МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

 

Нийслэл дэх Захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүх хуралдааныг Ерөнхий шүүгч Н.Дуламсүрэн даргалж, тус шүүхийн шүүх хуралдааны нэгдүгээр танхимд нээлттэй хийсэн шүүх хуралдаанаар

 

Нэхэмжлэгч: ******* ХХК /рд:4/

 

Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Б.Д

 

Хариуцагч: Б******* о*******, а******* ж

 

Хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Т.Э

 

Гуравдагч этгээд. М к тур ХХК /рд:6/

 

Гуравдагч этгээдийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Ч.А, Б.Н нарын хоордын Б******* о*******, а******* ж ын 2022 ы 6 дугаар сарын 15-ны өдрийн******* дугаар тушаалын нэгдүгээр хавсралтын 18 дахь хэсгийг хууль бус байсан болохыг тогтоолгох-ыг хүссэн шаардлага бүхий маргааныг хянан хэлэлцэв.

 

Шүүх хуралдаанд: Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Б.Д, нэхэмжлэгчийн өмгөөлөгч Э.Ж, хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Т.Э, гуравдагч этгээдийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Б.Н, шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга Н.Э нар оролцов.

 

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

 

1. Нэхэмжлэгч ******* ХХК нь анх Б******* о*******, а******* ж ад холбогдуулан Б******* о*******, а******* ж ын 2022 ы 6 дугаар сарын 15-ны өдрийн******* дугаар тушаалын нэгдүгээр хавсралтын 18 дахь хэсгийг хүчингүй болгуулах шаардлага бүхий нэхэмжлэлийг 2022 ы 8 дугаар сарын 23-ны өдөр гаргасныг тус шүүхийн шүүгчийн 2022 ы 8 дугаар сарын 30-ны өдрийн 128/ дугаар захирамжаар нэхэмжлэлийн бүрдүүлбэр хангуулах хугацаа тогтоож шийдвэрлэсэн.

 

2. ******* ХХК-ийн Б******* о*******, а******* ж ын 2022 ы 6 дугаар сарын 15-ны өдрийн******* дугаар тушаалын нэгдүгээр хавсралтын 18 дахь хэсгийг хүчингүй болгуулах шаардлага бүхий нэхэмжлэлийг 2022 ы 9 дүгээр сарын 13-ны өдөр хүлээн авч, тус шүүхийн шүүгчийн 2022 ы 9 дүгээр сарын 20-ны өдрийн 128 дугаартай захирамжаар Б******* о*******, а******* ж ад холбогдуулан захиргааны хэрэг үүсгэж, 2022 ы 10 дугаар сарын 20-ны өдрийн 128 дугаартай захирамжаар тус захиргааны хэрэгт М ******* ХХК-г гуравдагч этгээдээр татаж, хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаа явуулсан.

 

3. Нэхэмжлэгчээс хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны явцад 2023 ы 3 дугаар сарын 15-ны өдөр Б******* о*******, а******* ж ын 2022 ы 6 дугаар сарын 15-ны өдрийн******* дугаар тушаалын нэгдүгээр хавсралтын 18 дахь хэсгийг хууль бус байсан болохыг тогтоолгох гэж нэхэмжлэлийн шаардлагаа өөрчилсөн.

 

4. ******* ХХК нь Баянхгор аймгийн Б******* орчны газар бол Б сумын Засаг даргатай 2018 ы 11 дүгээр сарын 16-ны өдөр № дугаар бүхий хамтран ажиллах гэрээг 10 жилийн хугацаатай байгуулжээ.

 

5. Нэхэмжлэгч нь маргаан бүхий актыг эс зөвшөөрч 2022 ы 6 дугаар сарын 24-ний өдөр Б******* о*******, а******* ж ад гомдол гаргаж, гомдолд хариу өгөөгүй эс үйлдэхүй гаргасан тул 2022 ы 8 дугаар сарын 23-ны өдөр шүүхэд нэхэмжлэл гаргасан.

 

6. Нэхэмжлэгч нэхэмжлэлийн шаардлагын үндэслэлдээ:

 

Маргаан бүхий акт нь дараах үндэслэлээр хууль бус. Үүнд:

 

1/ Агнуурын бүс нутгийн менежментийг хариуцах тухай хамтран ажиллах гэрээний 6.2.7 дахь хэсэг болох ..гэрээний хүчинтэй хугацаанд өөр бусад хуулийн этгээдтэй уг чиглэлээр хамтран ажиллах гэрээ хэлцэл хийхгүй байх гэснийг зөрчсөн гэж,

 

2/ Баянхгор аймгийн Б******* орчны газар бол Б сумын Засаг даргатай байгуулсан 2018 ы 11 дүгээр сарын 16-ны өдөр № дугаар бүхий хамтран ажиллах гэрээний хугацаа дуусаагүй, хүчин төгөлдөр байгаа гэж,

 

3/ Ан агнуурын менежментийн төлөвлөгөө батлагдаагүй М ******* ХХК-д ховор амьтныг агнах зөвшөөрөл олгос ын тушаал хууль бус гэж маргаж байна.

