*******0*******3 06 *******3 13/ШШ*******0*******3/0037

 

 

МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

 

Ховд аймаг дахь сум дундын Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүх хуралдааныг Ерөнхий шүүгч Х.Тасхын даргалж, тус шүүхийн шүүх хуралдааны танхимд хийсэн хуралдаанаар,

Нэхэмжлэгч: ******* банк ХХК /РД:*******/-ийн нэхэмжлэлтэй,

Хариуцагч: Ховд аймгийн ******* сумын ******* багийн *******-ийн ******* айлын орон сууцны *******-р орц, ******* давхар, ******* тоотод оршин суух, Махбат овогтой ,

Хариуцагч: Хэнтий аймгийн ******* сумын 4-р баг, -р байр, тоотод оршин суух, овогтой нарт холбогдох

Зээл, зээлийн хүүгийн төлбөр нийт нийт 11,91*******,794.9******* /арван нэгэн сая есөн зуун арван хоёр мянга долоон зуун ерэн дөрвөн төгрөг ерэн хоёр мөнгө/ төгрөгийг гаргуулах тухай нэхэмжлэлийн шаардлагатай иргэний хэргийг хянан хэлэлцэв.

 

Шүүх хуралдаанд оролцогчид:

Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч: З.,

Хариуцагч: М.,

Хариуцагч: Л. /цахимаар/,

Шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга: А. нар оролцов.

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

1. Нэхэмжлэгч ******* банк ХХК нь шүүхэд гаргасан нэхэмжлэлдээ: ...Иргэн М., Л. нар нь Төрийк банкны Хэнтий салбараас *******017 оны 07 дугаар сарын 1-ны өдөр №613 тоот Барьцаат зээлийн гэрээ байгуулан 14,00,000.00 төгрөгийг сарын 1,7 хувийн хүүтэй өрхийн хэрэгцээндээ зориулан 0 сарын хугацаатай цалингийн зээл авсан. Зээлдэгч нь зээл авах үедээ Хэнтий аймгийн ******* сумын 3-р баг цогцолбор Ерөнхий боловсролын сургуульд гадаад хэлний багшаар ажиллаж байсан.

Зээлдэгч М., хамтран зээлдэгч Л. нар нь Зээлийн эргэн төлбөрийн хуваарийн дагуу үүргээ зохих ёсоор биелүүлэхгүйгээр гэрээний үүргээ ноцтойгоор зөрчсөн. Банкны зүгээс зээлдэгчийн төлбөрийн үүрэгтэй холбоотой мэдэгдэл өгч, зээлдэгчтэй уулзаж, улмаар утсаар удаа дараа холбогдож байсан болно. Үндсэн зээлдэгч М. нь Хэнтий аймгийн ******* сумаас шилжсэн тул оршин сууж байгаа хаяг тодорхойгүй болсон учир *******0************** оны 1******* дугаар сарын 14-нйи өдөр Хэнтий аймаг дахь сум дундын иргэний хэргийн анхан шатны шүүхэд эрэн сурвалжлуулахаар нэхэмжлэл гаргасан. *******0*******3 оны 01 дүгээр сарын 06-ны өдөр Хэнтий аймаг дахь сум дундын иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шийдвэрээр М. нь цахим үнэмлэхийн хаягийн дагуу буюу Ховд аймгийн *******т сумын Наран багт оршин суудаг болох нь тогтоогдсон.

Банк үндсэн зээлдэгч М. болон хамтран зээлдэгч Л. нараас нэхэмжлэл гаргах үеийн /*******0*******3 оны 03 дугаар сарын *******3-ны өдрийн байдлаар/ зээлийн төлбөр үндсэн зээл 7,67,3*******.97 төгрөг, үндсэн хүү өр 3,67,764.66 төгрөг, нэмэгдүүлсэн хүү 41,11.*******9 төгрөг, нийт зээлийн төлбөр 11,907,*******94.9******* төгрөг, нотариатын үйлчилгээний хөлс ,00.00 төгрөг, нийт 11,91*******,794.9******* төгрөгийн зээлийн төлбөрийг бүхэлд нь төлөхийг шаардаж байна... гэжээ.

*******. Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч З. нь шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: ...Иргэн М., Л. нар нь ******* банкны Хэнтий салбараас *******017 оны 07 дугаар сарын 1-ны өдөр №613 тоот Барьцаат зээлийн гэрээ байгуулан 14,00,000.00 төгрөгийг сарын 1,7 хувийн хүүтэй өрхийн хэрэгцээндээ зориулан 0 сарын хугацаатай цалингийн зээл авсан. Зээлдэгч нь зээл авах үедээ Хэнтий аймгийн ******* сумын 3-р баг цогцолбор Ерөнхий боловсролын сургуульд гадаад хэлний багшаар ажиллаж байсан.

Зээлдэгч М., хамтран зээлдэгч Л. нар нь Зээлийн эргэн төлбөрийн хуваарийн дагуу үүргээ зохих ёсоор биелүүлэхгүйгээр гэрээний үүргээ ноцтойгоор зөрчсөн. Банкны зүгээс зээлдэгчийн төлбөрийн үүрэгтэй холбоотой мэдэгдэл өгч, зээлдэгчтэй уулзаж, улмаар утсаар удаа дараа холбогдож байсан болно. Үндсэн зээлдэгч М. нь Хэнтий аймгийн ******* сумаас шилжсэн тул оршин сууж байгаа хаяг тодорхойгүй болсон учир *******0************** оны 1******* дугаар сарын 14-ний өдөр Хэнтий аймаг дахь сум дундын иргэний хэргийн анхан шатны шүүхэд эрэн сурвалжлуулахаар нэхэмжлэл гаргасан. *******0*******3 оны 01 дүгээр сарын 06-ны өдөр Хэнтий аймаг дахь сум дундын иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шийдвэрээр М. нь цахим үнэмлэхийн хаягийн дагуу буюу Ховд аймгийн *******т сумын Наран багт оршин суудаг болох нь тогтоогдсон.

