Хан-Уул дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн Шийдвэр

2023 оны 06 сарын 16 өдөр

Дугаар 183/ШШ2023/02029

 

 

 

 

 

2023 оны 06 сарын 16 өдөр

Дугаар 183/ШШ2023/02029

Улаанбаатар хот

 

МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

Хан-Уул дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч Б.Мөнхжаргал даргалж, тус шүүхийн хуралдааны танхимд хийсэн хуралдаанаар,

Нэхэмжлэгч: 

Хариуцагч:

Нэхэмжлэгч ЖЭТЗ ХХК хариуцагч ХМ ХХК-д холбогдуулан ЖЭТЗ ХХК нь ХМ худалдааны төвийн В1 давхрын 82 м.кв талбайг түрээслэх давуу эрхтэй болохыг тогтоолгож, давуу эрхийн хүрээнд нэхэмжлэгчтэй шинэ түрээсийн гэрээ байгуулахыг хариуцагч ХМ ХХК-нд даалгах үндсэн нэхэмжлэлтэй,

ЖЭТЗ ХХК-ийн хууль бусаар ашиглаж буй ХМ худалдааны төвийн B1 давхрын ***тоот 82 м.кв талбайг түүний хууль бус эзэмшлээс чөлөөлүүлэн, учиран хохиролд 62 721 708 төгрөгийг ЖЭТЗ ХХК-иас гаргуулах сөрөг нэхэмжлэлтэй иргэний хэргийг хянан хэлэлцэв.

Шүүх хуралдааны оролцогчид: 

нэхэмжлэгчийн төлөөлөгч Н.М, Ө.С,

хариуцагчийн төлөөлөгч Г.Н,

хариуцагчийн өмгөөлөгч И.У,

гэрч Д.О,

нарийн бичгийн дарга Б.Лхамсүрэн нар оролцов.

 

Нэхэмжлэлийг 2023 оны 1 дүгээр сарын 27-ны өдөр хүлээн авав.

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

1. Нэхэмжлэгч ЖЭТЗ ХХК хариуцагч ХМ ХХК-д холбогдуулан ЖЭТЗ ХХК нь ХМ худалдааны төвийн В1 давхрын 82 м.кв талбайг түрээслэх давуу эрхтэй болохыг тогтоолгож, давуу эрхийн хүрээнд нэхэмжлэгчтэй шинэ түрээсийн гэрээ байгуулахыг хариуцагч ХМ ХХК-нд даалгахаар шаардсан.

Хариуцагч ЖЭТЗ ХХК-ийн хууль бусаар ашиглаж буй ХМ худалдааны төвийн B1 давхрын ***тоот 82 м.кв талбайг түүний хууль бус эзэмшлээс чөлөөлүүлэн, учирсан хохиролд 62 721 708 төгрөгийг ЖЭТЗ ХХК-иас гаргуулах сөрөг нэхэмжлэл гаргасан.

