МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

Нийслэл дэх Захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүх хуралдааныг Ерөнхий шүүгч Н.Дуламсүрэн длж, тус шүүхийн шүүх хуралдааны 3 дугаар танхимд нээлттэй хийсэн шүүх хуралдаанаар,

Нэхэмжлэгч: Б.А

Хариуцагч: Н З д нарын хоорондын газрын маныг хянан хэлэлцэв.

Шүүх хуралдаанд: Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Д.Ц, Г.Б, хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Б.Б, шүүх хуралдааны нарийн бичгийн д Э.Н нар оролцов.

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

1. Нэхэмжлэгч Б.Аээс Н З дд холбогдуулан Н З даргын 2023 оны 6 дугаар сарын 07-ны өдрийн ******* дугаар захирамжийг хүчингүй болгуулах-аар мж байна.

2. Н З даргын 2012 оны 4 дүгээр сарын 20-ны өдрийн Газар эзэмшүүлэх, ашиглуулах эрхийн нэр шилжүүлэх тухай ******* дугаар захирамжаар 52 иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллагын газар эзэмших, ашиглах эрхийн нэр шилжүүлэн баталгаажуулсан ба уг захирамжийн хавсралтын 11-д нэхэмжлэгч Б.Ад Б дүүргийн дугаар хорооны нутаг дэвсгэрт зогсоолын талбайн зориулалтаар 150 м2 газрыг 5 жилийн хугацаагаар эзэмшүүлэхээр шийдвэрлэж,

Н З даргын 2017 оны 12 дугаар сарын 01-ний өдрийн Газар эзэмших эрхийн гэрчилгээний хугацааг сунгах тухай дугаар захирамжаар 37 иргэн, аж ахуйн нэгж байгууллагын газар эзэмших, ашиглах эрхийн гэрчилгээний хугацааг сунгасан ба, уг захирамжийн хавсралтын 3-т Б.Ад Б дүүргийн дугаар хорооны нутаг дэвсгэрт байрлах Авто зогсоолын зориулалттай 150 м.кв газрыг 15 жилийн хугацаагаар эзэмшүүлэхээр шийдвэрлэсэн.

Улмаар Н З даргын 2023 оны 6 дугаар сарын 07-ны өдрийн Газар эзэмших эрхийг гэрчилгээг хүчингүй болгож, газар эзэмших эрхийг дуусгавар болгох тухай дугаар захирамжаар Монгол Улсын З захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж, тий удирдлагын тухай хуулийн 66 дугаар зүйлийн 66.1 дэх хэсэг, Монгол улсын нийслэл Улаанбаатар хотын эрх зүйн байдлын тухай хуулийн 22 дугаар зүйлийн 22.5 дахь хэсэг, Газрын тухай хуулийн 4 дүгээр зүйлийн 4.1.2, 4.1.4 дэх заалт, 39 дүгээр зүйлийн 39.1.4 дэх заалт, 40 дүгээр зүйлийн 40.1.5, 40.1.6 дахь заалт, Захиргааны ерөнхий хуулийн 49 дүгээр зүйлийн 49.3.1 дэх заалтыг тус тус үндэслэн Б дүүргийн дугаар хорооны нутаг дэвсгэрт авто зогсоолын талбайн зориулалтаар 150 м.кв газрыг эзэмшигч нь эзэмшил газраа 2 жил болон тээс дээш хугацаанд зориулалтын дагуу ашиглаагүй тул иргэн Б.А газар эзэмших эрхийн гэрчилгээг хүчингүй болгож, газар эзэмших эрхийг дуусгавар болгохоор шийдвэрлэсэн байна.

Үүнийг нэхэмжлэгч эс зөвшөөрч 2023 оны 8 дугаар сарын 07-ны өдөр шүүхэд нэхэмжлэл гсан байна.

4. Нэхэмжлэгч Б.А нь нэхэмжлэлийн шаардлагын үндэслэлээ: 

Газар ашиглах эрхээ авснаас хойш өнөөдрийг хүртэлх хугацаанд газрын төлбөрийн үдэгдэлгүй Газрын тухай хууль, гэрээгээр хүлээсэн үүргээ зохих ёсоор биелүүлж газраа зориулалтын дагуу ашиглаж ирсэн байна.

Дээрх цуцлагдсан 150 мкв газар нь миний өмчлөлийн газрын нэг хэсэг бөгөөд тодруулбал Н Б дүүргийн дугаар хороо З Н дүгээр гудамж 1******* нэгж талбайн дугаартай өмчлөх эрхийн 450 мкв газрын өмнө байрлах авто зогсоолын хэсэгт хамрах газар болно.

