Хэнтий аймаг дахь сум дундын иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн Шийдвэр

2023 оны 02 сарын 03 өдөр

Дугаар 156/шш2023/00063

 
 

 

 

 

 

  *******2023       *******02          *******03                                          *******156/ШШ2023/00063

 

 

МОНГОЛ*******УЛСЫН*******НЭРИЙН*******ӨМНӨӨС

 

 

156/2023/00034/И

Хэнтий*******аймаг*******дахь*******сум*******дундын*******иргэний*******хэргийн*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******шүүх*******хуралдааныг*******шүүгч*******Х.Отгонжаргал*******даргалж,

Нэхэмжлэгч:*******Т*******банк*******ХХК,*******

Хариуцагч:*******Хэнтий*******аймгийн*******Хэрлэн*******сум,*******2*******дугаар*******багт*******оршин*******суух,*******М.Э,

Нэхэмжлэлийн*******шаардлага:*******Зээлийн*******гэрээний*******үүрэгт*******11*******925*******207.73 төгрөг*******гаргуулах*******тухай*******иргэний*******хэргийг*******хянан*******хэлэлцэв.

Шүүх*******хуралдаанд: Нэхэмжлэгчийн*******итгэмжлэгдсэн*******төлөөлөгч*******Р.З,

Хариуцагч:*******М.Э,

Шүүх*******хуралдааны*******нарийн*******бичгийн*******дарга:*******Э.Түвшинзаяа*******нар*******оролцов.

 

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

 

