2024 оны 04 сарын 11 өдөр

Дугаар 102/ШШ2024/01906

Улаанбаатар хот

 

 

МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

  

Баянгол дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч Б.Азбаяр даргалж, шүүгч Ч.Баярсүрэн, шүүгч А.Сарантуяа нарын бүрэлдэхүүнтэй тус шүүхийн танхимд хийсэн шүүх хуралдаанаар,

 

Нэхэмжлэгч: хот,******* дүүрэг, 4 дүгээр хороо,******* тоот хаягт оршин суух,************** ургийн овогтой **************гийн нэхэмжлэлтэй,

 

Хариуцагч: хот,******* дүүрэг, дугаар хороо,*******-42, өөрийн байранд байрлах,-Оросын,

 

Хариуцагч: хот, дүүрэг, дугаар хороо,, ХХК-ийн байранд байрлах, ХХК нарт холбогдох,

 

Нэхэмжлэлийн шаардлага:д 418,757,625 төгрөг гаргуулах тухай иргэний хэргийг хянан хэлэлцэв. 

 

Шүүх хуралдааны оролцогчид:

Нэхэмжлэгч*******,

Нэхэмжлэгчийн өмгөөлөгч Г.Энхжавхлан,,

Хариуцагч-Оросынийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Б.Нарантуяа, О.Баясгалан,

Хариуцагч ХХК-ийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Б.Мянган,

Шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга З.Төвсайхан нар оролцов. 

 

Иргэдийн төлөөлөгч шүүх хуралдаанд ирээгүй тул нэхэмжлэгч, хариуцагч нарын хүсэлтээр иргэдийн төлөөлөгчийг байлцуулахгүйгээр хэргийг хэлэлцэв.

 

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

 

1.Нэхэмжлэгч******* нь хариуцагч-Оросын, ХХК-д холбогдууланд 418,757,625 төгрөг гаргуулах тухай нэхэмжлэл гаргасан байна..

 

2.Нэхэмжлэгч нэхэмжлэлийн үндэслэл, шаардлагын талаар гаргасан тайлбартаа:19 оны 5 дугаар сарын 16-ны өдрийн 21.36 минутын орчим дүүргийн 21 дүгээр хороо, Жаргалант тосгон дахь Рашаант хэсгийнын52 дугаар километрийн 9 дүгээр зуутын гармаар суудлын 236 дугаартай галт тэрэг өнгөрөхдөө жолоодон явсан маркийн 90-58 улсын дугаартай тээврийн хэрэгсэлтэй мөргөлдөж жолооч " Мягмардорж болон миний дүү нарын амь нас хохирсон. Уг үйл явдалд Замын цагдаагийн газраас Эрүүгийн дугаартай хэрэг бүртгэлтийн хэрэг нээж, мөрдөн шалгах ажиллагаа явуулсан. прокурорын газрын хяналтын прокурорын20 оны 1 дүгээр сарын 24-ний өдрийн 77 дугаар тогтоолоор дээрх тээврийн осол нь Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 27.10 дугаар зүйлийн 4 дэх хэсгийн 4.2-т заасант хэргийн шинжийг агуулж байх боловч яллагдагчаар татвал зохих этгээд нас барсан нь эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаа явуулж болохгүй үндэслэл тогтоогдож байна гэх үндэслэлээр хэрэг бүртгэлтийн дүгээр хэргийг хааж, хохирогчийн хууль ёсны төлөөлөгч нь өөрт учирсан эд хөрөнгийн болон эд хөрөнгийн бус хохирлоо иргэний хариуцагчаар татагдсан," ХХК-иудаар арилгуулах талаар Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасны дагуу иргэний хэргийн шүүхэд нэхэмжлэл гаргах эрхтэй болохыг дурдсан болно. дүүргийн 21 дүгээр хороо, Жаргалант тосгон дахь Рашаант хэсгийнын52 дугаар километрийн 9 дүгээр зуутын салбар, гармын автомат хаалт, шинээр байгуулсан релейн шкаф, жижүүрийн байрыг ХХК барьж ашиглалтад оруулсан боловчт хүлээлгэж өгөөгүй, жижүүр гаргаж ажиллуулах нэмэлт зардал гарах гээд байсан тул хүлээж аваагүй, мөн гармын эд анги болон жижүүрийн байр нь ХХК-ийн эзэмшилд байсан боловч үйл ажиллагаа явуулаагүй, өөрөөр хэлбэл тус гармаар нэвтэрч буй автомашинуудад галт тэрэг ойртон ирж буйг анхааруулах, ослоос урьдчилан сэргийлэх дохио, тэмдэг, хаалтаа буулгаагүй болох нь мөрдөн байцаалтын шатанд иргэний хариуцагчийн төлөөлөгч, Замын аж ахуйн албаны дарга Ю.Нямжаргал болон тус компанийн захирал Б.Октябр нарын мэдүүлгээр тогтоогдсон, энэ зөрчил нь Зам тээврийн хөгжлийн яамны шинжээчын дугаартай шинжээчийн дүгнэлтээр тогтоогдсон. Шинжээчийн дүгнэлт болон прокурорын тогтоолоор иргэний хариуцагч, ХХК-иуд нь Зам тээврийн хөгжлийн сайдын17 оны 141 дүгээр тушаалаар батлагдсан Төмөрын гарам ашиглах журам-ыг зөрчсөн нь тогтоогдсон болно. Иргэний хуулийн 497 дугаар зүйлийн 497.1-д Бусдын эрх, амь нас, эрүүл мэнд, нэр төр, алдар хүнд, ажил хэргийн нэр хүнд, эд хөрөнгөд хууль бусаар санаатай буюу болгоомжгүй үйлдэл /эс үйлдэхүй/-ээр хор учруулсан этгээд уг хорыг хариуцан арилгах үүрэгтэй., мөн хуулийн 498 дугаар зүйлийн 498.1-д Ажиллагсад хөдөлмөрийн гэрээ буюу албан тушаалын дагуу хүлээсэн үүргээ гүйцэтгэх явцад буруутай үйлдэл /эс үйлдэхүй/-ээрээ бусдад учруулсан хариуцлагыг түүнийг ажиллуулж байгаа ажил олгогч хүлээнэ. гэж тус тус заажээ. Иргэний хариуцагч ХХК нь тус гарам, жижүүрийн байрыг барьж ашиглалтад оруулсан атлаат хүлээлгэж өгөөгүй эс үйлдэхүй, мөн иргэний хариуцагч нь тус гарам, жижүүрийн байрыг хүлээн авч, байнгын жижүүр ажиллуулах үүргээ хөдөлгөөний эрчимжилт өндөртэй автотай огтлолцдог гарамд автомат хаалтаас гадна автомат ажиллагаатай сөхөгддөг саад, чиглэл заагч, зарлан мэдээлэгч, дурс бичлэгийн төхөөрөмж авто дээр байрлуулна гэснийг ноцтой зөрчиж гармын аюулгүй ажиллагааг хангаж ажиллаагүйн улмаас дээрх осол гарч бидэнд нөхөж баршгүй учирлаа. Ар гэрийнхний зүгээс уг хэргийн үнэн зөвийг олж тогтоолгохын тулд Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасны дагуу хяналтын болон түүний дээд шатны прокурор, Улсын ерөнхий прокурор хүртэл гомдол гаргасан боловч хүлээн авч хангахаас татгалзсан. Эрдэнэт хүний амь нас гэдэг юугаар ч үнэлэгдэх зүйл биш бөгөөд дээрх хэрэгт иргэний хариуцагчаар татагдсан ХХК болон,-Оросынээс нэг ч хүн ирж уулзаж сэтгэл санааны дэмжлэг үзүүлээгүй ээ. Уг хэргийн улмаас бидэнд учирсан хор, хохирлын байдлыг бодит байдлаар тогтоолгохын тулд20 оны 04 сарын 01 өдөр ХХК Сэтгэл санаа, амь насны хор, хохирлынний ажлын гэрээ байгуулан,ний тайлан гаргуулсан. Уг тайлангийн.4 -т Амь нас,ний дүн шууд зардлын дүн 53,400,950 төгрөг, 298,740,925 төгрөг, амь насны үнэ цэнэ 63,615,750 төгрөг, нийт хохирлын дүн 415,757,625 төгрөг. Иймд Иргэний хуулийн 497 дугаар зүйлийн 497.1, 498 дугаар зүйлийн 498.1-д зааснаар хариуцагч, ХХК-иудаас 415,757,625 төгрөг, -эстимэйт ХХК тай байгуулсан Сэтгэл санаа, амь насны хор, хохирлынний ажлын гэрээ-ны хөлс,000,000 төгрөг нийт 418,757,625 төгрөгийг гаргуулж өгнө үү гэжээ.