Н ерөнхий архитектор газар, Хот байгуулалт, хөгжлийн газар, Улаанбаатар дулаан сүлжээ ТӨХК, Мэдээлэл холбоо сүлжээ ХХК, Ус сувгийн удирдах газруудаас зохих барилгын зөвшөөрөл бүрэн олгогдож ингэхдээ 450мкв+150мкв нийт 600мкв миний өмчлөлийн болон эзэмшлийн газарт зөвшөөрөл олгогдож, барилгын ажил эхэлж байгаа юм.

2023 оны 07 сарын 25-ны өдөр тус газарт барилга байгууламж буулгах, нураах ажил хийгдэж байхад Н З д ******* дугаартай захирамжийг шуудангаар ирснийг гардан авч танилцаад холбогдох эрх бүхий албан тушаалтан, ажилтан нартай холбогдоод 2023 сарын 06 сарын 07-ны өдрийн газар цуцалсан захирамжийг өмнө огт мэдэгдээгүй атлаа энэ олон ажил, цаг хугацаа явагдсаны дараа яагаад мэдэгдэж байгаа тодруулахад уучлаарай бид өмнө мэдэгдээгүй үнэн та холбогдох газраа гомдлоо гна уу гэдэг хариуг утсаар өгсөн ингэж ******* дугаартай захирамж гарсан талаар мэдсэн.

Хариуцагч нь газар эзэмших эрхийг дуусгавар болгохдоо Захиргааны ерөнхий хуулийн 4.2.6-д "бусдын эрх, хууль ёсны ашиг сонирхлыг хөндсөн захиргааны шийдвэр гх тохиолдолд тэдгээрт урьдчилан мэдэгдэх, оролцоог нь хангах", 26 дугаар зүйлийн 26.1-д "захиргааны акт, захиргааны гэрээг батлан гхын өмнө эрх, хууль ёсны ашиг сонирхол нь хөндөгдөж болзошгүй этгээдэд захиргааны шийдвэр гхад ач холбогдол бүхий нөхцөл байдлын талаар тайлбар, санал гх боломж олгоно гэж тус тус заасныг зөрчиж сонсох ажиллагааг хуульд заасан журмын дагуу явуулаагүй байх бөгөөд мөн хуулийн 24 дүгээр зүйлд зааснаар бодит нөхцөл байдлыг тогтоох талаар нэг ч ажиллагаа хийгээгүйд туйлын гомдолтой байна.

Дээрх захиргааны акт нь Захиргааны ерөнхий хуулийн 93 дугаар зүйлийн 93.2-т "Энэ хуулийн 93.1-д заасан байгууллага байхгүй бол тухайн актыг гсан байгууллагад гомдол гж болно" гэж зааснаар Нэхэмжлэгчийн зүгээс дээрх хууль зүйн агуулгын хүрээнд Н з дд 2023 оны 07 сарын 31-ны өдөр хандсан боловч хариуг хэзээ өгөх нь тодорхойгүй байх учир хууль заасан хугацаанд ийнхүү шүүхэд хандаж байна. гэжээ.

Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Д.Ц шүүх хуралдаанд гсан нэмэлт тайлбартаа: ...Нэхэмжлэгч нь тухайн ман бүхий газрыг 2012 оноос хойш эзэмшиж байгаа. 2017 онд хамгийн сүүлийн байдлаар гэрээнд өөрчлөлт орсон бөгөөд 2017 он хүртэл ман бүхий газрыг ямар нэгэн зөрчилгүйгээр эзэмшиж байсан талаарх баримтууд хэргийн материалд авагдсан байгаа.

Ман бүхий газрыг зориулалтын бусаар ашигласан гэдгийг нотлох баримт хавтаст хэрэгт байхгүй.

2012 онд тус газар нэхэмжлэгчийн эзэмшилд шилжиж ирснээсээ хойш өнөөдрийг хүртэл авто зогсоолын чиглэлээр ашиглаж байгаа. 2017 оноос 2020 он хүртэл вьетнам засвар ажиллаж байсан бөгөөд уг зогсоол дээр машин байрлуулдаг. Тухайн байгууллагаар үйлчлүүлж байгаа иргэн, аж ахуйн нэгжийн ажилтнууд тухайн зогсоолд машинаа байршуулж ашигласаар ирсэн.

Тухайн талбай дээр нэхэмжлэгч барилга барьж зориулалтыг нь өөрчилсөн, нийтийн эзэмшлийн талбайг хязгаарласан зүйл байхгүй.

Гэтэл тухайн газрыг цуцлахдаа зориулалтын дагуу ашиглаагүй гэх үндэслэлийг дурдсан. Зориулалтын дагуу ашиглаагүй гэдгийг захиргааны байгууллага яаж тогтоосон, ман бүхий актыг гхдаа ямар ажиллагааг хийсэн юм бэ? Энэ нь өөрөө тодорхойгүй байна.

