2024 оны 03 сарын 13 өдөр Дугаар 183/ШШ2024/01142 Улаанбаатар хот

 

 

МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

Хан-Уул дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч Д.Энхцэцэг даргалж, тус шүүхийн танхимд хийсэн иргэний шүүх хуралдаанаар,

 

Нэхэмжлэгч: ********* дүүрэг, ********* хороо, ********* тоотод оршин брлах, ********* ХХК /РД:*********/-ийн нэхэмжлэлтэй,

 

Хариуцагч: ********** дүүрэг, ********** хороо, ********* хотхон, *****-р бр ***** тоотод брлах ********* СӨХ /РД:**********/-д холбогдох,

 

94 961 442 төгрөг гаргуулах тух иргэний хэргийг хянан хэлэлцэв.

 

Шүүх хуралдаанд: 

Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч В.Б********,

Хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч У.Т********,

Шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга Э.Д********* нар оролцов.   

 

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

 

1. Нэхэмжлэгч *********** ХХК нь хариуцагч ********* СӨХ-д холбогдуулан 94 961 442 төгрөг гаргуулах тух нэхэмжлэл шүүхэд гаргасан. Нэхэмжлэгч нэхэмжлэлийн шаардлагын үндэслэлээ дараах бдлаар тодорхойлж бна. Үүнд: Ман компани нь Харуул хамгаалалтын чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг бөгөөд ******** СӨХ-той *******-ний №********* тоот, *******-ний №********** тоот гэрээгээр ын ****** дугаар брын харуул хамгаалалтыг хариуцан гүйцэтгэж ажиллаж ирсэн. ********* СӨХ-ний сарын гэрээний үнийн дүнг гүйцэт төлөхгүй хуримтлуулсаар 94 961 442 төгрөгт хүргэсэн бөгөөд бид төлбөрөө төлөх талаар удаа дараа шаардсан боловч төлбөрийг барагдуулалгүй удсан. Иймд ********* СӨХ-ний төлөөгүй 94 961 442 төгрөгийг гаргуулж өгнө үү гэв.

 

2. Хариуцагч ********** СӨХ нь нэхэмжлэлийн шаардлагыг эс зөвшөөрөх бөгөөд татгалзлын үндэслэлээ дараах бдлаар тлбарлаж бна. Үүнд: Нэхэмжлэгчийн шүүхэд гаргасан нэхэмжлэлийн шаардлагыг хүлээн зөвшөөрөх боломжгүй бна. Яагаад гэвэл нэгдүгээрт, энэ гэрээнд заасан үйл ажиллагааны дагуу харуул хамгаалалтын ажилтан гаргасан гэж үздэггүй. Зарим үед хамгаалалтын ажилтан бгаад, заримдаа бдаггүй. Хоёрдугаарт, нэхэмжлэлийн шаардлагын үндэслэл тодорхойгүй,ойлгомжгүй бна. Хэрэгт гаргаж өгсөн баримаар 6 сар харуул хамгаалалт хийж бсан баримт бгаа. Уг баримтыг харахад 6 сарны харуул хамгаалалтын төлбөр тооцоог тооцож үзвэл гэрээнд зааснаар сарын 11 000 000 төгрөг, нийт 66 000 000 төгрөг гарч бна. 66 000 000 төгрөгөөс төлбөр төлөгдөөгүй гэсэн зүйл яригдаагүй. Мөн 94 000 000 төгрөг яаж, ямар үндэслэлээр тооцоолоод бгаа нь тодорхойгүй бна. Нэхэмжлэлийн шаардлагыг хангаж шийдвэрлэх хууль зүйн үндэслэл бхгүй бна гэж үзэж бна гэв.