1.*******Нэхэмжлэгч*******Т*******банк*******ХХК*******шүүхэд*******гаргасан*******нэхэмжлэл*******болон*******шүүх*******хуралдаанд*******гаргасан*******тайлбартаа:*******Зээлдэгч*******М.Э*******нь Х*******банк ХХК-ийн*******Х*******салбараас*******2013*******оны*******02*******дугаар*******сарын*******07-ны*******өдөр*******АЦ-18*******тоот*******барьцаат*******зээлийн*******байгуулан*******15*******000*******000*******төгрөгийн*******цалингийн*******зээлийг*******жилийн*******16.8*******хувийн*******хүүтэй,*******36*******сарын*******хугацаатай*******авсан.*******Зээлдэгч*******нар*******нь*******зээлийн*******гэрээний*******үүргийн*******гүйцэтгэлийг*******хангуулахаар*******2013*******оны*******02*******дугаар*******сарын*******07-ны*******өдөр*******АЦ-18*******тоот*******барьцаат*******зээлийн*******гэрээний*******хавсралт*******2-т*******дурдсан*******дараах*******хөдлөх*******хөрөнгүүдийг*******барьцаалуулсан.*******Барьцаат*******зээлийн*******гэрээний*******дагуу*******2013*******оны*******02*******дугаар*******сарын*******07-ны*******өдөр*******зээлдэгч*******М.Э-ийн*******Т*******банк*******дахь*******2159..........*******тоот*******харилцах*******дансанд*******15*******000*******000*******төгрөгийг*******шилжүүлж*******зээлийг*******бодитойгоор*******бүрэн*******олгосон.*******Зээлдэгч*******нь*******барьцаат*******зээлийн*******гэрээний*******эргэн*******төлөлтийн*******хувиарын*******дагуу*******зээл,*******хүүгийн*******төлбөрийг*******сар*******бүрийн*******25-ны*******өдөр*******бүрэн*******төлөх*******үүрэгтэй*******боловч*******2019*******оны*******02*******дугаар*******сараас*******эхлэн*******зээлийн*******гэрээний*******үүргээ*******үл*******биелүүлж,*******зээлийн*******эргэн*******төлөлтийн*******хуваарийг*******зөрчсөн.*******Банкнаас*******зээлийн*******төлбөрийн*******төлөх*******тэмдэглэл*******хөтлөн*******зээлдэгчтэй*******байнга*******утсаар*******холбогдох*******болон*******биечлэн*******уулзалт*******хийж*******зээлийн*******төлбөрийн*******зөрчил*******арилгах*******шаардлага*******тавьж*******байсан*******боловч*******тухайн*******хугацаанд*******гэрээнд*******заасан*******үүргээ*******үл*******биелүүлж,*******зээлийн*******зөрчилийг*******арилгахгүй*******2022*******оны*******09*******дүгээр*******сарын*******29-ний*******өдөр*******20*******000*******төгрөг*******төлсөн.*******Зээлдэгч*******нь*******АЦ-18*******дугаартай*******барьцаат*******зээлийн*******гэрээ*******байгуулснаас*******хойш*******үндсэн*******зээлд*******10*******321*******180*******төгрөг,*******үндсэн*******хүүнд*******3*******561*******441*******төгрөг,*******нэмэгдүүлсэн*******хүүнд*******366*******848*******төгрөг,*******нийт*******14*******249*******468*******төгрөг*******төлсөн.*******Иймд*******талуудын*******хооронд*******байгуулсан*******АЦ-18*******дугаартай*******барьцаат*******зээлийн*******гэрээг*******үндэслэн*******нэхэмжлэл*******гаргах*******өдрийн*******байдлаар*******дараах*******үндсэн*******зээлийн*******төлбөр*******4*******678*******820.70 төгрөг,*******үндсэн*******хүү*******6*******498*******596.18******* төгрөг,*******нэмэгдүүлсэн*******хүүд*******747*******790.70 төгрөг,*******нийт*******11*******925*******207.73 төгрөг*******гаргуулж*******өгнө*******үү*******гэжээ.*******Мөн*******хавтаст*******хэргийн*******8*******дугаар*******тал*******20*******000*******төлсөн*******баримт,*******17*******дугаар*******талын*******хариуцагчийн*******хариу*******тайлбар,*******20*******дугаар*******тал*******хялбаршуулсан*******журмаар*******хянаж*******өгнө*******үү*******гэх*******хүсэлт*******зэргээс*******үзэхэд*******Иргэний*******хуулийн*******79*******дүгээр*******зүйлийн*******79.1-д*******зааснаар*******тогтоосон*******журмаар*******нэхэмжлэл*******гаргасан,*******эсхүл*******үүрэг*******хүлээсэн*******этгээд*******эрх*******бүхий*******этгээдэд*******урьдчилгаа*******олгох,*******хүү*******төлөх,*******баталгаа*******гаргах*******буюу*******бусад*******хэлбэрээр*******шаардлагыг*******хүлээн*******зөвшөөрсөн*******бол*******хөөн*******хэлэлцэх*******хугацаа*******тасалдана*******гэж*******заасан*******байдаг.*******Үүнийг*******Иргэний*******хуулийн*******79*******дүгээр*******зүйлийн*******79.7-д*******Хөөн*******хэлэлцэх*******хугацаа*******тасалдсан*******бол*******өмнө*******өнгөрсөн*******хугацааг*******тооцохгүй,*******хугацаан*******дахин*******шинээр*******эхлэн*******тооцно*******гэж*******заасны*******дагуу*******хөөн*******хэлэлцэх*******хугацаа*******тасалдсан*******байна.*******Иймд*******талуудын*******хооронд*******байгуулсан*******АЦ18*******дугаар*******барьцаат*******зээлийг*******үндэслэн*******нэхэмжлэл*******гаргах*******өдрийн*******байдлаар*******үндсэн*******зээлийн*******төлбөр,*******үндсэн*******хүүгийн*******төлбөр,*******нэмэгдүүлсэн*******хүүгийн*******төлбөрийг*******зээлдэгчээс*******нэхэмжилж*******байна.*******Үүнд*******үндсэн*******зээл*******4*******678*******000*******төгрөг,*******үндсэн*******хүү*******6*******498*******000,*******нэмэгдүүлсэн*******хүү*******747*******790*******төгрөг нийт*******11*******925*******207.73 төгрөг*******гаргуулахаар*******нэхэмжлэлийн*******шаардлага*******гаргаж*******байна*******гэв.*******