 

7. Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Б.Д шүүх хуралдаанд гаргасан нэмэлт тайлбартаа: Б сумын Засаг дарга бол аймгийн Б******* орчны газартай байгуулаад байгаа энэ 2018 ы 11 дүгээр сарын 16-ны өдрийн гэрээг бол 10 жилийн хугацаатай байгуулсан. Тухайн гэрээг байгуулсан талуудаас бол гэрээ цуцлах санал бол ирээгүй. Энэ гэрээ хүчин төгөлдөр гэрээ байгаа. Тэгэхээр М к тур ХХК нь энэ эрх бүхий этгээдтэй гэрээ байгуулсан эсэх баримтаа бол шүүхэд ирүүлээгүй. Хоёрдугаарт нь хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны явцад бол М к тур ХХК нь нарийвчилсан агнуур зохи байгуулалтын менежментийн төлөвлөгөөгөө яг батлуулсан юм уу, батлуулаагүй юм уу гээд нотлох баримтуудыг эрх бүхий байгууллагаас удаа дараа шаардсан. Энд болохоор яг Б******* орчны яамны зүгээс М к тур ХХК нь менежментийн төлөвлөгөөгөө батлуулаагүй байна гэх албан бичгийг бол ирүүлдэг. Тэгэхээр Амьтны тухай хуульд зааснаар бол яг энэ Б******* о******* а*******, ж яаманд менежментийн төлөвлөгөөг батлах ёстой. Батлагдсан төлөвлөгөөний үндсэн дээр нь ын тушаал гаргах эрх зүйн үндэслэл болдог. Тэгэхээр яг менежментийн төлөвлөгөө ч байхгүй, зөвхөн ор нутгийн Иргэдийн Төлөөлөгчдийн хурлын тогтоолыг үндэслээд ын тушаал дээр ховор амьтныг хуулийн этгээд агнуулах гээд байгаа нь үндэслэлгүй. Яг амьтантай холбоотой амьтны тухай хуулийг зорилтод нийцсэн энэ үйл ажиллагаа явуулах эрх бүхий компани мөн бишийг мэдэхгүй. Менежментийн төлөвлөгөө нь батлагдаагүй ХХК-д ховор амьтныг агнах зөвшөөрөл олгож байгаа нь энэ хууль бус үйлдэл болс. Тэгэхээр энэ агуулгаараа бас ын тушаал нь хууль зөрчөөд байгаа юм.

 

Гуравдугаарт энэ М к тур ХХК-ийн агнуурын бүс нутгийг тогтоогоод байгаа Иргэдийн Төлөөлөгчдийн хурлын тогтоол нь 2021 ы 12 дугаар сарын 03-ны өдөр гардаг. Тэгэхээр Амьтны тухай хууль бол энэ Ховор амьтан агнах, барих тусгай зөвшөөрөл олгох журам гээд Засгийн газрын анх бол 2013 д бол 93 дугаар тогтоол байсан. Үүний дараагаар бол 2022 ы 01 дүгээр сарын 12-нд энэ Ховор амьтан агнах, барих тусгай зөвшөөрөл олгох журмууд шинэчлэгдээд баталсан. Энэ шинэчлэгдсэн журмаараа тухайн ховор амьтан агнах, барих зөвшөөрлийг бол төрийн захиргааны төв байгууллага жил бүрийн 11 дүгээр сарын 01-ний өдрийн дотор бол Засгийн газарт хүргүүлнэ гэж байгаа. Тэгэхээр 2022 д агнах амьтны тоо хэмжээний саналаа 2021 ы 11 дүгээр сарын 01-ийн өдөр гэхэд Засгийн газарт хүргүүлсэн байх ёстой. Үүний дагуу Засгийн газраас бол яг жилд улсын хэмжээнд энэ аймагт нийт ийм толгой угалз, ийм толгой халиун буга агнана, үүнийг нь нарийвчилсан хуваариараа батална гэсэн агуулгатай Засгийн газрын тогтоол гардаг. М к тур компанийн төлөөлөгч бас хэлж байна. Манайх 2021 ы 12 дугаар сарын 03-ны өдөр Иргэдийн хурлын тогтоол гарсан гэж байна. Тэгэхээр энэ хурлын тогтоол гарахаас өмнө ямар хэмжээний тоо толгой угалз агнах ёстой юм бэ гэдэг санал явчихсан байх ёстой. Магадгүй М к тур 2021 ы 12 дугаар сарын 03-нд хэрвээ Иргэдийн Төлөөлөгчдийн хурлаар батлаад магадгүй гэрээгээ байгуулчихсан бол 2022 д ан хийх ямар ч боломжгүй. Яагаад гэхээр эднийх менежмент хариуцаж болдог ч бай, болоогүй ч бай 12 сард болс процессоос өмнө дараа жил дагнах амьтны тоо хэмжээний тоо толгой Засгийн газарт хүргүүлж аль хэдийн хуваарь бол гарчихсан байдаг. Тэгэхээр М к тур ХХК нь ямар ч үндэслэл журам байхгүй, менежментийн төлөвлөгөө ч байхгүй. М к тур ХХК-д 1 толгой угалз агна гэсэн аймгийн Б******* орчны газраас яам руу явуулсан, Засгийн газар руу явуулсан огт санал байхгүй байхад шууд М к тур гэдэг компаниар ан агнуулна гэсэн илт хууль бус ын тушаал гарч байгаа юм.