 

3. Нэхэмжлэгчээс: -ний өдөр улсын тэмдэгтийн хураамж төлсөн баримт, -ний өдрийн А/*** дугаар итгэмжлэл, ********* ХХК-ийн хуулийн этгээдийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээ, харуул хамгаалалтын үйл ажиллагаа эрхлэх тусг зөвшөөрлийн гэрчилгээ, *******-ний өдрийн Харуул хамгаалалтын 02/********* тоот гэрээ, *******-ний өдрийн Харуул хамгаалалтын ************ тоот гэрээ, тооцооны үлдэгдлийн баталгаа *********, 2023.03.31-ний өдрийн ********* дугаар албан бичиг, 2023.04.28-ны өдрийн ********* дугаар албан бичиг, 2023.05.30-ны өдрийн ********* дугаар албан бичиг, 2*********-ний өдөр хүртэлх хугацааны Харуул хамгаалалтын үүрэг гүйцэтгэсэн тлан, *********-ны өдөр хүртэлх хугацааны Харуул хамгаалалын үүрэг гүйцэтгэсэн тлан, *********-ны өдөр хүртэлх хугацааны Харуул хамгаалалтын үүрэг гүйцэтгэсэн тлан, *********-ны өдөр хүртэлх хугацааны Харуул хамгаалалтын үүрэг гүйцэтгэсэн тлан, *********-ны өдөр хүртэлх хугацааны Харуул хамгаалалтын үүрэг гүйцэтгэсэн тлан, *********ХХК-ийн 2023 оны 1 дүгээр сарын нийгмийн даатгалын шимтгэл төлөлтийн тлан, ********* ХХК-д ажиллаж буй даатгуулагчдын 2023 оны 1 дүгээр сарын нийгмийн даатгалын шимтгэл ногдуулалт, *********-ны өдөр хүртэлх хугацааны Харуул хамгаалалтын үүрэг гүйцэтгэсэн тлан, *********-ны өдөр хүртэлх хугацааны Харуул хамгаалалтын үүрэг гүйцэтгэсэн тлан, *********-ны өдөр хүртэлх хугацааны Харуул хамгаалалтын үүрэг гүйцэтгэсэн тлан, ********* ХХК-ийн нийгмийн даатгалын шимтгэл төлөлтийн 2023 оны 02 дугаар сарын тлан, ********* ХХК-д ажиллаж буй даатгуулагчдын 2023 оны 02-р дугаар сарын нийгмийн даатгалын шимтгэл ногдуулалт, *********-ны өдөр хүртэлх хугацааны харуул хамгаалалтын үүрэг гүйцэтгэсэн тлан, *********-ны өдөр хүртэлх хугацааны харуул хамгаалалтын үүрэг гүйцэтгэсэн тлан, *********-ны өдөр хүртэлх хугацааны харуул хамгаалалтын үүрэг гүйцэтгэсэн тлан, *********-ны өдөр хүртэлх хугацааны харуул хамгаалалтын үүрэг гүйцэтгэсэн тлан, ********* ХХК-ийн нийгмийн даатгалын шимтгэл төлөлтийн 2023 оны 03 дугаар сарын тлан, ********* ХХК-д ажиллаж буй даатгуулагчдын 2023 оны 03-р дугаар сарын нийгмийн даатгалын шимтгэл ногдуулалт, *********-ний өдөр хүртэлх хугацааны Харуул хамгаалалтын үүрэг гүйцэтгэсэн тлан, *********-ны өдөр хүртэлх хугацааны Харуул хамгаалалтын үүрэг гүйцэтгэсэн тлан, *********-ний өдөр хүртэлх хугацааны Харуул хамгаалалтын үүрэг гүйцэтгэсэн тлан, ********* ХХК-ийн нийгмийн даатгалын шимтгэл төлөлтийн 2023 оны 4 дүгээр сарын тлан, ********* ХХК-д ажиллаж буй даатгуулагчдын 2023 оны 4 дүгээр сарын нийгмийн даатгалын шимтгэл ногдуулалт, *********-ны өдөр хүртэлх хугацааны Харуул хамгаалалтын үүрэг гүйцэтгэсэн тлан, *********-ны өдөр хүртэлх хугацааны Харуул хамгаалалтын үүрэг гүйцэтгэсэн тлан, *********-ны өдөр хүртэлх хугацааны Харуул хамгаалалтын үүрэг гүйцэтгэсэн тлан, *********-ний өдөр хүртэлх хугацааны Харуул хамгаалалтын үүрэг гүйцэтгэсэн тлан, *********-ны өдөр хүртэлх хугацааны Харуул хамгаалалтын үүрэг гүйцэтгэсэн тлан, *********ХХК-ийн нийгмийн даатгалын шимтгэл төлөлтийн 2023 оны 5 дугаар сарын тлан, ********* ХХК-д ажиллаж буй даатгуулагчдын 2023 оны 5 дугаар сарын нийгмийн даатгалын шимтгэл ногдуулалт, *********-ний өдөр хүртэлх хугацааны Харуул хамгаалалтын үүрэг гүйцэтгэсэн тлан, *********-ны өдөр хүртэлх хугацааны Харуул хамгаалалтын үүрэг гүйцэтгэсэн тлан, *********-ны өдөр хүртэлх хугацааны Харуул хамгаалалтын үүрэг гүйцэтгэсэн тлан, *********ны өдөр хүртэлх хугацааны Харуул хамгаалалтын үүрэг гүйцэтгэсэн тлан, ******** ХХК-ийн нийгмийн даатгалын шимтгэл төлөлтийн 2023 оны 7 дугаар сарын тлан, ********* ХК-д ажиллаж буй даатгуулагчдын 2023 оны 7 дугаар сарын нийгмийн даатгалын шимтгэл ногдуулалт зэрэг нотлох баримтуудыг нотлох баримтаар хэрэгт ирүүлсэн. /хх 2-13, 42-84 тал/

