Сонгинохайрхан дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн Шийдвэр

2024 оны 05 сарын 06 өдөр

Дугаар 184/ШШ2024/02513

 

2024     05     0                      184/ШШ2024/0*******13

 

МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

Сонгинохйрхн дүүргийн Иргэний хэргийн нхн штны шүүхийн шүүгч В.Амртүвшин дрглж, тус шүүхийн тнхимд хийсэн иргэний хэргийн нхн штны шүүх хурлднр,

Нэхэмжлэгч: Сонгинохйрхн дүүрэг, *******-р хороо, ******* гудмж, ******* тоот хягт оршин суух ******* овогт *******ийн ******* /РД:*******/,

Хриуцгч: Сонгинохйрхн дүүрэг, *******-р хороо, *******- тоот хягт оршин суух Бмб овогт Бтбярын Уугнбт /РД:/,

Хриуцгч: Звхн ймг, сум, -р бг, хягт оршин суух Тйж овогт Нмхйн Гүндсмб /РД:/,

Нэхэмжлэлийн шрдлг: 52,200,00 төгрөг гргуулх,

Сөрөг нэхэмжлэлийн шрдлг: - улсын дугртй тээврийн хэрэгслийн өмчлөх эрхийг буцн шилжүүлэхийг длгх, үр шим 20,000,000 төгрөг гргуулх тухй иргэний хэргийг хянн хэлэлцэв.

Шүүх хурлдны оролцогчид: Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Н., хриуцгч нрын итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч П.Учрлгэрэл, шүүх хурлдны нрийн бичгийн дрг Б.Солонго.

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

1.Нэхэмжлэгч Ө.******* нь хриуцгч Б.Уугнбт, Н.Гүндсмб нрт холбогдуулн 52,200,000 төгрөг гргуулх нэхэмжлэл гргсн. Нэхэмжлэгч нэхэмжлэлийн шрдлгын үндэслэлээ дрх бйдлр тодорхойлж бйн.

Үүнд: Б.Уугнбт нь Ө.*******гийн нйз бөгөөд Хово Норд бенз згврын мшиныг Н.Гүндсмбс 28,000,000 төгрөгөөр худлдж вхр тохиролцсон. 8,000,000 төгрөгийн урьдчилг төлбөр өгөөд, үлдсэн 20,000,000 төгрөгийг нь 3 срын хугцтй буюу 20******* оны 07-р срын 20-ны өдрөөс эхлээд 20******* оны 11-р срыг дуустл төлж бргдуулъя гэдэг снлыг Ө.******* гргсн, Гэрээг 20******* оны 05-р срын 08-ны өдөр бйгуулж, тэр өдрөө мшиныг нь үзлэг оношилгоонд нь оруулж, нэрээ шилжүүлж өгсөн бйдг. Мшин нь эвдрэл гэмтэл, дутгдлтй бйсн тул 20******* оны 05-р срын 08-ны өдрөөс 20-ны өдрийг хүртэл хугцнд Н.Гүндсмб нь Энэ хугцнд мшин янзлд, өөрөө жолоодож сурд, үргэлжлүүлээд 20******* оны 07-р срын 20-ны өдрөөс хойш төлбөрөө төлөөрэй гэдэг 2 срын хугцг Ө.*******д өгсөн бйдг. Энэ 2 срын хугцнд мшины үр шим, бусд бүх зрдлуудыг төлж бйгд 20******* оны 07 дугр срын *******-ны өдрөөс хойш зээлээ төлөхөөр болсон. Тухйн үед зээл төлөх хугц нь 3 хоног хэтэрсэн. Түр хүлээгээч ээ гэдэг шрдлгыг Ө.******* твьсн боловч шууд зогсоолоос мшиныг вд явсн. Ө.******* нь бүх орлого снхүү, бүх мөнгөө тухйн мшинд зрцуулчихсн бйсн учрс ямр ч орлогын эх үүсвэргүй болсноор мөнгийг нь өгч чдхгүй болж, Мшиныг мнь буцгд өгөөч. Мшин вчих л юм бол буцгд орлогоо олоод төлбөрөө өгнө өө гэж бүтэн cap гуйсн. Гэвч Б.Уугнбтд Н.Гүндсмб нь мшиныг хүлээлгэж өгөөд энэ хүмүүс хоорондоо ямр ч холбоо хмрлгүй болсон гэж үзэж бйг юм.

