МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

Баянгол дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч А.Зүмбэрэл даргалж, Ерөнхий шүүгч Р.Алтантуяа, шүүгч А.Энхжаргал нарын бүрэлдэхүүнтэй, тус шүүхийн танхимд хийсэн иргэний хэргийн шүүх хуралдаанаар,

Нэхэмжлэгч: П.Н

Хариуцагч: Т ХХК-д холбогдох,

Ажил эгүүлэн тогтоолгох, ажилгүй байсан хугацааны цалин гаргуулах, нийгмийн даатгалын болон эрүүл мэндийн даатгалыг төлүүлэх, нэр төр, алдар хүнд, ажил хэргийн нэр хүндийг гутаасан мэдээ тараасан тул уг хэлбэрээр няцаалт хийлгэхийг даатгах тухай нэхэмжлэлийн шаардлагатай иргэний хэргийг хянан хэлэлцэв.

Шүүх хуралдаанд: Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Г.Т, хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Г.О, Т.У, тэдгээрийн өмгөөлөгч С.Э, иргэдийн төлөөлөгч П.Д, гэрч Г.А, Б.Э, шүүх хуралдааны тэмдэглэл хөтлөхөөр нарийн бичгийн дарга Г.Элбэгзаяа нар оролцов.

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн шүүхэд гаргасан нэхэмжлэл болон шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 154 дүгээр зүйлийн 154.2 дахь хэсэгт ...Хөдөлмөрийн эрхийн маргааныг маргалдагч тал эрхээ зөрчигдсөнийг мэдсэн буюу мэдэх ёстой байсан өдрөөс хойш дараах хугацаанд хөдөлмөрийн эрхийн маргааныг урьдчилан шийдвэрлүүлэхээр хөдөлмөрийн эрхийн маргаан таслах комисст, хөдөлмөрийн эрхийн маргаан таслах комиссгүй аж ахуйн нэгж, байгууллага болон иргэд хооронд үүссэн маргааныг сум, дүүргийн хөдөлмөрийн эрхийн маргаан зохицуулах гурван талт хороонд тус тус хандах эрхтэй.Мөн зүйлийн 154.2.1-т ...хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцааг цуцалсан буюу дуусгавар болгосон, эсхүл өөр ажилд шилжүүлсэн, сэлгэн ажиллуулсан тухай ажил олгогчийн шийдвэрийг үндэслэлгүй гэж үзвэл түүнийг хүлээн авсан өдрөөс хойш 30 хоногийн дотор... гэж заасныг тус тус үндэслэн ажилтан П. Н би Ажлаас үндэслэлгүйгээр халагдсан" тухай гомдлыг Т ХХК-д холбогдуулан гомдол гаргасан бөгөөд 2023 оны 12 дугаар сарын 05-ны өдрийн 51 тоот шийдвэр гарч шүүхээр шийдвэрлүүлэхээр заасан. Тушаалын үндэслэл хэсэгт ...Гаалийн бүрдүүлэлтийг буруу хийсэн, гэрээт зуучийн байгууллагад зохих зааварчилгааг өгч ажиллаагүй зөрчил гаргасан, компаниас нэмэлт гаалийн татварын зардал гаргасан, сахилгын зөрчлийг давтан гаргасан... гэж хөдөлмөрийн гэрээг ажил олгогчийн санаачилгаар цуцалсан. Т ХХК-ийн 2023 оны 10 дугаар сарын 27-ны өдрийн 23/027/312 тоот гүйцэтгэх захирлын Хөдөлмөрийн гэрээг ажил олгогчийн санаачилгаар цуцлах тухай" тушаал нь Хөдөлмөрийн тухай хууль, Хөдөлмөрийн гэрээг ноцтой зөрчсөн, хууль ёсны бөгөөд үндэслэл бүхий байх хуулийн шаардлагыг хангаагүй нь дараах үндэслэлээр тогтоогдоно. Үүнд: 1. Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 80 дугаар зүйлийн 80.1.4-т ажилтан хөдөлмөрийн сахилгын зөрчлийг давтан /хоёр ба түүнээс дээш/ гаргасан, эсхүл хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцааг шууд цуцлахаар хөдөлмөрийн гэрээнд тусгайлан заасан ноцтой зөрчил гаргасан... тохиолдолд ажил олгогч өөрийн санаачилгаар хөдөлмөрийн гэрээг цуцлах эрхтэй талаар заасан боловч ажилтан П. Н би сахилгын зөрчлийг давтан гаргаагүй болно. Хөдөлмөрийн тухай хуульд заасны дагуу давтан зөрчил гэдэгт 2 ба түүнээс дээш удаа хууль тогтоомжид заасан хугацаанд зөрчил гаргасан байхыг ойлгох боловч би сүүлийн 1 жилийн хугацаанд аливаа нэгэн байдлаар сахилгын зөрчилд бичгээр хариуцлага ногдуулаагүй бөгөөд уг хугацаанд зөвхөн ажлын цаг баримтлалыг сайжруулах талаар анхааруулга хүлээн авсан бөгөөд хуульд заасныг дагуу үүнийг сахилгын зөрчилд хариуцлага ногдуулсан баримт гэж үзэх үндэслэлгүй болно. Гаалийн тухай хуулийн 3.1.8-т "мэдүүлэгч" гэж гаалийн хилээр нэвтрүүлэх бараа, тээврийн хэрэгслийг гаалийн байгууллагад мэдүүлж байгаа аливаа этгээдийг... мөн хуулийн 27 дугаар зүйлийн 27.1 дэх хэсэгт ...мэдүүлэгч гэж гаалийн хилээр нэвтрүүлэх бараа, тээврийн хэрэгслийг гаалийн байгууллагад мэдүүлж байгаа аливаа этгээдийг ..." гэж тус тус заасан. Ажлаас халах тушаалд зааснаар намайг гаалийн бүрдүүлэлтийг буруу хийсэн гэж тусгасан боловч миний бие хөдөлмөрийн гэрээ болон ажлын байрны тодорхойлолтын дагуу гаалийн бүрдүүлэлт хийх эрх бүхий албан тушаалтан биш бөгөөд Т ХХК нь М" ХХК-иар дамжуулан тээвэр зуучийн үйлчилгээ авч гаалийн бүрдүүлэлтүүдийг уг байгууллагаар хийлгүүлдэг болно. Намайг ажлаас халах тушаалд заасан маргаан бүхий 2 гаалийн бүрдүүлэлтийн баримтын 9 дэх хэсгүүдэд гаалийн мэдүүлэгч байгууллага нь "М ХХК гэж заасан байгаа бөгөөд гаалийн мэдүүлгийн баримтад миний нэр огт байхгүй юм. Иймд намайг гаалийн бүрдүүлэлтийг буруу хийсэн гэж заасан нь үндэслэлгүй юм. 2. Ажлаас халах тушаалд ... гэрээт зуучийн байгууллагад зохих зааварчилгаа өгч ажиллаагүй, компаниас нэмэлт гаалийн зардал гаргуулсан..." гэж заасан нь хуулийн ямар ч үндэслэлгүй болно. Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 49 дүгээр зүйлийн 49.1 дэх хэсэгт ...Хөдөлмөрийн гэрээнд дараах гол нөхцөлийг тусгана..." мөн зүйлийн 49.1.1 дэх хэсэгт ажлын байрны нэр, ажлын байрны тодорхойлолтод заасан гүйцэтгэх ажил үүрэг..." гэж тус тус заасан. Ажилтан П. Н миний байгуулсан Хөдөлмөрийн гэрээнд "М ХХК-д гаалийн бүрдүүлэлт хийхэд зохих зааварчилгаа өгч ажиллах үүрэгтэй талаар ямар ч зохицуулалт байхгүй бөгөөд хууль тогтоомж гэрээгээр үүрэг хүлээгээгүй байхад намайг үүрэг зөрчсөн гэж үзэж байгаа нь үндэслэлгүй байна. Мөн "Зохих чиглэл" гэж заасан нь яг ямар ажил үүрэг гүйцэтгэх ёстой байсан, ямар чиглэл өгөх ёстой байсан нь маш тодорхойгүй бөгөөд тодорхойгүй зөрчил гаргасан гэх утгатай байна. Гаалийн тухай хуулийн 290 дүгээр зүйлийн 290.2 дэх хэсэгт ...Энэ хуулийг зөрчсөн хүн, хуулийн этгээдэд Эрүүгийн хууль, эсхүл Зөрчлийн тухай хуульд заасан хариуцлага хүлээлгэнэ... гэж заасан. Ажлаас халах тушаалд ... компаниас нэмэлт гаалийн зардал гаргуулсан... гэж заасан байх боловч энэ нь Хөдөлмөрийн гэрээ, Хөдөлмөрийн дотоод журам эсхүл хууль тогтоомжийн зөрчсөн аливаа нэгэн үйлдэл байхгүй бөгөөд үүнийг зөрчсөн талаар тушаалд дурдаагүй байна. Хэрэв миний аливаа нэгэн үйлдэл Гаалийн хууль тогтоомж болон бусад хууль тогтоомж зөрчсөн гэж үзэж байгаа тохиолдолд эрх бүхий байгууллагаас шалган тогтоож надад эсхүл Компанид хариуцлага тооцсон шийдвэр гарсан байх ёстой болно. 3. Сэлбэг нийлүүлэлтийн газрын дарга Б.Э нь өөрийн хувийн өш хонзонгийн зорилгоор намайг ажлаас халах санаачилга гаргаж үндэслэлгүй маш олон асуудлыг удирдлагуудад илт худал байдлаар ярьж үндэслэлгүйгээр намайг халах үр дүнд хүргэсэн болно. Миний бие Т ХХК-д ажиллаж байх 17 сарын хугацаандаа ажлаа маш үнэнч, гүйцэтгэл сайтай хийдэг байсан ба тухайн үед ирдэг байсан удирдлагуудын дарамт шахалт, миний талаар гаргасан явган яриаг нь үргэлж тэвчсээр ирсэн. Алдаа гаргасан бол тэр дор нь буруугаа хүлээн зөвшөөрч чаддаг ч энэ удаад үнэхээр буруугүй учир гомдол гаргаж байна. Мөн уг этгээдүүд нь Ажлын цаг 7.30 минутаас эхэлдэг байтал 7.20 цаг гэхэд заавал ирсэн байхыг тулгаж, хоцорсон тохиолдолд сахилгын шийтгэл оногдуулна гэж дарамталдаг байсан. 4. Т ХХК нь хөдөлмөрийн гэрээг ажил олгогчийн санаачилгаар цуцлах тухай тушаалд Гаалийн бүрдүүлэлтийг буруу хийж зөрчил гаргасан" гэж заасан. Иргэний хуулийн 511 дүгээр зүйлийн 511.1 дэх хэсэгт ...Бусдын нэр төр, алдар хүнд, ажил хэргийн нэр хүндийг гутаасан мэдээ тараасан этгээд түүнийгээ бодит байдалд нийцэж байгааг нотолж чадахгүй бол эд хөрөнгийн хохирол арилгасныг үл харгалзан, эдийн бус гэм хорыг мөнгөн болон бусад хэлбэрээр арилгах үүрэг хүлээнэ..." мөн хуулийн 511.2 дэх хэсэгт ...Эдийн бус гэм хорыг арилгах хэмжээг мэдээ тараасан арга хэрэгсэл, тарсан хүрээ, хохирогчийн сэтгэл санаанд учирсан үр дагавар зэргийг харгалзан нэхэмжлэгчийн шаардлагын хүрээнд мөнгөөр тооцож тогтоох бөгөөд мэдээ тараасан уг хэлбэр болон бусад аргаар няцаалт хийхийг гэм хор учруулсан этгээдэд үүрэг болгоно..." гэж тус тус заасан. Тус ажлаас халах тушаалд тусгасан зүйл нь ор үндэсгүй мэдээлэл бөгөөд хууль тогтоомжид нийцээгүй мэдээлэл болно. Энэхүү мэдээллээс үүдэж би цаашид ажилд ороход өмнөх ажил дээрээ "Гаалийн бүрдүүлэлт буруу хийж зөрчил гаргасан гэх мэдээллээс үүдэж ажилд авахгүй байх зэргээр миний мэргэжлийн нэр хүндэд хохирол учирсан байна. Иймд зайлшгүй гүйцэтгэх захирлыг албан бичиг буюу тушаалаар няцаалт хийлгэх шаардлагатай байна. Иймд дээрх үндэслэлүүдээр миний хөдөлмөрийн гэрээг ажил олгогчийн санаачилгаар цуцалсан нь үндэслэлгүй болох нь нотлогдож байна тул нэхэмжлэлийн шаардлагыг хангаж шийдвэрлэж өгнө үү гэжээ.

