МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

 

Дорноговь аймаг дахь Сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн  шүүгч Д.Адъяасүрэн даргалж,

Нарийн бичгийн дарга Б.Бүжмаа

Улсын яллагчаар хяналтын прокурор А.Дүүрэнбилэг,

Шүүгдэгчийн өмгөөлөгч Ю.Нямсүрэн

Хохирогч У.Дашдаваа нарыг оролцуулан тус шүүхийн шүүх хуралдааны танхимд нээлттэй хийж, Дорноговь  аймгийн Цагдаагийн газраас хялбаршуулсан журмаар мөрдөн байцаалт явуулж,  аймгийн Прокурорын газраас Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэгт холбогдуулан яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн Янжинхийнхэн овогт Амарсайханы Алтанхуягт холбогдох эрүүгийн 1719001020054 дугаартай хэргийг 2017 оны 11 сарын 06-ны өдөр хүлээн авч 2017 оны 11 сарын 09-ны өдөр хянан хэлэлцэв.

 

Шүүгдэгчийн биеийн байцаалт:

 

Монгол Улсын иргэн 1995 оны 07 дугаар сарын 18-ны өдөр Дорноговь аймгийн Сайншанд суманд төрсөн, 22 настай, эрэгтэй, бүрэн дунд боловсролтой, мэргэжилгүй, Гантулга ХХК-д туслах ажилтан, ам бүл 5,ээж ,аав, 2 дүүгийн хамт  Дорноговь аймгийн Сайншанд сум 3 дугаар баг, Мааньзавын 7-70 тоотод оршин суух, урьд Дорноговь аймаг дахь сум дундын Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн 2017 оны 03 дугаар сарын 21-ний өдрийн 40 дугаартай шийтгэх тогтоолоор Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 145 дугаар зүйлийн 145.1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцож, мөн хуулийн 71 дүгээр зүйлийн 71.1 дэх хэсэгт зааснаар эрүүгийн хариуцлагаас чөлөөлж байсан, хэрэг хариуцах чадвартай Янжинхийнхэн овогт Амарсайханы Алтанхуяг /ЕЮ95071834/

 

Холбогдсон хэргийн талаар /прокурорын яллах дүгнэлтэнд/

 

Шүүгдэгч А.Алтанхуяг нь Дорноговь аймгийн Сайншанд сумын 3 дугаар баг 1-10 тоотод хохирогч У.Дашдаваатай хувийн таарамжгүй харьцааны улмаас маргалдан улмаар толгой тус газарт нь цохиж эрүүл мэндэд нь хөнгөн хохирол учруулсан гэмт хэрэгт холбогджээ.

 

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

 

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт оролцогч талуудын шүүгдэгчийн гэм буруугийн талаар хэлэлцүүлсэн дараах нотлох баримтууд болох:

 

Шүүгдэгч А.Алтанхуягийн шүүхийн хэлэлцүүлэгт өгсөн: “Ажлаасаа буугаад очиход хадам эцэг, Дашдаваа ах хоёр 1 шил архи уугаад байж байсан. Би гэр лүүгээ яваад эргэж ирэхэд хадам аав яваад архи аваад ир гэхээр нь авчирч өгсөн. Хадам аав манай охинд гар хүрсэн байна гэж хэлсэн. Тэгэхээр нь би хэзээ тэгсэн юм гэж эхнэр лүүгээ хэлэхэд  өндөр дуугаар хэллээ гээд хадам аав уурласан. Тэр үед Дашдаваа ах миний хөлөөс зуураад, зодуулж байж тавина гээд байсан. Би зүгээр бай гэхэд салахгүй болохоор нь нүүр лүү нь нэг удаа өшиглөсөн ” гэсэн мэдүүлэг,

 

Хохирогч У.Дашдаваагийн шүүхийн хэлэлцүүлэгт өгсөн: “Тухайн үед хуурай ах Цогбадрахад хөрзөн авчирч өгсөн. Тэгээд нэг шил архи задлахаар нь архи уусан. Хүргэн нь ирэхэд дахин нэг шил архи авахуулсан. Тэр архинаас нэг их уугаагүй дээрээс нь ганц, хоёр л уусан байх. Тэгж байтал энэ хажуунаас өшиглөсөн.  Нэг мэдэхэд эмнэлэг, цагдаа болсон байсан. Өмнө нь зодож байсан. Хохирол гаргуулна ”гэсэн мэдүүлэг,