Иймд 1,000,000 төгрөгийг нэхэмжилж бйн. Ө.*******, Н.Гүндсмб, Б.Уугнбт гэх 3 хүн хмт бйж бйгд Зөвшилцлийн гэрээ-г бйгуулсн. Xx-49-p тлд бйг. Үүнд гэрээг хүлээн зөвшөөрсөн гээд Н.Гүндсмб, Ө.******* нр грын үсэг зурсн. Түүний дор хмтрсн гээд Б.Уугнбт өөрөө мөн грын үсэг тухйн үед зурсн бйдг. Тэгэхээр Б.Уугнбт бол энэхүү гэрээнд ямр ч холбоо хмрлгүй хүн биш, хмрлтй. Н.Гүндсмб болон Б.Уугнбт нрыг хриуцгчр ттсн. Анх 8,000,000 төгрөгийг Н.Гүндсмбд шилжүүлсэн учрс 8,000,000 төгрөгийг Н.Гүндсмбс, үлдсэн 8,000,000 төгрөгийг Б.Уугнбтс нэхэмжилж бйг гэв.

2.Хриуцгч нрын итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч П.Учрлгэрэл нь шүүх болон шүүх хурлднд гргсн хриу тйлбрт: Мшиныг Н.Гүндсмб буцж всн бйг. Н.Гүндсмб нь - улсын дугртй тээврийн хэрэгслийг 20******* оны 05-р срын 15-ны өдөр Ө.*******д 28,000,000 төгрөгөөр худлдхр тохиролцсон. Урьдчилг 8,000,000 төгрөгийг всн. Үлдсэн 20,000,000 төгрөгийг 20******* оны 07-р срын 20-ны өдрөөс эхлэн 4,000,000 төгрөгөөр 20******* оны 11-р срын 20-ны өдрийг хүртэл хугцнд төлж дуусгхр хрилцн тохиролцсон. Ингээд мшиныг Ө.*******д шилжүүлэн өгсөн. Шилжүүлэн өгөхдөө мшиныг үзлэг оношилгоонд оруулд, 850,000 төгрөгийг сэлбэгт, 300,000 төгрөгийг бензинд нь зориулн өгч, бүх ттвр төлөөсийг нь төлөөд хүлээлгэж өгсөн. Гэтэл төлөлтөө хоцроогоод гэрээний зөрчил гргсн. Ингэснээр хриуцгч уд др шрдж, Төлбөрөө төлөөч ээ, төлөхгүй бол больё оо, мшин въя. Би чмйг Б.Уугнбтын нйз болохоор чинь итгээд өгсөн" гээд 20******* оны 08-р срын 08-ны өдөр мшин очиж всн бйг. Ө.******* нь 20******* оны 05-р срын 15-нд мшиныг хүлээж вд 20******* оны 08-р срын 08-ны өдрийг хүртэл 21,320,000 төгрөгийн шгийг олсон болох нь днсны хуулгр нотлогдоно. Иймээс үр шим болох 20,000,000 төгрөгийг Ө.*******гс гргуулж Д.Гүндсмбд олгож өгнө үү гэх сөрөг нэхэмжлэлийг гргсн. Тиймээс нэхэмжлэлийн шрдлгыг дэмжихгүй бйн. Нэхэмжлэлийн шрдлг 1,000,000 төгрөг болгож бгсгл. Үүнээс урьдчилг төлбөрт всн 8,000,000 төгрөгийг хүлээн зөвшөөрч бйн. Үлдсэн 8,000,000 төгрөгийн нэхэмжлэлийн шрдлгыг би сйн ойлгосонгүй л дээ. Хэрэв 20******* оны 08-р срын 08-ны өдрөөс хойш Н.Гүндсмб мшиныг вд орлого олсон нь нотлогдож бйвл 8,000,000 төгрөгийг нэхэмжилье ээ л гэж тйлбрлж бйн гэж ойлголоо. Н.Гүндсмб бол яг энэ мшинр 20******* оны 08-р срын 08-ны өдрөөс хойш орлого олоогүй. Хэрэв Б.Уугнбтс гэвэл, Б.Уугнбт мөн орлого олсон зүйл бйхгүй. Орлого олсон гэвэл яг нэг уд Грсн гэж хэлж бйсн. Тэгэхдээ 3 мшин 1,200,000 төгрөгөөр явсн л гэж бйсн. Гэхдээ энэнд бол гээд зүгээр нэрийг нь оруулчихсн л гэсэн. Биечлэн мшин нь явгүй. Б.Уугнбт хриу тйлбр бичгээр өгсөн. Өөрөө том чны мшинтй 10 груй хүнийг хлд жилд гргдг. Тэгээд тэр бйгууллгс нь мөнгийг нь вд жолооч нрт бензин хоол гэх мэт зрдлуудыг нь хсд цэвэр шгийг шилжүүлдэг жпыг эрхэлдэг. Б.Уугнбт хэлэхдээ Мнй нйз Ө.******* миний жпыг хрчхд би ч гэсэн ийм жил хийе л дээ, би жилгүй бйг гэхээр нь өө тийм үү гээд түүнийг Н.Гүндсмб хтй тнилцуулж өгсөн. Ингээд Н.Гүндсмб хс Б.Уугнбтын нйз гэж гуйж бйг 8,000,000 төгрөгийг урьдчилгнд нь вд үлдэгдлийг 4,000,000 төгрөгөөр 4 cap төлнө гэчхээд төлбөрийг өгөхгүй бйсн. Тэгээд Н.Гүндсмб х нд руу ярид хөөе нйз чинь төлбөрөө өгөхгүй бйн, больё. Би мшин буцж въя гэхэд нь би бс Ө.*******д хэлж бйсн шүү дээ. Тэгээд ягд Ө.******* ндс мөнгө нэхэмжпээд бйгг би ерөөсөө ойлгохгүй бйн. Би энэ хоёрын гэрээнд ямр ч хмрлгүй хүн. Зүгээр л тнилцуулж өгсөн. Ямр нэгэн бйдлр Ө.*******гийн өмнө үүрэг хриуцлг хүлээсэн зүйл бол бйхгүй. Тиймээс нэхэмжлэлийн шрдлгыг бүхэлд нь хүлээн зөвшөөрөхгүй бйн гэдэг. Хриуцгчийн тйлбрыг дэмжиж бйн гэв.

