Сүхбаатар дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн Шийдвэр

2023 оны 04 сарын 24 өдөр

Дугаар 181/ШШ2023/01262

 
 

 

 

 

2023*******оны*******04*******сарын*******24*******өдөр

Дугаар*******181/ШШ2023/01262

Улаанбаатар*******хот

 

 ******* ******* ******* ******* ******* ******* ******* ******* ******* ******* ******* ******* 

 

 

МОНГОЛ*******УЛСЫН*******НЭРИЙН*******ӨМНӨӨС

 

 

үхбаатар*******үүргийн*******ргэний*******хэргийн*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******х*******хуралдааныг*******шүү*******.*******,*******ж,

 

: Э.Т -ын*******нэхэмжлэлтэй

:*******М ХК*******-д*******холбогдох ,*******

Даатгалын*******нөхөн*******төлбөрт*******3,164,000*******төгрөг*******гаргуулах*******тухай**************.

 

ؿ*******:*******

хариуцагчийн*******итгэмжлэгдсэн*******төлөөлөгч*******Э.О /РД**************/,*******

ш*******Б.Баярчимэг*******нар*******.*******

Нэхэмжлэгчийн*******итгэмжлэгдсэн*******төлөөлөгч*******О.Б шүүх*******хуралдаанд*******хүндэтгэн*******үзэх*******шалтгаангүйгээр*******хүрэлцэн*******ирээгүй*******тул*******хариуцагч*******талын*******хүсэлтээр*******түүний*******эзгүйд*******хэргийг*******хянан*******хэлэлцсэн*******болно.*******

 

:

 

1.Нэхэмжлэгч*******Э.Түвшинбаяр*******нь*******хариуцагч*******Мандал*******даатгал*******ХК-д*******холбогдуулан*******даатгалын*******нөхөн*******төлбөрт*******3,164,000*******төгрөг*******гаргуулахаар*******шаардсан.*******

 

Нэхэмжлэлийн*******шаардлагын*******үндэслэлээ*******дараах*******байдлаар*******тодорхойлж*******байна.

Үүнд:*******Би*******автомашины*******тээврийн*******хэрэгслийн*******даатгал*******болон*******жолоочийн*******хариуцлагын*******албан*******журмын*******даатгалын*******гэрээг*******Мандал*******даатгал*******ХК-тай*******өөрийн*******эзэмшлийн*******06-65*******УНИ*******улсын*******дугаартай,*******Toyota*******harrier*******маркийн*******автомашиныг*******нэг*******жилийн*******хугацаатай*******даатгуулахаар*******байгуулсан.*******

2022*******оны*******8*******дугаар*******сарын*******21-ний*******өдөр*******Архангай*******аймгийн*******Цэнхэр*******сумын*******халуун*******рашаан*******руу*******явах*******орон*******нутгийн*******шороон*******замд*******хөдөлгөөнд*******оролцох*******үед*******буюу*******шавартай*******хэсэг*******газарт*******урд*******хэсгээр*******сууж,*******улмаар*******урд*******буфер*******хүртэл*******шигдэн*******орсон*******бөгөөд*******хамт*******явж*******байсан*******машинаар*******хойш*******чирүүлэн*******гарах*******үед*******хойд*******буфер*******ханзарсан*******хохирол*******учирсан.*******

Тухайн*******үед*******би*******даатгалын*******компанийн*******шуурхай*******албанд*******дуудлага*******өгч,*******улмаар*******тэдний*******өгсөн*******заавар*******зөвлөгөөний*******дагуу*******дүрс*******бичлэг,*******фото*******зураг*******авч*******баталгаажуулсан*******бөгөөд*******Улаанбаатар*******хотод*******ирж,*******Сүлд*******үнэлгээ*******ХХК-аар*******хохирлын*******үнэлгээ*******хийлгэсний*******дагуу*******2022*******оны*******8*******дугаар*******сарын*******22-ны*******өдрийн*******430*******дугаар*******үнэгээний*******тайлангаар*******эд*******ангийн*******хохирлын*******үнэлгээг*******нийт*******2,990,000*******төгрөгөөр*******тогтоож,*******хураамжид*******174,000*******төгрөгийг*******төлсөн.

Улмаар*******Мандал*******даатгал*******ХК-аас*******тээврийн*******хэрэгслийн*******даатгалын*******нөхөн*******төлбөрт*******2,990,000*******төгрөгийг*******гаргуулахаар*******холбогдох*******бичиг*******баримтыг*******бүрэн*******бүрдүүлж*******хүлээлгэн*******өгсөн.*******Гэтэл*******даатгалын*******компаниас*******2022*******оны*******8*******дугаар*******сарын*******26-ны*******өдрийн*******22/913*******дугаар*******албан*******бичгээр*******тээврийн*******хэрэгсэлд*******учирсан*******хохирлын*******шалтгаан*******нь*******даатгалын*******гэрээнд*******заагдаагүй*******эрсдэл,*******мөн*******мэргэжлийн*******байгууллагын*******акт,*******дүгнэлт*******ирүүлээгүй*******гэх*******үндэслэлээр*******даатгалын*******нөхөн*******төлбөр*******олгохоос*******татгалзаж*******шийдвэрлэсэн*******байдаг.*******

