Чингэлтэй дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн Шийдвэр

2024 оны 06 сарын 05 өдөр

Дугаар 182/ШШ2024/02550

 

 

 

 

 

 

 

 

            2024         06         05 

       182/ШШ2024/02550

    

 

 

                                ÌÎÍÃÎË ÓËÑÛÍ ÍÝÐÈÉÍ ªÌͪªÑ

 

 

Чингэлтэй дүүргийн Èðãýíèé õýðãèéí àíõàí øàòíû ø¿¿õèéí ø¿¿ã÷ ×.Äàâààñ¿ðýí äàðãàëæ, òóñ ø¿¿õèéí õóðàëäààíû òàíõèìä õèéñýí èðãýíèé ø¿¿õ õóðàëäààíààð:

 

Íýõýìæëýã÷: Р.Эийн íýõýìæëýëòýé

 

Õàðèóöàã÷: М.Б,

 

Хариуцагч: “Б” ХХК нарт õîëáîãäîõ

 

Нэхэмжлэлийн шаардлага:

42.000.000 төгрөг гаргуулахыг хүссэн èðãýíèé õýðãèéã õýëýëöýâ.

 

Ø¿¿õ õóðàëäààíä:

Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Р.Б,

Хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч М.Бд шүүх хуралдааны товыг 2024 оны 05 дугаар сарын 31-ний өдөр мэдэгдсэн байх тул Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 100 дугаар зүйлийн 100.3-д заасны дагуу түүний эзгүйд хэргийг хянан хэлэлцэв.                

Нàðèéí áè÷ãèéí äàðãà Б.Ануужин íàð îðîëöîв.

                          

ÒÎÄÎÐÕÎÉËÎÕ нь:

 

1.Íýõýìæëýã÷ Р.Э нь хариуцагч М.Б, “Б” ХХК-д холбогдуулан зээлийн гэрээний үүрэгт 28.000.000 төгрөг, алданги 14.000.000 төгрөг, нийт 42.000.000 төгрөг гаргуулахыг хүссэн íýõýìæëýëèéí øààðäëàãàà дараах байдлаар тодорхойлж байна. Үүнд:

1.1. Р.Э би 2022 оны 05 дугаар сарын 28-ны өдөр иргэн М.Бтай нэг жилийн хугацаатай зээлийн гэрээ байгуулан 28.000.000 төгрөгийг зээлдүүлэн тухайн өдөртөө М.Бгийн эзэмшлийн дансанд бүрэн шилжүүлэхээр тохирсон боловч “Б” ХХК-ийн эзэмшлийн дансанд 20.000.000 төгрөгийг шилжүүлж, 8.000.000 төгрөгийг дээрх компанийн санхүүд бэлнээр өгсөн. Энэхүү зээлийн хүүнд тоотод нэг жилийн хугацаатай амьдрахаар тохирсон. Зээлийн гэрээний хугацаа дуусч, байрыг хугацаанд нь суллаж өгсөн бөгөөд гэрээний үүргээ зөрчин зээлээ буцааж төлөхгүй болохоор нь хойноос нь хөөцөлдөж байж 2023 оны 06-р сарын 16-ны өдөр нотариатаар орж зээлийн гэрээгээ баталгаажуулж авсан. Ингээд Зээлийн гэрээний үүрэгт 28.000.000 төгрөг, алданги 14.000.000 төгрөг, нийт 42.000.000 төгрөгийг хариуцагч нараас гаргуулж өгнө үү гэв.

 

2.Хариуцагч нарт нэхэмжлэлийн хувийг 2024 оны 05 дугаар сарын 08-ны өдөр гардуулсан. Хариуцагч нар хариу тайлбар гаргаагүй болно.

 

3.Нэхэмжлэгчээс 2022 оны 05 дугаар сарын 28-ны өдрийн зээлийн гэрээ, 2022 оны 05 дугаар сарын 28-ны өдөр Р.Эийн М.Бд гаргасан хүсэлт, бэлэн мөнгөний орлогын баримт, дансны хуулга, 2023 оны 06 дугаар сарын 16-ны өдөр Тооцоо нийлж, төлбөр барагдуулах гэрээ, 2022 оны 05 дугаар сарын 29-ний өдөр Орон сууц хөлслөх, хөлслүүлэх гэрээ, “Б” ХХК-ийн 2023 оны 06 дугаар сарын 06-ны өдрийн албан бичиг, Баянзүрх дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 2024 оны 01 дүгээр сарын 16-ны өдрийн дугаартай шийдвэр зэрэг баримтуудыг шүүхэд гаргаж өгсөн.

        

¯ÍÄÝÑËÝÕ нь:

 

1.Шүүх нэхэмжлэлийн шаардлагын зарим хэсгийг хангаж шийдвэрлэх нь үндэслэлтэй гэж дүгнэв.