 

4. Хариуцагчаас: *********гийн иргэний үнэмлэхийн лавлагаа, 2023.09.18-ны өдрийн хариу тлбар, 2023.12.14-ний өдрийн *********дүгээр итгэмжлэл, дугаар Гэрчилгээг тус тус нотлох баримтаар хэрэгт ирүүлсэн бна. /хх 16, 26, 36 тал/

ҮНДЭСЛЭХ нь:

 

1. Нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хангах үндэслэлтэй гэж үзэв.

 

2. Нэхэмжлэгч ********* ХХК нь хариуцагч ********* СӨХ-д холбогдуулан 94 961 442 төгрөг гаргуулах тух нэхэмжлэлийг шүүхэд гаргаж, шаардах эрхийн үндэслэлээ 2021 оны 12 дугаар сарын 14-ний өдрийн №********* дугаар, 2023 оны 03 дугаар сарын 14-ний өдрийн №********* дугаар харуул хамгаалалтын гэрээний дагуу үүргээ гүйцэтгэсэн тул гэрээний төлбөр 94 961 442 төгрөгийг хариуцагчаас гаргуулахаар шаардах эрхтэй гэж тодорхойлж бна.

 

3. Хариуцагч ********* СӨХ нь нэхэмжлэлийн шаардлагыг эс зөвшөөрөх бөгөөд татгалзлын үндэслэлээ дараах бдлаар тлбарлаж бна. Үүнд: Нэхэмжлэгчийг гэрээнд заасан үүргээ зохих ёсоор гүйцэтгээгүй буюу гэрээний дагуу 10 ажилтан ажиллах бсан боловч 3 хүн гаргаж ажиллуулж бсан тул гэрээний үүргийг зохих ёсоор гүйцэтгээгүй, гэрээний үүргийг бодитоор гүйцэтгээгүй тул 94 961 442 төгрөгийн үлдэгдэлтэй гэж тооцоо нийлсэн нь гэрээний үүргийн гүйцэтгэлтэй дүйцэхгүй, нөгөө талаас зохигчдын тооцооны үлдэгдлийн баталгаа нь санхүүгийн тэмдгээр баталгаажсан бх тул хуульд нийцэхгүй гэж татгалзлын үндэслэлээ тлбарлаж бна.

 

4. Хэрэгт авагдаж шүүх хуралдаанаар шинжлэн судалсан тус шүүхийн шийдвэрийн тодорхойлох хэсгийн 3,4 дүгээрт дурдагдсан баримтаар дараах үйл баримт тогтоогдож бна. Үүнд:

 

4.1 Зохигчид *********-ний өдөр Харуул хамгаалалтын №********* дүгээр гэрээг бгуулж, ********* хотхоны ********* дугаар брны харуул хамгаалалтын үйлчилгээг 1 сарын 11 000 000 төгрөгийн хөлсөөр үзүүлэхээр харилцан тохиролцож, талууд гарын үсэг зурж баталгаажуулсан, /хх 6-7 тал/

 