а. Нэхэмжлэгч нэхэмжлэлийн үндэслэлээ дараах байдлаар тайлбарласан. Үүнд: Манай ЖЭТЗ ХХК нь Дани улсын E компанитай байгуулсан Дистрибьюторын гэрээний дагуу тус компанийн үйлдвэрийн ЕССО брэндийн гутлыг Монгол Улсад борлуулах албан ёсны бөгөөд цорын ганц эрх бүхий хуулийн этгээд юм. ЖЭТЗ ХХК нь Хан-Уул дүүргийн 4 дүгээр хороонд байрлах ХМ худалдааны төвийг анх байгуулагдсан цагаас хойш буюу 2015 оны 09 сарын 16-ны өдрөөс 8 дах жилдээ ХМ ХХК-тай байгуулсан Түрээсийн гэрээний дагуу тус төвийн В1 давхрын 82 м.кв талбайд ЕССО брэндийн гутлын дэлгүүрээ нээн ажиллуулж байна. Түрээслүүлэгч ХМ ХХК болон бидний хооронд гэрээний хугацаа дуусгавар болох үед сунгадаг итгэлцэл, ажил хэргийн практик тогтсон болно. Гэтэл ХМ ХХК-ийн Үйл ажиллагаа хариуцсан захирал Ж.Цэвээндарь 2023 оны 01 сарын 11-ний өдөр **** тоот албан мэдэгдлээр 2022 оны 01 сарын 01-ний өдрийн *** тоот түрээсийн гэрээний хугацаа 2022 оны 12 дугаар сарын 31-ний өдөр дуусгавар болсон. ХМ ХХК-ийн зүгээс Түрээсийн гэрээний сунгалттай холбоотойгоор ЖЭТЗ ХХК-тай ямар нэгэн байдлаар холбоо тогтоох боломжгүй байгаа тул Түрээсийн гэрээний 6.1.1 дэх Түрээсийн хугацаа дуусгавар болсон бөгөөд Талууд түрээсийн хугацааг үргэлжлүүлэх шийдвэрт хүрээгүй гэж заасны дагуу түрээсийн гэрээ дуусгавар болсон, гэрээг цаашид сунгах боломжгүй болсныг үүгээр албан ёсоор мэдэгдэж байна хэмээн 2023 оны 01 сарын 31-ний өдрийн дотор Түрээсийн талбайг суллаж өгөхийг мэдэгдсэн. ХМ ХХК-ийн дээрх мэдэгдэл нь өмчийн эзэн өөрийн өмчийг хэнд түрээслүүлэхээ шийдэж буй мэт боловч нөгөө талдаа Хүннү шоппинг молл гэх байршилд 8 дах жилдээ байрлан хэрэглэгч, худалдан авагчид танигдан тогтвортой ажиллаж буй манай салбар дэлгүүрийг татан буулгах үр дагаварт хүргэж байна. Түүнчлэн 2023 оны 02 сарын 01-ний өдрөөс өвлийн гуталны улирал дуусч буйтай холбогдуулан хямдралтай худалдаа аян зохион байгуулахаар бэлтгэлээ ханган ажиллаж байхад түрээсийн байрыг гэнэт суллаж өгөхийг шаардаж буй нь манай бизнесийн үйл ажиллагаанд ихээхэн хохирол учруулсан, Өмчлөгч өмчлөх эрхээ бусдад гэм хор учруулах байдлаар урвуулан ашиглахыг хориглоно гэсэн Иргэний хуулийн 101.2 дах заалттай нийцэхгүй үйлдэл юм. Дээрх мэдэгдлийг манай компани дараах хууль зүйн үндэслэлээр хууль бус гэж үзэж хүлээн зөвшөөрөхгүй байгаа тул эрх, хууль ёсны ашиг сонирхлоо хамгаалуулахаар шүүхэд хандаж байна. ХМ ХХК нь дээрх мэдэгдэлдээ манай компанитай байгуулсан 2022 оны 01 сарын 01-ний өдрийн *** тоот Түрээсийн гэрээний хугацаа нь гэрээнд зааснаар буюу 2022 оны 12 дугаар сарын 31-ний өдөр дуусгавар болсон гэж дурджээ. Хэдийгээр түрээсийн гэрээнд заасан хугацаа дуусгавар болсон боловч Иргэний хуулийн 296.1-д Эд хөрөнгө хөлслөх гэрээний хугацаа дууссан боловч хөлслөгч эд хөрөнгийг үргэлжлүүлэн ашигласаар байгааг хөлслүүлэгч татгалзаагүй бол гэрээг тодорхой бус хугацаагаар тухайн нөхцөл сунгасанд тооцно гэж заасны дагуу бидний хооронд байгуулагдсан Түрээсийн гэрээ 2023 оны 01 сарын 01-ний өдрөөс тодорхой бус хугацаагаар сунгагдсан тухайн гэрээнд заасан нөхцөлөөр сунгагдсан гэж үзэж байна. Учир нь түрээслүүлэгч тал болох ХМ ХХК-иас гэрээний хугацаа дуусах 2022 оны 12 сарын 31-ний өдрөөс өмнө уг гэрээг сунгах эсхүл сунгахгүй талаараа ямар нэгэн хүсэл зориг илэрхийлээгүй буюу манай дэлгүүр хэвийн ажиллаж байхад гэнэт 2023 оны 01 сарын 11-ний өдөр гэрээний хугацаа дуусгавар болсон гэж мэдэгдсэн. Өөрөөр хэлбэл, 2022 оны 01 сарын 01-ний өдрийн **** тоот Түрээсийн гэрээ тодорхой бус хугацаагаар сунгагдсан байхад ХМ ХХК нь 2023 оны 01 сарын 31-ний өдрийн дотор түрээсийн талбайг суллаж өгөхийг шаардсан нь Иргэний хуулийн 294.1.2-т Гэрээг тодорхой бус хугацаагаар байгуулсан бол гэрээ цуцлах тухай аль нэг тал нь мэдэгдсэнээс хойш хууль буюу гэрээнд заасан хугацаа өнгөрсөн бол гэрээ дуусгавар болно , Иргэний хуулийн 294.3-т Гэрээнд өөрөөр заагаагүй, тодорхой нөхцөл байдлаас шалтгаалаагүй бол эд хөрөнгө хөлслөх гэрээг цуцлах хугацаа 3 сар байна. Энэ хугацааг гэрээг цуцлах тухай нөгөө талдаа мэдэгдэл өгснөөс хойш тоолно гэх гэрээ цуцлах хугацааг журамласан заалтуудтай нийцэхгүй байна. Иймд ХМ ХХК-тай байгуулсан 2022 оны 01 сарын 01-ний өдрийн Түрээсийн гэрээ 2022 оны 12 сарын 31-ний өдрөөс хойш тодорхой бус хугацаагаар сунгагдсан байтал гэрээг цуцлах тухай хуульд заасан журмыг баримтлахгүйгээр, мэдэгдэл өгснөөс хойш 20 хоногийн дотор түрээсийн талбайг чөлөөлж өгөхийг шаардаж буй нь үндэслэлгүй байна. Иймд түрээсийн гэрээ тодорхой бус хугацаагаар сунгагдсан болохыг тогтоолгох нь талуудын хооронд эрх зүйн хүчин төгөлдөр гэрээний харилцаа байгаа болохыг тогтоох буюу уг гэрээг цуцлах хуульд заасан журмыг зөрчиж буй ХМ ХХК-ийн үйлдлийг таслан зогсоох зэрэг эрх зүйн үр дагавартай байх тул уг шаардлагыг гаргаж байна. Иргэний хуулийн 39.1-д Иргэний эрх, үүргийг үүсгэх, өөрчлөх, шилжүүлэх, дуусгавар болгох зорилгоор хүсэл зоригоо илэрхийлсэн иргэн, хуулийн этгээдийн үйлдэл /эс үйлдэхүй/-г хэлцэл гэнэ, 39.2-т Нэг этгээд хүсэл зоригоо илэрхийлэн хэлцэл хийж болно гэж заасан. Иймд ХМ ХХК-ийн 2023 оны 01 сарын 11-ний өдөр **** тоот Албан мэдэгдэл нь манай компанитай үүсгэсэн түрээсийн гэрээний эрх зүйн харилцааг дуусгавар болгох хүсэл зориг-шийдвэрийг илэрхийлсэн нэг талын хэлцэлд тооцогдох үндэслэлтэй байна. Гэвч уг хүсэл зоригийн илэрхийллийг нь нөгөө тал хүлээн авснаар хүчин төгөлдөр болох ёстой байтал ХМ ХХК нь 2023 оны 01 сарын 31-ний өдрийн дотор түрээсийн зүйлийг суллаж хүлээлгэж өгөх, сайн дураар биелүүлээгүй бол албадлага хэрэглэх талаараа манайд удаа дараа мэдэгдсэн тул дээрх мэдэгдлийг хүчингүй болгуулах шаардлагыг гаргаж байна. Иргэний хуулийн 289.7-д Эд хөрөнгө хөлслөх гэрээний үүргийг зохих ёсоор гүйцэтгэдэг Хөлслөгч гэрээний хугацаа дуусахад уг эд хөрөнгийг хөлслөн авах шинэ гэрээг тэргүүн ээлжинд байгуулах давуу эрхтэй бөгөөд Хөлслүүлэгч үүнийг зөрчиж өөр этгээдтэй Эд хөрөнгө хөлслөх гэрээ шинээр байгуулсан байвал шинэ хөлслөгчийн эрх, үүргийг өөртөө шилжүүлэн авахыг шаардах эрхтэй. Иргэний хуулийн 318.5-д Энэ бүлэгт өөрөөр заагаагүй бол түрээсийн гэрээнд эд хөрөнгө хөлслөх гэрээний журам нэгэн адил үйлчилнэ. гэж заасан. Гэтэл ХМ ХХК нь үндэслэлгүйгээр манай компанийг түрээсийн гэрээний үүргийг зохих ёсоор гүйцэтгэдэггүй хэмээн маргаж, Түрээсийн гэрээг сунгах буюу шинээр байгуулахаас татгалзаж байгаа тул ЖЭТЗ ХХК нь түрээсийн гэрээний үүргээ зохих ёсоор гүйцэтгэдэг, улмаар одоо үйл ажиллагаа явуулж буй түрээсийн зүйлийг түрээсийн гэрээ байгуулан ашиглах давуу эрхтэй болохоо тогтоолгох хүсэлтэй байна. Иймд ХМ ХХК, ЖЭТЗ ХХК-иудын хооронд байгуулагдсан 2022 оны 12 сарын 01-ний өдрийн **** тоот Түрээсийн гэрээ тодорхой бус хугацаагаар сунгагдсан гэж үзэж байгаа тул түрээслэх давуу эрхтэй болохыг тогтоолгож, давуу эрхийн хүрээнд нэхэмжлэгчтэй шинэ түрээсийн гэрээ байгуулахыг хариуцагч ХМ ХХК-нд даалгахаар тогтоож өгнө үү гэв.

