2023        01         11

182/ШШ2023/00207

 

 

                                ÌÎÍÃÎË ÓËÑÛÍ ÍÝÐÈÉÍ ªÌͪªÑ

 

 

×èíãýëòýé ä¿¿ðãèéí Èðãýíèé õýðãèéí àíõàí øàòíû ø¿¿õèéí ø¿¿ã÷ ×.Äàâààñ¿ðýí äàðãàëæ, òóñ ø¿¿õèéí õóðàëäààíû òàíõèìä õèéñýí èðãýíèé ø¿¿õ õóðàëäààíààð:

 

Нэхэмжлэгч: Д.Цын íýõýìæëýëòýé

 

Хариуцагч: Чингэлтэй дүүрэг, 1 дүгээр хороо, Аризона төв, 2 давхар, 25 тоотод байрлах, 5807476 дугаар регистртэй, “С” ХХК-д холбогдох,

 

Нэхэмжлэлийн шаардлага:

Урьд эрхэлж байсан ажил, албан тушаалд эгүүлэн тогтоолгож, ажилгүй байсан хугацааны цалин 24.278.714.76 төгрөг, алданги 8.798.606.23 төгрөг, нийт 33.077.320.99 төгрөг гаргуулах, нийгмийн даатгал, эрүүл мэндийн даатгалыг нөхөн төлүүлж, баталгаажилт хийхийг хариуцагчид даалгах тухай èðãýíèé õýðãèéã õýëýëöýâ.

 

Ø¿¿õ õóðàëäààíä:

Нэхэмжлэгч Д.Ц,

Хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Ш.С,

Гэрч Б.Б,

Нàðèéí áè÷ãèéí äàðãà Б.А íàð îðîëöîв.

                                                                          

ÒÎÄÎÐÕÎÉËÎÕ нь:

 

1.Íýõýìæëýã÷ Д.Ц нь хариуцагч “С” ХХК-д холбогдуулан урьд эрхэлж байсан ажил, албан тушаалд эгүүлэн тогтоолгож, ажилгүй байсан хугацааны цалин, алданги нийт 33.077.320.99 төгрөг гаргуулах, нийгмийн даатгал, эрүүл мэндийн даатгалыг нөхөн төлүүлж баталгаажилт хийлгүүлэхийг хүссэн íýõýìæëýëèéí øààðäëàãàà дараах байдлаар тодорхойлж байна. Үүнд:

1.1.Д.Ц миний бие 2014 оны 04 сараас хариуцагч компанид ажилд орсон. Гэвч ажил олгогч нь хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцааг хууль зүйн үндэслэлгүйгээр дуусгавар болгож нэхэмжлэгчийн эрх, хууль ёсны ашиг сонирхлыг зөрчиж байгаад гомдолтой байна. Ажлаас халсан тушаал нь Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 50 дугаар зүйлийн 50.1.6, 78 дугаар зүйлийн 78.1.3 дахь заалт, Хөдөлмөрийн гэрээний 2.9.1, 2.11, 6.2.1 дэх заалтыг тус тус үндэслэсэн Монгол Улсын Хөдөлмөрийн /шинэчилсэн найруулга/ тухай хуулийн 50 дугаар зүйлийн 50.4, энэ хуулийн 50.8.3, 139.1-д зааснаас бусад тохиолдолд хугацаатай байгуулсан гэрээний анх байгуулсан болон сунгасан хугацааны нийлбэр хоёр жилээс дээш бол уг гэрээг хугацаагүй байгуулагдсанд тооцно гэх заалтаар нийт ажилласан хугацаа 2 жилээс дээш бол хугацаагүй гэрээ гэж тооцохоор заасан. Хэдий талууд 2022 оны 04-р сарын 01-ний өдөр хөдөлмөрийн гэрээг шинэчлэн байгуулж хугацаатай гэрээ байгуулсан нь Хөдөлмөрийн тухай хуулийг дагаж мөрдөх журмын тухай хуулийн 2 дугаар зүйлд Хөдөлмөрийн тухай хууль /Шинэчилсэн найруулга/ батлагдахаас өмнө байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээг талуудын харилцан тохиролцсон хугацаагаар дагаж мөрдөнө. Хөдөлмөрийн тухай хууль /Шинэчилсэн найруулга/-д нийцүүлэн хөдөлмөрийн гэрээнд ажил олгогч, ажилтан харилцан тохиролцож өөрчлөлт оруулах бол тухайн ажилтны эрх зүйн байдал, хөдөлмөр эрхлэлтийн нөхцөлийг дордуулахгүй байна гэсэн заалтыг анхаарч үзэлгүй ажилтны эрх зүйн байдлыг дордуулсан өөрчлөлтийг оруулсан. Хөдөлмөрийн тухай хуулийг дагаж мөрдөх журмын тухай хуулийг зөрчиж, ажилтны эрх зүйн байдлыг дордуулж байгуулсан Хөдөлмөрийн гэрээний заалтыг үндэслэж, ямар нэгэн тэтгэмж олгохгүй хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцааг 2022 оны 09-р сарын 30-ны өдрийн Б-1/53 дугаар тушаалаар дуусгавар болгосон нь хууль зүйн үндэслэлгүй байгаа тул гомдолтой байна. Нэхэмжлэгч нарын төлөөлөл нь хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцааг дуусгавар болгох мэдэгдлийг 2022 оны 08-р сарын 30-ны өдөр хүлээж авснаас хойш хариуцагч байгууллагад удаа дараа албан бичгээр мэдэгдэл хүргүүлж хөдөлмөрийн эрхийн маргааныг эвийн журмаар шийдвэрлүүлэх, хэлэлцээр хийх талаар мэдэгдэл хүргүүлэхэд ямар ч хариу өгөөгүй 2022 оны 09-р сарын 30-ны өдрийн хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцааг дуусгавар болгох тухай тушаалыг гаргаж нэхэмжлэгчийг ажлаас үндэслэлгүйгээр халсан болно. Нэхэмжлэгч миний хувьд тус компанид 10 жил гаруй хугацаанд тасралтгүй ажилласан бөгөөд үүнийг хариуцагч компанийн захирал гарын үсэг, тамга тэмдэгээ дарж батламж олгосон байдаг. Иймд нэхэмжлэгч Д.Ц нь ажлаас үндэслэлгүйгээр халагдсан болохыг тогтоолгох, өмнө эрхэлж байсан ажилд эргүүлэн томилуулах, ажилгүй байсан бүх хугацааны цалин хөлсийг гаргуулах, нийгмийн болон эрүүл мэндийн даатгалыг нөхөн төлүүлж өгнө үү. Нэхэмжлэлийнхээ шаардлагыг доорх байдлаар нэмэгдүүлж байна. Үүнд: Монгол улсын Хөдөлмөрийн тухай /шинэчилсэн найруулга/ хуулийн 127 дугаар зүйлийн 127.1-д заасны дагуу цалин хөлс, мөн 124 дүгээр зүйлийн 124.1-д заасан хувь хэмжээгээр хугацаа хэтэрсэн хоног тутамд алданги тооцож, 2022.10.01 - 2023.02.28-ны өдрийг дуусталх хугацааны цалин 24.278.714.76 төгрөг, алданги 8.798.606.23 төгрөг, нийт 33.077.320.99 төгрөгийг гаргуулж өгнө үү гэв.

 

2.Õàðèóöàã÷ ø¿¿õýä áîëîí ø¿¿õ õóðàëäààí äýýð ãàðãàñàí òàéëáàðòàà:

2.1.Нэхэмжлэлийн шаардлагатай танилцаад дараах хариу тайлбарыг хүргүүлж байна. Нэхэмжлэгч нэхэмжлэлийн үндэслэлдээ ажил олгогч нь хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцааг хууль зүйн үндэслэлгүйгээр дуусгавар болгосон гэж үзэж дараах үндэслэлүүдийг дурдсан байна. Үүнд: 1. Ажил олгогчийн хувьд Хөдөлмөрийн тухай хуулийн /шинэчилсэн найруулга/ 50 дугаар зүйлийн 50.4 дэх заалтыг хэрэглэх ёстой байсан гэсэн байна. “С” ХХК нь төв суурин газраас хол бүс нутагт үйл ажиллагаа явуулдаг эрчим хүч, зам, барилга, геологийн хайгуул, уул уурхайн компаниудад тохилог орчинтой хээрийн болон суурин кемп байгуулж, нийтийн хоол, угаалга цэвэрлэгээ, засвар үйлчилгээ зэрэг үйлчилгээ үзүүлдэг. Өөрөөр хэлбэл ажлын хүрээ хязгаар нь гуравдагч этгээдээс шууд хамааралтай байдаг. Тиймээс бид ажилтнуудтай жил бүр хугацаатай гэрээ байгуулдаг бөгөөд нэхэмжлэгчтэй 2021 оны 04-р сарын 01-ний өдөр хөдөлмөрийн гэрээг 1 жилийн хугацаатай байгуулсан. Ингэхдээ нэхэмжлэгчтэй байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээний 1.9-д Хөдөлмөрийн тухай хуулийн /1999 он/ 23 дугаар зүйлийн 23.2.2-т “энэ хуулийн 23.2.2 дахь заалтыг баримтлан ажил олгогч болон “О” ХХК-ийн байгуулсан гэрээний хугацаанд үндэслэн доорх хугацаагаар байгуулав. Үүнд гээд гэрээний 9.1.1-т гэрээний эхлэх хугацаа: 2021.04.01-ний өдөр, гэрээний дуусах хугацаа: 2022 оны 03 сарын 31-ний өдөр гэж заасан. Нэхэмжлэгчтэй байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээний дээрх заалт нь 1999 оны Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 23 дугаар зүйлийн 23.2.2-т заасан “...хөдөлмөрийн гэрээг талууд харилцан тохиролцсоноор хугацаатай...” байгуулж болох зохицуулалтыг зөрчөөгүй гэж ажил олгогчийн зүгээс үзэж байна. Хөдөлмөрийн тухай хуулийг дагаж мөрдөх журмын тухай хуулийн 2-т “Хөдөлмөрийн тухай хууль /Шинэчилсэн найруулга/ батлагдахаас өмнө байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээг талууд харилцан тохиролцсон хугацаагаар дагаж мөрдөнө” гэж заасны дагуу хэдийгээр хууль 2022 оны 01 сараас мөрдөгдөж эхэлсэн ч нэхэмжлэгчтэй байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээний хугацаа дуусах хүртэл 1999 оны Хөдөлмөрийн тухай хуульд нийцүүлэн байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээгээ дагаж мөрдсөн. Ингээд нэхэмжлэгчийн хувьд түүнтэй байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээний хугацаа 2022 оны 03-р сарын 31-ний өдрөөр дуусгавар болж байсан тул ажил олгогчийн зүгээс Хөдөлмөрийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгатай нийцүүлэн хөдөлмөрийн гэрээг 2022 оны 04-р сарын 01-ний өдөр шинэчлэн байгуулсан билээ. Ингэж шинэчлэн байгуулахдаа хөдөлмөрийн гэрээний 2.9.1-т Монгол Улсын Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 50 дугаар зүйлийн 50.1.6 дахь заалт, ажил олгогч болон “О” ХХК-ийн хооронд байгуулсан №СW2118459 тоот гэрээний хугацаанд үндэслэн гэрээг хугацаатай байгуулахаар тохиролцов гээд гэрээний эхлэх огноо: 2022 оны 04-р сарын 01-ний өдөр, гэрээний дуусах огноо: №С\/\/2118459 тоот гэрээний хугацаа дуусгавар болох өдөр гэж заасан. Нэхэмжлэгчийн хувьд гэрээ байгуулах явцад гэрээний дээрх заалтыг хүлээн зөвшөөрөхгүй гэсэн ямар нэгэн үйлдэл, эс үйлдэхүй үзүүлээгүй тул гэрээний нөхцлийг хүлээн зөвшөөрсөн гэж үзэж талууд дагаж мөрдсөн. Мөн Хөдөлмөрийн гэрээний дээрх заалт нь Хөдөлмөрийн тухай хуулийн /шинэчилсэн найруулга/ 50 дугаар зүйлийн 50.1.6 дахь заалттай бүрэн нийцсэн гэж ажил олгогчийн зүгээс үзсэн. Хөдөлмөрийн тухай хуулийн /шинэчилсэн найруулга/ 2022 оны 01-р сарын 01-ний өдрөөс эхлэн хэрэгжиж эхэлсэн бөгөөд нэхэмжлэгчийн нэхэмжлэлдээ дурдсанчлан Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 50 дугаар зүйлийн 50.4 дэх заалтыг хэрэглэх нөхцөл байдал үүсээгүй. Өөрөөр хэлбэл Хөдөлмөрийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулга хэрэгжээд жил л болж байгаа бөгөөд хууль үйлчилж эхлэх хугацаагаа өөртөө заасан, энэ хугацаанаас тоолж үзвэл нэхэмжлэгчийн нэхэмжлэлдээ дурдсан шиг 2 жил болоогүй билээ. Нэхэмжлэгчтэй байгуулсан 2021 оны хөдөлмөрийн гэрээний хугацаа болон 2022 онд байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээний хугацааны зохицуулалт яг адилхан байсан бөгөөд 2022 оны 04-р сарын 01-ний өдөр байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээ нь ажилтны эрх зүйн байдал, хөдөлмөр эрхлэлтийн нөхцлийг дордуулсан гэж үзэх үндэслэлгүй юм. Ажилтны эрх зүйн байдлыг дордуулсан хөдөлмөрийн гэрээний заалтыг үндэслэж, ямар нэгэн тэтгэмж олгохгүйгээр хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцааг дуусгавар болгосон нь үндэслэлгүй байгаа тул гомдолтой байна гэсэн байна. Хөдөлмөрийн тухай хууль /шинэчилсэн найруулга/-ийг дагаж мөрдөх журмын тухай хуулийн 2 дугаар зүйлд Хөдөлмөрийн тухай хууль /Шинэчилсэн найруулга/ батлагдахаас өмнө байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээг талуудын харилцан тохиролцсон хугацаагаар дагаж мөрдөнө. Хөдөлмөрийн тухай хууль /Шинэчилсэн найруулга/-д нийцүүлэн хөдөлмөрийн гэрээнд ажил олгогч, ажилтан харилцан тохиролцож өөрчлөлт оруулах бол тухайн ажилтны эрх зүйн байдал, хөдөлмөр эрхлэлтийн нөхцлийг дордуулахгүй байна гэж заасан. Гэтэл нэхэмжлэгчийн хувьд 2021 оны хөдөлмөрийн гэрээ ч тэр 2022 онд байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээ ч тэр яг адилхан буюу хөдөлмөрийн гэрээний хугацаа нь “О” ХХК-тай байгуулсан гэрээний хугацаагаар тодорхойлогдохоор заасан байгаа. Энэ нь нэхэмжлэгчийн эрх зүйн байдлыг дордуулсан гэж үзэх үндэслэл болохгүй. Өөрөөр хэлбэл ажилтан дан ганц хөдөлмөрийн гэрээг хугацаатай байгуулснаар хөдөлмөр эрхлэлтийн нөхцөлийг дордуулсан гэж үзэх боломжгүй юм. Хэрвээ ингэж үзэж байсан бол тухайн үед хөдөлмөрийн хугацаатай гэрээ байгуулахаас татгалзах эрхтэй байсан. Түүнчлэн нэхэмжлэгчийн хөдөлмөр эрхлэлтийн нөхцлийг дордуулаагүй бөгөөд 2022 оны шинэчилсэн хөдөлмөрийн гэрээний 2.6.1-д нэхэмжлэгчийн цалин хөлсийг өмнөх 2021 оны гэрээний 1.5-д заасан цалин хөлснөөс 14.2%-иар нэмэгдүүлж, ажилтны ээлжийн хуваарийг 28/14 байсныг 14/14 болгон өөрчилж, нэхэмжлэгчийн хөдөлмөрийн нөхцлийг сайжруулан гэрээг шинэчлэн байгуулсан. Мөн үнэхээр хөдөлмөрийн гэрээ нь ажилтны эрх зүйн байдлыг дордуулсан гэж үзэж байсан бол 1999 оны Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 128 дугаар зүйлийн 128.1.8 болон 2022 оны Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 154 дүгээр зүйлийн 154.2.2-т заасны дагуу холбогдох хуулийн байгууллагад хандаж хөдөлмөрийн гэрээтэй холбоотой маргааныг үүсгэх боломжтой байсан. Гэтэл нэхэмжлэгчийн хувьд хөдөлмөрийн гэрээний хугацааг хүлээн зөвшөөрч 2022 оны 04-р сарын 01-нээс 2022 оны 09-р сарын 30-ны өдрийг хүртэл 6 сарын хугацаанд ажилласан байдаг. Нэгэнт нэхэмжлэгч уг гэрээг хүлээн зөвшөөрсөн, ямар нэгэн хөдөлмөрийн маргаан үүсгээгүй байсан тул хүчин төгөлдөр гэрээ гэж үзэж ажил олгогчийн зүгээс Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 78 дугаар зүйлийн 78.1.3 дахь заалтын дагуу хөдөлмөрийн гэрээг дуусгавар болгосон. Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 82 дугаар зүйлд Хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцааг цуцалсны тэтгэмжийн талаар зохицуулсан бөгөөд 82 дугаар зүйлийн 82.1-т тэтгэмж олгох үндэслэлүүдийг дурдсан байдаг. Нэхэмжлэгчийн хувьд дээрх үндэслэлүүдийн аль нь ч үүсээгүй байсан тул тэтгэмж өгөх үндэслэлгүй гэж үзсэн болно. Нэхэмжлэгчийн хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцааг хөдөлмөрийн тухай хуулийн 78 дугаар зүйлд заасан үндэслэлээр дуусгавар болгосон, үүнтэй холбоотойгоор ямар нэгэн хариуцлага хүлээх үүрэггүй боловч бидний зүгээс хөдөлмөрийн гэрээг дуусгавар болгож байгаа талаараа 30 хоногийн өмнө мэдэгдсэн, мөн хэдийгээр өөр ажлын байраар хангах үүргийг хуулийн дагуу хүлээхгүй боловч “О” ХХК-тай хэд хэдэн удаагийн хэлэлцээрийг хийж, тендерт шалгарсан аж ахуйн нэгж байгууллагуудад ажилчдаа шилжүүлэн ажиллуулах тохиролцоог хийж нэхэмжлэгчийг “Таван Богд групп” ХХК-иас нээлттэй зарлагдсан ажлын байрны мэдээллийг хүргүүлсэн боловч нэхэмжлэгч өөрийн мэдээллийг өгөхөөс татгалзсан байдаг. Дээрх үндэслэлээр хариуцагчийн зүгээс хөдөлмөрийн гэрээг дуусгавар болгосон үндэслэл нь хуульд нийцсэн гэж үзэж байгаа тул нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү гэв.