З.Хриуцгч Н.Гүндсмб нь хриуцгч Ө.*******д холбогдуулн гргсн сөрөг нэхэмжпэлийн шрдлгд: 20******* оны 08-р срын 08-ны өдөр тлууд гэрээнээсээ ттглзд - улсын дугртй мшиныг Н.Гүндсмб нь буцж всн. Гэхдээ өмчлөх эрх буюу бичиг бримтыг шилжүүлж вгүй бйг. Тиймээс шилжүүлж өгнө үү. Мөн 20,000,000 төгрөгийг Иргэний хуулийн 205 дугр зүйлийн 205.1-т зснр нэхэмжилж бйн. Учир нь Ө.*******гийн Хн бнкны днснд тээврийн хөлсний орлогууд хргддг. 21,320,000 төгрөгийн орлого олсон. Энэ мөнгийг Б.Уугнбтс шилжүүлсэн бйдг. Ягд Б.Уугнбт шилжүүлсэн бэ гэхэд Б.Уугнбт Ө.*******г жилд явуулд, тэр гзрс нь мөнгийг нь вд, бензин тосны зрдлуудыг нь хийж өгөөд, үлдсэн мөнгийг нь Ө.******* руу шилжүүлдэг. Б.Уугнбт хэлэхдээ Яг энэ мшинд зрлгдд бйх зүйл бйхгүй шүү дээ гэдэг. Тэгэхээр 21,320,000 төгрөгийн шгийг нь 20,000,000 төгрөгөөр нэхэмжилж бйн. 20******* оны 05-р срс 20******* оны 08-р cap хүртэл хугц бол жил ид олдог үе. Энэ үед төлбөрийг төлөөгүй ийм нөхцөл бйдл үүссэн. Иймээс үр шимийг буцн вх ёстой гэж үзээд нэхэмжилж бйн. Орлого олсон нь үнэн. Зрлг гргсн тул хүлээн зөвшөөрөхгүй бйн. Эвдрэл гэмтлийнхээ нэхэмжпэлийн шрдлгс ттглзсн учрс үр шимийг буцж өгөх боломжгүй гэж тйлбрлж бйн. Мшин эвдрэл гэмтэлтэй бйсн гэдэгтэй огтхон ч снл нэгдэхгүй бйг. Учир нь тухйн үед мшиныг оношилгоонд оруулд тэнцүүлээд нэрийг нь шилжүүлээд өгсөн. Ийм том оврын мшиныг бол мш сйн оношилгоонд оруулж өгдөг. Мш сйн үзэж оношилгоонд тэнцсэн тохиолдолд л зөвхөн нэр шилждэг. Ингээд оношилгоонд тэнцчихсэн, ямр ч эвдрэл гэмтэлгүй ийм мшиныг Ө.******* өөрөө эвдсэнийгээ одоо хриуцгч тл хриуцх ёстой мэтээр ярид бйх шиг бйн. Иймээс эвдрэл гэмтлийг мнйх хриуцх ёсгүй. Үр шимийн хувьд Б.Уугнбт жилд зуучлд Ө.******* нь өөрөө мшин унж бйсн. Б.Уугнбтд мөнгө нь орж ирэхэд мшины бензинийг нь хийж өгөөд, хөлсийг нь жолооч нрт хувгд өгдөг бйг. Энэ тлр ль линых нь днсны хуулгр тодорхойлно гэв.

