Нийслэл дэх Захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн Шийдвэр

2023 оны 12 сарын 14 өдөр

Дугаар 128/ШШ2023/0978

 

МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

 

Нийслэл Захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүх хуралдааныг Ерөнхий шүүгч Н.Дуламсүрэн лж, шүүгч Ц.Мөнхзул, шүүгч Л.Өлзийжаргал нарын бүрэлүүнтэй тус шүүхийн шүүх хуралдааны 2 д танхимд нээлттэй хийсэн шүүх хуралдаанаар,

Нэхэмжлэгч: Г.Б,

Хариуцагч: Н З

Хариуцагч: Б дн З

Хариуцагч: Б д У б

Гуравдагч этгээд: Д.А

Гуравдагч этгээд: Э.А

Гуравдагч этгээд: Н.Г нарын хоорондын газар олгосон захирамж болон газрын өмчлөгчөөр бүртгэсэн бүртгэлийг хүчингүй болгуулахтай холбоотой маргааныг хянан хэлэлцэв.

Шүүх хуралдаанд: нэхэмжлэгч Г.Б, нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Д.Т, нэхэмжлэгчийн өмгөөлөгч Б.Ттөгс, хариуцагч Б дн З даргын итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Д.Ж, хариуцагч Б дн У б хэлтсийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Т.Г, хариуцагч У б ерөнхий газрын итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Б.О, хариуцагч Н З даргын итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Ц.Л, гуравдагч этгээд Д.А, Э.А нарын итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Х.Л, гуравдагч этгээд Н.Гын итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч У.Т иргэдийн төлөөлөгч Б.Г, шүүх хуралдааны нарийн бичгийн Э.Н нар оролцов.

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

1. Нэхэмжлэгч Г.Баас Н З , Б дн З , Б д У б т холбогдуулан Б дн З даргын 2005 оны 07 д сарын 20-ны өдрийн дүгээр захирамжийн Д.А холбогдох хэсэг, Н З даргын 2006 оны д захирамжийн Д.А холбогдох хэсэг, Б дн У б хэлтсийн д Б дн дүгээр , 1 дүгээр гудамж, д газрын өмчлөгчөөр Д.Аг бүртгэсэн бүртгэл, Д.А, Т.А нарын Ү-22040100 дтай 80.96 м.кв үл хөдлөх эд хөрөнгийн гэрчилгээг, Н.Гын Ү-22040100 дтай 80.96 м.кв үл хөдлөх хөрөнгийн гэрчилгээг тус тус хүчингүй болгуулах -аар маргаж байна.

2. Нэхэмжлэгч Г.Б нь шүүхэд анх ирүүлсэн нэхэмжлэл болон нэхэмжлэлийн нэмэгдүүлсэн шаардлагын үндэслэлээ: ...нэхэмжлэгч.Г.Б нь маргаан бүхий газарт 1998 онд Б дн д , тоотод гэр бүлээрээ бууж, уг газрыг хашаалж амьдарч байсан. Газрын албанд өргөдлөө өгч 1999 оны 12 д сарын -ны өдрийн тоот шийдвэрээр газраа эзэмшиж эхэлсэн. Улмаар 103 м.кв үл хөдлөх хөрөнгө барьж, дтай гэрчилгээ авсан. Б дн З даргын тоот шийдвэрээр 467 м.кв газар эзэмших эрхтэй болох нь тогтоогдсон. Төрийн байгууллагын хайнга, буруутай үйл ажиллагаанаас болж Б дн г жижиглэн хуваах үед Г.Бийн эзэмшил ашиглалтад байсан газрыг Газрын тухай хуулийн 31 дүгээр зүйлийн 31.3-д заагдсаныг зөрчин Б дн З даргын 2005 оны 07 д сарын 22-ны өдрийн дүгээр захирамжаар Д.А давхцуулан олгосон нь өнөөдрийн маргааныг үүсгэсэн.

Гуравдагч этгээд болох Д.А нь Газрын тухай хуулийн 32 д зүйлд заагдсанаар хүсэлт гаргахдаа манай үл хөдлөх хөрөнгө байгаа газарт мэдсээр байж хуваагдаж, шинээр хаягжилт хийж буйг далимдуулан газар эзэмших эрх олж авсан нь шу бус үйлдэл болсон. Өөрөөр хэлбэл Д.А нь Үндсэн хуульд заагдсан өмч хөрөнгийг шуар олж авах, хэн нэгний эрхийг хөндөхгүйгээр өмчлөгч болох шаардлагыг ноцтой зөрчсөн. Нийслэл захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн 2020 оны 03 д сарын 18-ны өдрийн д шийдвэрээр Г.Бийн 467 м.кв газар эзэмших эрхтэй болохыг тогтоож Д.Агийн эзэмшил газар нь Г.Бийн эзэмшлийн газартай давхацсан болохыг тогтоосон. Газрын тухай хуулийн 4 дүгээр зүйлийн 4.1.3-т газар өмчлөх, эзэмших, ашиглахад шу ёс, тэгш байдлыг хангах гэж заасан зарчмыг зөрчиж Г.Бийн эзэмшлийн 467 м.кв газарт давхцуулан Д.А газар олгосон захирамжийг хүчингүй болгуулахаар шаардах эрхтэй гэж үзэж байна.

Н З даргын 2006 оны д захирамжийн Д.А холбогдох хэсгийг хүчингүй болгуулах шаардлагын үндэслэлийн тухайд: Д.А нь Г.Бийн эзэмшил, өмчлөлд буй эд хөрөнгийг хууль бусаар эзэмшилдээ авч улмаар Н З 2006 оны д захирамжаар Д.А газар өмчлүүлэх шийдвэр гаргасан нь Б дн газрын албаны буруутай үйлдлийг зөвтгөх боломжгүй. Б дн З даргын дүгээр захирамж буруутай гарсныг Н З мэ боломжгүй байсан гэх тайлбар нь Д.А газар өмчлүүлэх шийдвэрийг зөвтгөх үндэслэл болохгүй.

Б дн У б хэлтсийн дтай Б дн дүгээр ,  1 дүгээр гудамж д газрын өмчлөгчөөр Д.Аг бүртгэсэн бүртгэл, Д.А, Т.А нарын Ү-22040100 дтай 80.96 м.кв үл хөдлөх хөрөнгийн гэрчилгээг тус тус хүчингүй болгуулах шаардлагын үндэслэлийн тухайд: Маргаан бүхий газарт бусдын эд хөрөнгө байгааг мэдсээр байж, өөрөө шуар олж аваагүй, хөрөнгө оруулаагүй гэдгээ ухамсарлаж байгаа атал Д.А нь маргаан бүхий эд хөрөнгийг у бүртгэлд бүртгүүлсэн нь хууль бус үйлдэл болсон. Энэ ч утгаараа Д.А нь дээрх маргаан бүхий хөрөнгөнд у бүртгэл хийлгэж өмчлөгч болсон нь У б ерөнхий хуулийн 14 дүгээр зүйлийн 14.4-т У бүртгэлд бүртгүүлэхээр хүсэлт гаргаж байгаа этгээд нь бүртгүүлэхээр мэдүүлж байгаа эрхийн нотлох баримтын бүрэн гүйцэт үнэн зөв гаргаж өгөх тэй бөгөөд энэ үүргээ биелүүлээгүйн улмаас бусдад учруулсан хохирлыг нөхөн төлнө гэж заасны дагуу үнэн зөв бүртгэл хийлгэх үүргээ биелүүлээгүй байх тул уг бүртгэлийг хүчингүй болгуулахаар шаардах эрхтэй гэж үзэж байна.