 

2.Íýõýìæëýã÷ дараах үндэслэлээр шаардах эрхээ тодорхойлсон байна. Үүнд:

2022 оны 05 дугаар сарын 22-ны өдөр Р.Э нь М.Бд 28.000.000 төгрөгийг зээлж, 28.000.000 төгрөгийг М.Б, “Б” ХХК нарт бэлэнээр болон дансаар шилжүүлэн өгсөн. Зээлийн хүүнд тоот 2 өрөө орон сууцанд нэг жилийн хугацаатай амьдрахаар тохирсон. Зээлийн гэрээний хугацаа дуусч, байрыг хугацаанд нь суллаж өгсөн. Тиймээс үндсэн зээл 28.000.000 төгрөг, алданги 14.000.000 төгрөг, нийт 42.000.000 òºãðºã ãàðãóóëàõ òóõàé íýõýìæëýëèéн шаардлага гаргажээ.

 

3.Хариуцагч нар нь хариу тайлбар гаргаагүй болно

 

4.Хэрэгт авагдсан болон шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдсэн 2022 оны 05 дугаар сарын 28-ны өдрийн зээлийн гэрээ, 2022 оны 05 дугаар сарын 28-ны өдөр Р.Эийн М.Бд гаргасан хүсэлт, бэлэн мөнгөний орлогын баримт, дансны хуулга, 2023 оны 06 дугаар сарын 16-ны өдөр “Тооцоо нийлж, төлбөр барагдуулах гэрээ”, 2022 оны 05 дугаар сарын 29-ний өдөр Орон сууц хөлслөх, хөлслүүлэх гэрээ, “Б” ХХК-ийн 2023 оны 06 дугаар сарын 06-ны өдрийн албан бичиг, Баянзүрх дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн 2024 оны 01 дүгээр сарын 16-ны өдрийн дугаартай шийдвэр зэрэг нотлох баримтаар дараах үйл баримт тогтоогдож байна.

 

5.Õýðýãò àâàãäñàí áàðèìòààñ ¿çâýë 2022 îíû 05 äугаар ñàðûí 28-íû ºäºð Р.Э, М.Б, “Б” ХХК íàðûí õîîðîíä зээлийн ãýðýý áàéãóóëàãäñàí áàéõ áºãººä óã ãýðýýãýýð зээлдүүлэгч Р.Э нь 28.000.000 төгрөгийг М.Б, “Б” ХХК нарт зээлэх, 2022 оны 05 дугаар сарын 29-ний өдрөөс 2023 оны 05 дугаар сарын 29-ний өдрийг хүртэлх хугацаанд зээлийн хүүнд тоот 2 өрөө орон сууцанд үнэ төлбөргүйгээр зээлдүүлэгч нь амьдрахаар тохирчээ.

 

Äýýðõ 2022 îíû 05 дугаар ñàðûí 28-íû ºäºð áàéãóóëàãäñàí зээлийн ãýðýý íü òàëóóäûí õ¿ñýë çîðèãèéí èëýðõèéëýë áîëñîí õàðèëöàí ñîëèëöîõ ¿¿ðãèéí õàðèëöàà ¿¿ññýí, ãýðýýíèé ãîë íºõöºë áîëîõ харилцан тооцох үйл ажиллагаатай холбогдсон харилцааг òîõèðñîí ¿íèéã òºëºõ ¿¿ðãèéã òîäîðõîéëñîí, áàéõ áºãººä Èðãýíèé õóóëèéí 43 äóãààð ç¿éëèéí 43.2.1-ä “òàëóóä õ¿ñýë çîðèãîî èëýðõèéëñýí áàðèìò áè÷èã ¿éëäýæ, ãàðûí ¿ñýã çóðñàí áàéâàë” áè÷ãýýð õèéõ õýëöëèéã õèéñýí ãýæ ¿çíý ãýæ çààñíû äàãóó çîõèã÷èéí õîîðîíä зээлийн ãýðýý áàéãóóëàãäñàí ãýæ ¿çñýí áºãººä ýíýõ¿¿ ãýðýý íü õóóëüä çààñàí øààðäëàãûã õàíãàñàí õ¿÷èí òºãºëäºð ãýðýý áàéíà ãýæ ø¿¿õ ä¿ãíýâ.

 

Зэлдүүлэгч Р.Э нь зээлийн гэрээний хугацаа 2022 оны 05 дугаар сарын 29-ний өдрөөс 2023 оны 05 дугаар сарын 29-ний өдрийг хүртэлх хугацаанд өрөө орон сууцанд амьдарч уг хоёр өрөө орон сууцыг М.Бд хүлээлгэн өгсөн нь түүний тайлбараар тогтоогдсон.

 

Алданги 14.000.000 төгрөг гаргуулах нэхэмжлэлийн шаардлагын тухайд:

Нэхэмжлэгч нь 2022 оны 05 дугаар сарын 22-ны өдрийн зээлийн гэрээний 4 дүгээр зүйлийн 4.1.3-д заасны дагуу алданги болох 14.000.000 төгрөгийг гаргуулахаар шаардсан. 