Хариуцагч хариу тайлбартаа: Нэхэмжлэгчийн ажлаас үндэслэлгүй халагдсан гэх тухайд Т ХХК нь П. Н тай тохиролцож, түүнийг "Ложистикийн мэргэжилтэн" албан тушаалд туршилтын 3 сарын хугацаатай томилж, 2022 оны 5 дугаар сарын 02-ний өдөр хөдөлмөрийн гэрээг байгуулсан. Туршилтын хугацаагаар ажиллах хөдөлмөрийн гэрээний уг хугацаа дууссан бөгөөд компанийн зүгээс түүнийг үндсэн ажилтнаар ажиллуулахаар болж, түүнтэй 2022 оны 8 дугаар сарын 02-ны өдөр №22/238 дугаартай хөдөлмөрийн гэрээг хугацаагүй байгуулсан юм. Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 42 дугаар зүйлийн 42.2.2-д заасан "Хөдөлмөрийн хууль тогтоомж, ...хөдөлмөрийн гэрээ, хөдөлмөрийн дотоод хэм хэмжээг дагаж мөрдөх, ажлын цагийг баримтлах, ажлын цагийг гагцхүү ажил үүргээ гүйцэтгэхэд зарцуулах" нь ажилтан П. Н ы үүрэг билээ. Т ХХК-ийн хөдөлмөрийн дотоод журмын 3.41 дэх хэсэгт "Улаанбаатар хот дахь компанийн төв байранд ажиллаж байгаа нийт ажилтны ердийн ажлын цаг нь Даваа гарагаас Баасан гараг хүртэл 07:30-16:00 цагийн хооронд байхаар заасан. Гэтэл П. Н нь ажлын цагийг баримтлаагүй, удаа дараа хоцорсон үйлдэл гаргаж, хөдөлмөрийн дотоод журмын энэ заалтыг зөрчсөн байдаг. Хөдөлмөрийн дотоод журам зөрчсөн П. Н ы энэ үйлдэлд ажил олгогчийн 2022 оны 12 дугаар сарын 23-ны өдрийн 230102/02 тоот шийдвэрээр Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 123 дугаар зүйлийн 123.2.1-д заасан "өөрт нь ганцаарчилсан хэлбэрээр хаалттай сануулах" сахилгын шийтгэл ногдуулсан. П. Н нь дээрх зөрчлийг өмнө нь бас гаргаж байсан бөгөөд ажил олгогчийн 2022 оны 9 дүгээр сарын 20-ны өдрийн 220020/188 дугаар шийдвэрээр мөн "өөрт нь ганцаарчилсан хэлбэрээр хаалттай сануулах" сахилгын шийтгэл ногдуулж байсан. Өөрөөр хэлбэл, П. Н нь дээрх зөрчлөө 2 (хоёр) удаа давтан гаргаснаар ажил олгогчоос 2022 оны 9 дүгээр сарын 20-ны өдөр 220020/188 дугаар шийдвэрээр, 2022 оны 12 дугаар сарын 23-ны өдөр 230102/02 дугаартай шийдвэрээр сахилгын шийтгэл ногдуулж байсан. Хөдөлмөрийн дотоод журмыг зөрсөн П. Н ы үйлдэлд ажил олгогчийн зүгээс сахилгын шийтгэлийн төрлийн хөнгөн хэлбэрийг сонгож, ийнхүү түүнд боломж олгон дахин зөрчил гаргахаас урьдчилан сануулсаар байтал хөдөлмөрийн дотоод журмыг зөрчсөн үйлдлийг давтан гаргасан. Гэсэн хэдий ч түүнийг ажлаас халах сахилгын шийтгэлийг ажил олгогчоос гаргаагүй бөгөөд өөрт нь хаалттай сануулах сахилгын шийтгэл ногдуулсан дээрх шийдвэрийг П. Н эсэргүүцэн маргаж байгаагүй. Гэтэл энэ шийдвэр хуульд нийцээгүй байсан, эрхийг минь зөрчсөн гэх зүйлийг нэхэмжлэлдээ дурдаж байгааг хүлээн авах боломжгүй юм. Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 123 дугаар зүйлийн 123.8 дахь хэсэгт Хөдөлмөрийн сахилгын шийтгэл ногдуулснаас хойш нэг жил өнгөрвөл ажилтныг хөдөлмөрийн сахилгын шийтгэлгүйд тооцно гэж заасан. П. Н нь дээрх зөрчлөө гаргаснаас хойш буюу дотоод журам зөрчсөн 2 дахь үйлдэлд нь ажил олгогчийн 2022 оны 12 дугаар сарын 23-ны өдрийн 230102/02 дугаар шийдвэрээр сахилгын шийтгэл оногдуулснаас хойш нэг жилийн хугацаа өнгөрөөгүй үед тэрээр дахин 3 дахь удаагаа зөрчил гаргасан. Ажил олгогч компанийн зүгээс П. Н ы гаргасан 3 дахь зөрчилд Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 123 дугаар зүйлийн 123.2.5 дах хэсэгт заасан ажил олгогчийн санаачилгаар хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцааг цуцлах" сахилгын шийтгэл ногдуулж, түүнтэй байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээг цуцалсан 2023 оны 10 дугаар сарын 27-ны өдрийн №23/027/312 дугаартай шийдвэр нь үндэслэлтэй гэж үзэж байна. Тухайлбал, П. Н ы туршилтын хугацаагаар ажиллах хөдөлмөрийн гэрээний хугацаа дууссаны дараагаар ажил олгогчийн 2022 оны 9 дүгээр сарын 07-ны өдрийн 220907/168 дугаар шийдвэрээр түүнийг компанийн сэлбэг нийлүүлэлтийн газарт, гааль, тээвэрлэлт хариуцсан мэргэжилтэн албан тушаалд хөдөлмөрийн гэрээг хугацаагүй байгуулсан юм. Түүнтэй байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээний 2 дахь заалтад Ажилтан нь энэхүү гэрээний хавсралт 2-р буюу "Ажлын байрны тодорхойлолт"-р баталсан ажил, үүргийг хийж гүйцэтгэнэ гэж, Ажлын байрны тодорхойлолт-д Ложистикийн мэргэжилтэн"-ий гүйцэтгэх ажил үүрэг нь Компанийн Сэлбэг нийлүүлэлтийн менежерийн шууд удирдлага дор Компанийн агуулахад хүргэх бүх тээвэрлэлтийн гүйцэтгэл, зааварчилгаа, харилцаа холбоог хариуцаж ажиллах юм. Үүнд: Тээврийн зардлыг хянах, тээвэр зуучийн байгууллагатай сэлбэг хэрэгслийг газраар, далайгаар болон агаараар үр ашигтай тээвэрлэхэд хамтран сэлбэг хэрэгслийг цагт нь хүлээж авахын тулд тээвэр зуучийн байгууллага болон гаалийн байцаагч нартай хамтран ажиллаж, шаардлагатай баримт бичгийг гаргуулж, сэлбэг хэрэгсэл хүлээн авах ажлыг холбогдох журмын дагуу хийж гүйцэтгэх, олон улсын болон дотоодын ачаа тээвэрлэлтийн үйл ажиллагааг хэрэгжүүлж, зохицуулалтаар хангах, сэлбэг хэрэгслийг цаг хугацаанд нь хамгийн боломжит хэмнэлттэй өртгөөр нийлүүлэгчдээс хүлээн авах ажлыг хариуцан гүйцэтгэх гэж тус бүр тодорхойлсон. Харин П. Н нь дээр заасан ажил, үүргээ зохих ёсоор, үнэнчээр дайчлан гүйцэтгээгүй, хөдөлмөрийн гэрээгээ зөрчсөн дараах үйлдэл гаргасан. Манай компани нь уул уурхайн хүн даацын техник, хэрэгсэл нийлүүлэх, засварлах зэрэг үндсэн үйл ажиллагааг явуулдаг бөгөөд харилцагч байгууллагад нийлүүлсэн WA1200-6 загварын дугуйт ачигч техникийн хурдны хайрцгийг 2022 оны 11 сард Япон улс дахь үйлдвэрлэгч рүү засвар хийлгүүлэхээр буцаан тээвэрлүүлэх шаардлагатай болсон юм. Энэ техникийг тээвэрлэх ажлыг П. Н нь өөрийн хөдөлмөрийн гэрээ, ажлын байрны тодорхойлолтод заасны дагуу тээвэр зуучийн байгууллагатай хамтран хариуцан гүйцэтгэсэн. Хурдны хайрцгийг тээвэрлэхэд түүний суурь төмөр поддон шаардлагатай байдаг. Ингээд 2022 оны 11 сард хурдны хайрцаг болон түүний суурь төмөр поддоныг Япон улс руу тээвэрлэж явуулсан. Ингэхдээ хурдны хайрцгийг 203, төмөр поддоныг 200 гэсэн бүрдүүлэлтийн горимоор тус тусад нь гаалийн мэдүүлэг хийж түр горимоор экспортод гаргасан байдаг. 