Тухайн*******үед*******зорчих*******хэсгийн*******ойр*******орчимд*******усархаг*******хар*******хөрстэй*******байсан*******тул*******жолооч*******би*******зорчих*******хэсгээс*******гаралгүй*******явж*******байхад*******гэнэт*******урд*******хэсгээрээ*******доош*******тонгойн*******суусан.*******Тодруулбал*******өнгөн*******хэсэг*******нь*******хатсан*******шавар*******байсан*******бөгөөд*******нүдээр*******харахад*******мэдэгдэхээргүй*******нөхцөл*******байдлын*******улмаас*******тээврийн*******хэрэгсэл*******шаварт*******цөмрөн*******орсон.*******

Талуудын*******хооронд*******байгуулагдсан*******даатгалын*******гэрээний*******1*******дэх*******хэсгийн*******1.3.С-т*******хөрсний*******нуралт,*******гулгалт,*******цөмрөлт*******гэж*******заасан*******байх*******бөгөөд*******миний*******тээврийн*******хэрэгсэлд*******учирсан*******хохиролтой*******нийцэж*******байна*******гэж*******үзэж*******байна.

Мөн*******даатгалын*******гэрээнд*******заасан*******шуурхай*******албаны*******утсанд*******холбогдож*******заавар*******зөвлөгөөг*******авсаны*******үндсэн*******дээр*******фото*******болон*******дүрс*******бичлэгээр*******баримтжуулсан*******байхад*******баримтыг*******хуурамчаар*******бүрдүүлсэн*******мэтээр*******тайлбарлаж*******нөхөн*******төлбөр*******олгохоос*******татгалзсаныг*******хүлээн*******зөвшөөрөх*******боломжгүй,*******шуурхай*******албанаас*******мэргэжлийн*******байгууллагын*******акт,*******дүгнэлт*******гаргуулах*******шаардлагатай*******талаар*******огт*******заавар*******зөвлөгөө*******өгөөгүй*******байхад*******уг*******баримтуудыг*******ирүүлээгүй*******гэж*******татгалзаж*******байгаа*******нь*******үндэслэлгүй*******байна.*******Хэрэв*******шуурхай*******албанаас*******уг*******заавар*******зөвлөгөөг*******өгсөн*******бол*******жолооч*******би*******тухайн*******сумын*******Засаг*******захиргаанд*******хандан*******орон*******нутгийн*******зам*******шавар*******устай*******байсан*******талаарх*******тодорхойлолт*******болон*******цагдаад*******дуудлага*******өгч,*******ослын*******газар*******хэмжилт,*******үзлэг*******хийлгэх*******бүрэн*******боломжтой*******байсан.*******

Би*******даатгалын*******компаниас*******гаргасан*******дээрх*******шийдвэрийг*******эс*******зөвшөөрч,*******Санхүүгийн*******зохицуулах*******хороо-нд*******гомдол*******гаргасан*******боловч*******2022*******оны*******9*******дүгээр*******сарын*******08-ны*******өдрийн*******9/3502*******тоот*******албан*******бичгээр*******гомдлыг*******хангахаас*******татгалзаж*******шийдвэрлэсэн.*******Үүний*******дагуу*******Санхүүгийн*******зохицуулах*******хорооны*******эрх*******зүйн*******байдлын*******тухай*******хуулийн*******33*******дугаар*******зүйлийн*******33.2-т*******заасны*******дагуу*******иргэний*******журмаар*******шүүхэд*******хандахаас*******өөр*******аргагүй*******нөхцөл*******байдалд*******хүрлээ.*******

Даатгуулагч*******би*******жолоочийн*******хариуцлага*******болон*******тээврийн*******хэрэгслийн*******даатгалыг*******Мандал*******даатгал*******ХК-д*******бүрэн*******даатгуулсан,*******мөн*******даатгалын*******компанийн*******хамгийн*******өндөр*******даатгалын*******бүтээгдэхүүнийг*******сонгон*******авч*******үйлчлүүлчихээд*******өөрийн*******тээврийн*******хэрэгсэлд*******учирсан*******хохирлоо*******авч*******чадахгүй*******хохирч*******байгаад*******туйлын*******гомдолтой*******байна.*******

Иймд*******Мандал*******даатгал*******ХК-аас*******2022*******оны*******02*******дугаар*******сарын*******17-ны*******өдрийн*******22008773*******дугаар*******тээврийн*******хэрэгслийн*******даатгалын*******гэрээний*******дагуу*******тээврийн*******хэрэгслийн*******даатгалын*******нөхөн*******төлбөрт*******2,990,000*******төгрөг,*******үнэлгээний*******зардал*******174,000*******төгрөг,*******нийт*******3,164,000*******төгрөгийг*******гаргуулж*******өгнө*******үү.