 

3.Хариуцагч-Оросын нэхэмжлэлд гаргасан хариу тайлбартаа: Нэхэмжлэгч түүний өмгөөлөгч нарын нэхэмжлэлийн шаардлагын үндэслэлийг сонслоо.-ийн зүгээс нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хүлээн зөвшөөрөхгүй байна гэв. Хэд хэдэн үндэслэл гаргаж ирж байна. 1 дүгээрт нь гармын аюулгүй ажиллагаа хангагдаагүй, гарамд байх тоног төхөөрөмж суурилагдаагүй жижүүр байгаагүй гэдэг талаар яригдаж байна. Төмөрын гарам ашиглах журмаар энэхүү харилцааг зохицуулдаг. Тэгэхээр гармын талаар тодорхой ойлголт өгөх ёстой байгаа гэж харагдаад байна. Гармыг дотор нь зохицуулалттай болоод зохицуулалтгүй гэж ангилдаг. Зохицуулалттай гармыг дотор нь дохиоллын зохицуулалттай, жижүүрийн зохицуулалттай, тэнгэрийн зохицуулалттай гээд ангилаад байгаа юм. Уг хэрэг үйл явдал болсон52 дугаар километрийн 9 дүгээр зуутын дараа нь дохиоллын зохицуулалттай гарам байгаад байгаа юм. Дохиоллын зохицуулалттай гарам гэдэг нь тухайн гарам авто тээврийн хэрэгслийн жолооч ямар тохиолдолд нэвтрэх юм бэ гэдэг харилцааг дохиоллын тэмдгээр зохицуулдаг юм. Тэгэхлээр52 дугаар километрийн 9 дүгээр зуутын гарам дохиоллын тэмдгээр зохицуулагдсан улаан тэмдэг анивчаад хонх жингэнэж байгаа тохиолдолд тухайн тээврийн хэрэгслийн жолооч, авто тээврийн хэрэгслийн жолооч гармаар нэвтрэхгүй байх ёстой. Тэр нэвтрэх үгүйг нь дохиоллын тэмдэг л зохицуулна гэсэн үг. 2 дугаарт нь гарамын гарам ашиглах журамд заасны дагуу дугаар зэрэглэлийн үзэгдэлт хангалттай гарамд тооцогдоно. Үзэгдэлт хангалттай гэдэг талаар яригдсан учраас нэмэлт тайлбар өгөх хэрэгтэй байх гэж бодож байна. Үзэгдэлт ямар тохиолдолд хангалттай гэж тооцогдох вэ гэхлээрын гарам 50 метрийн зайд ойрхон ирсэн авто тээврийн хэрэгслийн жолооч 2 талдаа буюу тэгш, сондгой чиглэл өмгөөлөгч хэлж байна. Тэгш тал гэж юуг хэлдэг юм бэ гэхээр хойноосоо урагшаа чиглэлтэй явж байгаа. Хэрвээ урдаасаа хойшоо чиглэлтэй явж байгаа сондгой чиглэл гэдэг юм. Аль аль тэгш буюу сондгой чиглэлд 250 км-ийн зайд галт тэрэг буюу зүтгүүр ойртож байгаа тохиолдолд 70км-ийн, 41-ээс 80км-ийн цагийн хурдтай галт тэргийг харж чадаж байвал түүнийг үзэгдэл сайтай гэж тооцдог юм. Тухайн үед галт тэрэг 70 км цагийн хурдтай явж байсан, өөрөөр хэлбэл зөвшөөрөгдөх хэмжээний хурдтай явж байсан. Тэгээд авто тээврийн хэрэгслийн жолооч түүнийг 250км-ийн зайд тэгш талдаа бүрэн харж байсан. Сондгойн талдаа ч гэсэн тухайн үйл явдал болсны дараа цагдаагийн байгууллага,ын байгууллагад шинжээч нарын хамтарсан комисс үзээд тогтоосон актаар үзэгдэлд хангалттай юм байна. Ийм хэмжээнд авто тээврийн хэрэгслийн жолооч галт тэргийг харж байсан гэдгийг нь тогтоогоод актлуулчихсан байдаг. Дараагийн нэг асуудал нэмэлт жижүүр гарсан байх ёстой хаалт ч гэдэг юм уу нэмэлт байх ёстой тоног төхөөрөмжүүд байгаагүй гэж байна. Үзэгдэл сайтай дугаар зэрэглэлийн гарамд жижүүр ажилладаггүй юм. 24 сар ч гэж нэг сар ч харьцах шаардлагагүй, зөвхөн дохиоллын төхөөрөмжөөр тухайн галт тэрэгний блок, тээврийн хэрэгслийн хооронд дахь харилцааг зохицуулна. ашиглах журам дээр ерөнхийд ямар ямар зэрэглэлийн гарам дээр жижүүр ар тал, харилцааг тодорхой зохицуулчихсан байгаа. Үүнд дугаар зэрэглэлийн үзэгдэл хангалттай гэж байхгүй. Тухайнын дохиоллын тоног төхөөрөмжүүд нь тухайн үед ажиллагаатай, журамд заасны дагуу бүрэн ажиллагаатай байсан эсэх дээр мөн цагдаагийн байгууллагаас шалгаад гармын тоног төхөөрөмжүүд бүрэн байна, хэвийн ажиллагаатай байна гэдгийг нь тогтоосон. Мөн үзэгдэл дээр ер нь гарам ашиглаж, дугаар зэрэглэлийн гарам дээр ямар хэмжээний гэрэл байх ёстой гэдгийг журам дээр заачихсан, 2 люкс гэрэл байх ёстой байдаг. Уг үйл явдал болсны дараа шалгаад үзэхээр 4 люкс буюу 2 дахин их хэмжээний гэрэлтэй буюу үзэгдэл сайтай болох нь тогтоогдсон байдаг. Эхний үндэслэлийнд жижүүр ажиллуулаагүй, нэмэлт тоног төхөөрөмж байрлуулаагүй гэдэг нь үндэслэлгүй байна. Зам тээврийн яамнаас энэ хэрэг томилогдсон шинжээч Мөнхбатын дүгнэлт дээрын техник ашиглалтын журам, хуулийн журамд заасан нэмэлтээр байрлуулж болно гэсэн заалтыг дүгнэлтдээ бичсэн байдаг. Тэр нь дугаар зэрэглэлийн үзэгдэл хангалттай гарна. Нэмэлт тоног төхөөрөмжүүд заавал байрлуулна, жижүүр ажиллуулна гэсэн заалт зөрчилдөөд байгаа, өөрөөр нэмэлтээр байрлуулж болно гэсэн болохоос биш заавал байрлуулна гэсэн хууль, дүрэм журмын зохицуулалт байхгүй. 2 дугаарт дараагийн нэг үндэслэл ярьж байна. компанийн гарам дүрэм журмын дагуу баригдчихсан байсан. Энэ талаарыг хүлээлгэж өгөх талаар удаа дараа хүсэлт ирүүлж байсан боловч хүлээж аваагүй гэдэг үндэслэлийг гаргаж байна. ХХК-ийнд Ногоон толгой, рашаатын дагнасан хэрэглээний бариад тэрний дагуу гармын хамт барьсан байдаг.18 онд Зам тээврийн хөгжлийн яамаар ахлуулсан ажлын хэсэг дагнасан хэрэглээний болоод гарам нь техник ашиглалтын журам,ын холбогдох дүрэм журам,аас гарам ашиглах журамд заасан техникийн шаардлагыг хангасан байна уу, анхны зураг төслийнхөө дагуу баригдсан байна уу гээд шалгаад үзэхэдын дагнасан хэрэглээнийх ньын гармынх нь түвшин манайын үндсэн гармын түвшнээс зөрүүтэй баригдсан байдаг. Энэ нь18 оны 2 сарын 8,19 оны 2 сарын 13 буюу тухайн үйл явдлыг болохоос сарын өмнө, мөн болсноос хойш19 оны 9 сард хийсэн дүгнэлтүүдээр тогтоогддог. Яамнаас өгсөн үүрэг юу вэ гэхлээр ХХК-д танай байгууллагын чинь гарам анхны батлагдсан зургаасаа өөр байна шүү, түвшин нь зөрөөтэй байна,ын техник ашиглалтын журам холбогдох дүрэм журмын дагуу баригдах ёстой шаардлагыг хангаагүй байна, энэ шаардлагаа хангаарай гэдэг шаардлагыг удаа дараа тавьсан боловч ХХК нь уг үүргээ биелүүлээгүй. Ингэж явсаар23 онд хамгийн сүүлд болоод гармаа өөр компаниар бариулсан юм байна лээ. Дуусгаад яамны актаар оруулна гэсэн. Гэхдээ албан ёсоор гарам болоод дагнасан хэрэглээний, галт тэрэгний хөдөлгөөн нээгдээгүй байгаа. За яагаад тухайн гармыг ашиглалтад хүлээж авах ёстой вэ гэсэн эсэх дээр хэлэх хэрэгтэй байх. Ер нь Улсын хэмжээнд дагнасан буюу Трансгайт компани шиг хувийн эзэмшлийн суурь бүтэцтай 250 гаруй компани байгаа. Эд нар дагалдаад бүгд гарамтай, гарамгүй ч байгаа. Улсынын тээврийн тухай холбогдох дүрэм журам,ын дүрмээр ч юм уу Улсын хэмжээн дээр дагнасан хэрэглээний хувийн эзэмшлийнын болон гармын ашиглалтыг нь хариуцна, аюулгүй байдлыг нь хангана гэдэг дүрэм журам нэг ч байхгүй., компанийн гарам ашиглалтыг заавал хүлээж авах үүрэг хүлээгээгүй үүрэг байхгүй. 