Банк үндсэн зээлдэгч М. болон хамтран зээлдэгч Л. нараас нэхэмжлэл гаргах үеийн /*******0*******3 оны 03 дугаар сарын *******3-ны өдрийн байдлаар/ зээлийн төлбөр үндсэн зээл 7,67,3*******.97 төгрөг, үндсэн хүү өр 3,67,764.66 төгрөг, нэмэгдүүлсэн хүү 41,11.*******9 төгрөг, нийт зээлийн төлбөр 11,907,*******94.9******* төгрөг, нотариатын үйлчилгээний хөлс ,00.00 төгрөг, нийт 11,91*******,794.9******* төгрөгийн зээлийн төлбөрийг бүхэлд нь нэхэмжилж байна. *******0*******3 оны 03 дугаар сарын *******3-ны байдлаар зээлдэгч М.ын зээл нийт 4******* хоног хугацаа хэтэрсэн бөгөөд 41,11 төгрөгийн нэмэгдүүлсэн хүү бодсон... гэв.

3. Хариуцагч М. нь шүүхэд бичгээр ирүүлсэн хариу тайлбар болон шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: ...Миний бие нь *******017 оны 07 дугаар сарын 1-ны өдөр Хэнтий аймгийн ******* банкнаас 14,00,000 төгрөгийн цалингийнх зээлийг 1,7 хувийн хүүтэйгээр цалингаа барьцаалж авч байсан. Тухайн үед би Хэнтий аймгийн цогцолбор сургуульд гадаад хэлний багшаар ажиллаж байсан. Ажиллаж байх хугацаандаа зээлээ цаг хугацаанд нь хуваарийн дагуу төлж байсан ба *******01 оны 0 дугаар сард ажлаас үндэслэлгүй чөлөөлөгдсөн. Би ажлаас гарсан ч 1 жил гаруй зээлээ төлж барагдуулж байсан. Улмаар миний бие гэр бүл болж, Ховд аймаг руу шилжсэн. *******0*******0 онд Хэнтий аймгийн ******* банканд Миний бие жирэмсэн, мөн ажилгүй байгаа учир зээлийн хүүг буулгаж өгнө үү хэмээн өргөдөл, хүсэлт гаргаж, Ховд аймгийн Холбооны газрын факсаар явуулж байсан. *******019 оноос банкны хүүг буурсан байсан тул ийнхүү өргөдөл гаргаж байсан боловч миний зээлийн хүүг бууруулаагүй болно. Мөн онд дахин хүүг зогсоох талаар хүсэлт гаргаж Шүүхэд шилжүүлж асуудлыг шийдвэрлэж өгнө үү гэсэн утга бүхий хүсэлтүүдийг гаргаж байсан боловч миний өргөдөл, хүсэлтүүдийг хангаж өгөөгүй.

Ажилгүй хүний зээлийн хүүг буулгах боломжгүй гэх юм билээ. Харин ч ажил, орлогогүй, төлбөрийн чадваргүй зээлдэгчид уян хатан хандаж зээлийн хүүг буулгамаар юм. Дээрх хугацаанд миний бие нь хоёр удаа амаржиж, ажил хийх боломжгүй 0-3 насны ******* хүүхдээ харж асран жирэмсний амралттай, тодорхой мөнгөн орлогогүй гэртээ байгаа болно. Иймд тухайн үед миний хүсэлтийг хүлээн авч банкны хүүг бууруулах, мөн хүүг зогсоож өгсөн бол би аав, ээж, ах дүүгээс мөн авч зээлээ төлөөд явах боломж байсан. Гэвч банк тийм боломжоор хангаж өгөөгүй.

Хоёрдугаарт тухайн үед ажиллаж байсан сургуулийн захирал М. нь намайг үндэслэлгүй ажлаас чөлөөлсөн нь уг зээлийг төлж чадахгүй гэнэтийн байдалд хүргэсэн тул гомдолтой байна. Цалингийн зээл олгоход захирал, нягтлан бодогч нар зээлийн эрсдэлийг хангах талаар харилцан баталгаа гаргаж 1, *******-р гарын үсэг зурж, байгууллагыг төлөөлж хариуцдаг. Тэгэхээр захирал М. намайг ямар ашиг сонирхлоос гэнэт ажлаас чөлөөлж, улмаар намайг ийм хүнд байдалд оруулж зээлээ төлөх боломжгүй болгосон талаар тайлбар хийж, мөн уг зээлийг баталгаа гаргаснаараа төлж барагдуулах ёстой. Дараа нь иргэний шүүхэд хандаж, надаас тэд хохирлоо нэхэмжилсэн барагдуулах талаар танай шүүхэд хүсэлт гаргаж байна.

Гуравдугаарт намайг зээл авахад хамтран баталгаа гаргасан Л. багш зээлээс ямар ч мөнгө төгрөг аваагүй, хэрэглээгүй, холбогдолгүй учир алс холоос дуудан ирүүлэхгүйгээр уг зээлийн асуудлаас нэрийг хасаж зөвхөн миний бие хариуцдаг болгож өгөхийг хүсье.