 

3.Нэхэмжлэгчээс “С” ХХК-ийн 2022 оны 09 дүгээр сарын 30-ны өдрийн Б-1/53  дугаартай “Д.Цын хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцааг дуусгавар болгох тухай” тушаал, “С” ХХК-ийн 2014 оны 04 дүгээр сарын 30-ны өдрийн НR1/1-02 дугаартай “Ажилд томилох” тушаал, Д.Цын Нийгмийн даатгалын дэвтрийн хуулбар, Нийгмийн даатгалын шимтгэл төлөлтийн талаарх тодорхойлолт, 2022 оны 04 дүгээр сарын 01-ний өдрийн ХГШ-1/31 дугаартай Хөдөлмөрийн гэрээ, 2020 оны 11 дүгээр сарын 09-ний өдрийн “Батламж”,

хариуцагчаас 3 хуудас хариу тайлбар, Хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцааг дуусгавар болгох тухай 1220 дугаартай мэдэгдэл, “С” ХХК-ийн 2022 оны 09 дүгээр сарын 30-ны өдрийн Б-1/53 дугаартай “Д.Цын хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцааг дуусгавар болгох тухай” тушаал, 2022 оны 04 дүгээр сарын 01-ний өдрийн ХГШ-1/31 дугаартай Хөдөлмөрийн гэрээ, ажлын байрны тодорхойлолт, “С” ХХК-ийн 2014 оны 04 дүгээр сарын 01-ний өдрийн НR 1/1-02 дугаартай “Ажилд томилох тухай” тушаал, түүний хавсаралт, “С” ХХК-ийн дүрэм, “С” ХХК-ийн Хөдөлмөрийн дотоод журам шинэчлэн батлах тухай, Хөдөлмөрийн гэрээний нэмэлт өөрчлөлт, 2019 оны 04 дүгээр сарын 01-ний өдрийн хөдөлмөрийн гэрээ, 2021 оны 04 дүгээр сарын 01-ний өдрийн ХГ-1/39 дугаартай Хөдөлмөрийн гэрээ, CW2118459 дугаартай Монголын үндэсний үйлчилгээ үзүүлэгч болон холбогдох бараа бүтээгдэхүүний гэрээ, 23 хуудас шилжүүлгийн мэдээлэл баримт зэрэг баримтуудыг шүүхэд гаргаж өгсөн.

 

                                                      ¯ÍÄÝÑËÝÕ нь:

 

1.Ø¿¿õ íýõýìæëýëèéн шаардлагыг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэх нь зүйтэй гэж үзлээ.

 

2.Нэхэмжлэгч Д.Ц нь ““С” ХХК-д холбогдуулан урьд эрхэлж байсан ажил, албан тушаалд эгүүлэн тогтоож, ажилгүй байсан хугацааны цалин гаргуулах, нийгмийн даатгал, эрүүл мэндийн даатгалыг нөхөн төлүүлж баталгаажилт хийхийг хариуцагчид даалгах тухай нэхэмжлэл гаргасан.

 

Нэхэмжлэгч Д.Ц нь хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны явцад нэхэмжлэлийн шаардлагаа цалин 24.278.714.76 төгрөг, алданги 8.798.606.23 төгрөг, нийт 33.077.320.99 төгрөгийг гаргуулах гэж нэмэгдүүлжээ.