2023 оны 7 дугаар сард хурдны хайрцаг, төмөр поддон засварлагдан Монгол Улсад орж ирсэн бөгөөд хурдны хайрцгийн 203 дугаартай гаалийн мэдүүлгийг хаасан боловч П. Н ы ажил үүрэгтээ хайнга хандсанаас болж төмөр поддонын 200 дугаартай гаалийн мэдүүлэг хаагдаагүй үлдсэн байсан. П. Н нь ажил үүргийн дагуу гаалийн мэдүүлгийг зохих журмын дагуу хаалгүй орхигдуулснаар 2023 оны 10 сард гаалийн байцаагч П. Н тай утсаар холбогдож дээрх хаагдаагүй гаалийн мэдүүлгийг яаралтай хаахыг шаардсан байдаг бөгөөд хаагаагүй тохиолдолд компанид торгууль ногдуулах тухай мэдэгдсэн. Энэ бүх үйл явдлыг П. Н нь дээд удирдлагад хэлж, шуурхай арга хэмжээ авахын орон тухайн гаалийн мэдүүлгийг хаахын тулд илт худал бичгийг үйлдэхийг завдсан. Тодруулбал, тэрээр Улаанбаатар хот дахь гаалийн газарт "... Бид үйл ажиллагааны дагуу 2022 оны 11 сарын 11-ний өдөр №02211100422E30010 мэдүүлгийн дугаартай ачааг 203 горимоор Япон улс руу засвар үйлчилгээнд явуулсан ба тус ачаа нь хүлээн авагч улсад бүр мөсөн үлдэхээр болсон тул гаалийн мэдүүлгийн горимыг өөрчилж өгнө үү... гэсэн илт худал агуулгатай албан бичгийг 2023 оны 10 дугаар сарын 11-ний өдөр үйлдэж, их ажлын дундуур өөрийн шууд харьяа удирдлага болох Сэлбэг нийлүүлэлтийн газрын дарга Б.Эрдэнэбилигээр гарын үсэг зуруулах үйлдлийг гаргасан. Сэлбэг нийлүүлэлтийн газрын дарга Б.Эрдэнэбилиг нь П. Н ы үйлдсэн дээрх бичгийг хянан үзээд, худал агуулга бүхий албан бичгийг Улаанбаатар хот дахь гаалийн газарт хүргүүлэхээс татгалзан, хууль бус үйлдлийг таслан зогсоосон. Улмаар П. Н ыг оролцуулалгүйгээр компанийн зүгээс 2023 оны 10 сарын 25-ны өдөр импортын гаалийн мэдүүлгийг дахин бүрдүүлж 200 гаалийн мэдүүлгийг хаалгасан. П. Н ы гэрээт тээвэр зууч компаниудад ачаа тээвэр, гаалийн бүрдүүлэлтийн талаарх мэдээллийг цаг алдалгүй хүргэж, нягт хамтран ажиллах үүргээ зөрчсөн, зохих ёсоор гүйцэтгээгүй энэ эс үйлдэхүйн үр дагавраар компаниас нэг бараан дээр гаалийн бүрдүүлэлтийг 2 удаа хийж, бүрдүүлэлтийн хураамж, бичиг хэрэг, ажиллах хүчний шаардлагагүй, гарах ёсгүй нэмэлт зардлыг ажил олгогчоос гаргуулж, хохирол учруулсан. Өөрөөр хэлбэл, гааль, тээвэрлэлт хариуцсан ажилтан П. Н тээвэрлэгч "М ХХК (хурдны хайрцгийн тээвэрлэлт хариуцаж байсан гэрээт тээвэр зууч)-д дээрх гаалийн мэдүүлэг хаах ёстой талаар бүрэн, зохих ёсны мэдээлэл өгөөгүй, ажил үүргээ зохих ёсоор гүйцэтгээгүй зөрчил гаргасан болох нь компанийн дотоод хяналт, шалгалтаар нотлогдсон ба мөн тээвэрлэгч "М" ХХК-иас 2023 оны 10 сарын 24-ний өдөр компанид цахим шуудангаар ирүүлсэн "... одоо үүссэн засварын төхөөрөмж экспорт, импорт дээр үүссэн гаалийн асуудал нь мөн манайд мэдээлэл дутуу өгсөнтэй холбоотой.." гэсэн мэдэгдлээр давхар нотлогдсон юм. П. Н дээр дурдсанаар олон зөрчил гаргаж, ажил үүргээ зохих ёсоор гүйцэтгээгүй, хөдөлмөрийн гэрээ, дотоод журам, ажлын байрны тодорхойлолтоо удаа дараа зөрчсөн учир түүнтэй байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээг цуцалсан бөгөөд тэрээр "хөдөлмөрийн ямар ч зөрчил гаргаж байгаагүй, ажил үүрэгт хамаарахгүй асуудлаар сахилгын шийтгэл ногдуулсан нь хууль бус" гэх агуулгатай нэхэмжлэл гаргасан нь үндэслэлгүй юм. Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 80 дугаар зүйлийн 80.1.4-д зааснаар "ажилтан хөдөлмөрийн сахилгын зөрчлийг давтан /хоёр ба түүнээс дээш/ гаргасан." бол ажил олгогчийн санаачилгаар хөдөлмөрийн гэрээг цуцалж болохоор, сахилгын зөрчил гаргасан ажилтанд "ажил олгогчийн санаачилгаар хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцааг цуцлах" сахилгын шийтгэл ногдуулж болох талаар мөн хуулийн 123.2.5 дахь хэсэгт заасан учир хариуцагч "Т ХХК-ийн 2023 оны 10 дугаар сарын 27-ны өдрийн №231027/312 дугаартай шийдвэр хууль зөрчөөгүй болно. Нэхэмжлэгчийн нэр төр, алдар хүнд, ажил хэргийн нэр хүндийг гутаасан гэх тухайд: П. Н нь нэхэмжлэлдээ "...тус ажлаас халах тушаалд тусгасан зүйл нь ор үндэсгүй мэдээлэл бөгөөд хууль тогтоомжид нийцээгүй мэдээлэл болно. Энэхүү мэдээллээс үүдэж би цаашид ажилд ороход өмнөх ажил дээрээ "гаалийн бүрдүүлэлт буруу хийж зөрчил гаргасан" гэх мэдээллээс үүдэж ажилд авахгүй байх зэргээр миний мэргэжлийн нэр хүндэд хохирол учруулсан байна..." гэж дурджээ. Т ХХК-ийн 2023 оны 10 дугаар сарын 27-ны өдрийн №231027/312 дугаартай шийдвэр нь Хөдөлмөрийн тухай хуульд зааснаар гаргасан шийдвэр бөгөөд П. Н ы нэр төр, алдар хүндийг гутаасан агуулгатай, энэ зорилгоор гарсан шийдвэр биш юм. Өөрөөр хэлбэл, дээрх шийдвэр нь ажил олгогч, ажилтны хөдөлмөрлөх явцад үүссэн тодорхой тохиолдолд ажил олгогчоос хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцааг дуусгавар болгох зорилгоор үйлдэгдсэн бичиг ба энэ баримт нь зөвхөн П. Н д чиглэсэн буюу гардуулагдсан. Энэхүү тайлбарт дурдсанчлан П. Н нь компанитай байгуулсан хөдөлмөрийн гэрээ, ажлын байрны тодорхойлолтод заасан үүргийг зөрчсөн нь холбогдох нотлох баримт, хяналт шалгалтаар тогтоогдсон. Ажил олгогчийн П. Н тай байгуулсан хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцааг цуцлах тушаал бодит байдалд нийцэхгүй гэх, энэ шийдвэрийн улмаас түүний нэр төр, ажил хэргийн нэр хүндэд халдсан мэдээлэл тарсан гэж үзэх үндэслэлгүй юм. Иймд, хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцааг дуусгавар болгох зорилгоор гаргасан "Т" ХХК-ийн 2023 оны 10 дугаар сарын 27-ны өдрийн №231027/312 дугаартай шийдвэр нь Хөдөлмөрийн тухай хуульд нийцсэн ба П. Н ы нэр төрийг гутаах зорилгоор гаргасан "гутаасан мэдээ тараасан" баримт биш учир түүний нэр төр, алдар хүндийг гутаасан гэх шаардлага үндэслэлгүй гэж үзэж байна. гэжээ.

