархан овгийн Зоригийн Баярсайхан, Бэсүд овгийн Сандагдалайн Хатанбаатар нарыг давтан, бүлэглэн, орон байр агуулах саванд нэвтэрч, бусдын эд хөрөнгийг хулгайлах гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тус тус тооцсугай.

2. 2002 оны Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 21 дүгээр зүйлийн 21.3, мөн хуулийн 69 дүгээр зүйлийн 69.1.1-д зааснаар өсвөр насны шүүгдэгч Сартуул овгийн Эрдэнэбатын Баасандорж, Тайж овгийн Соронзонболдын Ууганбаатар, Дархан овгийн Зоригийн Баярсайхан, Бэсүд овгийн Сандагдалайн Хатанбаатар нарыг тус тус зургаан сарын хугацаагаар засарч хүмүүжихийг даалгасугай.

3. 2002 оны Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 69 дүгээр зүйлийн 69.1.3-д зааснаар өсвөр насны шүүгдэгч Сартуул овгийн Эрдэнэбатын Баасандоржийг хууль ёсны төлөөлөгч Н.Эрдэнэгомбын, Тайж овгийн Соронзонболдын Ууганбаатарыг хууль ёсны төлөөлөгч Н.Соронзонболдын , Дархан овгийн Зоригийн Баярсайханыг хууль ёсны төлөөлөгч М.Зоригийн, Бэсүд овгийн Сандагдалайн Хатанбаатарыг хууль ёсны төлөөлөгч Х.Янжмаа нарын хяналтад тус тус өгсүгэй.

4. Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрдэх тухай хуулийн 36.3 дугаар зүйлийн 1-д зааснаар хохирогч Д.Хүрэлгомбын 2 ширхэг бугуйвчны үнэ нэхэмжилсэн нэхэмжлэлийг бүгдийг хэрэгсэхгүй болгосугай.

5. Өсвөр насны шүүгдэгч Сартуул овгийн Эрдэнэбатын Баасандорж, Тайж овгийн Соронзонболдын Ууганбаатар, Дархан овгийн Зоригийн Баярсайхан, Бэсүд овгийн Сандагдалайн Хатанбаатар нар нь уг хэргийн улмаас цагдан хоригдсон хоноггүй, бусдад төлөх төлбөргүй болохыг тус тус дурдсугай.

6. Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 21.5 дугаар зүйлийн 1.4, 36.8 дугаар зүйлийн 1.8-д тус тус зааснаар уг хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдсан 1 ширхэг хос пүүзыг шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болмогц устгахыг Шүүхийн тамгын газарт даалгасугай.

7. Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 21.5 дугаар зүйлийн 1, 36.8 дугаар зүйлийн 1.8-д тус тус зааснаар өсвөр насны шүүгдэгч С.Ууганбаатарын эзэмшлийн “Samsung galaxsy S2” маркийн гар утас, өсвөр насны шүүгдэгч Э.Баасандоржийн эзэмшлийн “nokia” маркийн гар утас, өсвөр насны шүүгдэгч С.Хатанбаатарын эзэмшлийн “Samsung galaxsy note” 1 маркийн гар утас, өсвөр насны шүүгдэгч З.Баярсайханы эзэмшлийн “LG” маркийн гар утас зэргийг битүүмжилсэн 2017 оны 05 сарын 30-ны өдрийн Баянхонгор аймгийн Цагдаагийн газрын мөрдөгчийн тогтоолыг хүчингүй болгож, дээрх эд зүйлсийг эзэмшигч нарт нь шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болмогц буцаан олгосугай.

8. Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 36.8 дугаар зүйлийн 1.5-д зааснаар өсвөр насны шүүгдэгч Э.Баасандорж, З.Баярсайхан, С.Хатанбаатар, С.Ууганбаатар нарт урьд хэрэглэсэн хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болмогц хүчингүй болгосугай.

9. Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 36.10 дугаар зүйлийн 4, 36.13 дугаар зүйлийн 2-д тус тус зааснаар шийтгэх тогтоол нь уншиж сонсгосноор хүчинтэй болохыг дурдаж, шийтгэх тогтоолд давж заалдах гомдол гаргах, эсэргүүцэл бичих эрх бүхий этгээдэд тогтоолыг гардуулан өгч, шүүхийн шийдвэрийг авах тухай хүсэлт гаргасан бусад оролцогчид шүүхийн шийдвэрийг үйлдсэнээс хойш 7 хоногийн дотор шүүхэд ирж гардаж авахыг мэдэгдсүгэй.

10. Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 38.2 дугаар зүйлийн 1-д зааснаар гомдол гаргах, эсэргүүцэл бичих эрх бүхий этгээд шийтгэх тогтоолыг гардаж авсан буюу энэ хуулийн 11.9 дүгээр зүйлд зааснаар шүүхийн захиргаан ажилтан хүлээн авах хүнд биечлэн гардуулж эсхүл шуудангийн хаягаар нь хүргүүлснээс хойш 14 хоногийн дотор Баянхонгор аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гаргах, прокурор эсэргүүцэл бичих эрхтэй болохыг дурдсугай.

11. Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 37.1 дугаар зүйлийн 2-д зааснаар давж заалдах шатны шүүхэд гомдол гаргах буюу эсэргүүцэл бичигдсэн тохиолдолд тогтоолын биелэлтийг түдгэлзүүлж, тогтоол биелүүлэх хүртэл өсвөр насны шүүгдэгч Э.Баасандорж, З.Баярсайхан, С.Хатанбаатар, С.Ууганбаатар нарт хэрэглэсэн хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үргэлжлүүлсүгэй.

ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ Д.БАТЦЭНГЭЛ