 

Хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны явцад бол хариуцагчийн хариу тайлбар дээр ажлын хэсэг байгуулагдсан. Ажлын хэсгийн дүгнэлт шийдвэрийг үндэслээд ын тушаал гарсан гэх тайлбарыг хэлсэн. Тэгвэл дүгнэлт шийдвэрээ аваад ирээч гэх юм бол дүгнэлт гэж юм байхгүй байна. Хурлын протокол байхгүй юм байна. Ажлын хэсэг байгуулагдсан гэсэн тушаалаа ч өгөөгүй. Тэгэхээр яг ямар үндэслэлээр М к тур компанийг оруулж ирээд байгаа юм бэ? Үнэхээр амьтны тухай хуулийн Засгийн газрын тогтоолыг ингээд зөрчөөд байгаа юм уу? М к тур ХХК-д ховор амьтан агнах зөвшөөрөл олгож байгаа нь бүхэлдээ хууль бус процесс болс учраас энэ ын тушаалыг хүчингүй болгуулъя. Үнэхээр хэрэгжээд дууссан учраас хууль бус байсан болохыг тогтоолгоё гэж байгаа юм. Яагаад гэхээр хариуцагч байгууллага дахиад энэ жил 6 дугаар сард ын тушаал гарна. Дахиад энэ хууль бус тушаал гарахаас сэргийлэх мөн ховор амьтныг агнах хүрээнд Б******* о*******, а******* ж яам энэ үүргээ хэрэгжүүлэх үүднээсээ бас энэ ын тушаалыг бол хууль бус байсан болохыг тогтоолгохоор нэхэмжлэлийн шаардлагаа гаргасан гэв.

 

8. Нэхэмжлэгчийн өмгөөлөгч Э.Ж шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: Б******* о*******, а******* ж ын 2022 ы 06 дугаар сарын 15-ны өдрийн******* дугаар тушаалын үндэслэл хэсгийг харахад Амьтны тухай хуулийн 5.3.2-ыг үндэслэдэг. Энэ заалт нь агнуурын нөөц бүхий аймаг бол ангийн аж ахуйн ан агнуурын менежментийн төлөвлөгөөг батлах, хэрэгжилтэд хяналт тавих гэдэг ийм нөхцөл болзлыг зааж өгсөн. Төлөвлөгөө нь ямар цлогтой, ямар захиргааны акт байдаг юм гэхээр ерөөсөө тухайн ор нутагт агнах агнуурын тоо хэмжээг тогтоож өгч байгаа ийм менежментийн төлөвлөгөө байна гэдэг ийм зохицуулалттай. Улмаар энэ менежментийн төлөвлөгөөг үндэслээд зөвшөөрөл нь олгогддог. Гэтэл ын энэхүү тушаалын хавсралтаар менежмент хариуцагчийн нэрийг оруулж ирээд М к тур ХХК гээд шууд зааж байгаа нь 2022 ы 19 дүгээр тогтоолын 2 дугаар хавсралтаар батлагдсан ховор амьтныг агнах, барих зөвшөөрөл олгох журмыг бүхэлдээ зөрчиж байгаа үйл ажиллагаа болж болс гэж бид ойлгож байна.

