Сэлэнгэ аймаг дахь сум дундын анхан шатны шүүх /Эрүүгийн хэрэг/ийн Шийтгэх тогтоол

2025 оны 10 сарын 02 өдөр

Дугаар 2025/ШЦТ/208

 

 

 

 

    

 

 

                           МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

 

Сэлэнгэ аймаг дахь сум дундын анхан шатны шүүхийн эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдааныг шүүгч Р.Баярхүү даргалж,

Шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга Б.Сарантуяа,

Улсын яллагч Б.Урангоо,

Шүүгдэгч ******* нарыг оролцуулан тус шүүхийн шүүх хуралдааны “А” танхимд нээлттэй явуулсан хуралдаанаар Сэлэнгэ аймгийн Прокурорын газрын хяналтын прокуророос хялбаршуулсан журмаар хянан шийдвэрлүүлэхээр яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн ******* овогт ******* ******* холбогдох эрүүгийн ******* тай, 316/05/****/Э индекстэй хэргийг 05 оны 09 сарын 30-ны өдөр хүлээн авсныг энэ өдөр хянан хэлэлцэв. 

 

Шүүгдэгчийн биеийн байцаалт:

Монгол улсын иргэн, 19*** оны *** сарын ***-ны өдөр **** аймгийн ***** суманд төрсөн, 6 настай, эмэгтэй, ***** боловсролтой,***** мэргэжилтэй, ****** банк бус санхүүгийн байгууллагад зээлийн мэргэжилтэн ажилтай, ам бүл , охины хамт ********** тоотод оршин суух хаягтай, урьд

-Сэлэнгэ аймаг дахь сум дундын Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн 0******* оны 01 сарын 0-ны өдөр Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 зүйлийн 1 дэх т зааснаар 700 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 700,000 төгрөгөөр торгох ял шийтгүүлсэн, ***** овогт Г.Ч, регистрийн ********

Хэргийн товч утга:

Шүүгдэгч Г.Ч, нь Сэлэнгэ аймаг дахь сум дундын анхан шатны шүүхийн 05 оны 0 сарын 13-ны өдрийн 05/3Ш/1*******6 тай шийтгэврээр тээврийн хэрэгсэл жолоодох эрхээ 05 оны 0 сарын 13-ны өдрөөс 06 оны 0 сарын 13-ны өдөр хүртэл хугацаагаар хасуулсан байхдаа буюу 05 оны 08 сарын 11-ний өдөр Сэлэнгэ аймгийн ******* сумын ******* баг, гурвалжны уулзварын зам дээр "Тоёота Приус-30" загварын 79-9 СБА улсын тай тээврийн хэрэгслийг согтууруулах ундааны зүйл 1,68 хувь хэрэглэсэн үедээ жолоодож замын хөдөлгөөнд оролцсон гэх гэмт хэрэгт холбогджээ. 

                                          ТОДОРХОЙЛОХ нь:

Шүүгдэгч Г.Ч, нь шүүхийн хэлэлцүүлэгт гаргасан тайлбартаа: “...Мэдүүлэг өгөхгүй....” гэв.

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт улсын яллагчаас: “...Шүүгдэгч Г.Ч, нь Сэлэнгэ аймаг дахь сум дундын анхан шатны шүүхийн 05 оны 0 сарын 13-ны өдрийн 1*******6 тай шийтгэврээр Зөрчлийн тухай хуулийн 1*******.7 зүйлийн 5 дахь хэсгийн 5.1-д зааснаар *******00 нэгжээр торгуулж, тээврийн хэрэгсэл жолоодох эрхээ 1 жилээр хасуулсан үедээ 05 оны 08 сарын 11-ний өдөр тус аймгийн ******* сумын ******* багийн нутаг дэвсгэрт 1,68 хувийн согтолттой үедээ тоёота приус загварын 79-9 СБА улсын тай тээврийн хэрэгслийг жолоодож замын хөдөлгөөнд оролцсон болох нь хэрэгт цугларсан нотлох баримтуудаар нотлогдон тогтоогдож байна. Монгол Улсын Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 7.10 зүйлийн 5 дах т зааснаар гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцуулах санал гаргаж байна. Г.Ч нь прокурорын шатанд хэргийг хялбаршуулсан журмаар шийдвэрлүүлэх хүсэлт гаргасныг хангаж шийдвэрлээд ялын санал гаргасан. Монгол Улсын Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 7.10 зүйлийн 5 дах т зааснаар тээврийн хэрэгсэл жолоодох эрхийг 1 жилийн хугацаагаар хасаж, 700 нэгж буюу ,700,000 төгрөгөөр торгох, оногдуулсан ялыг 10 сарын хугацаанд члэн төлүүлэхээр харилцан тохиролцсон болно. Ингэхдээ Эрүүгийн Хуулийн Ерөнхий ангийн 5.3 зүйлийн 5 дахь т зааснаар ялтан нь торгох ялыг шүүхээс тогтоосон хугацаанд биелүүлээгүй бол биелэгдээгүй торгох ялын 15,000 төгрөгийг 1 хоногоор тооцож хорих ялаар солихыг яллагдагчид танилцуулахад ойлгосон гээд хүлээн зөвшөөрсөн болно...” гэжээ.