2 дахь асуудал нь гармын түвшин, техник ашиглалтын журам холбогдох журмын дагуу хийгдээгүйгээс болоодт ерөөсөө тухайн гармын ашиглалтыг хүлээж авах эсэх дээр шийдвэр гаргахгүй байсан. Энэ нь цаашлаад нэхэмжлэгч маань ч бас хэлж байна.ын тээвэрлэгч гэдэг 23 сараар галт тэрэгний хөдөлгөөний аюулгүй байдлыг хангах ёстой цэрэгжсэн нэг хором секунд ч аюулгүй байдлыг үлдээж болохгүй тийм салбар. Тийм учраас ийм түвшний зөрөөтэй ёс журам, дүрэм журам, стандартын шаардлага хангаагүй объектыг хүлээж авах ньд асар их эрсдэлтэй байсан. Хүлээж авах үүрэг байхгүй. Стандартын дагуу баригдсан эсэхээс үл шалтгаалаад хүлээж авах үүрэг бид нарт байхгүй. Ийм учраасыг гармыг хүлээж аваагүйгээс болоод осол болсон юм гэдэг үндэслэл нь үндэслэлгүй байна. дугаарт гармыг ганцхан зэрэглэлийг нь тогтоодог биш холбогдох төрийн байгууллага, цагдаа,ын байгууллага хамтраад тогтоодог. Тэр нь дээр дугаар зэрэглэлийн гарам болохыг нь тогтоогоод хэргийн материалд хавсаргачихсан. Тийм учраас хойноос урагшаа чиглүүлдэг үзэгдэлтэй асуудал актаар тогтоогдчихсон учраас хэлэх хэрэггүй байх. Тэмдэг тэмдэглэгээний талаар бас ярьж байна. Тэнд тоног төхөөрөмжид байх ёстой тэмдэг тэмдэглэгээ нь байсан. Хэргийн газрын үзлэгт хийсэн акт баримтаар тогтоогдоод хэрэгт авагдчихсан, нотлох баримт шинжлэн судлах явцад хараад яг ямар тэмдэглэгээ байх ёстой байсан, яг бодит байдал дээр ямар байсан гэдэг дээр үнэлэлт дүгнэлт өгөх байх. ХХК болоодын нарын хоорондох гэрээ байгуулагдсан талаар гэрээний асуудал яриад байна., трансгайд компанитай ямар нэгэн гэрээний эрх зүйн харилцаа байхгүй. Тухайн хэрэглээнийыгын дээд, доод бүтэц барих зөвшөөрөл бүхий аж ахуйн нэгж барьсан байх. Хэргийн материалд тусгай зөвшөөрөл хавсаргасан байсан. Тэр гармыг бариагүй, эдний компанитай ямар нэгэн барих, барьсны дараа гэрээний эрх зүйн тохиролцоо амаар болон бичгээр байгуулагдаагүй. Яагаад гэрээний эрх зүйн харилцаа гэж хэлснийг ойлгохгүй байна. Хурд сааруулаагүй гэдэг асуудал үзэгдэлтэй холбоотойгоор тайлбарлаж байх шиг байна. Хоёр машин явсан үзэгдэл муутай байсан. Тийм учраас хурдаа сааруулаагүй, гарам нэвтэрсэн асуудал харагддаг. Камерын бичлэгт үзлэг хийгээд хэрэгт авагдсан. Үүнд тухайн автомашины техник хэрэгслийн жолооч хурдаа сааруулсан эсэх нь камерын бичлэгийг хийсэн тэмдэглэлээр харагдаж байна. Хурдаа сааруулаагүй шууд явсан байдаг нь бичлэгээр тогтоогдчихсон байдаг.ын дүгнэлтэд гаргасан гомдлын талаар бас яригдсан учраас хэлэх хэрэгтэй байх.ын хэрэг хаах тухай тогтоолд52 дугаар километрийн экспертүүдэд болсон үйл явдал яг юунаас болсон юм бэ, шалтгаан нөхцөл нь юу байсан юм бэ гэдэг ньын агаараар нь ашиглах журам,ын хөдөлгөөний дүрэм, холбогдох хууль тогтоомжид заасан ийм ийм дүрэм журмыг тээврийн хэрэгслийн жолооч зөрчсөн улмаас энэхүү осол гарсан байна гэдгийг нь тодорхой тогтоогоод өгчихсөн учраас би энд давтаж ярих хэрэггүй байх. Ерөнхийд нь базаад хэлэхэд энэхүү осол мэдээж харамсалтай үйл явдал болсон. Нэхэмжлэгчийг бүгдээрээ ойлгож байна. Хүний амь нас гэдэг юугаар ч нөхөж баршгүй зүйл. Гэхдээ хууль зүйн талаас автомашины тээврийн хэрэгслийн жолоочийн буруутай үйл ажиллагаа байсан гэдэг нь холбогдох баримтуудаар нотлогдож байгаа.ийн ямар нэгэн хууль тогтоомж, дүрэм журам,ын тээврийн нийтлэг багц дүрмийг зөрчсөн үйлдэл байхгүй. Нэхэмжлэлийн шаардлагын зарим зүйл нь тодорхой биш байна. нэгдүгээрт хоёр хариуцагчийн хэнээс нь нэхэмжлээд байгаа юм. Энийг шүүгч шийдэх юм уу. Энэ өөрөө шийдүүлэх боломжгүй нэхэмжлэлийг шүүхэд танилцуулж байна. Хоёрдугаарт гармыг хүлээж авах үүрэгтэй юу, үүрэггүй юу гэдэг асуудал яригдана. Бусдын өмчийг өөрөө авах уу, авахгүй байх эрхтэй. Өөрөөр хэлбэл компанийн захиалгаар гуравдагч этгээдийн барьсанын гармын тухай асуудал яригдаж байгаа. Тэгэхээр энэ тохиолдолд энэ гарам байнгын ашиглалтад шилжих дүгнэлт гараагүй тохиолдолд хүлээж авах уу, трансгайд хүлээж авах уу. Үүнийг хүлээж авсан тохиолдолд Эрүүгийн хуулийн.13 буюу чанар муутай барилга байгууламж ашиглалтад хүлээж авах гэдэг яллахт хэргийг ХХК болон хүлээх үү гэдэг асуудал үүснэ. Өөрөөр хэлбэл энэын гарам гэдэг автотай нэг түвшинд огтлолцсон 2 өөр түвшинд огтлолцсон гэдэг 2 ойлголт яригддаг. Тэгэхлээр нэг түвшинд огтлолцсон учраас авто болон 2 нэг түвшинд байх ёстой. Тэгэхлээр уг түвшинг зөрүүлээд барьчихсан барилгын компанийн асуудлыг нэхэмжлэгч талын өмгөөлөгч нар барьж нэхэмжлэлийн шаардлага үүсгээд гаргасан юм болов уу гэж харагдаж байна. Яагаад вэ гэхлээр угыгын дагнасан хэрэглээний болон гармыг бариагүй, трансгайд ХХК бариагүй. Тэгэхээр хариуцагч байх хууль зүйн үндэслэл байхгүй. Хоёрдугаарт уг хэрэг дээр нэг юм анхаарах ёстой. Төмөрын тээврийн аюулгүй ажиллагааны журам буюу 27.1, 27.2, 27.3-аар эрүүгийн хэрэг үүсгэж шалгаагүй 27.10 буюу авто тээврийн машины жолоочын хөдөлгөөний аюулгүй байдлын журмыг зөрчсөн хэргийг Замын цагдаагийн газар болон прокурорын газарт өнөөдөр эцэслэн шийдвэрлэсэн байна. Тэгэхлээр тухайн хэрэгт буруутай этгээд нас барсан үндэслэлээр эрүүгийн хэрэг хаагдсан. Тэгэхлээр прокурорын дүгнэлт, хэргийг хааж байгаа үндэслэлүүд юу вэ гэж байгаа юм. буруутай этгээдээр нас барсан жолоочийг тодорхойлж байгаа юм. Тэгэхлээр болон трансгайд нарыг Иргэний хуулийн 511-ийг үндэслээд шүүхэд нэхэмжлэл гаргах хууль зүйн үндэслэл байхгүй байна. Өөрөөр хэлбэл эрх зүйн хууль буюу андуурал гээд орж ирсэн байна. Тэгэхлээр энэ нэхэмжлэлийг хангах хууль зүйн үндэслэл ерөөсөө байхгүй байгаа учраас нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү. Дүрэм журам, тушаал шийдвэр, хууль тогтоомжуудыг боловсруулсан хүнийд хариуцагчаа буруу тооцоолсон байна. Эрүүгийн хэрэг дээр ч гэсэн иргэний хэрэг дээр ч гэсэн тухайн барилга байгууламж буюу, гарам барьж байгаа байгууллага ямар үүрэг оролцоотой байсан юм бэ гэдэг асуудлыг 1 дүгээрт тавих ёстой. болон ХХК нар бол хариуцагч болон иргэний хариуцагч байх хууль зүйн үндэслэл байхгүй гэжээ.

