МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

Хэргийн индекс 135/2023/00117/и

Дархан-Уул аймаг дахь сум дундын иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч Т.Жавхлантөгс даргалж, тус шүүхийн танхимд хийсэн хуралдаанаар,

 

Нэхэмжлэгч: Дархан-Уул аймаг, Дархан сум, ******* баг, ******* хороолол, ******* байрны ******* оршин суух ******* овгийн ******* ******* /рд: *******, утас: *******, *******/-ийн нэхэмжлэлтэй,

Хариуцагч: Дархан-Уул аймаг, Дархан сум, баг, хороолол, 2******* байр, оршин суух овогт /рд: , утас: /-д холбогдох,

О., ****** ХХК-ийн хооронд байгуулсан 2015 оны 06 дугаар сарын 10-ны өдрийн барьцаат зээлийн гэрээнээс Дархан-Уул аймгийн Дархан сумын баг, хороолол ******* хотхоны байрны орон сууцыг чөлөөлж, хүчингүй болгуулах тухай иргэний хэргийг хянан хэлэлцэв.

Шүүх хуралдааны оролцогчид:

Нэхэмжлэгч Ц.*******,

Нэхэмжлэгчийн өмгөөлөгч В.Ганболд,

Хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч М.Аззаяа /цахим/,

Бие даасан шаардлага гаргаагүй гуравдагч этгээдийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Г.Одбаяр /цахим/,

Шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга Б.Түвшинжаргал нар оролцов.

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

Нэхэмжлэгч Ц.******* нь шүүхэд гаргасан нэхэмжлэл болон шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа:

Миний бие ****** ХХК-тай байгуулсан орон сууц захиалах гэрээний дагуу захиалсан тус аймгийн Дархан сумын баг хороолол байрны хаягт байх 59.84 м.кв талбайтай 2 өрөө орон сууцыг гэрээний дагуу 100 хувь төлбөрийг төлж үл хөдлөх эд хөрөнгө өмчлөх эрхийн улсын бүртгэлийн дугаартай гэрчилгээг 2022 оны 12-р сарын 05-ны өдөр авсан болно. Гэтэл уг эд хөрөнгийн лавлагааг 2022 оны 12 дугаар сарын 12-ны өдөр автал О. гэгч хүний барьцаанд байгаа гэх тодорхойлолттой байсан. Гэрээгээр барилгын ажил гүйцэтгэгч ****** ХХК нь иргэн О.тэй зээлийн барьцааны гэрээ хийж бүртгэгдсэн О.ийн барьцаанд байгаа тул ямар нэгэн хөдөлгөөн хийх боломжгүй гэж улсын бүртгэгч мэдэгдэж 2015 оны 06 дугаар сарын 10-ны өдрийн 2015/06/10/А дугаар бүхий зээлийн барьцааны гэрээг танилцуулсан. Уг барьцааны гэрээг судалж үзтэл Иргэний хуулийн 156 дугаар зүйлийн 156.2-д заасан шаардлагыг хангаагүй мөн хуулийн 156-р зүйлийн 156.3-д заасны дагуу хүчин төгөлдөр бус байсан. Тодруулбал 156.2-д ...барьцааны гэрээг, улсын бүртгэлд бүртгүүлэх бөгөөд гэрээнд талуудын нэр, оршин суугаа /оршин байгаа/ газар, барьцаагаар хангагдах шаардлага, түүний хэмжээ, үүргийг хангах хугацаа, барьцааны зүйл, түүний байгаа газар, үнийг заана. гэсэн гэтэл уг гэрээнд үүргийг хангах хугацаа, үнийг заагаагүйгээс ямар хугацаанд барьцаагаар хангагдах, ямар үнэтэй барьцаа байгаа үнийн хэдэн хувиар барьцаа хангагдах гэх мэт нь тодорхой биш байдлаас болоод захиалагч өмчлөгч миний өөрийн өмчлөлийн эд хөрөнгөө хэзээ ямар үнээр захиран зарцуулах нь тодорхойгүй байдал бий болсон. Хууль тогтоогч энэхүү нөхцөл байдал бий болно гэдгийг тооцоолж тус хуулийн 156.3-д ...156.2-т заасан шаардлагыг хангаагүй гэрээ хүчин төгөлдөр бус байна. гэж хуульчилжээ. Иймд хуулийн шаардлага хангаагүй, миний өмчөө захиран зарцуулах эрхийг ноцтой зөрчиж хохирол учруулсан, хэлцлийн эрх зүйн үндэслэлтэй байх зарчимд нийцээгүй зээлийн барьцааны гэрээг хүчин төгөлдөр бусд тооцож өгнө үү. Барьцаалагч О.д хандаж өөрийн өмчлөлийн байрыг барьцаанаас чөлөөлж өгөхийг хүсэж хүсэлт гаргасан боловч тодорхой хариуг одоо болтол өгөөгүй болно. гэв.

