Баянхонгор аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн Магадлал

2022 оны 02 сарын 24 өдөр

Дугаар 2022/ДШМ/024

 

*******, *******, *******,

*******, ******* нарт холбогдох эрүүгийн хэргийн тухай

Баянхонгор аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн шүүх хуралдааныг тус шүүхийн ерөнхий шүүгч Б.Болор-Эрдэнэ даргалж, шүүгч Т.Жаргалсайхан, Л.дорж нарын бүрэлдэхүүнтэй тус шүүхийн шүүх хуралдааны танхимд хийсэн шүүх хуралдаанд:

Прокурор *******

Хохирогч *******

Хохирогч ******* өмгөөлөгч *******

Хохирогч , ,

Шүүгдэгч *******, түүний өмгөөлөгч , /цахимаар/

Шүүгдэгч *******, түүний өмгөөлөгч , /цахимаар/

Шүүгдэгч *******, *******, тэдгээрийн өмгөөлөгч , /цахимаар /

 Шүүх хуралдааны нарийн бичгийн даргаар Э.Должинсүрэн нарыг оролцуулан;

Баянхонгор аймаг дахь Сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч Д.Батцэнгэл даргалж, ерөнхий шүүгч Б.Гэрэлмаа, Ч.Байгалмаа нарын бүрэлдэхүүнтэй хянан шийдвэрлэсэн шүүх хуралдааны 2021 оны 11 дүгээр сарын 12-ны өдрийн 2021/ШЦТ/301 дүгээр шийтгэх тогтоолыг эс зөвшөөрч шүүгдэгч *******, *******, өмгөөлөгч , , , нарын гаргасан давж заалдах гомдлуудаар *******, *******, *******, *******, ******* нарт холбогдох эрүүгийн 1914007650423 дугаар хэргийг 2021 оны 12 дугаар сарын 30-ны өдөр хүлээн авч, ерөнхий шүүгч Б.Болор-Эрдэнийн илтгэснээр хянан хэлэлцэв.

Монгол улсын иргэн, овогт ын , .... оршин суух, ял шийтгэлгүй, улсаас авсан гавьяа шагналгүй, регистрийн дугаар ,

Монгол улсын иргэн, овогт ийн , ....... оршин суух, ял шийтгэлгүй, улсаас авсан гавьяа шагналгүй, регистрийн дугаар ,

Монгол улсын иргэн, овогт ийн жаргал, ...... оршин суух, ял шийтгэлгүй, улсаас авсан гавьяа шагналгүй, регистрийн дугаар ,

Монгол улсын иргэн, овогт гийн , ..... оршин суух, ял шийтгэлгүй, улсаас авсан гавьяа шагналгүй, регистрийн дугаар ,

Монгол улсын иргэн, овогт гийн , ..... оршин суух, ял шийтгэлгүй, улсаас авсан гавьяа шагналгүй, регистрийн дугаар ,

Нэг: Шүүгдэгч *******, ******* нар бүлэглэн:

1. 2016 оны 11 дүгээр сарын 03-ны өдөр Баянхонгор аймгийн Гурванбулаг сумын 4 дүгээр багийн нутаг “Богинын ам” гэх газарт бэлчиж байсан иргэн , нарын эзэмшлийн 21 тооны үхрийг хулгайлж , нарт 16.800.000 төгрөгийн хохирол учруулсан,

2. 2017 оны 06 дугаар сарын 02-ны өдрөөс 2017 оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хооронд Баянхонгор аймгийн Гурванбулаг сумын 4 дүгээр багийн нутаг “Түргэн” гэх газарт бэлчиж байсан иргэн *******ийн эзэмшлийн 11 тооны адууг хулгайлж, иргэн *******ид 5.500.000 төгрөгийн хохирол учруулсан,

3. 2018 оны 07 дугаар сарын 20-ны үед Баянхонгор аймгийн Гурванбулаг сумын 4 дүгээр багийн нутаг “Дунд хөв” гэх газарт бэлчиж байсан иргэн гийн эзэмшлийн 12 тооны адуу,

4. 2019 оны 09 дүгээр сарын 25-ны өдөр Баянхонгор аймгийн Гурванбулаг сумын 4 дүгээр багийн нутаг “Дунд хөв” гэх газарт аргамжаатай байсан иргэн гийн эзэмшлийн 1 тооны адуу нийт 13 тооны адууг хулгайлж д 12.100.000        төгрөгийн хохирол учруулсан,

5. 2018 оны 09 дүгээр сарын 13-ны өдрөөс 2018 оны 09 дүгээр сарын 14-нд шилжих шөнө Баянхонгор аймгийн Заг сумын 3 дугаар багийн нутаг “Бөндийн дөрөлж” гэх газар бэлчиж байсан иргэн ын эзэмшлийн 22 тооны адууг хулгайлж 21.400.000 төгрөгийн хохирол учруулсан,

6. 2018 оны 10 дугаар сарын 13-ны үед Баянхонгор аймгийн Гурванбулаг сумын 4 дүгээр багийн нутаг “Дунд хөвөө” гэх газарт бэлчиж байсан иргэн ийн эзэмшлийн 15 тооны адуу хулгайлж 12.600.000 төгрөгийн хохирол учруулсан,

7. 2018 оны 11 дүгээр сарын 18-наас 2018 оны 11 дүгээр сарын 19-ний өдрийн хооронд Баянхонгор аймгийн Жаргалант сумын Нам толгой 1 дүгээр багийн нутаг “Элстийн ам” гэх газарт бэлчиж байсан иргэн , , нарын эзэмшлийн нийт 13 тооны адууг хулгайлж өд 3.200.000, ид 1.000.000, д 4.700.000 төгрөгийн нийт 8.900.000 төгрөгийн хохирол учруулсан,

8. 2019 оны 09 дүгээр сарын 25-наас 2019 оны 09 дүгээр сарын 26-нд шилжих шөнө Баянхонгор аймгийн Гурванбулаг сумын 4 дүгээр багийн нутаг “Төгсийн мухар” гэх газраас иргэн ын эзэмшлийн аргамжаатай байсан 1 тооны хээр зүсмийн адууг хулгайлж т 1,000,000 төгрөгийн хохирол учруулсан,

9. 2019 оны 09 дүгээр сарын 25-ны өдөр Баянхонгор аймгийн Гурванбулаг сумын нутаг “Хөшөөтийн ам” гэх газраас ын эзэмшлийн 1 тооны адууг хулгайлж ад 1.000.000 төгрөгийн хохирол учруулсан,

10.2019 оны 09 дүгээр сарын сүүлчээр Баянхонгор аймгийн Гурванбулаг сумын 1 дүгээр багийн нутаг “Улаан чулуу” гэх газарт бэлчиж байсан иргэн Д.сүрэнгийн эзэмшлийн 3 тооны адууг хулгайлж Д.сүрэнд 4.300.000 төгрөгийн хохирол учруулсан,

11. 2019 оны 09 дүгээр сарын 24-нөөс 2019 оны 09 дүгээр сарын 25-нд шилжих шөнө Баянхонгор аймгийн Гурванбулаг сумын 4 дүгээр баг “Хөшөөтийн ам” гэх газраас иргэн *******ийн эзэмшлийн 1 тооны морь, ногт, чөдөр зэргийг хулгайлж *******ид 1.010.000 төгрөгийн хохирол учруулсан,

12. 2019 оны 09 дүгээр сарын сүүлээр иргэн гийн эзэмшлийн 1 тооны морь, ногт аргамжаа зэрэг эд зүйлсийг хулгайлж д 620.000 төгрөгийн хохирол учруулсан,

Хоёр:

1..******* нь 2019 оны 10 дугаар сарын 30-наас 2019 оны 10 дугаар сарын 31-нд шилжих шөнө Баянхонгор аймгийн Гурванбулаг сумын 2 дугаар багийн нутаг “Шар ус” гэх газраас иргэн ийн эзэмшлийн 26 тооны адуу буюу олон тооны малыг хулгайлж бусдад 27.100.000 төгрөгийн хохирол учруулсан,

Гурав:

1..*******, *******, *******, ******* нар бүлэглэн 2019 оны 10 дугаар сарын 30-наас 2019 оны 10 дугаар сарын 31-ний өдрүүдэд Баянхонгор аймгийн Гурванбулаг сумын Цэнгэл 1 дүгээр багийн нутаг “Цагаан мухар” гэх газарт бэлчиж байсан иргэн ******* 22 тооны адууг хулгайлж д 96,400,000 төгрөгийн хохирол учруулсан, нийт бусдад 208 730 000.163.000 төгрөгийн хохирол учруулсан

Дөрөв:

 Шүүгдэгч *******, *******, ******* нар нь болон өөрт холбогдох эрүүгийн 1914007650423 дугаар хэргийн 2020 оны 06 дугаар сарын 11-ний өдөр Баянхонгор аймаг дахь Сум дундын Эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдааны танхимд болсон шүүхийн урьдчилсан хэлэлцүүлэг дээр “2019 оны 10 дугаар сарын 31-ний өдөр өөрийн гэр бүлийн хамаарал бүхий хүмүүстэй байсан” гэх “2019.10.31 11:49 АМ” гэсэн огноог тавьсан 4 ширхэг хэвлэлийн аргаар угаалгасан фото зургийг буюу хэрэг шалган шийдвэрлэхэд ач холбогдол бүхий нотлох баримтыг хуурамчаар үйлдсэн ба дээрх хуурамчаар үйлдсэн нотлох баримт болох 4 ширхэг фото зураг нь Баянхонгор аймаг дахь сум дундын Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгчийн 2020 оны 06 дугаар сарын 11-ний өдрийн “Хэргийг прокурорт буцаах тухай” 2020/ШЗ/621 дугаар захирамжийн шийдвэрийн үндэслэл болж нотлох баримтыг хуурамчаар үйлдэж хуурамч болохыг мэдсээр байж шүүхэд гаргаж өгсөн,

Тав:

Шүүгдэгч ******* нь яллагдагч *******, *******, *******, ******* нарт холбогдох эрүүгийн 1914007650423 дугаар хэрэгт мөрдөн шалгах ажиллагааны үед гэрчээр үнэн зөв мэдүүлэг өгөхөө илэрхийлж баталгаа гаргасны дараа зориуд худал мэдүүлэг өгсөн гэмт хэргүүдэд тус тус холбогджээ. /яллах дүгнэлтэд бичигдсэнээр/

Баянхонгор аймгийн Прокурорын газраас А.д Эрүүгийн хуулийн 1.9 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсгийг журамлан Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.12 дугаар зүйлийн 2, мөн хуулийн тусгай ангийн 21.1 дүгээр зүйлийн 1,

*******т Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 21.2 дугаар зүйлийн 1,

*******д Эрүүгийн хуулийн 1.9 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсгийг журамлан Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.12 дугаар зүйлийн 2,

*******, ******* нарт Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.12 дугаар зүйлийн 3.1-д зааснаар тус тус яллах дүгнэлт үйлдэн хэргийг анхан шатны шүүхэд шилжүүлжээ.

Анхан шатны шүүх хуралдаанаар хэргийг хэлэлцээд:

Шүүгдэгч овогт ын , Улаан-ямаат овогт ийн нарыг мал хулгайлах гэмт хэргийг байнга үйлдэж амьдралын эх үүсвэр болгосон,

Шүүгдэгч овогт ын , Улаан-ямаат овогт ийн , овогт ийн жаргал, овогт гийн нарыг бусдын олон тооны малыг хулгайлсан,

Шүүгдэгч овогт гийн г нотлох баримтыг хуурамч болохыг мэдсээр байж шүүхэд гаргаж өгсөн,

Шүүгдэгч овогт гийн ыг гэрч мөрдөн шалгах ажиллагааны үед үнэн зөв мэдүүлэг өгөхөө илэрхийлж баталгаа гаргасны дараа зориуд худал мэдүүлэг өгсөн гэмт хэргийг үйлдсэн гэм буруутайд тус тус тооцож,

Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 2.2 дугаар зүйлийн 3, 3.7 дугаар зүйлийн 1-д заасныг журамлан 2015 оны Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.12 дугаар зүйлийн 3.1-д зааснаар шүүгдэгч овогт ын , Улаан-ямаат овогт ийн нарыг найман / 08 / жил зургаан / 06 / сарын хугацаагаар тус тус хорих ялаар,

Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 2.2 дугаар зүйлийн 3, 3.7 дугаар зүйлийн 1-д заасныг журамлан 2015 оны Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.12 дугаар зүйлийн 2-д зааснаар шүүгдэгч овогт гийн , овогт ийн жаргал нарыг зургаан / 06 / жилийн хугацаагаар тус тус хорих ялаар,

Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 21.1 дүгээр зүйлийн 1-д зааснаар шүүгдэгч овогт гийн г нэг / 01 / жилийн хугацаагаар хорих ялаар тус тус шийтгэж

Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 1.10 дугаар зүйлийн 1.1, Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 1.5 дугаар зүйлийн 1.2-д зааснаар шүүгдэгч овогт гийн т Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 21.2 дугаар зүйлийн 1-д зааснаар яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн хэргийг хэрэгсэхгүй болгож,

Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 6.8 дугаар зүйлийн 1-д зааснаар шүүгдэгч *******д Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.12 дугаар зүйлийн 2-д зааснаар зургаан / 06 / жилийн хугацаагаар оногдуулсан хорих ял дээр Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 21.1 дүгээр зүйлийн 1-д зааснаар оногдуулсан нэг / 01 / жилийн хугацаагаар оногдуулсан хорих ялыг нэмж нэгтгэн түүний эдлэх нийт ялыг долоон / 07 / жилийн хугацаагаар тогтоож,

Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.6 дугаар зүйлийн 3, 4-д зааснаар шүүгдэгч *******, ******* нарт найман / 08 / жил зургаан / 06 / сарын хугацаагаар оногдуулсан хорих ялыг, шүүгдэгч *******д зургаан / 06 / жилийн хугацаагаар оногдуулсан хорих ялыг, шүүгдэгч *******д долоон / 07 / жилийн хугацаагаар оногдуулсан хорих ялыг нээлттэй хорих байгууллагад тус тус эдлүүлж,

Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 6.10 дугаар зүйлийн 1-д зааснаар шүүгдэгч *******, *******, ******* нарын энэ хэргийн учир цагдан хоригдсон 96 хоногийг, *******ын 112 хоногийг эдлэх ялд нь тус тус оруулан тооцож,

Энэ хэргийн учир шүүгдэгч ******* нь 59 хоног цагдан хоригдсон болохыг дурдаж,

Иргэний хуулийн 510 дугаар зүйлийн 510.1-д зааснаар

1. шүүгдэгч *******, ******* нараас

12.100.000 төгрөг хувь тэнцүүлэн гаргуулж хохирогч эд, 4.800.000 төгрөг хувь тэнцүүлэн гаргуулж хохирогч ад,

5.500.000 төгрөг хувь тэнцүүлэн гаргуулж хохирогч *******ид, 12.100.000 төгрөг хувь тэнцүүлэн гаргуулж хохирогч д,

21.400.000 төгрөг хувь тэнцүүлэн гаргуулж хууль ёсны төлөөлөгч д,12.600.000 төгрөг хувь тэнцүүлэн гаргуулж хохирогч д,

 3.200.000 төгрөг хувь тэнцүүлэн гаргуулж хохирогч өд, 1.000.000 төгрөг хувь тэнцүүлэн гаргуулж хохирогч ид,

 4.700.000 төгрөг хувь тэнцүүлэн гаргуулж хохирогч Н.Амарбаясгаланд, 1.000.000 төгрөг хувь тэнцүүлэн гаргуулж хохирогч т,

1.000.000 төгрөг хувь тэнцүүлэн гаргуулж хохирогч ад,

4.300.000 төгрөг хувь тэнцүүлэн гаргуулж хохирогч Д.сүрэнд,

1.010.000 төгрөг хувь тэнцүүлэн гаргуулж хохирогч *******ид,

 620.000 төгрөг хувь тэнцүүлэн гаргуулж хохирогч д,

2. шүүгдэгч *******аас

5.710.000 төгрөг гаргуулж хохирогч т,

3.шүүгдэгч *******, *******, *******, ******* нараас хувь тэнцүүлэн 97.632.829 төгрөг гаргуулж хохирогч д тус тус олгохыг Баянхонгор, Завхан аймаг дахь Шүүхийн Шийдвэр гүйцэтгэх газарт тус тус даалгаж,

Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 7.5 дугаар зүйлийн 4-д зааснаар шүүгдэгч *******, ******* нарын гэмт хэрэг үйлдэхдээ ашигласан гэх мустанг маркийн 2 ширхэг мотоциклыг эд мөрийн баримтаар хураан авсан Прокурорын тогтоолыг хүчингүй болгож уг хоёр мотоциклыг худалдан борлуулж үнийг улсын төсөвт шилжүүлэхийг Баянхонгор аймаг дахь Шүүхийн Шийдвэр гүйцэтгэх газарт даалгаж,

Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 21.5 дугаар зүйлийн 1.1, 21.5 дугаар зүйлийн 1.4-д зааснаар хэрэгт эд мөрийн баримтаар эмээл, тохом, хаваар, адуун толгойн арьс, адуун сүүл зэрийг хураан авсан Прокурорын тогтоолыг хүчингүй болгож эмээл, тохом, хазаар зэрийг иргэний нэхэмжлэгч Д.Элдэв-Очирт буцаан олгохыг шүүгчийн туслахад, адууны толгойн арьс, адууны сүүл зэрийг шийтгэх тогтоол хуулийн хүчин төгөлдөр болмогц устгахыг Шүүхийн тамгын газарт тус тус даалгаж,

Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 21.3 дугаар зүйлийн 1-д зааснаар хэрэгт эд мөрийн баримтаар ДВД 2 ширхэг, шар өнгийн хавтастай 1 ширхэг дэвтэр, шүүгдэгч *******гийн самсунг гар утас, жи мобилийн 8997606089, 9003904965 дугаартай нэг ширхэг сим карт, эд мөрийн баримтаар тооцогдоогүй 1 ширхэг флаш зэргийг хэргийг хадгалах хугацаа дуустал хэрэгт хавсаргаж,

Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 36.8 дугаар зүйлийн 1.5, 36.11 дүгээр зүйлийн 1-д зааснаар шүүгдэгч *******т авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болтол хэвээр үргэлжлүүлж, шүүгдэгч *******, *******, *******, ******* нарт авсан цагдан хорих таслан сэргийлэх арга хэмжээг тус тус үргэлжлүүлж тэдний эдлэх ялыг 2021 оны 11 дүгээр сарын 12-ний өдрөөс эхлэн тус тус тоолж шийдвэрлэжээ.