Дөрөвдүгээрт уг зээлээс хойш банкны хүү хэд хэдэн удаа буурсан тул мөн миний төлбөрийн чадваргүй байдал, 0-3 насны ******* хүүгээ асран өсгөж байгааг харгалзан одоогийн хамгийн бага хүүгээр тооцож зээлээ төлөх боломж нөхцөлөөр хангаж өгнө үү.

Тавдугаарт *******019-*******0*******0 онд 1,00,000 төгрөгийг үндсэн зээлээс хасуулахаар ******* банканд хийсэн.

Зургаадугаарт урд өмнө нь миний хүсэлтийг хүлээн авч, хүүг зогсоож өгсөн бол дээрх зээл одоогоор бүрэн төлөгдөх нөхцөл бүрдэх байсан. Одоо үндсэн зээл болох 7,000,000 төгрөгийг төлөх, хүүг төлүүлэхгүй байх талаар танай шүүх шийдвэрлэж өгнө үү. Уг нь миний аав банкны зээлийн эдийн засагчид уг зээлийг тэтгэврээсээ сар болгон *******00-300 мянган төгрөгөөр төлж барагдуулъя, эмэгтэй хүүхэд өр зээлтэй байх хэцүү байна гэх хүсэлт бас гаргаж байсан байна лээ. Тэгтэл тийм багаар төлөх боломжгүй, зээлийн гэрээнд заасан графикийн дагуу төл гэж хүсэлтийг хүлээн аваагүй юм байна лээ. Ер нь ******* банк миний уг зээлийг уян хатан байдалтайгаар төлүүлэх талаар огт санаа тавиагүй, удаа дараагийн хүсэлтүүдийг маань хүлээн аваагүйд, М. намайг гэнэт ажлаас чөлөөлсөнд тус тус гомдолтой байна.

Иймд танай шударга шүүхэд миний дээрх хүсэлтүүдийг минь хүлээн авч ажил орлогогүй байгаа, миний аргагүй нөхцөл байдлыг харгалзан надад ашигтайгаар шийдвэрлэж, уг зээлийг төлөх бололцоо, нөхцөлөөр хангаж өгнө үү.

...******* банкнаас 14,00,000.00 зээлийг авсан нь үнэн. *******017 онд Хэнтий аймагт багшилж байгаад *******01 онд ажлаас шалтгаангүйгээр халагдаж зээлийг төлөх боломжгүй болсон. Тухайн үед ******* банктай уулзаж, өөрт учирсан нөхцөл байдлыг тайлбарлахад зээлээ төлөөд яваад байвал асуудалгүй гэж хэлсэн. *******01 оны 1******* дугаар сар хүртэл зээлийг асуудалгүй төлж байгаад хүүхдээ харахаар гэртээ байх болсон. ******* банкны эдийн засагчтай би зээлээ төлөх боломжгүй болчихлоо, зээлийн хүүг бууруулах боломжгүй юу гэхэд банкны зээлийн эдийн засагчаас чиний зээлийн хүү *******.******* хувийн хүүтэй байна гэж хэлсэн. *******019 оноос хүүхдээ харж, зээлээ төлөх боломжгүй болсон. Тухайн үед зээлийн хүүг бууруулах боломжгүй юм уу гэж асуухад *******.******* хувь буюу өндөр хүүтэй явж байна гэж хэлэхээр нь зээлийн хүүг бууруулах боломжгүй гэж хариу өгсөн. Хүү зогсоох үүднээс яах вэ? гэж банкны эдийн засагчаас асуухад шүүхэд нэхэмжлэл гаргавал таны хүү зогсоно гэж хариу өгсөн. *******0*******0 онд миний зээлийн хүүг зогсоож өгөөч, зээлээ шүүхэд өгч зогсоолгох хүсэлт өгөхөд шинэ банкны эдийн засагч байна. таны зээлийг мэдэхгүй гэж хариу өгсөн. Миний зүгээс удаа дараа холбогдох гэж оролдсон. ******* банкны зүгээс хариуцагчийн хаяг байхгүй байна гэж тайлбарлаж байна. Би өргөдөл, хүсэлтээ өгөхдөө гэрийнхээ хаягийг тодорхой өгсөн. Зээлийн хүүг зогсоох хүсэлтийг дахин өгөхөд ******* банкны зүгээс чиний хүсэлтийг хүлээж авах боломжгүй, та муу зээлдэгчийн ангилалд орсон байна гэхээр ******* банкны төв салбарын захирал н.Дөлгөөнд зээлийг хүүг бууруулах хүсэлт өгсөн. *******0*******1 онд хүү маань 1 настай болж, би хувийн компанид ажилд орсон. ******* банктай утсаар холбогдоод би зээлээ хэвийн төлөх болно, би зээлийн хүүг зогсоолгох хүсэлт буюу шүүхэд өгөх хүсэлтийг өгмөөр байна гэхэд ******* банкны зүгээс та заавал ч үгүй ******* банкны Хэнтий аймгийн салбарт ирж хүсэлт өгөх шаардлагатай гэж хэлсэн. Зээлийн хамтран хариуцагч Л. 1,*******00,000 төгрөгийг төлсөн гэж хэлсэн. Тухайн үед банкны зүгээс зээлийн үлдэгдэл 7,6*******,000 төгрөг байна гэсэн. Тэр үед Л. 1,*******00,000 төгрөгийг төлөхөд яагаад зээлийн үндсэн зээлээс хасагдаагүйд гайхаж байна. Миний хувьд зээлийн хүүг зогсоох, эсхүл зээлийг шүүхээр шийдвэрлүүлж хүүг зогсоолгох хүсэлт гаргаж байсан... гэв.