Захиргааны байгууллагаас мэдэгдэл хийсэн тухай, газар дээр нь үзлэг хийсэн үйл баримт байхгүй. Энэ нь Захиргааны ерөнхий хуулийн 24 дүгээр зүйлийн 24.2 дах хэсэгт заасан захиргааны шийдвэр гх оролцоог бол хангаагүй гэж одоо нэхэмжлэх ёстой асуудал үзэж үзэж байна.

2017 оны байдлаар төлбөр тооцоо нийлсэн акт дээр нэхэмжлэгч нь ман бүхий 150 м.кв газар дээр төлбөрийн үлдэгдэлгүй гэх баримт хавтаст хэрэгт авагдсан байгаа.

Өдрийн сонинд мэдээ гх байдлаар зарласан гэж хариуцагч тайлбарлаж байна. Энэ нь газрын эрхийн цуцалсантай холбоотой үр дагаврыг нийтэд мэдээлсэн. Харин нэхэмжлэгчид энэ талаар мэдээлсэн зүйл байхгүй тул хариуцагчийн тайлбар хуульд нийцэхгүй байна. гэв.

Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Г.Б шүүх хуралдаанд гсан нэмэлт тайлбартаа: ...Тухайн ман бүхий акт нь нэг иргэнд чиглэсэн бөгөөд хорь буюу тээс доош тооны этгээдийг сонсохоор бол мэдэгдлийг этгээд тус бүрд шууд хүргүүлэх, шаардлагатай тохиолдолд утас, факс, шуудан, цахим болон бусад хэлбэрээр мэдэгдэж болох бөгөөд ийнхүү мэдэгдсэнээ баримтжуулна гэсэн хуулийн зохицуулалт байна. Яагаад ий дагуу ажиллагаагаа хийгээгүй юм бэ? Нэхэмжлэгч энэ талаар мэдэгдэл хүлээж авсан бол тухайн газартай холбоотой бүхий л мэдээлэл, нотлох баримт, хариу тайлбар зэргийг гж өгөх байсан.

Тухайн газар нь авто зогсоолын зориулалттай бөгөөд ийг захирамжаар тодорхой зохицуулсан байгаа. Хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч барилга барьж тохижилт хийх байсан гэж тайлбарлаж байна. Гэтэл зогсоолын зориулалт гэдэг нь газар дээр нь зогсоол гэдгийг таних П тэмдэг болон машин зогсох газрыг тэгшилж янзлах ажиллагаа хийгдэхийг ойлгоно. Үүнийхээ дагуу ажиллагааг нэхэмжлэгч хийсэн. Шүүхээс газар дээр нь үзлэг хийсэн бөгөөд тухайн газрын хашаалсан бөгөөд газар дээр нь П тэмдэглэгээ байгаа нь үзлэгийн зургаас харагдаж байсан. гэв.

5. Хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Б.Б шүүхэд бичгээр ирүүлсэн хариу тайлбар болон шүүх хуралдаанд гсан нэмэлт тайлбартаа: ...Иргэн Б.Ад Б дүүргийн дугаар хороонд автозамын талбайн зориулалтаар 150 м.кв газрыг эзэмшүүлэхээр шийдвэрлэсэн. Нэхэмжлэгч Б.Аийн эзэмшлийн газрыг хүчингүй болгох болсныг 2022 оны 11 дүгээр сарын 11-ний өдрийн "Өдрийн сонин"-ийн №******* хэвлэлтээр зарласан, Газрын тухай хуулийн 40 дүгээр зүйлийн 40.2-т "Энэ хуулийн 40.1-д заасан үндэслэл тогтоогдвол аймаг, сум, нийслэл, дүүргийн З д эрхийн гэрчилгээг хүчингүй болгосон захирамж гж, энэ тухайгаа эрхийн гэрчилгээ эзэмшиж байсан буюу тийг барьцаалсан этгээдэд мэдэгдэнэ. гэж заасныг үндэслэн "Н Газар зохион байгуулалтын албаны 2023 оны 07 дугаар сарын 18-ны өдрийн ******* албан бичгээр танд Н З даргын ******* захирамжийг хүргүүлсэн байна.

Ман бүхий акт гарсан талаар мэдээгүй гэж тайлбарлаж байна. Захиргааны ерөнхий хуулийн 27 дугаар зүйлийн 27.2.2 дах хэсэгт Хорин нэг буюу тээс дээш тооны этгээдийг сонсохоор бол энэ хуулийн 20.1-д заасан төлөөлөгчид шууд хүргүүлэх, эсхүл тухайн орон нутагт хүргэх боломжтой хэвлэл мэдээллийн хэрэгсэл, шуудан болон тэдгээрт урьдчилан мэдэгдэх бусад хэрэгслийг ашиглан хүргүүлэх гэж заасны дагуу 2022 оны 11 дүгээр сарын 11-ний өдрийн Өдрийн сонин"-ийн №******* хэвлэлтээр зарлаж мэдэгдсэн. Үүнээс хойш тухайн этгээдүүдээс тайлбаруудыг нь авсан бөгөөд нэхэмжлэгч тайлбараа өгөх боломжтой байсан.