2. Хариуцагч шүүхэд ирүүлсэн хариу тайлбартаа: Хариуцагчийн зүгээс нэхэмжлэгчийн шаардлагыг дараах үндэслэлээр бүхэлд нь хүлээн зөвшөөрөхгүй байна. Үүнд: 2022 оны 12 дугаар сарын 01-ний өдрийн **** Түрээсийн гэрээний хугацаа 2022 оны 12 дугаар сарын 31-ний өдөр дуусгавар болсон ба 2023 оны 1 дүгээр сарын 11-ний өдөр ХМ ХХК-ийн түрээсийн гэрээг дуусгавар болгож 2023 оны 1 дүгээр сарын 31-ний өдөр түрээсийн талбайг үргэлжлүүлэн түрээслүүлэхээс татгалзсан тул түрээсийн гэрээг тодорхойгүй хугацаагаар сунгах боломжгүй болно. ЖЭТЗ ХХК нь 2022 оны 12 дугаар сарын 01-ний өдрийн **** тоот түрээсийн гэрээнд заасны дагуу түрээсийн төлбөрийг хугацаандаа төлөлгүй удаа дараа хугацаа хэтрүүлж ирсэн. Хавсралт 1-ээс хугацаа хэтрүүлж байсан хүснэгтийг үзнэ үү. Түүнчлэн, түрээсийн гэрээнд заасан үүргээ биелүүлээгүй зөрчил гаргаж байсан ба улмаар түрээсийн гэрээний нөхцөлийг олон нийтэд дэлгэж, худал мэдээлэл тараан ХМ ХХК-ийг гүтгэж байсан ба одоог хүртэл ХМ ХХК-иас уучлал хүсэж худал мэдээлэлдээ залруулга хийгээгүй. Иймд ЖЭТЗ ХХК нь ХМ худалдааны төвийн B1 давхарын 82 м.кв талбайг түрээслэх давуу эрхээ алдсан болно. ХМ ХХК-ийн 2023 оны 1 дүгээр сарын 11-ний өдрийн албан бичиг нь түрээслэгч эд хөрөнгийг үргэлжлүүлэн түрээслэхийг татгалзсан хүсэл зоригийн илэрхийлэл тул түүнийг нөгөө тал заавал зөвшөөрөх шаардлагагүй ба энэхүү хүсэл зоригийн илэрхийллийг хүчингүй болгуулах боломжгүй. Иймд нэхэмжлэгчийн нэхэмжлэлийн шаардлагыг хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү гэв.