Б д У б хэлтсийн дтай Б дн дүгээр , 1 дүгээр гудамж д газрын өмчлөгчөөр Н.Гыг бүртгэсэн бүртгэл, Н.Гын Ү-22040100 дтай 80.96 м.кв үл хөдлөх хөрөнгийн гэрчилгээг тус тус хүчингүй болгуулах шаардлагын үндэслэлийн тухайд: Нийслэл захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн 2020 оны 03 д сарын 18-ны өдрийн д шийдвэр гарсныг, мөн маргаан бүхий газар, үл хөдлөх хөрөнгийн бүртгэлийг хүчингүй болгуулахаар шаардаж байгааг Д.А, Т.А нар маш сайн мэдэж байсан. Д.А нь маргаан бүхий хөрөнгийг бусдад шилжүүлчихвэл Г.Б хохино гэсэн сэдлээр маргаан бүхий газар, түүний дээрх 80.96 м.кв үл хөдлөх хөрөнгийг Н.Гт шилжүүлж өмчлөгчийг өөрчилсөн байна. Маргаантай эд хөрөнгийг бусдад санаатай шилжүүлж байгаа үйлдэл нь буруутай үйлдлээ хаацайлах гэсэн оролдлого бөгөөд бусдын эрхийг зөрчсөн эд хөрөнгийн у бүртгэлийг хүчингүй болгох ёстой. Харин Н.Г нь эд хөрөнгө худалдан авснаас учирсан хохирлоо Д.Агаас шаардах эрхтэй гэж үзэж байна.

Иймд Б дн З даргын 2005 оны 07 д сарын 20-ны өдрийн дүгээр захирамжийн Д.А холбогдох хэсэг, Н З даргын 2006 оны д захирамжийн Д.А холбогдох хэсэг, Б дн У б хэлтсийн дтай Б дн дүгээр , , 1 дүгээр гудамж д газрын өмчлөгчөөр Д.Аг бүртгэсэн бүртгэл, Д.А, Т.А нарын Ү-22040100 дтай 80.96 м.кв үл хөдлөх хөрөнгийн гэрчилгээг, Б д У б хэлтсийн дтай Б дн  дүгээр , , 1 дүгээр гудамж тоот газрын өмчлөгчөөр Н.Гыг бүртгэсэн бүртгэл, Н.Гын Ү-22040100 дтай 80.96 м.кв үл хөдлөх хөрөнгийн гэрчилгээг тус тус хүчингүй болгож, зөрчигдсөн эрхийг хамгаалж өгнө үү гэжээ.

3. Хариуцагч Н З даргын итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч шүүхэд бичгээр ирүүлсэн тайлбартаа: ... Н З даргын 2006 оны д захирамж нь Монгол У иргэнд газар өмчлүүлэх тухай хуулийн 12 д зүйлийн 1.3 дахь заалт болон холбогдох хууль тогтоомжийн хүрээнд өмчлүүлэх тухай гарсан шийдвэр байна. Иргэн Ж.Т нь 2008 оны 11 дүгээр сарын 06-ны өдөр өөрсдийн өргөдөл дээрээ ны З даргын тодорхойлолт хийлгэж эрх бүхий байгууллагаар кадастрын зураг хийлгүүлж хүсэлт гаргасны дагуу дн газар зохион байгуулагч судлан үзэж Б дн З даргын 2008 оны 08 д сарын 29-ний өдрийн 263 д захирамжаар ийн 1- тоот хаягт амины хашааны зориулалтаар 3 м.кв талбай бүхий газрыг иргэн Ж.Тт эзэмшүүлж улмаар 2009 онд Н З даргын 29 тоот захирамжаар Монгол У иргэнд газар өмчлүүлэх тухай хуулийн 12 д зүйлийн 1.3 дахь заалтын дагуу газар өмчлүүлэх тухай шийдвэр гаргасан гэжээ.

4. Хариуцагч Б дн З даргын итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Д.Ж шүүхэд бичгээр ирүүлсэн тайлбартаа: ...Дн З даргын 2005 оны 07 д сарын 20-ний өдрийн Газар эзэмшүүлэх эрх олгох тухай дүгээр захирамжаар тус дн 2 д , 8-******* тоот хаягт газар эзэмших эрхийг Д.А олгосон байна Нэхэмжлэгч Г.Бийн хувьд Нийслэл захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн 2020 оны 03 д сарын 18-ны өдрийн дтай шийдвэрийн үндэслэх хэсэгт зааснаар ...2000 оны 08 д сарын 14-ний өдрийн Газар ашиглах эрх олгох тухай д захирамжаар -ийн тоотод эрхийн гэрчилгээ олгохоор шийдвэрлэсэн боловч газрын болон захирамжийн хувийн хэрэг хадгалагдаагүй, ...Г.Бийн 2000 онд хашаалсан гэх газар нь бодит байдал дээр 800 м.кв бус харин 467 м.кв талбайтай болох нь тус тус тогтоогдсон байна гэж дүгнэсэн. Гуравдагч этгээд Ж.Тын эзэмшиж байсан Б дн дүгээр ийн 1- тоот 3 м.кв газрын эзэмших эрхийг цуцалсан байна. Н Иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлын 2010 оны Хороодын бүтэц зохион байгуулалтад өөрчлөлт оруулах тухай д тогтоолоор Б дн д шинээр байгуулагдсан бөгөөд Д.Агийн эзэмшиж буй газар нь д ийн 13- тоот хаяг болсон. Эдгээр нөхцөл байдлаас харахад газрын давхцал дын зохион байгуулалтын явцад арилсан бөгөөд Газрын тухай хуулийн 4 дүгээр зүйлийн 4.1.2-т Газар төрийн хяналт, хамгаалалтад байх гэсэн зарчимд нийцсэн. Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 3 д зүйлийн 3.1.3-т "нэхэмжлэл" гэж хүн, хуулийн этгээдээс захиргааны хууль бус үйл ажиллагааны улмаас зөрчигдсөн, эсхүл зөрчигдөж болзошгүй эрх, хууль ёсны ашиг сонирхлоо хамгаалуулахаар, түүнчлэн нийтийн ашиг сонирхлыг төлөөлөх эрх бүхий этгээд, хуульд тусгайлан заасан бол захиргааны байгууллагаас нийтийн эрх зүйн чиг г хэрэгжүүлэхтэй холбогдон үүссэн маргааныг шийдвэрлүүлэхээр захиргааны хэргийн шүүхэд гаргасан өргөдлийг 106 д зүйлийн 106.3.1-т захиргааны акт, захиргааны гэрээ хууль бус бөгөөд түүний улмаас нэхэмжлэгчийн эрх, хууль ёсны ашиг сонирхол нь зөрчигдсөн болох нь тогтоогдвол түүнийг хүчингүй болгох гэж тус тус заажээ. Дээрх хуулийн зохицуулалтаас харахад тухайн захиргааны байгууллагаас гаргасан шийдвэр нь хууль бус бусдын ашиг сонирхлыг зөрчсөн байх ёстой. Нийслэл Захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн 2020 оны 03 д сарын 18-ны өдрийн дтай шийдвэрийн тогтоох хэсгийн 1 хэсэгт зааснаар нэхэмжлэгчийн газар эзэмших эрх нь нэгэнт сэргэсэн тул Б дн З даргын захирамжийг хүчингүй болгуулах тухай нэхэмжлэлийн шаардлага гаргах эрхгүй буюу зөрчигдсөн гэж үзэх эрх, хууль ёсны ашиг, сонирхол шүүхээр сэргээлгэх эрх байхгүй байна. иймд нэхэмжлэгчийн нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү гэжээ.