3. Иргэдийн төлөөлөгч П.Д шүүх хуралдаанд гаргасан дүгнэлтдээ Нэхэмжлэгчийн цалинг өгөх хэрэгтэй. Шүүх үүнийг шийдвэрлэх байх гэж бодож байна. гэжээ.

4. Нэхэмжлэгчээс Т ХХК-ийн гүйцэтгэх захирлын 2023 оны 10 дугаар сарын 27-ны өдрийн хөдөлмөрийн гэрээг ажил олгогчийн санаачилгаар цуцлах тухай тушаал /хх 6, 58/, Баянгол дүүргийн Хөдөлмөрийн эрхийн маргаан зохицуулах гурван талт хорооны 2023 оны 12 дугаар сарын 05-ны өдрийн 51 дугаар шийдвэр /хх 8-10/, П. Н ы нийгмийн даатгалын шимтгэл төлөлтийн талаарх тодорхойлолт /хх 12/, хариуцагчаас итгэмжлэл /хх 24-25/, хөдөлмөрийн гэрээ /хх 33-42, 90-98/, ажлын байрны тодорхойлолт /хх 43-44/, гаалийн хилээр нэвтрүүлэх барааны мэдүүлэг /хх 46-49/, ТХХК-ийн гүйцэтгэх захирлын 2022 оны 6 дугаар сарын 01-ний өдрийн хөдөлмөрийн дотоод журам шинэчлэн батлах тухай тушаал /хх 50-57/, Ажилтны сахилгын зөрчлийг шалгах хуудас /хх 59-60, 74-77, 79-80/, ТХХК-ийн гүйцэтгэх захирлын 2022 оны 6 дугаар сарын 01-ний өдрийн сахилгын арга хэмжээ авах журмын шинэчлэн батлах тухай тушаал /хх 62-65/, Т ГХОХХК-ийн гүйцэтгэх захирлын 2022 оны 6 дугаар сарын 01-ний өдрийн ажлаас чөлөөлөх журмыг шинэчлэн батлах тухай тушаал /хх 66-70/, ТХХК-ийн ажилтны зөрчлийг хэлэлцэн зөвлөгөө өгсөн тэмдэглэл /хх 71-72/, Т ХХК-ийн гүйцэтгэх захирлын 2022 оны 9 дүгээр сарын 20-ны өдрийн сахилгын шийтгэл оногдуулах тухай тушаал /хх 73/, Т ХХК-ийн гүйцэтгэх захирлын 2022 оны 12 дугаар сарын 23-ны өдрийн сахилгын шийтгэл оногдуулах тухай тушаал /хх 78/, Т ХХК-ийн гүйцэтгэх захирлын 2022 оны 9 дүгээр сарын 07-ны өдрийн хөдөлмөрийн гэрээг хугацаагүй болгох тухай тушаал /хх 81/, 2023 оны 10 дугаар сарын 26-ны өдрийн уулзалтын тэмдэглэл, гар бичвэр /хх 121-122/ тус тус шүүхэд гарган өгчээ.