Шүүгдэгч ******* тус шүүхэд гаргасан давж заалдах гомдолдоо:

 …Шүүх хурал явагдаж байхад шүүх хурал дээр шүүгдэгч *******, *******, нар нь хохирогч Гантулга өмгөөлөгч нар шүүх бүрэлдэхүүний нүдэн дээр намайг танихгүй гэдгээ илэрхийлсэн. Хохирогч Гантулга намайг танихгүй гэдгээ хэлээд бас адууныхаа толгой шийр өөр газраас олдсон гэдгээ хэлсэн. Бас гэх хоёр залуу Гантулга гэдэг хүний 22 тооны адууг Завхан аймгийн Отгон сумын иргэн Гансүх гэдэг хүнд аваачиж өгсөн гэж мэдүүлэг өгсөн байдаг. Энэ Гансүх гэдэг хүнийг шалгуулмаар байна. 2020 оны хавар Завхан аймгийн Отгон сумаас адууны толгой шийр гарч ирсэн. миний бие Баянхонгор аймгийн мөрдөн байцаагч Гансүх гэдэг хүнд мэдэгдсэн боловч шалгаагүй. Үүнийг шалгуулмаар байна. бас намайг өгөөгүй мэдүүлгээр минь ямар ч нотлох баримт гэрч байхгүй байхад хийгээгүй хэргийн минь төлөө яллаж байгаад гомдолтой байна. товуу миний бие цагдаа нарт зодуулж бие махбод, сэтгэл санаа, амьдралаараа тоглуулж хийгээгүй хэргийнхээ золиос болж байгаад гомдолтой байна. ******* гэгч залуу намайг гүтгэсэн гэдгээ 3 шүүх хурлын үеэр хэлсэн. миний бие хийгээгүй хэргийнхээ төлөө зохих шатны байгууллагуудад хандсан. Баянхонгор аймгийн прокурорын газар, улсын ерөнхий прокурор, хүний эрх, авлигатай тэмцэх газар хандсан. миний бие махбод, сэтгэл санаа бүх зүйлээрээ хохирч байгаадаа гомдолтой байна. Энэ хэргийн үнэн зөвийг олж өгч хэргийг үнэн зөвөөр шийдэж өгнө үү гэж хүсч байна гэжээ.

Шүүгдэгч ******* тус шүүхэд гаргасан давж заалдах гомдолдоо:

….******* би Гурванбулаг сумын 1 дүгээр багийн иргэн ******* 22 тооны адуу 2019 оны 10 дугаар сарын 30- 31-ны өдрүүдэд алдагдах цаг хугацаанд буюу өөрөөр хэлвэл 2019 оны 10 дугаар сарын 29-ны оройноос 2019 оны 11 дүгээр сарын 11-ийг хүртэлх цаг хугацаанд хэрэг гарсан гэх Гурванбулаг сумын “Цагаан мухар” гэдэг газраас 300 гаруй км-н зайд буюу Баянхонгор аймгийн Өлзийт сумын төвд тухайн үед үерхэж байсан найз охиныдоо байсан. Үүнийг цаг хугацааны хувьд найз охины хашааны урд байдаг хяналтын камерт, гэмт хэрэг гарсан гэх цаг хугацаанд Өлзийт сумын төвд оршин суух иргэн Мягмарын гэрт байгааг хавтаст хэрэгт нотлох баримтаар авагдсан 2 ширхэг DVD, мөн гэрч Мягмар, Үйтүмэн /Болороо/ нарын мэдүүлгүүдээр нотлогдоно гэж үзэж байгаа. Дээрх баримтуудыг шинжлэн судалж өгнө үү.

Миний бие 2019 оны 11 дүгээр сарын 18-ны өдөр өгсөн мэдүүлэгт би энэ адууг авсан гэх мэдүүлэг өгсөн нь тухайн үед авч явж, асууж байцаасан цагдаагийн ажилтнуудын дарамт шахалт айлган сүрдүүлэлт зэргээс айж балмагдан худал мэдүүлэг зохиож өгсөн. Мөн аймгийн төвд авчраад Энх-Номун зочид буудалд гавлан айлган сүрдүүлж, урьд өгсөн мэдүүлгээ өмгөөлөгчтэй өгөхдөө дахиж өөрчлөхгүйгээр ярина шүү, хэрэв өөрчилбөл худал мэдүүлэг өгсөн гэж зодож шоронд хорино шүү гэх зэргээр айлгаж байсан тул урд өгсөн мэдүүлгээ дахиж давтан ярьсан, мэдүүлэг өгсөн. Би тухайн гэмт хэргийг үйлдээгүй гэдгээ дахин дахин хэлмээр байна.

Мөн давж заалдах шатны шүүх хуралдаанд өмгөөлөгч ийг нэмж оролцуулах хүсэлт гаргаж байна. Өмгөөлөгч ийг хэргийн материалтай танилцах боломжоор хангаж өгнө үү.

Миний хэргийг дахин хэлэлцэж, үнэн зөвөөр шийдэж хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү гэжээ.

Шүүгдэгч *******, ******* нарын өмгөөлөгч тус шүүхэд гаргасан давж заалдах гомдолдоо:

... 1. Шүүх эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 16.11 дүгээр зүйлийн 2 дахь хэсгийг буруу тайлбарлан хэрэглэсэн. Шүүхийн хэлэлцүүлэгт *******, ******* нар хулгайн гэмт хэрэг гарах үед Бөмбөгөр суманд байсныг нотолсон тус сумын 1-р багийн Засаг даргын тодорхойлолт, эрх бүхий албан тушаалтнуудад зодуулж цагдан хоригдож таслан сэргийлэх арга хэмжээ өөрчлөгдсөний дараа мэс засал, чих , хамар хоолойн эмчид шүүгдэгч ******* үзүүлсэн талаарх бичгийн нотлох баримтуудыг шинжлэн судлуулахаар гаргаж өгснийг шүүх эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд зааснаар цуглуулж бэхжүүлсэн, хэрэгт нотлох баримтаар авагдсан гэсэн үндэслэлгүй дүгнэлтийг хийж нотлох баримтаар тооцоогүй шинжлэн судлаагүйд гомдолтой байна.

Учир нь: Дээрх бичгийн нотлох баримтууд нь хэрэгт өмнө нь авагдаагүй, шинээр гаргаж өгч байгаа баримтууд байсан бөгөөд шүүгдэгч *******, ******* нар мөрдөгч нарт зодуулан 2019 оны 11 сарын 19 ний өдөр цагдан хоригдож 2019 оны 12 сарын 15-ны өдөр таслан сэргийлэх арга хэмжээ өөрчлөгдөж гарсныхаа маргааш эмнэлэгт үзүүлэхэд *******ын хөлөнд няцарсан шарх үүссэнийг энэ тодорхойлолтод бичигдсэн юм.

Энэ бичиг Улаанбаатар хотод өмгөөлөгч д байсан учраас мөрдөн шалгах ажиллагааны явцад хэргийн материалд хавсаргуулж чадаагүй байсаар шүүхийн хэлэлцүүлэгт гаргаж өгсөн. *******, ******* нар мөрдөн байцаалтад болон шүүхийн хэлэлцүүлэгт мөрдөгч Буянхишиг, Жигмэд нарт зодуулснаас болж залхаж хулгай хийсэн гэж худал мэдүүлэг өгсөн, малын им тамга зүсний талаар мөрдөгч өөрийнхөө тэмдэглэлийн дэвтэрнээс хараад бичээд байсан, өгсөн мэдүүлгийг уншиж өгөөгүй, гарын үсэг л зуруулсан гэж удаа дараа мэдүүлсэн, эмнэлгийн бичигт *******ын хөлөнд няцарсан шарх үүссэн байсан нь нотлогдож байхад мөрдөн шалгах ажиллагаа хуулийн дагуу явагдсан гэхэд эргэлзээ төрүүлж байна.

2. *******, ******* нарт холбогдох хэрэгт мөрдөн байцаалтын шатанд зөвхөн яллах талыг барьж нотлох баримтыг бүрдүүлсэн, хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны журам зөрчсөнөөс шүүгдэгч нар худал мэдүүлэг өгөхөд хүрсэн, хэлс хэрэгт ял төлөвлөгдсөнийг анхан шатны шүүх анхааралгүй, шүүгдэгчийн гэм буруугийн талаар бодитой дүгнэлт хийлгүй хэргийг шийдвэрлэсэн.

*******, Ж нар сургуульд сурч байгаагүй, бичиг үсэг мэдэхгүй байсаар байтал өмгөөлөгч оролцуулалгүй мэдүүлэг авсан , / 1 дүгээр хавтаст хэргийн 24- 26, 190-191/, ямар өмгөөлөгчийг оролцуулж байгаа тухай танилцуулаагүйгээс болж тэд өмгөөлөгч оролцож байгааг мэдээгүй. Шүүгдэгч нарын мэдүүлэг эргэлзээтэй.гэмт хэрэг үйлдсэн нь хэрэгт авагдсан бусад нотлох баримтуудаар хангалттай тогтоогдоогүй.

Мөрдөгч тухайн хэргийн талаар ач холбогдол бүхий нөхцөл байдлыг мэдэж байгаа гэж үзсэн эсхүл хууль эрх зүйн мэдлэггүй хүнээс гэрчийн мэдүүлэг авахдаа эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 9.6 дугаар зүйлийн 6-д заасан ... гэрч өөрийнх нь эсрэг түүнийг гэмт хэрэг үйлдсэн, гэм буруутай байдлаар мэдүүлэг авч байна гэж үзвэл энэ тухай тэмдэглэлд тусгуулан мэдүүлэг өгөхөөс татгалзаж, өмгөөлөгчтэй хамт мэдүүлэг өгөх эрхтэй болохыг мэдүүлэг авахаас өмнө тайлбарлаж өгөх ёстой байтал энэ асуудалд ёс төдий хандсанаас шүүгдэгч нар хийгээгүй хэргийнхээ төлөө худал мэдүүлэг өгөхөд хүргэсэн гэж үзэхээр байгаа Тухайлбал.*******, ******* нар хулгайлсан адуунуудаа н.Доржваанчиг, н.Янжинг нарт өгсөн гэж мэдүүлсэн. Гэтэл н.Доржваанчиг, н.Янжиг нар гэрчээр мэдүүлэг өгөхдөө *******, ******* нарыг танихгүй, адуу мал аваагүй гэж үгүйсгэдэг.

3. Хэргийн бодит байдлыг нотлохын тулд мөрдөгч , прокурор хуульд заасан бүх арга хэмжээг авч яллагдагч шүүгдэгчийг яллах, цагаатгах , хөнгөрүүлэх, хүндрүүлэх нөхцөл байдлыг эргэлзээгүй тогтооно гэсэн зарчмыг алдагдуулсан.

Шүүгдэгч нарыг цагаатгаж байгаа нотлох баримтууд хэрэгт авагдаж ач холбогдол бүхий нотлох баримт харилцан зөрүүтэй байхад цагаатгах нотлох баримтыг үгүйсгэсэн үндэслэлээ шүүх тогтоолд заасангүй.

Баянхонгор аймгийн Харч өөл ХХКомпаний тодорхойлолтод: ******* нь 2018 оны 07 сарын 01 ний өдрөөс 2018 оны 12 сарын 09, 2019 оны 02 сарын 23-ны өдрөөс 2019 оны 04 сарын 27-ны хугацаанд хайгуулын өрмийн туслахаар ажиллаж байсан гэж бичигдсэн. /1-р хх-111 тал / Энэ талаар ******* Тус компани нь хатуу хяналттай, ажлаас нь чөлөө өгдөггүй , энэ хугацаанд би хаашаа ч яваагүй гэж мэдүүлдэг.

Баян-Өндөр сумын 4-р багийн Засаг даргын тодорхойлолтод: *******ыг 2017 оны 06 сарын 10 ны өдрийн өдрөөс 2018 оны 03 сарын 20-ныг дуусталх хугацаанд мал маллаж байсныг гэрчилдэг. /1-р ХХ-112 /

Гэрч С. Сэр-Од, Анхдэлгэр, Жанчигсамбаа, Төгсжаргал нарын мэдүүлгээр *******, Ж нарыг Бөмбөгөр суманд 2019 оны 09 сарын 15-ны өдөр ирээд айлуудаа өвөлжөөнд нь оруулаад 2019 оны 11 сарын 04 ний өдөр Гурванбулаг сум руу буцсаныг гэрчилдэг. 9-р ХХ-232-238 х /

Бөмбөгөр сумын Засаг дарга С.Бат-Эрдэнийн 2020 оны 12 сарын 30-ны өдрийн 195 дугаар албан бичигт- ******* 2019 оны 9 сараас хойш ээждээ тус болж малыг нь маллаж байгаад 2019 оны 11 сарын 04 ний өдөр гэр рүүгээ буцсан гэх нотлох баримтуудаас харахад

*******, ******* нар гэмт хэрэг гарсан тэр цаг хугацаанд өөр газар байсан нь нотлогддог.

Ж нь 2016, 2017, 2018 онуудад Баян-Өндөр суманд малчин Г.Гантогоогийн малыг маллаж байсан болох нь малчин Г.Гантогоогийн гарын үсгээ нотариатаар гэрчлүүлж хийсэн, тус сумын 4-р багийн Засаг дарга нарын тодорхойлолт зэргээр хулгайн гэмт хэрэг гарах хугацаанд байгаагүй болох нь тогтоогдож байгаа.

7-р ХХ-125-д Хулгайн адуу тууж явсан хүнийг харсан хүнээр таньж олуулах ажиллагаа явуулсан Тэрээр 17-18 насны махлаг, намхан нуруутай хүн байсан гэдэг. Тэгвэл ******* 28 настай. туранхай, өндөр нуруутай байгаа нь тухайн үед хулгайн адуу тууж явсан хүний төрхтэй таарахгүй байгаа юм.

******* ******* нарыг Эрүүгийн хуулийн 17.12 дугаар зүйлийн 3.1-т зааснаар хулгайн гэмт хэргийг байнга үйлдэж амьдралын эх үүсвэр болгосон гэж зүйлчилснийг хүлээн зөвшөөрөхгүй байна.

*******, ******* нарын 2018 оны 08 сарын 21 ний өдрөөс 2019 оны 11 сарын 16-ны өдрийг дуустал хугацаанд хийгдсэн банк дахь гүйлгээг шалгаж үзэхэд адуу малтай холбоотой хийгдсэн орлого байхгүйн дээр энэ хүмүүс айлын мал маллаж амьжиргааны баталгаажих төвшингийн доод хэмжээнээс доогуур орлоготой амьдардаг ямар ч орлогогүй болох нь нотлогддог.

Хулгайн гэмт хэрэг үйлдсэн гэж үзэж байгаа боловч хулгайлсан малаа хэнд өгсөн, яаж борлуулсан, хэдэн төгрөгийн орлого олж түүнийгээ хэрхэн зарцуулсан зэргийг тогтоогоогүй. Түүнчлэн хулгайн гэмт хэргийг үйлдээд олсон орлого нь амьдралын эх үүсвэрт яаж нөлөөлсөн, өөрийн болон хамаатан садангийн амьжиргаа яаж дээшилсэн, хулгайн гэмт хэргийн үйлдлээрээ амьдралаа дээшлүүлж зуршил болгосон зэргийг тогтоогоогүй байж хүндрүүлэн зүйлчилсэн нь үндэслэлгүй болсон гэж үзэж байна.

Өөрөөр хэлбэл хулгай хийгээд олсон орлого нь амьдралын эх үүсвэртэй уялдаатай байх ёстой. Дээрх шинжийг агуулсан бол энэ зүйлээр зүйлчлэх ёстой гэсэн онолын ойлголт болохоос хулгайн үйлдлийн тоогоор зүйлчилж болохгүй юм.

Анхан шатны шүүх хуралдаанд ******* өгсөн мэдүүлэгтээ Х.Алтанбаатар надтай утсаар яриад адуу авах уу гээд хүнээс асуугаад өгөөч гээд утасны дугаар надад өгсөн. Тэр хүн адуу авна гээд дансны дугаар асуувал миний дансны дугаарыг өгөөрэй гээд дансныхаа дугаарыг надад өгсөн гэж мэдүүлсэн, Л.Эрдэнэдэлгэр гэрчээр мэдүүлэг өгөхдөө дансны дугаарыг нь шалгаад үзсэн чинь Алтанбаатарын дансны дугаар байсан...” гэдэг, хохирогч Гантулгын адууны сэг, зэм Завхан аймгийн Отгон сумын нутгаас олдсоныг хохирогч мэдүүлсэн зургаар баталгаажуулсан төдийгүй энэ талаарх нотлох баримтыг гийн өмгөөлөгч шүүхийн хэлэлцүүлэгт гаргаж өгсөн гэх зэрэг эргэлзээтэй асуудлыг дахин шалгах шаардлага үүсэж байхад хэргийн бүрдэл хангагдсан гэж үзэж хэргийг шийдвэрлэснийг зөвшөөрөх боломжгүй байна.

Иймд Баянхонгор аймаг дахь Сум дундын Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн 2021 оны 11 сарын 12-ны өдрийн 2021ШЦТ/301 дугаартай шийтгэх тогтоолыг бүхэлд нь хянан үзэж хүчингүй болгож өгнө үү гэжээ.

Шүүгдэгч *******гийн өмгөөлөгч тус гаргасан давж заалдах гомдолдоо:

...Хэрэгт авагдсан нотлох баримт болон бусад нотлох баримтаар *******г тус хэргүүдийг үйлдсэн гэх үндэслэл байхгүй , харин ч тус хэрэгт холбогдолгүй гэдгийг нотлох баримтууд , нөхцөл байдлууд тогтоогдсон болно.

Анхан шатны шүүхээс тус хэргийг хянан шийдвэрлэж 301 дүгээр шийтгэх тогтоолыг гаргахдаа хууль зөрчиж авсан, цугларсан нотлох баримтыг үнэлж шийдвэрлэсэн нь хууль зөрчсөн гэж үйлдэл гэж мөн үзэж байна.

Гомдлын үндэслэлүүд:

1. Шийтгэх тогтоолын 26 дугаар талд ...” *******гийн 2019 оны 11 дүгээр сарын 16 ны өдөр гэрчээр өгсөн мэдүүлгийг нотлох баримтаар үнэлж шийдвэрлэлээ.

Учир нь Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 9.6 дугаар зүйлд заасан заалтыг сануулсан байх бөгөөд ярьсан нь үнэн гарын үсэг зурахгүй гэж дармалаар бичсэн байгаа нь түүнийг үйлдсэн гэмт хэргийн талаар мэдүүлэг өгсөн гэж шүүх дүгнэсэн бөгөөд эрхийг зөрчөөгүй гэж шүүх үзлээ..” гэжээ. Энэ үндэслэл нь дараах байдлаар няцаагдаж байна.

а/ Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны явцад гэмт хэрэгт холбогдуулан мэдүүлэг авахдаа түүнд хууль сануулан мэдүүлэг авсан гэж үзвэл тухайн нотлох баримтаа түүнийг яллах үндэслэл болгож байгаа нь Монгол улсын үндсэн хууль, бусад холбогдох хууль тогтоомж хүний эрхийн конвенцийг ноцтой зөрчсөн асуудал юм.