 

Учир нь энэхүү журмын 4.2, 4.3-д заасны дагуу тухайн ор нутагт байгаа менежмент хариуцагч нь саналаа цахимаар илгээдэг. Цахимаар илгээгээд хүсэлт шаардлага хангаж байвал урьдчилгаа 30 хувийг нь төлүүлээд, дахин шаардлага хангаж байвал ажлын 3 өдөрт багтаагаад цахим хүсэлтийг үндэслэж зөвшөөрлийг олгодог процесс ажиллагаа явдаг. Гэтэл ын тушаал дээр шууд менежмент хариуцагчийг нэр заан оролцуулж байгаа нь нэхэмжлэгчийн эрх ашгийг зөрчиж байна. Ор нутагтай гэрээ байгуулсан менежмент хариуцагч буюу ан агнуурын аж ахуй эрхлэгч гээд агнуурын бүс нутгийн менежмент хариуцагч гээд ор нутагтай гэрээ хийчихсэн аж ахуй нэгжүүд байгаа. Тэдгээр нь өөрсдөө хуульд зааснаар энэ журамд заасны дагуу саналаа өгөх боломж нь байна. Тэрийг хязгаарласан хууль зүйн зохицуулалт бол байхгүй. Хэдэн ор нутгийн менежмент хариуцагч байхыг бол яг зохицуулсан журам байхгүй байгаад байна.

 

Тэгэхээр ор нутаг хэдэн хариуцагч байхыг хэлж мэдэхгүй. Энийг зохицуулсан зохицуулалт бол байхгүй. Гэхдээ ямар ч байсан хүсэлтээ илгээгээд, хүсэлтийнх нь дагуу зөвшөөрөл авдаг журам заавал байна. Гэтэл зөвшөөрлөө авдаг журмаар биш шууд менежмент хариуцагчийн нэрийг ингэж өгч байгаа нь менежментийн төлөвлөгөө хэрэгжүүлэгч буюу ан агнуурын аж ахуй эрхэлж байгаа менежмент хариуцагч гэрээтэй компанийн хувьд бүхэлд нь эрхийг нь зөрчиж байгаа асуудал. Хэдийгээр энэ тушаал нь хэрэгжээд дуусчихсан гэдэг нь тодорхой болс. Дээрх журмынхаа дагуу саналаа авдаггүй, цахимдаа байршуулдаггүй. Эдгээр асуудлын улмаас эрсдэлтэй байгаа учраас нэхэмжлэгч нэгэнт хэрэгжээд дуусчихсан акт байсан хэдий ч хууль бус байсан болохыг тогтоолгох гэдэг шаардлагыг гаргаж өгөхөөс өөр аргагүй болс. Тэгэхээр гарахаасаа авхуулаад хавсралтад заасан менежментийн нэрийг тавьж байгаа энэ процесс нь бүхэлдээ хууль зөрчиж байгаа, хууль бус учраас энэхүү тушаалыг хууль бус байсан болохыг тогтоож өгнө үү гэв.

 

9. Хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Т.Э шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: Захиргааны ерөнхий хуульд зааснаар захиргааны акт дараах тохиолдлуудад бол хууль бус болно. Утга агуулгын илэрхий алдаатай, бичгээр гаргасан захиргааны актыг баталсан байгууллага нь тодорхойгүй, тухайн захиргааны байгууллага өөрийн чиг үүрэгт үл хамаарах асуудлаар захиргааны акт гаргасан, захиргааны актыг гүйцэтгэхдээ тодорхой бус хууль бус үйлдэл эс үйлдэхүйг гүйцэтгэхийг шаардсан, захиргааны акт гарах эрх зүйн үндэслэл байгаагүй, түүнийг бодит бус байдалд биелүүлэх боломжгүй гэсэн нөхцөлүүдийг зааж өгсөн. Маргаан бүхий актууд эдгээрийн яг альд нь хамаарч байгаа нь тодорхойгүй. Ер нь бол Б******* о*******, а******* ж өөрт олгогдс бүрэн эрхийн хүрээнд хамаарах асуудлаар тушаалыг гаргасан. Тушаалд дурдагдаад байгаа 1 тоо толгой угалз агнах барих эрхийг М к тур ХХК-д олгос байдаг. Энэ бол тухайн 2022 д тусгай зориулалтаар агнах амьтны тоо хэмжээг баталсан Засгийн газрын тогтоолд үндэслэж гарсан тушаал байгаа. Маргаан бүхий Баянхгор аймгийн Иргэдийн Төлөөлөгчдийн хурлаас манай энэ агнуурын бүс нутагт менежмент хариуцагч байгаа. ******* тур ХХК нь менежментийн төлөвлөгөөг батлуулаагүй, гэрээний үүргийг нь биелүүлээгүй, дараах зөрчил дутагдалтай байсан учраас М к тур ХХК-д энэ менежментийн төлөвлөгөөг хариуцуулах эрхийг шилжүүлж байна гэдэг агуулгаар хандсанаар 1 ширхэг угалзын агнах барих эрхийг Баянхгор аймгийн Иргэдийн Төлөөлөгчдийн хурлын тогтоолоор албан ёсны эрхийг М к тур ХХК-д олгож шийдсэн. Энэ нь эрх зүйн үндэслэлтэй ийм шийдвэр байгаа учраас нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү гэв.