Газрын тухай хуулийн 40 дүгээр зүйлийн 40.1.6 дах хэсгийг Улсын Дээд шүүхийн 2008 оны 15 дугаар тогтоолоор зориулалтын дагуу газраа хоёр жил дараалан ашиглаагүй гэдгийг газар эзэмшигч тухай гэрээ хийгдсэнээс хойш хуулийн бүтэн хоёр жилийн дотор газар эзэмшигч нь тухайн газраа гэрээнд заасан нөхцөл, болзол, зориулалтын дагуу, тодорхой үйлдвэрлэл, үйлчилгээ эрхлээгүй, барилга байгууламж, зам талбай бариагүй тариалан эхлэлийн өргөлтөд байхыг ойлгоно гэж тайлбарласан байдаг.

Мөн Захиргааны ерөнхий хуулийн 27 дугаар зүйлийн 27.2.2 дах хэсэгт заасны дагуу Н Газар зохион байгуулалтын албанаас иргэн Б.Ад мэдэгдлийг хүргүүлсэн. Захирамжийг хүчингүй болгох хууль зүйн үндэслэл тогтоогдохгүй байна.Цаашид уг газрыг иргэдэд нээлттэй зам талбайн чиглэлээр ашиглуулах хүсэлтэй байна. гэв.

ҮНДЭСЛЭХ нь:

1. Шүүх энэ хэрэгт цугларсан бичгийн нотлох баримтууд, нэхэмжлэгч хариуцагч, тэдгээрийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч нараас шүүх хуралдаанд гсан тайлбар зэргийг шинжлэн судалж үнэлээд дараах хууль зүйн үндэслэлүүдээр нэхэмжлэгч Б.Аийн нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хангаж шийдвэрлэв. Үүнд:

2. Нэхэмжлэгч Б.А нь шүүхэд хандаж Н З даргын 2023 оны 6 дугаар сарын 07-ны өдрийн ******* дугаар захирамжийг хүчингүй болгуулах нэхэмжлэлийн шаардлага гж тий үндэслэлээ ...газраа зориулалтын дагуу ашигласаар ирсэн, газрын төлбөрөө хугацаандаа бүрэн төлдөг, мэдэгдэх, сонсгох ажиллагааг хийгээгүй... гэж тодорхойлсныг хариуцагч бүхэлд нь эс зөвшөөрч мж байна.

3. Хэрэгт цугларсан нотлох баримтуудаас үзвэл анх

Н З даргын 2012 оны 4 дүгээр сарын 20-ны өдрийн Газар эзэмшүүлэх, ашиглуулах эрхийн нэр шилжүүлэх тухай ******* дугаар захирамжаар Н Газрын алба, Барилга, хот байгуулалт, төлөвлөлтийн газрын дэргэдэх техникийн зөвлөлийн 2012 оны 4 дүгээр сарын 06-ны өдрийн хурлаас гсан дүгнэлтийг хянан үзээд хавсралтаар 52 /Тавин хоёр/ иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллагын газар эзэмших, ашиглах эрхийн нэр шилжүүлэн баталгаажуулсан байх ба энэ захирамжийн хавсралтын 11-д Б.Ад Б дүүргийн дугаар хорооны нутаг дэвсгэрт зогсоолын талбайн зориулалттай, 150 м2 газрыг иргэн Б.Б*******гээс нэхэмжлэгч Б.Ад шилжүүлэхээр шийдвэрлэснийг үндэслэн 2012 оны 4 дүгээр сарын 25-ны өдөр газар эзэмшүүлэх гэрээг 5 жилийн хугацаагаар байгуулсан,

Н З даргын 2017 оны 12 дугаар сарын 01-ний өдрийн Газар эзэмших эрхийн гэрчилгээний хугацаа сунгах тухай дугаар захирамжаар уг газрын эзэмших эрхийг 15 жилийн хугацаагаар сунгаж, 2017 оны 12 дугаар сарын 22-ны өдөр газар эзэмшүүлэх гэрээг 15 жилийн хугацаатай байгуулан 2018 оны 01 дүгээр сарын 31-ний өдөр******* дугаар гэрчилгээг олгосон,

2020 оны 5 дугаар сарын 27-ны өдөр Н Ерөнхий архитектор бөгөөд Хот байгуулалт, хөгжлийн газрын дас ...Монгол Улсын газар өмчлөх эрхийн ******* тоот гэрчилгээ, Н З даргын 2017 оны 12 дугаар сарын 01-ний өдрийн тоот шийдвэртэй, 1*******, ******* дугаар нэгж талбартай, Б дүүргийн -р хорооны нутаг дэвсгэрт, З Н -р гудамжны 20 тоот хашаанд Гэр бүлийн хэрэгцээний, зогсоолын зориулалтаар олгосон 450 м2, 150 м2 талбайтай газрыг үндэслэн.. Үйлчилгээний барилга барих Архитектур төлөвлөлтийн даалгавар болон бусад эрх бүхий байгууллагуудаас Техникийн нөхцөл олгосон үйл баримтууд тус тус тогтоогдсон, эдгээр үйл баримтуудын талаар хэргийн оролцогчид магүй.