4. Хариуцагч Л. нь шүүхэд ирүүлсэн хариу тайлбар болон шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: ...М. нь надтай хамт Хэнтий аймгийн цогцолбор сургуульд ажилладаг байхдаа *******017 оны 07 дугаар сарын 1-ны өдөр Манай аав машин авах гэж байгаа, тухайн машиныг аваад Ховд аймгаар хамаатан, садангаараа явж зугаалж ирээд машинаа зараад шууд зээлийг хаана, чи хамтран зээлдэгчээр гарын үсэг зураад өгөөч гэж хэлээд өмнөх зээл дээрээ нэмж зээл авсан баримт дээр гарын үсэг зуруулсан.

Тухайн үед зуны амралтын үе байсан бөгөөд 9 дүгээр сард хичээл ороход М. нь манай сургуульд ирээгүй. Тэгээд би М.тай чатаар холбогдож би зээлийн хамтран үүрэг гүйцэтгэгчээр баймааргүй байна, хасуулмаар байна гэж зөндөө хэлсэн. Тэгээд М. нь Би зээлээ асуудалгүй төлж байгаа, удахгүй хаачихна гэдэг байсан. *******0*******1 онд ******* банкнаас над руу яриад М. зээлээ төлөхгүй байна, чамайг шүүхэд өгнө гэж хэлээд надаас 1,*******00,000 төгрөгийг Хэнтий аймгийн ******* банкны эдийн засагчид өгсөн. Би тухайн зээлийг нэг удаа гар дээрээ аваагүй, өөрөө хэрэглээгүй. М. хэрэглэсэн. Мөн М. нь зээлийг бүтнээр нь өөрөө хариуцаж төлнө гэсэн тул хариуцагч М.ын зөвшөөрлийг баталж, надад холбогдох хэсгийг хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү.

...Миний бие М.тай ямар нэгэн холбоо барьдаггүй байсан. ******* банкнаас зээлийн эдийн засагч нь надтай уулзаад байгаа боломжоор зээл төлөх шаардлагатай байна гэж хэлсэн. Тухайн үед банкны эдийн засагчаас хэрэв зээлээ төлөхгүй бол шүүхэд өгнө гэж хэлэхээр нь 1,*******00,000 төгрөгийг төлж байсан.. Тэр үед М.тай холбогдоход би өөрөө зээлээ төлнө гэж хэлж байсан. Мөн М.ын авсан зээлийг авч хэрэглэсэн зүйл байхгүй тул хамтран зээлдэгчээс хасаж өгнө үү... гэв.

. Нэхэмжлэгчээс ******* банк ХХК-ийн Ховд салбарын *******0*******3 оны 04 дүгээр сарын 04-ний өдрийн *******7/*******43 дугаар итгэмжлэл, ******* банк ХХК-ийн *******0*******3 оны 01 дүгээр сарын *******3-ны өдрийн 01/69******* дугаартай итгэмжлэлийн нотариатаар гэрчлүүлсэн хуулбар,******* банк ХХК-ийн *******017 оны 07 дугаар сарын зээл олгосон мемориалын №*******0170719640900*******6*******3-0, №*******0170719640900*******639-0 дугаартай баримтуудын нотариатаар гэрчлүүлсэн хуулбарууд, *******017 оны 07 дугаар сарын 1-ны өдрийн барьцаат зээл /цалингийн зээл/-ийн гэрээ, зээлийн эргэн төлөлтийн хуваарийн нотариатаар гэрчлүүлсэн хуулбар, улсын тэмдэгтийн хураамж төлсөн баримт, нотариатын үйлчилгээний хөлсөнд ,00 төгрөг төлсөн №41 дугаартай нэхэмжлэх, ******* банк ХХК-ийн хуулийн этгээдийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээ нотариатаар гэрчлүүлсэн хуулбар, М., Л.ийн иргэний үнэмлэхийн нотариатаар гэрчлүүлсэн хуулбарууд, Ховд аймгийн *******т сумын ******* багийн Засаг даргын *******0*******3 оны 04 дүгээр сарын 04-ний өдрийн 163 дугаартай албан бичиг, Хэнтий аймгийн ******* сумын 4 дүгээр багийн Засаг даргын *******0*******3 оны 03 дугаар сарын **************-ны өдрийн ******* дугаартай албан бичиг, М.ын нэр дээрх ******* банк ХХК дахь *******0000499090 тоот зээлийн дансны харилцагчийн баталгаат хуулга, Хэнтий аймаг дахь сум дундын иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн *******0*******3 оны 01 дүгээр сарын 06-ны өдрийн 16/ШШ*******0*******3/0001******* дугаартай шүүхийн шийдвэрийн баталгаат хуулбар, ******* банкны Хэнтий аймгийн дахь салбарын харилцааны менежер н.Энхмаагаас гаргаж өгсөн хариу тайлбар, хариуцагч М.ын гаргасан өргөдөл, ******* банкны төвд гаргасан М.ын тайлбар,

Хариуцагч Л.оос хариу тайлбар, өөрийн иргэний үнэмлэхийн хуулбар,

Хариуцагч М.аас хариу тайлбар, хариуцагч М.ын гаргасан өргөдөл, ******* банкны төвд гаргасан М.ын тайлбар, М.ын хүүхдүүдийн төрсний гэрчилгээний хуулбар зэргийг нотлох баримтаар шүүхэд гарган өгчээ.