 

4.Хариуцагч ХХК нэхэмжлэлд гаргасан хариу тайлбартаа: ХХК сонгинохайрхан дүүргийн 21 дүгээр хороонд 10 га газар эзэмшдэг байсан байна. Тухайн газар луугаа салбар тавья гэдэг хүсэлт, зөвшөөрлийг тухайн үеийн Зам тээвэр хөгжлийн яаманд холбогдох баримтыг материал бүрдүүлээд гаргасан байдаг юм. Зам тээвэр хөгжлийн яам тухайн зөвшөөрлийг олгоод удаа дараагийн ажлын хэсэг хуралдаж ажил эхлэх зөвшөөрөл бүх ажлаа хууль журмын дагуу явсан байдаг юм. Барилгын ажил хийгдээд улсын комисст хүлээлгэж өгөөд18 онд улсын комисс хүлээж авсан. Тухайн машин тээврийн осол гарахад машин эвдэрсэн гарам бол өмнө нь байсан, хэзээ байгуулагдсан юм тэр рашаан гөвөлтөөр хэзээ байгуулагдсан юм тэр үед л байж байсан байхгүй юу. Өмнө нь ямар зохицуулалтаар явж байсан юм бүү мэд. Гэхдээ манай салбар барих ажил нь тэр гарамтай ямар нэгэн хамаа байхгүй. Гармын хажуугаар гэхлээр салбараа барьж байгаа байхгүй юу. Манай салбар барьснаар тэр гарамд ямар нэгэн өөрчлөлт орохооргүй байсан юм. Гэтэлын ямар нэгэн, янз бүрийн шаардлага тавиад та нар салбараа барьж байгаа бол гарам дээр автомат хаалт, автомат хаалт тавьж өг, тоноглогдсон жижүүрийн байр барьж өг, холбоо дохиоллын системтэй болгож өг гэсэн. Өөрөөр хэлбэл нэмэлт зардал гаргаж бүх ажлыг хийсэн. Өөрөөр хэлбэл дохиололдоо жижүүрийн байртай автомат хаалттай болгож өгсөн байхгүй юу. Тухайн гарам дээр18 онд улсын комисст хүлээлгэж өгөөд үйл ажиллагааг тухайн гарам дээр ажиллаж болох шинээр барьсан байгууламжийг арилгахын тулд мэргэжлийн байгууллага хэрэгжүүлэх ёстой. Тэр гарамыг дохиоллын систем дээр хаалт хашилтыг гэтэл ийм эрх ХХК-д тухайн үед байхгүй.,ын зүгээс17 оны жилд их биш хүсэлт тавьсан байдаг юм байна лээ. Манайх та бүхний шаардлагын дагуу автомат дохио, хаалттай дохиожуулалт, холбоо дохиололжуулалттай, жижүүрийн байртай байгууллага өгчихлөө. Энийгээ хүлээж аваач ээ. Манайх тэр зохицуулалтыг хийх эрх бүхий байгууллага биш учраас танайд хүлээлгэж өгмөөр байна, оронд нь та нарын хэрэглэгдэхгүй орхичихсон, сэлбэг,д хэрэглэгдэх сэлбэг төмрийн мөнгө ч байдаг юм уу юу байдаг юм, доод талын харшлага юм уу, иймэрхүү юмыг өгчхөөч ээ, тэгээд манайхаас үүнийг хүлээж аваач гэдэг хүсэлтийг тавьж эхэлсэн. Ингээд тавиад явж байх явцад харамсалтайгаар19 оны 5 сард тээврийн осол гарсан байдаг юм. Уг тээврийн осол гарах үед нөгөө автомат хаалт уул нь нээлттэй байсан. өмнө нь хэрэглэж байсан нь хэрэглэгдэж байсан тухайн машин тээврийн хэрэгсэлд өмнө нь яаж явдаг байсан тэр зохицуулалтаар явдаг байсан байхгүй юу, гармыг ашиглаагүй байсан үе. Тэгээд тээврийн осол гарсан байдаг. цагдаагийн байгууллага тухайн үеийн цагдаагийн газраас шалгаад прокурорын газраас хэргийг хянаад уг хэрэг улсын дугаартай автомашины жолооч Мягмардоржийнын гарам ашиглалтын журмын.8.1,.8.4,.8.5 мөн Замын хөдөлгөөний дүрмийн 17.2-т заасан заалтуудыг зөрчсөний улмаас тухайн тээврийн осол гарчээ. Харамсалтай нь зөрчил гаргажт хэрэг үйлдсэн этгээд өөрөө нас барсан учир хэрэг хаагдсан гэж байгаа. Хаасан шийдвэрүүдийг эрх бүхий байгууллагаас хуулуулж хэрэгт хийчихсэн байгаа. Мөн манайх энэ осол гарсны дараа ч гэсэнаар хаалтаа, байгуулсан байгууламжийг хүлээж аваач ээ гэдэг саналаа удаа дараа тавьсаар л ирсэн. Төмөр ерөөсөө хариу өгдөггүй, ямар эс үйлдэхүй хийгээд байгаа нь тодорхой байхгүй юу. Манайх ашиглаж чадахгүй ашиглах боломж тэр байгууламжийг яах нь хүлээгдэхгүй,ууд танайх аваач ээ гээд байдаг. Тэгээд сүүлдээ үнэ төлбөргүй аваач ээ больё. Манайх оронд нь тэр хуучин хэрэглэхгүй байгаа хогийг авахаа болилоо, үнэ төлбөргүй аваач ээ гэж байна. Тэгж байж сүүлд хэдэн онд ч авав даа. Одоо сүүлийн хяналт шалгалт авчихсан. Төмөрын мэдэлд оччихсон хэвийн үйл ажиллагаа явуулж байгаа. Тэгэхлээр тээврийн хэрэгсэлтэй огтлолцож байгаа хэсэг бол өмнө нь байсан хэсэг огтлолцол байхгүй юу. Өмнө нь ямар зэрэглэлтэй байсан юм, тэр зэрэглэлийнхээ дагуу хөдөлгөөний аюулгүй байдал нь хангагдаад гэрлэн дохиогоор ч байдаг юм уу юугаар ч байдаг юм явж байсан. Үүн дээр манайх зүгээр нэмэлт хажуу талд нь хаалт хийж өгсөн болохоос биш хаалт хийгээд тухайн осол гаргавал ашиглагдахгүй байх хаалт хийгдэж ашиглахгүй, өөрөө ч яваагүй байсан учир ашиглагдаагүй хаалт байсан болохоос биш тэр хаалтаас болж осол гараагүй юм. Манай барьсан байгууллагад туслахаас салбар болж явдаг. Жолооч зохих тухайн үеийн хэрэглэгдэж байсан тэр зохицуулалтынх нь дагуу уулзвар нэвтэрч гараагүйгээс болж авах алба дээр нь осол гарсан. Огтлолцлын хөдөлмөр эрх ашгийнд зөрүүтэй байсан, тийм юу ч байхгүй. Улсын комисс нь18 оны 2 сарын 8-ны өдрийн 18/022 дугаартай салбарын зураг төслийн дагуу барьсан эсэхийг шалгаж барилгын гарцыг хүлээн авах тухай дүгнэлт дээрээ ажлын комисс хуралдаад өгчхөөд байна, 18 хүний бүрэлдэхүүнтэй комисс тухайныг авчихсан. Энэ дүрэм журмын дагуу эхний хэсэгын хашаанд өртөөд компани салбарыг зохицуулалттай гармын хамт батлагдсан зураг төслийн дагуу барьж байгуулсан ажил, газрыг нь шалгаад дохиолох, холбоо, эрчим хүчний хангамжид төхөөрөмж байгууламжийн техникийн байдалд техник ашиглалтын дүрэм стандарт, холбогдох стандарт шаардлага хангаж зураг төслийн дагуу баригдсан байна гэж ийм дүгнэлт гаргасан. Төмөр, ХХК нарын маргаан яах вэ Манайхаас өмчлөлдөө аваадхаач гэсэн юм л явуулсан болохоос биш энэ нь тээврийн осолд нөлөөлөөгүй байхгүй юу. Өөрөөр хэлбэл хуучин нэвтэрдэг, хуучин зохицуулалтаараа зохицуулагдаад явж байсанын тавиад байсан 1 дүгээр зэрэглэлийн гармын зохицуулалтыг манайх шаардана. Толгой дохиололтой болох, жижүүрийн байртай болох, үүнийг танайх хийж өгсөн шаардлага тавиад байсан учраас хийсэн. Энийгээ ашиглаагүй байсан Төмөр трансгайд 2-ын тэр салбар дээр тавигдсан бүтээн байгуулалтыг хүлээж авах гэсэн асуудал. Төмөрийн удирдлагуудын эс үйлдэхүйгээс болж маргаан нь хэрэгжиж явж байх хооронд л тээврийн осол гарсан болохоос биш энэ маргаан нь тухайн тээврийн осол гарах шалтгаан нөхцөл болоогүй юм шүү гэдгийг шүүх бүрэлдэхүүн анхаарч үзээсэй гэж хүсэж байгаа юм. Уг гарам өмнөх зохицуулалтаараа ашиглагдаж байсан гарам. Манай салбар осол гарахад нөлөөлсөн шалтгаан нөхцөл болоогүй гэжээ.

