Шүүх | Хөвсгөл аймаг дахь сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүх |
---|---|
Шүүгч | Мөнхөөгийн Эрдэнэ-Очир |
Хэргийн индекс | 179/2017/0271/Э |
Дугаар | 00256 |
Огноо | 2017-09-28 |
Зүйл хэсэг | 27.10.1., |
Улсын яллагч | П.Итгэл |
Хөвсгөл аймаг дахь сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн Шийтгэх тогтоол
2017 оны 09 сарын 28 өдөр
Дугаар 00256
МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС
Хөвсгөл аймаг дахь сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүх хуралдааныг шүүгч М.Эрдэнэ-Очир даргалж,
Нарийн бичгийн дарга П.Ундрах,
Улсын яллагч П.Итгэл,
Хохирогч Г.О, Б.Г,
Хохирогч Г.Оын өмгөөлөгч В.Энхболд,
Шүүгдэгчийн өмгөөлөгч Б.Отгонцэцэг,
Шүүгдэгч Б.М нарыг оролцуулан тус шүүхийн шүүх хуралдааны танхимд нээлттэй хийсэн шүүх хуралдаанаар Аймгийн Прокурорын газраас Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 27.10 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн Б.М-д холбогдох эрүүгийн 1738000970030 дугаар хэргийг 2017 оны 09 дүгээр сарын 15-ны өдөр хүлээн авч хянан хэлэлцэв.
Шүүгдэгчийн биеийн байцаалт:
Монгол улсын иргэн, Б.М, 1980 оны 02 дугаар сарын 15-ны өдөр Хөвсгөл аймгийн Алаг-Эрдэнэ суманд төрсөн, 37 настай, эрэгтэй, бүрэн бус дунд боловсролтой, мэргэжилгүй, Отгонширэвгэр ХХК-д захирал ажилтай, ам бүл 5, эхнэр, хүүхдүүдийн хамт Хөвсгөл аймгийн Мөрөн сумын 4 дүгээр багийн 24-19 тоотод оршин суух, урьд ял шийтгэлгүй,
Шүүгдэгч Б.М нь 2017 оны 07 дугаар сарын 21-ний өдөр Хөвсгөл аймгийн Мөрөн сумын 10 дугаар багийн нутаг дэвсгэр 35 дугаар гудамжны шороон зам дээр 02-12 ХӨВ улсын дугаартай Toyoto Prius маркийн автомашиныг жолоодож явахдаа Замын хөдөлгөөний дүрэм зөрчсөний улмаас Г.О-ын жолоодож явсан улсын дугааргүй Мустанг-5 маркийн мотоцикльтой мөргөлдөж Г.О, Б.Г нарын эрүүл мэндэд хүндэвтэр хохирол учруулсан гэмт хэргийг үйлдсэнд холбогджээ.
Шүүхийн хэлэлцүүлгээр яллах, цагаатгах болон бусад нотлох баримтуудыг шинжлэн судлаад
ТОДОРХОЙЛОХ нь:
Шүүгдэгч Б.М нь 2017 оны 07 дугаар сарын 21-ний өдөр Хөвсгөл аймгийн Мөрөн сумын 10 дугаар багийн нутаг дэвсгэр 35 дугаар гудамжны шороон зам дээр 02-12 ХӨВ улсын дугаартай Toyoto Prius маркийн автомашиныг жолоодож явахдаа Замын хөдөлгөөний дүрэм зөрчсөний улмаас Г.О-ын жолоодож явсан улсын дугааргүй Мустанг-5 маркийн мотоцикльтой мөргөлдөж Г.О, Б.Г нарын эрүүл мэндэд хүндэвтэр хохирол учруулсан гэмт хэргийг үйлдсэн болох нь хэрэгт авагдсан дараах нотлох баримтуудаар тогтоогдож байна. Үүнд:
Шүүгдэгч Б.М-ын мөрдөн байцаалтын болон шүүхийн хэлэлцүүлгийн шатанд өгсөн: “2017 оны 7 дугаар сарын 06-ны өдрийн орой 21 цаг 20 минутын үед байхаа би өөрийнхөө приус 10 маркийн 02-12 ХӨВ улсын дугаартай машинаараа Мөрөн сумаас Алаг-Эрдэнэ сум руу явах гэж байсан юм. ...Тэгээд Алаг-Эрдэнэ сум руу буцах гээд 10 дугаар хорооноос хойноосоо урагшаа чиглэлтэй уруудаад явж байхад гудамжнаас хурдтай мотоцикльтой хүн гарч ирэхээр нь би зогсоох арга хэмжээ аваад тоормос гишгэсэн боловч нөгөө мотоцикль хүн хурдтай чигээрээ явсаар байгаад машины маань баруун урд дугуй руу мөргөөд онхолдчихсон. Тэгэхээр нь би машинаа зогсоогоод буугаад мотоциклийн жолооч дээр очиход зүс таних О гэдэг залуу байсан, тухайн үед О ухаантай ёо ёо гээд ёолж байсан, О-той хамт явсан эмэгтэй доошоогоо харчихсан уйлчихсан сууж байсан. Тэгээд байж байхад О-ын эхнэр, Ггийн ээж хоёр бид нар дээр ирсэн. Тухайн үед О-ын эхнэр нь би чамайг аяархан явж бай гэж хэлдэг биз дээ гээд орилоод цохиод уйлаад байсан, тэгэхээр нь би боль ахын дүү гээд болиулсан. Тэгээд би өөрийнхөө гар утсаар цагдаа болон эмнэлэг дуудсан...” гэх мэдүүлэг /хх-ийн 91 дүгээр хуудас/,
Хохирогч Б.Г-гийн мөрдөн байцаалтын болон шүүхийн хэлэлцүүлгийн шатанд өгсөн: “2017 оны 7 дугаар сарын 06-ны өдрийн орой 20 цагийн үед манай төрлийн Г.Э, нөхөр О-ын хамт манай гэрт ирсэн, тэгээд би О-той хамт мотоцикльтой сундалдаад Мөрөн сумын 10-34-13 тоотоос гараад зүүн талын үзүүрлүүгээ явсан. Би баруун талруугаа хараад явж байхад гэнэт л мотоцикль маань машинтай мөргөлдөөд түс гээд явчихсан. Үүнээс хойш юу болсныг сайн санахгүй байгаа, нэг ухаан ороод сэрэхэд гар маань хугарчихсан байсан. Тэгээд удаагүй байхад түргэн тусламж ирээд О бид хоёрыг эмнэлэг рүү авч явсан. Эмнэлэг дээр очоод үзүүлэхэд миний гар хугарчихсан байсан. Тэгээд би Хөвсгөл аймгийн Нэгдсэн эмнэлэгт нийт 10 гаруй хоног хэвтэн эмчилгээ хийлгэсэн. ...Би одоогийн байдлаар эмчилгээндээ 700.000 гаруй төгрөг зарцуулчихаад байгаа. Эмчилгээнд гарсан зардлыг маань жолооч М барагдуулсан байгаа. Надад эмчилгээнд гарсан зардалтай холбоотой баримт байхгүй. М-ын өгсөн бүх мөнгөөр л эмчилгээндээ зарцуулж дуусгасан. Би гомдолтой байгаа. Би цаашид гарах эмчилгээний зардлыг нэхэмжилнэ…” гэх мэдүүлэг /хх-ийн 25-26 дугаар хуудас/,
Хохирогч Г.О-ын мөрдөн байцаалтын болон шүүхийн хэлэлцүүлгийн шатанд өгсөн: “...2017 оны 7 дугаар сарын 06-ны өдөр би Алаг-Эрдэнэ сумаас хүүхдийнхээ шүдийг үзүүлэхээр Мөрөн суманд эхнэр Эрдэнэчимэгийн хамтаар өөрийн эзэмшлийн Мустанг-5 маркийн мотоцикльтойгоо 13 цагийн үед орж ирсэн. Тэгээд Мөрөнд ирээд хүүхдийнхээ шүдийг эмнэлгээр явж үзүүлчихээд эхнэрийн хамаатны хүн болох Г-гаас зээлсэн мөнгөө авахаар тэдний гэрт очсон. Тухайн үед Г-гийн гар утас руу залгасан боловч гар утас нь холбогдох боломжгүй байсан, тиймээс тэдний гэрт очихоор болоод 19 цагийн үед очсон. Бид хоёрыг Г-гийн гэрт очиход Г нөхөр хүүхдүүдтэйгээ хамт байсан. Г-гийн гэрт очоод хэсэг байж байхад Г хоёулаа хамт манай ээжийн гэрт оччихоод ирье