 

10. Гуравдагч этгээдийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Б.Н шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: 2021 д Отгбор хавцал төрийн бус байгууллагын гүйцэтгэсэн төлөвлөгөөг боловсруулсан. Уг тайланд Цагаан сайр, цат, Дэлийн агнуурын бүс нутагт 157 дээр нэмэх хасах 15 толгой аргал хины нөөцтэй, 24 угалз тэмдэглэснээс жилдээ 1-2 угалз агнуулах боломжтой гэж судалгааны дүн гарсан гээд энэ судалгааны дүнг тодорхой биччихсэн байгаа. Мөн Баянхгор аймгийн Б сумын Иргэдийн Төлөөлөгчдийн 2021 ы 12 дугаар сарын 03-ны өдрийн тогтоолоор М к тур ХХК-г Цагаан сайр агнуурын бүс нутгийн бүсийн менежментийн хариуцагчаар тогтоос тул гэрээ байгуулахыг хүссэн хүсэлтийг яаманд ирүүлж 2022 ы 6 дугаар сарын 22-ны өдөр гэрээ байгуулсан. Нэхэмжлэгч компани нь мөн адил 2017 ы Б сумын Иргэдийн Төлөөлөгчдийн хурлын тогтоолоор менежмент хариуцагчийн гэрээ байгуулахыг зөвшөөрсөн байдаг юм. Энэ 2017 ы 24 дүгээр тогтоолыг 2021 ы 12 дугаар сарын 03-ны тогтоолоор хүчингүй болгочихс байдаг юм Өөрөөр хэлбэл нэхэмжлэгчид эрх олгос 2017 ы 24 дүгээр тогтоолоор тухайн сумын Иргэдийн хурлын төлөөлөгч нь өөрт олгогдс бүрэн эрхийнхээ хүрээнд 2021 ы 12 дугаар сарын 03-ны өдөр дүгнээд 100 хувийн саналаар хүчингүй болгос байдаг. Энэ үйл баримттай огт маргаагүй. Маргасан ямар нэгэн зүйлийн байгаа эсэх талаар сая нэхэмжлэлийн үндэслэл дээр дурдаагүй. Тийм учраас төрийн захиргааны төв байгууллага сумын иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурал, аймгийн Б******* о*******, а******* ж газар, Хүрээлэн буй орчны газар нарын саналуудыг харгалзаж энэ шийдвэрүүдийг гаргаж байгаа юм. Түүнээс биш Б******* о*******, а******* ж яам өнөөдөр Мгол Улсын 21 аймаг, 365 сумд байгаа агнуурын бүс нутгуудтай холбоотой энэ шийдвэрийг яам бол гаргахгүй. Тухайн сум сумын ирүүлсэн энэ шийдвэр, Иргэдийн хурлынх нь тогтоолоор олгогдс хуулийн этгээдийг судалж үзэж байгаад энэ шийдвэрээ гаргаж байгаа.

 

Сумын иргэдийн Төлөөлөгчдийн хурлын өөрсдөд нь менежмент хариуцагчийн эрх олгос тогтоолыг хүчингүй болгос тогтоолтой бол маргах үйл баримт байхгүй учраас Б******* о*******, а******* ж ын хууль бус тушаал гаргасан гэж үзэх эрх зүйн үндэслэл байхгүй гэж үзэж байна. Маргаан бүхий актад холбогдох хэсгийг хууль бус байсан болохыг тогтоолгох гэж нэхэмжлэлийн шаардлагаа өөрчилсөн. Нэхэмжлэгчийн яг ямар ашиг сирхол байгаа вэ? Яагаад гэхээр 2017 ы 24 дүгээр тогтоолоор эрх олгос тогтоолыг 2021 ы 12 дугаар сарын 03-ны өдөр хүчингүй болгочхоод байхад түүнтэй маргаагүй, түүнтэй холбогдолтой захиргааны хэрэг үүссэн ч юм уу, тэр тогтоолыг хүчингүй болгуулахаар маргаж байгаа ямар нэгэн эрх зүйн акт байхгүй. Тэр бол нийтийн эрх зүйн хүрээнд гаргасан захиргааны акт байхад түүнтэй маргаагүй байж түүнийг үндэслэж гаргасан Б******* о*******, а******* ж ын тушаалыг миний ашиг сирхол байна гээд нэхэмжлэлийн шаардлагын үндэслэлээ өөрчилснийг хүлээн зөвшөөрөхгүй байна. Иймд нэхэмжлэлийн шаардлага хууль зүйн үндэслэлгүй байх тул нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү гэв.