4.2 Зохигчид*********-ний өдөр Харуул хамгаалалтын №********* дүгээр гэрээг бгуулж, ********* хотхоны ********* дугаар брны харуул хамгаалалтын үйлчилгээг 1 сарын 10 000 000 төгрөгийн хөлсөөр үзүүлэхээр харилцан тохиролцож, талууд гарын үсэг, тамга тэмдгээр баталгаажуулсан, /хх 8-9 тал/

4.3 Зохигчид 2023.01.01-ний өдрөөс 2023.05.31-ний өдрийн хүртэлх хугацааны тлан тооцоогоо нийлж, 94 941 442 төгрөгийн өртэй гарсныг №********* дугаар Тооцооны үлдэгдлийн баталгаагаар баталж, талууд гарын үсэг тамга тэмдгээр баталгаажуулсан, /хх 10 тал/

 

4.4 ********* ХХК нь 2023.03.31-ний өдрийн *********, 2023.04.28-ны өдрийн *********, 2023.05.30-ны өдрийн ********* тоот албан бичгүүдээр********* СӨХ-д үлдэгдэл төлбөрөө төлж барагдуулаагүй тохиолдолд, шүүхийн бгууллагад хандаж, хамгаалалтын цэгүүдийг татан авах талаар удаа дараа мэдэгдсэн, /хх 11-13 тал/

 

4.5 *********ХХК нь ********* хотхоны ********* дугаар бранд 2023.01.02-ны өдрөөс 2023.07.02-ны өдрийг хүртэл харуул хамгаалалтын үүрэг гүйцэтгэж, нийгмийн даатгалын шимтгэл төлж бсан зэрэг үйл баримт тогтоогдож бна. /42-84 тал/

 

5. Зохигч хөлсөөр ажиллах гэрээний хүчин төгөлдөр бдал, тооцоо нийлсэн акт үйлдсэн зэрэг үйл баримтад маргаангүй, харин гэрээний үүргийг зохих ёсоор гүйцэтгэсэн эсэх, зохих ёсоор гүйцэтгээгүйн улмаас төлбөрийн хэмжээ буурах эсэх талаар маргаант.

 

6. Зохигчдийн хооронд 2021 оны 12 дугаар сарын 14-ний өдөр, 2023 оны 03 дугаар сарын 14-ний өдөр тус тус бгуулагдсан харуул хамгаалалтын гэрээ нь талуудын чөлөөт бдлыг хангасан, талууд хүсэл зоригоо гарын үсэг тамга тэмдгээр баталгаажуулсан хүчин төгөлдөр хэлцэл бх ба эрх зүйн харилцааны төрлийн хувьд Иргэний хуулийн 359 дүгээр зүйлийн 349.1-д заасан хөлсөөр ажиллах гэрээнд хамаарахаар ба Иргэний хуулийн 189 дүгээр зүйлийн 189.1-д заасан гэрээний талуудын чөлөөт бдлыг хангасан, талууд хүсэл зоригоо гарын үсгээр баталгаажуулсан хүчин төгөлдөр хэлцэл бна.

 

Иргэний хуулийн 359 дүгээр зүйлийн 359.1-т Хөлсөөр ажиллах гэрээгээр ажиллагч нь тохиролцсон ажил, үйлчилгээг гүйцэтгэх, ажиллуулагч хөлс төлөх үүргийг тус тус хүлээнэ гэж, 359.2-т Энэ гэрээний зүйл нь бүх төрлийн ажил, үйлчилгээ бж болно гэж тус тус заасан тул нэхэмжлэгч хариуцагчаас гэрээний төлбөрийг шаардах эрхтэй.

 

Хөлсөөр ажиллах гэрээгээр ажиллагч нь тохиролцсон ажил, үйлчилгээг гүйцэтгэж, ажиллуулагч хөлс төлөх үүргийг тус тус хүлээх бөгөөд хөлсөөр ажиллах гэрээгээр ажлын үр дүнг хүлээлгэн өгөхийг шаардахгүй харин ажиллагч нь гэрээгээр тохиролцсон ажил, үйлчилгээг гүйцэтгэх, нөгөө тал болох ажиллуулагч нь хөлс төлөх үүргийг харилцан хүлээдэг.