 

3.Хариуцагч нь Д.Цтай хөдөлмөрийн гэрээг хугацаатай байгуулсан. Хөдөлмөрийн гэрээний хугацаа дууссан тул гэрээг дуусгавар болгож цаашид сунгахгүй болсон тул хөдөлмөрийн гэрээ дуусгавар болсон. Тиймээс нэхэмжлэлийн шаардлагыг хүлээн зөвшөөрөхгүй гэж маргасан.

 

4.Хэрэгт авагдсан болон шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдсэн “С” ХХК-ийн 2022 оны 09 дүгээр сарын 30-ны өдрийн Б-1/53 дугаартай “Д.Цын хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцааг дуусгавар болгох тухай” тушаал, “С” ХХК-ийн 2014 оны 04 дүгээр сарын 30-ны өдрийн НR1/1-02 дугаартай “Ажилд томилох” тушаал, Д.Цын Нийгмийн даатгалын дэвтрийн хуулбар, Нийгмийн даатгалын шимтгэл төлөлтийн талаарх тодорхойлолт, 2022 оны 04 дүгээр сарын 01-ний өдрийн ХГШ-1/31 дугаартай Хөдөлмөрийн гэрээ, 2020 оны 11 дүгээр сарын 09-ний өдрийн “Батламж”, хариуцагчийн хариу тайлбар, Хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцааг дуусгавар болгох тухай 1220 дугаартай мэдэгдэл, ажлын байрны тодорхойлолт, “С” ХХК-ийн 2014 оны 04 дүгээр сарын 01-ний өдрийн НR 1/1-02 дугаартай “Ажилд томилох тухай” тушаал, түүний хавсралт, “С” ХХК-ийн дүрэм, “С” ХХК-ийн Хөдөлмөрийн дотоод журам шинэчлэн батлах тухай, Хөдөлмөрийн гэрээний нэмэлт өөрчлөлт, 2019 оны 04 дүгээр сарын 01-ний өдрийн хөдөлмөрийн гэрээ, 2021 оны 04 дүгээр сарын 01-ний өдрийн ХГ-1/39 дугаартай Хөдөлмөрийн гэрээ, CW2118459 дугаартай Монголын үндэсний үйлчилгээ үзүүлэгч болон холбогдох бараа бүтээгдэхүүний гэрээ, 23 хуудас шилжүүлгийн мэдээлэл зэрэг нотлох баримтаар дараах үйл баримт тогтоогдож байна.

 

5.Нэхэмжлэгч Д.Ц нь “С” ХХК-ийн захирлын 2014 оны 04 дүгээр сарын 01-ний өдрийн HR1/1-02 дугаар тушаалаар Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 24 дүгээр зүйл, ажилтантай байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээ, “С” ХХК-ийн Улаанбаатар дах төв салбарт шинээр ажилтан авах орон тоо, шаардлагад үндэслэн Хүний нөөцийн ажилтанаар 2014 оны 04 дүгээр сарын 01-ний өдрөөс ажиллуулахаар томилогдсон байна. /хх-ийн 19/

 

“С” ХХК нь Д.Цтай 2021 оны 04 дүгээр сарын 01-ний өдрийн ХГ-1/39 дугаартай хөдөлмөрийн гэрээгээр тус байгууллагын хүний нөөцийн менежерээр Монгол улсын Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 23 дугаар зүйлийн 23.2.2 дах заалтыг баримтлан Ажил олгогч болон “О” ХХК-ийн хооронд байгуулсан гэрээний хугацаанд үндэслэн 2021 оны 04 дүгээр сарын 01-ний өдрөөс 2022 оны 03 дугаар сарын 31-ний өдрийг хүртэл нэг жилийн хугацаатайгаар гэрээг байгуулан ажиллуулжээ. /хх-ийн 38/

 

“С” ХХК нь нь Д.Цтай 2022 оны 04 дүгээр сарын 01-ний өдрийн ХГШ-1/31 дугаартай хөдөлмөрийн гэрээгээр тус байгууллагын хүний нөөцийн менежерээр Монгол улсын Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 50 дугаар зүйлийн 50.1.6, Ажил олгогч болон “О” ХХК-ийн хооронд байгуулсан № CW2118459 тоот гэрээний хугацаанд үндэслэн 2021 оны 04 дүгээр сарын 01-ний өдрөөс CW2118459 тоот гэрээний хугацаа дуусгавар болох өдөр хүртэл хугацаатайгаар гэрээг байгуулан ажиллуулжээ. /хх-ийн 45/

 

Нэхэмжлэгч Д.Ц нь дээрх хөдөлмөрийн гэрээг хүлээн зөвшөөрч гарын үсгээ зуржээ. Нэхэмжлэгч Д.Ц нь хөдөлмөрийн гэрээ байгуулсан тухайдаа маргаагүй болно.