 

ҮНДЭСЛЭХ нь:

 

Шүүх энэ хэрэгт хуульд заасан журмын дагуу цугларсан бичгийн нотлох баримтууд, нэхэмжлэгч хариуцагч гуравдагч этгээд, тэдгээрийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч өмгөөлөгч нараас шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбар зэргийг шинжлэн судалж үнэлээд дараах хууль зүйн үндэслэлүүдээр нэхэмжлэгч компанийн нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэв. Үүнд:

 

1. Нэхэмжлэгч ******* тур ХХК нь Б******* о*******, а******* ж ын 2022 ы 6 дугаар сарын 15-ны өдрийн******* дугаар тушаалын нэгдүгээр хавсралтын 18 дахь хэсгийг хууль бус байсан болохыг тогтоолгох нэхэмжлэлийн шаардлага гаргаж, түүний үндэслэлээ ...Хамтран ажиллах гэрээний 6.2.7 дахь хэсэг болох ..гэрээний хүчинтэй хугацаанд өөр бусад хуулийн этгээдтэй уг чиглэлээр хамтран ажиллах гэрээ хэлцэл хийхгүй байх заалтыг зөрчсөн, гэрээний хугацаа дуусаагүй, хүчин төгөлдөр байгаа, Ан агнуурын менежментийн төлөвлөгөө батлагдаагүй М ******* ХХК-д ховор амьтныг агнах зөвшөөрөл олгос нь хууль бус... гэж тодорхойлсныг хариуцагч 2022 д тусгай зориулалтаар агнах амьтны тоо хэмжээг баталсан Засгийн газрын тогтоолд үндэслэж маргаан бүхий актыг өөрийн бүрэн эрхийн хүрээнд гаргасан, 2021 д ******* ХХК-ийн хамтран ажиллах гэрээ дуусгавар болж хүчингүй болс, нэмж батлуулаагүй, Баянхгор аймгийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн хурлын тогтоолоор Цагаан сайр агнуурын бүс нутагт ан агнах албан ёсны эрхийг М к тур ХХК-д олгос гэж маргаж байна.

 

2. Б******* о*******, а******* ж ын 2022 ы 6 дугаар сарын 15-ны өдрийн******* дугаар тушаалаар тусгай зориулалтаар 2022 д агнах угалзын тоо хэмжээг агнуурын бүс нутагт хуваарилж шийдвэрлэсэн, уг тушаалын нэгдүгээр хавсралтын 18 дахь хэсэгт Баянхгор аймгийн Б сумын Сайр гэх нутагт тусгай зориулалтаар 1 ширхэг угалзыг агнах эрхийг М к тур ХХК гэж заажээ.

 

Дээрх тушаалын үндэслэл болгос Мгол улсын Засгийн газрын тухай хуулийн 24 дүгээр зүйлийн 24.2-т Мгол Улсын эрх хэмжээнийхээ асуудлаар хууль, Улсын Их Хурлын тогтоол, Ерөнхийлөгчийн зарлиг, Засгийн газрын тогтоол, тэдгээрээс батлан гаргасан бусад шийдвэрт нийцүүлэн тушаал гаргаж, биелэлтийг хангана гэж, Б******* орчныг хамгаалах тухай хуулийн 15 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1-д б******* орчныг хамгаалах, түүний баялгийг зохистой ашиглах, нөхөн сэргээх, б******* орчны тэнцлийг хангах, б******* о*******д учирч болох хохирлоос урьдчилан сэргийлэх, учирсан хохирлыг арилгуулах төрийн бодлого, хууль тогтоомжийг хэрэгжүүлэх ажлыг зохи байгуулах гэж, Амьтны тухай хуулийн 26 дугаар зүйлийн 26.1-д Төрийн захиргааны төв байгууллага тухайн жилд үйлдвэрлэлийн бол ахуйн зориулалтаар агнах, барих агнуурын амьтны тоо хэмжээний дээд хязгаарыг, энэ хуулийн 5.3.2, 5.8.1-д заасан агнуурын амьтны нөөц, хэрэгцээг харгалзан аймаг, нийслэл тус бүрээр тогтоо гэж, Байгалийн нөөц ашигласны төлбөрийн тухай хуулийн 18 дугаар зүйлийн 18.1 дэх хэсгийн 2 дахь заалт Ан амьтны нөөц ашигласны төлбөрийн орлого 50 хувь гэж заасан байна.