5. Хариуцагч Б д У б хэлтсийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Б.О, Т.Г нар шүүхэд бичгээр ирүүлсэн тайлбартаа: ...Эрхийн у бүртгэлд үл хөдлөх эд хөрөнгө өмчлөх эрхийг бүртгэхдээ тухайн үед хүчин төгөлдөр үйлчилж байсан Эд хөрөнгө өмчлөх эрх, түүнтэй холбоотой эд хөрөнгийн бусад эрхийн у б тухай хуулийн /2003 он/ 14 дүгээр зүйлийн 14.1,15 д зүйлийн 15.4-д заасан мэдүүлэг хүлээн авахаас татгалзах үндэслэлгүй тохиолдолд мөн хуулийн 13 д зүйлийн 13.5-д заасан нотлох баримтуудыг үндэслэн эрхийн у бүртгэлд бүртгэдэг байсан. Иргэн Д.А, Э.А нар нь Б дн дүгээр , 1 дүгээр гудамжны тоот хаягт байршилтай гэр бүлийн хэрэгцээний зориулалттай газар болон хувийн сууцны өмчлөх эрхийг эрхийн у бүртгэлд бүртгүүлэхээр 2007 оны 08 д сарын 10-ны өдөр мэдүүлэг гарган хүсэлт, Н З даргын 2006 оны дтай захирамжаар олгосон шийдвэр, газрын кадастрын зураг, газрын төлөв байдал чанарын у хянан баталгааны дүгнэлт болон бусад хуульд заасан нотлох баримтыг хавсаргасан өгсөн нь өмчлөгчөөр бүртгэх хуульд заасан шаардлага хангасан байх бөгөөд Эд хөрөнгө өмчлөх эрх, түүнтэй холбоотой эд хөрөнгийн бусад эрхийн у б тухай хуулийн /2003 он/ 14 дүгээр зүйлийн 14.1, 15 д зүйлийн 15.4-д заасан Мэдүүлэг хүлээн авахаас татгалзах үндэслэл байгаагүй тул гэр бүлийн хэрэгцээний зориулалттай газрыг эрхийн у б дт, хувийн сууцыг эрхийн у б Ү-22040100 дт иргэн Д.А, Э.А нарын өмчлөлд 2007 оны 08 д сарын 10-ны өдөр тус тус бүртгэсэн байна. Уг бүртгэл нь тухайн үед хүчин төгөлдөр үйлчилж байсан У б ерөнхий хуулийн /2009 он/ 3 д зүйлийн 3.1.5-д нотлох баримтад үндэслэж, хуульд заасан журмын дагуу хөтлөх Эд хөрөнгө өмчлөх эрх, түүнтэй холбоотой бусад эрхийн у б тухай хуулийн /2003 он/ 13 д зүйлийн 13.5-д Мэдүүлэгт энэ хуулийн 17.1-д даасан зүйлийг тусгах бөгөөд дараах баримт бичгийг хавсаргана, 18 д зүйлийн 18.1-д Үл хөдлөх эд хөрөнгө өмчлөх эрхийг энэ хуульд заасны дагуу бүртгэсэн бол мэдүүлэг гаргасан иргэн, хуулийн этгээд нь түүний хууль ёсны өмчлөгч мөн болохыг баталгаажуулсан үл хөдлөх эд хөрөнгө өмчлөх эрхийн у б гэрчилгээ /цаашид б гэрчилгээ гэх/ олгож хуулбарыг хувийн хэрэгт хавсаргана гэж тус тус заасныг үндэслэн хуулийн дагуу хийгдсэн байна.

Гэр бүлийн хэрэгцээний зориулалттай газар хувийн сууцны эрхийн у бүртгэлд өмчлөгчийн хүсэлт, Б дн дүгээр ны иргэдийн нийтийн хурлын тэргүүлэгчдийн 2009 оны 03 д тогтоолоор үл хөдлөх хөрөнгийн хаяг, Б дн дүгээр , 1 дүгээр гудамжны тоот болж өөрчлөгдсөнийг 2010 оны 08 д сарын 26-ны өдөр Н иргэдийн төлөөлөгчдийн хурлын 2012 оны дтай тогтоолоор Б дн д , ийн 13 д гудамжны тоот болж хаяг өөрчлөгдсөнийг эрхийн у бүртгэлд 2012 оны 04 дүгээр сарын 30-ны өдөр тус тус бүртгэсэн. Улмаар газар, хувийн сууцны өмчлөх эрх 20 оны 03 д сарын 16-ны өдрийн худалдах, худалдан авах гэрээгээр иргэн Н.Гын өмчлөлд шилжин бүртгэгдсэн байх бөгөөд дээрх гэр бүлийн хэрэгцээний зориулалттай газрыг 150.000.000 /нэг зуун тавин сая/ төгрөгийн зээлийн гэрээний н гүйцэтгэлийг хангуулахаар барьцааны гэрээ бүртгэлтэй байна. Н З даргын 2006 оны д захирамжийг хууль зөрчиж гаргасан учраас эрхийн у б , Ү-22040100 дтай бүртгэлүүдийг хүчингүй болгох ёстой гэж үзсэн байх боловч уг үл хөдлөх хөрөнгүүдийг эрхийн у бүртгэлд анх бүртгүүлэхдээ эд хөрөнгийн эрхийн цахим мэдээллийн сангаас хаягийн мэдээллийг шүүж үздэг бөгөөд тухайн үед хаяг давхардсан өөр иргэний мэдээлэл бүртгэгдээгүй байсан бөгөөд Н З даргын шийдвэр болон газрын асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны байгууллагаас олгосон холбогдох нотлох баримт нь иргэн Д.А олгогдсон байсан учраас хуульд заасны дагуу өмчлөгчөөр бүртгэсэн. У б байгууллага нь хуульд заасан нотлох баримтыг үндэслэн эрхийн у бүртгэлд бүртгэдэг.

Эд хөрөнгө өмчлөх эрх, түүнтэй холбоотой эд хөрөнгийн бусад эрхийн у б тухай хуулийн /2003 он/ 13 д зүйлийн 13.9-д Мэдүүлэг гаргагч нь мэдүүлэг, түүнд хавсаргах баримт бичгийг үнэн зөв гаргах тэй бөгөөд үүргээ зөрчсөнөөс бусдад учирсан хохирлыг нөхөн төлнө гэж заасны дагуу мэдүүлэгт хавсарган ирүүлсэн нотлох баримт үнэн зөв байгаагүйгээс үүсэх хохирлыг мэдүүлэг гаргагч тал хариуцдаг хуулийн зохицуулалттай.

Нэхэмжлэгч Г.Б нь өөрийн эзэмшлийн 800 м.кв талбайтай газар дээрх 2000 оны үед барьсан хувийн сууцаа өөрийн өмчлөлд бүртгүүлсэн гэтэл уг давхардсан гэх маргаан бүхий газар дээр иргэн Д.А миний хөрөнгөөр барьсан сууцыг өөрийн болон иргэн Т.Аийн өмчлөлд бүртгүүлсэн байна гэж маргасан байна. Гэтэл эрхийн у б ******* дтай Б дн 2 д , 35 д гудамжны 799 тоот хаягаар иргэн Г.Б, Д.Б, Б.А, Б.А, Б.А, Б.Б, нарын өмчлөлд бүртгэгдсэн хувийн сууцны эрхийн у б Ү-22040100 дтай Б дн д , 13 д гудамжны тоот хаягаар иргэн Д.А, Э.А нарын өмчлөлд бүртгэсэн хувийн сууцны эрхийн у бүртгэлүүдийг тус тус бүртгэхэд нотлох баримтаар авагдсан үл хөдлөх эд хөрөнгийн фото зургууд зөрүүтэй, хоёр өөр хувийн сууцны фото зургийг хавсарган өгсөн, үл хөдлөх эд хөрөнгийн хаяг нь мөн зөрүүтэй, газрын хэмжээ нь /255 м.кв, 800 м.кв/ гэх зэрэг нь хоорондоо зөрүүтэй мөн газрын албанаас олгогдсон газрын кадастрын зураг, газрын төлөв байдлын чанарын у хянан баталгааны дүгнэлт зэрэг нь нотлох баримтаар авагдсан байх тул у бүртгэгч бүртгэхээс татгалзах хуулийн үндэслэлгүй байна. Иймд нэхэмжлэгчийн нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү гэжээ.