б/ Түүнчлэн шүүхийн шийдвэрийн үндэслэл болсон *******гийн гэрчээр өгсөн мэдүүлгийн эхний хуудаст хууль сануулсан хэсэгт ******* гарын үсэг зураагүй, түүнчлэн мэдүүлгийн дундах хуудаст гарын үсэг мөн зураагүй. Хамгийн сүүлийн хуудаст гарын үсэг зурахгүй гэдгээ илэрхийлсэн нь тухайн мэдүүлгийг тулган шаардаж, зохиомол байдлаар бичээд гарын үсэг зур гэж шаардсан зодсон нүдэн, эрүүдэн байцаасан байх боломжтойг харуулдаг. Нэгэнт тухайн зүйлийг ярьсан талаараа гарын үсэг зураагүй байгаа нь тухайн нотлох баримтыг үнэн зөв гэж үзэх боломжгүй байна. Өөрөөр хэлбэл хэрэв энэ зүйлийн талаар ярьсан бол гарын үсэг зурахгүй гэж бичиж байгаа нь сонирхол татаж байна.

в/ ******* нь тухайн мэдүүлэгт авагдсан үйл баримтыг яриагүй удаа дараалан намайг эрүүдэн зодсон нүдсэн, тулган шаарсан гарын үсэг зурахыг шаардсан гэдгээ илэрхийлж гомдлоо Хүний эрхийн үндэсний комисст болон Авлигатай тэмцэх газарт гаргасан байдаг.

Харин тухайн *******гийн би ингэж хэлж яриагүй гэх гарын үсэг зураагүй гэх /шүүхийн шийдвэрийн үндэслэл болсон/ мэдүүлэгт авагдсан үйл баримт нь бусад нотлох баримтаар няцаагддаг тул тус мэдүүлгийг үнэн зөв гэж үзэх боломжгүй.

Тухайлбал 2 дугаар хавтаст хэрийн 147-148 дугаар талд авагдсан Мижидсүрэнгийн мэдүүлэгт мах мал зөөсөн асуудал байхгүй, *******г огт танихгүй гэсэн байна.

*******гийн хувьд ч тухайн хүнийг огт танихгүй гэдгээ илэрхийлсэн. Харин тус мэдүүлэг нь хэнээс хаанаас гаралтай мэдүүлэг авагдсаныг хэлж мэдэх боломжгүй юм.

г/ ******* нь гэмт хэрэг үйлдээгүй гэдгийг нотлох дараах нотлох баримтууд хэрэгт авагдсан байна. Үүнд: гэрч Адъяа, , Соёл-Эрдэнэ, Алтанбагана, Амгаланбаатар Мижидсүрэн, Үйтүмэн, Мягмар, Мижидсүрэн, Бөмбөгөр, , , Түвшинтөгс, Жанчив, Цогтсайхан, Өнөрбат, Бямбаа, Амгаланбаатар болон утасны дуудлагын жагсаалтууд, түүний депозит дансны дэлгэрэнгүй хуулга, шүүхийн хэлэлцүүлэгт өгсөн шүүгдэгч нарын мэдүүлэг зэргээр тогтогдоно.

Өөрөөр хэлбэл тухайн гэрчүүд нь хэрэг учрал болсон гэх цаг хугацаанд *******г гэртээ байсан. *******тай ярьсан хэлэлцсэн зүйл байхгүй, мал мах ачаагүй, дансаар мөнгө ороогүй, эмээлтэд аваачиж хүнд мах зараагүй буюу гаар хүчээр гарын үсэг зуруулах гэсэн мэдүүлэгт худал тэр чигээрээ худал, зохиомол гэдгийг нотлох баримтууд юм. /Шүүх хуралдаанд энэ талаар дэлгэрэнгүй тайлбарлана/

д/ Миний үйлчлүүлэгчийг , жаргалтай бүлэглэн Гантулгын эзэмшлийн 22 тооны адууг бүлэглэн хулгайлсан гэж яллах дүгнэлт үйлдэн шүүх шийдвэрлэсэн боловч хамт явсан гэх нар нь миний үйлчлүүлэгчийг огт танихгүй, байгаа нь хачирхалтай.

Дээр дурдсанчлан яллах талын нотлох баримтыг үгүйсгэх маш олон нотлох баримтууд хэрэгт авагдсан байгаа.

2. Мөн шийтгэх тогтоолын 26 дугаар талд *******гийн гэмт хэрэг үйлдсэн гэдэг нь , жаргал нарын өмгөөлөгчтэй өгсөн мэдүүлгээр тогтоогдож байна гэх боловч нар нь *******гийн талаар огт мэдүүлэг өгөөгүй байгаа нь шүүхээс хэрэгт огт авагдаагүй нотлох баримтыг шийтгэх тогтоолдоо бичсэн байна.

3. ******* нь хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны явцад тухайн гэмт хэрэг болох цаг хугацаанд гэртээ байсан тус гэмт хэргийг үйлдээгүй гэдгээ нотлох зорилгоор фото зургийг гаргаж өгсөн байна. Тус зургийг хуурамч нотлох баримт гэж үзэх нь үндэслэлгүй юм. Учир нь хэрэгт авагдсан шинжээчийн дүгнэлт нотлох баримтаар тухайн фото зураг нь 2019 оны 10 дугаар сарын 31 ний өдрийн эх үүсвэр буюу тухайн өдөр тус утсанд суусан / шилжүүлэн болон шууд файл үүссэн/ талаар мэдүүлэг өгч нотлох баримт гаргаж өгсөн. Харин дээрх он сарыг нь зурган дээр гарахгүй тул компьютероор бичиж өгсөн байдаг. Хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны явцад нотлох баримт гаргаж өгөхдөө гар аргаар болон техник хэрэгсэл компьютероор тодотгох тохиолдол, тайлбарыг хавсаргах бичиж тэмдэглэх асуудал байх бөгөөд тус үйлдэл нь тухайн нотлох баримт нь хуурамч гэж үзэх үндэслэл болохгүй юм . Гэтэл зөвхөн тухайн утсаар зураг аваагүй гэх шинжээчийн дүгнэлтээр хуурамч гэж үзэх нь өрөөсгөл ойлголт юм. / харин ч шинжээчийн дүгнэлтэд тухайн зурган файл нь 2019 оны 10 сарын 31 ний өдөр үүссэнийг тайлбарласан байна. /

*******гийн бусадтай бүлэглэн хулгайлсан гэж адууны арьс шир нь нь Завхан аймгаас 2020 онд гарч ирсэн бөгөөд улсын яллагчаас *******г хүний машинд ачаад явсан гээд байгаа малын арьс шир нь яагаад Завхан аймгаас олдож байгаа нь хачирхалтай бөгөөд энэ талаар шалгуулах хүсэлтийг хүлээн аваагүй.

Шүүх хуралдааны хэлэлцүүлгийн шатанд улсын яллагчаас энэ хэрэгт цагаатгах талын нотлох баримт илүү авагдсан гэж өөрөө хэлсэн. Гэтэл шүүхээс эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 1.15 дугаар зүйлд заасныг баримтлах үндэслэл байхгүй гэдгээ тодорхой тайлбарлаагүй бөгөөд шүүх хуралдаан эхлэхэд л өмгөөлөгч нараас гаргаж өгсөн хэрэгт ач холбогдолтой гэж гаргаж өгсөн, өөрийн хуулиар олгогдсон эрхийн хүрээнд цуглуулсан нотлох баримтыг үнэлэхгүй тухай шийдвэр гаргаж хэтэрхий нэг талыг баримталж байсан гэж үзэж байгаа.

Иймд хэрэгт авагдсан нотлох баримт болон бусад нотлох баримтыг харгалзан дээрх шийтгэх тогтоолыг хүчингүй болгож, миний үйлчлүүлэгчид холбогдох үйлдлийг хэрэгсэхгүй болгон цагаатгаж өгнө үү гэжээ.

Шүүгдэгч *******гийн өмгөөлөгч тус шүүхэд гаргасан давж заалдах гомдолдоо;

…шийтгэх тогтоолыг хүчингүй болгож, хэргийг анхан шатны шүүхээр дахин хэлэлцүүлэхээр буцаана уу гэв.

Шүүгдэгч *******, ******* нарын өмгөөлөгч тус шүүхэд гаргасан давж заалдах гомдолдоо:

 

...Гомдлын үндэслэл: *******, ******* нарт холбогдох хэргийг хянан шийдвэрлэхдээ Эрүүгийн хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх түхай хуулийн 16.2-д заасан нотолбол зохих байдал буюу гэмт хэргийг хэзээ, хаана, яаж үйлдсэн талаар нотлогдоогүй байхад эцэслэн шийдвэрлэсэн нь хууль буруу хэрэглэх нөхцөл болсон гэж үзэж байна.

Шүүхээс “*******, ******* нарын ... яллагдагч, гэрчээр гэмт үйлдлээ хүлээн зөвшөөрч өгсөн мэдүүлэг худлаа, эрүүдэн шүүж айлгасан тул худлаа хэрэг хүлээсэн гэж мэдүүлж байгаа ч шүүгдэгч нар нь дээрх үйлдлийг хийгээгүй талаар нотлох баримт болон шүүхэд эдгээр шүүгдэгчид холбогдох хэргийг цагаатгах нотлох баримт хэрэгт авагдаагүй гэж дүгнэлээ гэжээ.

Прокурор, шүүхээс Ж.Балжиням, ******* нарыг буруутгаж байгаа гол нотлох баримтаа тэдгээрийн хэргээ хүлээсэн мэдүүлэг гэж үзсэн. Харин цагаатгах, хөнгөрүүлэх талын нотлох баримт цуглуулаагүй.

Энэ нь Эрүүгийн хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 16.3 дугаар зүйлийн 16.3.2-д заасан " сэжигтэн, яллагдагч, шүүгдэгчийн мэдүүлгийг нотлох баримтаар тооцох боловч уг мэдүүлэг дангаараа түүнийг яллах үндэслэл болохгүй гэсэн заалтыг, мөн зүйлийн 16.3.3-д заасан "мэдүүлэг өгөгч мэдүүлгийнхээ эх сурвалжийг зааж чадаагүй бол тухайн мэдүүлэг нь дангаараа нотлох баримт болохгүй" гэснийг зөрчсөн.

Ж.Балжинямыг 17 удаагийн, *******ыг 16 удаагийн үйлдэлд буруутган хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаа явуулахдаа илтэд гэм буруутай гэж үзсэн хүмүүсээ зориуд гэрч гэж тооцон гэрчээр мэдүүлэг авсан.

Мөрдөгчөөс тухайн мэдүүлэгт тулгуурлаж хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаа явуулахдаа хэрэг учрал болсон гэх цаг хугацаа газарт ямар нэгэн нэмэлт мөрдөн шалгах ажиллагаа явуулалгүй, хөндлөнгийн нотлох баримтаар тогтоогоогүй.

Прокуророос хэргийг шүүх рүү шилжүүлэхдээ тэдгээрийг “мал хулгайлж амьдралын эх үусвэр болгосон” гэдэг үндэслэлээр хэргийг шүүхэд шилжүүлсэн, шүүх дээрх үндэслэлээр, гэмт хэрэг буруутгаж ял шийтгэл оногдуулсан нь хууль буруу хэрэглэсэн, Эрүүгийн хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийг ноцтой зөрчсөн гэж үзэх үндэслэл юм.

Энэ хэрэгт сэжигтнээр нэгэнт тогтоогдох нь тодорхой болсон этгээдийг *******, ******* гэж баривчилж авч явахдаа зориудаа гэрчээр байцааж, Цагдаагийн байгууллагад шалгагдаж байсан, түдгэлзсэн, эзэнгүй байсан хэргийн талаар *******, ******* нараас “гэрчээр авсан байцаалтаар тодруулж өөрсдөөр нь хэргийг нь хүлээлгэсэн мэдүүлэг авсан. Энэ нотлох баримт баримтыг шүүхийн шийдвэрийн үндэслэл болгосон нь Эрүүгийн хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 16.3 дугаар зүйлийн 16.3.2-д заасныг ноцтой зөрчсөн.

Зарим мэдүүлэгт *******, Ж.Балжиням нар авсан гэх малаа Бөмбөгөр сумын Янжиг гэх хүнд зарсан гэж мэдүүлээд байхад Бөмбөгөр суманд тухайн хүн байдаг эсэх, байдаг бол үнэн эсэх талаар гэрчээр дуудаж асуугаагүй гэх мэт.

Иймд *******, ******* нарт холбогдох Баянхонгор аймаг дахь сум дундын Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн 2021 оны 11 сарын 12-ны өдрийн №2021/ШЦТ/301 тоот шийтгэх тогтоолыг хүчингүй болгож, хэрэгт нэмэлт ажиллагаа хийлгэхээр прокурорт буцааж өгнө үү гэжээ.

 Прокурор ******* тус шүүх хуралдаанд гаргасан дүгнэлтдээ: Анхан шатны шүүхийн шийтгэх тогтоол үндэслэлтэй гарсан тул хэвээр үлдээнэ үү гэв.

Шүүгдэгч *******, ******* нарын өмгөөлөгч , нар тус шүүх хуралдаанд гаргасан саналууддаа: Бичсэн гомдлын дагуу хэргийг бүхэлд нь хянаж шийтгэх тогтоолыг хүчингүй болгоно уу гэцгээв.

Шүүгдэгч *******гийн өмгөөлөгч , нар тус шүүх хуралдаанд гаргасан саналдаа: Давж заалдах шатны шүүхэд бичсэн гомдлын дагуу шийтгэх тогтоолыг хүчингүй болгож, үйлдлийг нь хэрэгсэхгүй болгон цагаатгана уу гэцгээв.

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

Шүүгдэгч ******* түүний өмгөөлөгч , шүүгдэгч *******, шүүгдэгч *******, ******* нарын өмгөөлөгч , нарын давж заалдах шатны шүүхэд гаргасан гомдлуудад тус тус үндэслэн хэргийг шүүх хуралдаанаар хэлэлцэж, Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 39.1 дүгээр зүйлийн 1, 3 дахь хэсэгт тус тус заасан эрх хэмжээний хүрээнд давж заалдах гомдлуудад дурдсан үндэслэлээр хязгаарлахгүйгээр хавтаст хэрэгт цугларч, шүүх хуралдаанаар хянан хэлэлцэгдсэн нотлох баримтуудыг харьцуулан шинжлэн судалж, хэргийн бүх ажиллагаа, шийдвэрийг бүхэлд нь хянаж үзэхэд:

Баянхонгор аймгийн Прокурорын газраас

Нэг: *******, ******* нар бүлэглэн

 1.1. 2016 оны 11 дүгээр сарын 03-ны өдөр Баянхонгор аймгийн Гурванбулаг сумын 4 дүгээр багийн нутаг “Богинын ам” гэх газарт бэлчиж байсан иргэн , нарын эзэмшлийн 21 тооны үхрийг хулгайлж , нарт 16.800.000 төгрөгийн хохирол учруулсан,

1.2. 2017 оны 06 дугаар сарын 02-ны өдрөөс 2017     оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хооронд Баянхонгор аймгийн Гурванбулаг сумын 4 дүгээр багийн нутаг “Түргэн” гэх газарт бэлчиж байсан иргэн *******ийн эзэмшлийн 11 тооны адууг хулгайлж, иргэн *******ид 5.500.000 төгрөгийн хохирол учруулсан,

1.3 2018 оны 07 дугаар сарын 20-ны үед Баянхонгор аймгийн Гурванбулаг сумын 4 дүгээр багийн нутаг “Дунд хөв” гэх газарт бэлчиж байсан иргэн гийн эзэмшлийн 12 тооны адууг хулгайлж 11 100 000 төгрөгийн

1.4 *******тай бүлэглэн 2019 оны 09 дүгээр сарын 25-ны өдөр Баянхонгор аймгийн Гурванбулаг сумын 4 дүгээр багийн нутаг “Дунд хөв” гэх газарт аргамжаатай байсан иргэн гийн эзэмшлийн 1 тооны адууг хулгайлж д нийт 1000 000       төгрөгийн хохирол учруулсан,

1.5. 2018 оны 09 дүгээр сарын 13-ны өдрөөс 2018     оны 09 дүгээр сарын 14-нд шилжих шөнө Баянхонгор аймгийн Заг сумын 3 дугаар багийн нутаг “Бөндийн дөрөлж” гэх газар бэлчиж байсан иргэн ын эзэмшлийн 22 тооны адууг хулгайлж 21.400.000 төгрөгийн хохирол учруулсан,

1.6. 2018 оны 10 дугаар сарын 13-ны үед Баянхонгор аймгийн Гурванбулаг сумын 4 дүгээр багийн нутаг “Дунд хөвөө” гэх газарт бэлчиж байсан иргэн ийн эзэмшлийн 15 тооны адуу хулгайлж 12.600.000 төгрөгийн хохирол учруулсан,

1.7. 2018 оны 11 дүгээр сарын 18-наас 2018 оны 11 дүгээр сарын 19-ний өдрийн хооронд Баянхонгор аймгийн Жаргалант сумын Нам толгой 1 дүгээр багийн нутаг “Элстийн ам” гэх газарт бэлчиж байсан иргэн , , нарын эзэмшлийн нийт 13 тооны адууг хулгайлж өд 3.200.000, ид 1.000.000, д 4.700.000 төгрөгийн нийт 8.900.000 төгрөгийн хохирол учруулсан,

1.8 2019 оны 09 дүгээр сарын 25-наас 2019 оны 09 дүгээр сарын 26-нд шилжих шөнө Баянхонгор аймгийн Гурванбулаг сумын 4 дүгээр багийн нутаг “Төгсийн мухар” гэх газраас иргэн ын эзэмшлийн аргамжаатай байсан 1 тооны хээр зүсмийн адууг хулгайлж т 1,000,000 төгрөгийн хохирол учруулсан,

1.9. 2019 оны 09 дүгээр сарын 25-ны өдөр Баянхонгор аймгийн Гурванбулаг сумын нутаг “Хөшөөтийн ам” гэх газраас ын эзэмшлийн 1 тооны адууг хулгайлж ад 1.000.000 төгрөгийн хохирол учруулсан,

1.10. 2019 оны 09 дүгээр сарын сүүлчээр Баянхонгор аймгийн Гурванбулаг сумын 1 дүгээр багийн нутаг “Улаан чулуу” гэх газарт бэлчиж байсан иргэн Д.сүрэнгийн эзэмшлийн 3 тооны адууг хулгайлж Д.сүрэнд 4.300.000 төгрөгийн хохирол учруулсан,

1.11. 2019 оны 09 дүгээр сарын 24-нөөс 2019 оны 09 дүгээр сарын 25-нд шилжих шөнө Баянхонгор аймгийн Гурванбулаг сумын 4 дүгээр баг “Хөшөөтийн ам” гэх газраас иргэн *******ийн эзэмшлийн 1 тооны морь, ногт, чөдөр зэргийг хулгайлж *******ид 1.010.000 төгрөгийн хохирол учруулсан,

1.12. 2019 оны 09 дүгээр сарын сүүлээр иргэн гийн эзэмшлийн 1 тооны морь, ногт аргамжаа зэрэг эд зүйлсийг хулгайлж д 620.000 төгрөгийн хохирол учруулсан,

Хоёр:

2.1. ******* нь 2019 оны 10 дугаар сарын 30-наас 2019 оны 10 дугаар сарын 31-нд шилжих шөнө Баянхонгор аймгийн Гурванбулаг сумын 2 дугаар багийн нутаг “Шар ус” гэх газраас иргэн ийн эзэмшлийн 26 тооны адуу буюу олон тооны малыг хулгайлж бусдад 27.100.000 төгрөгийн хохирол учруулсан,

Гурав:

3.1. *******, *******, *******, ******* нар бүлэглэн 2019 оны 10 дугаар сарын 30-наас 2019 оны 10 дугаар сарын 31-ний өдрүүдэд Баянхонгор аймгийн Гурванбулаг сумын Цэнгэл 1 дүгээр багийн нутаг “Цагаан мухар” гэх газарт бэлчиж байсан иргэн ******* 22 тооны адууг хулгайлж д 96,400,000 төгрөгийн хохирол учруулсан, нийт бусдад 181.163.000 төгрөгийн хохирол учруулсан.