гэхээр нь би өөрийнхөө мотоциклиор түүнтэй хамт явсан. Г-гийн ээжийнх нь гэр тэдний гэрийн хажуу талын гудамжинд байсан. Ггийн гэрээс ээжийнх нь гэр харагдаж байсан. Тэгээд би Г-тай хамт түүний ээжийн гэрт оччихоод буцаад Г-гийн гэрлүү хөдлөөд гудамжнаас гарах гээд явж байхад гэнэт хойноос машин гарч ирээд мотоциклийг хамаад аваад явчихсан. Түүнээс хойш би юу болсныг мэдэхгүй байна, нэг ухаан ортол эмнэлэг дээр хүргэгдэж ирсэн байсан. ...Би гомдолтой байна, мотоциклио бүтнээр нь төлүүлж авмаар байна...эмчилгээний зардал 2.077.000 төгрөг нэхэмжилнэ. Үүнээс шүүгдэгчийн өгсөн 1.267.200 төгрөгийг хасч тооцно” гэх мэдүүлэг /хх-ийн 32-33 дугаар хуудас/,
Гэрч Т.Г-ын мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн: “2017 оны 7 дугаар сарын 06-ны өдрийн орой 22 цагийн үед байхаа /яг цагийг нь сайн санахгүй байна./ М гэдэг хүнтэй хамт Алаг-Эрдэнэ сум руу явах гэж байсан юм. Тухайн үед М өөрийнхөө приус 10 маркийн машинаа унаж явсан. М бид хоёр Алаг-Эрдэнэ сумаас гарахын өмнө Мөрөн сумын 10 дугаар хорооны ард талаар явж байгаад доошоогоо буюу ертөнцийн зүгээр урагшаа чиглэлтэй уруудаад явж байхад гудамжнаас буюу баруун гар талаас хурдтай мотоцикльтой хүн гарч ирээд машины баруун тал руу шууд мөргөчихсөн. Би тухайн үед жолоочийн хажуу талын сандал дээр сууж явсан. Тэгээд осол болсны дараа машинаас буугаад харахад мотоцикль барьж явсан залуу баруун талд мотоцикльтойгоо уначихсан, зүүн талд нь хамт явсан эмэгтэй уначихсан байдалтай байсан. Тухайн үед газарт унасан байсан эмэгтэйн хамраас цус гарчихсан, гар өвдөөд байна гээд гараа бариад байж байсан. Тэгж байхад М эмнэлэг болон цагдаад дуудлага өгч тэмдэглүүлсэн. Дуудлага өгсний дараа эхэлж эмнэлэг ирсэн, эмнэлэг ирээд мотоцикльтой хоёр хүнийг хоёуланг нь аваад явсан. Тэр хүмүүсийг явсны дараа цагдаагаас хүмүүс ирээд үзлэг шалгалт хийгээд явсан...” гэх мэдүүлэг /хх-ийн 36 дугаар хуудас/,
Гэрч Б.Т-ын мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн: “...Би тухайн өдөр ахлах мөрдөгч Шижирын хамтаар 24 цагийн үед жижүүрийн үүрэг гүйцэтгэж байсан юм. Тухайн өдрийн орой 21 цаг 30 минутын үед Мөрөн сумын 10 дугаар хороонд машин, мотоцикль мөргөлдлөө гэсэн дуудлага ирсэн. Уг дуудлагын дагуу очиж миний бие холбогдох шалгалтыг хийсэн. Шалгалтын явцад осол болсон газар нь адил замын уулзвар байсан приус 10 маркийн машин нь ертөнцийн зүгээр хойноосоо урагшаа чиглэлтэй явж байсан, харин мотоцикль нь ертөнцийн зүгээр баруунаас зүүн чиглэлтэй явж байгаад осол гаргасан байдалтай байсан. Энэ гарсан осолд би ослын акт гаргасан байгаа...” гэх мэдүүлэг /хх-ийн 49 дүгээр хуудас/,
Хөвсгөл аймгийн Шүүхийн шинжилгээний албаны шинжээчийн 2017 оны 07 дугаар сарын 18-ны өдрийн 443 дугаартай:
Хөвсгөл аймгийн Шүүхийн шинжилгээний албаны шинжээчийн 2017 оны 07 дугаар сарын 17-ны өдрийн 444 дугаартай:
Хөвсгөл аймгийн Цагдаагийн газрын замын цагдаагийн тасгийн 2017 оны 08 дугаар сарын 05-ны өдрийн:
-Мустанг маркийн тээврийн хэрэгслийг жолоодож явсан жолооч Г.О нь МУ-ын замын хөдөлгөөний дүрмийн 2-р зүйлийн 2.1А-р зүйлд “Тухайн тээврийн хэрэгслийн ангилалд тохирох Монгол улсын үндэсний буюу олон улсын жолоодох эрхийн үнэмлэхтэй байх”, мөн дүрмийн 2-р зүйлийн 2.3В-д “Мотоцикль жолоодохдоо хамгаалах малгай өмсөх, хамгаалах малгай өмсөөгүй зорчигч тээвэрлэхгүй байх” гэсэн заалтуудыг тус тус зөрчин замын хөдөлгөөнд оролцсон байна гэж үзэв гэх дүгнэлт /хх-ийн 72 дугаар хуудас/,
Хөвсгөл аймгийн Цагдаагийн газрын замын цагдаагийн тасгийн 2017 оны 09 дүгээр сарын 08-ны өдрийн:
1. Хөвсгөл аймгийн Мөрөн сумын 10-р баг 35-р гудамжны зүүн талын осол болсон уулзвар нь адил замын зохицуулдаггүй уулзварт хамаарах ба энэ уулзварт баруун гар талаас ойртон ирсэн тээврийн хэрэгсэлд зам тавьж өгөх ёстой. Зам тавьж өгөх үйлдэл гэдэг нь Монгол улсын Замын хөдөлгөөний дүрмийн 1-р зүйлийн 1.2-д “Замын хөдөлгөөнд оролцогч нь давуу эрх бүхий хөдөлгөөнд оролцогчийн хөдөлгөөний хурд болон чигийг өөрчлөхөд нөлөөлөхгүйн тулд хөдөлгөөнөө эхлэхгүй буюу үргэлжлүүлэхгүй байх үйлдэл”-ийг хэлнэ гэж заасан. Иймд Тоёото приус 10 маркийн 0212 ХӨВ улсын дугаартай тээврийн хэрэгслийн жолооч Б.М нь мотоциклийн хөдөлгөөний хурд болон чигийг өөрчлөхгүйгээр зам тавьж өгөх үйлдлийг гүйцэтгэж чадаагүй, мөн хэрэгт авагдсан хэргийн газарт үзлэг хийсэн тэмдэглэлд А цэгээс хойд зүгт 8 метр зайд тоормосны чирэгдсэн мөр үүссэн байна, осол хэргийн газар хийсэн хэмжилтийн бүдүүвч зурган дээр тэмдэглэгдсэн тоормосны мөр зэргээс үзэхэд Б.М нь Монгол улсын замын хөдөлгөөний дүрмийн 9-р зүйлийн 9.1-д “Жолооч хөдөлгөөний эрчим, тээврийн хэрэгслийн онцлог байдал, тээж яваа ачаа, замын болон цаг агаарын нөхцөл, хөдөлгөөний дагуу үзэгдэлтийг харгалзан тээврийн хэрэгслийн хурдыг энэ дүрэмд тогтоосон хязгаараас хэтрүүлэхгүйгээр сонгож явна” гэсэн заалтыг зөрчин хөдөлгөөний дагуу үзэгдэлтийг харгалзан тээврийн хэрэгслийнхээ хурдыг сонгож яваагүй байна. Автомашины жолооч Б.М нь мотоцикль баруун гар талаас гарч ирэхийг хараагүй болох нь замын хөдөлгөөний аюулгүй байдлыг хангах дээрх арга хэмжээ авах үүргийг биелүүлэхгүй байх үндэслэл болохгүй. Мотоциклийн жолооч Г.О нь хэрэгт авагдсан баримтын хүрээнд Монгол улсын замын хөдөлгөөний дүрмийн 9-р зүйлийн 9.2-д заасан “Жолооч хөдөлгөөнд аюул, саад бий болохыг мэдсэн үед тээврийн хэрэгслийн хурдыг хасаж зайлшгүй тохиолдолд зогсоох арга хэмжээ авна” гэсэн заалтыг зөрчин аюул саадыг хараад тээврийн хэрэгслийнхээ хурдыг хасаж тээврийн хэрэгслээ зогсоох ямар нэгэн арга хэмжээ аваагүй байх боломжтой.