3. Хариуцагч ХМ ХХК шүүхэд гаргасан сөрөг нэхэмжлэлээ дэмжиж шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: ХМ ХХК болон ЖЭТЗ ХХК нарын хооронд 2022 оны 01 дүгээр сарын 01-ний өдөр байгуулсан *** тоот түрээсийн гэрээний хугацаа 2022 оны 12 дугаар сарын 31-ний өдөр дуусгавар болсон бөгөөд дээрх түрээсийн гэрээний дагуу талуудын хооронд үүссэн эрх зүйн харилцаа Иргэний хуулийн 294.1.1, 240.1.5 дахь хэсэгт зааны дагуу дуусгавар болсон байдаг. Талуудын хооронд байгуулагдсан дээрх түрээсийн гэрээний 4.1.3 дахь хэсэгт Түрээслэгч нь гэрээний хугацаа дууссан бөгөөд цааш сунгахгүй болсон буюу эсхүл аль нэг талын санаачилгаар гэрээг цуцалснаас хойш түрээсийн талбайг чөлөөлж энэхүү гэрээний нөхцөлийн 8.2 болон 8.3-т заасны дагуу түрээсийн талбайг түрээслүүлэгчид хүлээлгэн өгөх үүрэгтэй хэмээн заасан байдаг ба түрээслэгч ЖЭТЗ ХХК нь ХМ худалдааны төвийн B1 давхрын ***тоотод байрлах 82 мкв түрээсийн талбайг суллан хүлээлгэж өгөхгүй байгаа болно. ХМ ХХК нь Х B1 давхрын ***тоотод байрлах 82 мкв талбайг Мл ХХК-д түрээслүүлэхээр 2023 оны 1 дүгээр сарын 18-ны өдөр **** тоот түрээсийн гэрээг байгуулсан бөгөөд ХМ ХХК нь дээрх гэрээнд заасан хугацаанд талбайг ЖЭТЗ ХХК-ийн хууль бус үйлдлээс үүдэн Мл ХХК-д хүлээлгэн өгөх боломжгүй байдал үүссэний улмаас Мл ХХК-д учрах хохирол, зардлыг хариуцан төлж барагдуулах эрсдэл үүсээд байна. Түүнчлэн ХМ ХХК нь түрээсийн талбайг гуравдагч этгээдэд түрээслүүлэх замаар эдийн засгийн эргэлтэд оруулах, ашиг шимийг хүртэх эдийн засгийн ашиг сонирхол зөрчигдөж байгаа бөгөөд хариуцагчийн дээрх хууль бус үйлдлийн улмаас Мл ХХК-тай байгуулсан гэрээний дагуу олох ёстой байсан түрээсийн орлого тасалдаад байна. Иймд хариуцагч ЖЭТЗ ХХК-ийн хууль бусаар ашиглаж буй ХМ худалдааны төвийн B1 давхрын ***тоот 82 м.кв талбайг түүний хууль бус эзэмшлээс чөлөөлүүлэн учирсан хохирол болох 2023 оны 02 сараас 07 сарын түрээсийн орлого 62 238 000 төгрөг, дээрх хугацааны цахилгаан, дулааны хэрэглээний төлбөр 483 708 төгрөг, нийт 62 721 708 төгрөгийг ЖЭТЗ ХХК-иас гаргуулж өгнө үү гэв.