Дөрөв:

4.1. 2020 оны 06 дугаар сарын 11-ний өдөр шүүгдэгч *******, *******, ******* нар нь болон өөрт холбогдох эрүүгийн 1914007650423 дугаар хэргийн 2020 оны 06 дугаар сарын 11-ний өдөр Баянхонгор аймаг дахь Сум дундын Эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдааны танхимд болсон шүүхийн урьдчилсан хэлэлцүүлэг дээр “2019 оны 10 дугаар сарын 31-ний өдөр өөрийн гэр бүлийн хамаарал бүхий хүмүүстэй байсан” гэх “2019.10.31 11:49 АМ” гэсэн огноог тавьсан 4 ширхэг хэвлэлийн аргаар угаалгасан фото зургийг буюу хэрэг шалган шийдвэрлэхэд ач холбогдол бүхий нотлох баримтыг хуурамчаар үйлдсэн ба дээрх хуурамчаар үйлдсэн нотлох баримт болох 4 ширхэг фото зураг нь Баянхонгор аймаг дахь сум дундын Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгчийн 2020 оны 06 дугаар сарын 11-ний өдрийн “Хэргийг прокурорт буцаах тухай” 2020/ШЗ/621 дугаар захирамжийн шийдвэрийн үндэслэл болж нотлох баримтыг хуурамчаар үйлдэж хуурамч болохыг мэдсээр байж шүүхэд гаргаж өгсөн,

Тав:

5.1. Шүүгдэгч ******* нь яллагдагч *******, *******, *******, ******* нарт холбогдох эрүүгийн 1914007650423 дугаар хэрэгт мөрдөн шалгах ажиллагааны үед гэрчээр үнэн зөв мэдүүлэг өгөхөө илэрхийлж баталгаа гаргасны дараа зориуд худал мэдүүлэг өгсөн гэмт хэрэгт тус тус холбогдуулан

*******д Эрүүгийн хуулийн 1.9 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсгийг журамлан Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.12 дугаар зүйлийн 2, мөн хуулийн тусгай ангийн 21.1 дүгээр зүйлийн 1,

*******т Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 21.2 дугаар зүйлийн 1,

*******д Эрүүгийн хуулийн 1.9 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсгийг журамлан Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.12 дугаар зүйлийн 2,

*******, ******* нарт Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.12 дугаар зүйлийн 3.1-д зааснаар тус тус яллах дүгнэлт үйлдэн хэргийг анхан шатны шүүхэд шилжүүлжээ.

Анхан шатны шүүх Прокуророос шүүхэд шилжүүлсэн эрүүгийн хэргийн хүрээнд хэргийг шүүх хуралдаанаар хэлэлцүүлж Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 1.10 дугаар зүйлийн 1.1, Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 1.5 дугаар зүйлийн 1.2-д зааснаар шүүгдэгч овогт гийн т Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 21.2 дугаар зүйлийн 1-д зааснаар яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн хэргийг хэрэгсэхгүй болгож, шүүгдэгч Ж. , М. , А. жаргал, А. нарт Эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэж, 2015 оны Эрүүгийн хуулийг хэрэглэж, ял оногдуулж шийдвэрлэсэн нь үндэслэлтэй, зөв байна.

Хэргийн бүх ажиллагааг хянах явцад Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 16.2 дугаар зүйлд заасан нотолбол зохих байдлуудыг шалгасан, мөрдөн шалгах ажиллагааны үед болон шүүхээс хэрэг хянан шийдвэрлэх явцад оролцогчийн хуулиар хамгаалагдсан эрхийг хасаж , хязгаарласан, Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасан шаардлагыг зөрчсөн ноцтой зөрчил тогтоогдоогүй болно.

Хэрэгт цугларч, анхан шатны шүүхийн шүүх хуралдаанаар хянан хэлэлцэгдсэн нотлох баримтуудыг харьцуулан шинжлэн судлахад:

1. шүүгдэгч *******, ******* нар нь бүлэглэн нийт 12 удаагийн үргэлжилсэн үйлдлээр нэр бүхий хохирогч нарын 21 тооны үхэр, 81 тооны адууг бэлчээрээс нь хулгайлж 85 230 000 төгрөгийн хохирол учруулсан,

2. шүүгдэгч ******* нь ганцаараа 26 тооны адуу хулгайлж 27 100 000 төгрөгийн хохирол учруулсан,

3. Шүүгдэгч *******, *******, *******, ******* нар бүлэглэн 22 тооны адуу хулгайлж 96 400 000 төгрөгийн хохирол учруулсан,

4. 2020 оны 06 дугаар сарын 11-ний өдөр шүүгдэгч *******, *******, ******* нар нь Баянхонгор аймаг дахь Сум дундын Эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдааны танхимд болсон шүүхийн урьдчилсан хэлэлцүүлэгт “2019 оны 10 дугаар сарын 31-ний өдөр өөрийн гэр бүлийн хамаарал бүхий хүмүүстэй байсан” гэх “2019.10.31 11:49 АМ” гэсэн огноог тавьсан 4 ширхэг хэвлэлийн аргаар угаалгасан фото зургийг буюу хэрэг шалган шийдвэрлэхэд ач холбогдол бүхий нотлох баримтыг хуурамчаар үйлдсэн ба дээрх хуурамчаар үйлдсэн нотлох баримт болох 4 ширхэг фото зураг нь Баянхонгор аймаг дахь сум дундын Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгчийн 2020 оны 06 дугаар сарын 11-ний өдрийн “Хэргийг прокурорт буцаах тухай” 2020/ШЗ/621 дугаар захирамжийн шийдвэрийн үндэслэл болж нотлох баримтыг хуурамчаар үйлдэж хуурамч болохыг мэдсээр байж шүүхэд гаргаж өгсөн,

5. Шүүгдэгч ******* нь яллагдагч *******, *******, *******, ******* нарт холбогдох эрүүгийн 1914007650423 дугаар хэрэгт мөрдөн шалгах ажиллагааны үед гэрчээр үнэн зөв мэдүүлэг өгөхөө илэрхийлж баталгаа гаргасны дараа зориуд худал мэдүүлэг өгсөн гэмт хэргийн үйл баримт тус тус тогтоогдсон байна.

Дээрхи үйл баримтууд нь;

Нэг: ******* ******* нар бүлэглэн нийт 12 удаагийн үргэлжилсэн үйлдлээр нэр бүхий хохирогч нарын 21 тооны үхэр, 81 тооны адууг бэлчээрээс нь хулгайлж 85 230 000 төгрөгийн хохирол учруулсан гэмт үйлдлүүдийн тухайд; Үүнд;

1.1 “...2016 оны 11 дүгээр сарын 03-ны өдөр Баянхонгор аймгийн Гурванбулаг сумын 4 дүгээр багийн нутаг “Богинын ам” гэх газарт бэлчиж байсан иргэн , нарын эзэмшлийн 21 тооны үхрийг хулгайлж , нарт 16.800.000 төгрөгийн хохирол учруулсан гэмт үйлдэл нь

4 дүгээр хавтаст хэргийн 120,184 дүгээр талд тус тус авагдсан

 “...2016 оны 11 дүгээр сарын 03-ны үед манай 6 тооны үхэр, Буяннэмэхийн 15 тооны үхэр бэлчээр дээрээсээ алга болчихсон юм.” гэх хохирогч , нарын мэдүүлэг,

....4 дүгээр хавтаст хэргийн 156-158 дугаар талд авагдсан “... 2016 оны 11 дүгээр сарын эхээр Гурванбулаг суманд цас орсон байсан ...Гурванбулаг сумын 4-р багийн “Богины ам” гэх газар байсан 21 тооны үхрийг тус сумын иргэн ын хамт мотоциклоор тууж ... шахсан. ... эхнээс нь гаргаж махлаад Бөмбөгөр сум руу оруулж 1 кг-ийг нь 3500 төгрөгөөр зарсан. Тухайн 21 үхрээс жижиг үхрүүд нь хад руу унаж үхсэн үлдсэн 15 үхрийг махалж зарсан... Гурванбулаг сум ортол 4-р багийн Буяннэмэх гэдэг хүн 21 тооны үхрээ алдсан талаар сумынхан ярьж байсан... гэх өмгөөлөгч Б.Бурмааг байлцуулан гэрчийн эрх үүрэг болон хариуцлагыг нь сануулан мэдүүлэг авсан шүүгдэгч *******ын 2019 оны 11 дүгээр сарын 19-ний өдөр гэрчээр мэдүүлсэн мэдүүлэг

4 дүгээр хавтаст хэргийн 159-160 дугаар талд авагдсан “... 2016 оны 11 дүгээр сарын 03-ны өдөр 4 дүгээр багийн дундын ам гэх газраас 4 дүгээр багийн иргэн Буяннэмэхийн 21 тооны үхрийг хулгайлан тууж Бөмбөгөр сумаас хойш аваачиж нядлан махалж Бөмбөгөр сум руу борлуулна гээд орсон...” гэх өмгөөлөгч Б.Бурмааг байлцуулан, гэрчийн эрх үүрэг болон хариуцлагыг нь сануулан мэдүүлэг авсан шүүгдэгч Ж.Балжинямын 2019 оны 11 дүгээр сарын 19-ний өдөр гэрчээр мэдүүлсэн мэдүүлэг

4 дүгээр хавтаст хэргийн 206-207 дугаар талд авагдсан “монгол үхэр,21 тооны бүгд нас гүйцсэн, бүдүүн тарган нийт үнэ 16 800 000 төгрөг ...” гэх Энх-нахиа ХХК-ийн шинжээчийн 284 дугаар дүгнэлт зэргээр,

1.2. *******, ******* нар бүлэглэн 2017 оны 06 дугаар сарын 02-ны өдрөөс 2017            оны 06 дугаар сарын 05-ны өдрийн хооронд Баянхонгор аймгийн Гурванбулаг сумын 4 дүгээр багийн нутаг “Түргэн” гэх газарт бэлчиж байсан иргэн *******ийн эзэмшлийн 11 тооны адууг хулгайлж, иргэн *******ид 5.500.000 төгрөгийн хохирол учруулсан гэмт үйлдэл нь;

5 дугаар хавтаст хэргийн 29 дүгээр талд авагдсан “...11 тооны адуугаа 06, 07-ны өдөр... 6 дугаар сарын 07-ны өдөр адуугаа хайж яваад 4 дүгээр багийн нутаг “Түргэний голын Гялааны хад” гэдэг газраас 2 литрийн ундааны хуванцар савтай ус, 1 алд хэртэй жолооны сур, өгөөжийн гурилан боов (задалсан) 1 ширхэг тамхины иш, базаа: хаясан тамхины хайрцагтайгаа 25-н цагаан будааны ууттай хаясан байсан. Би тэр газарт манай адууг шахсан байх гэж бодоод байгаа. Тэрнээс хойш адуугаа хайгаад олоогүй байна...” гэх хохирогч *******ийн мөрдөн байцаалтад өгсөн мэдүүлэг

5 дугаар хавтаст хэргийн 36 дугаар талд авагдсан “...******* бид хоёр ....05-ны өглөө 4 дүгээр багийн “Түргэний эх” гэх газраас 11 тооны адууг хөөн тууж Архангай аймгийн Хангай сумын иргэн н.Доржваанчигт өгч байсан .

 ...Нэг адууг нь 400.000 төгрөгт бодоод бэлнээр 4.000.000 төгрөг авч байсан..... Баянхонгор аймгийн Гурванбулаг сумын 4 дүгээр багийн иргэн Бямбуу буюу *******ийн 11 тооны адуу байсан. Хоёр борлог зүсмийн морь, том хээр морь хүзүүндээ хадагтай борлог морь бараан зүсмийн нийт 11 тооны адуу байсан. Мустанг 150 мотоциклоор бид хоёр явсан. ” гэх өмгөөлөгч Б.Бурмааг байлцуулан гэрчийн эрх үүрэг болон хариуцлагыг сануулан мэдүүлэг авсан шүүгдэгч *******ын гэрчээр мэдүүлсэн мэдүүлэг

5 дугаар хавтаст хэргийн 38-39 дүгээр талд авагдсан “... 2017 оны 06 дугаар сарын 02-ны өдөр Гурванбулаг сумын 4 дүгээр багийн “Дунд” гэх газар байсан *******ийн адуунаас 11 тооны адууг хулгайлан тасдаж *******ын хамт Архангай аймгийн Хангай сум руу давуулж н.Доржваанчиг гэх хүнд зарж борлуулсан. ******* бид хоёр миний улаан өнгийн мустанг 150 маркийн мотоциклоор явсан.” гэх өмгөөлөгч Б.Бурмааг байлцуулан гэрчийн эрх үүрэг болон хариуцлагыг сануулан мэдүүлэг авсан шүүгдэгч *******ын гэрчээр мэдүүлсэн мэдүүлэг

хавтаст хэргийн 5 дугаар хавтас 54-55 дугаар талд авагдсан Баянхонгор аймгийн Засаг даргын дэргэдэх эд зүйлийн үнэлгээний орон тооны бус комиссын дүгнэлт

1.3 *******, ******* нар бүлэглэн 2018 оны 07 дугаар сарын 20-ны үед Баянхонгор аймгийн Гурванбулаг сумын 4 дүгээр багийн нутаг “Дунд хөв” гэх газарт бэлчиж байсан иргэн гийн эзэмшлийн 12 тооны адууг

1.4 *******тай бүлэглэн 2019 оны 09 дүгээр сарын 25-ны өдөр Баянхонгор аймгийн Гурванбулаг сумын 4 дүгээр багийн нутаг “Дунд хөв” гэх газарт аргамжаатай байсан иргэн гийн эзэмшлийн 1 тооны адууг хулгайлж, д 1.3-т заасныг оруулан нийт 13 тооны буюу 12.100.000 төгрөгийн хохирол учруулсан болох нь

5 дугаар хавтаст хэргийн 200-204 дүгээр талд авагдсан “...Хохирогч гийн "... Манай адуунаас нийт эхлээд 12 тооны ...Дараа нь 1 тооны адуу ... нийт 13 тооны адуу алга болсон юм... мөн нэг ширхэг ногт хулгайд алдсан байгаа. ...11.630.000 төгрөг...адуугаа хайсны зардалд 1.500.000 төгрөгийн нэхэмжилж байна.. Халтар морь нь гэх хүнийх,. Саарал морь нь н.Гангаа гэх хүнийх юм.” гэсэн хохирогч гийн мэдүүлэг

 5 дугаар хавтаст хэргийн 207, 209 дүгээр талд авагдсан “...Би яг өдрийг нь санахгүй байна. 2018 оны 07 дугаар сарын 20-ны үеэр адуугаа бэлчээчихээд 2018 оны 07 дугаар сарын 28-ны өдөр адуун дээрээ очиход манай тэр морь алга болчихсон байсан. Би одоо адууныхаа төлбөрт 1.000.000 төгрөгийг нэхэмжилж байна. Би адуугаа хайсны зардалд 300.000 төгрөгийн зардал гарсан байгаа. Үүнийг мөн нэхэмжилж байна.” гэх хохирогч ын мэдүүлэг

 хэргийн 5 дугаар хавтас 212 дугаар талд авагдсан “... Манайх 2019 оны 07 дугаар сард 3 тооны адуугаа “Дунд гэх” газар луу бэлчээчихсэн юм. Тэгээд манай тэр үрээ морь алга болсон.” гэх хохирогч ийн мэдүүлэг

 хэргийн 7 дугаар хавтас 129 дүгээр талд авагдсан ”... “Манайх 2018 оны 07 дугаар сард Отгон сумын Баянбулаг багийн “Хангалын ам” гэх газар зусаж байсан. Тухайн үед би адуугаа маллаж байсан. Би тухайн үед адуунд явж байгаад 12 эсвэл 13 тооны адуу тууж явсан 1 залуутай таараад жаахан юм ярьж байгаад салсан. Завхан аймгийн Отгон сумын Баянбулаг багийн нутаг “Тоонын” өндөр гэдэг нэртэй газар таарсан. Гайгүй ээ барагцаагаар 20 километр орчим байх. Тухайн үед миний очиж уулзсан хүн 8 тоотой сартай халтар морьтой явж байсан. Бас нэг мотоциклтой хүн намайг очихоос өмнө Өндөр богочоор даваад явсныг нь би холоос харсан. ... ямар маркийн өнгөтэй мотоцикл байсныг харж чадаагүй. Отгон сумын Баянбулаг багийн нутаг Өндөр босгоос хойшоо чиглэлтэй Отгон сумын Буянт багийн нутаг Нарийны эх гэх газрыг чиглээд явж байсан. Адуунуудын тамгыг нь бол хараагүй. Ямар ч байсан цайвардуу толгойтой бор азарга, том жижиг хоёр хээр унага. сартай халтар морь, азарган саарал үрээ нийлсэн 12 юмуу 13 тооны адуу байсан.... Харин адуу туугаад явж байсан залуугийн унаж явсан морийг бол танина.” гэх гэрч мэдүүлэг

7 дугаар хавтаст хэргийн 130-131 дүгээр талд авагдсан Таньж олуулах ажиллагаа явуулсан тэмдэглэл

 5 дугаар хавтаст хэргийн 182 дугаар талд авагдсан “... 2018 оны 07 дугаар сарын 20-ны үеэр Баянхонгор аймгийн Гурванбулаг сумын төвийн доошоо байх “Дунд хөв” гэх газраас манай хадам дүү болох *******ын хамт улаан өнгийн Мустанг-5, 200 маркийн мотоциклоор харахгүй болгож яваад бусдын 12 тооны адуу тууж ....Бөмбөгөр сумын малчин н.Янжиг гэдэг хүнд 3 сая төгрөгрөөр өгсөн. Тухайн адуу бор азаргатай хүрэн гүү зэрэг 12 тооны адуу байсан. Мөн 2019 оны 09 дүгээр сарын 25-ны шөнө Гурванбулаг сумын хөшөөгийн аманд байх , н.Дунага, н.Ганбаатар, н.Бямбуу, Д.сүрэнгийн 3 адуу нийт 7 адуу тууж Бөмбегөр сумын олон овооны ойролцоо Бууцагаан суманд агт авч байсан н.Амаржаргал гэдэ" хү-о нэг адууг нь 400.000 төгрөгөөр бодож 2.100.000 бэлнээр аваад Бөмбөгөр сума-д байх ээжийндээ очиж хоносон. Бид хоёр 2 хоног адуунд яваад Гурванбулаг сум руу адуу тууж явсан.” гэх өмгөөлөгч Б.Бурмааг байлцуулан гэрчийн эрх үүрэг болон хариуцлагыг сануулан мэдүүлэг авсан шүүгдэгч *******ын гэрчээр мэдүүлсэн мэдүүлэг