Хэдийгээр*******тээврийн*******хэрэгслийн*******өмчлөх*******эрх*******Траст*******финанс*******ББСБ*******ХХК-ийн*******нэр*******дээр*******боловч*******тухайн*******тээврийн*******хэрэгслийн*******даатгалын*******гэрээний*******оролцогч*******нь*******эзэмшигч*******тул*******шаардах*******эрхийг*******хэрэгжүүлж*******байгаа*******болно*******гэжээ.*******

 

2.Хариуцагч*******Мандал*******даатгал*******ХК*******нь*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагыг*******эс*******зөвшөөрч*******дараах*******байдлаар*******тайлбарлаж*******байна.*******

Үүнд:*******Даатгуулагч*******Энхбаатарын**************нь*******манай*******компанитай*******2022*******оны*******02*******дугаар*******сарын*******17-ны*******өдөр*******06-65*******УНИ*******улсын*******дугаартай*******тоёота*******хариэр*******маркийн*******тээврийн*******хэрэгслийг*******даатгуулж,*******22008773*******тоот*******тээврийн*******хэрэгслийн*******даатгалын*******гэрээ*******байгуулсан.*******

Даатгуулагчаас*******2022*******оны*******8*******дугаар*******сарын*******21-ний*******өдөр*******Архангай*******аймгийн*******Цэнхэр*******суман*******халуун*******рашаан*******руу*******явах*******замдаа*******шаварт*******сууж,*******машины*******урд*******хэсгээрээ*******шаварт*******шигдэн*******орсон*******тул*******хамт*******явж*******байсан*******тээврийн*******хэрэгслээ*******татуулсны*******улмаас*******урд*******болон*******хойд*******буферээ*******гэмтээсэн*******гэх*******тохиолдолд*******даатгалын*******нөхөн*******төлбөр*******олгуулах*******хүсэлт*******ирүүлсэний*******дагуу*******холбогдох*******материалыг*******судалж*******үзэхэд*******даатгуулагч*******нь*******тохиолдлын*******үед*******хаана,*******ямар*******шалтгааны*******улмаас*******хэрхэн*******хохирол*******учирсан*******болохыг*******нотлох*******тодорхой*******баримтыг*******ирүүлээгүй*******байх*******бөгөөд*******тохиолдол*******болсон*******гэх*******өдрийн*******маргааш*******нь*******зураг*******дарж,*******бичлэг*******хийн*******Улаанбаатар*******хотод*******ирсний*******дагуу*******нөхөн*******үзлэг*******хийлгүүлсэн.*******

Дээрх*******тохиолдол*******нь*******даатгуулагчтай*******байгуулсан*******даатгалын*******гэрээний*******эрсдэлд*******хамаарахгүй*******эрсдэл,*******шалтгааны*******улмаас*******үүссэн*******хохирол*******байх*******тул*******Тээврийн*******хэрэгслийн*******даатгалын*******гэрээний*******1-т*******хамрагдахүй*******нөхцлүүд*******/а/*******даатгалын*******гэрээнд*******заагдаагүй*******эрсдэл,*******шалтгааны*******улмаас*******учирсан*******хохирол,*******

Ерөнхий*******хамрагдахгүй*******нөхцөл*******4б*******Учирсан*******хохирлын*******шалтгаан*******болон*******хэмжээг*******тогтооход*******шаардлагатай*******нотлох*******баримт,*******дүгнэлт,*******гэрээний*******нөхөн*******төлбөрийн*******материал*******хэсэгт*******заасан*******баримт*******бичиг,*******мэдээ*******мэдээллийг*******даатгагчид*******бүрэн*******гүйцэт*******өгөх,*******

Даатгалын*******тухай*******хуулийн*******8.5-т*******Даатгагч*******дараах*******үндэслэлээр*******нөхөн*******төлбөрийг*******бүрэн*******буюу*******зарим*******хэсгийг*******олгохоос*******татгалзаж*******болно,*******8.5.3-т*******Даатгалын*******гэрээнд*******зааснаас*******бусад*******шалтгаанаар*******хохирол*******гарсан*******гэх*******заалтуудыг*******тус*******тус*******үндэслэн*******нөхөн*******төлбөр*******олгохоос*******татгалзаж*******шийдвэрлэсэн.*******

Мөн*******даатгуулагч*******дээрх*******татгалзсан*******шийдвэрийг*******эс*******зөвшөөрөн*******Санхүүгийн*******зохицуулах*******хороонд*******гомдол*******гаргасан*******бөгөөд*******хорооноос*******даатгагчийн*******даатгалын*******нөхөн*******төлбөр*******олгохоос*******татгалзсан*******шийдвэрийг*******үндэслэлтэй*******байна*******гэж*******дүгнэсэн*******байдаг.

Иймд*******Э.Түвшинбаярын*******даатгалын*******нөхөн*******төлбөрт*******3,164,000*******төгрөг*******гаргуулах*******нэхэмжлэлийг*******бүхэлд*******нь*******хүлээн*******зөвшөөрөхгүй*******тул*******хэрэгсэхгүй*******болгож*******өгнө*******үү*******гэжээ.*******

 

3.Нотлох*******баримтын*******тухайд*******

 

3.1*******Нэхэмжлэгчээс:

2022*******оны*******9*******дүгээр*******сарын*******13-ны*******өдөр*******О.Баяржаргалд*******олгосон*******итгэмжлэл,*******

Сүлд*******үнэлгээ*******174,000*******төгрөгийн*******баримт,*******

Сүлд*******үнэлгээ*******ХХК-ийн*******2022*******оны*******8*******дугаар*******сарын*******22-ны*******өдрийн*******430*******дугаартай*******автомашин*******техникийн*******үнэлгээний*******тайлан,

06-65*******УНИ*******улсын*******дугаартай*******тээврийн*******хэрэгслийн*******фото*******зураг,

Санхүүгийн*******зохицуулах*******хорооны*******ажлын*******албаны*******2022*******оны*******9*******дүгээр*******сарын*******08-ны*******өдрийн*******9/3502*******дугаартай*******иргэн*******Э.Түвшинбаяр*******танаа*******Даатгалын*******нөхөн*******төлбөрийн*******тухай*******албан*******бичиг,