Хариуцагч О. болон түүний итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч М.Аззаяа нь шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа:

Хариуцагч О. нь 2015 оны 6 дугаар сарын 10-ны өдрийн ****** ХХК-тай 2015/06/10 дугаар зээлийн гэрээ, 2015/06/ дугаар бүхий барьцааны гэрээ байгуулан улсын бүртгэлийн дугаарт бүртгэлтэй, Дархан-Уул аймаг, Дархан сум, баг,  хороололд байрлах орон сууцны зориулалттай 8470 м.кв талбайтай барилгыг 1500 м.кв газрын хамт барьцаалан гэрээг холбогдох хуулийн дагуу улсын бүртгэлд бүртгүүлсэн. Иймд О. нь 2015 оны 6 дугаар сарын 10-ны өдрийн ****** ХХК-тай 2015/06/10 дугаар зээлийн гэрээ, 2015/06/ дугаар бүхий барьцааны гэрээнүүд нь хүчин төгөлдөр гэрээнүүд тул нэхэмжлэлийн шаардлагыг хүлээн зөвшөөрөхгүй байна. нэхэмжлэгчийн нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү. Хариуцагч О. болон ****** ХХК-тай байгуулагдсан зээлийн гэрээ болон барьцааны гэрээ нь хүчин төгөлдөр байгаа. Иргэний хуулийн 156 дугаар зүйлийн 156.2-т заасан шаардлагыг хангасан буюу Улсын бүртгэлд бүртгүүлсэн гэрээ. Үл хөдлөх эд хөрөнгө өмчлөх эрхийн гэрчилгээг мөн авсан. ****** ХХК нь О.тэй 2015 оны 06 дугаар сарын 10-ны өдөр зээлийн барьцааны гэрээ хийж Улсын бүртгэлд бүртгүүлсэн. Иймд нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хүлээн зөвшөөрөхгүй байна гэжээ.

 

Бие даасан шаардлага гаргаагүй гуравдагч этгээдийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Г.Одбаяр шүүхэд болон шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: ****** ХХК-ийн зүгээс үл хөдлөх эд хөрөнгө өмчлөх эрхийн улсын бүртгэлийн дугаартай гэрчилгээг 2022 оны 12 дугаар сарын 05-ны өдөр Ц.*******т гаргаж өгсөн. Барьцааны гэрээ нь Иргэний хуулийн 156 дугаар зүйлийн 156.2-т заасан үндэслэлийг зөрчсөн гэж нэхэмжлэгчийн гаргаж байгаа үндэслэл нь хууль зүйн үндэслэлтэй байна гэж үзэж байна. Ямар нэгэн бичиг баримт буюу мөнгө тушаасан баримтуудыг манай компанид гаргаж өгөөгүй гэжээ.

Шүүх хуралдаанаар нэхэмжлэл, *******ийн иргэний үнэмлэхийн хуулбар, үл хөдлөх хөрөнгийн эрхийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээний хуулбар 1 хуудас, улсын тэмдэгтийн хураамжид 70,200 төгрөг тушаасан баримт, үл хөдлөх эд хөрөнгийн улсын бүртгэлийн лавлагаа 1 хуудас, *******ийн хүсэлт, *******ээс олгосон итгэмжлэл, Ц.*******ийн оршин суугаа газрын тодорхойлолт, шүүхийн баримтууд, О.ийн иргэний үнэмлэхийн хуулбар, шүүхийн баримтууд, О.ээс олгосон итгэмжлэл, хариуцагчийн иргэний үнэмлэхийн хуулбар, хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч хариу тайлбар, шүүгчийн захирамж, зээлийн барьцааны гэрээ, зээлийн гэрээ 3 хуудас, зээлийн эргэн төлөлтийн хуваарь, шүүхийн баримт, нэхэмжлэгчийн шүүхэд гаргасан хүсэлт, хариуцагчийн шүүхэд гаргасан хүсэлт, хариу тайлбар, зээлийн гэрээ 3 хуудас, зээлийн барьцааны гэрээ 2 хуудас, эвлэрлийн гэрээ 1 хуудас, шүүгчийн захирамж, гүйцэтгэх хуудас, шүүгчийн захирамж, ээс олгосон итгэмжлэл, иргэний үнэмлэхийн хуулбар, лавлагаа, шүүхийн баримтууд, шүүхийн тогтоол, Ласти-Интернэшнл ХХК-ийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээний хуулбар, Ласти-Интернэшнл ХХК-ийн олгосон итгэмжлэл, шүүхийн баримт, Одбаярын хариу тайлбар, нэхэмжлэлийн шаардлагыг нэмэгдүүлж, хамтран хариуцагч татах тухай *******ийн хүсэлт, улсын тэмдэгтийн хураамж 70,200 төгрөг тушаасан баримтын хуулбар, шүүгчийн захирамж, шүүхийн баримтууд, ээс олгосон итгэмжлэл, хүсэлт, шүүхийн баримт, нэхэмжлэгчийн өмгөөлөгч В.Ганболдын шүүхэд гаргасан хүсэлт, Б. өмгөөлөгчийн хүсэлт зэрэг нотлох баримтуудыг шинжлэн судлаад