5 дугаар хавтаст хэргийн 185-186 дугаар талд авагдсан "... 2018 оны 07 дугаар сарын 20-ны шөнө 4 дүгээр багийн ‘Дунд хөв” гэх газраас 12 тооны адуу хөөж туугаад Гурванбулаг сумын хөөврийн усаар дайраад Заг сумын уурхайн хажуугаар гараад Бөмбөгөр сумын наад руу ороод би хоцроод Бороо ах буюу ******* “Хүнд аваачиж өгчхөөд ирье” гээд явсан. Тэгээд М “3.000.000 төгрөг авлаа” гэж ярьсан. Тэр мөнгөнөөсөө надад 1.000.000 төгрөгийг нь өгсөн. Бид Гурванбулаг сум руу буцаад явсан. Мөн 2019 оны 09 дүгээр сарын 25--з шөнө Гурванбулаг сумын төвийн ард байх гийн аргамжаатай шар хээр морийг хулгайлж Бөмбөгөр сумын олон овооны ойролцоо Бууцагаан сумын гэсэн цагаан жийптэй хүнд зарсан. ******* бид 2 хоорондоо ярьж байгаад адуу хулгайлах санаа гаргасан.” гэсэн өмгөөлөгч Б.Бурмааг байлцуулан гэрчийн эрх үүрэг болон хариуцлагыг сануулан мэдүүлэг авсан шүүгдэгч *******ын гэрчээр мэдүүлсэн мэдүүлэг

 5 дугаар хавтаст хэргийн 219 дүгээр талд авагдсан “... 13 тооны адууны үнэ 12 100 000 төгрөг” гэх Энх-Нахиа” ХХК-ийн шинжээчийн дүгнэлт

 7 дугаар хавтаст хэргийн 130-131 дүгээр талд авагдсан таньж олуулах ажиллагаа явуулсан тэмдэглэл зэргээр,

1.5. *******, *******тай бүлэглэн 2018 оны 09 дүгээр сарын 13-ны өдрөөс 2018            оны 09 дүгээр сарын 14-нд шилжих шөнө Баянхонгор аймгийн Заг сумын 3 дугаар багийн нутаг “Бөндийн дөрөлж” гэх газар бэлчиж байсан иргэн ын эзэмшлийн 22 тооны адууг хулгайлж 21.400.000 төгрөгийн хохирол учруулсан үйл баримт нь

6 дугаар хавтаст хэргийн 218, 7 дугаар хавтаст хэргийн 130-131 дүгээр талд тус тус авагдсан “...2018 оны 09 дүгээр сарын 13-ны өдөр 3 дугаар багт 'Бөндийн дөрвөлжин” гэх газар ...миний адуунууд бүрэн байсан юм. ...2018 оны 09 дүгээр сарын 14-ны өдөр 1100 цагийн үед адуугаа дахин шалгахаар Заг сумын 3 дугаар баг “Бөндийн дөрвөлжин” гэх газар ....миний 20 тооны азарга адуу байхгүй байсан. ...Бөндийн дөрөлжөөр даваад байсан чинь зам дээр тэр адуу байхаар нь би туугаад явчихсан. Тэр адууг н.Янжигт аваачиж өгсөн л гэж хэлсэн... *******аас “Ганц нэг адуу үлдсэн амьд байгаа бол ахдаа авчраад өгчих” гэж хэлсэн чинь “н.Янжиг бүгдийг нь дуусгачихсан байхаа” гэж хэлж байсан....” гэх хохирогч ын мэдүүлэг

 9 дүгээр хавтаст хэргийн 125 дугаар талд авагдсан “... ...Манай нөхөр өвчний учир 2020 оны 11 дүгээр сарын 21-ний өдөр нас барсан юм. ...Би адууныхаа төлбөрт 19.200.000 төгрөгийг нэхэмжилж байна.” гэх Хохирогчийн хууль ёсны төлөөлөгч гийн мэдүүлэг

-6 дугаар хавтаст хэргийн 230 дугаар талд авагдсан “... “2019 оны 09 дүгээр сарын сүүлээр *******тай ....Заг сумын 3 дугаар багийн нутаг дэвсгэрт бригадын төвийн хажууд 20 гаран тооны адуу.... Бор гүү, голцуу бараан зүсмийн адуу байсан. ...хүрэн азаргатай 20 гаруй тооны адууг *******ын мотоциклоор Бөмбөгөр сум руу тууж н.Янжиг гэх Бөмбөгөр сумын харьяат хүнд 20 гаруй тооны адууг 3.500.000 төгрөгөө өгсөн. Би 2.000.000 төгрөгийн авч *******д 1.500.000 төгрөг өгсөн. Тухайн үед 20 гаруй тооны адуу хулгайлахад ашигласан мотоцикл нь *******ын мотоцикл байсан. Мустанг маркийн улсын дугаар аваагүй мотоцикл байсан...” гэх шүүгдэгч *******ын яллагдагчаар мэдүүлсэн мэдүүлэг

6 дугаар хавтаст хэргийн 233 дугаар талд авагдсан “...2019 оны 09 дүгээр сарын сүүлээр ...Заг сумын 3 дугаар багийн нутаг дэвсгэрт бригадын төвийн хажууд 20 гаруй тооны адуу усанд ороод буцаад бага дөт рүү өгсөж байсан юм. Бөөн сүүлтэй хүрэн азаргатай адуунууд байсан. Бор гүү голцуу бараан зүсмийн адуу байсан. ...******* бид хоёр бөөн сүүлтэй хүрэн азаргатай 20 гаруй тооны адууг *******ын мотоциклоор Бөмбөгөр сум руу тууж н.Янжиг гэх Бөмбөгөр сумын харьяат хүнд 20 гаруй тооны адууг 3.500.000 төгрөгөөр өгсөн. Би 2.000.000 төгрөгийн авч *******д 1.500.000 төгрөг өгсөн. Тухайн үед 20 гаруй тооны адуу хулгайлахад ашигласан мотоцикл нь *******ын мотоцикл байсан. Мустанг маркийн улсын дугаар аваагүй мотоцикл байсан.” гэх шүүгдэгч *******ын яллагдагчаар мэдүүлсэн мэдүүлэг

6, 7 дугаар хавтаст хэргийн 239, 49 дүгээр талд авагдсан “... хулгайд алдсан 20 тооны адууны үнэ 19 200 000 төгрөг...“, “... хулгайд алдсан 2 тооны адууны үнэ 2 200 000 төгрөг...“, гэх Энх-Нахиа” ХХК-ийн шинжээчийн дүгнэлтүүд зэргээр,

1.6 .*******, ******* нар бүлэглэн 2018 оны 10 дугаар сарын 13-ны үед Баянхонгор аймгийн Гурванбулаг сумын 4 дүгээр багийн нутаг “Дунд хөвөө” гэх газарт бэлчиж байсан иргэн ийн эзэмшлийн 15 тооны адуу хулгайлж 12.600.000 төгрөгийн хохирол учруулсан үйл баримт нь

 6 дугаар хавтаст хэргийн 17 дугаар талд авагдсан “... Би одоо адууныхаа төлбөрт нь шинжээчийн дүгнэлтээр тодорхойлогдсон 12.600.000 төгрөг мөн адуугаа хайсны зардалд 200.000 төгрөг зэргийг нэхэмжилж байна. Би 15 тооны адуу алдсан үүнээс нэг адууг нь айлын адуунд нийлсэн байхыг нь олж авсан. Одоо 14 адууг нь огт олж аваагүй байгаа.” гэх хохирогч ийн мэдүүлэг

 5 дугаар хавтаст хэргийн 246 дугаар талд авагдсан “... 2018 оны 10 дугаар сарын эхээр Гурванбулаг сумын 4 дүгээр багийн нутаг дунд хөв гэх газраас ойролцоогоор 20 тооны адуу хөөж Архангай аймгийн Хангай сумын малчин Доржваанчиг гэх хүнд нэг адууг 500.000 төгрөгөөр бодож бэлэн 5.000.000 төгрөг авч байсан. Үлдсэн 5.000.000 төгрөгийг араас нь данс руу хийнэ гээд хийгээгүй. Тухайн үед би *******ын хамт мотоциклоор явж байсан.” Гэх яллагдагч *******ын мэдүүлэг

 5 дугаар хавтаст хэргийн 248 дугаар талд авагдсан "... 2018 оны 10 дугаар сарын 13-ны үеэр Гурванбулаг сумын 4 дүгээр багийн цагаан нуруу талдаа байж байгаа дунд хөв рүү гарсан тус сумын иргэн ийн 15 тооны адууг хулгайлж Архангай аймгийн Хангай сум руу тууж намхан бор царайтай Доржваанчиг гэдэг хүнд ******* бид хоёр зарсан.” гэх яллагдагч *******ын мэдүүлэг

 6 дугаар хавтаст хэргийн 24 дүгээр талд авагдсан “...хулгайд алдсан 15 тооны адууны үнэ 12 600 000 төгрөг ...гэх “Энх-Нахиа” ХХК-ийн шинжээчийн дүгнэлт зэргээр,

1.7. *******, ******* нар бүлэглэн 2018 оны 11 дүгээр сарын 18-наас 2018 оны 11 дүгээр сарын 19-ний өдрийн хооронд Баянхонгор аймгийн Жаргалант сумын Нам толгой 1 дүгээр багийн нутаг “Элстийн ам” гэх газарт бэлчиж байсан иргэн , , нарын эзэмшлийн нийт 13 тооны адууг хулгайлж өд 3.200.000, ид 1.000.000, д 4.700.000 төгрөгийн нийт 8.900.000 төгрөгийн хохирол учруулсан үйл баримт нь

3 дугаар хавтаст хэргийн 161 дүгээр талд авагдсан “...2018 оны 11 дүгээр сарын 18-наас 2018 оны 11 дүгээр сарын 19- нд шилжих шөнө Баянхонгор аймгийн Жаргалант сумын 1 дүгээр багийн “Элстэйн ам” гэх газраас миний 7 тооны адуу ийн 6 тооны адуу нийлээд 13 тооны адуу алга болсон гэж манай дүү С.Амардэлгэр утсаар надад хэлсэн...” гэх хохирогч гийн мэдүүлэг

3 дугаар хавтаст хэргийн 167, 177 дугаар талд тус тус авагдсан “... Манайх 2018 оны 11 дүгээр сарын 18-ны өдөр ....хонгор азаргатай 26 тооны манай адуу алга байсан.... Намайг ажил явдалд явсан гэдгийг мэдэж байгаа хүн авсан байх....” гэх мэдүүлэг ,

3 дугаар хавтаст хэргийн 205-206 дугаар талд авагдсан “...2018 оны 11 дүгээр сарын 18, 19-ний үед манай хар морь гуайн адуутай хамт алга болчихсон гэсэн. ...Хар морь нь задгай гүн шар тамгатай. Шинэ 7 настай морь байгаа. ...Би адууны төлбөрт 1.000.000 төгрөг нэхэмжилж байна...” гэх хохирогч ийн мэдүүлэг

3 дугаар хавтас 172 дугаар талд авагдсан “... алга болохынхоо урд орой нь адуу нь “Элстийн ам” гэж голын захад байхад нь би адуунд явж байгаад харсан..” гэх гэрч Ц.Ууганхүүгийн мэдүүлэг

3 дугаар хавтас 175 талд авагдсан “...2018 оны 11 дүгээр сарын 18-ны орой гол дээр байхыг харсан..... 2018 оны 11 дүгээр сарын 20-ны өдөр Ц.Ууганхүү адуу бөөгнүүлсэн чинь 13 тооны адуу байсан. Манайд нийт 26 тооны адуу байснаас 13 тооны адуу нь дутуу байсан үлдсэн хэд нь 3 даага, 5 унага, 5 гүү нь үлдсэн бусад нь байхгүй байсан.” гэх гэрч А.Даваасүрэнгийн мэдүүлэг

3 дугаар хавтас 191 дүгээр талд авагдсан “... 2018 оны 11 дүгээр сарын дундуур санагдаж байна Баянхонгор аймгийн Бөмбөгөр суманд *******тай хамт оччихоод буцаж явахдаа Жаргалант сумын гол дагуу газраас хонгор азарга, улаан хээр гүү, хүрэн гүү, хүрэн байдас, хүрэн үрээ, хүрэн байдас, бор хээр гүү, хүрээ үрээ, сартай хүрэн гүү, хул даага, халиун даага зэрэг 13 тооны адуу байсныг хулгайлаад буцаад Бөмбөгөр сум руу агт авч байсан хүнд 2.000.000 төгрөгөөр Бөмбөгөр сумын н.Янжиг гэх ченжид зарсан. ******* бид 2 ярилцаж байгаад Жаргалант сумаас адуу хулгайлахаар болоод явцгаасан хэний адууг мэдээгүй. Жаргалант сумаас 1 шил архи аваад адуу байсан газарт уугаад тууж явсан. Ерөөл 0.5 граммын архи байсан. Сайн танина. Бөмбөгөр сумынх байнга адуу авдаг. Би өмнө нь 3 удаа хулгайн адуу өгч байсан. Тэр ченж тал үнээр нь авдаг хулгайнх гэдгийг мэддэг учраас байнга бага мөнгө өгдөг. Би н.Янжиг гэх ченжид 50 гаруй хулгайн адууг 8.500.000 төгрөгөөр өгсөн.” гэх яллагдагч *******ын мэдүүлэг

3 дугаар хавтаст хэргийн 193 дугаар талд авагдсан “... 2018 оны 11 дүгээр сарын дундуур Бөмбөгөр суманд Бороо ахтай /*******тай/ ахынд нь очиж хоночхоод ******* ах нэг хүнтэй очиж уулзсан. Тэгээд бид 2 ярилцаж байгаад Жаргалант сумаас адуу хулгайлж авчирч зарахаар болоод Жаргалант сум руу явсан. Төвд байсан дэлгүүрээс 1 шил “Ерөөл” архи аваад гол дагуу явж байгаад би сайн зүсийг нь анзаараагүй 10 гаран тооны адуу байхлаар нь хоргоож байгаад архиа уучихаад туугаад буцаад Бөмбөгөр суманд очиж нэг хүнд зарсан. Н.Янжиг гэх хүнд өгсөн. Би тухайн хүнийг сайн танихгүй.” гэх яллагдагч ын мэдүүлэг

3 дугаар хавтаст хэргийн 221-222 дугаар талд авагдсан “...

 “.. ийн 6 тооны адууны үнэ 3200 000 төгрөг...ы 7 тооны адууны 4700 000 төгрөг...” гэх Энх-Нахиа” ХХК-ийн шинжээчийн дүгнэлт

1.8 ******* нь *******тай бүлэглэн 2019 оны 09 дүгээр сарын 25-наас 2019 оны 09 дүгээр сарын 26-нд шилжих шөнө Баянхонгор аймгийн Гурванбулаг сумын 4 дүгээр багийн нутаг “Төгсийн мухар” гэх газраас иргэн ын эзэмшлийн аргамжаатай байсан 1 тооны хээр зүсмийн адууг хулгайлж т 1,000,000 төгрөгийн хохирол учруулсан үйл баримт нь

6 дугаар хавтас т хэргийн 151-152, 154 дүгээр талд авагдсан “...2019 оны 09 дүгээр сарын 25-наас 2019 оны 09 дүгээр сарын 26-нд шилжих шөнө Баянхонгор аймгийн Гурванбулаг сумын 4 дүгээр багийн нутаг “Төгсийн мухар” гэх газраас аргамжаатай хээр зүсмийн морио алдсан. ...аргамжаатай морь алдагдахаас 2-3 өдрийн өмнө манай урдуур, хойгуур Бөмбөгөр сумын залуу болох ын хүргэн ******* гэх залуу хоёр гурван удаа явж өнгөрсөн..” гэх хохирогч ын мэдүүлэг

6 дугаар хавтаст хэргийн 156 дугаар талд авагдсан “...2019 оны 09 дүгээр сарын 25-ны шөнө Баянхонгор аймгийн Гурванбулаг сумын 4 дүгээр багийн “Хөшөөтийн ам” гэх газраас аргамжаатай шийр цагаан хүрэн морь алдсан. Баянхонгор аймгийн Гурванбулаг сумын 4 дүгээр багийн иргэн *******, түүний хүргэн ******* нар нь хулгайлсан байна гэж сумын иргэдээс олж мэдсэн. Манай морийг алдагдах үеэр *******, ******* нар нь морь унаад Гурванбулаг суманд явж байсан.” гэх гэрч ын мэдүүлэг

6 дугаар хавтас хэргийн 159 дүгээр талд авагдсан “... Баянхонгор аймгийн Гурванбулаг сумын 2 дугаар багийн Улаанчулуу гэх газраас 2019 оны 09 дүгээр сарын 25-наас 10 дугаар сарын 03-ны хооронд 3 тооны адуу алдсан. Цагдаагийн байгууллагад өргөдөл гарган шалгуулсан. Манай адуу алдагдах үеэр Гурванбулаг сумын иргэн , , , н.Бямбуу нарын 4 тооны адууг нэг шөнө зэрэг алдагдсан байсан. ын морь алдагдах шөнө манай 3 адуу цуг алдагдсан.” гэх гэрч Д.сүрэнгийн мэдүүлэг

6 дугаар хавтаст хэргийн 161-162 дугаар талд авагдсан “. ..манай адуу алдагдах үеэр гэгч айлын аргамжаатай адуу, н.Дунаг гэгч айлын аргамжаатай адуу, н.Бямбуу гэгч айлын аргамжаатай адуу бүгд нэг шөнө зэрэг алга болсон. Тэгээд энэ адуунуудыг *******, ******* нар хулгайлж аваад цагдаад шалгагдаад өөрсдөө хулгайлж авснаа хүлээсэн гэж хүмүүс нь ярьж байсан” гэх гэрч Г.Бямбажавын мэдүүлэг

6 дугаар хавтаст хэргийн 164 дүгээр талд авагдсан “... ын манай хоёр 2019 оны 09 дүгээр сарын үед Гурванбулаг сумын 4 дүгээр баг “Төгсийн мухрын ёроолын бууц” гэх газар саахалт байсан. Тэгээд ын болон манай хоёр мөн н.Бямбуу, зэрэг айлын аргамжаатай морьдууд 2019 оны 09 дүгээр сарын дунд үед нэг шөнө зэрэг алга болсон байсан. Тэгээд алдсынхаа дараа маргааш хулгайд алдсанаа мэдээгүй хайж байгаад сураг сонсоход манайхтай нэг шөнө 4 айлын морь алдагдсан байхаар нь хулгайд алдсанаа мэдсэн..... *******. ******* нар манай адууг н.Бямбуу, бас 2 дугаар багийн н.сүрэн гэдэг айлуудын адуутай хамт Байдрагийн гүүрнээс Улаан толгойтой машинд ачуулаад хот руу авч явсан гэж *******, ******* нар хэлсэн байсан....” гэх гэрч Д.Наранчимэгийн мэдүүлэг