06-65*******УНИ*******улсын*******дугаартай*******тээврийн*******хэрэгслийн*******техникийн*******тодорхойлолт,*******

2022*******оны*******02*******дугаар*******сарын*******16-ны*******өдөр*******М.Бат-Өлзий,*******Э.Түвшинбаяр*******нарын*******хооронд*******байгуулсан*******Тээврийн*******хэрэгсэл*******худалдах-худалдан*******авах*******гэрээ,*******

2022*******оны*******02*******дугаар*******сарын*******16-ны*******өдрийн*******ЛЗ-22/04*******дугаартай*******Траст*******финанс*******ББСБ*******ХХК,*******Э.Түвшинбаяр*******нарын*******хооронд*******байгуулсан*******зээлийн*******гэрээ,*******зээлийн*******эргэн*******төлөлтийн*******хуваарь,*******

2022*******оны*******02*******дугаар*******сарын*******16-ны*******өдрийн*******ЛЗ-22/04-01*******дугаартай*******Траст*******финанс*******ББСБ*******ХХК,*******Э.Түвшинбаяр*******нарын*******хооронд*******байгуулсан*******эд*******хөрөнгө*******өмчлөлд*******шилжүүлэх*******/фидуци/*******гэрээ*******гэсэн*******баримтуудыг,

 

3.2*******Хариуцагчаас:*******

Мандал*******даатгал*******ХК-ийн*******хуулийн*******этгээдийн*******улсын*******бүртгэлийн*******гэрчилгээний*******хуулбар,

Мандал*******даатгал*******ХК-ийн*******2022*******оны*******10*******дугаар*******сарын*******20-ны*******өдрийн*******22/1073*******дугаартай*******Э.Оюунсайхан,*******Г.Одгэрэл*******нарыг*******итгэмжлэгдсэн*******төлөөлөгчөөр*******томилсон*******албан*******бичиг,*******

Мандал*******даатгал*******ХК-ийн*******2023*******оны*******02*******дугаар*******сарын*******13-ны*******өдрийн*******23/136*******дугаартай*******Нотлох*******баримт*******хүргүүлэх*******тухай*******албан*******бичиг,*******

2022*******оны*******02*******дугаар*******сарын*******17-ны*******өдрийн*******22008773*******дугаартай*******4х4*******тээврийн*******хэрэгслийн*******даатгалын*******гэрээ,*******

Жолоочийн*******хариуцлагын*******албан*******журмын*******даатгалын*******гэрээний*******даатгуулагчийн*******мэдүүлгийн*******маягт,*******

Мандал*******даатгал*******ХК-ийн*******2022*******оны*******8*******дугаар*******сарын*******26-ны*******өдрийн*******22/913*******дугаартай*******даатгуулагч*******Э.Түвшинбаяр*******танаа*******Нөхөн*******төлбөрийн*******шийдвэрийн*******тухай*******албан*******бичиг*******гэсэн*******баримтуудыг*******тус*******тус*******шүүхэд*******гаргаж*******өгсөн.*******

 

3.3*******Шүүхээс:*******

Нэхэмжлэгч*******талын*******хүсэлтээр*******Н.Алтансүх,*******Б.Гомбодорж*******нарыг*******гэрчээр*******асуусан*******тэмдэглэл*******гэсэн*******баримтуудыг*******бүрдүүлсэн*******болно.*******

 

Шүүх*******хуралдаанаар*******зохигчийн*******тайлбар,*******хавтас*******хэрэгт*******цугларсан*******бичгийн*******баримтуудыг*******шинжлэн*******судлаад*******

 

нь:

 

1.Нэхэмжлэгч*******Э.Түвшинбаяр*******нь*******хариуцагч*******Мандал*******даатгал*******ХК-д*******холбогдуулан*******даатгалын*******нөхөн*******төлбөрт*******3,164,000*******төгрөг*******гаргуулах*******тухай*******нэхэмжлэлийг*******шүүхэд*******гаргажээ. 

 

2.Хариуцагч*******нь*******даатгуулагч*******нь*******тохиолдлын*******үед*******хаана,*******ямар*******шалтгааны*******улмаас*******хэрхэн*******хохирол*******учирсан*******болохыг*******нотлох*******тодорхой*******баримтыг*******ирүүлээгүй,*******даатгалын*******гэрээний*******эрсдэлд*******хамаарахгүй*******эрсдэл,*******шалтгааны*******улмаас*******үүссэн*******хохирол*******гэж*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагыг*******эс*******зөвшөөрч,*******маргаж*******байна. 