2.*******Хариуцагч М.Э шүүхэд*******гаргасан*******хариу*******тайлбар болон*******шүүх*******хуралдаанд*******гаргасан*******тайлбартаа:  Миний*******бие*******М*******овогт*******Э*******нь*******Т*******банк*******ХХК-ийн*******Х*******салбараас*******2013*******оны*******02*******дугаар*******сарын*******07-ны*******өдөр*******15*******000*******000*******төгрөгийн*******цалингийн*******зээл*******авсан*******нь*******үнэн.*******Үүнийгээ*******хүлээн*******зөвшөөрч*******байна.*******М.Э*******миний*******бие*******ажлаас*******гарч*******зээл*******төлөх*******боломжгүй*******болж*******2019*******оны*******2*******дугаар*******сарын*******27-ны*******өдрөөс*******хойш*******2022*******оны*******2*******дугаар*******сарыг*******дуустал*******төлбөр*******хийгээгүй*******ба*******ажилгүй*******байсан*******учир*******төлбөрөө*******төлж*******чадаагүй.*******Иргэний*******хуулийн*******75*******дугаар*******зүйлийн*******75.2.1-д*******зааснаар*******хөөн*******хэлэлцэх*******хугацаа*******дууссан*******тул*******хүү,*******алданги*******төлөхгүй.*******Харин*******үндсэн*******зээл*******4*******100*******000*******төгрөгийг*******төлөхийг*******хүлээн*******зөвшөөрч*******байна*******гэжээ.

3.*******Нэхэмжлэгчээс*******дараах*******бичгийн*******баримтыг*******хэрэг*******ирүүлсэн*******байна.*******Үүнд:  Тбанк*******ХХК-ийн*******хуулийн*******этгээдийн*******улсын*******бүртгэлийн*******гэрчилгээний*******нотариатаар*******гэрчлүүлсэн*******хувь,*******2013*******оны*******02*******дугаар*******сарын*******07-ны*******өдрийн*******АЦ-18*******дугаартай*******барьцаат*******зээлийн*******гэрээг*******нотариатаар*******гэрчлүүлсэн*******хувь,*******цалингийн*******зээлийн*******өргөдлийн*******маягтын*******нотариатаар*******гэрчлүүлсэн*******хувь,*******шаардах*******эрх*******шилжүүлэх*******гэрээний*******нотариатаар*******гэрчлүүлсэн*******хувь,*******М.Э-ийн*******Т*******банк*******ХХК-д*******2020.07.16-ны*******өдөр,*******2018.11.16-ны*******өдөр,*******2022.05.06-ны*******өдөр,*******2022.09.28-ны*******өдөр*******тус*******тус*******гаргасан*******тайлбар*******зэрэг*******баримтууд*******ирүүлсэн*******байна.

4.*******Хариуцагчаас*******хариу*******тайлбар,*******хариуцагчийн*******250000..........*******дугаартай*******зээлийн*******дансны*******хуулга,*******Түрээсийн*******орон*******сууц*******өмчлөх*******гэрээ*******зэргийг*******ирүүлсэн*******байна.

Нэхэмжлэл,*******зохигчдын*******тайлбар,*******хэрэгт*******авагдсан*******нотлох*******баримтуудыг*******шинжлэн*******судлаад,

 

ҮНДЭСЛЭХ нь:

 

Нэхэмжлэгч*******Т*******банк*******ХХК*******нь*******хариуцагч*******М.Э-т*******холбогдуулан*******зээлийн*******гэрээний*******үүрэгт*******11*******925*******207.73 *******төгрөг*******гаргуулахыг*******хүссэн*******нэхэмжлэлийг*******гаргажээ.

Шүүхээс*******хэрэгт*******цугларсан*******баримт*******болон*******зохигчийн*******тайлбарыг*******тал*******бүрээс*******нь*******үнэлж*******дүгнээд*******дараах*******үндэслэлээр*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагыг*******бүхэлд*******нь*******хангаж*******шийдвэрлэлээ.*******Үүнд:*******

1.*******Хариуцагч*******нь*******үндсэн*******зээл*******4*******678*******000*******төгрөгийг*******төлөхийг*******зөвшөөрч*******үлдэх*******үндсэн*******хүү*******6*******498*******000,*******нэмэгдүүлсэн*******хүү*******747*******790*******төгрөгийг*******хөөн*******хэлэлцэх*******хугацаа*******дууссан*******тул*******төлөхгүй*******гэж*******маргасан.