 

3. Хэрэгт цугларсан нотлох баримтуудаас үзвэл ******* тур ХХК нь 2018 ы 8 дугаар сарын 08-ны өдрийн 0 тоот гэрчилгээгээр ан амьтны ан агнуурын ажил эрхлэх тусгай зөвшөөрөл авч, улмаар Баянхгор аймгийн Б сумын Иргэдийн төлөөлөгчдийн хурлын Тэргүүлэгчдийн 2017 ы 9 дүгээр сарын 22-ны өдрийн 24 тоот Агнуурын бүс нутаг тогтоох тухай тогтоолоор Цагаан сайр агнуурын бүс нутгийн хилийн цэсийг хавсралтаар баталж, уг агнуурын бүс нутгийн менежментийг ******* тур ХХК-д хариуцуулж гэрээ байгуулж ажиллахыг сумын засаг даргад даалгасан, үүний дагуу Хамтран ажиллах гэрээг 10 жилийн хугацаатай байгуулсан үйл баримтууд тогтоогдс, эдгээр үйл баримтуудын талаар хэргийн оролцогчид маргаагүй.

 

4. Түүнчлэн Баянхгор аймгийн Б сумын Иргэдийн төлөөлөгчдийн хурлын Тэргүүлэгчдийн 2021 ы 12 дугаар сарын 03-ны өдрийн хуралдаанаар ******* ХХК-тай байгуулсан гэрээний хэрэгжилт, үр дүнг хангалтгүй гэж дүгнэн улмаар 9/29 дугаар бүхий Агнуурын бүс нутгийн менежментийн төлөвлөгөө хэрэгжүүлэх тухай тогтоолоор Амьтны тухай хуулийн 22 дугаар зүйлийн 22.3, 22.4, 22.5, Засгийн газрын 2013 ы 93 дугаар тогтоолын хавсралт журмыг тус тус үндэслэн Сумын нутаг дэвсгэр Цагаан сайр, цат дэл-ийн агнуурын бүс нутгийн хилийн цэс, зураглалыг хавсралтаар баталж, сумын агнуурын бүс нутгийн ан агнуурын менежментийн төлөвлөгөөг үр ашигтай, тогтвортой хэрэгжүүлэх зорилгоор менежментийг М к тур ХХК-д хариуцуулан гэрээ байгуулж ажиллахыг Сумын засаг даргын үүргийг түр орл гүйцэтгэгч /М.М/-д зөвшөөрч, энэ тогтоол гарсантай холбогдуулан Иргэдийн төлөөлөгчдийн хурлын тэргүүлэгчдийн 2017 ы 24 дүгээр тогтоолыг хүчингүй болсд тооцож уг тогтоолын талаар нэхэмжлэгчид 2022 ы 01 дүгээр сарын 03-ны өдрийн А/01 тоот мэдэгдлийг хүргүүлсэн байна.

 

Үүнээс үзвэл хариуцагч Б******* о*******, а******* ж ын Тусгай зориулалтаар 2022 д агнуулж бариулах амьтны тоо хэмжээ хуваарь батлах тухай 2022 ы 6 дугаар сарын 15-ны өдрийн******* дугаар тушаалын хавсралтын 18-д заасан хэсэг нь хууль зүйн үндэслэлтэй, хариуцагч захиргааны байгууллагын хуулиар тогтоос эрх хэмжээ, чиг үүрэгт нийцсэн байхаас гадна уг тушаалын улмаас нэхэмжлэгчийн эрх, хууль ёсны ашиг сирхол зөрчигдөөгүй байх тул хууль бус байсан болохыг тогтоож шийдвэрлэх үндэслэлгүй гэж шүүх дүгнэв.

 

5. Түүнчлэн Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 106 дугаар зүйлийн 106.3.3-д захиргааны акт хүчингүй болгуулах нэхэмжлэл гаргасны дараа тухайн актыг цуцалсан бол хүчингүй болгос, эсхүл бусад байдлаар хэрэгжсэн бөгөөд нэхэмжлэгчийн ашиг сирхол байгаа бол маргаан бүхий акт хууль бус байсан болохыг тогтоох гэж заасан.