 

3.Шүүх*******дараах*******үндэслэлээр*******нэхэмжлэгч*******Э.Түвшинбаярын*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагын*******зарим*******хэсгийг*******хангах*******үндэслэлтэй*******байна*******гэж*******дүгнэв.*******

 

3.1.Нэхэмжлэгч*******нь*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагын*******үндэслэлээ*******Мандал*******даатгал*******ХК-тай*******байгуулсан*******автомашины*******тээврийн*******хэрэгслийн*******даатгал*******болон*******жолоочийн*******хариуцлагын*******албан*******журмын*******даатгалын*******гэрээгээр*******өөрийн*******эзэмшлийн*******06-65*******УНИ*******улсын*******дугаартай,*******Toyota*******harrier*******маркийн*******автомашиныг*******нэг*******жилийн*******хугацаатай*******даатгуулсан,*******2022*******оны*******8*******дугаар*******сарын*******21-ний*******өдөр*******Архангай*******аймгийн*******Цэнхэр*******сумын*******халуун*******рашаан*******руу*******явахдаа*******орон*******нутгийн*******шороон*******замд*******хөдөлгөөнд*******оролцох*******үед*******буюу*******шавартай*******газарт*******урд*******хэсгээр*******сууж,*******улмаар*******урд*******буфер*******хүртэл*******шигдэн*******орсны*******улмаас*******машинаар*******хойш*******чирүүлэн*******гарах*******үед*******хойд*******буфер*******ханзарсан*******хохирол*******учирсан*******тул*******даатгалын*******гэрээний*******1*******дэх*******хэсгийн*******1.3.С-т*******хөрсний*******нуралт,*******гулгалт,*******цөмрөлт*******гэж*******заасанд*******хамаарна,

даатгалын*******компанийн*******шуурхай*******албанд*******дуудлага*******өгч,*******тэдний*******өгсөн*******заавар*******зөвлөгөөний*******дагуу*******дүрс*******бичлэг,*******фото*******зураг*******авч*******баталгаажуулан,*******Улаанбаатар*******хотод*******ирж,*******Сүлд*******үнэлгээ*******ХХК-аар*******хийлгэн,*******2022*******оны*******8*******дугаар*******сарын*******22-ны*******өдрийн*******430*******дугаар*******үнэлгээний*******тайлангаар*******2,990,000*******төгрөгөөр*******тогтоож,*******хураамжид*******174,000*******төгрөгийг*******тус*******тус*******төлсөн.

даатгалын*******гэрээнд*******заасан*******шуурхай*******албаны*******утсанд*******холбогдож*******заавар*******зөвлөгөөг*******авсаны*******үндсэн*******дээр*******фото*******болон*******дүрс*******бичлэгээр*******баримтжуулсан,*******шуурхай*******албанаас*******мэргэжлийн*******байгууллагын*******акт,*******дүгнэлт*******гаргуулах*******шаардлагатай*******талаар*******огт*******заавар*******зөвлөгөө*******өгөөгүй*******учир*******уг*******баримтуудыг*******ирүүлээгүй*******гэж*******татгалзаж*******байгаа*******нь*******үндэслэлгүй*******тул*******даатгалын*******нөхөн*******төлбөрт*******3,164,000*******төгрөгийг*******гаргуулах*******үндэслэлтэй*******гэж*******тайлбарласан.*******

 

3.2.Хариуцагч*******нь*******даатгуулагч*******нь*******тохиолдлын*******үед*******хаана,*******ямар*******шалтгааны*******улмаас*******хэрхэн*******хохирол*******учирсан*******болохыг*******нотлох*******тодорхой*******баримтыг*******ирүүлээгүй*******байх*******бөгөөд*******тохиолдол*******болсон*******гэх*******өдрийн*******маргааш*******нь*******зураг*******дарж,*******бичлэг*******хийн*******Улаанбаатар*******хотод*******ирсний*******дагуу*******нөхөн*******үзлэг*******хийлгүүлсэн.*******

Дээрх*******тохиолдол*******нь*******даатгуулагчтай*******байгуулсан*******даатгалын*******гэрээний*******эрсдэлд*******хамаарахгүй*******эрсдэл,*******шалтгааны*******улмаас*******үүссэн*******хохирол,*******гэрээний*******1-/а/,*******Ерөнхий*******хамрагдахгүй*******нөхцөл*******4б,*******Даатгалын*******тухай*******хуулийн*******8.5,*******8.5.3*******дахь*******заалтуудыг*******тус*******тус*******үндэслэн*******нөхөн*******төлбөр*******олгохоос*******татгалзаж*******шийдвэрлэснийг*******Санхүүгийн*******зохицуулах*******хорооноос*******үндэслэлтэй*******байна*******гэж*******дүгнэсэн*******байдаг*******тул*******Э.Түвшинбаярын*******даатгалын*******нөхөн*******төлбөрт*******3,164,000*******төгрөг*******гаргуулах*******нэхэмжлэлийг*******бүхэлд*******нь*******хүлээн*******зөвшөөрөхгүй*******гэж*******маргаж*******байна.*******

 

4.Хэрэгт*******цугларсан*******бичгийн*******баримтаар*******болон*******талуудын*******тайлбараар*******дараах*******үйл*******баримт*******тогтоогдож*******байна.*******

 