 

Хэргийн баримтаар зохигч 2021 оны 12 дугаар сарын 14-ний өдөр, 2023 оны 03 дугаар сарын 14-ний өдөр тус тус Харуул хамгаалалтын гэрээ бгуулж, нэхэмжлэгч нь гэрээгээр тохиролцсон ажил үйлчилгээг үзүүлсэн болох нь 2023.01.02-ний өдрөөс 2023.07.02-ны өдрийг хүртэлх хугацааны Харуул хамгаалалтын үүрэг гүйцэтгэсэн тлангаар, дээрх гэрээний дагуу төлөгдөөгүй үлдсэн ажлын хөлс нь 94 961 442 төгрөг гэдэг нь талуудын Тооцооны үлдэгдлийн ********* дугаар баталгаагаар тус тус тогтоогдсон.

 

Хариуцагч дээрх үйл баримтын тухд нэхэмжлэгчийг гэрээнд заасан үүргээ зохих ёсоор гүйцэтгээгүй, тухлбал гэрээгээр тохиролцсон тооноос бага хэмжээний ажилтан ажиллаж бсан тул хийсэн ажилд нь тохирсон хөлйг төлөх үндэслэлтэй, нэхэмжилж буй 94 961 442 төгрөгийг ямар үндэслэлээр хэрхэн тооцоолсон тодорхойгүй, нөгөө талаас талуудын тооцооны үлдэгдлийн баталгаа нь санхүүгийн тэмдгээр баталгаажсан бх тул хуульд нийцэхгүй гэж татгалзлын үндэслэлээ тлбарлах боловч хариуцагчийн татгалзал хэргийн баримтаар тогтоогдохгүй бхаас гадна зохигчдын төлөөлөгч нарын гарын үсгээр баталгаажуулсан хариуул хамгаалалтын тлангаар үгүйсгэгдэж бна.

 

Иймд нэхэмжлэгч нь харуул хамгаалалтын гэрээний дагуу үүргээ гүйцэтгэсэн, гэрээний дагуу төлөгдөөгүй ажлын хөлс 94 941 442 төгрөг болох нь талуудын тооцооны үлдэгдлийн баталгаагаар тогтоогдож бна гэж дүгнээд хариуцагч ********* СӨХ-оос 94 941 442 төгрөг гаргуулан ********* ХХК-д олгохоор нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хангахаар шийдвэрлэсэн болно.

 

7. Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухд, нэхэмжлэлийн шаардлагын бүхэлд нь хангасан тул улсын тэмдэгтийн хураамжийг хариуцагчид хариуцуулах нь хуульд нийцнэ.

 

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тух хуулийн 115 дугаар зүйлийн 115.1, 115.2.1, 116, 118 дугаар зүйлд заасныг удирдлага болгон

ТОГТООХ нь:

 

1. Иргэний хуулийн 359 дүгээр зүйлийн 359.1-д зааснаар хариуцагч *********СӨХ /РД*********/-оос 94 961 442 /ерэн дөрвөн сая есөн зуун жаран нэгэн мянга дөрвөн зуун дөчин хоёр/ төгрөг гаргуулж нэхэмжлэгч *********ХХК /РД:*********/-д олгосуг.

 

2. Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тух хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.1.1, Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тух хуулийн 56 дугаар зүйлийн 56.1-д зааснаар нэхэмжлэгчийн улсын тэмдэгтийн хураамжид урьдчилан төлсөн 632 757 төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээж, хариуцагч ********* СӨХ-оос 632 757 төгрөг гаргуулан нэхэмжлэгч ********* ХХК-д олгосуг.

 

3. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тух хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.2, 119.7, 120 дугаар зүйлийн 120.2 дахь хэсэгт зааснаар шийдвэр нь танилцуулан сонсгомогц хүчинтэй болох бөгөөд зохигч, гуравдагч этгээд, тэдгээрийн төлөөлөгч буюу өмгөөлөгч нар энэхүү шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл уг шийдвэрийг гардан авснаас хойш 14 хоногийн дотор Нийслэлийн Иргэний хэргийн Давж заалдах шатны шүүхэд гомдол гаргах эрхтэйг дурдсуг.

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ Д.ЭНХЦЭЦЭГ