 

5.нотлох баримтаар нэхэмжлэгчээс Иргэний үнэмлэхний нотариат гэрчилсэн хуулбар /хх-ийн 6/,*******гийн оршин суугаа хаягийн тодорхойлолт /хх-ийн 8/,*******гийн тэтгэвэрийн дэвтэрийн нотариат гэрчилсэн хуулбар /хх-ийн 9/, Амжиргааны түвшингийн тодорхойлолт /хх-ийн 10/,*******г асран хамгаалагчаар тогтоосон БЗД-ийн засаг даргын захирамж нотариат гэрчилсэн хуулбар /хх-ийн 11/, Төрсний гэрчилгээний нотариат гэрчилсэн хуулбар /хх-ийн 12/, Төрөл садангийн лавлагаа /хх-ийн 13/, Талийгаач иргэний үнэмлэхний лавлагаа /хх-ийн 14/,19 оны 05 сарын 21 өдрийн дугаартай Хэрэг бүртгэлтийн хэрэг нээсэн мөрдөгчийн тогтоол /хх-ийн 15/, Шүүх шинжилгээний хүрээлэнгийн383 дугаартай дүгнэлт /хх-ийн 16-22/, Шүүх шинжилгээний хүрээлэнгийн 1149 дугаартай дүгнэлт /хх-ийн 23-26/, Шүүх шинжилгээний хүрээлэнгийн609 дугаартай дүгнэлт /хх-ийн 27-32/, Шүүх шинжилгээний хүрээлэнгийн247 дугаартай дүгнэлт /хх-ийн3-37/, Шинжээчын дүгнэлт 2 хуудас,19 оны 10 сарын 22 өдрийн 19/162 дугаартай Өмгөөлөгчын гомдол /хх-ийн8-40/,20 оны 01 сарын 02 өдрийн 01 дугаартай прокурорын газоынын Хүсэлтийг хэсэгчлэн хангах тухай тогтоол /хх-ийн 41/,20 оны 01 сарын 24 өдрийн 77 дугаартай прокурорын газрын Хэрэг бүртгэлтийн хэргийг хаах тухай тогтоол /хх-ийн 42-43/,20 оны 02 сарын 03 өдрийн/45 дугаартай Өмгөөлөгчийн гомдол /хх-ийн 44-46/,20 оны 02 сарын өдрийн 7/49 дугаартай Өмгөөллийн" ХХН гомдол /хх-ийн 47-48/,20 оны 02 сарын 18 өдрийн/60 дугаартай Өмгөөлөгчийн Улсын Ерөнхий прокурорт гаргасан гомдол /хх-ийн 49-52/, Талийгаач Бүрэн дунд боловсролын гэрчилгээ /хх-ийн 52/, Талийгаач Суурь боловсролын гэрчилгээ /хх-ийн 53/, Талийгаач Дээд боловсролын бакалаврын диплом /хх-ийн 54-55/ Талийгаач ажлын тодорхойлолт /хх-ийн 56/,19 оны 08 дугаар сарын-ны өдрийн Сүлд Эм ХХН-тай байгуулсан хууль зүйн туслалцаа үзүүлэх гэрээ, төлбөр төлсөн баримт /хх-ийн 58/, Өмгөөллийн Сүлд Эм ХХН19 оны 08 сарын өдрийн 19/40 дугаартай албан тоот /хх-ийн 57/,20 оны 01 сарын өдрийн Бэст про ХХН тэй байгуулсан Өмгөөллийн гэрээ болон төлбөр төлсөн баримт /хх-ийн 59-63/, -эстимэйт ХХК тай байгуулсан "Сэтгэл санаа, амь насны хор,ынний ажлын гэрээ, төлбөр төлсөн баримт /хх-ийн 64-66/, -эстимэйт ХХК тай байгуулсан Сэтгэл санаа, амь насны хор,ын тайлан /хх-ийн 67-78/,20 оны 05 дугаар сарын 05-ны өдрийн хууль зүйн туслалцаа үзүүлэх гэрээ /хх-ийн 79-80/, кассын орлогын ордер болон зарлагын баримт /3хх-ийн 144-171/, Амбулаториор эмчлүүлэгсдийн карт /3хх-ийн 172-177/, Хариуцагчынээс ээлжийн амралт олгох20 оны 07 дугаар сарын 27-ны өдрийн хуудас хуулбар /хх-ийн 98-99/,20 оны 03 дугаар сарын 11-ний өдрийн ээлжийн амралт олгох хуудас /хх-ийн 101/,-н дүрэм /2хх-ийн 170-175/, хурд хэмжүүрийн туузыг орчуулсан акт хуулбар /2хх-ийн 176/,19 оны 09 дүгээр сарын 25-ны өдрийн 06/2270 тоот албан бичиг /2хх-ийн 177/,52 дугаар километрийн гармын тухай19 оны 11 дүгээр сарын 08-ны өдрийн 29/1687 тоот албан бичиг хуулбар /2хх-ийн 179/, ногоонтолгой-Аршаант хоорондынын52-р км-н гармаар өнгөрөх тээврийн хэрэгслийн тоо хуулбар /2хх-ийн 179/,52-р гарамд үзлэг хийсэн акт /2хх-ийн 180-181/, 2Загал-008 илчит тэрэгний А секцэнд гарсантлийн /2хх-ийн 182/, Илчит тэрэгний сул зогсолтын төлбөр /2хх-ийн 183/, 2Загал-008 илчит тэрэгний текникийн байдлын тодорхойлолт /2хх-ийн 184/, зүтгүүрийн депод ТО-2 үзлэг хийх үед илэрсэнтлийн акт хуулбар /2хх-ийн 185/,-н даргын18 оны 12 дугаар сарын 28-ны өдрийн А-620 тоот тушаалын нэгдүгээр хавсралт хуулбар /хх-ийн 186-187/,-Оросынын даргын17 оны 08 дугаар сарын 07-ны өдрийн тушаал хуулбар /2хх-ийн5/, Хариуцагч ХХК-аас улсын бүртгэлийн гэрчилгээ хуулбар /хх-ийн 90/, тус компанаасынт явуулсан албан бичгүүд /хх-ийн 104-113/, тусгай зөвшөөрөл /2хх-ийн 164/, ажил гүйцэтгэх гэрээ /2хх-ийн 165-167/, Шүүхээс Эрүүгийн дугаартай хэргээс хэргийн газарт үзлэг хийсэн тухай тэмдэглэл, ослын бүдүүвч зураглал, шинжээч болон гэрч хохирогчийн хууль ёсны төлөөлөгч, иргэний хариуцагч, шинжээчийн мэдүүлэг зэрэг нотлох баримтуудын хуулбар /хх-ийн 164-250,ынээс******* дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн20 оны 09 дүгээр сарын 10-ны өдрийн 102/ШТ2020/00329 дугаар тогтоолоор шаардаж гаргуулсан баримт /2хх-ийн-92/, шүүхийн журмаарын газраас цагдаагийн алба шинжээчийн дүгнэлт, шүүх шинжилгээний үндэсни хүрээлэнгийн 1148,247 дугаартай дүгнэлт /2хх-ийн 102-107/,ынын даргын20 оны 03 дугаар сарын 24-ний өдрийн А-221 дугаартай тушаал хуулбар /2хх-ийн 108/, Зам тээврийн Хөгжлийн яамнаас ирүүлсэн дүүрэг, 21-р хороо, Жаргалант тосгон дахь Рашаант хэсгийнын52 дугаар километрийн 9 дүгээр зуутын гармын салбар, жижүүрийн байрны барилгын батлагдсан зураг, төсөв /2хх-ийн 109-136/, Зам, тээврийн сайдын Тусгай зөвшөөрөл олгох тухай15 оны 06 дугаар сарын 11-ний өдрийн 166 дугаар тушаал хуулбар /2хх-ийн2-204/, Салбар барих, өргөтгөх техникийн нөхцөлийн дүгнэлт /2хх-ийн 195-201/,ний Төв ХХК-ийн22 оны 01 дүгээр сарын 11-ний өдрийн Б/11 дугаартай тоот, хавсралт /2хх-ийн 243-244/, Сэтгэцийн эрүүл мэндийн үндэсний төвийн21 оны 11 дүгээр сарын 17-ны өдрийн дугаартай албан бичиг /2хх-ийн 245/,ний төвийн22 оны 09 дүгээр сарын 06-ны өдрийн дугаартай /3хх-ийн 5-25/, зэрэг баримтуудыг бүрдүүлсэн байна.

