Монгол Улсын нэрийн өмнөөс

 

          дахь дундын иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч Д.Мөнхцэцэг даргалж,  хурлын  танхимд нээлттэй хийсэн  иргэний  хэргийн шүүх  хуралдаанаар *******, Хөдөө ******* ******* ******* ******* Яам, ******* ******* гийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч М.Наран-Эрдэний  нэхэмжлэлтэй, “ уул” ХХК-д  холбогдох “Худалдах, худалдан авах гэрээний үлдэгдэл төлбөр 2.53.68 төгрөг, алданги 5003.540 төгрөг, бүгд .534.08 төгрөг” гаргуулахыг  хүссэн  иргэний  хэргийг хянан хэлэлцэв.

         Шүүх  хуралдаанд:

          Хариуцагч: - анд , , , аймгийн ын , шарын - од оршин суух, , “ уул” ХХК-ний *******илтай 

                                               

                                               регистрийн  дугаар:ФБ – ********

 

         Шүүх  хуралдааны нарийн бичгийн дарга нар   оролцов.

                                                                            

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

     

          Нэхэмжлэгч: *******, Хөдөө ******* ******* ******* уйлдвэрийн *******ны харьяа ******* Эрхлэлтийг гийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч М. нь шүүхэд гарга нэхэмжлэлдээ: 

          Нэхэмжлэлийн агуулга:  “ ” ХХК нь 209 оны 0 сарын 30-ны байдлаар тус д хугацаа хэтэрсэн 2.53.68 төгрөгний өр төлбөртэй байна.

          Үүнд: 20 оны 9 сарын -ний өдөр ХШ-СЭ-20/30 гэрээ байгуулж 224 литр шатахууныг урьдчилгаа 50 хувь болох .040.400 төгрөг төлж үлдэгдэл төлбөрийг 20 оны сарын 25-ны дотор,

          20 оны 5 дугаар сарын 2-ны өдөр ТШ- СЭ-20/65 гэрээ байгуулж 2000 литр шатахууныг урьдчилгаа 50 хувь болох .00.000 төгрөг төлж үлдэгдэл төлбөрийг 20 оны -р сарын 25-ны дотор,

          208 оны 05 дугаар сарын 09-ны өдөр ТШ-СЭ-208/45 гэрээ байгуулж 2256 литр шатахууныг урьдчилгаа 50 хувь болох 2.23.250 төгрөг төлж үлдэгдэл төлбөрийг 208 оны сарын 25-ны дотор,

         208 оны 05 дугаар сарын 23-ны өдөр ҮР -СЭ- 208/262 гэрээ байгуулж 8 тн “-44” сортын үрийн буудайг урьдчилгаа 30 хувь буюу 3.08.000 төгрөг төлж үлдэгдэл .82.000 төгрөгийг 208 оны 0 дугаар сарын 30-ны дотор тус тус төлөхөөр гэрээ байгуулан ав.

          Гэвч “ ” ХХК нь дээрх гэрээний үүргийн гүйцэтгэлийг өнөөг хүртэл хангаагүй байгаа тул гэрээнүүдийн 4.2 дахь заалт, 4. дэх заалтуудыг үндэслэн алданги тооцоход төлөх ёстой төлбөрийн үнийн дүнгээс хэтэрч байгаа тул Иргэний хуулийн 232.4 дэх заалтыг баримтлан 209 оны 02 дугаар сарын 2-ны өдрөөр тасалбар болгон анз тооцоход:

      - 20 оны  9 сарын -ний өдөр ХШ-СЭ-20/30 гэрээд анз тооцоход

.040.400/2 = 520.000 төгрөг,

      - 20 оны 5 дугаар сарын 2-ны өдөр ТШ-СЭ-20/65 гэрээнд анз тооцоход 00.000 /2= 850.000 төгрөг,       

       - 208 оны 05 дугаар сарын 09-ны өдөр ТШ-СЭ-208/45 гэрээнд алданги тооцоход 2.23.250 *0.3 % = 6694 төгрөг *60 хоног = 40.640 төгрөг,

-208  оны 05 дугаар сарын 23-ны өдөр ҮР -СЭ-208/262 гэрээнд алданги тооцоход .82.000 * 0.5 % = 35 90 төгрөг *90 хоног = 3 23 900 төгрөг,

 Нийт алданги 5.003.540 төгрөг, нэхэмжлэлийн шаардлага нийт үнийн дүн: 2.53.68+ 5.003.540 = . 534.08 / Арван долоон сая таван зуун гучин дөрвөн мянга долоон зуун найман / төгрөг гаргуулах... гэжээ.

 

                Хариуцагч: “ ” ХХК-ий Н. шүүх хуралдаанд гарга тайлбартаа... 