ҮНДЭСЛЭХ нь:

1. Нэхэмжлэгч Ц.******* нь хариуцагч О.т холбогдуулан зээлийн барьцааны гэрээг хүчин төгөлдөр бус байх хэлцэлд тооцуулах тухай нэхэмжлэлийн шаардлага гаргажээ.

Шүүх хуралдаанд нэхэмжлэгчийн өмгөөлөгч В.Ганболд нь О., ****** ХХК-ийн хооронд байгуулсан 2015 оны 06 дугаар сарын 10-ны өдрийн барьцаат зээлийн гэрээнээс Дархан-Уул аймаг, Дархан сум, баг, хороолол, байрны орон сууцыг чөлөөлж, хүчингүй болгуулах тухай гэж нэхэмжлэлийн шаардлагаа өөрчилжээ. Энэ нь нэхэмжлэлийн үндэслэл өөрчлөгдөөгүй тул иргэний хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааг дахин явуулах шаардлагагүй гэж үзэн шүүх хуралдааныг үргэлжлүүлэн явуулсан болно. Мөн энэ талаар хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч М.Аззаяа шүүх хуралдаанд цахимаар оролцохдоо ямар нэгэн тайлбар хэлээгүй байна.

2. Шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдсэн нотлох баримтаар дараах үйл баримт тогтоогдож байна. Үүнд:

Нэхэмжлэгч Ц.******* нь ****** ХХК-тай 2014 оны 06 дугаар сарын 30-ны өдөр 031 тоот Дархан-Уул аймгийн Дархан сумын баг хороолол, ******* хотхоны А блокны , 59.84 м.кв талбайтай, 2 өрөө, 59,840,000 төгрөгийн үнэ бүхий, орон сууцны зориулалттай барилгыг 2015 оны 1 дүгээр улиралд барьж захиалагчийн эзэмшил, өмчлөлд шилжүүлэх, захиалагч нь төлбөрийг төлөх үүргийг тус тус хүлээсэн Орон сууц захиалгаар бариулах гэрээ байгуулжээ.

2014 оны 06 дугаар сарын 30-ны өдөр 031 тоот гэрээгээр хүлээсэн үүргээ захиалагч биелүүлж 59,840,000 төгрөгийг бүрэн төлсөн, гүйцэтгэгч ****** ХХК гэрээний 1.2-д заасан үүргээ биелүүлээгүйн улмаас нэхэмжлэгч Ц.******* Баянгол дүүргийн иргэний хэргийн анхан шатны шүүхэд нэхэмжлэл гаргаж, 2021 оны 09 дүгээр сарын 07-ны өдрийн 102/ШШ2021/02182 дугаартай шийдвэрээр Иргэний хуулийн 243 дугаар зүйлийн 243.1 дэх хэсэгт заасныг баримтлан дээрх орон сууыг нэхэмжлэгч Ц.*******ийг өмчлөгчөөр тогтоосон байна. /хэргийн 194-196 дугаар хуудас/,

3. О. 2015 оны 06 дугаар сарын 10-ны өдөр ****** ХХК-тай зээлийн гэрээ байгуулж, барилгын материал авах зориулалтаар 1 500 000 000 төгрөгийн зээл олгож, зээлийн болон барьцааны гэрээ байгуулжээ. /хавтас хэргийн 32-36, 41-45 дугаар хуудас/