4.Нэхэмжлэгчийн итгэмжпэгдсэн төлөөлөгч Н. нь сөрөг нэхэмжлэлийн шрдлгд гргсн хриу тйлбрт: Ө.*******гийн днсны хуулгнс хрхд Б.Уугнбт руу эргүүлээд шилжүүлсэн, Б.Уугнбт эргүүлээд Ө.******* руу шилжүүлсэн үнийн дүн мш их хргддг. Тухйн үед Ө.******* нь өөрөө тухйн жпыг яж хийхээ мэдэхгүй бйсн учрс Б.Уугнбт энэ жилд зуучилж өгдөг бйсн. Ө.*******гийн ихэнх орлого нь мшин хмт явд жил хийдэг гэдэгтэй дилхн эдгээр мшины орлого тэр чигээрээ Ө.*******гийн днснд орж ирээд буцгд 50,0,50,0 гэсэн ийм зрлгуудыг жилд хмт грсн хүмүүстээ шилжүүлж бйсн нь днсны хуулгнс мөн хргдн. 20******* оны 05-р срс 07-р cap хүртэл 2 срын хугцнд мшин өгөөд, эвдрэл гэмтлийг нь зсх хугцг олгосон гэдгийг тлууд мэдэж бйг. Тэгэхээр Иргэний хуульд зснр тухйн үед худлдн худлдн вх гэрээ хийснээрээ ль нэг тлд нь эвдрэл гэмтэл, үр шим нь хмт дглдж очно гэж зсн бйдг. Ө.******* тухйн үеийн эвдрэл гэмтэлд зрцуулсн бүх мөнгөө шрдсн нэхэмжлэлээсээ ттглзсн. Тиймээс сөрөг нэхэмжпэлийг хүлээн зөвшөөрөхгүй бйн гэв.

5.Зохигчийн шүүхэд гргж өгсөн нотлох бримтууд:

-нэхэмжлэгчээс: /хх-1-2/ нэхэмжлэл, /хх-3/ улсын тэмдэгтийн хурмж төлсөн бримт, /хх-4/ Ө.*******гийн иргэний үнэмлэхний лвлг, /хх-5-33/ Хн бнкны 50*******198949 тоот днсны дэлгэрэнгүй хуулг, /хх-77/ Ө.*******гс Н.д олгосон итгэмжлэл, /хх-87-88/ нэхэмжлэлийн тодруулсн шрдлг зэрэг бримтуудыг гргж өгсөн.

-хриуцгчс: /хх-40-41/ Н.Гүндсмб, Б.Уугнбт нрс П.Учрлгэрэлд олгосон итгэмжлэл, /хх-4/ сөрөг нэхэмжлэлийн шрдлг, /хх-47-48/ улсын тэмдэгтийн хурмж төлсөн бримт, /хх-49/ гр бичвэр, /хх-50/ тооцоолол хүснэг, /хх-51/ Б.Уугнбтын хриу тйлбр, /хх-52-74/ Б.Уугнбтын Хн бнкны 59*******297835 тоот днсны дэлгэрэнгүй хуулг, /хх-8/ - улсын дугртй, Норд Бэнз мркийн тээврийн хэрэгслийн гэрчилгээний нотритр бтлуулсн хуулбр, /хх-90/ нэхэмжлэлийн тодруулсн шрдлгд гргсн хриу тйлбр зэрэг бримтуудыг гргж өгсөн.

.Шүүхийн журмр /хх-100-187/ хриуцгч Б.Уугнбтын Хн бнкны 59*******297835 тоот днсны дэлгэрэнгүй хуулгыг цуглуулсн, бүрдүүлсэн.

ҮНДЭСЛЭХ нь:

1.Нэхэмжлэлийн зрим хэсгийг хнгж, үлдэх хэсгийг хэрэгсэхгүй болгож, сөрөг нэхэмжлэлийг хнгх үндэслэлгүй.

2.Нэхэмжлэгч дрх үндэслэлээр шрдх эрхээ тодорхойлж бйн. Үүнд: ...Б.Уугнбттй нйз бөгөөд ******* нь Хово Норд бенз згврын мшиныг Н.Гүндсмбс 28,000,000 төгрөгөөр худлдж вхр тохиролцсон. 8,000,000 төгрөгийн урьдчилг төлбөр төлөөд, үлдсэн 20,000,000 төгрөгийг нь 3 срын хугцтй буюу 20******* оны 07-р срын 20-ны өдрөөс эхлээд 20******* оны 11-р срыг дуустл төлж бргдуулхр тохиролцсон гэж,