 

Хариуцагч “С” ХХК-ийн үндсэн эрхлэх үйл ажиллагааны чиглэл нь “Катерингийн үйлчилгээ”-ний чиглэлтэй болох нь 5807476 дугаар Хуулийн этгээдийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээгээр тогтоогдож байна. /хх-ийн 21/

 

“С” ХХК-ийн Хөдөлмөрийн дотоод журмын 19 дүгээр зүйлийн 19.6-д “Үндсэн ажилтантай “О” ХХК болон компани байгуулсан гэрээний хугацаагаар хөдөлмөрийн гэрээг байгуулна”,

хөдөлмөрийн дотоод журмийн 19 дүгээр зүйлийн 19.19-д “Хөдөлмөрийн хугацаатай гэрээний хугацаа дуусахад “О” ХХК болон компани байгуулсан гэрээ сунгагдсан бол уг хугацаагаар, дуусгавар болсон бол хөдөлмөрийн гэрээг дуусгавар болгоно” гэж тус тус заажээ.

 

“О” ХХК, “С” ХХК нарын хооронд 2019 оны 04 дүгээр сарын 01-ний өдөр Монголын үндэсний үйлчилгээ үзүүлэгч /болон холбогдох бараа бүтээгдэхүүн/-ийн гэрээ CW2118459 дугаартай Кэмп болон байгууламжийн менежментийн үйлчилгээний гэрээг байгуулж, уг гэрээндээ гэрээний хугацаа 2 жил, гэрээний хугацааг компани өөрийн үзэмжээр дахин нэг жил сунгаж болно гэж заажээ.

 

“О” ХХК, “С” ХХК нарын хооронд 2022 оны 06 дугаар сарын 03-ны өдөр CW2118459 дугаартай Кэмп болон байгууламжийн менежментийн үйлчилгээнд Нэмэлт, өөрчлөлт оруулах гэрээг байгуулж гэрээний хугацааг 2022 оны 09 дүгээр сарын 30-ны хүртэл гэж байгуулжээ.

 

Ажил олгогч нь 2022 оны 04 дүгээр сарын 01-ний өдөр ХГШ-1/31 дугаар Хөдөлмөрийн гэрээ байгуулж, хөдөлмөрийн гэрээний хугацааг Ажил олгогч болон “О” ХХК-ийн хооронд байгуулсан № CW2118459 тоот гэрээний хугацаанд үндэслэн 2021 оны 04 дүгээр сарын 01-ний өдрөөс CW2118459 тоот гэрээний хугацаа дуусгавар болох өдөр хүртэл хугацаатайгаар гэрээг байгуулжээ.

 

“С” ХХК-ийн 2022 оны 09 дүгээр сарын 30-ны өдрийн Б-1/53 дугаар тушаалаар Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 50 дугаар зүйлийн 50.1.6 дахь заалт, 78 дугаар зүйлийн 78.1.3 дахь заалт, 2022 оны 04 дүгээр сарын 01-ний өдөр ажилтантай байгуулсан ХГШ-1/31 тоот хөдөлмөрийн гэрээний 2.9.1, 2.11, 6.2.1 дэх заалтуудыг тус тус үндэслэн тус компанийн Хүний нөөцийн хэлтсийн Хүний нөөцийн менежер албан тушаалтай Д.Цтай байгуулсан ХГШ-1/31 тоот хөдөлмөрийн гэрээний хугацаа манай компанийн “О” ХХК-тай байгуулсан СW2118459 тоот Үйлчилгээ үзүүлэх гэрээний хугацаа 2022 оны 09 дүгээр сарын 30-ны өдрөөр дуусгавар болж байгаатай холбоотойгоор мөн өдрөөр дуусгавар болж, цаашид сунгагдахгүй болсон тул үүрэгт ажлаас чөлөөлж, хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцааг дуусгавар болгожээ. /хх-ийн 3/

 

1999 оны Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 23 дугаар зүйлийн 23.2.2, энэ хуулийн 23.2.1-д заасан хөдөлмөрийн гэрээг талууд харилцан тохиролцсоноор хугацаатай хөдөлмөрийн гэрээ байгуулна гэж заасан.