Шүүх хэрэгт цугларсан болон шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдсэн нотлох баримтыг шинжлэн судлаад

ҮНДЭСЛЭХ нь:

1. Нэхэмжлэгч ******* банк ХХК-ийн тус шүүхэд гаргасан нэхэмжлэлийн шаардлага болох үндсэн зээл 7,67,3*******.97 төгрөг, үндсэн хүү 3,67,764.66 төгрөг, нэмэгдүүлсэн хүү 41,11.*******9 төгрөг, нотариатын үйлчилгээний хөлс ,00.00 төгрөг, нийт 11,91*******,794.9******* төгрөгийг хариуцагч М., Л. нараас гаргуулан нэхэмжлэгч ******* банк ХХК-д олгож шийдвэрлэх үндэслэлтэй байна.

*******. Нэхэмжлэгч дараах үндэслэлээр шаардах эрхээ тодорхойлсон. Үүнд: ...Иргэн М., Л. нар нь ******* банк ХХК-ийн Хэнтий салбараас *******017 оны 07 дугаар сарын 1-ны өдөр №613 тоот Барьцаат зээлийн гэрээ байгуулан 14,00,000.00 төгрөгийг сарын 1,7 хувийн хүүтэй өрхийн хэрэгцээндээ зориулан 0 сарын хугацаатай цалингийн зээл авсан. ...Зээлдэгч М., хамтран зээлдэгч Л. нар нь зээлийн эргэн төлбөрийн хуваарийн дагуу үүргээ зохих ёсоор биелүүлэхгүйгээр гэрээний үүргээ ноцтойгоор зөрчсөн. Банкны зүгээс зээлдэгчийн төлбөрийн үүрэгтэй холбоотой мэдэгдэл өгч, зээлдэгчтэй уулзаж, улмаар утсаар удаа дараа холбогдож байсан болно... Банк үндсэн зээлдэгч М. болон хамтран зээлдэгч Л. нараас нэхэмжлэл гаргах үеийн /*******0*******3 оны 03 дугаар сарын *******3-ны өдрийн байдлаар/ зээлийн төлбөр үндсэн зээл 7,67,3*******.97 төгрөг, үндсэн хүү өр 3,67,764.66 төгрөг, нэмэгдүүлсэн хүү 41,11.*******9 төгрөг, нийт зээлийн төлбөр 11,907,*******94.9******* төгрөг, нотариатын үйлчилгээний хөлс ,00.00 төгрөг, нийт 11,91*******,794.9******* төгрөгийн зээлийн төлбөрийг бүхэлд нь нэхэмжилж байна. *******0*******3 оны 03 дугаар сарын *******3-ны байдлаар зээлдэгч М.ын зээл нийт 4******* хоног хугацаа хэтэрсэн бөгөөд 41,11 төгрөгийн нэмэгдүүлсэн хүү бодсон... Өнөөдрийн байдлаар 934 хоног хугацаа хэтрүүлсэн... гэжээ.

3. Хариуцагч М. нь ...*******01 оны 0 дугаар сард ажлаас үндэслэлгүй чөлөөлөгдсөн. Би ажлаас гарсан ч 1 жил гаруй зээлээ төлж барагдуулж байсан. Улмаар миний бие гэр бүл болж, Ховд аймаг руу шилжсэн. *******0*******0 онд Хэнтий аймгийн ******* банканд Миний бие жирэмсэн, мөн ажилгүй байгаа учир зээлийн хүүг буулгаж өгнө үү хэмээн өргөдөл, хүсэлт гаргаж, Ховд аймгийн Холбооны газрын факсаар явуулж байсан. *******019 оноос банкны хүү буурсан байсан тул ийнхүү өргөдөл гаргаж байсан боловч миний зээлийн хүүг бууруулаагүй болно. Мөн онд дахин хүүг зогсоох талаар хүсэлт гаргаж Шүүхэд шилжүүлж асуудлыг шийдвэрлэж өгнө үү гэсэн утга бүхий хүсэлтүүдийг гаргаж байсан боловч миний өргөдөл, хүсэлтүүдийг хангаж өгөөгүй... Цалингийн зээл олгоход захирал, нягтлан бодогч нар зээлийн эрсдэлийг хангах талаар харилцан баталгаа гаргаж 1, *******-р гарын үсэг зурж, байгууллагыг төлөөлж хариуцдаг. Тэгэхээр захирал М. намайг ямар ашиг сонирхлоор гэнэт ажлаас чөлөөлж, улмаар намайг ийм хүнд байдалд оруулж зээлээ төлөх боломжгүй болгосон талаар тайлбар хийж, мөн уг зээлийг баталгаа гаргаснаараа төлж барагдуулах ёстой. Гэхдээ миний хувьд зээл авсан нь үнэн, үндсэн зээлийн үлдэгдлийг хүлээн зөвшөөрч байгаа боловч хүү, нэмэгдүүлсэн хүүг зөвшөөрөхгүй.. гэж нэхэмжлэлийн шаардлагыг зарим хэсгийг эс зөвшөөрч маргана...,

Хариуцагч Л. нь ...Би тухайн зээлийг нэг удаа гар дээрээ аваагүй, өөрөө хэрэглээгүй, М. хэрэглэсэн. Мөн М. нь зээлийг бүтнээр нь өөрөө хариуцаж төлнө гэсэн... Тухайн үед зуны амралтын үе байсан бөгөөд 9 дүгээр сард хичээл ороход М. нь манай сургуульд ирээгүй. Тэгээд би М.тай зурвас /чатаар/ холбогдож, би зээлийн хамтран үүрэг гүйцэтгэгчээр баймааргүй байна, хасуулмаар байна гэж зөндөө хэлсэн. Тэгээд М. нь Би зээлээ асуудалгүй төлж байгаа, удахгүй хаачихна гэдэг байсан. *******0*******1 онд ******* банкнаас над руу яриад М. зээлээ төлөхгүй байна, чамайг шүүхэд өгнө гэж хэлэхэд би 1,*******00,000 төгрөгийг Хэнтий аймгийн ******* банкны эдийн засагчид өгсөн.... Миний бие банкнаас өөр зээл авах гэсэн боловч М.ын авсан зээлд хамтран зээлдэгчээр орсон. М.ыг зээлийн графикийн дагуу хэдэн жил төлөх эсэхийг би мэдэхгүй байна. Намайг зээлийн хамтран зээлдэгчээс чөлөөлж өгнө үү... гэж нэхэмжлэлийн шаардлагыг эс зөвшөөрч маргажээ.