Шүүх хурлднд нэхэмжпэгч тл нэхэмжлэлийн шрдлг 1,000,000 төгрөг болгож бгсгсн, 8,000,000 төгрөгийг Д.Гүндсмбс, үлдсэн 8,000,000 төгрөгийг Б.Уугнбтс нэхэмжилж бйг гэх үндэслэлээр нэхэмжилснийг,

3.Хриуцгч нр нэхэмжлэлийг дрх үндэслэлээр үгүйсгэсэн. Үүнд: ...Мшиныг Ө.*******д шилжүүлэн өгөөд 20******* оны 08-р срын 08-ны өдрөөс хойш Н.Гүндсмб буцж всн, орлого олоогүй., Ө.*******гс урьдчилг 8,000,000 төгрөг всн, үүнийг Н.Гүндсмб буцж өгнө. Б.Уугнбт мөн орлого олсон зүйл бйхгүй. Иймд нэхэмжпэлийн шрдлгс зрим хэсгийг хүлээн зөвшөөрөхгүй бйн гэжээ.

4.Хриуцгч Н.Гүндсмб сөрөг нэхэмжлэлийн шрдлг, үндэслэлээ: 20******* оны 08-р срын 08-ны өдөр тлууд гэрээнээсээ ттглзд - улсын дугртй мшиныг буцж всн. Гэхдээ өмчлөх эрх буюу бичиг бримтыг шилжүүлж вгүй бйг. Тиймээс шилжүүлж өгнө үү. Мөн 20,000,000 төгрөгийг Иргэний хуулийн 205 дугр зүйлийн 205.1-т зснр нэхэмжилж бйн. Учир нь Ө.*******гийн Хн бнкны днснд тээврийн хөлсний орлогууд хргддг. 21,320,000 төгрөгийн орлого олсон. гэж тйлбрлж, мргжээ.

5.Нэхэмжпэгч хриуцгч Н.Гүндсмбын сөрөг нэхэмжпэлийг ...мшины орлого тэр чигээрээ Ө.*******гийн днснд орж ирээд буцгд 50,0,50,0 гэсэн ийм зрлгуудыг жилд хмт грсн хүмүүстээ шилжүүлж бйсн нь днсны хуулгнс мөн хргдн. Иргэний хуульд зснр тухйн үед худлдн худлдн вх гэрээ хийснээрээ ль нэг тлд нь эвдрэл гэмтэл, үр шим нь хмт дглдж очно гэх үндэслэлээр няцсн. Хрин тээврийн хэрэгслийн өмчлөлийг шилжүүлэх тлр мрггүй, хүлээн зөвшөөрсөн.

.Хэрэгт вгдсн болон шүүх хурлднр хэлэлцэгдсэн нотлох бримтр дрх үйл бримт тогтоогдож бйн.

.1.Зохигч /Ө.******* болон Н.Гүндсмб/-ийн хооронд 20******* оны 05-р срын 08-ны өдөр - улсын дугртй, Норд Бенз мркийн тээврийн хэрэгслийг 28,000,000 төгрөгөөр худлдх-худлдн вхр мр хрилцн тохиролцсон,

.2.Ө.******* нь - улсын дугртй Норд Бенз мркийн тээврийн хэрэгслийн төлбөрийн урьдчилг 8,000,000 төгрөгийг 20******* оны 05-р срын 08-ны өдөр Б.Уугнбтын Хн бнкны 59*******297835 тоот днс руу шилжүүлсэн,

.3.Худлдгч /хриуцгч/ Н.Гүндсмб нь үзлэг оношилгоонд нь оруулж, Авто тээврийн үндэсний төвд 20******* оны 05-р срын 08-ны өдөр шилжилт, хөдөлгөөн хийлгэж худлдн вгч Ө.*******гийн нэр дээр - улсын дугртй Норд Бенз мркийн тээврийн хэрэгслийг бүртгүүлсэн,

.4.Үлдэх 20,000,000 төгрөгийг 3 срын хугцтй буюу 20******* оны 07-р срын 20-ны өдрөөс эхлээд 20******* оны 11-р срыг дуустл төлж бргдуулхр тохиролцсон,

.5. Энэ хугцнд нэхэмжпэгч Ө.******* төлбөрийг төлөөгүйгээс хриуцгч Б.Уугнбт зогсоолоос мшиныг буцж вч явсн,

..Хриуцгч Б.Уугнбт нь хэрэг, мргнд холбоотой, хмрлтй, уг тээврийн хэрэгсэлд 20******* оны 09 дүгээр срын 24-ний өдөр 20,000 төгрөгийн торгууль, 20******* оны 10-р срын 21-ний өдөр мөн 50,000 төгрөгийн торгууль, өөрийн днснс уд др түлш хийсэн, орлого олсон, сэлбэг всн зэрэг үйл бримт тогтоогдсон.