Н Газар зохион байгуулалтын албаны 2023 оны 7 дугаар сарын 18-ны өдрийн ******* дугаар албан бичгээр нэхэмжлэгч Б.Ад хандан ...газар эзэмших эрхийн гэрчилгээг н З даргын 2023 оны ******* дугаар захирамжаар хүчингүй болгож, газар эзэмших эрхийг дуусгавар болгож шийдвэрлэсэн-ийг мэдэгдсэн байна.

4. Ман бүхий захиргааны акт болох Н З даргын 2023 оны 6 дугаар сарын 07-ны өдрийн Газар эзэмших эрхийн гэрчилгээг хүчингүй болгож, газар эзэмших эрхийг дуусгавар болгох тухай ******* дугаар захирамжаар Монгол Улсын З захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж, тий удирдлагын тухай хуулийн 66 дугаар зүйлийн 66.1 дэх хэсэг, Монгол Улсын нийслэл Улаанбаатар хотын эрх зүйн байдлын тухай хуулийн 22 дугаар зүйлийн 22.5 дахь хэсэг, Газрын тухай хуулийн 4 дүгээр зүйлийн 4.1.2, 4.1.4 дэх заалт, 39 дүгээр зүйлийн 39.1.4 дэх заалт, 40 дүгээр зүйлийн 40.1.5, 40.1.6 дахь заалт, Захиргааны ерөнхий хуулийн 49 дүгээр зүйлийн 49.3.1 дэх заалтыг тус тус үндэслэн Б дүүргийн дугаар хорооны нутаг дэвсгэрт автозогсоолын талбайн зориулалтаар 150 м.кв газрыг эзэмшигч нь эзэмшил газраа 2 жил болон тээс дээш хугацаанд зориулалтын дагуу ашиглаагүй гэх үндэслэлээр Б.Аийн газар эзэмших эрхийн гэрчилгээг хүчингүй болгож, газар эзэмших эрхийг дуусгавар болгожээ.

5. Газрын тухай хуулийн 39 дүгээр зүйлийн 39.1-д Газар эзэмших эрх дараахь тохиолдолд дуусгавар болно: 39.1.4-т газар эзэмших эрхийн гэрчилгээ хүчингүй болсон, 40 дүгээр зүйлийн 40.1-д Аймаг, сум, нийслэл, дүүргийн З д дараахь тохиолдолд газар эзэмших эрхийн гэрчилгээг хүчингүй болгоно:, 40.1.5-д эрхийн гэрчилгээ эзэмшигч газрын төлбөрөө хугацаанд нь бүрэн төлөөгүй, 40.1.6-д хүндэтгэн үзэх шалтгаангүйгээр гэрээнд заасан зориулалтын дагуу тухайн газраа 2 жил дараалан ашиглаагүй Захиргааны ерөнхий хуулийн 49 дүгээр зүйлийн 49.3-т Эерэг нөлөөлөл бүхий захиргааны актыг тд гомдол гх боломжгүй болсон хэдий ч дараах тохиолдолд цуцалж болно, 49.3.1-д цуцлах нөхцөлийг хууль, захиргааны хэм хэмжээний актад, эсхүл тухайн захиргааны актад заасан бол тус тус заасан.

6. Хариуцагч захиргааны байгууллагаас гсан ман бүхий актад Газрын тухай хуулийн 40 дүгээр зүйлийн 40.1.5, 40.1.6-д заасныг тус тус үндэслэсэн атлаа захирамжлах хэсэгтээ эзэмшил газраа 2 жил болон тээс дээш хугацаанд зориулалтын дагуу ашиглаагүй гэж дурдсан нь зөрчилтэй байх боловч шүүх хуралдаанд оролцсон хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчөөс эдгээрийн аль алиныг үндэслэл болгосон гэж тайлбарласан тул эдгээр заалтын аль алины тухайд дүгнэлт өгөх нь зүйтэй байна.