4.1*******Нэхэмжлэгч*******Э.Түвшинбаяр*******нь*******2022*******оны*******02*******дугаар*******сарын*******16ы*******өдрийн*******М.Бат-Өлзийтэй*******байгуулсан*******тээврийн*******хэрэгсэл*******худалдах-худалдан*******авах*******гэрээгээр*******тоёота*******харрер*******маркийн*******тээврийн*******хэрэгслийг*******52,800,000*******төгрөгөөр*******худалдан*******авахаар*******тохиролцож,*******урьдчилгаа*******22,800,000*******төгрөгийг*******дансаар*******шилжүүлэн,*******үлдэгдэл*******30,000,000*******төгрөгийг*******Траст*******финанс*******ББСБ*******ХХК-аас*******авах*******зээлээр*******төлөхөөр*******тохиролцож,*******улмаар*******Траст*******финанс*******ББСБ*******ХХК-тай*******2022*******оны*******02*******дугаар*******сарын*******16-ны*******өдрийн*******ЛЗ-22/04*******дугаартай*******зээлийн*******гэрээ,*******мөн*******өдрийн*******ЛЗ-22/04-01*******дугаартай*******эд*******хөрөнгө*******өмчлөлд*******шилжүүлэх*******гэрээг*******тус*******тус*******байгуулан,*******30,000,000*******төгрөгийн*******зээлийг*******36*******сарын*******хугацаатай*******байгуулан,*******06-65*******УНИ*******улсын*******дугаартай,*******тоёота*******харрер*******маркийн*******тээврийн*******хэрэгслийг*******зээлдэгч*******Траст*******финанс*******ББСБ*******ХХК-ийн*******өмчлөлд*******бүртгүүлэн,*******өөрийн*******эзэмшилд*******авчээ.*******

 

4.2*******Улмаар*******нэхэмжлэгч*******Э.Түвшинбаяр*******нь*******Мандал*******даатгал*******ХК-тай*******2022*******оны*******02*******дугаар*******сарын*******17-ны*******өдөр*******22008773*******дугаартай*******4х4*******Тээврийн*******хэрэгслийн*******даатгалын*******гэрээ-г*******байгуулан*******06-65*******УНИ*******улсын*******дугаартай,*******тоёота*******харрер*******маркийн*******тээврийн*******хэрэгслийг*******үнэлгээг*******52,000,000*******төгрөг*******гэж*******тохиролцон,*******даатгалын*******хураамжид*******1,370,520*******төгрөгийг*******төлсөн байна. 

 

4.3*******Иймд*******талуудын*******хооронд*******Иргэний*******хуулийн*******431*******дүгээр*******зүйлийн*******431.1,*******431.4,*******43*******дугаар*******зүйлийн*******43.2.1-д*******заасан*******шаардлагыг*******хангасан,*******талуудын*******хүсэл*******зоригийг*******илэрхийлсэн*******хүчин*******төгөлдөр*******хэлцэл*******байгуулагдсан*******гэж*******үзлээ.

 

Учир*******нь*******Иргэний*******хуулийн*******43*******дугаар*******зүйлийн*******43.2.1-т*******бичгээр*******хийх*******хэлцлийг*******талууд*******хүсэл*******зоригоо*******илэрхийлсэн*******баримт*******бичиг*******үйлдэж,*******гарын*******үсэг*******зурсан*******тохиолдолд*******хийсэн*******гэж*******үзнэ*******гэж,*******

мөн*******хуулийн*******431*******дүгээр*******зүйлийн*******431.1-т*******даатгалын*******гэрээгээр*******даатгагч*******нь*******даатгалын*******тохиолдол*******бий*******болоход*******даатгуулагчид*******учирсан*******хохирол*******буюу*******хэлэлцэн*******тохирсон*******даатгалын*******нөхөн*******төлбөрийг*******төлөх,*******даатгуулагч*******нь*******даатгалын*******хураамж*******төлөх*******үүргийг*******тус*******тус*******хүлээнэ,*******

431.4-т*******даатгалын*******гэрээнд*******даатгалын*******зүйл,*******даатгалын*******эрсдэлийн*******төрөл,*******даатгалын*******үнэлгээний*******хэмжээ,*******даатгалын*******хугацаа,*******түүнийг*******дахин*******сунгах*******нөхцөл,*******даатгалын*******хураамжийн*******хэмжээ,*******түүнийг*******төлөх*******хугацаа,*******даатгагч,*******даатгуулагчийн*******эрх,*******үүрэг,*******хариуцлага,*******гэрээг*******дүгнэх,*******цуцлах,*******түүнд*******өөрчлөлт*******оруулах*******нөхцөл*******зэргийг*******тусгана*******гэж*******заажээ.*******

 

4.4*******Нэхэмжлэгч*******Э.Түвшинбаяр*******нь*******2022*******оны*******8*******дугаар*******сарын*******21-ний*******өдөр*******06-65*******УНИ*******улсын*******дугаартай,*******тоёота*******харрер*******маркийн*******тээврийн*******хэрэгслийг*******жолоодон,*******Улаанбаатар*******хотоос*******Архангай*******аймгийн*******Цэнхэр*******сумын*******халуун*******рашаан*******руу*******явах*******үед*******тээврийн*******хэрэгсэл*******нь*******шаварт*******сууж,*******улмаар*******өөр*******тээврийн*******хэрэгслээр*******татаж*******гаргах*******үед*******уг*******тээврийн*******хэрэгслийн*******хойд*******буфер*******хагарч*******цуурсан,*******сэтэрсэн*******гэмтэл*******учирсаны*******улмаас*******2,990,000*******төгрөгийн*******хохирол*******учирсан,*******хохирлын*******үнэлгээг*******хийлгэхэд*******174,000*******төгрөгийг*******төлсөн*******болох*******нь*******хавтас*******хэрэгт*******авагдсан*******Сүлд*******үнэлгээ*******ХХК-ийн*******2022*******оны*******8*******дугаар*******сарын*******22-ны*******өдрийн*******430*******дугаартай*******автомашин*******техникийн*******үнэлгээний*******тайлан,*******174,000*******төгрөг*******төлсөн*******талаарх*******баримт,*******тээврийн*******хэрэгслийн*******үнэлгээ*******хийх*******үеийн*******фото*******зураг*******зэргээр*******тогтоогдож*******байна.*******