6. Гуравдагч этгээд Д.А шүүхэд бичгээр ирүүлсэн тайлбартаа: ...миний бие Л*******ын Насанхүүгийн эзэмшилд байсан Б дн 2 д , 8-******* тоот хаягт байрлах газрыг 2004 оны 11 дүгээр сарын 15-ны өдөр 1.500.000 /нэг сая таван зуу мянга/ төгрөгөөр худалдан авч газар өмчлөлийн гэрчилгээг 2005 оны 04 дүгээр сарын 12-ны өдөр өөрийн нэр дээр шилжүүлэн 2007 онд Ү-22040100 дтай 80 м.кв хувийн сууц, дтай 255 м.кв газрын өмчлөх эрхийн гэрчилгээ миний нэр дээр гарч одоог хүртэл энэ хаяг дээрээ амьдарч байна.

Үүнээс хойш 14 жилийн дараа Г.Б гэгч гарч ирээд энэ чинь миний газар хэмээн удаа дараа шүүхийн байгууллагад хандаж байгаад их гайхаж байна Б дн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгчийн 2017 оны 09: дүгээр сарын 12-ны өдрийн тоот захирамжаар нэхэмжлэгч Г.Бийн гаргасан хариуцагч Б.Э*******, Д.А нарт холбогдох хашаа байшинг хууль бус эзэмшлээс чөлөөлүүлэх тухай иргэний хэргийг хэрэгсэхгүй болгосон.

Нийслэл дах захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн 2020 оны 03 сарын 18-ны өдрийн 176 тоот шийдвэрээр Б дн З даргын 2015 оны дүгээр захирамж, Н З даргын 2006 оны д захирамжийн Д.А холбогдох хэсэг, Б д У б хэлтсийн 2012 оны 04 дүгээр сарын 30-ны өдрийн дтай Б дн дүгээр , , дүгээр гудамж тоот газрын өмчлөгчөөр Д.А Э.А нарыг бүртгэсэн у бүртгэлийг хүчингүй болгуулах нэхэмжлэлийн шаардлагыг хүлээн авахаас татгалзсан, Захиргааны хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн 2020 оны 06 д сарын 04-ний өдрийн дүгээр магадлалаар Нийслэл Захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг хэвээр үлдээж шийдвэрлэсэн. Иймд нэхэмжлэгчийн нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү.

7. Гуравдагч этгээд Н.Г шүүхэд бичгээр ирүүлсэн тайлбартаа: ...миний бие иргэн Д.А, Э.А нартай хуулийн дагуу 20 оны 03 д сарын 16-ны өдөр худалдах, худалдан авах гэрээ хийж нотариатаар батлуулан Ү-22040100, , , у б д, гэрчилгээний дтай Б дн 24 дүгээр , 13 д гудамж, тоот үл хөдлөх хөрөнгийг 20 оны 03 д сарын 23-ны өдөр у б газар бүртгүүлэн хуулийн дагуу эзэмшигч, өмчлөгч нь болсон. Иймд миний өмчлөх эрхийн хэвийн болгож өгнө үү гэжээ.

8. Иргэдийн төлөөлөгч Б.Г шүүх хуралдаанд гаргасан дүгнэлтдээ: Нэхэмжлэгч 800 м.кв газартай гэж тайлбарлаж байгаа боловч мэгүй юм байна гэж бодож байна. Гуравдагч этгээдийн тайлбарласны дагуу хуульд үндэслэж, нотлох баримт дээр тулгуурлаж шийдвэр гаргана гэж үзэж байгаа. Нотлох баримтад 800 м.кв газартай гэсэн баримт байхгүй байна гэж үзэж байна. гэв.

ҮНДЭСЛЭХ нь:

Шүүх энэ хэрэгт цугларсан бичгийн нотлох баримтууд, нэхэмжлэгч, хариуцагч, гуравдагч этгээд, тэдгээрийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч, өмгөөлөгч нараас шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбар зэргийг шинжлэн судалж үнэлээд дараах хууль зүйн үндэслэлүүдээр нэхэмжлэгчийн нэхэмжлэлийн шаардлагуудыг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэв. Үүнд:

1. Б дн З д холбогдуулан гаргасан Б дн З даргын 2005 оны 07 д сарын 20-ны өдрийн дүгээр захирамжийн Д.А холбогдох хэсгийг хүчингүй болгуулах нэхэмжлэлийн шаардлагын тухайд:

Нэхэмжлэгч Г.Б уг нэхэмжлэлийн шаардлагын үндэслэлээ ...1998 онд надад уг газрыг олгосон, захирамж нь хүчин төгөлдөр байхад газрыг өөр этгээдэд олгосон нь хууль бус, өөрийнхөө газар дээр 2000 оноос хойш хамаатан садангаа суулгаад амьдруулж байсан, газар дээрээ 2 давхар үл хөдлөх эд хөрөнгө бариад гэрчилгээ гаргуулж авсан... гэж тодорхойлсныг хариуцагч бүхэлд нь эс зөвшөөрч маргаж байна.

Нийслэл Захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн 2020 оны 3 д сарын 18-ны өдрийн 0176 д шийдвэрээр ...Б дн З даргын 1999 оны 12 д сарын -ны өдрийн дүгээр захирамжийн хавсралтад дурдсан иргэдийн нэрсийн жагсаалтад нэхэмжлэгч Г.Б ба түүний нөхөр Б.Б нарын нэр байхгүй, харин Б дн З даргын 2000 оны 8 д сарын 14-ний өдрийн д захирамжийн хавсралтад Г.Б гэж заан, газар ашиглах эрхийн үнэмлэх олгохоор шийдвэрлэсэн байх боловч тухайн газрын болон захирамжийн хувийн хэрэг хадгалагдаагүй, Г.Б нь өөрийн эзэмшиж байсан газартаа хашаа байшин барьснаа эд хөрөнгийн эрхийн у бүртгэлд 2000 оны 8 д сарын 14-ний өдрийн дт бүртгүүлсэн, Г.Бийн 2000 онд хашаалсан гэх газар нь бодит байдал дээр 800 м2 биш харин 467 м2 талбайтай болох нь тогтоогдож байна..., гэж,

Захиргааны хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн 2020 оны 6 д сарын 01-ний өдрийн дүгээр магадлалд ...Б дн з даргын 1999 оны дүгээр захирамжийг үндэслэн Г.Б Б дн 2 д , тоотод 800 м2 газрыг гэрээнд заасан зориулалтын дагуу ашиглуулахаар 2000 оны 8 сарын 11-ний өдрийн 981 дүгээр гэрчилгээ олгож, дн З даргын 2000 оны д захирамжаар Б дн 2 д , тоотод суурьшин амьдарч байгаа Г.Б газар ашиглах эрхийн үнэмлэх олгохоор шийдвэрлэсэн, Г.Б нарын 6 иргэн нь Б дн 2 д , тоотод амины орон сууц өмчилдөг...нь тогтоогдож байна... гэж,

У Дээд шүүхийн хяналтын шатны захиргааны хэргийн шүүх хуралдааны 2020 оны 12 д сарын 14-ний өдрийн 422 д тогтоолоор ...шүүхүүдийн дүгнэсэнчлэн хэрэгт авагдсан баримтаар нэхэмжлэгч Г.Б Б дн з даргын 2000 оны 8 д сарын 14-ний өдрийн д захирамжаар тус дн 2 д , тоотод газар ашиглах эрхийн үнэмлэх олгосон ба хожим нь уг газар хоёр хуваагдаж хэд хэдэн удаа хаягийн өөрчлөлт хийгдэн одоогийн Б дн д ны 13 д гудамжны , тоот болж өөрчлөгджээ, энэхүү маргаан бүхий газрын нэг хэсэг болох Б дн д ны 13 д гудамжны тоот 255 м2 газар, түүн дээрх үл хөдлөх эд хөрөнгийг одоогоор гуравдагч этгээд Д.А өмчилж байгаа..., харин нөгөө хэсэг газар буюу Б дн д ны 13 д гудамжны тоот 3 м2 газарт 2000 оны 8 д сарын 14-нөөс хойш Г.Б болон Б.Б нарын 6 иргэн 103 м2 2 давхар амины орон сууц өмчилдөг, 0022984 дтай үл хөдлөх эд хөрөнгийн б гэрчилгээтэй байх бөгөөд өнөөдрийг хүртэл уг бүртгэлд ямар нэгэн шилжилт хөдөлгөөн хийгдээгүй боловч тухайн маргаан бүхий газрыг иргэн Л.Нгээс Д.А авч улмаар Ж.Тт шилжүүлсэн, гуравдагч этгээд Ж.Т нь тухайн газар болон түүн дээрх амины орон сууцыг өмчлөх эрхтэй болж улмаар Б.Э*******, Б.Н******* нарт худалдсан үйл баримт шатны шүүхийн 2020 оны 03 д сарын 18-ны өдрийн д шийдвэрээр нэхэмжлэгч Г.Бийн 467 м2 газар эзэмших эрхийг сэргээж шийдвэрлэсэн байна.

Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 34 дүгээр зүйлийн 34.4-т ...хуулийн хүчин төгөлдөр шийдвэрээр нэгэнт тогтоогдсон болон нийтэд илэрхий үйл баримт хэрэг хянан шийдвэрлэхэд холбогдолтой байвал түүнийг дахин нотлохгүй гэж заасан ба дээрх үйл баримтуудаас үзвэл:

Нэхэмжлэгч нь Б дн З даргын 2005 оны 07 д сарын 20-ний өдрийн Газар эзэмшүүлэх эрх олгох тухай дүгээр захирамжаар тус дн 2 д , - 8-******* тоот хаягт газар эзэмших эрхийг Д.А олгосныг хүчингүй болгуулах үндэслэлээ ...1998 оноос хойш тухайн газрыг эзэмшиж байгаа, ах дүүгээ суулгаж байсан..., хүчин төгөлдөр эрхийн гэрчилгээтэй байхад Д.А давхцуулж олгосон нь хууль бус гэж тайлбарлаж байх боловч хэрэгт цугларсан нотлох баримтуудаар Г.Б нь уг газарт албан ёсоор хаягийн бүртгэл хийлгэн амьдарч байсан болох нь нотлогддоггүй, харин түүний эзэмшиж байсан гэх 255 м2 газрыг Л.Н нь үл хөдлөх эд хөрөнгийн хамт Д.А худалдсан болох нь түүний шүүхэд өгсөн гэрчийн мэдүүлэг болон Д.А Л.Н нарын хооронд хийсэн гэрээ, Д.А Л.Н нараас дн газрын албанд гаргасан тус тусын хүсэлт зэрэг нотлох баримтуудаар тогтоогддог.

Үүнээс дүгнэвэл Д.А 8-******* тоот хаягт /одоогийн хаяг нь Б дн д ны 13 д гудамжны тоот/ орших 255 м2 газар эзэмших эрх олгосон захиргааны акт нь Газрын тухай хуулийн холбогдох заалтад нийцсэн, уг захирамжийн улмаас нэхэмжлэгч Г.Бийн эрх, хууль ёсны ашиг сонирхол зөрчигдөөгүй, энэ үндэслэлээр уг захирамжийн холбогдох хэсгийг хүчингүй болгох хууль зүйн үндэслэлгүй гэж шүүх дүгнэв. Тухайлбал:

Хэрэгт цугларсан нотлох баримтуудаас үзвэл Д.А нь 2005 оны 4 дүгээр сарын 12-ны өдөр Б дн З д хандаж ...8 д гудамжны ******* тоотод амьдардаг тул 24*15=0 м2 хашаа байшингийн газрыг өөрийн нэр дээр өмчлөн авах хүсэлтэй байна, /Насанхүү /нэрийг өөрөөр бичсэн/ гэдэг хүнээс худалдаж авсан/ гэх өргөдөл гаргаж түүндээ иргэний үнэмлэх, ны тодорхойлолт, газрын план зураг, мөн иргэн Л.Нгээс тус газрын албанд гаргасан ...өөрийн эзэмшиж байсан хашаа байшингаа Д.А бэлэглэж байна, ямар нэгэн маргаан гаргахгүй гэх болон ...өөрийн эзэмшиж байгаа хашаа байшин газрын хамт Долгоржав овогтой А бэлэглэж өгсөн болно, талбайн хэмжээ 467,25 м2 ямар нэгэн маргаан гаргахгүй гэх өргөдлүүд /Л*******ын Н гарын үсгээ зурсан/, тухайн бэлэглэж буй 255 м2 газрын кадастрын зураг /байшингийн суурийн газрыг оруулж хийгдсэн/ зэргийг хавсаргаж өгсөн, уг баримтуудыг үндэслэн Б дн З ас 2005 оны 07 д сарын 20-ны өдрийн дүгээр захирамжийг Газрын тухай хуулийн 33 д зүйлийн 1-ийн 1 хэсгийг үндэслэн гаргасан, уг захирамжийн хавсралтын 31-д Д.А эхийн 8-******* гэж тэмдэглэжээ.

Газрын тухай хуулийн 33 д зүйлийн 33.1.1-д энэ хуулийн 29.1, 29.2, 29.3-т заасан болон төсөвт байгууллагад зайлшгүй хэрэгцээтэй газрыг эзэмшүүлэх тухай шийдвэрийг аймаг, сум, нийслэл, дн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлаар баталсан газар зохион байгуулалтын ерөнхий болон тухайн жилийн төлөвлөгөөний дагуу тухайн шатны З гаргана гэж, 38 д зүйлийн 38.1-д Газар эзэмших эрхийн гэрчилгээг хуулиар зөвшөөрсөн хэлбэрээр бусдад шилжүүлж, барьцаалж болно. Эрхийн гэрчилгээг бусдад шилжүүлэх, барьцаалах үйл ажиллагаа нь зөвхөн Монгол У иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллагын хооронд явагдана, 38.2-т Эрхийн гэрчилгээг шилжүүлэх хүсэлтийг талууд гаргах бөгөөд дараахь баримт бичгийг хавсаргана:, 38.3-д Эрхийн гэрчилгээ шилжүүлэх тухай хүсэлтийг тухайн шатны З хүлээн авч дараахь зүйлүүдийг тодруулна:, 38.4-т Эрхийн гэрчилгээг шилжүүлэх тухай хүсэлтийг хүлээн авснаас хойш ажлын 15 өдрийн дотор тухайн шатны З шийдвэр гаргана. Уг шийдвэрийг үндэслэн...дн газрын албанд бүртгүүлснээр эрхийн гэрчилгээг шилжүүлсэн нь хүчин төгөлдөр болно. гэж тус тус заасан.

Хуулийн эдгээр заалтуудаас үзвэл иргэн Л.Н болон Д.А нараас гаргасан хүсэлт, бусад нотлох баримтуудад үндэслэн Б дн З ас 2005 оны 07 д сарын 20-ны өдрийн дүгээр захирамж гаргаж Д.А тухайн хаягт орших 255 м2 газар эзэмших эрх олгосон нь дээр дурдсан хуулийн заалтуудад нийцсэн тул уг захиргааны актыг хүчингүй болгох хууль зүйн боломжгүй, энэ тохиолдолд нэхэмжлэгчийн ...газар дээрээ 2 давхар үл хөдлөх эд хөрөнгө бариад гэрчилгээ гаргуулж авсан байхад уг газрыг өөр этгээдэд өгсөн нь хууль бус гэх тайлбар нь гуравдагч этгээд Д.А газар эзэмших эрх олгосон захирамжийг хүчингүй болгох үндэслэл биш.

Өөрөөр хэлбэл, Нийслэл Захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн 2020 оны 03 д сарын 18-ны өдрийн д шийдвэрийн тогтоох хэсгийн 1 хэсэгт заасанчлан нэхэмжлэгч Г.Бийн газар эзэмших эрх нь 467 м2-аар сэргэсэн хэдий ч энэ шүүхийн шийдвэрт дурдсан үндэслэл нь Д.А газар эзэмших эрх олгосон хариуцагч захиргааны байгууллагын шийдвэрт хамааралгүй, мөн нэхэмжлэгчийн хашаалсан газрын хэмжээнд өнөөдрийн байдлаар өөрчлөлт ороогүй хэвээр байх ба Л.Н тухайн газрыг Д.А худалдахаар талуудын хооронд байгуулсан хэлцлийн талаар нэхэмжлэгч маргадаггүй, эдгээр нь нэгэнт тогтоогдсон үйл баримт болно.