7. Газрын тухай хуулийн 40.1.5-д заасан эрхийн гэрчилгээ эзэмшигч газрын төлбөрөө хугацаанд нь бүрэн төлөөгүй гэх үндэслэлийн тухайд:

Газрын төлбөрийн тухай хуулийн 3 дугаар зүйлд Хууль тогтоомжийн дагуу газар эзэмшүүлэх, ашиглуулахаар шийдвэрлэсний үндсэн дээр газрыг эзэмшиж, ашиглаж байгаа Монгол Улсын иргэн...газрын төлбөр төлөгч байна. гэж, 9 дүгээр зүйлийн 1-д Газрын төлбөрийг газар эзэмших, ашиглах эрхийг улсын бүртгэлд бүртгэгдсэн буюу Улсын бүртгэлийн ерөнхий хуулийн 9.11-д заасан дундын мэдээллийн санд улсын бүртгэлийн дугаарыг оруулсан өдрөөс эхлэн тооцно. гэж тус тус заасан.

Хэрэгт цугларсан нотлох баримтуудаас үзвэл нэхэмжлэгч 2017 оны 12 дугаар сарын 22-ны өдөр хариуцагч захиргааны байгууллагатай газар эзэмшүүлэх гэрээ байгуулсан, уг гэрээний 2.2-т зогсоолын талбай зориулалтаар эзэмших нийт 150 м2 газрын төлбөрт нэгжийн үнэ 352 төг, бүгд үнэ 52800 төгрөгийг улирал бүрд 13200 төгрөгөөр хувааж төлөхөөр тохиролцсон байна.

Тчлэн нэхэмжлэгч нь өөрийн эзэмших эрх бүхий газрын төлбөрт 2016 оны 9 дүгээр сарын 02-ны өдөр 52 800 төгрөг, 2014 оны 02 дугаар сарын -ны өдөр 2 376 000 төгрөг, 2014 оны 02 дугаар сарын -ны өдөр 158 994 төгрөг, 2017 оны 6 дугаар сарын 27-ны өдөр 72 900 төгрөг, 2017 оны 6 дугаар сарын 27-ны өдөр 52 800 төгрөг, 2019 оны 12 дугаар сарын 30-ны өдөр 52 800 төгрөг, 2020 оны 4 дүгээр сарын -ны өдөр 283 200 төгрөгийг тус тус төлсөн байна.

Мөн шүүхээс шаардсаны дагуу ирүүлсэн Н газар зохион байгуулалтын албаны 2023 оны 11 дүгээр сарын 07-ны өдрийн 01-08/6053 дугаар албан бичиг, тий хавсралт болох 020230569 дүгээр төлбөрийн тооцоо нийлсэн актаас үзвэл нэхэмжлэгч нь 2018 оны гэрээгээр 52 800 төгрөг төлөх байснаас 0 төгрөг, 2018 оны алданги 26 400 төгрөг төлөхөөс 0 төгрөг, 2019 оны гэрээгээр 115 200 төгрөг төлөхөөс 52 800 төгрөгийг төлж 62 400 төгрөгийн үлдэгдэлтэй, 2019 оны алданги 26 400 төгрөг төлөхөөс 0 төгрөг, 2020 оны гэрээгээр 115 200 төгрөг төлөхөөс 283 200 төгрөгийг төлж 168 000 төгрөгийг илүү төлж, 2021 оны гэрээгээр 182 400 төгрөг төлөхөөс 0 төгрөг, 2022 оны гэрээгээр 182 400 төгрөг төлөхөөс 364 800 төгрөгийг төлж 182 400 төгрөгийг илүү төлсөн байх ба нийт 700 800 төгрөг төлж 2022 оны 12 дугаар сарын 31-ний өдрийн байдлаар төлбөрийн үлдэгдэлгүй байгааг болохыг тодорхойлсон болно.

Эдгээр үйл баримтуудаас үзвэл нэхэмжлэгч Б.А нь газар эзэмших эрх үүссэнээс хойших хугацаанд газрын төлбөрөө хугацаанд нь бүрэн төлж байсан, гэрээний талуудын хооронд тухайн асуудлаар ман үүсч байгаагүй, одоо төлбөрийн үлдэгдэлгүй болох нь тогтоогдож байхад хариуцагч захиргааны байгууллага нь Газрын тухай хуулийн 40.1.5-д заасан үндэслэлээр тий газар эзэмших эрхийг гэрчилгээг хүчингүй болгосон нь хууль зүйн үндэслэлгүй гэж шүүх дүгнэв.

8. Нэхэмжлэгчийг Газрын тухай хуульд зааснаар хүндэтгэн үзэх шалтгаангүйгээр гэрээнд заасан зориулалтын дагуу тухайн газраа 2 жил дараалан ашиглаагүй гэх үндэслэлээр тий газар эзэмших эрхийн гэрчилгээг хүчингүй болгож байгаа нөхцөлд Газрын тухай хуулийн 40.1 дүгээр зүйлийн 40.1.6 дахь заалт нь нэгдүгээрт гэрээнд заасан зориулалтын дагуу тухайн газраа 2 жил дараалан ашиглаагүй байх, хоёрдугаарт ийнхүү ашиглаагүй нь хүндэтгэн үзэх шалтгаангүй байх-ыг шаардана.