2.*******Нэхэмжлэгч,*******хариуцагч*******нарын*******хооронд*******2013*******оны*******02*******дугаар*******сарын*******07-ны*******өдөр*******зээлийн*******гэрээ*******байгуулагдаж*******хариуцагч*******нь*******нэхэмжлэгчээс*******15*******000*******000*******төгрөгийн*******цалингийн*******зээлийг*******жилийн*******16.8*******хувийн*******хүүтэй,*******36*******сарын*******хугацаатай*******зээлсэн*******болох*******нь*******нэхэмжлэгч,*******хариуцагч*******нарын*******тайлбар,*******2013*******оны*******02*******дугаар*******сарын*******07-ны*******өдрийн*******АЦ-18*******дугаартай*******Барьцаат*******зээлийн*******гэрээ*******/хэргийн*******материалын*******6-7-р*******тал/*******зэргээр*******тогтоогдож*******байна.*******

Иргэний*******хуулийн*******451*******дүгээр*******зүйлийн 451.1.Банк,*******зээлийн*******үйл*******ажиллагаа*******эрхлэх*******эрх*******бүхий*******хуулийн*******этгээдээс*******зээл*******олгох*******гэрээгээр*******банк,*******зээлийн*******үйл*******ажиллагаа*******эрхлэх*******эрх*******бүхий*******хуулийн*******этгээд*******/цаашид*******"зээлдүүлэгч"*******гэх/*******нь*******мөнгөн*******хөрөнгийг*******хуульд*******заасан*******үндэслэл,*******журмын*******дагуу*******тодорхой*******хугацаатайгаар,*******зээлдэгчид*******шилжүүлэх,*******зээлдэгч*******нь*******гэрээнд*******заасан*******хугацаанд*******уг*******мөнгөн*******хөрөнгө,*******гэрээнд*******заасан*******бол*******түүний*******хүүг*******буцаан*******төлөх*******үүргийг*******тус*******тус*******хүлээнэ гэж,*******мөн*******хуулийн*******452.1-т*******Зээлдүүлэгчээс*******олгох*******зээл*******нь*******хүүтэй*******буюу*******хүүгүй*******байж*******болно*******гэж,*******мөн*******хуулийн*******452.2-т*******Зээлдэгч*******гэрээнд*******заасан*******хугацаанд*******авсан*******зээлээ*******эргүүлэн*******төлөөгүй*******бол*******гэрээнд*******заасны*******дагуу*******зээлдүүлэгчийн*******үндсэн*******хүүгийн*******хорин*******хувиас*******хэтрэхгүй*******хэмжээний*******нэмэгдүүлсэн*******хүү*******төлөхөөр*******гэрээнд*******зааж*******болно*******гэж*******тус*******тус*******хуульчилсан.

Нэхэмжлэгч*******нь*******зээлийн*******гэрээгээр*******хүлээсэн*******үүрэг*******болох*******15*******000*******000*******төгрөгийг*******хариуцагчид*******шилжүүлж*******олгосон*******ба*******үндсэн*******зээл*******болон*******зээлийн*******гэрээгээр*******тохирсон*******хүү,*******нэмэгдүүлсэн*******хүүг*******хариуцагчаас*******шаардах*******эрхтэй*******байна.*******Хариуцагч*******нь*******зээлийг*******авсан*******гэдэгтэй*******маргадаггүй,*******харин*******Иргэний*******хуулийн*******75*******дугаар*******зүйлийн*******75.2.1-д*******заасан*******хөөн*******хэлэлцэх*******хугацаа*******дууссан*******гэж*******үзэж*******зээлийн*******хүү,*******нэмэгдүүлсэн*******хүү*******төлөхөөс*******татгалзаж*******маргадаг.*******