Иймд маргаан бүхий захиргааны акт болох Б дн З даргын 2005 оны 07 д сарын 20-ны өдрийн дүгээр захирамжийн Д.А холбогдох хэсэг нь хариуцагч захиргааны байгууллагын чиг , эрх хэмжээнд нийцсэн хууль зүйн үндэслэлтэй, уг захиргааны актын улмаас нэхэмжлэгч Г.Бийн эрх, хууль ёсны ашиг сонирхол зөрчигдөөгүй тул хүчингүй болгох боломжгүй гэж шүүх дүгнэв.

Нэхэмжлэгч Г.Б нь Б дн З Р.А*******аас олгосон, 2000 оны 8 д сарын 11-ний өдрийн 981 дүгээр гэрчилгээг үндэслэн 800 м2 газар ашиглах эрхтэй болсон гэх хэдий ч бодит байдал дээр уг газрын хэмжээ нь 467 м2 болохыг хүчин төгөлдөр шүүхийн шийдвэрүүдээр тогтоосон, нэхэмжлэгч нь 2003 оны 01 дүгээр сарын 01-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөгдсөн Газрын тухай хуульд нийцүүлэн уг гэрчилгээг солиулах, газрын албатай гэрээ байгуулах, газрын кадастрын зураг хийлгэх, газрын хянан баталгааны у дүгнэлт гаргуулах, газар эзэмшигчийн албан ёсны оршин суугаа хаягаа бүртгүүлэх, газрын төлбөр төлөх зэрэг хуулиар хүлээсэн үүргээ огт хэрэгжүүлээгүй явж ирсэн нь энэхүү маргаан үүсэх үндэслэл болсныг тэмдэглэх нь зүйтэй.

2. Н З даргын 2006 оны д захирамжийн Д.А холбогдох хэсгийг хүчингүй болгуулах нэхэмжлэлийн шаардлагын тухайд:

Монгол у иргэнд газар өмчлүүлэх тухай хуулийн 5 д зүйлийн 5.1.5.1-д Газрын тухай хуулийн дагуу иргэний эзэмшсэн газар нь энэ хуулийн 5.1.2-т заасан төлөвлөгөөнд тусгагдсан иргэдэд өмчлүүлэх газарт хамаарч байгаа бөгөөд тухайн иргэн хүсэлт гаргасан тохиолдолд уг газрыг түүнд өмчлүүлэх, 12 д зүйлийн 12.1.3-д ...н дн З даргын өргөн мэдүүлснээр иргэний газар өмчлүүлэх тухай өргөдлийг хүлээн авч, тухайн шатны иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлын саналыг үндэслэн газар өмчлүүлэх тухай шийдвэр гаргах;, .1-д Иргэнд газар өмчлүүлэх эрх бүхий З иргэний гаргасан өргөдөл, тухайн иргэн энэ хуульд заасны дагуу газрыг өмчилж авах эрх бүхий этгээд болохыг нотолсны үндсэн дээр түүнд газар өмчлүүлэх тухай захирамж гаргана., 22.1-д Иргэнд газар өмчлүүлэх эрх бүхий З даргын гаргасан шийдвэр болон газрын асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны байгууллагаас олгосон нэгж талбарын дыг үндэслэн иргэнд өмчлүүлсэн газрыг эд хөрөнгийн эрхийн у б хууль тогтоомжид заасны дагуу у бүртгэлд бүртгэж тухайн иргэн уг газрын хууль ёсны өмчлөгч мөн болохыг баталгаажуулсан Үл хөдлөх хөрөнгийн у б гэрчилгээ /цаашид "У б гэрчилгээ" гэх/-г эд хөрөнгийн эрхийн у б байгууллагаас олгоно., 25.1-д Иргэнд өмчлүүлсэн газрыг энэ хуулийн 22.1-д заасны дагуу бүртгэснээр тухайн иргэний газар өмчлөх эрх үүснэ. гэж тус тус заажээ.

Хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны явцад шүүхээс маргаан бүхий захиргааны акт болох Н З даргын 2006 оны д захирамжийг нотлох баримтаар авахаар шаардсан боловч хариуцагчаас ирүүлсэн 20 оны 10 д сарны 05-ны өдрийн 07/4126 д албан бичгээр ...хугацаа дуусч устгалд орсон-ыг мэдэгдсэн ба харин гуравдагч этгээд Д.А 2006 оны 11 сарын 17-ны өдрийн огноотойгоор олгогдсон Монгол у иргэнд газар өмчлүүлэх тухай шийдвэр-т Н з даргын 2006 оны д захирамжийг үндэслэн Б дн дүгээр ны нутаг дэвсгэрт 255 м2 3 366 000 төгрөгийн үнэтэй газрыг үнэгүй өмчлүүлэхээр шийдвэрлэсэн, уг шийдвэр хуулийн хүчин төгөлдөр байгаа нь тогтоогдож байна.

Хууль болон дээр дурдсан үйл баримтуудаас үзвэл Д.А нь Б дн З даргын 2005 оны 07 д сарын 20-ны өдрийн дүгээр захирамжаар уг газрын хууль ёсны эзэмшигч болсон, тухайн газрын хууль ёсны эзэмшигч мөн болохын хувьд уг газрыг түүнд өмчлүүлэхээр шийдвэрлэсэн хариуцагчийн шийдвэр нь Монгол у иргэнд газар өмчлүүлэх тухай хуулийн 5 д зүйлийн 5.1.5.1-д заасанд нийцсэн гэж шүүх дүгнэв.

Түүнчлэн Д.А газар эзэмшүүлэхээр шийдвэрлэсэн Б дн З даргын захирамж хууль зүйн үндэслэлтэйг энэ шүүхийн шийдвэрээр дүгнэсэн тул уг газрыг өмчлүүлэхээр шийдвэрлэсэн Н З даргын 2006 оны д захирамжийн Д.А холбогдох хэсэг нь нэхэмжлэгч Г.Бийн эрх, хууль ёсны ашиг сонирхлыг зөрчсөн гэх үндэслэл тогтоогдохгүй байх тул уг захирамжийг хүчингүй болгох хууль зүйн үндэслэлгүй.

Нэхэмжлэгч нь уг шаардлагын үндэслэлээ ...Д.А нь Г.Бийн эзэмшил, өмчлөлд буй эд хөрөнгийг хууль бусаар эзэмшилдээ авч улмаар Н З 2006 оны д захирамжаар Д.А газар өмчлүүлэх шийдвэр гаргасан нь хууль бус гэж тодорхойлсон боловч хэрэгт цугларсан нотлох баримтуудаар Г.Бийн эд хөрөнгийг Д.А хууль бусаар авсан гэх үндэслэл тогтоогдоогүй, түүнчлэн хариуцагч захиргааны байгууллага нь Д.А газар өмчлүүлэх шийдвэр гаргахдаа Л.Н Д.А нар харилцан тохиролцож уг газар дээр баригдсан байшинг бэлэглэлийн журмаар шилжүүлсэн эсэх болон энэ нь хуульд нийцсэн эсэх тухай асуудлыг шалган тогтоох хууль зүйн гүй.