             ...Нэхэмжлэлийн шаардлагын зарим хэсгийг хүлээн зөвшөөрч байна. Гэрээ хэлцэл хийж байгаад зээлээр ав  шатахуун болон “-44” сортын буудайны үнэ зэрэг бүгд 2.53.68 төгрөгийг төлөхөд татгалзахгүй. Харин  алдангийн тухайд бол хөнгөлөлт үзүүлээч гэж хүсэж байна. Манай компани нь 208   ургацаа хура******* авч чадалгүй цад даруулж 00 сая төгрөгийн хохирол амс. Тийм болохоор алдангиас чөлөөлж өгөхийг хүсч байна. Ургац алд талаар ын засаг дарга тодорхойлолт хийж өгсөн байгаа. Манайхаас гадна 3 компани ургац алд...гэв.

 

           Иргэний хавтаст хэрэгт авагд бичгийн нотлох баримтуудыг шинжлэн судлаад  ҮНДЭСЛЭХ нь:

 

              *******, Хөдөө ******* ******* ******* ******* *******ны харьяа ******* Эрхлэлтийг гийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч М. нь “ уул” ХХК-д л Н.д холбогдуулан “Худалдах, худалдан авах гэрээгээр ав шатахуун, “-44” сортын үрийн буудайн үлдэгдэл төлбөр, алдангийн хамт бүгд .534.08 төгрөг гаргуулахаар нэхэмжлэл гарг*******ээ.

         Хариуцагч “ уул” ХХК-ий Н. нь шүүх хуралдаанд “...зээлээр ав  шатахуун болон “ -44” сортын буудайны үнэ зэрэг бүгд 2.53.68 төгрөгийг төлөхөд татгалзахгүй...” гэснээр нэхэмжлэлийн шаардлагын зарим хэсгийг хүлээн зөвшөөрсөн байна.

         Харин 208 ургац алдсны улмаас төлөгдөх ёстой бай өр төлбөрөө төлөх боломжгүй бай тул  алданги 5003.540 төгрөгийг  төлөх боломжгүй гэжээ.

         “ уул” ХХК нь  аймгийн анд үйл *******иллагаа явуулдаг ба 208 цаг агаарын хүндрэлтэй байдлаас шалтгаалан ургац алд болох нь аймгийн ын Засаг даргын 208 оны 2 дугаар сарын -ны өдрийн /54 “...Тус анд газар тариалангийн чиглэлээр үйл *******иллагаа явуулдаг “ уул” ХХК-нь 208 нийт 34 га талбайд улаан буудай тариалж байгаль цаг уурын  байдлаас шалтгаалан ургацаа цад даруулж ургац алд нь үнэн болно”  гэх тодорхойлолт хариуцагчийн тайлбараар нотлогдож байх тул   нэхэмжлэлийн шаардлагын зарим хэсэг болох хариуцагчийн   гүйцэтгээгүй үүргийн үнийн дүнгээс 50 хувиар хэтрэхгүйгээр тооцож ирүүлсэн  5003.540 төгрөгийн алдангиас 208 төлөгдөх (40.640+323.900= 3633.540) төгрөгийн алдангийг хэрэгсэхгүй болгож, 20 төлөгдөх бай 30.000 (520.000+850.000= 30.000) төгрөгийн алдангийг хариуцагчаас гаргуулан бүгд 3.90.68 төгрөгийг “ уул” ХХК-ий Н.аар төлүүлэх үндэслэлтэй байна.                            

               “ ” ХХК-нь 2005 үүсгэн байгуулагд, Өлзийханы 00 хувийн хөрөнгө оруулалтай  нэг гишүүнтэй компани болох нь хэрэгт авагд Хуулийн этгээдийн улсын бүртгэлийн лавлагаагаар нотлогдож байна.

          *******, Хөдөө ******* ******* ******* ******* Яам, ******* ******* гийн гүйцэтгэх В.Үнэнбатын олгогсон итгэмжлэлийн дагуу тус гийн ахлах мэргэжилтэн М. шүүхэд нэхэмжлэл гарг*******, ******* ******* гийн салбарт менежер *******илтай т тус гийн гүйцэтгэх захирлын 208 оны 03 дугаар сарын 28-ны өдөр  0/34 итгэмжлэлээр төлөөлөх эрхийг олгосон байна.

           Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч М., нарт   шүүх хуралдааны товыг боломжит хугацаанд мэдэгдэхэд нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн М. нь “...томилолтын зардал байхгүй тул шүүх хуралдаанд оролцох боломжгүй байна. Иймд намайг оролцуулахгүйгээр хэргийг шийдвэрлэхэд татгалзахгүй, аймгаас итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч төлөөлөн шүүх хуралдаанд оролцоно”, нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч нь  шүүх хуралдаанд оролцох бай боловч “ руу *******лаар явж байгаа учир намайг оролцуулахгүйгээр хэргийг шийдвэрлэж өгнө үү” гэсэн хүсэлтүүдийг утсаар тус тус шүүхэд мэдэгдсэн  байх тул Иргэний хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 00 дугаар зүйлийн 00.-д зааснаар  нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч нарыг  оролцуулахгүйгээр хавтаст хэрэгт авагд нотлох баримтын хүрээнд хэргийг шийдвэрлэсэн болохыг дурдав.     