Шүүх хариуцагчийн хүсэлтээр Баянгол дүүргийн хөдөлмөрийн эрхийн маргаан зохицуулах гурван талт хорооноос П. Н ы гаргасан өргөдөл /хх 100-102/ гаргуулж, Т ХХК-ийн майл хаягт үзлэг хийсэн тэмдэглэл /хх 108-112/ үйлдэж, гэрчээр Г.А, Б.Э нарыг асуужээ.

Хэргийн 13-21, 45 дугаар хуудас дахь баримтууд нь Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 44 дүгээр зүйлийн 44.2 дахь хэсэг заасан шаардлага хангахгүй байх тул үнэлээгүй болно.

ҮНДЭСЛЭХ нь:

5. Шүүхээс нэхэмжлэлийн шаардлагын зарим хэсгийг хангаж, үлдсэнийг хэрэгсэхгүй болгох үндэслэлтэй гэж үзлээ.

6. Нэхэмжлэгч П. Н нь ажлаас үндэслэлгүй халагдсан болохыг тогтоож, Т ХХК-ийн Сэлбэг нийлүүлэлтийн газарт Ложистикийн мэргэжилтний албан тушаалд эгүүлэн тогтоолгох, ажилгүй байсан хугацааны цалин гаргуулах, нийгмийн даатгалын болон эрүүл мэндийн даатгалыг нөхөн төлүүлэх, нэр төр, алдар хүнд, ажил хэргийн нэр хүндийг гутаасан мэдээ тараасан тул уг хэлбэрээр няцаалт хийлгэхийг даатгах тухай нэхэмжлэлийн шаардлагыг шүүхэд гаргажээ. Нэхэмжлэгч тал дараах үндэслэлээр шаардах эрхээ тодорхойлсон. Үүнд: Хөдөлмөрийн сахилгын зөрчил давтан гаргаагүй, ажлын байрны тодорхойлолтод заасан ажил үүргээ гүйцэтгэсэн, ажлаас халсан тушаал хууль ёсны бөгөөд үндэслэл бүхий байх шаардлага хангаагүй гэж тайлбарлажээ. 