4. Нэхэмжлэгч сөрөг нэхэмжлэлийн хариу тайлбартаа: ХМ ХХК-иас гаргасан сөрөг нэхэмжлэлийг зөвшөөрөхгүй байна. Манай ЖЭТЗ ХХК нь дээрх талбайг түрээслэх давуу эрхтэй болохоо тогтоолгохоор үндсэн нэхэмжлэл гаргасан бөгөөд өнөөг хүртэл түрээсийн талбайг ашиглаж, түрээсийн төлбөрийг төлж байгаа. Гэвч манай компани түрээсийн төлбөрөө цаг тухайд нь төлсөн бөгөөд энэ талаар баримтаа хэрэгт өгсөн. Гэхдээ бид цөөхөн саруудыг НӨАТ тооцоогүй дүнгээр төлсөн ба нэхэмжлэх ирээгүй тохиолдолд энэ үнээр төлөх боломжгүй юм. Цахилгааны төлбөрөөс төлөөгүй нь үнэн, үүнийг зөвшөөрнө. Бид гэрээгээ сунгаж ажилласан тохиолдолд ямар ч асуудалгүйгээр уг төлбөрүүдийг төлнө. Гэтэл ХМ ХХК нь манай компанийн эзэмшиж буй түрээсийн талбайг Мл ХХК-д түрээслүүлэхээр 2023 оны 1 дүгээр сарын 18-ны өдөр Түрээсийн гэрээ байгуулсан тул чөлөөлүүлэх, улмаар уг компанид хохирол учирч болзошгүй байна хэмээн сөрөг нэхэмжлэл гаргасныг үндэслэлгүй гэж үзэж байна гэв.

5. Нэхэмжлэгчээс хуулийн этгээдийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээ, 2022.01.01-ний өдрийн 0*** дугаартай түрээсийн гэрээ, журам, 2015.09.16-ны өдрийн түрээсийн гэрээ, хавсралт, гэрээний нэмэлт өөрчлөлт зэргийг ирүүлсэн байна. /хх-ийн 9, 15-47, 53-61/

6. Хариуцагчаас хуулийн этгээдийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээ, түрээсийн авлагын тооцоо, нэхэмжлэх, 2023.01.18-ны **** дугаартай түрээсийн гэрээ, түрээслэгчийн мөрдөх журам, 2019.01.01-ний **** түрээсийн гэрээ зэргийг ирүүлсэн. /1-р хх-ийн 73-96, 106-122/

7. Шүүх нэхэмжлэгч болон хариуцагчийн төлөөлөгч нарын хүсэлтээр и-мэйл хаягт үзлэг хийж хэрэгт тэмдэглэлийг хавсаргаж, нэхэмжлэгчийн хүсэлтээр гэрчээр Д.Оюунтуяаг оролцуулж мэдүүлэг авсан. /хх-ийн ...-..., /

 

ҮНДЭСЛЭХ нь:

Шүүх нэхэмжлэлийн шаардлагын зарим хэсгийг хангаж, зарим хэсгийг, сөрөг нэхэмжлэлийн шаардлагын хамт хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэв.

  2. Нэхэмжлэгч нэхэмжлэлийн шаардлагын үндэслэлээ дараах байдлаар тодорхойлсон. Үүнд: ХМ ХХК-тай байгуулсан 2022 оны 01 сарын 01-ний өдрийн Түрээсийн гэрээ 2022 оны 12 сарын 31-ний өдрөөс хойш тодорхой бус хугацаагаар сунгагдсан байтал гэрээг цуцлах тухай хуульд заасан журмыг баримтлахгүйгээр, мэдэгдэл өгснөөс хойш 20 хоногийн дотор түрээсийн талбайг чөлөөлж өгөхийг шаардаж буй нь үндэслэлгүй байна. Иймд түрээсийн талбайг хүлээлгэж өгөхийг шаардсан ХМ ХХК-ийн 2023 оны 01 сарын 11-ний өдрийн **** дугаар мэдэгдлийг хүчингүй болгуулах, ЖЭТЗ ХХК нь ХМ худалдааны төвийн В1 давхрын 82 м.кв талбайг түрээслэх давуу эрхтэй болохыг тогтоож өгнө үү гэж тайлбарлажээ.

3. Хариуцагч татгалзлын үндэслэлээ ЖЭТЗ ХХК нь ХМ худалдааны төвийн B1 давхрын 82 мкв талбайг түрээслэх давуу эрхээ алдсан болно. ХМ ХХК-ийн 2023 оны 1 дүгээр сарын 11-ний өдрийн албан бичиг нь түрээслэгч эд хөрөнгийг үргэлжлүүлэн түрээслэхийг татгалзсан хүсэл зоригийн илэрхийлэл тул түүнийг нөгөө тал заавал зөвшөөрөх шаардлагагүй ба энэхүү хүсэл зоригийн илэрхийллийг хүчингүй болгуулах боломжгүй тул нэхэмжлэлийг зөвшөөрөхгүй. гэж маргажээ.

4. Хариуцагч сөрөг нэхэмжлэлийн үндэслэлээ ... ХМ ХХК нь түрээсийн талбайг гуравдагч этгээдэд түрээслүүлэх замаар эдийн засгийн эргэлтэд оруулах, ашиг шимийг хүртэх эдийн засгийн ашиг сонирхол зөрчигдөж байгаа бөгөөд хариуцагчийн дээрх хууль бус үйлдлийн улмаас Мл ХХК-тай байгуулсан гэрээний дагуу олох ёстой байсан түрээсийн орлого тасалдаад байна. Иймд ЖЭТЗ ХХК-ийн хууль бусаар ашиглаж буй ХМ худалдааны төвийн B1 давхрын ***тоот 82 м.кв талбайг түүний хууль бус эзэмшлээс чөлөөлүүлэн учирсан хохирол болох 2023 оны 02 сараас 07 сарын түрээсийн орлого 62 238 000 төгрөг, дээрх хугацааны цахилгаан, дулааны хэрэглээний төлбөр 483 708 төгрөг, нийт 62 721 708 төгрөгийг ЖЭТЗ ХХК-иас гаргуулахаар шаардаж байна гэжээ.