 6 дугаар хавтаст хэргийн 165-166 дугаар талд авагдсан “...2019 оны 09 дүгээр сарын үед манай нэг аргамжаатай морь, Улаанхүү, Дунаг, зэрэг айлуудын аргамжаатай морь бүгд нэг өдрийн дотор алга болсон...” гэх гэрч *******ийн мэдүүлэг

 6 дугаар хавтаст хэргийн 167-168 дугаар талд авагдсан “...2019 оны 09 дүгээр сарын дунд үеэр манайх сумын төвөөс 1 километр зайтай байхад нь Гондор гэх хүний 1 тооны морь миний 1 тооны морьтой хамт аргамжаатай байхад нь *******, ******* 2 хөтлөөд явсан. Мөн замдаа Л Ганбаатар гэж хүний морь аргамжаатай байхад нь авсан. Тэгээд бас Дунаг, Бямбуу гэх зэрэг айлуудын аргамжаатай байсан адуунуудыг нэг шөнийн дотор зэрэг хуггайлж аваад Байдрагийн гүүрнээс машинд ачуулаад явсан гэж би мэдэж байна.” гэх гэрч гийн гэх мэдүүлэг

6 дугаар хавтаст хэргийн 173 дугаар талд авагдсан “.. ын адууны үнэ 1 000 000 төгрөг......” гэх Энх-Нахиа” ХХК-ийн шинжээчийн дүгнэлт

1.9 .******* нь *******тай бүлэглэн 2019 оны 09 дүгээр сарын 25-ны өдөр Баянхонгор аймгийн Гурванбулаг сумын нутаг “Хөшөөтийн ам” гэх газраас ын эзэмшлийн 1 тооны адууг хулгайлж ад 1.000.000 төгрөгийн хохирол учруулсан үйл баримт нь

5 дугаар хавтаст хэргийн 75, 99-100 дугаар талд авагдсан "... 2019 оны 09 дүгээр сарын 25-ны шөнө Гурванбулаг сумын ‘ Өвөр хөшөөгийн ам” гэх газар аргамжаатай байсан хүрэн морио /загасан тамгатай/ алдсан. ...Манайх морио 2019 оны 09 дүгээр сарын 24-ны өдрийн орой би яг өөрөө морио аргамжсан юм. ...манай морь аргамжаатай, ногттой чигээрээ алга болсон... Би одоо алдсан адууныхаа төлбөрт нь 1.000.0000 төгрөг, адуугаа хайсны зардалд 214.330 төгрөгийг нэхэмжилж байна.” гэх хохирогч ын мэдүүлэг

.           5 дугаар хавтас 77 дугаар талд авагдсан “... 2019 оны 09 дүгээр сарын 25-ны шөнө Гурванбулаг сумын “Хөшөөгийн ам”-нд байх Дунагийн аргамжаатай хүрэн морийг ******* бид 2 хулгайлсан. Мөн шөнө гийн шар хээр морь, н.Ганбаатарын зээрд морь н.Бямбуугийн борлог морь, н.сүрэнгийн хонгор даага, хүрэн морь, бараан зүсмийн морь нийт 7 адуу хулгайлан Бууцагаан сумын “Олон овоо” гэх газар ченж болох н.Амаржаргал гэгчид нэг адууг нь 400.000 төгрөгөөр бодож 2.100.000 төгрөг бэлнээр авч худалдсан” гэх Яллагдагч *******ын мэдүүлэг

 5 дугаар хавтас 79 дүгээр талд авагдсан “... 2019 оны 09 дүгээр сарын 25-ны шөнө Гурванбулаг сумын 4 дүгээр багийн иргэн н.Бямбадоржийн аргамжаатай борлог морийг хулгайлаад цааш явж Дунага буюу ын хүрэн морийг хулгайлж н.Ганбаатарын хээр морь Д Улаанхүүгийн шар хээр шийр цагаан морийг хулгайлаад морь барьдаг даваагаар даваад замаасаа 3 адуу нийлүүлээд нийт 7 адуу туугаад баянгийн шилээр гараад 3 овоо гэх газар оруулж Бууцагааны цагаан жийптэй хүнд худалдсан.” гэх яллагдагч *******ын мэдүүлэг,

 5 дугаар хавтас 103 дугаар талд авагдсан “... ын хулгайд алдсан адууны үнэ 1 000 000 төгрөг” гэх Энх-Нахиа” ХХК-ийн шинжээчийн дүгнэлт зэргээр,

1.10 .******* нь *******тай бүлэглэн 2019 оны 09 дүгээр сарын сүүлчээр Баянхонгор аймгийн Гурванбулаг сумын 1 дүгээр багийн нутаг “Улаан чулуу” гэх газарт бэлчиж байсан иргэн Д.сүрэнгийн эзэмшлийн 3 тооны адууг хулгайлж Д.сүрэнд 4.300.000 төгрөгийн хохирол учруулсан үйл баримт нь

5 дугаар хавтас 146 дугаар талд авагдсан “... 2019 оны 09 сарын 23-ний өдөр би адуугаа Баянбулаг сумын 2 дугаар багийн нутаг “Улаан чулуу” гэх газар луу бэлчээж орхиод ...2019 оны 10 сарын 02-ны өдөр байх “Улаан чулуу” гэдэг газарт байх адуун дээрээ очсон чинь алга болчихсон байсан.” гэх хохирогч Д.сүрэнгийн мэдүүлэг

5 дугаар хавтас 129 дүгээр талд авагдсан "... 2019 оны 09 дүгээр сарын 25-ны шөнө 7 адуу хулгайлахдаа замаасаа 3 адуу нийлүүлсэн нь Д.сүрэнгийн адуу байсан. Бараан зүсмийн 3 адуу байсан.” гэх яллагдагч *******ын мэдүүлэг

5 дугаар хавтас 160 дугаар талд авагдсан “... 2019 оны 09 дүгээр сарын 25-ны шөнө Гурванбулаг сумын Д.сүрэнгийн 3 адууг ******* бид 2 хулгайлсан. 25-ны шөнө гийн шар хээр морь, н.Ганбаатарын зээрд морь, н.Бямбуугийн борлог морь нийт 3 адуу байхаар нь нийлүүлээд нийт 7 адуу хулгайлан Бууцагаан сумын олон овоо гэх газар ченж болох н.Амаржаргал гэгчид 1 адууг нь 400.000 төгрөгөөр бодож 2.100.000 төгрөг бэлнээр авч худалдсан.” гэх Яллагдагч *******ын мэдүүлэг

5 дугаар хавтас 160 дугаар талд авагдсан “...Д.сүрэнгийн 3 тооны адууны үнэ 4 300 000 төгрөг” гэх “Энх-Нахиа” ХХК-ийн шинжээчийн дүгнэлт

1.11.******* нь *******тай бүлэглэн 2019 оны 09 дүгээр сарын 24-нөөс 2019 оны 09 дүгээр сарын 25-нд шилжих шөнө Баянхонгор аймгийн Гурванбулаг сумын 4 дүгээр баг “Хөшөөтийн ам” гэх газраас иргэн *******ийн эзэмшлийн 1 тооны морь, ногт, чөдөр зэргийг хулгайлж *******ид 1.010.000 төгрөгийн хохирол учруулсан,

5 дугаар хавтас 152 дугаар талд авагдсан “... Би морио 2019 оны 09 дүгээр сарын 24-ны өдрийн орой аргамжчихаад маргааш өглөө нь босоход алга болчихсон байсан. Миний борлог морийг аргамжчихсан байсан чинь аргамжааг нь үлдээгээд ногт, чөдөртэй нь авчихсан байсан....” гэх хохирогч *******ийн мэдүүлэг

хэргийн 5 дугаар хавтас 127 дугаар талд авагдсан “... 2019 оны 09 дүгээр сарын 25-ны шөнө Гурванбулаг сумын Д.сүрэнгийн 3 адууг ******* бид 2 хулгайлсан. 25-ны шөнө н.Улаанхүүгийн шар хээр морь, н.Ганбаатарын зээрд морь, н.Бямбуугийн борлог морь нийт 3 адуу байхаар нь нийлүүлээд нийт 7 адуу хулгайлан Бууцагаан сумын олон овоо гэх газар ченж болох н.Амаржаргал гэгчид 1 адууг нь 400.000 төгрөгөөр бодож 2.100.000 төгрөг бэлнээр авч худалдсан.” гэх Яллагдагч *******ын мэдүүлэг

5 дугаар хавтас 129 дүгээр талд авагдсан “... 2019 оны 09 дүгээр сарын 25-ны шөнө 7 адуу хулгайлахдаа замаасаа 3 адуу нийлүүлсэн нь Д.сүрэнгийн адуу байсан. Бараан зүсмийн 3 адуу байсан.” гэх яллагдагч *******ын мэдүүлэг

3 дугаар хавтаст хэргийн 221-222 дугаар талд авагдсан “...ийн 1 адууны үнэ 1 000 000 төгрөг.....” гэх Энх-Нахиа” ХХК-ийн шинжээчийн дүгнэлт зэргээр

1.12 ******* нь *******тай бүлэглэн 2019 оны 09 дүгээр сарын сүүлээр иргэн гийн эзэмшлийн 1 тооны морь, ногт аргамжаа зэрэг эд зүйлсийг хулгайлж д 620.000 төгрөгийн хохирол учруулсан,

9 дүгээр хавтаст хэргийн 118-119 дүгээр талд авагдсан “... Би алдсан адуугаа олж авсан.. Шөнийн 01-02 цагийн хооронд алдсан.” гэх хохирогч гийн мэдүүлэг

9 дүгээр хавтаст хэргийн 205 дугаар талд авагдсан “...Норовсүрэнгийн 1 тооны адуу ны үнэ 600 000 төгрөг, ногт, аргамжаа 20 000 төгрөг нийт 620 000 төгрөг гэх “Энх-Нахиа” ХХК-ийн шинжээчийн дүгнэлт зэргээр тогтоогджээ.

 Хоёр:

1..******* нь 2019 оны 10 дугаар сарын 30-наас 2019 оны 10 дугаар сарын 31-нд шилжих шөнө Баянхонгор аймгийн Гурванбулаг сумын 2 дугаар багийн нутаг “Шар ус” гэх газраас иргэн ийн эзэмшлийн 26 тооны адуу буюу олон тооны малыг хулгайлж бусдад 27.100.000 төгрөгийн хохирол учруулсан үйл баримт нь:

4 дүгээр хавтаст хэргийн 46-48, 50 дугаар талд авагдсан “...фейсбүүк дээр Галуут сумын хэсгийн төлөөлөгч Б.Жигмэд гэдэг хүн “Эзэнгүй 25 тооны адуу олдлоо” гэсэн зар тавьчихсан байхаар нь тэр адууны зургийг нь харсан чинь манай адуунууд байсан. ....машинаар явж очиж авахад л 255.000 төгрөгийн шатахуун ачиж ирсэн юм. Мөн 25 адууны үнэлгээ тогтоолгоход 160.000 төгрөг төлсөн байгаа..... Би 500 000 төгрөгийг адуугаа хайхад зарцуулсан. Би одоо нийтдээ 5.315.000 төгрөгийг нэхэмжилж байна” гэх хохирогч ийн мэдүүлэг

4 дүгээр хавтаст хэргийн 2-3 дугаар талд авагдсан “...Хөх бог- гэх даваагаар 26 тооны адуу туусан хүн ....нүүрээ хар ноосон нүд, ам хоёр нь гардаг нүхтэй баг өмссөн, хүрэн зүсмийн морь унасан байсан. .... миний 89282565 гэсэн дугаараас 89280269 гэх дугаарыг хийгээд залгатал залгасан дугаар нь холбогдохгүй байсан. ...хүү н.Болдбаатарын 86556668 гэсэн дугаар луу залгаад адуу тууж ирсэн залууг Дэлгэртэй яриулсан юм.....Дэлгэр гуай надад... Чи наад адуу зарах гэж байгаа хүнээсээ тоогоор нь хүлээж аваад маргааш болтол хараад өгөөч” гэж хэлсэн. ...26 адуунаас 1 хундан байдасны хөл доголсон байсан..” гэх гэрч П.Дашдуламын мэдүүлэг

4 дүгээр хавтаст хэргийн 8 дугаар талд авагдсан “...Миний Хаан банкны данс мөн. Миний дансыг төрсөн дүү нар болон Жанчигсамбаа мөн хүргэн ******* нар мэдэж байгаа байх. 2019 оны 10 дугаар сарын 27-ны өдөр ******* надад “Би уурхайд ажиллаж байсан. Миний ажиллаж байсан цалинг өгөхгүй байгаа. Таны дансыг өгчихье. Мөнгө орвол танаас мөнгийг нь авъя” гэж хэлсэн.” гэх гэрч Х.Алтанбаатарын мэдүүлэг

4 дүгээр хавтаст хэргийн 39-42 дугаар талд авагдсан “...2019 оны 10 дугаар сарын 16 билүү 17-ны өдөр билүү манайхыг Гурванбулаг сумын 1 дүгээр багийн нутаг “Залаа” гэх газарт байхад Х.Алтанбаатар, ******* нар хоёулаа мотоциклоор сундалж ирээд Х.Алтанбаатар нь “Надад эмээлээ өгчих” гэхээр нь би өөрийнхөө монгол эмээлийг өгөөд явуулчихсан юм. Тэрнээс хойш надад авчирч өгөөгүй ээ. Х.Алтанбаатар нь надад эмээлээр яах гэж байгаа талаараа хэлээгүй. Би ч яах гэж байгаа юм гэж асуулгаагүй. Тэр эмээлийг авахаар ирэхдээ Х.Алтанбаатар, ******* нар нь *******ын хуучин улаан өнгийн мотоциклийг унаж ирсэн. Тэгээд тэр хоёр суудал дээрээ дундуураа тавиад яваад өгсөн... Миний эмээлийг авчраад өгөх байхаа.” гэх хохирогч иргэний нэхэмжлэгч Д.Элдэв-Очирын мэдүүлэг

 4 дүгээр хавтаст хэргийн 54 дүгээр талд авагдсан “...Би одоо яг тоог нь санахгүй байна. 25 билүү 26 тооны адуу л хүлээж авсан. Тэгээд замдаа нэг адуу нь үхсэн. Бусад адуунуудыг нь би бүрэн хүлээлгэж өгсөн. Тэр дугаар нь юнителийн дугаар л байсан. Би яг одоо дугаарыг нь тэд гэсэн дугаар гэж санахгүй байна. Би тэр дугаар луу нь залгаж үзсэн боловч ерөөсөө холбогдохгүй байсан тул эзэнтэй нь ярьж чадаагүй ээ.” гэх гэрч Т.Амгалансүрэнгийн мэдүүлэг

4 дүгээр хавтаст хэргийн 59-60 дугаар талд авагдсан “...би утсаар яриад 6 даагыг нь нэг бүрийг нь 300.000 төгрөгөөр нийт 1.800.000 төгрөг, 7 гүүг нь нэг бүрийг 750.000 төгрөгөөр үнэлээд 5.250.000 төгрөг, 8 морийг 850.000 төгрөгөөр үнэлээд 7.650.000 төгрөг нийт 14.700.000 төгрөгөөр худалдаж авахаар тохирсон. ..залуу надад “5237034536” гэсэн дугаарын данс хэлж өгөөд “Энэ данс руу мөнгөө хийгээрэй” гэж хэлсэн. ..тэр хүн “Би ерөөсөө адуугаа өгөхөө болилоо та миний адууг гол өгсөөгөөд туучих” гэсэн чинь ...“Үхсэн адуу нь ч одоо яахав яахав. Би маргааш нөгөөдрөөс хүн явуулаад адуугаа авахуулъя” гээд утсаа салгасан.... Би мөнгийг нь өгөөгүй. Тэр хүний өгсөн 5237034536 дугаарын дансыг нь шалгаж үзсэн чинь Х.Алтанбаатар гэх хүний данс байсан.” гэх гэрч Л.Эрдэнэдэлгэрийн мэдүүлэг

 4 дүгээр хавтас 59-60 дугаар талд авагдсан “... Би тэр Гурванбулаг сумын 2 дугаар баг “Шар ус” гэх газраас туусан тэр айлын адуу байгаа юм. Би тэр адууг хулгайлсан юм. Би хулгайлсан 30 адууныхаа эзнийг мэдэхгүй. Би 30 гаранг тууж яваад замд явахгүй байгаа 4 адууг Жаргалантын хөндий уруудаж байгаад 1-ийг бусад адууг Дөтийн аманд үлдсэн... би н.Дэлгэр гэх хүний дугаарыг зурагтаар “Мал авна” гэж байсан зарыг хараад тус хүний 89280269 гэсэн тэмдэглэж авсан. Би тус 2 хүнд хулгайлсан 30 адуугаа хулгайн адуу гэж хэлээгүй Миний өөрийн юм. Мөнгөний хэрэг болоод зарах гэсэн юм” гэж хэлсэн.” гэх яллагдагч *******ын мэдүүлэг

4 дүгээр хавтаст хэргийн 19-20, 22-23,27-28 дугаар талд авагдсан Эд зүйл болон хэргийн газарт үзлэг хйисэн тэмдэглэлүүд, гэрэл зургийн үзүүлэлт

4 дүгээр хавтаст хэргийн 24-26 дугаар талд авагдсан Таньж олуулах ажиллагаа явуулсан тэмдэглэл гэрэл зургийн үзүүлэлт

4 дүгээр хавтаст хэргийн 71-72 дугаар талд авагдсан “... ийн хулгайд алдсан 26 тооны адууны үнэ 27 100 000 төгрөг ...” гэх “Энх-Нахиа” ХХК-ийн шинжээчийн дүгнэлт зэрэг нотлох баримтуудаар нотлогдон тогтоогджээ.

Гурав:

*******, *******, *******, ******* нар бүлэглэн 2019 оны 10 дугаар сарын 30-наас 2019 оны 10 дугаар сарын 31-ний өдрүүдэд Баянхонгор аймгийн Гурванбулаг сумын Цэнгэл 1 дүгээр багийн нутаг “Цагаан мухар” гэх газарт бэлчиж байсан иргэн ******* 22 тооны адууг хулгайлж д 96,400,000 төгрөгийн хохирол учруулсан, нийт бусдад 181.163.000 төгрөгийн хохирол учруулсан үйл баримт нь:

 2 дугаар хавтаст хэргийн 136-137, 8 дугаар хавтаст хэргийн 142-143, 9 дүгээр хавтаст хэргийн 127-128 дугаар талд тус тус авагдсан “...Би ...22 тооны адууг алдсан. ... манай адуунд түр байсан надаар тэр адуугаа маллуулж байсан Б.Мөнх-Оч гэдэг хүний эзэмшлийн чандмань тамгатай улаан хээр зүстэй нас гүйцсэн бүдүүн морь зэрэг адууг алдсан юм...