4. Хэрэгт авагдсан болон шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдсэн нотлох баримтуудаар дараах үйл баримт тогтоогдож байна.

4.1. Хариуцагч М., Л. нар нь ******* банк ХХК-тай *******017 оны 07 дугаар сарын 1-ны өдрийн №613 дугаартай Барьцаат зээлийн гэрээ /Цалингийн зээл/ байгуулж, цалингийн орлого барьцаалж, 0 сарын хугацаатай, жилийн *******0.40 хувийн хүүтэйгээр 14,000,000 төгрөгийг хүлээн авчээ.

. Талуудын маргааны зүйл нь ...нэхэмжлэгчийн зүгээс зээлдэгч нь зээлийн төлөлтийг эргэн төлөлтийн хуваарийн дагуу төлөөгүй тул зээлийн үндсэн зээл, зээлийн хүү, нэмэгдүүлсэн хүүг тус тус төлүүлэх... гэж, хариуцагч М.аас ...*******01 оны 0 дугаар сард ажлаас үндэслэлгүй чөлөөлөгдсөн. Би ажлаас гарсан ч 1 жил гаруй зээлээ төлж барагдуулж байсан, банканд зээлийн хүүг бууруулах, зогсоох талаар өргөдөл гаргаж байсан боловч хүүг зогсоогоогүй, буруулаагүй, мөн цалингийн орлогоо барьцаалж зээл авсан байсан бөгөөд одоо ажилгүй, орлогогүй, 0-3 насны ******* хүүхдээ асарч байгаа болсон тул зээлээ төлөх боломжгүй болсон, гэхдээ үндсэн зээлийг төлнө, зээлийн хүү, нэмэгдүүлсэн хүүг төлөхгүй..., хариуцагч Л.оос ...Би тухайн зээлийг нэг удаа гар дээрээ аваагүй, өөрөө хэрэглээгүй. М. хэрэглэсэн. Мөн М. нь зээлийг бүтнээр нь өөрөө хариуцаж төлнө гэсэн... гэжээ. Харин зохигчид хоорондоо зээлийн гэрээ байгуулагдсан болон үндсэн төлбөр 7,67,3*******.97 төгрөгийн үлдэгдэлтэй талаар маргаагүй.

6. Зохигчийн хооронд Иргэний хуулийн 41 дүгээр зүйлийн 41.1-д зааснаар Банк, зээлийн үйл ажиллагаа эрхлэх эрх бүхий хуулийн этгээдээс зээл олгох гэрээний харилцаа үүссэн байна.

6.1. Нэхэмжлэгч ******* банк ХХК нь хариуцагч нараас зээлийг эргэн төлөлтийн хуваарийн дагуу төлөөгүй байх учир Иргэний хуулийн 41, 4******* дугаар зүйлд зааснаар *******017 оны 07 дугаар сарын 1-ны өдрийн №613 дугаартай Барьцаат зээлийн гэрээ /Цалингийн зээл/-ний дагуу үндсэн зээл, зээлийн хүүг шаардах эрхтэй байна.

6.*******. Хариуцагч М., Л. нар нь *******017 оны 07 дугаар сарын 1-ны өдрийн №613 дугаартай Барьцаат зээлийн гэрээ /Цалингийн зээл/-ийн үндсэн зээл 7,67,3*******.97 төгрөг, үндсэн хүү 3,67,764.66 төгрөг, нэмэгдүүлсэн хүү 41,11.*******9 төгрөг, нотариатын үйлчилгээний хөлс ,00.00 төгрөг, нийт 11,91*******,794.9******* төгрөгийг ******* банк ХХК-д төлөх ёстой болох нь хэрэгт авагдсан *******017 оны 07 дугаар сарын 1-ны өдрийн №613 дугаартай Барьцаат зээлийн гэрээ /Цалингийн зээл/, тус гэрээний хавсралт болох эргэн төлөлтийн график, *******017 оны 07 дугаар сарын 19-ний өдрөөс *******0*******3 оны 03 дугаар сарын 01-ний өдрийг хүртэлх зээлдэгч М.ын нэр дээрх ******* банк ХХК дахь *******0000499090 тоот зээлийн дансны хуулгаар тус тус нотлогдож байна. /хх-ийн 6-,19-*******3 дугаар тал/

7. Банк, зээлийн үйл ажиллагаа эрхлэх эрх бүхий хуулийн этгээдээс зээл олгох гэрээгээр банк, зээлийн үйл ажиллагаа эрхлэх эрх бүхий хуулийн этгээд нь мөнгөн хөрөнгийг хуульд заасан үндэслэл журмын дагуу тодорхой хугацаатайгаар, зээлдэгчид шилжүүлэх, зээлдэгч нь гэрээнд заасан хугацаанд уг мөнгөн хөрөнгө, гэрээнд заасан бол түүний хүүг буцаан төлөх үүргийг тус тус хүлээнэ, зээлдэгч авсан зээлээ хугацаанд нь төлөөгүй бол хэтэрсэн хугацааны хүү, гэрээнд заасан бол нэмэгдүүлсэн хүү төлөх үүрэгтэй гэж Иргэний хуулийн 41 дүгээр зүйлийн 41.1, 43 дугаар зүйлийн 43.1-д тус тус зохицуулсан.