Өөрөөр хэлбэл дээрх хоёр нөхцөл хамт бүрдсэн тохиолдолд Газрын тухай хуулийн 40.1.6-д заасан зохицуулалт хэрэглэгдэх бөгөөд энэ тохиолдолд хариуцагч нь нэхэмжлэгчийг тухайн газраа 2 жил дараалан ашиглаагүй нь хүндэтгэн үзэх шалтгаантай эсэхийг шалгаж тогтоосны үндсэн дээр тухайн шийдвэрийг гх учиртай.

Тчлэн Захиргааны ерөнхий хуулийн 4 дүгээр зүйлийн 4.2-т Захиргааны үйл ажиллагаанд дараах тусгай зарчмыг баримтална:, 4.2.5-д зорилгодоо нийцсэн, бодит нөхцөлд тохирсон, шийдвэр нь үндэслэл бүхий байх;, мөн хуулийн 24 дүгээр зүйлийн 24.1-д Захиргааны байгууллага захиргааны шийдвэр гх ажиллагаанд хамаарах бодит нөхцөл байдлыг тогтооно, 24.2-т Энэ хуулийн 24.1-д заасан бодит нөхцөл байдлыг тогтооход ач холбогдол бүхий шаардлагатай ажиллагаа хийх, нотлох баримтыг цуглуулах, үнэлэх үүргийг захиргааны байгууллага хүлээнэ., 24.4-т Тухайн захиргааны шийдвэр гх ажиллагаанд хамааралтай тохиолдол бүрийн үндэслэлийг захиргааны байгууллага нарийвчлан шинжлэн судлах үүрэгтэй бөгөөд оролцогчийн хувьд ач холбогдол бүхий нөхцөл байдлыг тогтооно гэж тус тус заасан.

Хуулийн дээр дурдсан заалтуудаас үзвэл хариуцагч захиргааны байгууллага захиргааны актыг гхын өмнө тухайн актад хамааралтай тохиолдол бүрийн үндэслэлийг, тухайлбал эзэмших эрх үүссэнээс хойш тухайн газрын хувьд үйл ажиллагаа явуулсан эсэх, явуулаагүй бол энэ нь хүндэтгэн үзэх шалтгаантай байсан эсэхийг нарийвчлан тогтоох үүрэгтэй байхад хариуцагч захиргааны байгууллага энэ үүргээ биелүүлээгүй атлаа хүндэтгэн үзэх шалтгаангүйгээр гэрээнд заасан зориулалтын дагуу тухайн газраа 2 жил дараалан ашиглаагүй гэж дүгнэн нэхэмжлэгч Д.Аийн газар эзэмших эрхийг хүчингүй болгосон нь үндэслэлгүй, тухайн захиргааны актыг зорилгодоо нийцсэн гэж үзэх боломжгүй байна.

Шүүхээс хийсэн үзлэгийн явцад нэхэмжлэгч Б.А нь өөрийн өмчлөлийн газар дээрээ төрийн захиргааны эрх бүхий байгууллагуудаас зохих зөвшөөрлүүдийг авч барилгын ажлаа эхлүүлсэн, харин мж буй /автозогсоолын зориулалттай 150 м2/ газрыг анх олгосон зориулалт болох автозогсоолын зориулалтыг өөрчлөөгүй, анхнаасаа автозогсоол байсан нь хэвээр байхад нэхэмжлэгчийг гэрээнд заасан зориулалтын дагуу тухайн газраа 2 жил дараалан ашиглаагүй гэж үзэх, улмаар энэ нь хүндэтгэн үзэх шалтгаангүй байсан гэж дүгнэх боломжгүй, энэ тохиолдолд хариуцагчийн гсан захиргааны акт хууль зүйн үндэслэлгүй.

Өөрөөр хэлбэл хариуцагч тухайн захиргааны акт гхын өмнө нөхцөл байдлыг тогтоолгүй шууд Газрын тухай хуулийн 40.1.6-д заасныг баримтлан нэхэмжлэгчийн газар эзэмших эрхийн гэрчилгээг хүчингүй болгосон нь хууль зүйн үндэслэлгүй, ман бүхий захиргааны акт бодит нөхцөлд тохироогүй, уг хууль бус шийдвэрийн улмаас нэхэмжлэгчийн эрх, хууль ёсны ашиг сонирхол зөрчигдсөн байна гэж шүүх дүгнэв.