7.Зохигчийн хооронд Иргэний хуулийн 243 дугр зүйлийн 243.1-д зсн худлдх-худлдн вх эрх зүйн хрилц үүссэн, тодруулбл, Ө.*******, Н.Гүндсмб, Б.Уугнбт гэх 3 хүний Зөвшилцлийн гэрээ гэх бичиг /xx-49-р тл /- Үүнд гэрээг хүлээн зөвшөөрсөн гээд Н.Гүндсмб, Ө.******* нр грын үсэг зурсн. Түүний дор хмтрсн гээд Б.Уугнбт грын үсэг зурсн бйггс үзэхэд гэрээг бичгээр бйгуулсн, зохигч хэн ль нь энэхүү бичгээ эх хувир нь бйхгүй гэж тйлбрлдг. Энэхүү гэрээнд хуульд зсн хэлбэрийн шрдлг твигдгүй, мр болон бичгээр, бодит үйлдлээр хийх боломжтой хүчин төгөлдөр гэрээ/хэлцэл. Гэрээг хүчин төгөлдөр бус гэх үндэслэл тогтоогдоогүй, гэрээний хүчин төгөлдөр эсэхэд тлууд мрггүй тул гэрээний үүргийг зохигчийн хэн ль нь биелүүлэх үүрэгтэй.

Иргэний хуулийн 195 дугр зүйлийн 195.1-д зснр нэг этгээд өөрийн хүсэл зоригийг хүлээн зөвшөөрсөн этгээдтэй эрх үүргийн хувьд холбогдохоор нэг буюу хэд хэдэн тодорхой этгээдэд хндн хүсэл зоригоо бодитойгоор, хнглттй, тодорхой илэрхийлсэн илэрхийллийг гэрээ бйгуулх снл гэнэ.

Иргэний хуулийн 19 дугр зүйлийн 19.1.5-д зснр нүүр тулн мр гргсн снлд тэр друй зөвшөөрсөн хриу өгсөн бол гэрээ бйгуулснд тооцохоор зохицуулсн тул тлуудын хооронд худлдх худлдн вх гэрээ бйгуулгдсн. Худлдх-худлдн вх гэрээгээр худлдгч нь биет бйдлын доголдолгүй, эрхийн зөрчилгүй хөрөнгө, түүнтэй холбоотой бримт бичгийг худлдн вгчийн өмчлөлд шилжүүлэх, худлдн вгч нь худлдгчид хэлэлцэн тохирсон үнийг төлж, худлдн всн эд хөрөнгөө хүлээн вх үүргийг тус тус хүлээнэ.

Хриуцгч /худлдгч/ Н.Гүндсмб нь худлдн вгч Ө.*******тй гэрээ хэлцэл хийхдээ ...биет бйдлын доголдолгүй, эрхийн зөрчилгүй хөрөнгө, түүнтэй холбоотой бримт бичгийг худлдн вгчийн өмчлөлд шилжүүлэх үүрэгтэй... бйх бөгөөд энэ үүргээ биелүүлсэн бйн.

-нэхэмжлэгч Ө.******* нь худлдн всн эд хөрөнгөө хүлээн вх үүргийг биелүүлсэн, хрин худлдгчид хэлэлцэн тохирсон үнийн үлдэгдэл 20 ся төгрөгийг зсн хугцнд өгөөгүйгээс Н.Гүндсмб гэрээнээсээ ттглзсн буюу тээврийн хэрэгслээ буцн всн бйн.

Иргэний хуулийн 222 дугр зүйлийн 222.1-д зснр ... үүргээ хугцнд нь биелүүлээгүй, үүрэг гүйцэтгэх хугц болсныг үүрэг гүйцэтгүүлэгч снуулснс хойш үүргээ биелүүлээгүй бол үүрэг гүйцэтгэгч хугц хэтрүүлсэн гэж үзнэ.

Иргэний хуулийн 2******* дугр зүйлийн 2*******.4-т зснр ... үүргийг ялимгүй зөрчсөн тохиолдолд тлууд гэрээнээс ттглзж болохгүй.

Өөрөөр хэлбэл, 20******* оны 07 дугр срын 20-ны өдрөөс 20******* оны 07 дугр срын 30-ны хооронд төлөх бйсн 4,000,000 төгрөг төлөх үүргийг нэхэмжлэгч ялимгүй зөрчсөн тохиолдолд Н.Гүндсмб гэрээнээс ттглзж болохгүй.