Дээрх зээлийн гэрээ нь талуудын хүсэл зоригийг илэрхийлсэн, Иргэний хуулийн 41 дүгээр зүйлийн 41.*******-т заасан шаардлагыг хангаж бичгээр хийгдсэн, хүчин төгөлдөр гэрээ байна.

7.1. Хариуцагч М., Л. нар нь зээлийн гэрээгээр хүлээсэн үүргээ зөрчиж, зээл, хүүгийн төлөлтийг гэрээгээр тогтоосон хугацаанд төлөлгүй зээлийн гэрээний 3 дугаар зүйлийн 3.*******.1-д заасан үүргээ зөрчсөн болох нь зохигчдын тайлбар, хавтаст хэрэгт авагдсан зээлийн гэрээ болон зээл, зээлийн хүүг буцаан төлөх хуваарь, зээлийн дансны хуулга зэрэг баримтуудаар тогтоогдож байх ба зохигчдын хооронд байгуулагдсан зээлийн гэрээний 6 дугаар зүйлийн 6.*******.1-д зээлдэгч нь зээлийн эргэн төлөлтийн хуваарийг зөрчиж, зөрчлийг арилгах талаар арга хэмжээ аваагүй бол нэхэмжлэгч талын буюу банкны санаачилгаар зээлийн гэрээг дуусгавар болгох буюу түүнийг цуцлахаар заажээ.

Хариуцагч М., Л. нар нь *******017 оны 07 дугаар сарын 1-ны өдрийн №613 дугаартай Барьцаат зээлийн гэрээ /Цалингийн зээл/-ний үүргийн төлбөрт *******017 оны 07 дугаар сарын *******7-ны өдрийн байдлаар үндсэн зээл 7,1*******1,61.03 төгрөг, үндсэн хүү 6,9,3*******.99 төгрөг, торгуулийн хүү буюу нэмэгдүүлсэн хүү 4,6.19 төгрөгийг төлж, үүнээс хойш зээлийн гэрээний үүргээ зөрчиж, зээлээ хугацаанд нь төлөөгүй болох нь нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбар болон хэрэгт авагдсан зээлдэгч М.ын нэр дээрх *******0000499090 тоот зээлийн дансны хуулгаар тогтоогдож байна.

7.*******. Зохигчийн хооронд байгуулсан гэрээний 4 дүгээр зүйлд Банкны эрх, үүргийг тодорхойлсон байх бөгөөд 4.1.-д гэрээгээр хүлээсэн үүргээ биелүүлээгүйн улмаас банкинд учруулсан хохирлыг нэхэмжлэх, төлүүлэх эрхтэй гэжээ.

Улмаар зээлдэгч тал буюу ******* банк ХХК нь гэрээний дээрх заалтыг үндэслэн *******0*******3 оны 04 дүгээр сарын 04-ний өдөр тус шүүхэд хандан *******017 оны 07 дугаар сарын 1-ны өдрийн №613 дугаартай зээлийн гэрээтэй холбогдолтой маргааныг шийдвэрлүүлэхээр нэхэмжлэл гаргажээ.

Өөрөөр хэлбэл, гэрээний дээрх зохицуулалт нь зээлдэгчээс зээлийн гэрээний үүргийг шаардах банкны эрхийг тодорхойлсон ба Иргэний хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.*******.1-т гэрээний үүрэгтэй холбоотой шаардлага гаргах хөөн хэлэлцэх хугацаа гурван жил байхаар заасан бөгөөд *******017 оны 07 дугаар сарын 1-ны өдрийн №613 дугаартай Барьцаат зээлийн гэрээ /Цалингийн зээл/-ний хугацаа *******0*******1 оны 09 дүгээр сарын 0*******-ны өдөр дуусч, *******0*******3 оны 04 дүгээр сарын 04-ний өдөр нэхэмжлэгч талаас шүүхэд хандан нэхэмжлэл гаргасан нь хөөн хэлэлцэх хугацааг хэтрүүлсэн гэж үзэх үндэслэл болохгүй.

Иймд зээлдэгч буюу хариуцагч нь зээлийн үлдэгдэл төлбөрийг хууль болон гэрээгээр хүлээсэн нөхцөлийн дагуу биелүүлэх үүрэгтэй.

. Иргэний хуулийн *******4******* дугаар зүйлийн *******4*******.1-д үүрэг гүйцэтгэгчдийн хэн хэн нь үүргийн гүйцэтгэлийг үүрэг гүйцэтгүүлэгчид бүхэлд нь буюу хэсэгчлэн хүлээлгэн өгөх, үүрэг гүйцэтгүүлэгч нь үүргийн гүйцэтгэлийг бүхэлд нь буюу хэсэгчлэн үүрэг гүйцэтгэгч тус бүрээс шаардах эрх бүхий байвал хамтран үүрэг гүйцэтгэгчид гэнэ. гэж, *******4*******.-д Хамтран үүрэг гүйцэтгэгчдийн хэн нэг нь үүргийн гүйцэтгэлийг үүрэг гүйцэтгүүлэгчид бүхэлд нь хүлээлгэн өгсөн бол бусад үүрэг гүйцэтгэгчид үүргээс чөлөөлөгдөнө. гэж тус тус заасан.