 

           Хохирогч У.Дашдаваагийн мөрдөн байцаалтанд өгсөн: “....би өнгөрсөн 2017 оны 10 дугаар сарын 04-ний өдөр Цогбадрах гэх хуурай ахындаа Алтанширээ сумаас өөрийнхөө гэрээс хөрзөн авч ирсэн юм. Тэгээд Цогоо ах авгайтайгаа хөрзөнгөө миний машинаас буулгасан юм. Тэгээд Цогоо ах хоёр шил архи аваад Цогоо ах бид хоёр хувааж ууцгаасан. Тэгээд зүгээр сууж байтал Алтанхуяг намайг өшиглөсөн ... тэгээд би цохиулахгүй гээд хөлнөөс нь зууртал миний нүүр лүү өшиглөсөн. Би гомдолтой байна зүгээр байж байгаад зодуулсан...” гэсэн мэдүүлэг,

 

              Гэрч Г.Цогбадрахын мөрдөн байцаалтанд өгсөн: “....Миний хуурай дүү болох Дашдаваа манай хашаанд хөрзөн авчирч буулгасан юм. Тэгээд би яаж зүгээр байх вэ гэж бодоод 0.75 литрийн Ерөөл гэсэн нэртэй архинаас авч тэр архинаас хувааж уусан. Тэр үед манай хүргэн хүү Алтанхуяг манай охин Наранцэцэгтэй хамт байсан ба Дашдаваа дахиад нэг шил юм ууя гээд Алтанхуягийг дэлгүүр явуулсан ирэхдээ өөрийн аав Жаргалсайхантай ирсэн тэгээд Жаргалсайхан, Дашдаваа бид гурав архиа хувааж ууж байсан. Тэгээд би Жаргалсайханг өмнө нь танай хүү манай охин Наранцэцэгт гар хүрч байсан юм уу гэж асуутал юу яриад байгаа юм гээд Алтанхуяг хэлсэн ба дараа нь эхнэрээсээ би чамд гарч хүрч байсан юм уу гээд чанга дуугаар хэлэхээр нь миний уур хүрээд юу яриад байгаа юм чи гэж хэлсэн. Тэгтэл Дашдаваа нэлээн согтчихсон чи миний ахын өөдөөс яагаад томроод байгаа юм бэ гээд Алтанхуягт хэлтэл танд хамаагүй гэж хэлсэн тэгтэл Дашдаваа Алтанхуягийн өмнө нь сөхөрчихөөд хөлнөөс нь хоёр гараараа зуураад байгаад байсан тэгтэл Алтанхуяг тавиач гээд татаад нүүр лүү нь хөлөөрөө нэг удаа өшиглөсөн ийм л зүйл болсон...” гэсэн мэдүүлэг,

 

             Гэрч М.Жаргалсайханы мөрдөн байцаалтанд өгсөн: “....Дашдаваа, Цогоо, бид гурав хоёр шил архи хувааж ууцгаасан тухайн үед би их хэмжээний согтолттой байсан болохоор юу ч санахгүй байна. Би Алтанхуягийн ээж Амарсайхантай 2 настай байхад нь хамтран амьдарч байсан. Алтанхуяг нь миний төрсөн хүүгээс өөрцгүй  Алтанхуяг нь одоо доороо 2 дүүтэй. Миний хүү Ерөнхий боловсролын нэгдүгээр сургуулийн 9 дүгээр ангийг төгссөн. 2012 онд Сүхбаатар аймгийн Онгон сумын 0184 дүгээр ангид алба хаасан юм. Миний хүү Алтанхуяг нь их түргэн ууртай, хүнтэй нийтэч хэлье гэснээ хэлчихдэг хүүхэд байгаа юм...” гэсэн мэдүүлэг /хх-ийн 39-40 дүгээр хуудас/

 

Дорноговь аймгийн Шүүхийн шинжилгээний албаны 2017.10.06-ны өдрийн 326 дугаартай  шинжээчийн дүгнэлт /хх-ийн 11/

Шинжилгээ хийх шинжээч томилох тогтоол /хх-ийн 10 /

           Ял шийтгэгдсэн эсэхийг шалгах хуудас /хх-28/ зэргийг шинжлэн судлав.