5. Нэхэмжлэгч сөрөг нэхэмжлэлийг зөвшөөрөхгүй үндэслэлээ ...өнөөг хүртэл түрээсийн талбайг ашиглаж, түрээсийн төлбөрийг төлж байгаа. Гэвч манай компани түрээсийн төлбөрөө цаг тухайд нь төлсөн бөгөөд энэ талаар баримтаа хэрэгт өгсөн. Гэхдээ бид цөөхөн саруудыг НӨАТ тооцоогүй дүнгээр төлсөн ба нэхэмжлэх ирээгүй тохиолдолд энэ үнээр төлөх боломжгүй юм. Цахилгааны төлбөрөөс төлөөгүй нь үнэн, үүнийг зөвшөөрнө. Бид гэрээгээ сунгаж ажилласан тохиолдолд ямар ч асуудалгүйгээр уг төлбөрүүдийг төлнө. гэж тайлбарласан.

6. Хэрэгт авагдсан болон шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдсэн нотлох баримт, талуудын тайлбар зэргээр дараах байдал тогтоогдож байна.

а. ЖЭТЗ ХХК нь 2015 оны 09 сарын 16-ны өдрөөс эхлэн ХМ ХХК-тай байгуулсан Түрээсийн гэрээний дагуу тус төвийн В1 давхрын 82 м.кв талбайд ЕССО брэндийн гутлын дэлгүүрээ нээн ажиллуулж, 8 дахь жилдээ ажиллаж байгаа асуудлаар талууд маргаагүй байна.

Талуудын түрээсийн гэрээг анх 3 жилийн хугацаатай байгуулж байсан байх ба 2022 оны 01 дүгээр сарын 01-ний өдөр **** дугаар түрээсийн гэрээг 2022 оны 12 сарын 31-ний өдрийг хүртэл 1 жилийн хугацаатай байгуулсан байна.

Уг гэрээгээр түрээслэгч нь ЖЭТЗ ХХК нь ХМ худалдааны төвийн B1 давхрын 82 м.кв талбайг түрээслэх, түрээсийн төлбөрт сар бүр 7 216 000 төгрөг /нөат багтаагүй дүн/ байхаар тохиролцжээ. /хх-ийн 16-24/

Харин хариуцагч ХМ ХХК нь нэхэмжлэгч ЖЭТЗ ХХК-ийг түрээсийн төлбөрийг сар бүрийн 1-нд төлөхөөр тохирсон боловч түрээсийн гэрээнд заасны дагуу түрээсийн төлбөрийг хугацаандаа төлөлгүй удаа дараа хугацаа хэтрүүлж ирсэн ба энэ нь түрээсийн гэрээнд заасан үүргээ биелүүлээгүй зөрчил бөгөөд улмаар түрээсийн гэрээний нөхцөлийг олон нийтэд дэлгэж, худал мэдээлэл тараан ХМ ХХК-ийг гүтгэж байсан ба одоог хүртэл ХМ ХХК-иас уучлал хүсэж худал мэдээлэлдээ залруулга хийгээгүй. Иймд ЖЭТЗ ХХК нь ХМ худалдааны төвийн B1 давхрын 82 м.кв талбайг түрээслэх давуу эрхээ алдсан тул бид гэрээг дуусгавар болгож, өөр компанитай гэрээ байгуулсан гэж тайлбарласан байна.

Хэрэгт авагдсан бичгийн нотлох баримтуудаар дээрх гэрээний дагуу 2022 оны 12 сарын 01-ний өдрийн байдлаар ЖЭТЗ ХХК нь ХМ ХХК-нд түрээсийн төлбөр болон цахилгааны төлбөрийг бүрэн төлсөн болох нь хэрэгт тогтоогдож байх тул гэрээний үүргээ зохих ёсоор биелүүлсэн гэж үзэх үндэслэлтэй байна.

5. Талуудын хооронд Иргэний хуулийн 318 дугаар зүйлийн 318.1-д заасан түрээсийн гэрээ байгуулагдсан байх ба уг гэрээгээр түрээслүүлэгч нь түрээслэгчийн эзэмшил, ашиглалтад аж ахуйн үйл ажиллагаа явуулах болон дүрэмд заасан зорилгоо биелүүлэхэд нь зориулж тодорхой хөрөнгө шилжүүлэх, түрээслэгч нь гэрээгээр тохирсон түрээсийн төлбөрийг төлөх үүргийг тус тус хүлээнэ. гэж зааснаар талууд гэрээ байгуулагдсан эсэх болон гэрээний хүчин төгөлдөр байдалд маргаагүй.

 

6. Талуудын байгуулсан гэрээний хугацаа дууссан үндэслэлээр хариуцагч ХМ ХХК нь 2023 оны 01 сарын 11-ний өдрийн мэдэгдлээр түрээсийн дуусгавар болсон гэрээг цаашид сунгах боломжгүй болсныг мэдэгдэж, түрээсийн байрыг суллаж хүлээлгэн өгөхийг мэдэгдсэн байна.