Гэхдээ зохигч тээврийн хэрэгслийг худлдгчид болон урьдчилг 8,000,000 төгрөг худлдн вгчид буцн өгөхөөр зохигч хүлээн зөвшөөрсөн нь Иргэний хуульд нийцсэн, гурвдгч этгээдийн эрх шгийг зөрчөөгүй, тухйн суудлр шүүхэд дхин нэхэмжлэл гргх, двж злдх болон хянлтын журмр гомдол гргх эрхгүйг болон зхирмжийг хриуцгч сйн дурр биелүүлээгүй бол шүүхийн шийдвэрийн нэгэн дил лбдн гүйцэтгэх үр дгвртйг тйлбрлсн тул хүлээн зөвшөөрснийг бтлж, хэргийг хэрэгсэхгүй болгох нь зүйтэй.

8.Тлуудын мргны зүйл нь хриуцгч Б.Уугнбт тээврийн хэрэгслийг шиглсн шиг орлогоос 8,000,000 төгрөгийг нэхэмжпэгч Ө.*******д төлөх, хриуцгч Н.Гүндсмб нэхэмжлэгч Ө.*******гс 20,000,000 төгрөг нэхэмжпэх эрхтэй эсэх тлр бйн. Тухйн тээврийн хэрэгслийн эвдрэл гэмтэл тухйн цг хугцнд зсгдсн бримтгүй бйн.

9.Нотлох бримтыг тлууд өөрөө нотлох, нотлох бримтыг цуглуулх, гргж өгөх үүрэгтэй бөгөөд өөрөө гргж өгөх боломжгүй нотлох бримтыг хэргийн оролцогчийн хүсэлтээр шүүх бүрдүүлдэг.

Шүүхээс хриуцгч Б.Уугнбтын хрилцх днсны хуулгыг нотлох бримт гргуулх зэргээр нотлох бримтыг хэргийн оролцогчийн хүсэлтээр бүрдүүлсэн бөгөөд шүүх хуульд зсн, зөвшөөрөгдсөн нотолгооны хэрэгслээр бүрдүүлж, хэрэгт ч холбогдолтой эсэхийг нхрч үнэлж, дүгнэнэ. Энэхүү нотлох бримт хэргийг шийдвэрлэхэд ч холбогдолтой, бодит нөхцөл бйдлыг тогтооход хмрлтй, хуульд зсн рг хэрэгслээр олж всн.

Хвтс хэргийн 100-187 дугр тлд вгдсн Хн бнкны 59*******297835 тоот хрилцх днсны хуулгнс үзэхэд хриуцгч Б.Уугнбт нь хэрэг, мргнд холбоотой, хмрлтй, уг тээврийн хэрэгслийг шиглх явцд 20******* оны 09-р срын 24-ний өдөр 20,000 төгрөгийн торгууль, 20******* оны 10-р срын 21-ний өдөр мөн 50,000 төгрөгийн торгууль бичигдсэн, змын хөдөлгөөний дүрэм зөрчсөн,2024 оны 03-р срын -ны өдөр 99,000 төгрөгийн, 2024 оны 03-р срын 22-ны өдөр 50,000 төгрөгийн, 2024 оны 05-р срын 03-ны өдөр 812,000 төгрөгийн сэлбэг вч твьсн, мөн өөрийн днснс уд др түлш хийсэн, 3 тээврийн хэрэгслээр 1,200,000 төгрөгийн, мөн 2024 оны 04-р срын 02-ны өдөр 2,440,000 төгрөгийн, нийт 3,40,000 төгрөгийн орлого олсон бйн.

Иймд энэхүү орлогын тл хувь 1,820,000 төгрөгийг хриуцгч Б.Уугнбтс гргуулж, нэхэмжлэгчид олгож, ,180,000 төгрөгийг хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэв.

10.Иргэний хуулийн 247 дугр зүйлийн 247.1-д зснр Гэрээнд өөрөөр зггүй бол худлдсн эд хөрөнгийг худлдн вгчид шилжүүлснээр тухйн эд хөрөнгийг шиглсны үр дүнд олсон үр шим болон уг эд хөрөнгө тохиолдлоор устж, гэмтсэний эрсдэл худлдн вгчид шилжинэ.

Тиймээс худлдсн эд хөрөнгийг нэхэмжлэгч Ө.*******д 20******* оны 05 дугр срын 08-ны өдөр шилжүүлэн өгснөөр тухй эд хөрөнгө тохиолдлоор гэмтсэн эрсдэл, тухйн эд хөрөнгийг шиглсны үр дүнд олсон үр шим худлдн вгчид шилжсэн бйн.

Түүнчлэн хриуцгч Н.Гүндсмб снтй, болгоомжгүй бйдлр эд хөрөнгийн доголдлыг нуун дргдуулсн үйл бримт хэрэгт вгдсн бримтуудр тогтоогдоогүй.