           Нэхэмжлэгч нь төсөвт байгууллага тул Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 4 зүйлийн 4..3-т зааснаар улсын тэмдэгтийн хураамжид 245.624 төгрөг төлөхөөс чөлөөлөгдсөн болохыг дурд*******, Иргэний хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 5 дугаар зүйлийн 5.-д зааснаар хариуцагч “ ” ХХК-иас нэхэмжлэлийн шаардлагын хангагд хэсэг болох 3.90.68 төгрөгөнд ногдох улсын тэмдэгтийн хураамж 22.456 төгрөгийг гаргуулан төрийн гийн орлого болгох  нь зүйтэй.

         

      Иргэний  хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн  5 дугаар  зүйлийн  5.2.2, 6, 8 дугаар зүйлд заасныг удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

 

          . Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн  06 дугаар зүйлийн 06.4-т зааснаар  *******, Хөдөө ******* ******* ******* ******* Яам, ******* ******* гийн нэхэмжлэлтэй ХХК-д холбогдох “Худалдах, худалдан авах гэрээний үлдэгдэл төлбөр .534.08 төгрөг гаргуулах”-ыг хүссэн иргэний хэргийн хариуцагч .534.08 төгрөгний нэхэмжлэлийн шаардлагын зарим хэсэг болох  2.53.68 төгрөгийг төлж барагдуулахаар хүлээн зөвшөөрснийг  баталсугай.  

    

        2. Иргэний хуулийн 232 дугаар зүйлийн 232., 232.2, 232.6, 262 дугаар зүйлийн 262., 263 дугаар зүйлүүдэд зааснаар “ ” ХХК-иас 3.90.68 төгрөгийг гаргуулан *******, Хөдөө ******* ******* ******* ******* Яам, ******* ******* д олгож, үлдэх  3.633.540 төгрөгийн нэхэмжлэлийн шаардлагыг хэрэгсэхгүй болгосугай.

  

         3. Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 4 зүйлийн 4..3-т зааснаар нэхэмжлэгч нь улсын тэмдэгтийн хураамжид 245.624 төгрөг төлөхөөс чөлөөлөгдсөн  болохыг дурд*******, Иргэний хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 5 дугаар зүйлийн 5.-д зааснаар хариуцагч “ ” ХХК-иас нэхэмжлэлийн шаардлагын хангагд хэсэг болох 3.90.68 төгрөгөнд ногдох улсын тэмдэгтийн хураамж 22.456 төгрөгийг гаргуулан төрийн гийн орлого болгосугай.

 

         4. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 9 зүйлийн 9.2-т зааснаар  шийдвэр  танилцуулан сонсгомогц  хүчинтэй болохыг дурдсугай.

 

 

        5. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 9 зүйлийн  9.4-т зааснаар  шүүх  хуралдаанд  оролцсон тал энэ  хуулийн 9.3-т заа  хугацаа  өнгөрснөөс  хойш 4  хоногийн  дотор  шүүхэд  хүрэлцэн ирж шийдвэрийг  өөрөө гардан  авахыг анхааруулсугай.

 

        6. Иргэний хэрэг шүүхэд  хянан шийдвэрлэх  тухай хуулийн 9 зүйлийн  9.5-д зааснаар мөн  хуулийн  9   зүйлийн 9.4-т заасны   дагуу  хүрэлцэн   ирж  шүүхийн  шийдвэрийг  аваагүй бол шүүх  хугацаа өнгөрснөөс хоногийн дотор баталгаат шуудангаар хүргүүлэн,  мөн   хуулийн 9   зүйлийн  9.6-д  зааснаар шийдвэрийг  гардан   авд   тооцсугай.

 

         . Иргэний  хэрэг шүүхэд  хянан шийдвэрлэх  тухай хуулийн  9 зүйлийн  9.-д зааснаар энэ хуулийн хуулийн 9 зүйлийн 9.4-т заасныдагуу  шийдвэрийг гардан аваагүй нь гомдол гаргах хугацааг хуульд заа журмын дагуу тоолоход саад болохгүйг дурьдсугай.

 

       8. Иргэний  хэрэг  шүүхэд  хянан  шийдвэрлэх  тухай  хуулийн  20 дугаар зүйлийн  20.2-т зааснаар зохигч, гуравдагч этгээд, тэдгээрийн төлөөлөгч буюу өмгөөлөгч анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг  эс зөвшөөрвөл гардан авснаас хойш  4 хоногийн дотор аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж  заалдах  шатны шүүхэд давж  заалдах гомдол  гаргах  эрхтэй.

 

 

                              

 

 

 

                                ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ                      Д.МӨНХЦЭЦЭГ