 

7. Талуудын хооронд байгуулагдсан 2022 оны 01 дүгээр сарын 01-ний өдрийн **** дугаар түрээсийн гэрээний хугацаа 2022 оны 12 сарын 31-ний өдөр дууссан байх ба талууд гэрээг дуусгавар болгох эсвэл үргэлжлүүлэн сунгах талаар дээрх гэрээний хугацаа дуусахаас өмнө ямар нэгэн санал болон мэдэгдэл харилцан хүргүүлсэн талаар хэрэгт авагдсан баримтаар тогтоогдохгүй байх ба талуудын байгуулсан гэрээний 3.2-т Түрээсийн хугацаа дуусахаас хуанлийн 90 хоногийн өмнө Түрээслүүлэгч энэхүү гэрээний өөрчлөгдөх нөхцөл, шинэ үнийн саналын талаар мэдэгдэж болно. Түрээслэгч нь шинэ гэрээний нөхцөлийг зөвшөөрөх эсэхээ хуанлийн 10 хоногийн дотор түрээслэгчид мэдэгдэнэ. гэж заасныг хэрэгжүүлсэн эсэх нь тодорхойгүй байна.

Иргэний хуулийн 72 дугаар зүйлийн 72.7-д Хугацааг сунгах тохиолдолд хугацаа дууссан үеэс шинэ хугацааг тоолно. гэж, 296 дугаар зүйлийн 296.1-д Эд хөрөнгө хөлслөх гэрээний хугацаа дууссан боловч хөлслөгч эд хөрөнгийг үргэлжлүүлэн ашигласаар байгааг хөлслүүлэгч татгалзаагүй бол гэрээг тодорхой бус хугацаагаар тухайн нөхцөлөөр сунгасанд тооцно. гэж зааснаар талуудын хооронд байгуулагдсан 2022 оны 01 дүгээр сарын 01-ний өдрийн **** дугаар түрээсийн гэрээ тухайн нөхцөлөөр сунгагдсан гэж үзэхээр байна.

Дээрхээс дүгнэхэд хариуцагч ХМ ХХК нь гэрээний 6.1.1-т заасан тухайн гэрээний хугацаа дуусгавар болсон бөгөөд талууд түрээсийн хугацааг үргэлжлүүлэх шийдвэрт хүрээгүй үндэслэлээр татгалзсан тайлбар гаргаж байгаа нь үндэслэлгүй байна.

8. Нөгөөтэйгүүр, гэрээг дахин сунгах эсэх асуудлаар ярилцахгүйгээр гэрээний хугацаа дууссан үндэслэлээр гэрээг өөр этгээдтэй байгуулсан нь Иргэний хуулийн 289 дүгээр зүйлийн 289.7-д Эд хөрөнгө хөлслөх гэрээний үүргийг зохих ёсоор гүйцэтгэдэг хөлслөгч, гэрээний хугацаа дуусахад уг эд хөрөнгийг хөлслөн авах шинэ гэрээг тэргүүн ээлжинд байгуулах давуу эрхтэй бөгөөд хөлслүүлэгч үүнийг зөрчиж өөр этгээдтэй эд хөрөнгө хөлслөх гэрээ шинээр байгуулсан байвал шинэ хөлслөгчийн эрх, үүргийг өөртөө шилжүүлэн авахыг шаардах эрхтэй. гэснийг зөрчсөн гэх нэхэмжлэгчийн тайлбар үндэслэлтэй байна.

9. Харин нэхэмжлэгч ЖЭТЗ ХХК-ийн гэрээ байгуулахад давуу эрхтэй болохыг тогтоолгох шаардлагыг хангах үндэслэлгүй байх бөгөөд энэ нь гэрээний талуудын гэрээ байгуулахад харгалзан үзэх хуульд заасан үндэслэл тул нэхэмжлэлийн шаардлагын хэмжээнд шийдвэрлэх үндэслэлгүй юм.

 

10. Сөрөг нэхэмжлэлийн тухайд:

ЖЭТЗ ХХК-ийн хууль бусаар ашиглаж буй ХМ худалдааны төвийн B1 давхрын ***тоот 82 м.кв талбайг түүний хууль бус эзэмшлээс чөлөөлүүлэн, учирсан хохиролд 62 721 708 төгрөгийг ЖЭТЗ ХХК-иас гаргуулах сөрөг нэхэмжлэл гаргасныг хангах үндэслэлгүй байна.

 

11. Талуудын хооронд байгуулагдсан 2022 оны 01 дүгээр сарын 01-ний өдрийн **** дугаар түрээсийн гэрээ тухайн нөхцөлөөр сунгагдсан үндэслэл тогтоогдож байх тул тухайн түрээсийн талбайг хуул бусаар эзэмшиж, ашиглаж байгаа гэх үндэслэлгүй юм.

Хариуцагч нь гуравдагч этгээд Мл ХХК-тай байгуулсан гэрээний дагуу олох ёстой байсан түрээсийн орлого тасалдсан ба үүнийг хохиролд тооцож нэхэмжилсэн нь дараах үндэслэлгүй байна.