 

6. Нэхэмжлэгч компанийн Цагаан сайр агнуурын бүс нутагт менежмент хэрэгжүүлэгчийн эрх үүргийг Баянхгор аймгийн Б сумын Иргэдийн төлөөлөгчдийн хурлын Тэргүүлэгчдийн 2021 ы 9/29 дүгээр тогтоолоор дуусгавар болгож, Цагаан сайр, цат дэл-ийн агнуурын бүс нутаг байхаар хил хязгаарыг өргөтгөн М к тур ХХК-ийг менежмент хэрэгжүүлэгчээр тогтоос, нэхэмжлэгч уг тогтоолын талаар маргаагүй ба М к тур ХХК нь маргаан бүхий тушаалд заасан хуваарийн дагуу 1 толгой угалзыг агнасан болох нь тогтоогдс.

 

Энэ тохиолдолд Б******* о*******, а******* ж ын Тусгай зориулалтаар 2022 д агнуулж бариулах амьтны тоо хэмжээ хуваарь батлах тухай 2022 ы 6 дугаар сарын 15-ны өдрийн******* дугаар тушаалын хавсралтын 18-д заасан хэсгийг хууль бус байсан болохыг тогтоосноор нэхэмжлэгчийн эрх ашиг сирхол сэргээгдэхгүй буюу ашиг сирхол байхгүй, өөрөөр хэлбэл нэхэмжлэгчид эрх зүйн үр дагавар үүсгэж буй захиргааны акт нь уг тушаал биш, харин М к тур ХХК-ийг менежмент хэрэгжүүлэгчээр тогтоос Баянхгор аймгийн Б сумын Иргэдийн төлөөлөгчдийн хурлын Тэргүүлэгчдийн 2021 ы 9/29 дүгээр тогтоол гэж үзэхээр байна.

 

7. Түүнчлэн уг тогтоолоор нэхэмжлэгч компанийг менежмент хэрэгжүүлэгчийн үүргээ хангалтгүй хэрэгжүүлсэн гэж дүгнэн гэрээг цуцлахаар шийдвэрлэсэн тул Хамтран ажиллах гэрээний хугацаа дуусаагүй үргэлжилж байгаа гэх үндэслэлээр нэхэмжлэгчийн нэхэмжлэлийн шаардлагыг хангаж шийдвэрлэх боломжгүй, мөн нэхэмжлэгч нь ...М к тур ХХК менежментийн төлөвлөгөө батлуулаагүй, ажлын хэсгийн дүгнэлт гараагүй гэх үндэслэл дурдаж маргасан, энэ талаарх нотлох баримтуудыг холбогдох байгууллагуудаас шаардсан боловч ирүүлээгүй ба эдгээр нь маргаан бүхий захиргааны актыг хууль бус байсан болохыг тогтоож шийдвэрлэх үндэслэл болохгүй.

 

8. Иймд дээр дурдсан хууль зүйн үндэслэлүүдээр нэхэмжлэгчийн нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэв.

 

Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 106 дугаар зүйлийн 106.1, 106.2, 106.3.14 дэх заалтад заасныг удирдлага болг ТОГТООХ нь:

 

1. Мгол улсын Засгийн газрын тухай хуулийн 24 дүгээр зүйлийн 24.2, Б******* орчныг хамгаалах тухай хуулийн 15 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1, Амьтны тухай хуулийн 26 дугаар зүйлийн 26.1 дэх хэсэгт тус тус заасныг баримтлан ******* ХХК-иас Б******* о*******, а******* ж ад холбогдуулан гаргасан Б******* о*******, а******* ж ын 2022 ы 6 дугаар сарын 15-ны өдрийн******* дугаар тушаалын нэгдүгээр хавсралтын 18 дахь хэсгийг хууль бус байсан болохыг тогтоолгох-ыг хүссэн шаардлага бүхий нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгосугай.

 

2. Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 47 дугаар зүйлийн 47.1-д зааснаар нэхэмжлэгчийн улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 70200 төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээсүгэй.

 

Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 114 дүгээр 114.1-т зааснаар хэргийн оролцогчид, тэдгээрийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч, өмгөөлөгч нь шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл гардан авсан өдрөөс хойш 14 хогийн дотор давж заалдах журмаар гомдол гаргах эрхтэй.

 

 

 

 

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ, ЕРӨНХИЙ ШҮҮГЧ Н.ДУЛАМСҮРЭН