 

4.5*******Нэхэмжлэгч*******нь*******даатгагч*******Мандал*******даатгал*******ХК-д*******тээврийн*******хэрэгсэлд*******учирсан*******хохирлыг*******төлүүлэх*******хүсэлт*******гаргасныг*******даатгагч*******Мандал*******даатгал*******ХК-ийн*******зүгээс*******2022*******оны*******8*******дугаар*******сарын*******26-ны*******өдөр*******даатгалын*******гэрээний*******1*******дэх*******хэсэгт*******хамрагдахгүй*******нөхцлийн*******/а/-д*******даатгалын*******гэрээнд*******заагдаагүй*******эрсдэл,*******шалтгааны*******улмаас*******учирсан*******хохирол,*******учирсан*******хохирлын*******шалтгаан*******болон*******хэмжээг*******тогтооход*******шаардлагатай*******баримт,*******дүгнэлт,*******гэрээний*******нөхөн*******төлбөрийн*******материал*******хэсэгт*******заасан*******баримт*******бичиг,*******мэдээллийг*******даатгагчид*******бүрэн*******гүйцэт*******өгөх*******заалтуудыг*******үндэслэн*******нөхөн*******төлбөрийг*******олгохоос*******татгалзсан*******тул*******тэрээр*******Даатгалын*******тухай*******хуулийн*******82*******дугаар*******зүйлийн*******82.1-д*******заасны*******дагуу*******Санхүүгийн*******зохицуулах*******хороонд*******гомдол*******гаргахад*******Санхүүгийн*******зохицуулах*******хороо*******2022*******оны*******9*******дүгээр*******сарын*******08-ны*******өдөр*******9/3502*******тоот*******албан*******бичгээр*******Даатгалын*******тухай*******хуулийн*******8*******дугаар*******зүйлийн*******8.5-д*******даатгалын*******гэрээнд*******зааснаас*******бусад*******шалтгаанаар*******хохирол*******гарсан*******үндэслэлээр*******татгалзсаныг*******үндэслэлгүй*******гэж*******үзэхээргүй*******байх*******тул*******шүүхэд*******хандан*******шийдвэрлүүлэх*******боломжтой*******гэсэн*******хариуг*******өгсний*******дагуу*******нэхэмжлэлээ*******шүүхэд*******гаргажээ.

 

4.6*******Даатгалын*******тухай*******хуулийн*******4*******дүгээр*******зүйлийн*******4.1.4.-т*******даатгалын*******тохиолдол*******гэж*******даатгуулсан*******зүйлд*******учирсан*******хохирол,*******тохиролцсон*******болзол*******бүрдэхийг*******гэж*******зааснаас*******үзэхэд*******тухайн*******даатгалын*******тохиолдол*******нь*******даатгалын*******зүйлд*******учирсан*******хохирлыг*******хохирол*******учирсан*******шалтгаантай*******хамтад*******нь*******тохиролцсон*******байхыг*******ойлгохоор*******байна.*******

 

4.7*******Талуудын*******хооронд*******байгуулсан*******даатгалын*******гэрээний*******1*******дүгээр*******хэсэг*******Тээврийн*******хэрэгслийн*******хамгаалалт*******хэсгийн*******1*******дүгээр*******зүйлийн*******1.3*******Байгалийн*******эрсдэл*******/с/-д*******хөрсний*******нуралт,*******гулгалт,*******цөмрөлт*******гэж*******зааснаас даатгагч нь уг*******эрсдэл*******учирсан*******тохиолдолд*******даатгалын*******нөхөн*******төлбөрийг*******олгохоор,*******мөн*******гэрээний*******Нөхөн*******төлбөрийн*******нөхцөл*******хэсгийн*******16-д*******Даатгагч*******дараах*******тохиолдлуудад*******даатгалын*******зүйлд*******учирсан*******хохирлын*******үнийн*******дүнгийн*******50*******хувиас*******хариуцах*******хэсгийг*******хассан*******дүнгээр*******нөхөн*******төлбөрийг*******олгоно,*******/б/-д*******суурин*******газар*******хоорондын*******замд*******/орон*******нутагт/*******зорчиж*******байхад*******болсон*******ослын*******шалтгаан*******зураг,*******бичлэг,*******бусад*******баримтаар*******нотлогдохгүй*******байгаа*******эсхүл*******цагдаагийн*******байгууллагаас*******жолоочийг*******согтуурсан,*******мансуурсан*******эсэхийг*******шалгаагүй*******болон*******осолтой*******холбоотой*******үзлэг,*******хэмжилт*******хийгээгүй*******бол*******гэж*******зааснаас*******үзэхэд*******дээрх*******тохиолдолд*******даатгагчид*******учирсан*******хохирлын*******50*******хувиар*******нөхөн*******төлбөрийг*******олгохоор*******тохиролцсон*******байна.*******

 