 

ҮНДЭСЛЭХ нь:

 

1.Шүүх нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгох үндэслэл тогтоогдож байна гэж үзэв.

 

2.Нэхэмжлэгч нэхэмжлэлийн шаардлагын үндэслэлээ ...2019 оны 5 сарын 19-ний өдрийн 21:36 минутын орчим дүүрэг, 21 дүгээр хороо, Жаргалант тосгон дахь Рашаант хэсгийнын52 дугаар км-ын 9 дүгээр зуутын гармаар суудлын 236 дугаартай галт тэрэг өнгөрөхдөө Жолоодож явсан Пажеро маркийнУНД улсын дугаартай тээврийн хэрэгсэлтэй мөргөлдөж жолооч болон миний дүү нарын амь нас хохирсон. Уг үйл явдалд Замын цагдаагийн газраас эрүүгийн дугаартай хэрэг бүртгэлтийн хэрэг нээж, мөрдөн шалгах ажиллагаа явуулсан. прокурорын газрын хяналтын прокурорын20 оны 01 сарын 24-ний өдрийн 77 дугаар тогтоолоор дээрх тээврийн осол нь Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 27.10 дугаар зүйлийн 4 дэх хэсгийн 4.2-т заасант хэргийн шинжийг агуулж байх боловч яллагдагчаар татвал зохих этгээд нас барсан үндэслэл тогтоогдож байна гэх үндэслэлээр хэрэг бүртгэлтийн дугаартай хэргийг хааж, хохирогчийн хууль ёсны төлөөлөгч нь өөр учирсан эд хөрөнгийн болон эд хөрөнгийн бус хохирлоо иргэний хариуцагчаар татагдсан, ХХК-аар арилгуулах талаар Иргэний хэргийн шүүхэд нэхэмжлэл гаргах эрхтэй болохыг дурдсан. дүүрэг, 21 дүгээр хороо, Жаргалант тосгон дахь Рашаант хэсгийнын52 дугаар км-ын 9 дүгээр зуутын салбар, гармын автомат хаалт, шинээр байгуулагдсан релейн шкаф, жижүүрийн байрыг ХХК барьж ашиглалтад оруулсан боловчт хүлээлгэж өгөөгүй, жижүүр гаргаж ажиллуулах нэмэлт зардал гарах гээд байсан тул хүлээж аваагүй, мөн гармын эд анги болон жижүүрийн байр нь ХХК-ийн эзэмшилд байсан боловч үйл ажиллагаа явуулаагүй. Өөрөөр хэлбэл тус гармаар нэвтэрч буй автомашинуудад галт тэрэг ойртон ирж буйг анхааруулах, ослоос урьдчилан сэргийлэх дохио, тэмдэг, хаалтаа буулгаагүй болох нь мөрдөн байцаалтын шатанд тогтоогдсон. Шинжээчийн дүгнэлт болон прокурорын тогтоолоор иргэний хариуцагч, ХХК нь Зам тээврийн хөгжлийн сайдын17 оны 141 дүгээр тушаалаар баталсан Төмөрын гарам ашиглах журам зөрчсөн нь тогтоогдсон. Өмнө нь энэ гарам дээр осол гарч байсан. дугаар зэрэглэлийн гарам нь өндөр ачаалалтай байдаг байхад эзэнгүй орхисон байсан. Тухайн үедын гармын тоног төхөөрөмжтэй байсан бол осол гарахгүй байх байсан. Төмөрын гарам ашиглах журмын хэрэгслийн эрчимжилт өндөртэй автотай огтлолцдог гарам автомат хаалтаас гадна автомат ажиллагаатай сөхөгддөг саад, чиглэл заагч, зарлан мэдээлэгч, дүрс бичлэгийн төхөөрөмж авто дээр байрлуулна гэснийг ноцтой зөрчиж гармын аюулгүй ажиллагааг хангаж ажиллаагүйн улмаас дээрх осол гарч бидэнд нөхөж баршгүй учирсан. ...Уг хэргийн улмаас учирсан хохирлыг тогтоолгохын тулдт ХХК-аар сэтгэл санаа, амь насны хохирлын гаргуулсан. Иймд амь насны үнэ цэнэ 63,615,750 төгрөг, 298,740,925 төгрөг, шууд зардлын дүн 53,400,950 төгрөг, хохирлынний тайлан гаргуулах ажлын хөлс,000,000 төгрөг нийт 418,757,625 төгрөгийг Иргэний хуулийн 497 дугаар зүйлийн 497.1, 498 дугаар зүйлийн 498.1, 511 дүгээр зүйлийн 511.1-д заасны дагуу нэхэмжилж байна гэж тайлбарласан.