3. Нэхэмжлэгч Г.Баас гаргасан Б дн дүгээр , - 1 дүгээр гудамж, д газрын өмчлөгчөөр Д.Аг дт бүртгэсэн бүртгэл, Д.А, Т.А нарын Ү-22040100 дтай 80.96 м.кв үл хөдлөх эд хөрөнгийн гэрчилгээг, Н.Гын Ү-22040100 дтай 80.96 м.кв үл хөдлөх хөрөнгийн гэрчилгээг тус тус хүчингүй болгуулах нэхэмжлэлийн шаардлагын тухайд:

Хэрэгт авагдсан Нийслэл Захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн 2020 оны 3 д сарын 18-ны өдрийн д шийдвэрт ...Г.Б нь өөрийн эзэмшиж байсан газартаа хашаа, байшин барьснаа эд хөрөнгийн эрхийн у бүртгэлд 2000 оны 8 д сарын 14-ний өдрийн дт бүртгүүлсэн, Г.Бийн хашаалсан гэх газар нь бодит байдал дээр 800 м2 бус харин 467 м2 талбайтай болох нь тогтоогдсон... гэж, Захиргааны хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн 2020 оны 6 д сарын 01-ний өдрийн дүгээр магадлалд ...Нэхэмжлэгч Г.Б, Б.Б нарын 6 иргэн Б дн 2 д , тоот газартаа амины орон сууц өмчилдөг болох нь хэрэгт авагдсан Үл хөдлөх эд хөрөнгийн б 0022984 дүгээр гэрчилгээ... болон бусад баримтуудаар тогтоогдож байна гэж тус тус дүгнэсэн,

Г.Баас 2000 оны 8 сарын 14-ний өдөр Б дн 2 д , 35 д гудамжны 799 тоот хаягт орших 103 м2 амины орон сууцны өмчлөх эрхийг баталгаажуулахаар мэдүүлж холбогдох баримтуудыг хавсаргаж өгснөөр хариуцагч б байгууллага 2000 оны 8 д сарын 14-ний өдөр уг үл хөдлөх эд хөрөнгийн өмчлөгчөөр бүртгэж б 0022984 дүгээр гэрчилгээг Г.Б болон нэр бүхий 6 иргэнд олгосон,

Харин гуравдагч этгээд Д.А, Э.А нар нь 2007 оны 08 д сарын 10-ны өдөр Үл хөдлөх эд хөрөнгийн б мэдүүлэг гаргаж Б дн дүгээр , 1 дүгээр гудамжны тоот хаягт орших газар болон хувийн сууцны өмчлөх эрхийг у бүртгэлд бүртгүүлэхээр хандаж, түүндээ Н З даргын д захирамжийг үндэслэн гарсан газар өмчлүүлэх тухай шийдвэр, газрын кадастрын зураг, газрын төлөв байдал чанарын у хянан баталгааны дүгнэлт болон бусад хуульд заасан бусад нотлох баримтыг хавсаргасан өгснийг үндэслэн гэр бүлийн хэрэгцээний зориулалттай, нэгж талбарын ******* д бүхий 255 м2 газрыг эрхийн у б дт, мөн хаягт орших хувийн сууцны зориулалттай 80,96 м2 талбайтай үл хөдлөх эд хөрөнгийг эрхийн у б Ү-22040100 дт иргэн Д.А, Э.А нарын өмчлөлд 2007 оны 08 д сарын 10-ны өдөр бүртгэсэн бүртгэл тус тус хүчин төгөлдөр байгаа,

Б дн дүгээр ны Иргэдийн Нийтийн Хурлын Тэргүүлэгчдийн 2009 оны 03 д тогтоолоор Д.А нарын өмчлөлийн үл хөдлөх хөрөнгийн оршин байгаа хаяг нь Б дн дүгээр , 1 дүгээр гудамжны тоот болж өөрчлөгдсөнийг 2010 оны 08 д сарын 26-ны өдөр, Н иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлын 2012 оны д тогтоолоор Б дн д , ийн 13 д гудамжны тоот болж хаяг өөрчлөгдсөнийг тус тус Д.Агаас гаргасан хүсэлтийг үндэслэн эрхийн у бүртгэлд 2012 оны 04 дүгээр сарын 30-ны өдөр бүртгэсэн,

20 оны 03 д сарын 16-ны өдөр Д.А нь Н.Гтай Үл хөдлөх эд хөрөнгө худалдах, худалдан авах гэрээ байгуулснаар Н.Г нь б байгууллагад мэдүүлэг, холбогдох баримтуудын хамт гаргасныг үндэслэн Н.Гт Б дн д , ийн 13 д гудамжны тоот хаягт орших 255 м2 талбай бүхий газар өмчлөх эрхийн у б 000567249 дүгээр гэрчилгээг 20 оны 3 д сарын 22-ны өдөр олгосон, дээрх гэр бүлийн хэрэгцээний зориулалттай газрыг Н.Г нь ХААН банктай байгуулсан 20 оны 9 сарын 23-ны өдөр байгуулсан 150.000.000 /нэг зуун тавин сая/ төгрөгийн зээлийн гэрээний н гүйцэтгэлийг хангуулахаар барьцаалсан үйл баримтууд тогтоогдов.

Эд хөрөнгө өмчлөх эрх, түүнтэй холбоотой эд хөрөнгийн бусад эрхийн у б тухай /2003 оны/ хуулийн 13 д зүйлийн 13.5-д Мэдүүлэгт энэ хуулийн 17.1-д заасан зүйлийг тусгах бөгөөд дараахь баримт бичгийг хавсаргана:, 18 д зүйлийн 18.1-д Үл хөдлөх эд хөрөнгө өмчлөх эрхийг энэ хуульд заасны дагуу бүртгэсэн бол мэдүүлэг гаргасан иргэн, хуулийн этгээд нь түүний хууль ёсны өмчлөгч мөн болохыг баталгаажуулсан үл хөдлөх эд хөрөнгө өмчлөх эрхийн у б гэрчилгээ /цаашид б гэрчилгээ гэх/ олгож хуулбарыг хувийн хэрэгт хавсаргана гэж, хуулийн 14 дүгээр зүйлийн 14.1-д У бүртгэгч дараахь үндэслэл байвал мэдүүлгийг хүлээн авахаас татгалзаж, ийнхүү татгалзсан үндэслэлийг мэдүүлэг гаргагчид тайлбарлан, холбогдох материалыг буцааж өгнө:, 15 д зүйлийн 15.4-д Мэдүүлэг, түүнд хавсаргасан баримтад энэ хуулийн 14.1-д заасан үндэслэл илэрвэл у бүртгэгч нь бүртгэхээс татгалзаж, мэдүүлэг, түүнд хавсаргасан баримт бичгийг татгалзсан үндэслэлийн тайлбарын хамтаар мэдүүлэг гаргагчид буцаана. гэж, У б ерөнхий хуулийн /2009 оны/ 3 д зүйлийн 3.1.5-д у бүртгэлийг нотлох баримтад үндэслэж, хуульд заасан журмын дагуу хөтлөх гэж тус тус заасан.

Дээр дурдсан үйл баримтууд болон хуулийн заалтуудаас үзвэл маргаан бүхий бүртгэлүүд нь Эд хөрөнгө өмчлөх эрх, түүнтэй холбоотой эд хөрөнгийн бусад эрхийн у б тухай хуулийн холбогдох заалтад нийцсэн, хууль зүйн үндэслэлтэй хийгдсэн бүртгэл тул хүчингүй болгох хууль зүйн үндэслэлгүй гэж шүүх дүгнэв. Тухайлбал:

Нэхэмжлэгч уг нэхэмжлэлийн шаардлагын үндэслэлээ ...Н З даргын 2006 оны д захирамжийг хууль зөрчиж гаргасан учраас эрхийн у б , Ү-22040100 дтай бүртгэлүүдийг хүчингүй болгох ёстой...нэхэмжлэгчийн 103 м2 ******* дтай хувийн сууц бүхий газартай давхцуулж БЗД-ийн З дүгээр захирамж гаргаж Д.А газар олгосон нь үндэслэлгүй, миний хөрөнгөөр барьсан өвлийн сууцанд б Ү-22040100 д гэрчилгээг Д.А олгосон нь хууль бус... гэж тодорхойлсон.