Иргэний*******хуулийн*******75*******дугаар*******зүйлд*******Хөөн*******хэлэлцэх*******ерөнхий*******ба*******тусгай*******хугацааг*******хуульчилсан.*******Хуулийн*******75.1.2-т*******Гэрээний*******үүрэгтэй*******холбоотой*******шаардлага*******гаргах*******хөөн*******хэлэлцэх*******хугацаа*******3*******жил*******гэж*******заасан.*******Талууд*******2013*******оны*******2*******дугаар*******сарын*******07-ны*******өдөр*******Барьцаат*******зээлийн*******гэрээ*******байгуулсан.*******Зээлийн*******гэрээний*******үүргийг*******зээлдэгч*******буюу*******хариуцагч*******биелүүлж*******байгаад*******2019*******оны*******2*******дугаар*******сараас*******эхлэн*******үл*******биелүүлж*******эхэлсэн*******нь*******нэхэмжлэгч,*******хариуцагч*******нарын*******тайлбараар*******тогтоогдож*******байна.*******

Иргэний*******хуулийн*******79*******дүгээр*******зүйлийн*******79.1-д*******“...үүрэг*******хүлээсэн*******этгээд*******эрх*******бүхий*******этгээдэд*******урьдчилгаа*******олгох,*******хүү*******төлөх,*******баталгаа*******гаргах*******буюу*******бусад*******хэлбэрээр*******шаардлагыг*******хүлээн*******зөвшөөрсөн*******бол*******хөөн*******хэлэлцэх*******хугацаа*******тасалдана*******гэж,*******мөн*******хуулийн*******79.7-д*******Хөөн*******хэлэлцэх*******хугацаа*******тасалдсан*******бол*******өмнө*******өнгөрсөн*******хугацааг*******тооцохгүй,*******хугацааг*******дахин*******шинээр*******тоолно*******гэж*******тус*******тус*******зохицуулсан.*******

3.*******Талуудын*******хооронд*******байгуулсан*******2013*******оны *******АЦ-18*******дугаартай*******Барьцаат*******зээлийн*******гэрээний*******2.2.5-д*******“*******зээлийг*******буцаан*******төлөх*******хуваарьт*******хугацаанд*******төлөөгүй*******бол*******Зээлийн*******гэрээний*******үүргээ*******бүрэн*******биелүүлж*******дуусах*******хүртэл*******хугацаанд*******зээлийн*******хүү,*******нэмэгдүүлсэн*******хүү*******төлнө”*******гэж*******харилцан*******тохиролцсон*******байх*******ба*******зээлийн*******гэрээний*******үүргээ*******хугацаанд*******нь*******төлөөгүй*******гэдгээ*******хариуцагч*******өөрөө*******хүлээн*******зөвшөөрдөг,*******мөн*******энэ*******зээлийн*******гэрээний*******үүргийг*******хариуцагч*******төлөх*******талаар*******удаа*******дараа*******хүсэл*******зоригоо*******илэрхийлж*******байсан*******болох*******нь*******Тбанкинд*******өөрөө*******бичиж*******өгсөн*******2018*******оны*******11*******дүгээр*******сарын*******16-ны*******өдрийн*******тайлбар*******/хэргийн*******материалын*******18-р*******тал/,*******2020*******оны*******05*******дугаар*******сарын*******06-ны*******өдрийн*******тайлбар*******/хэргийн*******материалын*******20-р*******тал/,*******2022*******оны*******09*******дүгээр*******сарын*******28-ны*******өдрийн*******тайлбар*******/хэргийн*******материалын*******21-р*******тал/-аас*******үзэхэд*******нэхэмжлэгч*******нь*******өнгөрсөн*******хугацаанд*******хариуцагчаас*******зээлийн*******гэрээний*******үүргийг*******шаарддаг*******байсан*******ба*******үүнийг хариуцагч*******зөвшөөрч*******тайлбар,*******баталгаа*******гаргаж*******өгдөг*******зэрэг*******бодит*******нөхцөл*******байдлаас*******дүгнэхэд*******хөөн*******хэлэлцэх*******хугацаа*******тасалдаж,*******тухай*******бүр*******дахин*******шинээр*******тоологдож*******байжээ. *******Иймд*******хариуцагчийн*******хөөн*******хэлэлцэх*******хугацаа*******дууссан*******гэж*******зээлийн*******хүү,*******нэмэгдүүлсэн*******хүү*******төлөхөөс*******татгалзаж*******байгаа*******татгалзал*******үндэслэлгүй*******байх*******тул*******нэхэмжлэгчийн*******нэхэмжлэлийг*******хангах*******үндэслэлтэй*******байна.