.1. Хэдийгээр хариуцагч Л. нь уг зээлийг хэрэглээгүй, зээлээс мөнгө аваагүй тул хариуцагчаас хасуулахыг хүссэн тайлбарыг гаргаж, маргаж байгаа боловч *******017 оны 07 дугаар сарын 1-ны өдрийн №613 дугаартай Барьцаат зээлийн гэрээ /Цалингийн зээл/-нд зээлдэгч М., хамтран зээлдэгч Л. нар нь гарын үсэг зурсан, уг зээлийн гэрээ нь хүчин төгөлдөр гэрээ байх тул хариуцагч Л. нь гэрээнд заасан үүргийг хариуцагч М.ын нэгэн адил хүлээх хууль зүйн үндэслэлтэй байна.

.*******. Үүрэг гүйцэтгэгчид буюу хариуцагч М., Л. нар нь *******017 оны 07 дугаар сарын 1-ны өдрийн №613 дугаартай зээлийн гэрээгээр хүлээсэн үүргийг биелүүлээгүй болох нь шүүх хуралдаанд гаргасан талуудын тайлбараар болон хэрэгт авагдсан нотлох баримтуудаар тогтоогджээ.

Иргэний хуулийн *******4******* дугаар зүйлийн *******4*******.11-д хууль буюу гэрээнд өөрөөр заагаагүй, эсхүл үүрэг гүйцэтгэгч тус бүрийн хүлээх үүргийг тодорхойлох боломжгүй бол тэдгээрийн үүрэг тэнцүү байхаар хуульчилсны дагуу үүрэг гүйцэтгэгчид буюу хариуцагч М., Л. нар нь *******017 оны 07 дугаар сарын 1-ны өдрийн №613 дугаартай зээлийн гэрээний үндсэн зээл 7,67,3*******.97 төгрөг, үндсэн хүү 3,67,764.66 төгрөг, нэмэгдүүлсэн хүү 41,11.*******9 төгрөг, нотариатын үйлчилгээний хөлс ,00.00 төгрөг, нийт 11,91*******,794.9******* төгрөгийг ******* банк ХХК-д төлөх хууль зүйн үндэслэлтэй.

9. Иймд, Иргэний хуулийн 41 дүгээр зүйлийн 41.1, 4******* дугаар зүйлийн 4*******.*******, 43 дугаар зүйлийн 43.1, *******4******* дугаар зүйлийн *******4*******.11-д заасны баримтлан хариуцагч М., Л. нараас үндсэн зээл 7,67,3*******.97 төгрөг, үндсэн хүү 3,67,764.66 төгрөг, нэмэгдүүлсэн хүү 41,11.*******9 төгрөг, нотариатын үйлчилгээний хөлс ,00.00 төгрөг, нийт 11,91*******,794.9******* төгрөгийг гаргуулж ******* банк ХХК-д олгож шийдвэрлэв.

10. Нэхэмжлэгч ******* банк ХХК-ийн улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн *******0, төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээж, Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 6 дугаар зүйлд зааснаар хариуцагч нараас *******0, төгрөгийг гаргуулан нэхэмжлэгч ******* банк ХХК-д олгож шийдвэрлэлээ.

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 11 дугаар зүйлийн 11.*******.1, 116, 11, 119 дүгээр зүйлийг тус тус удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

1. Иргэний хуулийн 41 дүгээр зүйлийн 41.1, 4******* дугаар зүйлийн 4*******.*******, 43 дугаар зүйлийн 43.1, *******4******* дугаар зүйлийн *******4*******.1, *******4*******.11-д заасныг тус тус баримтлан хариуцагч М., Л. нараас үндсэн зээл 7,67,3*******.97 төгрөг, үндсэн хүү 3,67,764.66 төгрөг, нэмэгдүүлсэн хүү 41,11.*******9 төгрөг, нотариатын үйлчилгээний хөлс ,00.00 төгрөг, нийт 11,91*******,794.9******* төгрөгийг гаргуулж ******* банк ХХК-д олгосугай.

*******. Иргэний хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 6 дугаар зүйлийн 6.1-д заасныг баримтлан нэхэмжлэгчийн төлсөн улсын тэмдэгтийн хураамж *******0, төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээж, хариуцагч нараас *******0, төгрөгийг гаргуулан, ******* банк ХХК-д олгосугай.

3. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.4 дэх хэсэгт зааснаар шийдвэр хүчинтэй болсноос хойш 14 хоногийн дотор бичгийн хэлбэрээр гарах бөгөөд ийнхүү гарснаас хойш шүүх хуралдаанд оролцсон зохигч, тэдгээрийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч, өмгөөлөгч нар 14 хоногийн дотор шүүхэд хүрэлцэн ирж шийдвэрийн хувийг өөрөө гардан авахыг мэдэгдэж, Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 1*******0 дугаар зүйлийн 1*******0.******* дахь хэсэгт зохигч, тэдгээрийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч, өмгөөлөгч шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл гардан авснаас хойш 14 хоногийн дотор Ховд аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гаргах эрхтэй бөгөөд Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.4, 119.7-д зааснаар шийдвэрийг 14 хоногийн дотор гардаж авах үүргээ биелүүлээгүй нь давж заалдах журмаар гомдол гаргах хугацааг тоолоход саад болохгүй, шүүх хуралдаанд оролцоогүй талд шийдвэрийг гардуулснаар гомдол гаргах хугацааг тоолохыг тайлбарласугай.

 

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ, ЕРӨНХИЙ ШҮҮГЧ Х.ТАСХЫН