.... *******аас нь би “Чи одоо яахаараа миний адууг хөөчихдөг юм бэ” гэсэн чинь ******* нь тэр үедээ “Би танай адуу гэж таниагүй ээ. Шөнө хонгор морийг таньсан. Хурдан хээр морийг чинь таньсан. Тэгээд өглөө үүр цайхаар харсан чинь баахан эрлийз адуу байсан. Тэгээд би *******аас “Энэ хэний адуу юм бэ” гэсэн чинь ******* “Майжгийгийн адуу” гэсэн. Тэгэхээр нь би “Манай адуунд ямар ямар адуу байсан бэ” гэсэн чинь М. нь миний адууны саран дэвсгэртэй хас тамгыг газар дээр зурж үзүүлээд ийм тамгатай адуу байсан. .” гэх хохирогч ******* мэдүүлэг

2 дугаар хавтас 142, 144 дүгээр талд авагдсан “...жороо улаан хээр морь л тэднийд үлдсэн байсан юм. ....Би адуугаа төлүүлж авмаар байна... гуайг Тугаа гэж дууддаг.” гэх хохирогч Б.Мөнх-Очын мэдүүлэг

2 дугаар хавтаст хэргийн 146 дугаар талд авагдсан “...2019 оны 10 дугаар сарын 30-ны өдөр адуун дээрээ очиход манай адуунаас 22 тооны адуу алга болсон байсан. юм. ...1300 цагийн үед ....манай адуунаас 22 тооны адуу алга болсон байсан.” гэх гэрч Г.Гомборавданы мэдүүлэг

2 дугаар хавтас 149-150 дугаар талд авагдсан ”... ******* нь 98909116, 98477222 дугааруудыг л барьж утсаар ярьдаг юм” гэх гэрч Н.Адъяагийн мэдүүлэг,

2 дугаар хавтас 147 дугаар талд авагдсан “... Би 95176020, 99382229, 98222231 гэх дугааруудыг эзэмшдэг. Би 2019 оны 11 дүгээр сарын 01-ний өдөр бол 95176020, 99382229 гэх дугааруудыг л барьж байсан.” гэх гэрч А.Мижидсүрэнгийн мэдүүлэг

1 дүгээр хавтас 15-17 дугаар талд авагдсан “... “Би 2019 оны 10 дугаар сарын 30-ны өдөр нь Завхан аймгийн Отгон сумын “Элстэй” гэх газарт байдаг өөрийнхөө малд явж байсан. Тэгтэл орой 1800 цагийн үед ******* гэх залуу манай гэрийн 98909116 гэсэн дугаар луу юнителийн дугаараас залгаад “Нөгөө 20 гаран тооны адуугаа авах уу. Би ойртуулаад өгөх үү" гэж ярьсан. Тэгэхээр нь би “За тэг тэг Отгон сумын “Элстэйн нам даваа” гэх газарт уулзъя” гэж хэлээд би гэрээсээ удалгүй өөрийнхөө шар хээр морийг унаад гарсан юм. ******* гэх Гурванбулаг сумын залуутай тохирсон газраа хүлээгээд байж байтал шөнийн 01°° цагийн үед ******* гэх залуу 21 тооны адуу туугаад өөрөө эмээлтэй хээр зүсмийн морь унаад мөн хажууд нь зүс мэдэх Гурванбулаг сумын залуу мотоциклтой хоёулаа тууж ирсэн. Тэгээд надад ******* “Энэ адуунуудыг чи өөр дээрээ байлгаж бай эсвэл зараарай” гэж хэлсэн. Тэгээд ******* унаж ирсэн хээр зүсмийн морийг тууж ирсэн адуун дунд тавиад тэр 2 унаж ирсэн мотоциклтойгоо яваад өгсөн. Тэгээд би Гурванбулаг сумаас тууж ирсэн 2 залуугийн 22 тооны адууг тэр шөнө “Мухар элстэй” гэх газар луу шахаад маргааш өглөө нь буюу 2019 оны 11 дүгээр сарын 01-ний өдрийн 0800 цагийн үед өөрийнхөө 98909116 гэсэн дугаараас Завхан аймгийн Отгон сумаас ачаа ачдаг Мэгээ гэж жолоочийн 95176020 гэсэн дугаар луу залгаад “20 гаран тооны бодын мах ачуулмаар байна” гэж утсаар ярихад Мэгээ гэх жолооч “Хаанаас ачих юм бэ” гэж надаас асуухаар нь ““Мухар элстэй гэх газарт ирж ачих уу эсвэл би урдаас чинь ачаад очих уу” гэж хэлтэл Мэгээ жолооч “Би очоод ачъя” гэж хэлсэн.

Тэгээд Мэгээ гэх жолооч ачааны бүхээгтэй улаан өнгийн Завхан аймгийн номертой машинтай 1100 цагийн үед ганцаараа “Мухар элстэй' гэх газарт ирсэн юм. Би Гурванбулаг сумын 2 залуугийн авчирсан 22 тооны адууг "Мухар элстэй” гэх газарт байдаг н.Бямбаа гэх айлын хаваржааны хашаанд нь хашиж байгаад н.Өнөрөө, н.Амгаа гэх 2 найзуудтайгаа тус өдөр 1200 цагийн үед бүх адуунуудыг махалж гаргаад цагийн сайн санахгүй ямар ч байсан гэгээ тасарч байхад дуусаад 22 тооны адууны махыг арьс, шийр, толгойтой нь Мэгээ гэх хүний машинд ачаад шууд хот руу явуулсан юм.

Мөн тус 22 тооны адууны туурайны талыг нь ачаад талыг нь багтахгүй болохоор нь мал гаргасан газраа хаясан. Тэгээд мах ачсан Мэгээ гэх хүнийг ганцааранг нь явуулаад би 2 найзтайгаа гэр лүүгээ явсан юм. Би хот руу 2019 оны 11 дүгээр сарын 03-ны өглөөний 0700 цагийн үед ээжийн дүүгийн нөхөр болох н.Амгаланбаатар ахынхаа порпокс гэх машинд нь суугаад ах эгч хоёртойгоо хот руу явсан юм. Тэгээд би Улаанбаатар хот руу орж байгаад “Эмээлт” гэх зах зээр бууж үлдээд эмээлт зах дээр намайг хүлээж байсан Мэгээ жолоочтойгоо уулзаад Эмээлт зах дээр мах авдаг н.Бямбаа гэх хүнд 20 тооны адууны махаар тооцож 1 адууг 700.000 төгрөгөөр бодож зарсан юм. Миний гаргасан 22 тооны адууны дунд 2 унага байсан ба 2 унаганы махыг тоонд оруулалгүй 20 адууны махаар тооцоо хийж авсан. Тус н.Бямбаа гэх ченжээс 20 адууны мах нийт 14.000.000 төгрөг болсон ба тус ченжээс би 6.000.000 төгрөг бэлнээр авсан ба үлдсэн 8.000.000 төгрөгийг Баагий гэх найзынхаа 95021011 дугаар луу өөрийнхөө 95243640 гэсэн дугаараас залгаж Хаан банкны дансыг нь аваад үлдсэн мөнгөө хийлгүүлсэн юм. Би гаргаж зарсан 22 тооны адууныхаа арьс, шийр, толгойг нь н.Бямбаа гэх ченжид зүгээр өгсөн юм. Тэгээд би Улаанбаатар хотод 10 гаран хоног байж байгаад 2019 оны 11 дүгээр сарын 13-ний өдөр Завхан аймаг руу явах 1600 цагийн автобусанд суугаад гэртээ харьсан юм... ******* надтай 2019 оны 10 дугаар сарын 30-ны өдөр утсаар ярихдаа “Би чам дээр 20 гаран тооны адуу туугаад очлоо” гэж яриад уулзах газраа тохирсон юм Тэгээд шөнө нь буюу 31-ний шөнийн 0100 цагийн үед Отгон сумын “Элстэйн нам даваа гэх болзсон газраа уулзахад над дээр тууж ирсэн 22 тооны адуугаа ******* гэгч нь “Манай Гурванбулаг сумын Тугаа /Гантулга/ гэх хүний адуу байгаа юм” гэж хэлэхээр нь би тус адуунуудыг хулгайн адуу гэдгийг нь ойлгосон юм. Яагаад гэвэл н.Тугаа гэх хүн нь манай аав болох н.Адъяатай найзууд юм. Тэгэхээр би *******аас “Энэ адуунуудыг яах бэ” гэж асуутал “Өөр дээр байлгаж байгаад авах хүн байвал зараарай гэж хэлсэн. Тэгээд би маргааш нь буюу 2019 оны 11 дүгээр сарын 01-ний өдөр *******ын зүс таних залуутай тууж ирсэн 22 тооны адууг махалж гаргаад Улаанбаатар хот руу явуулж байгаад 2019 оны 11 дүгээр сарын 03-ний өдөр зарж борлуулсан юм. Би *******ын зүс мэдэх залуутай тууж ирсэн 22 тооны адууг хулгайн адуу гэдгийг мэдсэн. Гэхдээ тухайн үед надад мөнгөний хэрэг байсан болохоор тус адуунуудын махыг зарж мөнгө болгосон юм. Би *******ын зүс таних залуутай тууж ирсэн 22 тооны адууг махалж зарсан мөнгөнөөсөө *******д хувь өгөөгүй ганцаараа авсан. Би Отгон сумынхаа том ачааны машинтай н.Мэгээ гэх хүнд ачуулаад “Эмээлт” зах дээр мах авдаг н.Бямбаа гэх хүнд 22 тооны адууны махыг зарсан нь үнэн. Гэхдээ би н.Мэгээ, н.Бямбаа нарт хулгайн адуу гэж хэлээгүй. Өөрийнхөө адуу гэж хэлсэн. Мөн найзууд болох н.Өнөрөө, н.Амгаа хоёрт “Найз нь өвлийнхөө идшийг идэх гэж байна. Ирээд туслаад өгөөч” гэж дуудаад ******* болон зүс таних залуу хоёрын тууж ирсэн 22 тооны адууг хамт гаргалцаад ачсан юм. Манай 2 найз надаас тус адуунуудын талаар асууж тодруулаагүй тусалчихаад гэр лүүгээ явсан юм.” гэх яллагдагч *******гийн гэрчээр мэдүүлсэн мэдүүлэг гэх баримтад “ярьсан нь үнэн гарын үсэг зурахгүй, бичсэн гэж тэмдэглэгдсэн баримт,

 3 дугаар хавтаст хэргийн 98-100 дугаар талд авагдсан “...Намайг 2019 оны 10 дугаар сарын 29-ний өдөр аймгийн төвд байхад миний 88686164 дугаарын утас руу Завханы ******* гэдэг хүн 98-тай дугаараас залгаж яриад “Нэг ажил байна хө” гэхээр нь би “Ямар ажил юм бэ” гэсэн чинь “Нэг хүн айлгамаар байна” гэсэн. Тэгэхээр нь би “Яах гэж байгаа юм бэ” гэсэн чинь “Манай аавыг шоглоод байгаа юм. Тэрийг жоохон айлгамаар байгаа юм” гэсэн. “Та яаж айлгах гэж байгаа юм бэ” гэсэн чинь “Адууг нь жаахан хол газар туумаар байна” гэсэн. Тэгэхээр нь “Хэзээ гаргах гэж байгаа юм бэ” гэсэн чинь “Маргааш, нөгөөдрөөс” гэхээр нь би найз Баагийгийн “Мустанг 5” маркийн мотоциклийг нь гуйж унаад Гурванбулаг сум руу явсан. Тэгээд 2019 оны 10 дугаар сарын 22-ны шөнө Гурванбулаг сумын төвд очоод сумын төвд шөнө 2300 цагийн үед *******, ******* нартай тааралдсан. Тэгээд тааралдаад тэр хоёрт “******* гэдэг хүн адууг нь тууж хүн айлгамаар байна” гэж хэлсэн гэсэн чинь тэр 2 “Гурвуулаа цуг явъя” гэсэн. Тэгээд 2019 оны 10 дугаар сарын 30-ны орой бид 3 хоёр мотоциклоор Гурванбулаг сумын “Улаан чулуу” гэдэг газар луу явсан. Тэгээд “Улаан чулуу” гэдэг газарт очоод *******тай тааралдсан. Тэр үед ******* морь уначихсан байсан. Тэгээд бид нар 2 пиво хувааж уусан. Тэгээд ******* “Би энд н.Тугаагийн адууг ойртуулчихсан шүү. Та нар тастаад нуучхаарай” гэсэн. Тэгээд бид гурав 50 гаруй адуунаас тастаж тууж яваад замдаа явж байхад ******* нь “За би буцлаа шүү. Ажилтай болчихлоо” гээд буцаад явсан. Тэгээд цаашаа ******* бид 2 адууг нь тууж яваад “Элстэйн эх” гэх газарт очоод тэнд хүлээж байсан. *******д адууг нь хүргэж өгчхөөд буцаад явсан. Тэр адуунуудыг ******* хүлээж авсан. Тэрнээс хойш яасныг мэдэхгүй ээ. Эхлээд утсаар ярихдаа ******* нь надад 1 сая төгрөг өгнө гэсэн боловч надад мөнгө төгрөг эд зүйл өгөөгүй ээ. Яг үнэн. Би үнэнийг ярьж байна. Тэр үед ******* нь “Би н.Тугаагийн адууг туугаад ойртуулаад ирсэн. Та нар талыг нь тастаад туугаад явчхаарай” гэсэн. Тэгээд зааж өгөхөөр нь харсан чинь Ханангийн дээд эхэнд адуу нь харагдаж байсан юм...” гэх өмгөөлөгч ыг байлцуулан *******аас сэжигтнээр оролцуулж авсан мэдүүлэг

9 дүгээр хавтаст хэргийн 241 дүгээр талд авагдсан “... Цагдаагийн газрын 2 давхарт коридорын цонхны хажууд *******, ******* бид 3 хамт зогсож байсан чинь ******* нь “Бид хоёрын хулгайлсан адуу, үхэр бараг 100 гарах байхаа” гэж хэлсэн юм. Надад хаана хаанаас адуу, үхэр хулгайлснаа хэлээгүй ээ.” гэх шүүгдэгч *******ын яллагдагчаар мэдүүлсэн мэдүүлэг

 1 дүгээр хавтас 22 дугаар тал д авагдсан “... Бид 3 тууж явж байхдаа жижиг гэрэлтэй тууж явсан ба анх туусан гараасаа холдож байгаад гэрлээ асаатал манайхтай зун саахалт байдаг гэх хүний адуу байсан. Тэр үед ******* ах, Алтангийн банди бид 3 хоорондоо ярьж байгаад санаачилсан юм. Би урьд өмнө 2016 оны 09 сард байхаа хэдэн гэдгийн сайн санахгүй байна хүргэн ах *******тай хамт Гурванбулаг сумын 4 дүгээр багийн “Дундын ам” гэх газраас 20 гаран тооны сарлагийн үхэр Бөмбөгөр сум руу тууж гаргаад махалж гаргаад ******* зарсан юм. Тэр үхрээс 500.000 төгрөг авсан. Мөн 2019 оны 09 дүгээр сарын сүүлээр Гурванбулаг сумын 4 багаас н.Бямбуу, н.Дунага, , н.Ганбаатар нарын 4 тооны адууг хулгайлж Байдрагийн гүүрэн дээр авчирч мал авч байсан хүмүүст зарсан. Тэр үед ******* ах цуг явж байсан. ******* ах тэр мал авч байсан хүмүүсийг танина. Мөн Гурванбулаг сумын гэх хүний саарал азаргатай 10 гаран тооны адуу туугаад Тосонцэнгэл сум руу ******* ахтай туугаад тэнд н.Бат- Эрдэнэ гэх хүнд өгсөн юм.” гэх өмгөөлөгч Л.Батбаярыг байлцуулан шүүгдэгч ын яллагдагчаар мэдүүлсэн мэдүүлэг

1 дүгээр хавтаст хэргийн 26 дугаар талд авагдсан ”... М., Банди бид 3 Гурванбулаг сумын 1 дүгээр багаас хонгор халзан цагаан бор гүү цагаан бор унагатай, хүрэн эрлийз гэмээр азаргатай бараан голдуу 20 гаран тооны адууг Гурванбулаг сумаас хойд зүг рүү туугаад замаас нь буцаад сум руу явсан. М., Банди 2 цааш нь туугаад явсан. Миний Гурванбулаг сумын 2 дугаар баг “Шар ус” гэх газраас туусан адуу нь хээр азарга, хундан азарга, буурал гүүтэй, шарга гүүтэй, улаан буурал морьтой одон сүүлгүй бор морьтой, хүрэн халзан морьтой 4 унагатай тамга нь янз бүрийн тамгатай байсан ба миний харснаар чандмань тамга, гурвалжин тамга О үсгэн тамга гэсэн холилдсон тамга байсан. би тэр адууг тууж явж байгаад төгсөлд нь хүртэл хамт яваагүй....” гэх өмгөөлөгч Л.Батбаярыг байлцуулан шүүгдэгч *******ын гэрчээр мэдүүлсэн мэдүүлэг

3 дугаар хавтас 119 дүгээр талд авагдсан “... Би *******д аваачиж өгөөгүй замаасаа буцаж явсан учраас би яллагдагчаар татсаныг хүлээн зөвшөөрөхгүй байна...” гэх шүүгдэгч *******ын яллагдагчаар мэдүүлсэн мэдүүлэг

2 дугаар хавтаст хэргийн 204, 210, 215 дугаар талд авагдсан “... ******* адууны үнэ 90 900 000 төгрөг, ******* адууны үнэ 4 000 000 төгрөг...”, “... Б.Мөнх-Очийн 1 тооны адууны үнэ 1500 000 төгрөг..” гэх “Энх-Нахиа” ХХК-ийн шинжээчийн дүгнэлтүүд зэрэг нотлох баримтуудаар нотлогдон тогтоогджээ.

Дөрөв:

 шүүгдэгч *******, *******, ******* нар Баянхонгор аймаг дахь Сум дундын Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн 2020 оны 06 дугаар сарын 11-ний өдрийн урьдчилсан хэлэлцүүлэгт “2019 оны 10 дугаар сарын 31-ний өдөр өөрийн гэр бүлийн хамаарал бүхий хүмүүстэй байсан” гэх “2019.10.31 11:49 АМ” гэсэн огноог тавьсан 4 ширхэг хэвлэлийн аргаар угаалгасан фото зургийг буюу хэрэг шалган шийдвэрлэхэд ач холбогдол бүхий нотлох баримтыг хуурамчаар үйлдсэн ба дээрх хуурамчаар үйлдсэн нотлох баримт болох 4 ширхэг фото зураг нь Баянхонгор аймаг дахь сум дундын Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгчийн 2020 оны 06 дугаар сарын 11-ний өдрийн “Хэргийг прокурорт буцаах тухай” 2020/ШЗ/621 дугаар захирамжийн шийдвэрийн үндэслэл болж нотлох баримтыг хуурамчаар үйлдэж хуурамч болохыг мэдсээр байж шүүхэд гаргаж өгсөн гэмт үйлдлийн үйл баримт нь

7 дугаар хавтаст хэргийн 118-120 дугаар талд авагдсан Эд зүйлд үзлэг хийсэн тэмдэглэл, гэрэл зургийн үзүүлэлтүүд

8 дугаар хавтаст хэргийн 177-197 дугаар талд авагдсан “....Шинжилгээнд ирүүлсэн гар утасны “рhone-zаруа->photo- >20191031_1233” гэсэн нэртэй хавтсанд байх гэрэл зургуудыг шинжилгээнд ирүүлсэн гар утсаар аваагүй байна. Шинжилгээнд ирүүлсэн гар утасны “рhone->zаруа->photo- >20191031_1233” гэсэн нэртэй хавтсанд байх гэрэл зургуудыг шинжилгээнд ирүүлсэн гар утсаар аваагүй байна.