2. Хэрэгт авагдсан гэрч Т.Гантулгын “Гадаа харанхуй болох гэж байсан. Гэхдээ тухайн үед хэт харанхуй болоогүй үзэгдэх орчин харагдаж байсан”, хохирогч Г.Оын “Тухайн үед гадаа нар жаргаж байсан, үзэгдэх орчин сайн байсан”, гэрч Г.Эрдэнэчимэгийн “Ггийн гэрийн гаднаас Ггийн ээжийн гэр харагдаж байсан, намайг нэг харахад Г ээжийнхээ гэр лүү орчихоод бараг 5 минут орчмын дараа гарч ирээд наашаагаа хөдлөх шиг болсон”, гэрч Б.Лхагвасүрэнгийн “Намайг нэг харахад О эхнэр Г хоёр маань хадам ээжийн гэрийн гаднаас хөдөлж байгаа харагдсан” гэсэн мэдүүлгүүдээс харахад тухайн осол болох үед харанхуй болоогүй үзэгдэх орчин сайн байсан байдал ажиглагдаж байсан. Улирал, сар бүр 21 цагийн үед харагдах орчин өөр өөр байх ба 21 цагийн үед буюу нар жаргаж байхад ийм арга хэмжээ авна гэж одоо мөрдөж буй Монгол улсын Замын хөдөлгөөний хууль дүрэм, журамд тусгагдаагүй байна гэх дүгнэлт /хх-ийн 77-78 дугаар хуудас/,
Хэргийн газрын үзлэг хийсэн тэмдэглэл, гэрэл зургийн үзүүлэлтүүд /хх-ийн 9-14 дүгээр хуудас/,
Хэрэг, осол гарсан газар хийсэн хэмжилтийн бүдүүвч /хх-ийн 15 дугаар хуудас/,
Зам тээврийн осол дээр тогтоосон акт /хх-ийн 16 дугаар хуудас/,
Мотоцикльд үзлэг хийсэн тэмдэглэл, гэрэл зургийн үзүүлэлтүүд /хх-ийн 17-19 дүгээр хуудас/,
Хөрөнгө үнэлсэн тайлан /хх-ийн 83 дугаар хуудас/ зэрэг болно.
Дээрх нотлох баримтуудыг Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасан үндэслэл журмын дагуу цуглуулж бэхжүүлсэн байх тул хэргийг шийдвэрлэхэд хамааралтай, ач холбогдолтой гэж үнэллээ.
Иймд шүүгдэгч Б.М Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 27.10 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан автотээврийн хэрэгслийн жолооч хөдөлгөөний аюулгүй байдлын тухай хууль, түүнд нийцүүлэн гаргасан захиргааны хэм хэмжээний актыг зөрчсөний улмаас хүний эрүүл мэндэд хүндэвтэр хохирол учруулсан гэмт хэргийг үйлдсэн гэм буруутайд тооцож, эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх үндэслэлтэй байна.
Шүүгдэгч Б.М нь урьд ял шийтгэл эдэлж байгаагүй болох нь ял шийтгэгдсэн эсэхийг шалгах хуудас /хх-ийн 100 дугаар хуудас/-аар тогтоогдож байна.
Шүүгдэгчид эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхэд тохиолдлын шинжтэй нөхцөл байдлын улмаас анх удаа гэмт хэрэг үйлдснийг ял хөнгөрүүлэх нөхцөл байдалд тооцов. Ял хүндрүүлэх нөхцөл байдал тогтоогдохгүй байна.
Гэмт хэргийн улмаас учирсан хохирлын хувьд Хохирогч Г.О нь эмчилгээний зардал 2.077.000 төгрөг нэхэмжилснээс нотлох баримтын хэмжээнд 1.998.300 төгрөгийг тооцож, шүүгдэгчийн төлсөн 1.267.200 төгрөгийг хасч тооцон үлдэх 731.100 төгрөг, мотоциклийн эд зүйлийн үнэлгээ 132.000 төгрөг, бүгд 863.100 төгрөгийг шүүгдэгч Б.М-аас гаргуулж хохирогч Г.О-д олгож, хохирогч Г.О, Б.Г нар нь цаашид гарах эмчилгээний зардал болон бусад зардлын нотлох баримтаа бүрдүүлэн иргэний журмаар шүүгдэгчээс нэхэмжлэх эрхтэй болохыг дурдлаа.
Эрүүгийн 1738000970030 дугаартай хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдсан зүйлгүй, битүүмжлэгдсэн эд хөрөнгөгүй, шүүгдэгч нь цагдан хоригдсон хоноггүй болохыг дурдах нь зүйтэй байна.
Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 17.5 дугаар зүйл, 36.2, 36.3, 36.6, 36.7, 36.8, 36.10-т заасныг тус тус удирдлага болгон
ТОГТООХ нь:
ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ М.ЭРДЭНЭ-ОЧИР