9. Захиргааны ерөнхий хуулийн 26 дугаар зүйлийн 26.1-д.Захиргааны акт, захиргааны гэрээг батлан гхын өмнө эрх, хууль ёсны ашиг сонирхол нь хөндөгдөж болзошгүй этгээдэд захиргааны шийдвэр гхад ач холбогдол бүхий нөхцөл байдлын талаар тайлбар, санал гх боломж олгоно гэж, 26.2-т Энэ хуулийн 26.1-д заасан оролцогчоос тайлбар, санал авах ажиллагааг сонсох ажиллагаа гэнэ, мөн хуулийн 27 дугаар зүйлийн 27.2-т Сонсох ажиллагааны талаарх мэдэгдлийг эрх, хууль ёсны ашиг сонирхол нь хөндөгдөж байгаа этгээдэд дараах байдлаар хүргүүлнэ, 27.2.2-т хорин нэг буюу тээс дээш тооны этгээдийг сонсохоор бол энэ хуулийн 20.1-д заасан төлөөлөгчид шууд хүргүүлэх, эсхүл тухайн орон нутагт хүргэх боломжтой хэвлэл мэдээллийн хэрэгсэл, шуудан болон тэдгээрт урьдчилан мэдэгдэх бусад хэрэгслийг ашиглан хүргүүлэх. гэж тус тус заасан.

Нэхэмжлэгч нь захиргаа газар эзэмших эрхийг хүчингүй болгох тухайгаа хуульд заасан журмын дагуу мэдэгдээгүй гэх үндэслэл дурдан мсан, хэрэгт цугларсан нотлох баримтуудаар хариуцагч захиргааны байгууллага нь Өдрийн сонин-ы 2022 оны 11 дүгээр сарын 11-ний өдрийн ******* /7087/ дугаарт зар нийтлүүлэхдээ ...Газрын тухай хуулийн 40.1.5, 40.1.6-д заасан үндэслэл тогтоогдож байна, 11 сарын 19-ний дотор 305 дугаар өрөөнд ирэх-ийг мэдэгдсэн, уг жагсаалтын 2-т иргэн Б.А гэж бичсэн байх хэдий ч энэ нь Захиргааны ерөнхий хуулийн 27.2.2-т заасан үндэслэлд хамаарахааргүй байна.

Өөрөөр хэлбэл энэ заалт нь нэг захиргааны актаар 21 буюу тээс дээш тооны этгээдийн эрх, хууль ёсны ашиг сонирхол хөндөгдөж болзошгүй тохиолдолд тэдэнд тайлбар, санал гх боломж олгож мэдэгдэл хүргүүлэх агуулгатай, харин ман бүхий захиргааны акт нь зөвхөн нэхэмжлэгч Б.Ад хаяглагдсан тул тд Захиргааны ерөнхий хуулийн 27.2.2-т зааснаар мэдэгдэл хүргүүлсэн нь хууль бус, энэ талаарх хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн тайлбарыг хүлээж авах боломжгүй.

Иймд дээр дурдсан хууль зүйн үндэслэлүүдээр нэхэмжлэгчийн газар эзэмших эрхийн гэрчилгээг хүчингүй болгосон Н З даргын 2023 оны 6 дугаар сарын 07-ны өдрийн Газар эзэмших эрхийн гэрчилгээг хүчингүй болгож, газар эзэмших эрхийг дуусгавар болгох тухай ******* дугаар захирамж нь хууль бус, уг хууль бус захиргааны актын улмаас нэхэмжлэгчийн эрх, хууль ёсны ашиг сонирхол зөрчигдсөн байх тул уг захирамжийг бүхэлд нь хүчингүй болгох нь зүйтэй гэж шүүх дүгнэв.

Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 6 дугаар зүйлийн 6 дугаар зүйлийн 6.1, 6.3, 6.3.1, 6.3.12-т заасныг удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

1. Захиргааны ерөнхий хуулийн 24 дүгээр зүйлийн 24.4, Газрын тухай хуулийн 40 дүгээр зүйлийн 40.1.5, 40.1.6-д заасныг тус тус баримтлан нэхэмжлэгч Б.Аийн нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хангаж, Н З даргын 2023 оны 6 дугаар сарын 07-ны өдрийн Газар эзэмших эрхийн гэрчилгээг хүчингүй болгож, газар эзэмших эрхийг дуусгавар болгох тухай ******* дугаар захирамжийг бүхэлд нь хүчингүй болгосугай.

2. Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 48 дугаар зүйлийн 48.1 дэх хэсэгт зааснаар нэхэмжлэгчээс улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 70200 төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээж, хариуцагчаас 70200 төгрөг гаргуулж нэхэмжлэгчид олгосугай.

3. Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 114 дүгээр зүйлийн 114.1-д заасны дагуу хэргийн оролцогчид, тэдгээрийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч, өмгөөлөгч нь шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл шийдвэрийг гардан авсан өдрөөс хойш 14 хоногийн дотор давж заалдах журмаар гомдол гх эрхтэй.

 

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ, ЕРӨНХИЙ ШҮҮГЧ Н.ДУЛАМСҮРЭН