 

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт шинжлэн судалсан дээрх нотлох баримт нь энэ хэрэгт хамааралтай, эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасан үндэслэл журмын дагуу цуглуулж, бэхжүүлсэн, хэрэг хянан шийдвэрлэхэд хангалттай байна гэж шүүх үзэв.

 

Шүүгдэгч  А.Алтанхуяг нь хохирогч У.Дашдаваатай 2017 оны 10 сарын 04-ний өдөр хадам аав Г.Цогбадрахын гэрт хувийн таарамжгүй харьцааны улмаас маргалдснаас нүүр лүү нь өшиглөж эрүүл мэндэд нь хөнгөн хохирол учруулсан  гэмт хэргийг үйлдсэн гэм буруутай болох нь шүүгдэгч, хохирогч нарын  шүүхийн хэлэлцүүлэгт өгсөн мэдүүлэг, гэрч Г.Цогбадрахын мөрдөн байцаалтанд өгсөн мэдүүлэг  болон 326 тоот шинжээчийн дүгнэлт, шинжээч эмчийн мөрдөн байцаалтанд өгсөн мэдүүлэг, яаралтай тусламжийн хуудас, хэрэгт цугларсан болон шүүх хуралдаанаар хэлцэгдсэн бичгийн бусад нотлох баримтаар нотлогдож тогтоогдлоо.

 

Шүүгдэгч А.Алтанхуягт прокуророос Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1-д заасан гэмт хэрэгт холбогдуулан яллах дүгнэлт үйлдэж, хэргийг хялбаршуулсан журмаар шийдвэрлүүлэхээр ирүүлжээ.

 

Шүүгдэгч А.Алтанхуягт холбогдох хэргийг прокуророос Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 17.5 дугаар зүйлд зааснаар хялбаршуулсан журмаар шийдвэрлүүлэхээр ирүүлсэн бөгөөд  шүүгдэгч нь гэмт хэрэг үйлдсэн нь нотлох баримтаар нотлогдсон, гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруугаа сайн дураараа хүлээн зөвшөөрсөн  байх тул шүүгдэгч А.Алтанхуягийг хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учруулсан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцож, хариуцлага хүлээлгэх үндэслэлтэй байна гэж үзлээ.

 

Хохирогч У.Дашдаваагийн биед олон тооны зулгаралт гэмтэл тогтоогдсон талаар 326 тоот шинжээчийн дүгнэлтээр тогтоогдсон боловч  дээрх гэмтлүүд нь гэмтлийн хөнгөн зэрэгт хамаарах нь шинжээчийн дүгнэлт, мөрдөн байцаалтанд өгсөн мэдүүлэг зэргээр тогтоогдож байх тул Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1-д зааснаар прокуророос яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн нь  үндэслэлтэй байна гэж шүүх үзлээ. Шүүхийн хэлэлцүүлэгт хохирогч У.Дашдаваа нь одоо хавиргаар хөндүүрлэж өвдөнө гэж мэдүүлж байх боловч энэ талаар гэмтлийн зэрэг тогтоогдоогүй байна.

 

Хохирогч У.Дашдаваа нь 500000 төгрөг нэхэмжлэх талаараа шүүх хуралдаанд мэдүүлж байх боловч энэ талаарх нотлох баримтыг шүүхэд гаргаж ирүүлээгүй, холбогдох баримт хэрэгт хавсаргагдаагүй ба хавтаст хэргийн 12 дугаар талд яаралтай түргэн тусламжинд 16200 төгрөгийн төлбөр төлсөн байх тул гаргуулж олгохоор шийдвэрлэв.

 

Шүүгдэгч А.Алтанхуяг нь энэ хэрэгт цагдан хоригдсон хоноггүй ба хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдан ирсэн зүйлгүй,  иргэний бичиг баримт шүүхэд хураагдаж ирээгүй болохыг  дурдах нь зүйтэй гэж үзлээ.

 

Шүүгдэгчид ял шийтгэл оногдуулахдаа хувийн байдал, гэмт хэрэг гарсан шалтгаан нөхцөл зэргийг харгалзан үзлээ.