 

“С” ХХК, Д.Ц нар нь хөдөлмөрийн гэрээний хугацаа 2022 оны 03 дугаар сарын 31-ний өдрөөс дуусгавар болж байсан тул ажил олгогчийн зүгээс Хөдөлмөрийн тухай шинэчилсэн хуультай нийцүүлэн хөдөлмөрийн гэрээг 2022 оны 04 дүгээр сарын 01-ний өдөр шинэчлэн байгуулсан нь Хөдөлмөрийн тухай /Шинэчлэн найруулсан/ хуулийн 50 дугаар зүйлийн 50.1.6 нийцжээ.

 

Хөдөлмөрийн гэрээний хугацаа дуусахад цаашид сунгахгүйгээр хөдөлмөрийн гэрээг дуусгавар болгосон ажил олгогчийн 2022 оны 09 дүгээр сарын 30-ны өдрийн Б-1/53 дугаар тушаал нь 2021 оны хөдөлмөрийн тухай хуулийн 78 дугаар зүйлийн 78.1.3-т заасныг зөрчөөгүй байна.

 

Иймд íýõýìæëýã÷ Д.Цын урьд эрхэлж байсан ажил, албан тушаалд эгүүлэн тогтоолгож, ажилгүй байсан хугацааны цалин 24.278.714.76 төгрөг, алданги 8.798.606.23 төгрөг, нийт 33.077.320.99 төгрөг гаргуулах, нийгмийн даатгал, эрүүл мэндийн даатгалыг нөхөн төлүүлж баталгаажилт хийхийг хариуцагчид даалгах тухай íýõýìæëýëèéí øààðäëàãûã õàíãàí øèéäâýðëýõ ¿íäýñëýë òîãòîîãäîõã¿é áàéõ òóë íýõýìæëýëèéã бүхэлд нь õýðýãñýõã¿é áîëãîõ íü ç¿éòýé .

 

Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 41 дүгээр зүйлийн 41.1.5 дэх хэсэгт зааснаар гомдлоор авч хэлэлцэх хэргийн нэхэмжлэл тул улсын тэмдэгтийн хураамж төлөхөөс чөлөөлөгдсөн болохыг дурдах нь зүйтэй байна.

 

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 115 дугаар зүйлийн 115.2.3, 116, 118 дугаар зүйлд заасныг удирдлага болгон        

                                                                                 

ТОГТООХ нь:

 

1.Хөдөлмөрийн тухай хууль /Шинэчилсэн найруулга 2021 он/ 158 äóãààð зүйлийн 158.2.2, 124 дүгээр зүйлийн 124.1, 127 дугаар ç¿éëèéí 127.1-д заасныг баримтлан урьд эрхэлж байсан ажил, албан тушаалд эгүүлэн тогтоолгож, ажилгүй байсан хугацааны цалин 24.278.714.76 төгрөг, алданги 8.798.606.23 төгрөг, нийт 33.077.320.99 төгрөг гаргуулах, нийгмийн даатгал, эрүүл мэндийн даатгалыг нөхөн төлүүлж баталгаажилт хийхийг хариуцагчид даалгах тухай Д.Цын íýõýìæëýëèéí øààðäëàãûã бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгосугай.

 

2.Èðãýíèé õýðýã ø¿¿õýä õÿíàí øèéäâýðëýõ òóõàé õóóëèéí 57 äóãààð ç¿éëèéí 57.1, Óëñûí òýìäýãòèéí õóðààìæèéí òóõàé õóóëèéí 41 ä¿ãýýð ç¿éëèéí 41.1.5-ä çààñíààð íýõýìæëýã÷ íü óëñûí òýìäýãòèéí õóðààìæààñ ÷ºëººëºãäсөн болохыг дурдсугай.

 

3.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.2, 119.4, 119.5, 119.7-д зааснаар шийдвэр танилцуулан сонсгомогц хүчинтэй болох ба уг өдрөөс 14 хоног өнгөрснөөс хойш шүүх хуралдааны оролцогч талууд 14 хоногийн дотор шүүхэд хүрэлцэн ирж шийдвэрийг өөрөө гардан авах үүргээ биелүүлээгүй нь давж заалдах гомдол гаргах хугацааг тоолоход саад болохгүй, шүүх хуралдаанд оролцоогүй талд шийдвэрийг гардуулсан эсхүл хүргүүлснээр гомдол гаргах хугацааг тоолох бөгөөд Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 120 дугаар зүйлийн 120.2 дахь хэсэгт зааснаар зохигч, тэдгээрийн төлөөлөгч, өмгөөлөгч энэхүү шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гаргах эрхтэй болохыг тайлбарласугай.

 

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ, د¯Ã×                               ×.ÄÀÂÀÀѯÐÝÍ