 

12. ЖЭТЗ ХХК нь 2023.01.27-ны өдөр түрээсийн төлбөрт 7 937 600 төгрөгийг, 2023.02.01-ний өдөр цахилгааны төлбөрт 107 189.16 төгрөгийг, 2023.02.16-ны өдөр түрээсийн төлбөрт 7 216 000 төгрөгийг, 2023.03.20-ны өдөр 3 сарын түрээсийн төлбөрт 7 216 000 төгрөгийг, 2023.05.02-ны өдөр түрээсийн төлбөрт 7 937 600 төгрөгийг, 2023.05.31-ний өдөр түрээсийн төлбөрт 7 937 600 төгрөгийг тус тус төлсөн баримтыг ирүүлсэн байх ба түрээсийн төлбөрийн НӨАТ тооцоогүй дүнг нэхэмжлэх ирсний дараа нөхөн төлөх боломжтой гэж, цахилгааны төлбөрийг гүйцээж төлөхөд татгалзахгүй гэж тайлбарласан./хх-ийн 154-157/

Хариуцагч нь дээрх мөнгөнүүд өөрийн дансанд орсон эсэх талаар маргаагүй ч, уг мөнгийг бид түрээсийн төлбөр гэж үзэхгүй байгаа бөгөөд буцаан шилжүүлэх дансыг мэдэхгүй байгаа тул байлгаж байгаа гэж тайлбарласан.

Эдгээр дүгнэхэд нэхэмжлэгч ЖЭТЗ ХХК нь 2023 оны 1 сараас хойших түрээсийн төлбөр төлөх үүргээ биелүүлсэн үйл баримт тогтоогдож байх тул хариуцагчийн түрээсийн орлого тасалдсан, хохирсон гэх нэхэмжлэл үндэслэлгүй байна.

13. Хариуцагч тал дээрх төлбөрийг хохиролд тооцож шаардаж байгаа нь үндэслэлгүй байх тул хангахгүй орхиж, нэхэмжлэгч нь дээрх төлбөрүүдийг гүйцээж төлөхөд татгалзахгүй гэснийг дурдах нь зүйтэй.

 

14. Улсын тэмдэгтийн хураамжийг хуульд зааснаар хуваарилав.

 

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 115 дугаар зүйлийн 115.1, 115.2.2, 115.2.3, 116, 118 дугаар зүйлүүдэд заасныг удирдлага болгон

 

ТОГТООХ нь:

 

1. Иргэний хуулийн 318 дугаар зүйлийн 318.1, 287 дугаар зүйлийн 287.1, 296 дугаар зүйлийн 296.1 дэх хэсэгт заасныг баримтлан нэхэмжлэгч ЖЭТЗ ХХК хариуцагч ХМ ХХК нарын хооронд 2022 оны 01 сарын 01-ний өдөр байгуулагдсан **** дугаар Түрээсийн гэрээ тухайн нөхцөлөөр сунгагдсан тооцож, түрээсийн гэрээ байгуулахыг ХМ ХХК-нд даалгаж, нэхэмжлэгчийн гэрээ байгуулахад давуу эрхтэй болохыг тогтоолгох шаардлагыг, хариуцагч ХМ ХХК-ийн ЖЭТЗ ХХК-ийн хууль бусаар ашиглаж буй ХМ худалдааны төвийн B1 давхрын ***тоот 82 м.кв талбайг түүний хууль бус эзэмшлээс чөлөөлүүлэн, учирсан хохиролд 62 721 708 төгрөгийг ЖЭТЗ ХХК-иас гаргуулах сөрөг нэхэмжлэлийн шаардлагыг тус тус хэрэгсэхгүй болгосугай.

 

2. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 57 дугаар зүйлийн 57.1, 60 дугаар зүйлийн 60.1, 56 дугаар зүйлийн 56.1, Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.1.1 дэх хэсэгт заасныг баримтлан нэхэмжлэгчээс улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 210 600 төгрөгийг, хариуцагч ХМ ХХК-иас улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 759 930 төгрөгийг тус тус улсын орлогод хэвээр үлдээж, хариуцагч ХМ ХХК-иас улсын тэмдэгтийн хураамжид 140 400 төгрөгийг гаргуулж, нэхэмжлэгч ЖЭТЗ ХХК-д олгосугай.

3. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.2, 119.7, 120 дугаар зүйлийн 120.2 дахь хэсэгт зааснаар шийдвэр нь танилцуулан сонсгомогц хүчинтэй болох бөгөөд зохигч, гуравдагч этгээд, тэдгээрийн төлөөлөгч буюу өмгөөлөгч нар энэхүү шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл уг шийдвэрийг гардан авснаас хойш 14 хоногийн дотор Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд гомдол гаргах эрхтэйг, зохигчид хуульд заасан хугацааны дотор шийдвэрийг гардан аваагүй нь гомдол гаргах хугацааг хуульд заасан журмын дагуу тоолоход саад болохгүйг тус тус дурдсугай.

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ Б.МӨНХЖАРГАЛ