Нэг. Гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруугийн талаар:

Шүүгдэгч Г.Ч нь Сэлэнгэ аймаг дахь сум дундын анхан шатны шүүхийн 05 оны 0 сарын 13-ны өдрийн 05/3Ш/1*******6 тай шийтгэврээр тээврийн хэрэгсэл жолоодох эрхээ 05 оны 0 сарын 13-ны өдрөөс 06 оны 0 сарын 13-ны өдөр хүртэл хугацаагаар хасуулсан байхдаа буюу 05 оны 08 сарын 11-ний өдөр Сэлэнгэ аймгийн ******* сумын ******* баг, гурвалжны уулзварын зам дээр "Тоёота Приус-30" загварын 79-9 СБА улсын тай тээврийн хэрэгслийг согтууруулах ундааны зүйл 1,68 хувь хэрэглэсэн үедээ жолоодож замын хөдөлгөөнд оролцсон болох нь согтуурал шалгасан тэмдэглэл /0-р хуудас/, гэрч Г.Э-ны мэдүүлэг өгсөн тэмдэглэл /хх-ийн 0*******-р хуудас/, шүүгдэгчийн эрүүгийн хариуцлага хүлээж байсан эсэхийг шалгах хуудас /хх-ийн 07-р хуудас/, шүүгдэгчийн урьд ял шийтгүүлж байсан шийтгэх тогтоолын хуулбар /хх-ийн 10-17-р хуудас/, шүүгдэгчийн урьд зөрчлийн хэргээр шийтгүүлж байсан шийтгэврийн хуулбар /хх-ийн 17-19-р хуудас/, эрүүгийн хэрэг үүсгэж яллагдагчаар татах тухай 05 оны 08 сарын 5-ны өдрийн ******5 тай прокурорын тогтоол /хх-ийн 5-6-р хуудас/, шүүгдэгчийн үл хөдлөх хөрөнгө өмчилж байгаа болон шилжүүлсэн тухай лавлагаа /хх-ийн 36-р хуудас/, шүүгдэгчийн оршин суугаа газрын хаягийн бүртгэлийн лавлагаа /хх-ийн 37-р хуудас/, шүүгдэгчийн иргэний үнэмлэхийн лавлагаа /хх-ийн 38-р хуудас/, шүүгдэгчийн нийгмийн даатгал шимтгэл төлөлтийн талаарх тодорхойлолт /хх-ийн 39-р хуудас/, шүүгдэгчийн гэрлэсний бүртгэлгүй лавлагаа /хх-ийн *******0-р хуудас/, шүүгдэгчийн жолоочийн лавлагаа мэдээлэл /хх-ийн *******5-р хуудас/ зэрэг нотлох баримтаар нотлогдон тогтоогдсон гэж дүгнэв.

Яллах дүгнэлтэд тусгасан бөгөөд шүүхийн хэлэлцүүлэгт талуудаас шинжлэн судалснаар тооцуулсан дээрх нотлох баримтуудыг Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасан үндэслэл журмын дагуу цуглуулж бэхжүүлсэн байх бөгөөд эдгээр нь энэ хэрэгт хамааралтай, хэргийг эцэслэн шийдвэрлэхэд хүрэлцээтэй байна.

Нотлох баримтаар тогтоогдсон хэргийн нөхцөл байдал нь Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 7.10 зүйлийн 5  дахь т заасан гэмт хэргийн шинжийг бүрэн агуулжээ.

Шүүгдэгч Г.Ч нь өөрт холбогдох хэргийг хялбаршуулсан журмаар хянан шийдвэрлүүлэх хүсэлтийг сайн дураар гаргаснаа илэрхийлж байх ба түүнд эрүү шүүлт тулгах, хүнлэг бус хэрцгий харьцах, хуурч мэхлэх зэрэг хууль бусаар хэрэг хүлээлгэсэн нөхцөл байдал тогтоогдоогүй болно.