11.Иймд хэрэгт вгдсн нотлох бримт, тлуудын тйлбр зэргийг тл бүрээс нь бодитойгоор хрьцуулн үзсэний үндсэн дээр нотлох бримтыг өөрийн дотоод итгэлээр үнэлж дүгнээд, ... худлдгч тл худлдсн эд хөрөнгийг худлдн вгчид шилжүүлснээр тухйн эд хөрөнгийг шиглсны үр дүнд олсон үр шим худлдн вгчид шилжинэ гэх үндэслэлээр хриуцгч Н.Гүндсмбын сөрөг нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэлээ.

Иргэний хэрэг шүүхэд хянн шийдвэрлэх тухй хуулийн 0 дугр зүйлийн 0.1, 5 дугр зүйлийн 5.1, 5.2-д зсныг бримтлн нэхэмжлэлээс зрим хэсгийг хнгсн, сөрөг нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгосон тул улсын тэмдэгтийн хурмжид төлсөн нэхэмжлэгчийн 418,950 төгрөг, хриуцгч Н.Гүндсмбын 328,150 төгрөгийг улсын орлогод үлдээж, хриуцгч Б.Уугнбтс 44,070 төгрөг гргуулж, хриуцгч Н.Гүндсмбс 71,475 төгрөг гргуулж нэхэмжлэгчид олгохоор хуврилв.

Иргэний хэрэг шүүхэд хянн шийдвэрлэх тухй хуулийн 73 дугр зүйлийн 73.1, 115 дугр зүйлийн 115.2.2, 115.2.3-д зсныг удирдлг болгон

ТОГТООХ нь:

1.Иргэний хуулийн 243 дугр зүйлийн 243.1, 247 дугр зүйлийн 247.1-д зсныг бримтлн хриуцгч Б.Уугнбтс 1,820,000 төгрөг гргуулн нэхэмжлэгч Ө.*******д олгож, хриуцгч Н.Гүндсмбын нэхэмжлэгч Ө.*******гс 20,000,000 төгрөг гргуулх сөрөг нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгосугй.

2.Улсын тэмдэгтийн хурмжийн тухй хуулийн 7 дугр зүйлийн 7.1.1, Иргэний хэрэг шүүхэд хянн шийдвэрлэх тухй хуулийн 0 дугр зүйлийн 0.1, 5 дугр зүйлийн 5.1, 5.2-д зснр улсын тэмдэгтийн хурмжид төлсөн нэхэмжлэгчийн нэхэмжлэгчийн 418,950 төгрөг, хриуцгч Н.Гүндсмбын 328,150 төгрөгийг улсын орлогод үлдээж, хриуцгч Б.Уугнбтс 44,070 төгрөг гргуулж, хриуцгч Н.Гүндсмбс 71,475 төгрөг, улсын орлогоос 71,475 төгрөг тус тус гргуулж, нэхэмжлэгч Ө.*******д олгосугй.

3.Иргэний хэрэг шүүхэд хянн шийдвэрлэх тухй хуулийн 10 дугр зүйлийн 10.5-д зснр нэхэмжлэгч Ө.******* - улсын дугртй, Норд Бенз мркийн тээврийн хэрэгслийг хриуцгч Н.Гүндсмбд шилжүүлэн өгөх, хриуцгч Н.Гүндсмб тээврийн хэрэгслийн урьдчилг 8,000,000 төгрөгийг нэхэмжлэгч Ө.*******д буцн өгөхөөр зохигч хүлээн зөвшөөрснийг бтлж, хэргийг хэрэгсэхгүй болгосугй.

4.Иргэний хэрэг шүүхэд хянн шийдвэрлэх тухй хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.2, 119.3, 119.4, 119.7 дхь хэсэгт зснр шийдвэр тнилцуулн сонсгомогц хүчинтэй болох б 14 хоног өнгөрснөөс хойш 14 хоногийн дотор шүүхэд хүрэлцэн ирж шийдвэрийг өөрөө грдх вх үүрэгтэй, энэ үүргээ биелүүлээгүй нь двж злдх штны журмр гомдол гргх хугцг тоолоход сд болохгүйг дурдсугй.

5.Иргэний хэрэг шүүхэд хянн шийдвэрлэх тухй хуулийн 120 дугр зүйлийн 120.2-т зснр зохигч, тэдгээрийн төлөөлөгч буюу өмгөөлөгч нхн штны шүүхийн шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл грдн вснс хойш 14 хоногийн дотор Нийслэлийн Иргэний хэргийн двж злдх штны шүүхэд двж злдх гомдол гргж болохыг дурдсугй.

 

 

ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ В.АМАРТҮВШИН