Хариуцагч О.ийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч шүүх хуралдаанд гаргасан хариу тайлбартаа хариуцагч О. болон ****** ХХК-тай байгуулагдсан зээлийн гэрээ болон барьцааны гэрээ нь хүчин төгөлдөр байгаа. Иргэний хуулийн 156 дугаар зүйлийн 156.2-т заасан шаардлагыг хангасан буюу Улсын бүртгэлд бүртгүүлсэн гэрээ. Үл хөдлөх эд хөрөнгө өмчлөх эрхийн гэрчилгээг мөн авсан. ****** ХХК нь О.тэй 2015 оны 06 дугаар сарын 10-ны өдөр зээлийн барьцааны гэрээ хийж улсын бүртгэлд бүртгүүлсэн. Иймд нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хүлээн зөвшөөрөхгүй байна гэж маргаж байна.

4. Иргэний хуулийн 106 дугаар зүйлийн 106.2-д Өмчлөгч өмчлөлийн зүйлээ эзэмшихтэй холбоогүй боловч өмчлөх эрх нь ямар нэгэн байдлаар зөрчигдсөн гэж үзвэл уг зөрчлийг арилгуулах, эсхүл өмчлөх эрхээ хэрэгжүүлэхэд саад болж байгаа үйлдлийг зогсоохыг эрх зөрчигчөөс шаардах эрхтэй. гэж зааснаар хууль ёсны өмчлөгч Ц.******* өөрийн өмчлөлийн орон сууцаа захиран зарцуулах, эдийн засгийн эргэлтэд оруулахаар бусдын хууль бус барьцаанаас чөлөөлөхийг шаардах эрхтэй байна.

5. Хэргийн 8 дугаар хуудсанд авагдсан Эд хөрөнгийн эрхийн улсын бүртгэлийн лавлагаанаас үзвэл нэхэмжлэгч Ц.*******ийн Дархан-Уул аймаг, Дархан сум, баг, хороолол, ******* хотхоны байрны 59.84 м.кв талбайтай 2 өрөө орон сууцны өмчлөх эрх 2022 оны 12 дугаар сарын 01-ний өдөр улсын бүртгэлд бүртгэгдэж, үл хөдлөх эд хөрөнгө өмчлөх эрхийн улсын бүртгэлийн дугаартай өмчлөх эрхийн гэрчилгээ 2022 оны 12 дугаар сарын 05-ны өдөр олгогдсоны дараа хариуцагч О.ийн барьцаалбаргүй барьцааны гэрээ 2022 оны 12 дугаар сарын 07-ны өдөр бүртгэгдсэн байна.

6. Нэхэмжлэгч Ц.*******, ****** ХХК-ийн хооронд байгуулагдсан орон сууц захиалгаар бариулах гэрээ нь хариуцагч О., ****** ХХК-ийн хооронд байгуулагдсан барьцаат зээлийн гэрээнээс цаг хугацааны хувьд өмнө нь байгуулагдсан бөгөөд тус гэрээг улсын бүртгэлийн байгууллагад бүртгүүлэх үүрэг захиалагч Ц.******* хүлээгээгүй, гэрээний 3.7-д заасан гүйцэтгэгч тал биет байдлын болон эрхийн доголдолгүй буюу бусдад давхар худалдагдаагүй, барьцаалагдаагүй бүтээгдэхүүн нийлүүлнэ, 3.1-д гүйцэтгэгч нь орон сууцыг 2.2-д заасны дагуу ашиглалтад хүлээлгэн өгөхдөө захиалагч талд орон сууцыг актаар хүлээлгэн өгөх үүргийг тус тус гүйцэтгэгч тал хүлээжээ.

7. Харин хариуцагч О.ийн өмнө ****** ХХК-ийн хүлээх барьцаагаар хангагдах үүргийг маргаж буй орон сууцны өмчлөгч Ц.******* хүлээх үүрэггүй байна.

Учир нь Үл хөдлөх эд хөрөнгийн барьцааны тухай хуулийн 28 дугаар зүйлийн 28.4-т Барьцааны зүйлийг бусдад шилжүүлэх талаар тогтоосон журам зөрчсөн эсэхийг үл харгалзан тухайн барьцааг хүчинтэй гэж үзнэ. гэж заасан нь 2014 оны 06 дугаар сарын 30-ны өдөр орон сууц захиалгаар бариулах гэрээ байгуулсан нэхэмжлэгч Ц.*******т хамааралгүй бөгөөд 2015 оны 06 дугаар сарын 10-наас хойших үйл баримтад хамаарна.