Хариуцагч тал нэхэмжлэлийг дараах үндэслэлээр үгүйсгэсэн байна. Үүнд: П. Н нь ажлын цагийг баримтлахгүй ажлаас хоцорч байсан учир тушаалаар хаалттай сануулсан арга хэмжээ авч байсан. Сүүлд 2 дахь зөрчил гаргаснаас 1 жилийн дотор 2023 он 12 дугаар сарын 27-ны өдөр 3 дахь зөрчлөө гаргасан. П. Н нь гаалийн бүрдүүлэлт буруу хийсэн. Шуурхай арга хэмжээ авахын оронд худал баримт үйлдэхээр завдсан. Албан бичиг нэр хүндэд халдах зорилготой гараагүй учир хүлээн зөвшөөрөхгүй. Маргаан таслах зөвлөлөөс гомдол гаргах хугацаа хэтрүүлсэн гэж маргажээ.

            7. Зохигчдын тайлбар, хэргээс шинжлэн судалсан нотлох баримтаар дараах үйл баримт тогтоогдсон болно.

Нэхэмжлэгч П. Н нь 2022 оны 5 дугаар сарын 11-ний өдрөөс эхлэн Т ХХК-ийн Сэлбэг нийлүүлэлтийн газарт Ложистикийн мэргэжилтний албан тушаалд туршилтын хугацаагаар ажиллаж байгаад 2022 оны 8 дугаар сарын 02-ны өдрөөс тухайн ажлын байрандаа хугацаагүй, үндсэн ажилтнаар, цагийн 14,850 төгрөгийн цалинтай ажиллаж байсан нь зохигчдын шүүхэд болон шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбар, хөдөлмөрийн гэрээгээр тогтоогдож байна.

Мөн ажил олгогчоос 2022 оны 9 дүгээр сарын 20, 12 дугаар сарын 23-ны өдрүүдэд П. Н д Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 123 дугаар зүйлийн 123.2.1-д өөрт нь ганцаарчилсан хэлбэрээр хаалттай сануулах сахилгын шийтгэл оногдуулсан болох нь ажилтны сахилгын зөрчлийг шалгах хуудас, Т ХХК-ийн гүйцэтгэх захирлын 2022 оны 9 дүгээр сарын 20-ны өдрийн сахилгын шийтгэл оногдуулах тухай тушаал, Т ХХК-ийн гүйцэтгэх захирлын 2022 оны 12 дугаар сарын 23-ны өдрийн сахилгын шийтгэл оногдуулах тухай тушаалуудаар тогтоогджээ.

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 25 дугаар зүйлийн 25.2.2, 38 дугаар зүйлийн 38.1 дэх зааснаар хэргийн оролцогч нь өөрийн шаардлага ба татгалзлын үндэс болж байгаа байдлын талаарх нотлох баримтаа шүүхэд өөрөө гаргаж өгөх, цуглуулах үүрэгтэй бөгөөд нэхэмжлэгч нь гэм хорын хохирол учирсан болохоо, хариуцагч нь ажилтныг давтан зөрчил гаргасан болохыг тус тус баримтаар нотлоогүй байна.

8. Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 154 дүгээр зүйлийн 154.2-т Хөдөлмөрийн эрхийн маргааныг маргалдагч тал эрхээ зөрчигдсөнийг мэдсэн буюу мэдэх ёстой байсан өдрөөс хойш дараах хугацаанд хөдөлмөрийн эрхийн маргааныг урьдчилан шийдвэрлүүлэхээр хөдөлмөрийн эрхийн маргаан таслах комисст, хөдөлмөрийн эрхийн маргаан таслах комиссгүй аж ахуйн нэгж, байгууллага болон иргэд хооронд үүссэн маргааныг сум, дүүргийн хөдөлмөрийн эрхийн маргаан зохицуулах гурван талт хороонд тус тус хандах эрхтэй гэжээ.

Нэхэмжлэгч Баянгол дүүргийн Хөдөлмөрийн эрхийн маргаан зохицуулах гурван талт хорооны шийдвэрийг 2023 оны 12 дугаар сарын 23-ны өдөр хүлээн авч Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 154 дүгээр зүйлийн 154.8 дахь хэсэгт Сум, дүүргийн хөдөлмөрийн эрхийн маргаан зохицуулах гурван талт хорооны энэ хуулийн 154.5-д заасан тэмдэглэлийг хүлээн авснаас хойш, эсхүл энэ хуулийн 154.7-д заасан шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл уг шийдвэрийг хүлээн авснаас хойш ажлын 10 өдрийн дотор гомдлоо гаргахаар заасан ба нэхэмжлэгч Хөдөлмөрийн тухай хуульд заасан дээрх хугацаанд шүүхэд гомдлын шаардлагаа гаргажээ.

Тус шүүхийн 2024 оны 3 дугаар сарын 22-ны өдрийн 6106 дугаар шүүгчийн захирамж, 2024 оны 5 дугаар сарын 06-ны өдрийн 195 дугаар тогтоолоор Баянгол дүүргийн Хөдөлмөрийн маргаан зохицуулах гурван талт хорооноос шийдвэрээ гардуулсан талаарх баримтыг шаардахад нотлох баримт ирүүлээгүй бөгөөд Хөдөлмөр, нийгмийн түншлэлийн гурван талт үндэсний хорооны 2022 оны 5 дугаар тогтоолын 3.16-д хороо маргааныг зохицуулж чадаагүй бол урьдчилан шийдвэрлэх ажиллагаа дуусгавар болсон тухай тэмдэглэл, эсхүл шийдвэр гаргаж, маргалдагч талуудад ажлын 3 өдөрт багтаан хүргүүлнэ заасан үүргээ биелүүлээгүй байна.

Тухайлбал, маргаан зохицуулах гурван талт хороо Т ХХК-д хурлын тэмдэглэлийг 2024 оны 01 дүгээр сарын 08-ны өдөр илгээсэн атлаа П. Н д илгээгээгүй, хурлын тэмдэглэл, шийдвэрийг түүний төлөөлөгчид хэрхэн танилцуулсан талаараа баримтжуулаагүй байх тул нэхэмжлэгчийг хуульд заасан хугацаанд нэхэмжлэл гаргасан гэж үзнэ.

9. Т ХХК-ийн гүйцэтгэх захирлын 2023 оны 10 дугаар сарын 27-ны өдрийн 23/027/312 дугаартай тушаалд Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 78 дугаар зүйлийн 78.1.9, 80 дугаар зүйлийн 80.1.4, 123 дугаар зүйлийн 123.2.5, хөдөлмөрийн гэрээний 9 дүгээр зүйлийн 9.1.18, Хөдөлмөрийн дотоод журмын 3.82, 2023 оны 10 дугаар сарын 26-ны өдрийн зөрчил шалгах хуудас, 02-2111004-22-E30010R, 02-2111004-23-I13614R тоот гаалийн мэдүүлгүүд, М  ХХК-ийн 2023 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдрийн албан бичгийг тус тус үндэслэл болгосон байна.

Хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцааг дуусгавар болгох үндэслэлд хөдөлмөрийн харилцааг цуцлах санаачилгыг ажилтан, ажил олгогчийн аль нэг нь гаргаж болохоор Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 78 дугаар зүйлд зохицуулсан ба Хөдөлмөрийн тухай 80 дугаар зүйлийн 80.1.4-т ажилтан хөдөлмөрийн сахилгын зөрчлийг давтан /хоёр ба түүнээс дээш/ гаргасан, эсхүл хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцааг шууд цуцлахаар хөдөлмөрийн гэрээнд тусгайлан заасан ноцтой зөрчил гаргасан зааснаар ажил олгогч тушаалын үндэслэлээ сахилгын зөрчил давтан гаргасан гэжээ.

Хариуцагч П. Н д 2022 оны 9 дүгээр сарын 20, 12 дугаар сарын 23-ны өдрүүдэд Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 123 дугаар зүйлийн 123.2.1-д өөрт нь ганцаарчилсан хэлбэрээр хаалттай сануулах сахилгын шийтгэл оногдуулсан боловч Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 123 дугаар зүйлийн 123.8 дахь хэсэгт Хөдөлмөрийн сахилгын шийтгэл ногдуулснаас хойш нэг жил өнгөрвөл ажилтныг хөдөлмөрийн сахилгын шийтгэлгүйд тооцно. зааснаар 2022 оны 9 дүгээр сарын 20-ны өдрийн зөрчилд сахилгын шийтгэлгүйд тооцогджээ.

Хөдөлмөрийн харилцаанд оролцогч ажилтан нь хөдөлмөрийн харилцааны дагаж мөрдөхөөр тогтоосон хэм хэмжээг зөрчсөний төлөө сахилгын хариуцлага хүлээдэг. Харин сахилгын хариуцлага хүлээлгэх үндэслэл нь ажилтан сахилгын зөрчил гаргасан байх явдал юм. Сахилгын зөрчил нь эрх зүйн бусад зөрчлөөс ялгаатай. Тухайлбал: сахилгын зөрчил гаргагч нь хөдөлмөрийн гэрээгээр ажиллаж буй ажилтан, зөрчилд арга хэмжээ авах эрх бүхий этгээд нь ажил олгогч этгээд байдаг бөгөөд харин ажилтны гаргасан зөрчил нь түүний хөдөлмөрлөх явцдаа хөдөлмөрийн гэрээ болон дотоод журам, мэргэжлийн ажил, үүрэгтэй холбоотой дүрэм, журам зэргийг зөрчих, мөн ёс зүйн алдаа гаргах зэргээр зөрчсөн гэм буруутай үйлдэл, эс үйлдхүй байна. Урьд сахилгын зөрчил хүлээж байгаагүй гэх нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн тайлбар үндэслэл муутай болжээ.

10. Нэхэмжлэгч урьд сахилгын зөрчилтэй байсан боловч давтан зөрчил гаргасан үйл баримт тогтоогдсонгүй гэж шүүхээс үзлээ.

Ажил олгогчоос П. Н ыг гаалийн бүрдүүлэлтийг буруу хийсэн, гэрээт тээвэр зуучийн байгууллагад зохих зааварчилгааг өгч ажиллаагүй зөрчил гаргасан, үүний улмаас нэмэлт гаалийн бүрдүүлэлт хийж, Компаниас нэмэлт гаалийн татварын зардал гарсан гэсэн боловч компаниас нэмэлт гаалийн бүрдүүлэлт хийж, гаалийн татварын зардал гаргаснаа нотолж чадсангүй.

Дээрх зөрчлийг ажил олгогчид эд хөрөнгийн хохирол учруулах, бизнесийн ба ажил хэргийн нэр хүндийг нь гутаах зэргээр түүний эрх, ашиг сонирхолд нь нөлөөлөхүйц сөрөг үр дагаврыг буй болгосон, уг ажилтны хөдөлмөрийн гэрээгээр хүлээсэн үүрэгт нь харш үйлдэл, эс үйлдэл байна гэж ойлговол зохино.

Мөн нэхэмжлэгчийн хилээр буцаж орж ирээд, хэрэглэгч хүлээгээд авсан барааг бүртгээгүй эс үйлдэхүйд ажил олгогч хянах, шалгах, заавар зөвлөмж өгөх үүргээ хангалттай хэрэгжүүлсэн гэж үзэхээргүй байна.

Түүнчлэн П. Н ы ажлын байрны тодорхойлолтод Сэлбэг хэрэгслийг цагт нь хүлээж авахын тулд хамтран ажилладаг тээвэр зуучийн байгууллага болон гаалийн байцаагч нартай хамтран ажиллаж, шаардлагатай баримт бичгийг гаргуулж, хяналт тавих гэсэн үүргийг гаалийн бүрдүүлэлтийг буруу хийсэн, гэрээт тээвэр зуучийн байгууллагад зохих зааварчилгааг өгч ажиллаагүй зөрчил гаргасантай адилтан үзэх боломжгүй байна.

Хөдөлмөрийн гэрээний талууд ажлын байр, албан тушаал, гүйцэтгэх ажил үүргийн онцлогтой холбогдуулан ямар үйлдэл, эс үйлдэхүйг зөрчил гэж тооцохыг харилцан тохиролцон тогтоож, уг зөрчлийн тохиолдол бүрийг хөдөлмөрийн гэрээн, ажлын байрны тодорхойлолт нэрлэн заасан байхыг шаардана.

Гэтэл хариуцагч Т ХХК-аас П. Н ыг ажлын байрны тодорхойлолтод заагдаагүй ажил гүйцэтгэхдээ зөрчил гаргасан гэж үзсэн нь буруу бөгөөд гаалийн хилээр нэвтрүүлэх барааны мэдүүлэгч нь Монложистикс ворлд вайд ХХК байхад гаалийн бүрдүүлэлт буруу хийсэн гэсэн нь ойлгомжгүй байна.

Иймд нэхэмжлэгч П. Н ыг хөдөлмөрийн сахилгын зөрчил давтан гаргасан гэж үзэхээргүй байх тул түүний Т ХХК-ийн Сэлбэг нийлүүлэлтийн газарт Ложистикийн мэргэжилтний албан тушаалд эгүүлэн тогтоолгох шаардлагыг хангах үндэслэлтэй болжээ.

11. Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 127 дугаар зүйлийн 127.1 дэх хэсэгт Хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцаа нь үндэслэлгүйгээр цуцлагдсан ажилтныг эрх бүхий байгууллагын шийдвэрээр ажлын байранд нь эгүүлэн тогтоосон бол түүнд урьд нь эрхэлж байсан ажлыг нь гүйцэтгүүлж эхлүүлэх хүртэл хугацаанд өмнө нь авч байсан дундаж цалин хөлстэй тэнцэх хэмжээний олговрыг ажил олгогч нөхөн олгоно. гэж заажээ.

Нэхэмжлэгч П. Н ыг ажилд нь эгүүлэн тогтоож шийдвэрлэсэн тул түүний урьд авч байсан цалин хөлстэй тэнцэх олговрын зөрүүг олгож шийдвэрлэх нь зүйтэй.