 

Нэхэмжлэгч Р.Э, хариуцагч М.Б, “Б” ХХК íàðûí õîîðîíä байгуулагдсан 2022 îíû 05 äугаар ñàðûí 28-íû зээлийн ãýðýýний 4 дүгээр зүйлийн 4.1.3 “...Зээлдэгч энэхүү гэрээний заалтуудыг зөрчсөнөөс болж Зээлдүүлэгчид учирсан аливаа хохирлыг Монгол Улсын Иргэний хуулийн дагуу төлж барагдуулна...” гэж заасан хэдий ч алдангийн талаар тохиролцоогүй.

 

Р.Э, М.Б нарын хооронд 2023 оны 06 дугаар сарын 16-ны өдөр Тооцоо нийлж, төлбөр барагдуулах  дугаартай гэрээ байгуулагдсан. Уг гэрээгээр алдангийн хэмжээг 0.1 гэж тус тус тохирсон хэдий ч сүүлд буюу 2023 оны 06 дугаар сарын 16-ны өдрийн Тооцоо нийлж төлбөр барагдуулах гэрээний дагуу алданги 14.000.000 төгрөгийг гаргуулах боломжгүй юм.

 

Иймд хариуцагч М.Б, “Б” ХХК нараас 28.000.000 төгрөгийг гаргуулан нэхэмжлэгч Р.Эт олгох нь зүйтэй байна.

 

6.Óëñûí òýìäýãòèéí õóðààìæèéí õóóëèéí 6 äóãààð ç¿éëèéí 1 äýõ õýñýãò çààñíààð íэхэмжлэгч íü улсын тэмдэгтийн хураамжид 367.950 òºãðºã òºëñíèéã óëñûí îðëîãîä õýâýýð ¿ëäýýæ, Èðãýíèé õýðýã ø¿¿õýä õÿíàí øèéäâýðëýõ òóõàé õóóëèéí 56 äóãààð ç¿éëèéí 56.2-ò çààñíààð õàðèóöàã÷ М.Б, “Б” ХХК нараас 297.950 òºãðºãийг ãàðãóóëæ íýõýìæëýã÷ Р.Эт îëãîж шийдвэрлэв.

 

Èðãýíèé õýðýã ø¿¿õýä õÿíàí øèéäâýðëýõ òóõàé õóóëèéí  115 äóãààð  ç¿éëèéí 115.2.2 äóãààð ç¿éë¿¿äýä çààñíûã óäèðäëàãà áîëãîí

 

ТОГТООХ нь:

 

1.Иргэний хуулийн 281 дүгээр зүйлийн 281.1, 232 дугаар зүйлийн 232.6-д заасныг баримтлан хариуцагч М.Б, “Б” ХХК нараас зээлийн төлбөр 28.000.000 төгрөгийг гаргуулан нэхэмжлэгч М.Эт олгож, нэхэмжлэлийн шаардлагаас 14.000.000 төгрөгийг хэрэгсэхгүй болгосугай.

 

2.Óëñûí òýìäýãòèéí õóðààìæèéí õóóëèéí 6 äóãààð ç¿éëèéí 1 äýõ õýñýãò çààñíààð íэхэмжлэгч íü улсын тэмдэгтийн хураамжид 367.950 òºãðºã òºëñíèéã óëñûí îðëîãîä õýâýýð ¿ëäýýæ, Èðãýíèé õýðýã ø¿¿õýä õÿíàí øèéäâýðëýõ òóõàé õóóëèéí 56 äóãààð ç¿éëèéí 56.2-ò çààñíààð õàðèóöàã÷ М.Б, “Б” ХХК нараас 297.950 òºãðºãийг ãàðãóóëæ íýõýìæëýã÷ М.Эт îëãîñóãàé.

 

3.Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.2, 119.4, 119.5, 119.7-д зааснаар шийдвэр танилцуулан сонсгомогц хүчинтэй болох ба уг өдрөөс 14 хоног өнгөрснөөс хойш шүүх хуралдааны оролцогч талууд 14 хоногийн дотор шүүхэд хүрэлцэн ирж шийдвэрийг өөрөө гардан авах үүргээ биелүүлээгүй нь давж заалдах гомдол гаргах хугацааг тоолоход саад болохгүй, шүүх хуралдаанд оролцоогүй талд шийдвэрийг гардуулсан эсхүл хүргүүлснээр гомдол гаргах хугацааг тоолох бөгөөд Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 120 дугаар зүйлийн 120.2 дахь хэсэгт зааснаар зохигч, тэдгээрийн төлөөлөгч, өмгөөлөгч энэхүү шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гаргах эрхтэй болохыг тайлбарласугай.

 

 

 

 

ÄÀÐÃÀËÀÃ×, د¯Ã×                                   ×.ÄÀÂÀÀѯÐÝÍ