8. Иймд дээрх үндэслэлээр О., ****** ХХК-ийн хооронд байгуулсан 2015 оны 06 дугаар сарын 10-ны өдрийн барьцаат зээлийн гэрээнээс Дархан-Уул аймгийн Дархан сумын баг, хороолол ******* хотхоны байрны сууцыг чөлөөлж, хүчингүй болгуулах тухай нэхэмжлэлийн шаардлагыг хангаж шийдвэрлэх нь зүйтэй.

9. Мөн өмгөөлөгч Б. шүүх хуралдааныг хойшлуулах тухай хүсэлтийг шүүх хуралдаан эхэлсний дараа буюу 2023 оны 08 дугаар сарын 07-ны өдрийн 10 цаг 12 минутад, хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч М.Аззаяа өмгөөлөгч Б.ыг оролцуулах тухай хүсэлтийг шүүх бүрэлдэхүүн зөвлөлдөж байх цаг хугацаанд буюу 2023 оны 08 дугаар сарын 07-ны өдрийн 10 цаг 58 минутад тус тус гаргасан, шүүх хуралдаан 2023 оны 08 дугаар сарын 07-ны өдрийн 10 цаг 11 минутад эхэлсэн зэргээс үзэхэд дээрх өмгөөлөгч Б.ы хүсэлтийг шүүгчийн захирамжаар шийдвэрлэсэн, хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч М.Аззаяа өмгөөлөгч Б.ыг оролцуулах тухай хүсэлтийг шүүх хуралдаанд гаргаагүй атлаа шүүх бүрэлдэхүүн зөвлөлдөх үед бичгээр гаргаж шүүхийн цахим хаягаар ирүүлсэн нь шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдээгүйг илтгэнэ.

Түүнчлэн 2023 оны 06 дугаар сарын 22-ны өдрийн шүүх хуралдааныг хойшлуулах тухай захирамжаар хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч М. өмгөөлөгч авах хүсэлтээр ажлын 26 хоногоор шүүх хуралдааныг хойшлуулсан байхад өмгөөлөгч сонгон авч хэргийн материалтай танилцуулаагүй байгаа нь шүүхээс өмгөөлөгч авах хангалттай хугацаа олгосон байна.

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 115 дугаар зүйлийн 115.2.1, 116, 118 дугаар зүйлд заасныг удирдлага болгон 

ТОГТООХ нь:

 

1. Үл хөдлөх эд хөрөнгийн барьцааны тухай хуулийн 28 дугаар зүйлийн 28.4, Иргэний хуулийн 106 дугаар зүйлийн 106.1, 106.2, 156 дугаар зүйлийн 156.2-т тус тус зааснаар Ц.*******ийн нэхэмжлэлийн шаардлагыг хангаж, О., Ласти-Интернэшнл ХХК-ийн хооронд байгуулсан 2015 оны 06 дугаар сарын 10-ны өдрийн барьцаат зээлийн гэрээнээс Дархан-Уул аймгийн Дархан сумын баг, хороолол ******* хотхоны байрны , 59.84 м.кв талбайтай, 2 өрөө орон сууцыг чөлөөлж, зохих бүртгэл хийхийг Дархан-Уул аймгийн Улсын бүртгэлийн хэлтэст даалгасугай.

2. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 56 дугаар зүйлийн 56.1, 60 дугаар зүйлийн 60.1, Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.1.2-д зааснаар нэхэмжлэгч Ц.*******ээс улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 70,200 төгрөгийг Төрийн сангийн орлогод хэвээр үлдээж, хариуцагч О.ээс улсын тэмдэгтийн хураамжид 70,200 төгрөг гаргуулж, нэхэмжлэгч Ц.*******т олгосугай.

3. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.2, 120 дугаар зүйлийн 120.2-т зааснаар шийдвэр танилцуулан сонсгомогц  хүчинтэй болох бөгөөд зохигч, тэдгээрийн төлөөлөгч, өмгөөлөгч шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл гардан авсан өдрөөс хойш давж заалдах журмаар 14 хоногийн дотор Дархан-Уул аймгийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд гомдол гаргах эрхтэй, мөн хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.4, 119.7-д зааснаар шийдвэрийг гардаж авах үүргээ биелүүлээгүй нь давж заалдах журмаар гомдол гаргах хугацааг тоолоход саад болохгүйг дурдсугай.

 

 

ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ  Т.ЖАВХЛАНТӨГС