4.8*******Хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******ажиллагааны*******явцад*******нэхэмжлэгч*******талын*******хүсэлтээр*******асуугдсан*******гэрч*******Б.Гомбодорж,*******Н.Алтансүх*******нарын*******...тухайн*******үед*******бороо*******орсон,...замын*******нөхцөл*******байдал*******хүнд,*******шавартай,*******гулгаа*******ихтэй*******байсан,*******мөн*******харанхуй*******байсан*******учраас*******үзэгдэх*******орчин*******хязгаарлагдмал*******байсан,*******...тухайн*******үед*******дуудлага*******өгөх*******гэсэн*******боловч*******утасны*******сүлжээ*******байхгүй,*******бичлэг*******хийх*******гэсэн*******боловч*******харанхуй*******байсан*******учир*******харагдахгүй*******байсан,*******...ингээд*******маргааш*******өглөө*******нь*******бичлэг*******хийсэн,*******...шаварт*******суусан*******машин*******спорт*******загварын*******бүфертэй*******байсан*******учир*******урд*******бүфер*******болон*******хойд*******бүфер*******нь*******хагарсан,*******урд*******бүфер*******нь*******унжсан*******байсан,*******маргаан*******өглөө*******нь*******Э.Түвшинбаяр*******өөрөө*******дуудлага*******өгч*******байх*******шиг*******байсан*******гэх*******мэдүүлгээр*******тухайн*******зам*******нь*******гулгаатай*******байсан,*******орон*******нутгийн*******замд*******явж*******байсан*******учир*******бичлэг*******хийх,*******дуудлага*******өгөх*******боломжгүй*******байсан*******болох*******нь*******тогтоогдож*******байна.*******

 

4.9*******Иймд*******даатгалын*******гэрээний*******1*******дүгээр*******хэсгийн*******1*******дүгээр*******зүйлийн*******1.3*******/с/,*******мөн*******гэрээний*******Нөхөн*******төлбөрийн*******нөхцөл*******хэсгийн*******16-/б/-д*******заасан*******үндэслэл*******гэрч*******Н.Алтансүх,*******Б.Гомбодорж*******нарын*******мэдүүлгээр*******тогтоогдож*******байх*******тул*******даатгалын*******тохиолдол*******үүссэн*******гэж*******үзэж,*******учирсан*******хохирлын*******үнийн*******дүнгийн*******50*******хувиас*******хариуцах*******хэсгийг*******хассан*******дүнгээр*******даатгалын*******нөхөн*******төлбөрт*******1,582,000*******төгрөгийг*******хариуцагч*******Мандал*******даатгал*******ХК-аас*******гаргуулан*******нэхэмжлэгч*******Э.Түвшинбаярт*******олгож,*******нэхэмжлэлээс*******үлдэх*******хэсэг*******болох*******1,582,000*******төгрөгийг*******хэрэгсэхгүй*******болгох*******нь*******зүйтэй*******гэж*******шүүх*******дүгнэв.*******

 

5.*******7*******угаа*******7.1.1,*******Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******57*******дугаар*******зүйлийн*******57.1,*******60*******дугаар*******зүйлийн*******60.1-*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагын*******зарим*******хэсгийг*******хангаж,*******шийдвэрлэсэн*******тул*******ээс**************ид*******төлсөн*******65,580*******төгрөгийг*******улсын*******орлогод*******хэвээр*******үлдээж,*******хариуцагчаас*******улсын*******тэмдэгтийн*******хураамжид*******40,262*******төгрөгийг*******гаргуулан*******нэхэмжлэгч*******Э.Түвшинбаярт*******олгох*******нь**************.*******

 

Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******115*******дугаар*******зүйлийн*******115.1,*******115.2.2,*******116,*******118*******дугаар*******зүйлүүдэд*******заасныг*******удирдлага*******болгон*******ТОГТООХ*******:

 

1.Иргэний*******хуулийн*******431*******дүгээр*******зүйлийн*******431.1-д*******заасныг*******баримтлан*******хариуцагч*******Мандал*******даатгал*******ХК-аас*******даатгалын*******нөхөн*******төлбөрт*******1,582,000*******төгрөгийг*******гаргуулан*******нэхэмжлэгч*******Э.Түвшинбаярт*******олгож,*******нэхэмжлэлээс*******1,582,000*******төгрөгийг*******хэрэгсэхгүй*******болгосугай.*******

 

2.Улсын*******тэмдэгтийн*******хураамжийн*******тухай*******хуулийн*******7*******дугаар*******зүйлийн*******7.1.1,*******Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******57*******дугаар*******зүйлийн*******57.1,*******60*******дугаар*******зүйлийн*******60.1-д*******заасныг*******баримтлан*******нэхэмжлэгчээс*******улсын*******тэмдэгтийн*******хураамжид*******төлсөн*******65,580*******төгрөгийг*******улсын*******орлогод*******хэвээр*******үлдээж,*******хариуцагч*******Мандал*******даатгал*******ХК-аас*******улсын*******тэмдэгтийн*******хураамжид*******40,262*******төгрөгийг*******гаргуулан*******нэхэмжлэгч*******Э.Түвшинбаярт*******олгосугай.*******

 

3.Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******120*******дугаар*******зүйлийн*******120.2-т*******зааснаар*******зохигч,*******гуравдагч*******этгээд,*******тэдгээрийн*******төлөөлөгч*******буюу*******өмгөөлөгч*******шийдвэрийг*******гардан*******авснаас*******хойш*******14*******хоногийн*******дотор*******Иргэний*******хэргийн*******давж*******заалдах*******шатны*******шүүхэд*******гомдол*******гаргах*******эрхтэйг*******тайлбарласугай.

 

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ,*******ШҮҮГЧ*******Н.БАТЧИМЭГ