4.*******Мөн*******хариуцагч*******нь*******нэхэмжлэгчийн*******нэхэмжилж*******буй*******үндсэн*******зээл*******4*******678*******000*******төгрөг,*******үндсэн*******хүү*******6*******498*******000,*******нэмэгдүүлсэн*******хүү*******747*******790*******төгрөг,*******нийт*******11*******925*******207.73 төгрөг*******гэсэн*******нэхэмжлэлийн*******үнийн*******дүн*******дээр*******тооцооллын*******ямар*******нэгэн*******маргаангүй*******гэдэг*******болохыг*******дурдаж*******байна.*******

 

5.*******Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******57*******дугаар*******зүйлийн*******57.1-д Шүүхээс*******эрх*******зүйн*******маргааныг*******шийдвэрлэхтэй*******холбогдсон*******үйлчилгээ*******үзүүлсний*******төлөө*******зохигчоос*******төлж*******байгаа*******мөнгөн*******хөрөнгийг*******улсын*******тэмдэгтийн*******хураамж*******гэнэ.*******Улсын*******тэмдэгтийн*******хураамжийг*******урьдчилан*******нэхэмжлэгчээр*******төлүүлж*******нэхэмжлэл*******хангагдсан*******тохиолдолд*******хариуцагчаар*******төлүүлэн*******нэхэмжлэгчид*******буцаан*******олгоно гэж*******хуульчилсан*******байх*******тул*******нэхэмжлэгчийн*******улсын*******тэмдэгтийн*******хураамжид*******урьдчилан*******төлсөн*******205*******754*******төгрөгийг*******улсын*******орлогод*******хэвээр*******үлдээж,*******хариуцагчаас*******205*******754*******төгрөгийг*******гаргуулан*******нэхэмжлэгч*******Т*******банк*******ХХК-д*******олгох*******нь*******зүйтэй*******байна.

 

Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн 82*******дугаар*******зүйлийн*******82.1.1, 115*******дугаар*******зүйлийн  115.1,*******115.2.1,*******116,*******118,*******119*******дүгээр*******зүйлийг*******удирдлага*******болгон ТОГТООХ нь:

 

1.    Иргэний*******хуулийн*******451*******дүгээр*******зүйлийн*******451.1,*******452.1,*******452.2-т*******зааснаар*******хариуцагч*******М.Э-ээс*******11*******925*******207.73*******төгрөгийг*******гаргуулан*******нэхэмжлэгч*******Т*******банк*******ХХК-д олгоссугай.

2.    Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******57*******дугаар*******зүйлийн*******57.1,*******60*******дугаар*******зүйлийн*******60.1-д*******зааснаар*******нэхэмжлэгчийн*******улсын*******тэмдэгтийн*******хураамжид*******урьдчилан*******төлсөн*******205*******754*******төгрөгийг*******улсын*******орлогод*******хэвээр*******үлдээж,*******хариуцагчаас*******205*******754*******төгрөгийг*******гаргуулан*******нэхэмжлэгч*******Т*******банк*******ХХК-д*******олгосугай.

3.    Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******120*******дугаар*******зүйлийн*******120.2-т*******зааснаар  зохигч,*******гуравдагч*******этгээд,*******тэдгээрийн*******төлөөлөгч*******буюу*******өмгөөлөгч*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******шийдвэрийг*******гардан*******авснаас*******хойш*******14*******хоногийн*******дотор Х*******аймгийн*******Эрүү,*******Иргэний*******хэргийн*******давж*******заалдах*******шатны шүүхэд*******давж*******заалдах*******гомдол*******гаргах*******эрхтэй.

 

 ******* ******* ******* ******* ******* ******* ******* ******* *******

 ******* ******* ******* ******* ******* ******* ******* ******* ******* ******* ******* 

ДАРГАЛАГЧ,*******ШҮҮГЧ******* ******* ******* ******* ******* ******* ******* ******* ******* ******* ******* ******* ******* *******  ******* ******* ******* Х.ОТГОНЖАРГАЛ