 Хоёр: Эрүүгийн хариуцлагын талаар:

          Прокурорын санал болгож, шүүгдэгч Г.Ч үйлдсэн гэмт хэрэгт 05 оны 09 сарын 5-ны өдөр Монгол Улсын Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 7.10 зүйлийн 5 дахь т зааснаар эрүүгийн хэрэг үүсгэж яллагдагчаар татсан ба түүнд Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 7.10 зүйлийн 5 дахь т зааснаар тээврийн хэрэгсэл жолоодох эрхийн 01 /нэг/ жилийн хугацаагаар хасаж, хоёр мянга долоон  зуун нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр торгох буюу ,700,000 төгрөгөөр торгох ял оногдуулах, оногдуулсан ялыг 10 сарын  хугацаанд члэн төлж барагдуулах,

         Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.3 зүйлийн 5 дахь т зааснаар шүүгдэгч нь торгох ялыг шүүхээс тогтоосон хугацаанд биелүүлээгүй бол шүүх биелэгдээгүй торгох ялын арван нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 15,000 төгрөгийг 1 хоногоор тооцож, хорих ялаар солихыг шүүгдэгч Г.Ч-д мэдэгдэх нь зүйтэй.

Шүүгдэгч Г.Ч-м нь энэ хэрэгт цагдан хоригдсон хоноггүй, хэрэгт битүүмжлэгдэн ирсэн хөрөнгөгүй, хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардалгүй, эд мөрийн баримтаар хураагдсан ирсэн зүйлгүй болохыг тус тус дурдаж шийдвэрлэв.

Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 17.******* зүйлийн 5 дахь , 36., 36.3, 36.6, 36.7, 36.8, 36.10 зүйлүүдэд заасныг тус тус удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

         1. Шүүгдэгч **** овогт Г.Ч-н Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 7.10 зүйлийн 5 дахь т зааснаар “Тээврийн хэрэгсэл жолоодох эрхээ хасуулсан хүн согтуурсан үедээ тээврийн хэрэгсэл жолоодсон” гэмт хэрэгт гэм буруутайд тооцсугай.

          . Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 7.10 зүйлийн 5 дахь т зааснаар шүүгдэгч Г.Ч-ын тээврийн хэрэгсэл жолоодох эрхийг 01 /нэг/ жилийн хугацаагаар хасаж, хоёр мянга долоон зуун нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр торгох буюу ,700,000 /хоёр сая долоон зуун мянга/ төгрөгөөр торгох ял оногдуулсугай. 

          3. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.3 зүйлийн ******* дэх т зааснаар шүүгдэгч Г.Ч-ын хөрөнгө цалин хөлс орлого олох боломжийг нь харгалзан шүүхээс оногдуулсан торгох ялыг 10 сарын хугацаанд члэн төлүүлэхээр тогтоосугай.

          *******. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.3 зүйлийн 5 дахь т зааснаар шүүгдэгч нь торгох ялыг шүүхээс тогтоосон хугацаанд биелүүлээгүй бол шүүх биелэгдээгүй торгох ялын арван таван нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 15,000 төгрөгийг 1 хоногоор тооцож, хорих ялаар солихыг мэдэгдэж, торгох ялын биелэлтэд хяналт тавихыг Сэлэнгэ аймаг дахь шийдвэр гүйцэтгэх газарт даалгасугай

          5. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.7 зүйлийн 3-д зааснаар шүүгдэгч Г.Ч-д оногдуулсан 01 жилийн хугацаагаар тээврийн хэрэгсэл жолоодох эрх хасах ялыг торгох ял оногдуулсан үеэс эхлэн тооцож, энэ гэмт хэргийн улмаас цагдан хоригдсон хоноггүй, бусдад төлөх төлбөргүй, эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардалгүй болохыг дурдсугай.

          6. Шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болтол шүүгдэгчид урьд авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр хэрэглэсүгэй.

          7.Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 36.10 зүйлийн *******, 36.13 зүйлийн 1 дэх т зааснаар шүүхийн шийдвэрийг уншиж сонсгосноор хүчинтэй болохыг дурдаж, шийдвэрийг уншиж сонсгосноос хойш 15 хоногийн дотор шийдвэрийн агуулгыг бүрэн эхээр, бичгээр үйлдэж улсын яллагч, шүүгдэгч, хохирогч нарт гардуулахыг шүүгчийн туслахад даалгасугай.

         8.Шийтгэх тогтоолыг гардаж авсан, эсхүл хүргүүлснээс хойш 1******* хоногийн дотор зөвхөн Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийг ноцтой зөрчсөн үндэслэлээр оролцогч нар Сэлэнгэ аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд гомдол, эсэргүүцэл бичих эрхтэйг дурдсугай.

         9.Дээр дурдсан үндэслэлээр оролцогч давж заалдах гомдол гаргасан, улсын яллагч, дээд шатны прокурор эсэргүүцэл бичсэн тохиолдолд шийтгэх тогтоолын биелэлтийг түдгэлзүүлж, тогтоол хуулийн хүчин төгөлдөр болтол шүүгдэгчид авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үргэлжлүүлсүгэй.

 

 

                 ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ                          Р.БАЯРХҮҮ