Хэрэгт цугларсан нотлох баримтууд, нэхэмжлэгч болон гуравдагч этгээд нараас б байгууллагад гаргасан мэдүүлэг, түүнд хавсаргаж өгсөн баримтууд, тухайлбал эдгээр иргэдийн тус тусын үл хөдлөх эд хөрөнгө оршин буй газрын кадастрын зургууд, шат шатны шүүхийн шийдвэр, дүгнэлтүүдээс үзвэл нэхэмжлэгч Г.Б, гуравдагч этгээд Д.А нарын үл хөдлөх хөрөнгө болон эзэмшил газар нь хил залгаа буюу эдгээр газруудын хооронд ямар нэгэн хэмжээгээр давхцал үүсээгүй, харин Г.Бийн эзэмшиж байсан гэх 255 м2 газрыг Л.Н нь үл хөдлөх эд хөрөнгийн хамт Д.А худалдсан болох нь тэдгээрийн хооронд байгуулагдсан хүчин төгөлдөр гэрээгээр тогтоогдсон, гэрээний талаар талууд маргаагүй нөхцөлд хариуцагч Б дн З дүгээр захирамж гаргаж Д.А уг газрыг олгосон нь үндэслэлтэй.

Нэхэмжлэгч ...миний хөрөнгөөр барьсан өвлийн сууцанд б Ү-22040100 д гэрчилгээг Д.А олгосон нь хууль бус гэж маргаж байх боловч Г.Б, Д.А нараас у б байгууллагад гаргаж өгсөн мэдүүлэгт хавсаргасан баримтуудаас үзэхэд дээрх иргэдийн үл хөдлөх эд хөрөнгийн фото зургууд зөрүүтэй буюу хоёр өөр зураг байхаас гадна эдгээр үл хөдлөх эд хөрөнгийн оршин байгаа хаяг нь зөрүүтэй, газрын хэмжээний тухайд Д.А 255 м.кв, Г.Б 103 м.кв гэж өөр өөрөөр мэдүүлсэн нь эрх бүхий байгууллагаас олгосон газрын кадастрын зургууд мөн газрын төлөв байдлын чанарын у хянан баталгааны дүгнэлт зэргээр тогтоогдсон тул Г.Б, Д.А нарын эзэмшил газар, үл хөдлөх эд хөрөнгүүд нь тус тусын эзэмшил өмчлөлд хуульд заасан журмын дагуу бүртгэгдсэн хөрөнгүүд байна.

Түүнчлэн 20 оны 03 д сарын 16-ны өдөр Д.А нь Н.Гтай Үл хөдлөх эд хөрөнгө худалдах, худалдан авах гэрээ байгуулснаар Н.Г нь б байгууллагад мэдүүлэг, холбогдох баримтуудын хамт гаргасныг үндэслэн Н.Гт ******* нэгж талбарын дтай 255 м2 газрын хууль ёсны өмчлөгчөөр дт, Б дн д , эх, 13 д гудамж, тоот хаягт байршилтай 80.96 м.кв талбайтай, үл хөдлөх хөрөнгийн хууль ёсны өмчлөгчөөр Ү-22040100 дт бүртгэж тус тус өмчлөгчийн гэрчилгээ олгосон нь хууль зүйн үндэслэлтэй, талуудын хооронд байгуулсан гэрээний талаар маргаагүй нөхцөлд тухайн гэрээг үндэслэн бүртгэсэн хариуцагчийн бүртгэлийг энэ үндэслэлээр хүчингүй болгох хууль зүйн боломжгүй.

Эд хөрөнгө өмчлөх эрх, түүнтэй холбоотой эд хөрөнгийн бусад эрхийн у б тухай хуулийн /2003 оны/ 13 д зүйлийн 13.9-д Мэдүүлэг гаргагч нь мэдүүлэг, түүнд хавсаргах баримт бичгийг үнэн зөв гаргах тэй бөгөөд үүргээ зөрчсөнөөс бусдад учирсан хохирлыг нөхөн төлнө гэж, мөн хуулийн 14 дүгээр зүйлийн 14.1, 15 д зүйлийн 15.4-д заасан мэдүүлэг хүлээн авахаас татгалзах үндэслэлгүй тохиолдолд у бүртгэгч нь мөн хуулийн 13 д зүйлийн 13.5-д заасан нотлох баримтуудыг үндэслэн бүртгэхээр зохицуулсны дагуу уг бүртгэлүүд хийгдсэн байна.

Иймд гуравдагч этгээд Д.А, Э.А нарын өмчлөлд дт газрыг бүртгэсэн бүртгэл, Д.А, Т.А нарын Ү-22040100 д 80.96 м.кв үл хөдлөх эд хөрөнгийн гэрчилгээ болон Д.Агаас Н.Гт өмчлөх эрх шилжүүлснийг бүртгэсэн Ү-22040100 д бүртгэл хууль зүйн үндэслэлтэй, эдгээр бүртгэлүүдийн улмаас нэхэмжлэгч Г.Бийн эрх, хууль ёсны ашиг сонирхол зөрчигдөөгүй байх тул хүчингүй болгох хууль зүйн үндэслэлгүй гэж шүүх дүгнэв.

Түүнчлэн шүүх хуралдаанд оролцсон иргэдийн төлөөлөгч Б.Гээс Нэхэмжлэгч 800 м.кв газартай гэж тайлбарлаж байгаа боловч мэгүй юм байна гэж бодож байна. Гуравдагч этгээдийн тайлбарласны дагуу хуульд үндэслэж, нотлох баримт дээр тулгуурлаж шийдвэр гаргана гэж үзэж байгаа. Нотлох баримтад 800 м.кв газартай гэсэн баримт байхгүй байна гэж үзэж байна. гэсэн дүгнэлт гаргасан бөгөөд иргэдийн төлөөлөгчийн гаргасан дүгнэлт үндэслэлтэй, шүүхийн энэ шийдвэрээр хангагдаж байгааг дурдах нь зүйтэй.

Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 106 д зүйлийн 106.1, 106.3, 106.3.14-т заасныг удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

1. Эд хөрөнгө өмчлөх эрх түүнтэй холбоотой эд хөрөнгийн бусад эрхийн у б тухай /2003 оны/ хуулийн 13 д зүйлийн 13.5, 18 д зүйлийн 18.1, Газрын тухай хуулийн 33 д зүйлийн 33.1.1, 38 д зүйлийн 38.1, 38.4, Монгол У иргэнд газар өмчлүүлэх тухай хуулийн 5 д зүйлийн 5.1.5.1, дүгээр зүйлийн .1, 22 д зүйлийн 22.1-д заасныг тус тус баримтлан нэхэмжлэгч Г.Баас гаргасан Б дн З даргын 2005 оны 07 д сарын 20-ны өдрийн дүгээр захирамжийн Д.А холбогдох хэсэг, Н З даргын 2006 оны д захирамжийн Д.А холбогдох хэсэг, Б дн У б хэлтсийн д Б дн дүгээр , 1 дүгээр гудамж, д газрын өмчлөгчөөр Д.Аг бүртгэсэн бүртгэл, Д.А, Т.А нарын Ү-22040100 дтай 80.96 м.кв үл хөдлөх эд хөрөнгийн гэрчилгээг, Н.Гын Ү-22040100 дтай 80.96 м.кв үл хөдлөх хөрөнгийн гэрчилгээг тус тус хүчингүй болгуулах нэхэмжлэлийн шаардлагуудыг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгосугай.

2. Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 47 д зүйлийн 47.1, 51 дүгээр зүйлийн 51.1 хэсэгт заасныг баримтлан нэхэмжлэгчээс у тэмдэгтийн хураамжид урьдчилан төлсөн 70200 /далан мянга хоёр зуу/ төгрөгийг у орлогод хэвээр үлдээсүгэй.

3. Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 114 дүгээр зүйлийн 114.1-д заасны дагуу хэргийн оролцогчид, тэдгээрийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч, өмгөөлөгч нь шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл шийдвэрийг гардан авсан өдрөөс хойш 14 хоногийн дотор давж заалдах журмаар гомдол гаргах эрхтэй.

 

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ, ЕРӨНХИЙ ШҮҮГЧ Н.ДУЛАМСҮРЭН

ШҮҮГЧ Ц.МӨНХЗУЛ

ШҮҮГЧ Л.ӨЛЗИЙЖАРГАЛ