 

3.Хариуцагч-Оросын нэхэмжлэлийг зөвшөөрөхгүй үндэслэлээ ...1-т Гармын аюулгүй ажиллагаа нь журмаар зохицуулдаг. Гармыг зохицуулалттай болон зохицуулалтгүй гэж ангилдаг. Зохицуулалттай нь төрөл байгаа. Тус гарам нь дохиоллын зохицуулалттай гарам юм. Энэ гармаар дохиоллын тэмдгээр зохицуулагдах бөгөөд улаан гэрэл асаж хонх дугарч байх юм. Энэ гарам нь дугаар зэрэглэлийн үзэгдэлт хангалттай гарам. 50 м зайд ойртон ирж байгаа жолооч тэгш, сондгой чиглээлд явж байгаа үед галт тэрэг 80км цагийн хурдтай явж байгааг харж болох юм. Галт тэрэг 70км цаг хурдтай явж байсан. Жолооч үзэгдэлт хангалттай гэж акт үйлдэгдсэн. 2-т Нэмэлт хаалт, жижүүр байх шаардлага байгаагүй. дугаар зэрэглэлийн, үзэгдэлт сайтай учир журамд зааснаар эдгээр нь шаардлагагүй юм.-т Төмөрын дохиолол, тоног төхөөрөмж хэвийн байсан нь цагдаагийн үзлэгээр тогтоогдсон. Хоёр люкс гэрэл байх ёстой. Нэмэлтээр 2 нийт 4 люкс гэрэл байсан юм. Шинжээчийн дүгнэлт дээр нэмэлтээр байрлуулж болох зүйлийн талаар бичсэн болохоос заавал байх зүйл биш. 4-т ХХК гарам барьсан.18 онд Зам тээврийн яамтай хамтран шалгалт хийж үзэхэд дагнасан хэрэглээний түвшин нь анх батлагдсанаас зөрүүтэй байсан учир үүнийг засах шаардлага өгсөн.23 онд үүнийг зассан. Дагнасан суурь бүтэцтай компани нь улсын хууль, дүрэм журмын дагуу тэдгээр байгууллагын гармын ашиглалтыг Төмөр хүлээж авах үүрэггүй. Барьсан гарам нь шаардлагад нийцээгүй учир гармыг хүлээж аваагүй юм. Тиймээс гарам хүлээж аваахгүй нь хариуцлага хүлээх үндэслэл болохгүй. 5-д Галт тэрэгний гармын зэрэглэлийг дангаар тогтоодоггүй. Цагдаагийн газар болон эрх бүхий бусад этгээд хамтран тогтоодог. 6-д ямар байсан нь хэрэгт авагдан баримтаар нотлогдож байгаа. 7-д болон болон ХХК-ийн хооронд байгуулагдсан гэрээ байхгүй. Зам гармыг бариагүй. ХХК, гарам барьсны дагууд хүлээж авах, болон бусад үүрэг байхгүй. Бусдын өмчийг бид хүлээж авах боломжгүй. Чанар стандарт хангаагүй гарам байгууламжийг хүлээж авах нь Эрүүгийн хуульд заасант хэрэг. Барьсан нь нэг түвшинд огтлолцсон байх ёстой. Энэ гармыг хариуцахгүй. 8-д Орчин нь үзэгдэх боломжгүй гэж байна. Галт тэрэгний камерын бичлэг байгаа. Машины жолооч хурдаа хасахгүйгээр гарамд орсон нь харагдана. 9-дын52 км, 9 дүгээр 100-т болсон олсол нь автомашины жолооч Замын хөдөлгөөний дүрэм зөрчсөнөөс болсон болохыг тогтоосон. 10-т хууль, дүрэм журам, зөрчөөгүй. 11-т хэнээс нэхэмжилж байгаа нь тодорхойгүй байна. 12-т Харин автомашины жолооч дүрэм зөрчиж осол гарсан. Буруутай этгээд нас барсан. Тиймээс Иргэний хуулийн 511 дүгээр зүйлд зааснаар хариуцагч нар хариуцах үндэслэлгүй. гэжээ.

 

4.Хариуцагч ХХК нэхэмжлэлийг зөвшөөрөхгүй үндэслэлээ ...Нэхэмжлэлийг зөвшөөрөхгүй. 1-т ХХК нь-ийн 26 хороонд 10га газар эзэмшиж байсан бөгөөд холбогдох Зам тээврийн хөгжлийн яаманд хүсэлт тавьж, барилгын ажил хийгдэж,18 онд улсын комисс хүлээж авсан. 2-т Тухайн осол гарсан гарам өмнө нь байсан. Манай салбар хажууд нь байдаг бөгөөд гарамд хамаарал байхгүй. Гэтэлаас гарам, хаалт, дохио, жижүүрийн байр тавьж өг гэж шаардлага тавьсан. Манайх үүнийг хийж өгсөн.17 оноос эхлэн манайх гармын хаалт, дохио, жижүүрийн байрыг хүлээж авах хүсэлт тавьсан.19 оны 5 сарын 19-ний өдөр осол гарсан. Хаалт нээлттэй байсан. өмнө нь хэрэглэж байсан зохицуулалтаараа явж байсан. ашиглалтад ороогүй байсан. уг гармыг23 ондын мэдэлд өгсөн.-т Цагдаа, хэргийг хянаад жолооч Төмөрын гарам ашиглалтын журам зөрчсөнөөс осол гарсан болохыг тогтоож, буруутай этгээд нас барсан учир хэргийг хаасан. Уг гарам огтлолцлын зөрүү байгаагүй. Энэ талаар комиссыг хүлээж авсан18. 02. 08-нд 18 хүн шалгасан нь хэрэгт баримттай байгаа. Хуучин гарам байдгаараа байсан гэжээ.

 

5.Хэрэгт нотлох баримтаар авагдсан цагдаагийн албаны Төмөр дахь цагдаагийн газрын мөрдөгчийн19 оны 05 дугаар сарын 21-ний өдрийн Хэрэг бүртгэлтийн хэрэг нээх тухай дугаар тогтоол, Шүүхийн шинжилгээний үндэсний хүрээлэнгийн19 оны 07 дугаар сарын 19-ний өдрийн383,19 оны 06 сарын 05-ны өдрийн 1149,19 оны 07 сарын 16-ны өдрийн609,19 оны 06 сарын 11-ний өдрийн247 тоот шинжээчийн дүгнэлт, прокурорын газрын прокурорын20 оны 01 сарын 24-ний өдрийн 77 дугаар Хэрэг бүртгэлийн хэргийг хаах тухай тогтоол, зохигчдын тайлбараар дараах үйл баримт тогтоогдож байна.

 

5.2019 оны 05 дугаар сарын 19-ний өдрийн 21:36 минутын орчим дүүрэг, 21 дүгээр хорооны нутаг дэвсгэрт, Жаргалант тосгон дахь Рашаант хэсгийнын52 дугаар км-ийн 9 дүгээр зуутын гармаар суудлын 236 дугаартай галт тэрэг өнгөрөх үедээ Жолоодож явсан Пажеро маркийнУНД улсын дугаартай тээврийн хэрэгсэлтэй мөргөлдөж, улмаар жолооч, нарын хоёр хүний амь нас хохирсон байх бөгөөд энэ хэрэгт хэрэг бүртгэлтийн хэрэг нээн шалгаж, мөрдөн шалгах ажиллагааны явцад жолооч нь Төмөрын гарам ашиглах журмын.8.1-д заасан Төмөрын гармаар нэвтрэхдээ Замын хөдөлгөөний аюулгүй байдлын тухай хууль, Замын хөдөлгөөний дүрэм болон журмын заалтыг чанд мөрдөх,.8.4-т заасанд ойртон ирсэн тээврийн хэрэгслийн жолооч нь хурдаа сааруулж, гармын өмнө зогсолт хийж тээврийн хэрэгслийн хөдөлгөөн саатаж болзошгүй түгжрэл, саадтай үед гарам нэвтрэхгүй байх,.8.5-д заасан Гармаар нэвтрэхдээ галт тэрэг, хөдлөх бүрэлдэхүүн ба тээврийн хэрэгслийн хөдөлгөөнийг анхааралтай ажиглан сонсох болон харааны эрхтнийг хязгаарласан, анхаарал сарниулсан эд зүйл хэрэглэхээс түр татгалзан өөрийн аюулгүй байдлыг хангах гэсэн заалтуудыг тус тус зөрчсөн. Мөн Замын хөдөлгөөний дүрмийн 17.2-т заасан Төмөрын гарамд ойртон ирсэн жолооч хурдаа хасах ба зайлшгүй тохиолдолд гарын өмнө зогсож аюулгүй байдал хангасан эсэхийг магадлан гэрэл болон дуут дохио /хонх/ тэмдэг тэмдэглэлийн заалтыг удирдлага болгоно гэснийг зөрчсөний улмаас галт тэрэгтэй мөргөлдсөн болох нь хэрэгт авагдсан нотлох баримтаар тогтоогдсон гэж үзэж Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 27.10 дугаар зүйлийн 4 дэх хэсгийн 4.2-т заасант хэрэгт яллагдагчаар татвал зохих этгээд нас барсан үндэслэлээр хэрэг бүртгэлтийндугаартай хэргийг хаасан байна.