Хөдөлмөр, нийгэм хамгааллын сайдын 2021 оны 12 дугаар сарын 06-ны өдрийн А/192 тоот тушаалын хавсралт Дундаж цалин хөлс тодорхойлох журам-ын 2.3-т зааснаар шүүх нэхэмжлэгч П. Н ы цалингийн дунджийг түүний хэрэгт авагдсан Нийгмийн даатгалын шимтгэл төлөлтийн лавлагааг үндэслэн сүүлийн гурван сарын дунджаар тооцоход 2,043,192.57 төгрөг болно. 1 сарын дундаж цалин 2,043,192.57 төгрөг болох бөгөөд 2024 оны 5 дугаар сарын 27-ны өдөр хүртэл тооцвол 14,302,348 төгрөгийг хариуцагчаас гаргуулж, нэхэмжлэгчид олгох нь зүйтэй.

Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 43 дугаар зүйлийн 43.2.7-д ажилтныг нийгмийн болон эрүүл мэндийн даатгалд албан журмаар даатгуулах, хуульд заасан хэмжээгээр шимтгэл төлөх, тайлагнах, нийгмийн болон эрүүл мэндийн даатгалын шимтгэл төлснийг баталгаажуулах гэж заасны дагуу Т ХХК-д нэхэмжлэгч П. Н ы нийгмийн болон эрүүл мэндийн даатгалын шимтгэлийг төлөх, мөн нийгмийн болон эрүүл мэндийн даатгалын дэвтэрт нөхөн бичилт хийхийг даалгах нь зүйтэй байна.

12. Иргэний хуульд зөрчил гаргасан этгээдэд хариуцлага тооцож болохыг хуульчилсан байх ба зөрчлөөс үүдэн хохирол бий болох явдлыг гэм хор учруулсан гэж үзнэ. Энэхүү хуульд заасан нөхцөл бүрдсэнээр үүсэх үүргийг шаардахад хууль бус үйлдлийн улмаас бусдын хуулиар хамгаалагдсан эрхэд хохирол учирсан байхыг шаардана.

Шүүх нэхэмжлэлийг Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 157 дугаар зүйлийн 157.2 дахь хэсэгт Гомдолд ямар аж ахуйн нэгж, байгууллага тэдгээрийн албан тушаалтны шийдвэр, үйл ажиллагаанд гомдол гаргаж байгаа, тухайн шийдвэр, үйл ажиллагаа ямар хууль тогтоомжид харшилж байгаа, түүнийг хууль бус гэж үзсэн үндэслэл, нотолгоог заана. заасны дагуу гомдлоор авч хэлэлцэж байгаа бөгөөд Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 78 дугаар зүйлд зааснаар ажил олгогчийн санаачилгаар хөдөлмөрийн гэрээг цуцалсан үндэслэлийг зөрчлөөс үүдэн хохирол бий болсон гэж үзэхгүй.

Иймд зохигчийн хооронд зөрчлийн улмаас үүсэх үүрэг үүсээгүй тул нэхэмжлэлийн энэ хэсгийг хэрэгсэхгүй болгох үндэслэлтэй байна.

13. Шүүхээс Баянгол, Хан-Уул дүүргийн иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн тамгын газрын даргын 2024 оны 4 дүгээр сарын 16-ны өдрийн А/110 дугаар тушаалын хавсралтаар батлагдсан иргэдийн төлөөлөгч П.ДНэхэмжлэгчийн цалинг өгөх хэрэгтэй. Шүүх үүнийг шийдвэрлэх байх гэж бодож байна. гэсэн нь нэхэмжлэлийн шаардлагын хангасан хэсэгтэй нийцсэн, энэ хэсгээрээ үндэслэл бүхий болжээ.

14. Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 41 дүгээр зүйлийн 41.1.5-д зааснаар гомдлоор авч хэлэлцэх хэргийн нэхэмжлэл болон түүнд холбогдох бусад шаардлага нь улсын тэмдэгтийн хураамжаас чөлөөлөгдөх бөгөөд нэхэмжлэгч П. Н ы улсын тэмдэгтийн хураамжид урьдчилан төлсөн 70,200 төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээж, нэхэмжлэлийг шүүх хангаж шийдвэрлэж байгаа тул хариуцагчаас улсын тэмдэгтийн хураамжид 874,124 төгрөг гаргуулж, улсын орлогод оруулах нь зүйтэй байна.

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 115 дугаар зүйлийн 115.2.2, 116, 118, 160 дугаар зүйлийн 160.1.1-д заасныг удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

1. Иргэний хуулийн 497 дугаар зүйлийн 497.1, 511 дүгээр зүйлийн 511.1, Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 158 дугаар зүйлийн 158.2.2-т заасныг баримтлан нэхэмжлэгч П. Н ыг Т ХХК-ийн Сэлбэг нийлүүлэлтийн газарт Ложистикийн мэргэжилтний албан тушаалд эгүүлэн тогтоож, Т ХХК-д холбогдох нэр төр, алдар хүнд, ажил хэргийн нэр хүндийг сэргээлгэх шаардлагыг хэрэгсэхгүй болгосугай.

2. Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 127 дугаар зүйлийн 127.1 дэх хэсэгт зааснаар хариуцагчаас дундаж цалин хөлстэй тэнцэх хэмжээний олговорт 14,302,348 төгрөгийг гаргуулж нэхэмжлэгч П. Н д олгосугай.

3. Хөдөлмөрийн тухай хуулийн 43 дугаар зүйлийн 43.2.7-т зааснаар нэхэмжлэгч П. Н ы төлбөл зохих нийгмийн даатгалын шимтгэлийг нийгмийн даатгалын тухай хуульд заасан хувь хэмжээгээр дээрх олговроос шимтгэл тооцохгүйгээр тооцон нийгмийн даатгалын байгууллагын төвлөрсөн харилцах дансанд шилжүүлэн, нийгмийн болон эрүүл мэндийн даатгалын дэвтэрт бичилт хийхийг Т ХХК-д даалгасугай

4. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 57 дугаар зүйлийн 56.2, 60 дугаар зүйлийн 60.1, Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.1.1, 7.1.2-т зааснаар нэхэмжлэгчээс улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 70,200 төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээж, хариуцагчаас улсын тэмдэгтийн хураамжид 874,124 төгрөг гаргуулан улсын орлого болгосугай.

5. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.2, 119.4, 119.7 дахь хэсэгт зааснаар шийдвэр танилцуулан сонсгомогц хүчинтэй болох бөгөөд зохигч, тэдгээрийн төлөөлөгч, өмгөөлөгч шийдвэрийг гарсан өдрөөс хойш 14 хоногт гардан аваагүй нь гомдол гаргах хугацааг хуульд заасан журмын дагуу тоолоход саад болохгүйг дурдаж, мөн хуулийн 120 дугаар зүйлийн 120.2 дахь хэсэгт зааснаар шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл гардан авснаас хойш 14 хоногийн дотор Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд гомдол гаргах эрхтэйг тус тус дурдсугай.

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ                                      А.ЗҮМБЭРЭЛ

ЕРӨНХИЙ ШҮҮГЧ Р.АЛТАНТУЯА

ШҮҮГЧ А.ЭНХЖАРГАЛ