Шинжилгээнд ирүүлсэн гар утасны он сар өдөр, цагийг автоматаар болон механикаар тохируулж болно. Шинжилгээнд ирүүлсэн гар утасны “рhone->zаруа->photo- >20191031_1233” гэсэн нэртэй хавтсанд байх гэрэл зургуудыг шинжилгээнд ирүүлсэн гар утсаар аваагүй байна. Шинжилгээнд ирүүлсэн “рhone->zаруа->рhoto->20191031_1233” хавтаст байх           “IMG_20191031_094624, IMG_20191031_0946268 IMG_20191031-094629, IMG_20191031_094657”, IMG_20191031_094708” гэсэн нэртэй зургууд нь 2019.10.31-ний өдөр үүсгэгдсэн байна....” гэх Шүүхийн шинжилгээний үндэсний хүрээлэнгийн шинжээчийн 2020 оны 08 дугаар сарын 18-ны өдрийн 3384 дугаар дүгнэлт зэргээр нотлогдон тогтоогджээ.

Тав:

Шүүгдэгч ******* нь яллагдагч *******, *******, *******, ******* нарт холбогдох эрүүгийн 1914007650423 дугаар хэрэгт мөрдөн шалгах ажиллагааны үед гэрчээр үнэн зөв мэдүүлэг өгөхөө илэрхийлж баталгаа гаргасны дараа зориуд худал мэдүүлэг өгсөн гэмт хэргийн үйл баримт нь

 8 дугаар хавтаст хэргийн 151 дүгээр талд авагдсан “...******* нь миний төрсөн ах байгаа юм. Бусад хүмүүсийг нь би танихгүй нь би танихгүй ээ. Ямар нэгэн садан төрлийн холбоо байхгүй ээ. Ойлголоо би мэдүүлэг өгнөө. Ойлголоо. Энэ зургуудыг би үзлээ. Эн зургуудыг би 2019 оны 10 дугаар сарын 31-ний өдөр Завхан аймгийн Отгон сумын Гурванбулаг сум хоёрын зааг нутаг “Их элстэйн оцон” гэдэг газарт би гар утсаар авсан зураг байгаа юм. Манай аав Адъяа, ээж Соёл-Эрдэнэ, ах , ах Амгаланбаатар, Амгаланбаатарын эхнэр Алтанбагана, Амгаланбаатарын хүүхэд Ариун-Эрдэнэ нар байгаа юм. Яг үнэн. Би энэ зургийг хар өнгийн гэртэй самсунг гар утсаар авсан юм. Энэ гар утас нь манай дүүгийн гар утас байгаа юм. Би зургийг үзлээ. Энэ миний тэр зургуудыг авсан гар утас мөн байна. Энэ доод талдаа хагарчихсан байсан. (Яг мөн байна гэж гар утасны доод талын товчлуурын хажууд байх хагархай мэт зүйлийг гараараа зааж харуулав.) Зургуудыг би үзлээ. Энэ зургуудыг хэн хаана угаалгасныг би мэдэхгүй ээ. Зургийн доод талд байх дугаарыг хэн бичсэнийг би мэдэхгүй ээ. Тэр үед 2 гар утас л байсан юм. Тэр үед миний Самсунг 3-7 маркийн гар утас байсан юм. Тэр гар утас цэнэггүй болчихсон байсан тул энэ гар утсаар авсан юм. Үнэн үнэн. Гэртээ байсан.” гэсэн мэдүүлэг, Прокурорын яллах дүгнэлтийн эрх зүйн дүгнэлтийн хэсэг зэрэг нотлох баримтуудаар нотлогдон тогтоогдсон байна.

Анхан шатны шүүх шүүгдэгч *******, ******* нарыг мал хулгайлах гэмт хэргийг байнга үйлдэж амьдралын эх үүсвэр болгосон,

*******, *******, *******, ******* нарыг бусдын олон тооны малыг хулгайлсан,

гийн г нотлох баримтыг хуурамч болохыг мэдсээр байж шүүхэд гаргаж өгсөн,

 гийн ыг гэрч мөрдөн шалгах ажиллагааны үед үнэн зөв мэдүүлэг өгөхөө илэрхийлж баталгаа гаргасны дараа зориуд худал мэдүүлэг өгсөн гэмт хэргийг үйлдсэн гэм буруутайд тус тус тооцож,

Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 2.2 дугаар зүйлийн 3, 3.7 дугаар зүйлийн 1-д заасныг журамлан 2015 оны Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.12 дугаар зүйлийн 3.1-д зааснаар шүүгдэгч овогт ын , Улаан-ямаат овогт ийн нарыг найман / 08 / жил зургаан / 06 / сарын хугацаагаар тус тус хорих ялаар,

Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 2.2 дугаар зүйлийн 3, 3.7 дугаар зүйлийн 1-д заасныг журамлан 2015 оны Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.12 дугаар зүйлийн 2-д зааснаар шүүгдэгч овогт гийн , овогт ийн жаргал нарыг зургаан / 06 / жилийн хугацаагаар тус тус хорих ялаар,

Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 21.1 дүгээр зүйлийн 1-д зааснаар шүүгдэгч овогт гийн г нэг / 01 / жилийн хугацаагаар хорих ялаар тус тус шийтгэж,

Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 1.10 дугаар зүйлийн 1.1, Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 1.5 дугаар зүйлийн 1.2-д зааснаар шүүгдэгч овогт гийн т Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 21.2 дугаар зүйлийн 1-д зааснаар яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн хэргийг хэрэгсэхгүй болгож,

Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 6.8 дугаар зүйлийн 1-д зааснаар шүүгдэгч *******д Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.12 дугаар зүйлийн 2-д зааснаар зургаан / 06 / жилийн хугацаагаар оногдуулсан хорих ял дээр Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 21.1 дүгээр зүйлийн 1-д зааснаар оногдуулсан нэг / 01 / жилийн хугацаагаар оногдуулсан хорих ялыг нэмж нэгтгэн түүний эдлэх нийт ялыг долоон / 07 / жилийн хугацаагаар тогтоож,

Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.6 дугаар зүйлийн 3, 4-д зааснаар шүүгдэгч *******, ******* нарт найман / 08 / жил зургаан / 06 / сарын хугацаагаар оногдуулсан хорих ялыг, шүүгдэгч *******д зургаан / 06 / жилийн хугацаагаар оногдуулсан хорих ялыг, шүүгдэгч *******д долоон / 07 / жилийн хугацаагаар оногдуулсан хорих ялыг нээлттэй хорих байгууллагад тус тус эдлүүлж тус тус шийдвэрлэн, шүүгдэгч нараас хохирлыг хувь тэнцүүлэн гаргаж шийдвэрлэснийг буруутгах үндэслэл тогтоогдохгүй байна.

Өөрөөр хэлбэл шүүгдэгч *******, ******* нарын гэмт хэргийн үйлдлийн арга нь зан үйлийн хэвшил болж тогтсон байх бөгөөд тэдний үйлдсэн гэмт хэргийн тоо, гэмт үйлдлийн давтамж, бусдын голчлон бод малыг бэлчээрээс нь нууц далд аргаар хулгайлан авч түүний үр дүнд олсон орлого нь амьдралын хэв шинжид нь нөлөөлж хэвшмэл шинжтэй болсон зэрэг хүчин зүйлүүдийг тал бүрээс нь харьцуулан дүгнэж, нэгтгэн үнэлж үзэхэд шүүгдэгч Ж. , М. нарын үйлдсэн гэмт хэргийн зүйлчлэлийг хулгайлах гэмт хэргийг байнга үйлдэж амьдралынхаа үндэс болгосон гэх шинжид хамааруулан зүйлчилж шийдвэрлэснийг буруутгах боломжгүй байна.

Тэдгээрт эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхдээ Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн хэм хэмжээг зөв баримтлан, гэмт хэрэг үйлдсэн нөхцөл байдал, хэргийн нийгэмд аюултай шинж чанар, учруулсан хор хохирол, хор уршгийн хэмжээ, эрүүгийн хариуцлагыг хөнгөрүүлэх хүндрүүлэх нөхцөл байдлуудыг харгалзан үзэж Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн тухайн зүйл хэсэгт заасан хэмжээний дотор хорих ял оногдуулж Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 6.8 дугаар зүйлийн 1-д зааснаар шүүгдэгч *******д Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.12 дугаар зүйлийн 2-д зааснаар зургаан / 06 / жилийн хугацаагаар оногдуулсан хорих ял дээр Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 21.1 дүгээр зүйлийн 1-д зааснаар оногдуулсан нэг / 01 / жилийн хугацаагаар оногдуулсан хорих ялыг нэмж нэгтгэн түүний эдлэх нийт ялыг долоон / 07 / жилийн хугацаагаар тогтоосон нь хуульд нийцсэн байна.

Иймд анхан шатны шүүхийн шийтгэх тогтоолыг хэвээр үлдээж, шүүгдэгч нар болон тэдгээрийн өмгөөлөгч нарын гомдлыг хэрэгсэхгүй болгож шүүх бүрэлдэхүүн шийдвэрлэв.

Шүүгдэгч ******* болон түүний өмгөөлөгч , нарын “......хэрэгт авагдсан нотлох баримт болон бусад нотлох баримтаар *******г тус хэргүүдийг үйлдсэн гэх үндэслэлгүй байна

... Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 9.6 дугаар зүйлд заасан заалтыг сануулсан байх бөгөөд ярьсан нь үнэн гарын үсэг зурахгүй гэж дармалаар бичсэнийг мэдүүлэг өгсөн гэж шүүх дүгнэсэн нь Монгол улсын үндсэн хууль, бусад холбогдох хууль тогтоомж хүний эрхийн конвенцийг ноцтой зөрчсөн асуудал.

Тухайлбал 2 дугаар хавтаст хэрийн 147-148 дугаар талд авагдсан Мижидсүрэнгийн мэдүүлэгт мах мал зөөсөн асуудал байхгүй, *******г огт танихгүй гэсэн ... ******* нь гэмт хэрэг үйлдээгүй гэдгийг гэрч Адъяа, , Соёл-Эрдэнэ, Алтанбагана, Амгаланбаатар Мижидсүрэн, Үйтүмэн, Мягмар, Мижидсүрэн, Бөмбөгөр, , , Түвшинтөгс, Жанчив, Цогтсайхан, Өнөрбат, Бямбаа, Амгаланбаатар болон утасны дуудлагын жагсаалтууд, түүний депозит дансны дэлгэрэнгүй хуулга, шүүхийн хэлэлцүүлэгт өгсөн шүүгдэгч нарын мэдүүлэг зэргээр тогтогдоно.

...хамт явсан гэх нар нь миний үйлчлүүлэгчийг огт танихгүй, байгаа нь хачирхалтай. .... ******* нь хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны явцад тухайн гэмт хэрэг болох цаг хугацаанд гэртээ байсан ...зөвхөн тухайн утсаар зураг аваагүй гэх шинжээчийн дүгнэлтээр хуурамч гэж үзэх нь өрөөсгөл ойлголт юм. ...*******гийн бусадтай бүлэглэн хулгайлсан гэж адууны арьс шир нь нь Завхан аймгаас 2020 онд гарч ирсэн...

...өмгөөлөгч нараас гаргаж өгсөн хэрэгт ач холбогдолтой гэж гаргаж өгсөн, өөрийн хуулиар олгогдсон эрхийн хүрээнд цуглуулсан нотлох баримтыг үнэлэхгүй тухай шийдвэр гаргаж хэтэрхий нэг талыг баримталж шийдвэрлэсэн шийтгэх тогтоолыг хүчингүй болгуулах...” агуулгаар,

Шүүгдэгч *******ын “ ... би ...2019 оны 10 дугаар сарын 29-ны оройноос 2019 оны 11 дүгээр сарын 11-ийг хүртэлх цаг хугацаанд хэрэг гарсан гэх Гурванбулаг сумын “Цагаан мухар” гэдэг газраас 300 гаруй км-н зайд буюу Баянхонгор аймгийн Өлзийт сумын төвд тухайн үед үерхэж байсан найз охиныдоо байсан..

...байцаасан цагдаагийн ажилтнуудын дарамт шахалт айлган сүрдүүлэлт зэргээс айж балмагдан худал мэдүүлэг зохиож өгсөн. ...Би тухайн гэмт хэргийг үйлдээгүй...” гэх агуулгаар

Шүүгдэгч *******, ******* нарын өмгөөлөгч ын “... Шүүхийн хэлэлцүүлэгт *******, ******* нар хулгайн гэмт хэрэг гарах үед Бөмбөгөр суманд байсныг нотолсон тус сумын 1-р багийн Засаг даргын тодорхойлолт, эрх бүхий албан тушаалтнуудад зодуулж цагдан хоригдож таслан сэргийлэх арга хэмжээ өөрчлөгдсөний дараа мэс засал, чих , хамар хоолойн эмчид шүүгдэгч ******* үзүүлсэн талаарх бичгийн нотлох баримтуудыг шинжлэн судлаагүй...

*******, Ж нар сургуульд сурч байгаагүй, бичиг үсэг мэдэхгүй байсаар байтал өмгөөлөгч оролцуулалгүй мэдүүлэг авсан , / 1 дүгээр хавтаст хэргийн 24- 26, 190-191/, ...шүүгдэгч нар хийгээгүй хэргийнхээ төлөө худал мэдүүлэг өгөхөд хүргэсэн ... цагаатгах нотлох баримтыг үгүйсгэсэн үндэслэлээ шүүх тогтоолд заасангүй.

******* ******* нарыг Эрүүгийн хуулийн 17.12 дугаар зүйлийн 3.1-т зааснаар хулгайн гэмт хэргийг байнга үйлдэж амьдралын эх үүсвэр болгосон гэж зүйлчилснийг хүлээн зөвшөөрөхгүй.. шийтгэх тогтоолыг бүхэлд нь хянан үзэж хүчингүй болгоно уу”... гэх агуулгаар тус тус бичсэн гомдлуудыг хүлээн авах боломжгүй байна.

Учир нь;

Мал хулгайлах гэмт хэрэг нь бусдын эд хөрөнгө болох малыг гэмт этгээд хувийн ашиг олох шунахайн сэдэлтээр, нууц далд аргаар өөрийн эзэмшилдээ авахдаа хэнд ч мэдэгдэхгүй байх сэтгэхүйн харилцаагаар ханддаг идэвхитэй үйлдлээр илэрдэг тул шүүгдэгч нарын гэмт үйлдлүүдийг мөрдөн байцаалтын шатанд өөр хоорондынх нь мэдүүлгүүдээр нотолж тэдний олон удаагийн үйлдлээр хулгайлах гэмт хэргийг үйлдсэн үйл баримтуудыг шүүх сэргээн тогтоож шийдвэрлэснийг буруутгах хууль зүйн үндэслэлгүй юм.

Ингэхдээ шүүхийн шийдвэрийн үндэслэл болсон нотлох баримтуудыг хуульд заасан үндэслэл журмын дагуу цуглуулж, бэхжүүлсэн байх нь тухайн баримт сэлтийг хууль ёсны гэж үзэх үндсэн шалгуур болдог болно.

Тухайлбал: Шүүгдэгч нарыг хэрэг бүртгэлтийн шатанд гэрчээр оролцуулж авсан мэдүүлгүүдийг шүүх нотлох баримтад авч үнэлсэн байдлыг Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 9.6-д зүйлийн 6-т “ гэрч өөрийнх нь эсрэг түүнийг гэмт хэрэг үйлдсэн, гэмт буруутай байдлаар мэдүүлэг авч байна гэж үзвэл энэ тухай тэмдэглэлд тусгуулан мэдүүлэг өгөхөөс татгалзаж, өмгөөлөгчтэй мэдүүлэг өгөх эрхтэй” гэж заасны дагуу үзэхэд мэдүүлэг өгөхөөс татгалзсан нөхцөл байдал тогтоогдоогүй, өмгөөлөгч Б.Бурмаа, Л.Батбаяр нарыг байлцуулан өгсөн мэдүүлгүүдийг хууль ёсны гэж үзнэ.

Мөн түүнчлэн шүүгдэгч ******* мөрдөн байцаалтад гэрчээр мэдүүлэг өгөөд гарын үсгээ “ярьсан нь үнэн гарын үсэг зурахгүй, бичсэн гэж тэмдэглэгдсэн баримт нь дангаараа нотлох баримт болоогүй, өмгөөлөгч ыг байлцуулан *******ыг сэжигтнээр оролцуулж авсан мэдүүлэг, өмгөөлөгч Л.Батбаярыг байлцуулан *******ын яллагдагчаар мэдүүлсэн мэдүүлэг, өмгөөлөгч Л.Батбаярыг байлцуулан шүүгдэгч *******ын гэрчээр мэдүүлсэн мэдүүлэг зэрэг нотлох баримтуудаар нотлон тогтоосон байна.

 Монгол Улсын Шүүхийн тухай хуулийн 22 дугаар зүйлийн 22.4.2,

Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 39.9 дүгээр

зүйлийн 1.1-т заасныг тус тус удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

1. Баянхонгор аймаг дахь Сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн 2021 оны 11 дүгээр сарын 12-ны өдрийн 2021/ШЦТ/301 дүгээр шийтгэх тогтоолыг хэвээр үлдээж, шүүгдэгч *******, *******, өмгөөлөгч , , , нарын гаргасан давж заалдах гомдлуудыг тус тус хэрэгсэхгүй болгосугай.

2. Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 39.10 дугаар зүйлийн 3.т зааснаар шүүгдэгч *******, *******, *******, ******* нарын 2021 оны 11 дүгээр сарын 12-ны өдрөөс 2022 оны 2 дугаар сарын 23-ны өдрийг хүртэл цагдан хоригдсон 104 хоногийг тэдгээрийн ял эдлэх хугацаанд тус тус оруулан тооцсугай.

3. Анхан болон давж заалдах шатны шүүх хэргийг хянан шийдвэрлэхдээ Эрүүгийн хуулийг зөрүүтэй хэрэглэсэн, Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийг ноцтой зөрчсөн нь шүүхийн шийдвэрт нөлөөлсөн, шүүх хуулийг Улсын дээд шүүхийн албан ёсны тайлбараас өөрөөр тайлбарлаж хэрэглэсэн гэж үзвэл гомдол, эсэргүүцэл гаргах эрх бүхий этгээд нь Давж заалдах шатны шүүхийн магадлалыг гардуулсан буюу хүргүүлснээс хойш 14 хоногийн дотор хяналтын журмаар Монгол Улсын дээд шүүхэд гомдол, эсэргүүцэл гаргаж болохыг мэдэгдсүгэй.

 

ДАРГАЛАГЧ Б.БОЛОР-ЭРДЭНЭ

 ШҮҮГЧИД Т.ЖАРГАЛСАЙХАН

 Л.НЯМДОРЖ