 

7.Бусдын эрх, амь нас, эрүүл мэнд, сэтгэцэд, нэр төр, алдар хүнд, ажил хэргийн нэр хүнд, эд хөрөнгөд хууль бусаар санаатай буюу болгоомжгүй үйлдэл /эс үйлдэхүй/-ээр хор учруулсан этгээд уг хорыг хариуцан арилгах үүрэг хүлээхийг Иргэний хуулийн 497 дугаар зүйлийн 497.1 дэх хэсэгт хуульчлан заасан.

 

8.Шинжээчын19 оны 12 сарын 16-ны өдрийн тоот дүгнэлтэд 1.Тус гармыг тээврийн хөгжлийн сайдын17 оны 141 дүгээр тушаалаар баталсан Төмөрын гарам ашиглах журмын 4 дүгээр бүлгийн 4.1.3-т зааснаар дугаар зэрэглэлийн гарамд хамааруулна. 2.Тухай гармыг Зам тээврийн хөгжлийн сайдын17 оны 141 дүгээр тушаалаар баталсан Төмөрын гарам ашиглах журмын хавсралт-2, 2 дахь заалт, Зам тээврийн хөгжлийн сайдын18 оны 264 дүгээр тушаалаар баталсан Төмөрын техник ашиглалтын журмын 6 дугаар бүлгийн 6.10.3-т хэрэгслийн хөдөлгөөний эрчимжилт өндөртэй автотай нэг түвшинд огтлолцдог гарамд автомат хаалтаас гадна автомат ажиллагаатай сөхөгддөг саад, чиглэл заагч, зарлан мэдээлэгч дүрс бичлэгийн төхөөрөмж авто дээр илээр байрлуулж болно гэсэн заалтуудын дагуу дохиоллын төхөөрөмж байгууламжаар тоноглоно. Мөн шинээр байгуулсан салбар нь тухайн гармаар гарч нийт 2 ширхэг автотай холбох нөхцөл үүснэ. Иймээс уг гармаар шинээр тавьсан салбараар сэлгээний хөдөлгөөн хийх, галт тэрэгний хөдөлгөөн нэмэгдэх хэмжээгээр аюугүй байдлыг хангах үүднээс автомат хаалт тоноглосон байна гэж дүгнэсэн байна.

 

9.Хариуцагч ХХК нь тээврийн осол гарсан гарам дээр нэмэлтээр автомат хаалт, дохиолол, жижүүрийн байр хийж ашиглалтыг-Оросынт шилжүүлэн өгөхөөр хүсэлт гаргаж байсан боловчын барилга хүлээн комиссын дүгнэлтийг үндэслэн хүлээн аваагүй, ашиглалтад оруулаагүй байсан байна. Гэвч хэрэгт авагдсан нолтох баримтаар хариуцагч нарын ашиглалтын тогтоосон дүрэм, журам зөрсөн гэж үзэх үндэслэл тогтоогдохгүй байна.

 

10.Учир Рашаант өртөөний52-р км-ийн гармын ажиллагааг шалгасан тухай19 оны 05 сарын 16-ны өдрийн актад ...Рашаант өртөөний52-р км-ийн зохицуулалтгүй, автомат дохиололтой гармын байгууламжийн ажиллагааг комиссын бүрэлдэхүүнтэй шалгаж үзэхэд Гармын 4ш гэрэлтүүлэг хэвийн. А, Б талын гэрлэн ба дуут дохиоллын ажиллагаа хэвийн, дохионы үзэгдэлт 50м тод харагдаж, гармын тэмдэг, тэмдэглэгээ нь Төмөрын ашиглалтын журам-д заагдсан шаардлагыг хангаж байна гэсэн байна. /1хх-ийн 190/

 

11.Тээврийн прокурорын газрын прокурорын20 оны 77 дугаартай Хэрэг бүртгэлтийн дугаартай хэргийг хаасан тогтоолд хохирогчийн хууль ёсны төлөөлөгч нь өөр учирсан эд хөрөнгийн болон эд хөрөнгийн бус хохирлоо иргэний хариуцагчаар татагдсан, ХХК-аар арилгуулах талаар Иргэний хэргийн шүүхэд нэхэмжлэл гаргах эрхтэй болохыг дурдсан. Энэ нь иргэний хариуцагчаар татгалдсан, ХХК тээврийн осол гаргасан буруутай болохыг нотлохгүй.

 

12.Хэрэгт авагдсан нотлох баримтаар19 оны 05 дугаар сарын 19-ний өдөр гарсан тээврийн осолдУНД улсын дугаартай тээврийн хэрэгслийн жолооч Төмөрын гарам ашиглах журмын.8.1, Замын хөдөлгөөний дүрэм болон журмын заалтыг чанд мөрдөх,.8.4,.8.5-д заасан аюулгүй байдлыг хангах заалтуудыг тус тус зөрчсөн нь тогтоогдсон. Харин хариуцагч-Оросын, ХХК нь тээврийн осол гарахад нөлөөлсөн буруугийн шалтгаант холбоотой гэж үзэх үндэслэл тогтоогдохгүй байна.

 

13.Хариуцагч нар нэхэмжлэгчид хор учруулсан буруутай болох нь баримтаар тогтоогдохгүй байх тул Иргэний хуулийн 497 дугаар зүйлийн 497.1, 498 дугаар зүйлийн 498.1, 511 дүгээр зүйлийн 511.5-д заасны дагуу нэхэмжлэгчид учирсан 418,757,625 төгрөгийг хариуцан арилгах үүрэг хүлээхгүй.

 

14.Иймд хариуцагчын, ХХК-д холбогдохд 418,757,625 төгрөг гаргуулах тухай нэхэмжлэгч*******гийн нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгох нь хуульд нийцнэ гэж шүүх бүрэлдэхүүн дүгнэв.

 

15.Шүүх нэхэмжлэгчийн хүсэлтээр шинжээчээрний төв ХХК-ийг томилсон байх бөгөөд шинжээч зардал 5,000,000 төгрөгийн нэхэмжлэлийг шүүхэд ирүүлсэн байна. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 54, 56 дугаар зүйлд заасны дагуу шүүхийн зардлыг нэхэмжлэгч хариуцах бөгөөд нэхэмжлэгч нэхэмжлэлд төлөх улсын тэмдэгтийн хураамжаас чөлөөлөгдсөн болохыг дурдав.

 

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 115 дугаар зүйлийн 115.1, 115.2.3, 116, 118 дугаар зүйлд заасныг удирдлага болгон

 

ТОГТООХ нь:

 

1.Иргэний хуулийн 497 дугаар зүйлийн 497.1, 498 дугаар зүйлийн 498.1, 511 дугаар зүйлийн 511.5-д заасан үндэслэл тогтоогдохгүй байх тул хариуцагч-Оросын, ХХК-д холбогдохд 418,757,625 төгрөг гаргуулах тухай нэхэмжлэгч*******гийн нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгосугай.

 

2.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 56 дугаар зүйлийн 56.1, 58 дугаар зүйлийн 58.3, 60 дугаар зүйлийн 60.1-д заасны дагуу нэхэмжлэгч*******гаас шинжээчийн зардал 5,000,000 төгрөг гаргууланний төв ХХК-д олгож, нэхэмжлэгч нэхэмжлэлд төлөх улсын тэмдэгтийн хураамжаас чөлөөлөгдсөн болохыг дурдсугай.

 

3.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.2, 120 дугаар зүйлийн 120.2-т заасны дагуу шийдвэр танилцуулан сонсгомогц хүчинтэй болох бөгөөд зохигч гуравдагч этгээд, тэдгээрийн төлөөлөгч буюу өмгөөлөгч шийдвэрийг гардан авснаас хойш 14 хоногийн дотор Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гаргах эрхтэйг дурдсугай.  

  

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ Б.АЗБАЯР

 

ШҮҮГЧИД Ч.БАЯРСҮРЭН

 

А.САРАНТУЯА